TR
NG Đ I H C SPKT VINH
KHOA C KHÍ Đ NG L C
ƯỜ
Ạ Ọ
Ơ
Ự
Ộ
L I GI I THI U Ờ Ớ Ệ
ọ ệ ữ
ế
ả vai trò quan tr ng trong s nghi p xây d ng và ặ ầ ế ự ự ọ ở c. M c d u đã có nhi u ti n b trong khoa h c ộ t máy (kho ng 40 – ế
c ch t o b ng ph ươ ế ạ
ề ơ
ỏ ầ ễ
ườ ồ ệ ả i khi thi ề
ề ầ ớ ng pháp đúc. t đúc, ph i th a mãn các yêu c u v c tính và t k m t chi ti ỏ ả ế ế ộ ượ c ấ ả ờ ệ ơ t k m t công ngh đúc ph i chú ý đ n quá trình gia công c ế ế ộ ệ ữ ng m i quan h gi ố ấ ng và h giá ạ ề ấ ượ ả ấ ớ ệ
ế ạ ơ ẩ
ọ ầ ủ ọ
ệ t k đúc” c a môn h c “Công ế ế ệ ữ ắ ọ
ạ ả ủ ủ
ậ ề ả ậ ụ ậ ụ ả ư ề
ả
ầ
. ự ế
ể ả ẩ
Ngành ch t o máy gi ế ạ phát tri n c a đ t n ể ủ ấ ướ khâu ch t o phôi, song cho đ n nay ph n l n chi ti ế ạ 60%) v n đ ằ ẫ ượ Khi thi ế các tính ch t làm vi c khác đ ng th i ph i th a mãn tính d đúc. Ng l ế ạ khí v sau này, nh t là trong s n xu t l n. Tăng c đúc và ch t o c khí s t o đi u ki n nâng cao ch t l ẽ ạ thành s n ph m. ả Vi c làm bài t p l n h c ph n “thi ậ ớ ệ vai trò quan tr ng vi c giúp sinh viên n m v ng ki n ngh kim lo i” gi ế ữ th c, tăng kh năng v n d ng c a sinh viên. Vì v y đ tài c a sinh viên ứ ế đ a ra không yêu c u ph i quá khó, nh ng ph i v n d ng nhi u ki n ầ ư th c c a bài gi ng. ứ ủ Yêu c u bài làm: - V t đúc ph i có trong th c t ậ ả - B n v chi ti t. ế ẽ ả - Thi t k b n v v t đúc. ẽ ậ ế ế ả - B n v m u và h p lõi. ẽ ẫ ộ ả - Tính h th ng rót đ đúc s n ph m. ệ ố - Tính l c đè khuôn. ự - V b n v l p. ẽ ả - Nêu ph ẽ ắ ng pháp làm khuôn đ đúc s n ph m đó. ể ươ ả ẩ
ụ ộ ộ
Ch n đ tài: ọ ề B c là m t chi ti t máy quen thu c và thông d ng. Nó là b ph n dung ậ ế ộ ạ ng đ i đ n gi n và cũng ít yêu c u v kĩ thu t. đ lót. Do đó v t t ậ ậ ươ ể ố ơ ề ả ầ
ế ề ư ầ ạ
c s góp ý c a gi ng viên. Qua đây tôi cũng xin ế ứ ầ ả
ng d n Nguy n Bá Thu n đã giúp tôi ủ ẫ ướ ễ ậ
Tuy bài làm có nhi u c g ng nh ng là l n đ u và còn h n ch v ề ố ắ ki n th c, do đó mong đ ượ ự chân thành c m n gi ng viên h ả ả ơ hoàn thành bài t p này. ậ
Ng ự ườ
L P CN Ô TÔ A –K4
SINH VIÊN :NGUY N PHI C
NG
Ớ
Ễ
ƯỜ
1
i th c hi n: ệ Sinh viên: Nguy n phi C ng ườ ễ
TR
NG Đ I H C SPKT VINH
KHOA C KHÍ Đ NG L C
ƯỜ
Ạ Ọ
Ơ
Ự
Ộ
ế
t dung đ lót có hình d ng và kích t : ộ ọ
ể ệ ướ ề ệ ậ ắ
77±0.2
54±0.2
.
.
.
1 0 ± 8 6 Ø
1 0 ± 0 3 Ø
2 0 ± 0 0 1 Ø
ị c th hi n trên hình v : A- THUY T MINH Ế Phân tích b n v hi ti ẽ ả 1. Đây là m t lo i b c là m t chi ti ế ạ ạ ạ ị c yêu c u k thu t ,đi u ki n làm vi c kh c nghi th t ch u ầ ệ ỹ ậ ệ moomen xo n l n khi làm vi c,ch u mài mòn có va đ p, v t li u, ậ ệ ắ ớ đ c ng và các yêu c u khác đ ượ ộ ứ ể ệ ẽ ầ
2. Ch n m t phân khuôn:Do s n xu t đ n chi c nên ta ch n ph ả
ấ ơ ế ặ ọ ọ ươ ng
ằ
ắ
ệ ọ ả ặ ọ ộ
ằ
ặ ả ấ ả ủ ậ ặ ọ
ệ
ề ợ ễ ễ ố
L P CN Ô TÔ A –K4
SINH VIÊN :NGUY N PHI C
NG
Ớ
Ễ
ƯỜ
2
c ch n theo hình v nh sau : pháp đúc khuôn cát mâu b ng g . ỗ Ch n m t phân khuôn theo nguyên t c sau : -Đ m b o công gh làm khuôn:ch n m t phân khuôn r ng nh t , ấ nông nh t,lõi n m ngang -Đ m b o đ chính xác c a v t đúc: không ch n m t phân khuôn ộ ả i ti t t di n thay đ i. ổ ạ ế -Đ m b o ch t l ng h p kim đúc: đi n đ y long khuôn d ,d b ấ ượ ầ ả ả trí khuôn rót đ ngót. ộ M t phân khuôn đ ượ ẽ ư ặ ọ
TR
NG Đ I H C SPKT VINH
KHOA C KHÍ Đ NG L C
ƯỜ
Ạ Ọ
Ơ
Ự
Ộ
0.01 A
77±0.2
54±0.2
M?t phân khuôn
1
0.02 A
.
.
2
.
0 ± 8 6 Ø
1 0 ± 0 3 Ø
0 ± 0 0 1 Ø
ư ư
:(nh hình v trên )
n ượ :là ch góc ti p giáp hai b m t giao nhau ẽ ệ
ượ ị ị ể ạ ng d gia công; nh hình v : ẽ ư ủ ậ ổ ẫ ề ặ ư ứ ẻ ộ ề ẽ
3.Xác l 4.Xác đ nh dung sai c a v t dúc 5..Xác đ nh bán kính góc l , nó đ đ m b o đ b n cho khuôn m u và tránh n t n . (nh hình v ả trên) :
° 2
54±0.2
° 2
R5
3
2
,
,
.
1 0 ± 6 2 Ø
1 0 ± 4 7 Ø
2 0 ± 4 0 1 Ø
L P CN Ô TÔ A –K4
SINH VIÊN :NGUY N PHI C
NG
Ớ
Ễ
ƯỜ
3
6. Xác đ nh đ d c rút m u:(nh hình v ) ẽ ộ ố ư ẫ ị
TR
NG Đ I H C SPKT VINH
KHOA C KHÍ Đ NG L C
ƯỜ
Ạ Ọ
Ơ
Ự
Ộ
7. Lõi v t đúc: ậ
1 9 °
5 1 Ø
6 2 Ø
16
81
Lõi chính :(làm b ng cát) ằ
1 9 °
6 2 Ø
16
8.Tai g i m u ố ẫ : tai g i m u lõi chính: ố ẫ
t k m u: ế ế ẫ
ụ ộ ẫ Là công c chính đ t o hình khuôn đúc.
ồ ấ ẫ ể ạ ẫ ẫ ủ ệ ố
ả ẽ ẽ ẫ ẽ ẫ ẽ ậ ẽ ậ ướ
9.Thi B m u: B m u bao g m: M u chính, t m m u, m u c a h th ng rót, ộ ẫ đ u h i, đ u ngót. ậ ậ ơ Mu n ch t o v t đúc ph i căn c vào b n v chi ti ả ế ạ ố ẽ ậ ậ nh b n v v t đúc tr ph n tai g i và dung sai ch t o m u. ậ ừ ả ừ ả ẽ ậ ứ ẽ ả ẽ ả ố ẫ ư ư ả ừ ầ
ả
ng, n t, cong vênh trong khi làm ộ ứ ươ ề ẹ ị
L P CN Ô TÔ A –K4
SINH VIÊN :NGUY N PHI C
NG
Ớ
Ễ
ƯỜ
4
ế ế t đ thi t k ế ể b n v v t đúc. T b n v v t đúc ta v b n v m u. Căn c vào đó ta ả ứ ẫ c m u ch t o v t m u.T b n v v t đúc ta v b n v m u. Kích th ế ạ t ng t ẫ ế ạ ươ - Yêu c u:ầ đ m b o đ bóng, chính xác khi gia công c t g t ắ ọ ả c n b n, c ng, nh , không b co, tr ứ ầ vi c.ệ
TR
NG Đ I H C SPKT VINH
KHOA C KHÍ Đ NG L C
ƯỜ
Ạ Ọ
Ơ
Ự
Ộ
ợ ơ ụ ủ ỗ ị
ọ c tác d ng c , hóa c a h n h p làm khuôn, ít b ăn mòn hóa h c, ỉ ễ ế
ấ ẻ ng dùng: g , kim lo i, th ch cao, xi măng, ch t d o. ạ ườ ỗ
ấ
ch u đ ị ượ không b r , d ki m. ị - V t li u: ậ ệ v t li u th ạ ậ ệ Th ạ ườ Ta ch n v t li u làm m u là g vì có u đi m là nh ,r và d gia công. ng dùng nh t là g và kim lo i. ọ ậ ệ ỗ ẫ ẹ ẽ ư ể ễ ỗ
-Đ c ghi trên b n v m u ẽ ẫ ượ ả
-M u dung là g phai chú ý : ẫ ỗ
-Khi m u đ ẫ ượ c gia công xong ph i s n đ có đ bóng , ch ng th ng n ẻ ả ơ ộ ố ố c ướ
10.Thi t k h p lõi: ế ế ộ Yêu c uầ long h p lõi có hình d ng gi ng lõi ạ ộ ố
-Ch n lõi hai n a ghép cách ghép v i nhau b ng ch t ố ư ằ ọ ớ
-H p lõi làm b ng g g nh m u ỗ ỗ ư ẫ ằ ộ
16
81
Ø26
9 °
1
Ø
1
5
-B n v h p lõi : ẽ ộ ả
11.Tính toán h th ng rót: ệ ố
ệ ự ố ạ ừ
ng v t đúc và gi m ha phí kim lo i vào h ạ ậ ế ị thùng rót vào khuôn. S b trí h ệ
ả ạ ế ẫ ấ ượ ệ ố
ộ c đi n đ y kim lo i ạ ầ
ụ ả ạ ậ ộ ộ
ẫ ấ ạ
t(không gi m tính ch y loãng). ệ ả
i thi u hao phí kim lo i cho h th ng rót. ả ệ ố ả ạ
L P CN Ô TÔ A –K4
SINH VIÊN :NGUY N PHI C
NG
Ớ
Ễ
ƯỜ
5
H th ng rót là h th ng d n kim lo i t ệ ố ệ ố th ng rót quy t đ nh ch t l ố th ng rót. Hao phí do h th ng rót gây nên đ t đ n 30% ố Yêu c u đ i v i h th ng rót ầ ố ớ ệ ố - toàn b lòng khuôn đ u đ ề ề ượ - Dòng ch y kim lo i ph i êm, liên t c, không va đ p đ t ng t, không ả t o dòng xoáy gây v lòng khuôn, lõi. ở ạ - Không d n x , t p ch t, các lo i khí… vào lòng khuôn. ỉ ạ - Đi n đ y nhanh, không hao phí nhi ầ ề t ki m kim lo i, gi m t - Ti ế ể ố ệ - H th ng rót ph i ch c ch n, không b v . ị ỡ ắ ệ ố ạ ả ắ
TR
NG Đ I H C SPKT VINH
KHOA C KHÍ Đ NG L C
ƯỜ
Ạ Ọ
Ơ
Ự
Ộ
ợ ệ
ồ ợ ấ ạ ệ ộ ướ ỏ t đ trong lòng khuôn, t o đi u ki n cho h p kim l ng ề ạ ầ i nh t, đ ng th i b sung kim lo i khi c n ng có l ờ ổ
t.ế
i ng rót vì nh th x d đi vào ư ế ỉ ễ ướ ố ẫ ằ
mép t n cùng c a rãnh l c x vì kim ủ
ạ ẽ ắ
ậ ỉ ẽ ả ọ ỉ ẫ ỏ ẫ ằ
ủ
- Đi u hoà nhi ề đông đ c theo h ặ thi Chú ý thi t k . ế ế - Không nên đ t máng d n n m d ặ lòng khuôn. - Không nên đ t máng d n n m ọ ỉ ằ ở ặ lo i s b n tung tóe làm h ng khuôn và x s ch y vào lòng khuôn. - Không nên đ t máng d n n m trên rãnh l c x vì nh th s m t tác ặ ư ế ẽ ấ d ng c a rãnh l c x ọ ỉ ụ Ch n h th ng rót ọ ệ ố
b trí h th ng rót ệ ố ố
L P CN Ô TÔ A –K4
SINH VIÊN :NGUY N PHI C
NG
Ớ
Ễ
ƯỜ
6
a/Xác tính di n tích rãnh d n, ng rót , ránh l c x ọ ỉ ẫ ố ệ
TR
NG Đ I H C SPKT VINH
KHOA C KHÍ Đ NG L C
ƯỜ
Ạ Ọ
Ơ
Ự
Ộ
27
V1
V2
6 2 Ø
4 7 Ø
4 0 1 Ø
V3
V2
V1
a.1.Xác đ nh kh i l ị ố ượ ng v t đúc : ậ 54
2
2
p
Th tích ph n V1: ể ầ
3
=
=
=
.27
.0, 027
4 2, 29.10 (
m
)
V 1
.104 4
3,14.(0,104) 4
-
2
Th tích ph n V2: ể ầ
) 2
p
( 3,14. 0, 074
3
=
=
=
54
4 .0, 054 2,32.10 (
m
)
V 2
.74 4
4
-
2
Th tích ph n V3: ể ầ
) 2
p
( 3,14. 0, 026
3
=
=
=
.81
5 .0, 081 4,3.10 (
m
)
V 3
.26 4
4
-
4
3
+ 4
2, 29.10
2,32.10
= 5 4,3.10
4 4,18.10 (
m
)
1
2
ể - - - - Th tích toàn ph n c a b c V: = - - ầ ủ ạ = + V V V V 3
Kh i l ố ượ
4
- ng c a b c : ủ ạ =
r
=
=
m
V .
7850.4,18.10
3,3(
kg
)
thep
(V)h s c m th y l c:((choV=0,42) ủ ự
a.2.Xác đ nhị ệ ố ả
(s=0,4) a.3.Xác đ nh th i gian rót (T) ờ ị
ng <450 kg, ta xác đ nh theo công ậ ố ượ ị
L P CN Ô TÔ A –K4
SINH VIÊN :NGUY N PHI C
NG
Ớ
Ễ
ƯỜ
7
Đ i vói v t đúc b ng thép có kh i l ằ th c sau : ố ứ
TR
NG Đ I H C SPKT VINH
KHOA C KHÍ Đ NG L C
ƯỜ
Ạ Ọ
Ơ
Ự
Ộ
=
=
=
t
s m .
0, 4. 2, 4
s 0, 6( )
a.4.Xác đ nh Hp (chi u cao c t áp ): (cm) ề ộ ị
2
=
Ta có công th c sau: ứ
H
H
p
P C 2
-
Trong đó : H-chi u cao c t kim lo i l ng, tính t ch d n kim lo i vào ạ ỏ ề ộ ừ ổ ẫ ạ
khuôn d n m t thoáng (cm) và H=39cm ế ặ
P-Chi u cao v t đúc ,tính t ch d n kim lo i ề ậ ừ ổ ẫ ạ
vào khuôn tr lên P=0 (do khi rót tr c ti p) ự ế ở
C-chi u cao v t đúc (cm)- ề ậ
V y ta có : Hp=H =39 (cm) ậ
=
=
=
2,95
Ta có di n tích rãnh d n : ệ ẫ
F rd
2cm )
m v H 0,31. .
2, 4 0,31.0, 42. 39
p
(cid:0) (
c ng rót: a.5.Xác đ nh kích th ị ướ ố
Dung tØ lÖ kinh nghiÖm ta cã Frd : F«r : Flx = 1 : 1,2 : 1,1
VËy F«r = 15,01 cm 2 Flx = 13,76 cm 2
.aèng rãt :
4. TÝnh kÝch thíc cô thÓ cña hÖ thèng rãt :
orF.4 p
§êng kÝnh díi : d 2 = = 4,37 cm
§êng kÝnh trªn : d 1 =1,15 . d 2 = 5,02 cm
L P CN Ô TÔ A –K4
SINH VIÊN :NGUY N PHI C
NG
Ớ
Ễ
ƯỜ
8
b. Cèc rãt .
TR
NG Đ I H C SPKT VINH
KHOA C KHÍ Đ NG L C
ƯỜ
Ạ Ọ
Ơ
Ự
Ộ
Tõ khèi lîng vËt ®óc ta cã chiÒu cao cèc rãt lµ 110 mm do ®ã ta ph¶i lµm cèc rêi . Tra b¶ng I-18a ta cã kÝch thíc cèc rãt :
L = 110 mm R = 70 mm R 1 = 40 mm r = 25 mm r 1 = 13 mm
h = 110 mm e = 78 mm D = 36 mm
c. R·nh läc xØ .
Chän r·nh läc xØ kiÓu B víi Flx = 13,76 cm 2 . Tra b¶ng I-20
ta cã kÝch thíc cña r·nh läc xØ .
d. R·nh dÉn víi Frd = 12,51mm2 tra b¶ng I-21 ta cã :
b = 41 mm a = 62 mm h = 26 mm r = 6 mm .
a = 44mm b = 33 mm h = 22mm
5. §Ëu h¬i vµ ®Ëu ngãt .
ë ®©y sö dông lo¹i ®Ëu h¬i kiªm c¶ nhiÖm vô bæ sung kim lo¹i , kÝch thíc ®Ëu h¬i víi chiÒu dÇy thµnh n¬i ®Æt ®Ëu h¬i lµ 100 mm . Tra b¶ng I-22 Cã:
d = 98 mm d 1 = 118 mm d 2 = 157 mm h = 256 mm r 1 = 5 mm .
I. Qu¸ Tr×nh Lµm Khu«n
1. X¸c ®Þnh kÝch thíc c¬ b¶n cña hßm khu«n .
ChiÒu dµi kho¶ng trèng cña hßm.
L = Lvd + a + b + c + e = 1290 mm.
ChiÒu réng b = 312 + 2a = 432 mm .
ChiÒu cao H = 450 mm .
KÝch thíc c¬ b¶n cña hßm khu«n : L + b/2 = 1506 mm .
Tra b¶ng I-23 ta cã kÕt cÊu thµnh hßm khu«n :
tmin = 26 mm b1 = 80 mm b2 = 80 mm h1 = 25 mm h2 = 40
mm .
2. L¾p khu«n vµ tÝnh lùc Ðp khu«n:
a) TÝnh khèi lîng cña hßm khu«n trªn:
L P CN Ô TÔ A –K4
SINH VIÊN :NGUY N PHI C
NG
Ớ
Ễ
ƯỜ
9
KÝch thíc hßm : L = 1290 mm B = 432 mm H = 450 mm
TR
NG Đ I H C SPKT VINH
KHOA C KHÍ Đ NG L C
ƯỜ
Ạ Ọ
Ơ
Ự
Ộ
ThÓ tÝch hßm cha cã phÇn mÉu :
Vh = 1290 . 450 . 432 = 250776000mm 3 = 250776 cm 3
gang . Vcc
ThÓ tÝch nöa hßm khu«n trªn cßn trõ ®i mét phÇn mÉu , ®Ëu h¬i , èng rãt vµ cèc rãt . Vht = 250776 - (26634+4588,1) = 219543,92 cm3
Khèi lîng hßm khu«n trªn : Ghx = Vh . g cat = 219543,92 . 2,6 = 570,8 kg TÝnh lùc ®Èy cña hßm khu«n trªn : b) P® =Pkt + P1 Pkt = g
gang . Vcc = 733,195 kg >
Vcc : ThÓ tÝch chÊt láng bÞ vËt chiÕm chç :
Vcc = 281998,1 cm 3. VËy tæng lùc ®Èy cña khu«n Pd = g 570,5 kg = Ghx
L P CN Ô TÔ A –K4
SINH VIÊN :NGUY N PHI C
NG
Ớ
Ễ
ƯỜ
10
VËy cÇn cã lùc kÑp khu«n
