50/50: Bạn sành điệu, còn tôi tin
vào những gì chân thật
.
1.
Phim 50/50 (Hên xui) kể về Adam Lerner (Joseph Gordon-Levitt đóng)
– anh chàng có thói quen mỗi sáng chạy bộ quanh những con đường
xinh đẹp của thành phố Seatle lạnh giá, chưa một lần có ý định vượt
đèn đỏ dù chẳng có chiếc xe nào chạy qua trước mặt mình. Anh yêu
công việc của mình (không có ý định đổi), có một ngôi nhà nhỏ xinh
xắn, lúc nào cũng gọn gàng (cô bồ bừa bãi đến mấy, anh cũng sẽ làm
cho nó gọn gàng), không biết lái xe (không có ý định đi học lái – lúc
cần thì đi xe buýt)… Tóm lại, Adam có thể là một trong những chúng
ta, những con người thành thị tràn trề sự hài lòng với cuộc sống, nên sẽ
dễ dàng thấy: không thay đổi thật ra… cũng tốt.
Kịch tính đặt ngay từ đầu phim: Adam bị ung thư dây thần kinh (dù
không hút thuốc, uống rượu, chơi bời gì, lại thể dục rất đều đặn). Anh
đón nhận nó khá bình tĩnh, sẵn sàng chia sẻ nó với tất cả những người
xung quanh, với mong muốn duy trì một cuộc sống bình thường tiếp
theo cho đến ngày mình chết. Nhưng mục đích không thành, thế giới
Adam đối diện kể từ ngày mang bệnh là một thế giới hoàn toàn đối
nghịch với những gì anh muốn. Đó là ánh mắt đầy thương cảm, cái ôm
trìu mến của những đồng nghiệp; là lời đề nghị của mẹ ruột – được dọn
đến ở chung nhà để chăm sóc hàng ngày cho Adam; là những hành
động quan tâm giả tạo ngày càng lộ liễu của cô bồ; và cả sự lạc quan
tếu – lúc nào cũng toan mang bệnh ung thư của bạn ra làm một trò đùa
cho dễ thở của anh bạn thân. Ngay cả cô bác sĩ tâm lý, người tưởng
giúp Adam vượt qua hết những điều này, lúc nào cũng chăm chăm suy
đoán anh trong trạng thái áp lực, mỏi mệt… Chút niềm vui Adam có
được chỉ là với hai người bạn già chung phòng hóa trị – một ung thư
giai đoạn cuối, một ung thư tuyến tiền liệt, họ giới thiệu về mình và
bệnh như một con người với nghề nghiệp. Họ tổ chức ăn uống nhẹ
nhàng, nói phét cùng nhau…
.
Bác sĩ tâm lý xem chừng bi kịch hơn cả bệnh nhân.
Buổi tiệc ngoài trời của Adam tại nhà một người bạn già cùng điều trị
bị ung thư.
Adam quyết định cạo đầu cho gọn gàng trong sự ngỡ ngàng của Kyle –
bạn thân.
Xem sẽ thương cho Adam – chấp nhận quy luật cuộc đời: ai cũng chết
– muốn thật là nhẹ nhàng để đi đến cái ngày ai cũng phải đến đó, cũng
không được. Thấy thật là ghét những người thương khóc đến… giả,
thật là mệt mỏi với những cái ôm, cái chạm, xoa vai… Tóm lại: ghét
kịch tính (đến với Adam).
Lúc cảm giác đó rồi, tác giả sẽ nói cho bạn một điều khác: thật ra
không phải sự êm đềm, tĩnh lặng, những niềm vui be bé mà Adam có
mới là phương pháp trị liệu tốt. Adam cũng cần đi chơi gái, Adam cũng
cần biết đến sợ cái chết, Adam cũng thích hút cần ca, cũng phải đối
diện với cảm giác khó chịu, thất bại, Adam cũng cần nhận ra việc mình
chưa biết lái xe, chưa đi Canada mà chết thế này thì uổng quá… Nhưng
điều đó cũng cần thiết thật sự cho mầm sống đang teo dần trong cơ thể
Adam – như thuốc vậy.
Tóm lại: kịch tính một chút cũng cần – đạo diễn vừa nói cho trường
hợp của Adam vừa cho phim của mình trước khi bắt đầu một đoạt kết
dài đầy… kịch tính.
Anh bạn thân cho Adam xem bằng chứng bồ Adam ngoại tình khi
Adam đã ung thư.
Cha mẹ, bạn và bồ cùng chờ đợi kết quả phẫu thuật của Adam.
Adam lại đẹp trai và có thể… cua gái.
2.
Đứng dậy sau những tràng khóc, tràng cười và cái happy ending, Người
Xem Sành Điệu quay lại nói với mình rằng: tầm thường! Cuối cùng tất
cả chỉ là những tình huống theo một công thức giải trí thật khắc nghiệt
của Hollywood được đặt cạnh nhau, đi từ bình thường đến đầy kịch
tính, rồi phải làm khán giả khóc, khán giả cười (mấy phút một lần), và
cuối cùng là khán giả thấy nhẹ nhàng, thoải mái khi bước ra khỏi rạp,
thấy xứng đáng số tiền đã bỏ ra xem phim…
Ừ. Nhưng mình thì không thèm nghĩ hay so sánh với các phim khác để
thấy phim này công thức hay không, kịch tính hay không (hình như nó
đã kịch tính từ đầu rồi) mà chỉ còn lại cảm giác… sung sướng khi
Adam bắt đầu đẹp trai trở lại và thẹn thùng… tán gái. Mình chỉ có thể
nói thật là mình thiếu trình độ thưởng thức nghệ thuật: mình thích phim
này.
Kiểm lại, mình thấy mình thật là ba phải, sao lúc đầu phim ghét kịch
tính đến thế mà tới cuối phim lại thích kịch tính đến thế. Cuối cùng là
thích hay là ghét kịch tính? Ra về mình không khẳng định được điều
này nữa. Tác giả, đạo diễn đã làm mình trở thành người thật là… ba
phải.
Mình chỉ thấy được thuyết phục, một mặt vì các tình huống đan chặt
với nhau, logic từ đầu đến cuối, có khóc có cười, theo lập trình viết
kịch bản phim giải trí của Mỹ, mà bạn – Người Xem Sành Điệu – đã
phân tích. Mặt khác là vì mình cảm giác hành trình đối diện ung thư
của Adam xuất phát cái nhìn thấu suốt và cảm thông của người làm
phim với hoàn cảnh nhân vật mình tạo ra. Đạo diễn không cố chứng
minh anh ta là người giỏi, không liên tục sáng tạo ra những tình huống
lạ lẫm, kỳ quái, bất ngờ, chăm chăm vào mục đích duy nhất là lấy nước
mắt, tiếng cười của mình, là người xem phim. Đạo diễn chỉ muốn kể
cho mình nghe một câu chuyện.
Rồi về nhà tra mạng, mình đã hiểu, tác giả kịch bản của phim, Will
Reise, cũng là người bệnh ung thư, và viết câu chuyện này dựa trên
những gì anh đã phải đối diện.
Mình nhấc máy gọi cho Người Xem Sành Điệu. Bạn hỏi lại mình một
câu: thế chẳng lẽ muốn hay thì phải ung thư?
Bạn sành điệu, bạn rõ hơn mình. Mình chỉ biết khi làm phim, kể câu
chuyện mà ta xúc động thật thì ắt sẽ có nhiều người xúc động theo, và
trả tiền mua vé phim kế tiếp.
*
Phim 50/50 của đạo diễn Jonathan Levine, kịch bản: Will Reiser, diễn
viên: Joseph Gordon-Levitt, Seth Rogen, Anna Kendrick, Bryce Dallas
Howard, Anjelica Huston…, đang chiếu tại các rạp trên toàn quốc.
