intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo khoa học: Mô hình hoá kinh tế nông hộ ở miền Bắc: Mô hình cân bằng cung cầu trong hộ

Chia sẻ: Nguyễn Phi Nhung Nhung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST
Báo xấu
121
lượt xem 33
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ khi có Nghị quyết 10 của Bộ Chính trị (1988), hộ nông dân đ-ợc coi là đơn vị kinh tế tự chủ. Các nguồn lực sản xuất của hộ đ-ợc giải phóng, sản xuất nông nghiệp có b-ớc tiến v-ợt bậc trong 2 thập kỷ gần đây. Đến nay, hộ nông dân và kinh tế hộ nông dân vẫn đóng vai trò quan trọng đối với quốc gia. Theo kết quả tổng hợp sơ bộ của cuộc Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp và thủy sản, đến 01/7/2006, cả n-ớc có 10,46 triệu hộ nông, lâm nghiệp và thủy sản (trong đó khu vực nông thôn là 9,78 triệu...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Mô hình hoá kinh tế nông hộ ở miền Bắc: Mô hình cân bằng cung cầu trong hộ

  1. Báo cáo khoa học: Mô hình hoá kinh tế nông hộ ở miền Bắc: Mô hình cân bằng cung cầu trong hộ
  2. §¹i häc N«ng nghiÖp I T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2007: TËp V, Sè 2: 87-95 M« h×nh ho¸ kinh tÕ n«ng hé ë miÒn B¾c: M« h×nh c©n b»ng cung cÇu trong hé Modeling farm households in the North: the household supply and demand model Ph¹m V¨n Hïng1 SUMMARY The use of mathematical models to describe the interactions of variables is useful in modern management. In this paper, a ‘mixed’ model combining a household model and a form of spatial equilibrium model into a modelling framework is developed. In addition, the nature of agriculture is such that household farms operate and are constrained by their location within a village. Therefore, a significant point is that modelling household farms so as to analyse the effects of changing policies needs to account for the spatial links between farms in relation to land, labour, inputs and produce when considered in a village context. Simulations were carried out to illustrate the effect of changes in land restrictions and the price of live pigs on the farm households. Using this approach, the model can be expanded to include other activities of the household such as credit policy, land consolidation, and prices of production inputs. Key words: Modeling, equilibrium, household economics. 1. §ÆT VÊN §Ò* tµi nguyªn khan hiÕm nhÊt vµ rµng buéc nµo lµ nh÷ng rµng buéc lín nhÊt c¶n trë kh¶ n¨ng Tõ khi cã NghÞ quyÕt 10 cña Bé ChÝnh trÞ ph¸t triÓn cña hé. NÕu chóng ta cã thÓ t×m ra (1988), hé n«ng d©n ®−îc coi lµ ®¬n vÞ kinh tÕ nh÷ng c¶n trë nµy th× cã thÓ cã nh÷ng chÝnh tù chñ. C¸c nguån lùc s¶n xuÊt cña hé ®−îc s¸ch thÝch hîp thøc ®Èy kinh tÕ hé nãi riªng vµ gi¶i phãng, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã b−íc tiÕn kinh tÕ n«ng th«n nãi chung ph¸t triÓn. Mét v−ît bËc trong 2 thËp kû gÇn ®©y. §Õn nay, hé trong nh÷ng h−íng nghiªn cøu th−êng ®−îc ¸p n«ng d©n vµ kinh tÕ hé n«ng d©n vÉn ®ãng vai dông hiÖu qu¶ nhÊt lµ sö dông ph−¬ng ph¸p trß quan träng ®èi víi quèc gia. Theo kÕt qu¶ m« h×nh hãa nh»m m« pháng sù thay ®æi c¸c tæng hîp s¬ bé cña cuéc Tæng ®iÒu tra n«ng ®iÒu kiÖn (kÞch b¶n) ®Ó t×m ra nh÷ng h¹n chÕ th«n, n«ng nghiÖp vµ thñy s¶n, ®Õn 01/7/2006, ®èi víi kinh tÕ hé (Moore et al., 1993). c¶ n−íc cã 10,46 triÖu hé n«ng, l©m nghiÖp vµ Môc tiªu cña bµi nµy lµ x©y dùng vµ ®Ò thñy s¶n (trong ®ã khu vùc n«ng th«n lµ 9,78 xuÊt mét m« h×nh ph©n tÝch kinh tÕ hé, trong triÖu hé). Tuy nhiªn, trong sè nµy chØ cã ®ã cã kÕt hîp ®ång thêi c¸c ý t−ëng vÒ m« 67,9% sè hé cã nguån thu nhËp lín nhÊt tõ h×nh c©n b»ng kh«ng gian vµ m« h×nh c©n ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng, l©m nghiÖp vµ thñy b»ng c¸c ngµnh (ho¹t ®éng s¶n xuÊt) trong s¶n (Ban chØ ®¹o Trung −¬ng Tæng ®iÒu tra hé. Trªn c¬ së m« h×nh x©y dùng, m« pháng n«ng th«n, n«ng nghiÖp vµ thñy s¶n, 2006). sù thay ®æi mét sè ®iÒu kiÖn nh»m t×m ra t¸c §iÒu ®ã cho thÊy c¬ cÊu ngµnh nghÒ cña hé cã ®éng cña viÖc thay ®æi c¸c chÝnh s¸ch. CÊu chuyÓn biÕn trong nh÷ng n¨m qua nh−ng cßn chËm. VËy ®èi víi n«ng hé, tµi nguyªn nµo lµ tróc cña bµi gåm nh÷ng néi dung sau: PhÇn tiÕp theo cña bµi tr×nh bµy vÒ ý t−ëng x©y dùng m« h×nh lý thuyÕt. M« h×nh thùc nghiÖm ®−îc tr×nh bµy trong phÇn thø 3. 1 Khoa Kinh tÕ & PTNT, §¹i häc N«ng nghiÖp I.
  3. Ph¹m V¨n Hïng PhÇn 4 sÏ m« t¶ sè liÖu vµ c¸c ®Çu vµo cña cho thuª l¹i ®Êt ®ai. Tuy nhiªn, nh÷ng quyÒn nµy hÇu hÕt ®Òu thùc hiÖn trong ph¹m vi lµng/xãm. Lao ®éng n«ng th«n ngµy cµng kiÕm ®−îc nhiÒu viÖc lµm ë c¸c thµnh phè, m« h×nh. PhÇn 5 lµ kÕt qu¶ −íc l−îng, m« nh−ng ngay trong ph¹m vi mét lµng th× còng pháng vµ th¶o luËn vÒ nh÷ng kÕt qu¶ nµy. xuÊt hiÖn mét sè hé cho thuª lao ®éng, mét sè Nh÷ng kÕt luËn vµ ®Ò xuÊt ®−îc tr×nh bµy kh¸c ®i thuª vµ mét sè hé th× tù cung, tù cÊp trong néi dung cuèi cña bµi. vÒ lao ®éng1. C¸c nguån lùc s¶n xuÊt cã thÓ ®−îc chuyÓn tõ hé nµy sang hé kh¸c vµ nh− 2. M¤ H×NH Lý THUYÕT vËy nguån lùc sÏ ®−îc chuyÓn cho nh÷ng hé Theo Frank Ellis (1998) hé n«ng d©n cã sö dông cã hiÖu qu¶ h¬n. ®Æc ®iÓm ®ång thêi võa lµ ng−êi s¶n xuÊt vµ M« h×nh c©n b»ng kh«ng gian ®−îc x©y ng−êi tiªu dïng s¶n phÈm mµ m×nh s¶n xuÊt dùng dùa trªn kh¸i niÖm vÒ trao ®æi hµng hãa ra. §iÒu nµy dÔ dµng nhËn ra nhÊt lµ khi s¶n gi÷a c¸c vïng vµ tõng vïng ®Òu cã c¶ cung vµ xuÊt n«ng nghiÖp cßn tù cung, tù cÊp lµ chÝnh. cÇu hµng hãa. §èi víi tr−êng hîp trao ®æi ®Êt Do ®ã, m« h×nh hãa cÇn ph¶i kÕt hîp ®ång gi÷a c¸c hé th× mçi hé sÏ cã cung ®Êt ®ai d−íi thêi lý thuyÕt ng−êi s¶n xuÊt vµ lý thuyÕt d¹ng mét sè thöa ®Êt (hoÆc diÖn tÝch ®Êt) vµ ng−êi tiªu dïng. cÇu vÒ ®Êt ®ai ®ã dùa trªn viÖc sö dông ®Êt ®ai Hé n«ng d©n s¶n xuÊt vµ ho¹t ®éng n»m cho s¶n xuÊt cña hé. Gi¶ sö trong lµng cã m trong mèi t−¬ng quan rµng buéc víi c¸c hé hé, mçi hé chØ cã diÖn tÝch lµ ai, khi ®ã cung kh¸c trong ph¹m vi mét lµng. VÝ dô ®Êt ®ai lµ vµ cÇu ®Êt ®ai trong lµng cã thÓ ®−îc biÓu diÔn mét nguån lùc chÝnh cña c¸c hé vµ n«ng d©n nh− sau (Hïng vµ céng sù, 2006): ®−îc giao quyÒn chuyÓn nh−îng, cho thuª hay a1 a1 L  a1   a2 L a2 a2 (m x m2) Ax =   O  am    am L am a1  a2 am   Λ a1 a2 am Ay =   (m x m2)   Ο Ο Ο   a1 a2 am   Trong ®ã: ma trËn Ax vµ Ay ph¶n ¸nh kh«ng gian. Ngoµi ra, hé cßn sö dông nh÷ng cung vµ cÇu ®Êt ®ai2. s¶n phÈm nµy cho tiªu dïng néi bé cña gia ®×nh nh− ®Ó ¨n vµ ch¨n nu«i. Do vËy, m« h×nh S¶n phÈm s¶n xuÊt ra cña hé còng cã thÓ hãa kinh tÕ hé còng nªn kÕt hîp ®ång thêi c¶ ®−îc trao ®æi víi c¸c hé kh¸c trong ph¹m vi m« h×nh c©n b»ng cung cÇu trong hé vµ m« lµng hay víi c¸c lµng kh¸c. Sù trao ®æi phô h×nh c©n b»ng kh«ng gian. thuéc vµo møc ®é thÆng d− cung vµ cÇu (®−îc ph¶n ¸nh bëi riªng tõng hé). Dßng hµng hãa D−íi d¹ng to¸n häc, m« h×nh cã thÓ biÓu nµy sÏ x¸c ®Þnh b¶n chÊt cña trao ®æi. Do vËy, diÔn nh− sau: m« h×nh hãa kinh tÕ hé cÇn xÐt ®Õn yÕu tè 1 Mét trong nh÷ng ®Æc tr−ng cña lao ®éng lµ kh«ng dù tr÷ ®−îc. 2 NÕu mçi hé cã n thöa ®Êt th× ma trËn Ax vµ Ay sÏ cã bËc m x (m2 x n).
  4. M« h×nh ho¸ kinh tÕ n«ng hé ë miÒn B¾c... quan hÖ sè l−îng vµ c¶ gi¸ trÞ gi÷a c¸c ho¹t n n ∑ Pj'Q j − ∑ Pjx X j ' ®éng s¶n xuÊt vµ nguån lùc cho s¶n xuÊt. Nãi Max Z = (1) c¸ch kh¸c, nã ®ßi hái nh÷ng kiÕn thøc vÒ kü j =1 j =1 thuËt ®èi víi c¸c c«ng thøc lu©n canh vµ c¸c Víi rµng buéc yªu cÇu vÒ ®Çu vµo cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. C¸c hÖ sè trong m« h×nh quy ho¹ch Ax ≤ ax lµ ®Æc thï vµ møc ®é chÝnh x¸c t−¬ng ®èi cña - Ay ≤ - a y c¸c hÖ sè nµy sÏ cã ¶nh h−ëng lín ®Õn kÕt Qj =f (ay, Xj) qu¶ cña m« h×nh. M« h×nh hãa c¸c kh¶ n¨ng x¶y ra trong Pjx d - pj q ≤ 0 giao dÞch ®Êt th× hµng lo¹t vÊn ®Ò cÇn ph¶i Q, D ≥ 0. xem xÐt vµ ®−îc ®−a vµo m« h×nh. Cô thÓ giao Trong ®ã: Z lµ tæng lîi nhuËn/thu nhËp dÞch ®Êt gi÷a c¸c hé ®ßi hái cÇn ph¶i cã thÞ cña hé (hoÆc cña tÊt c¶ c¸c hé trong lµng); tr−êng ®Êt ®ai ho¹t ®éng, trong tr−êng hîp cña ViÖt Nam lµ chuyÓn nh−îng quyÒn sö dông P lµ vÐc t¬ cña gi¸ s¶n phÈm; ®Êt. X©y dùng m« h×nh ®Ó ®¸nh gi¸ trªn ph¹m Q lµ vÐc t¬ cña s¶n l−îng cña hé (c¸c hé); vi réng th× c¸c tham sè liªn quan ®Õn trao ®æi Px lµ vÐc t¬ cña gi¸ c¸c ®Çu vµo; ®Êt ®ai th× cÇn ph¶i cã gi¶ thiÕt thÞ tr−êng ®Êt ®ai tån t¹i vµ chóng ta ®· biÕt tr−íc c¸c chi phÝ X lµ vÐc t¬ cña l−îng c¸c ®Çu vµo sö dông giao dÞch. X©y dùng m« h×nh giao dÞch ®Êt ë cña hé (hoÆc tÊt c¶ c¸c hé); cÊp n«ng hé vµ cÊp lµng, x· còng cÇn ph¶i cã ax lµ tæng cung ®Êt ®ai cña tõng hé; gi¶ thiÕt lµ thÞ tr−êng lao ®éng tån t¹i, ë ®ã ay lµ tæng cÇu ®Êt ®ai cña tõng hé; n«ng d©n cã thÓ ®i thuª thªm lao ®éng cho c¸c ho¹t ®éng n«ng nghiÖp cña m×nh hoÆc cã thÓ Ax vµ Ay lµ 2 ma trËn cã bËc m x m2 ph¶n kiÕm ®−îc viÖc lµm phi n«ng nghiÖp. Ngoµi ¸nh diÖn tÝch cña tõng hé. ra, vèn cho s¶n xuÊt trång trät còng cã thÓ ®i S¶n l−îng (Qj) cã thÓ lµ hµm sè cña diÖn vay hay chuyÓn tõ b¸n c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt tÝch ®Êt ®ai, ay vµ c¸c ®Çu vµo kh¸c. Gi¶ thiÕt ra vµ tõ cho thuª ®Êt. r»ng mçi hé n«ng d©n cã diÖn tÝch lµ ai vµ cã m hé. Thöa ®Êt víi diÖn tÝch ai cã thÓ ®−îc 3.2. CÊu tróc cña m« h×nh cung cho hé i hoÆc lµ mét hé nµo ®ã. Thu nhËp cña hé gi¶ thiÕt lµ tõ 3 nguån c¬ M« h×nh (1) cùc ®¹i tæng lîi nhuËn/thu b¶n: Trång trät, ch¨n nu«i vµ ®i lµm thuª. nhËp cña tÊt c¶ c¸c hé trong ph¹m vi lµng Môc tiªu cña m« h×nh lµ cùc ®¹i tæng lîi hoÆc vïng víi rµng buéc lµ: Cung vµ cÇu ®Êt nhuËn hay thu nhËp cña c¸c hé trong lµng, ®ai, hµm s¶n xuÊt cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong ®ã tæng lîi nhuËn/thu nhËp ®−îc x¸c (bao gåm c¶ trång trät vµ ch¨n nu«i), lîi ®Þnh lµ gi¸ trÞ b¸n c¸c s¶n phÈm trång trät trõ nhuËn kh«ng ©m cho tõng hé vµ ®¸p øng thu ®i tæng c¸c chi phÝ biÕn ®æi. §èi víi ngµnh nhËp tèi thiÓu cho tõng hé n«ng d©n. Ngoµi ra, trång trät, c¸c chi phÝ nµy bao gåm c¸c chi phÝ m« h×nh trªn còng cã thÓ më réng ®Ó ®−a cho ®Çu vµo ®· sö dông, ®i thuª ®Êt, chi phÝ thªm c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh− chi phÝ giao dÞch giao dÞch trong thÞ tr−êng thuª m−ín ®Êt ®ai, cña thÞ tr−êng ®Êt ®ai, c¸c ho¹t ®éng tÝn dông thuÕ vµ c¸c kho¶n phÝ vµ c¸c chi phÝ sö dông cña hé; s¶n xuÊt hµng hãa Z (hµng hãa kh«ng bëi c¸c hé. Chi phÝ cho ch¨n nu«i gåm chi phÝ ra thÞ tr−êng). gièng, thøc ¨n, lao ®éng vµ c¸c kho¶n chi kh¸c. Rµng buéc chÝnh trong m« h×nh ®èi víi 3. X¢Y DùNG M¤ H×NH THùC NGHIÖM sö dông ®Êt sÏ bao gåm cung vµ cÇu ®Êt ®ai cña tõng hé trong tæng sè m hé, diÖn tÝch gieo 3.1. Gi¶ thiÕt cña m« h×nh trång cña c¸c c©y trång tõng hé cã kh¶ n¨ng cho tõng vô. §Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh s¶n xuÊt tù Bëi m« h×nh thùc nghiÖm ®−îc x©y dùng cung, tù cÊp vµ h¹n møc cho ®Êt lóa, s¶n xuÊt vµ gi¶i theo lý thuyÕt cña bµi to¸n quy ho¹ch, lóa cña tõng hé ph¶i ®¸p øng nhu cÇu tiªu do ®ã rÊt nhiÒu th«ng tin cÇn ph¶i cã vÒ mèi
  5. Ph¹m V¨n Hïng dïng tèi thiÓu cña hé. PhÇn cßn l¹i cña s¶n b¸n ra thÞ tr−êng. Gi¶ thiÕt r»ng hé kh«ng dù l−îng lóa hé cã thÓ ®em b¸n hoÆc dïng cho tr÷ lóa g¹o vµ c¸c s¶n phÈm kh¸c. C©n b»ng ch¨n nu«i. Nh− vËy, lóa ®−îc s¶n xuÊt cho 2 s¶n phÈm trong hé cã thÓ ®−îc m« pháng nh− môc ®Ých lµ tiªu dïng néi bé trong hé vµ ®em h×nh d−íi ®©y: Tr−êng hîp c©n b»ng 1: L−îng Tiªu Thãc ®Ó Xj DT lóa RHS thãc b¸n dïng ch¨n nu«i Cj 0 + Gi¸ 0 0 C©n b»ng 1 -NS 1 1 1 Sumproduct (...) ≤0 Trong c©n b»ng nµy: S¶n l−îng ≥ tiªu dïng + b¸n + sö dông cho ch¨n nu«i Hay NS x DT ≥ tiªu dïng + b¸n + sö dông cho ch¨n nu«i Tr−êng hîp c©n b»ng 2: L−îng Tiªu Thãc ®Ó ch¨n Xj RHS DT lóa thãc b¸n dïng nu«i Cj 0 + Gi¸ 0 0 1 1 1 Sumproduct (...) C©n b»ng 2 - f (DT gieo ≤0 trång, D) Trong c©n b»ng nµy: l−îng tiªu dïng vµ l−îng cho ch¨n nu«i. Trong c©n b»ng 2, mét ®iÓm kh¸c biÖt lµ cung L−îng tiªu dïng + b¸n + sö dông cho s¶n phÈm ®−îc ph¶n ¸nh trong hµm s¶n xuÊt f ch¨n nu«i ≤ f (DT gieo trång, D). (DT gieo trång, D) hay nãi c¸ch kh¸c s¶n Trong ®ã: f lµ d¹ng hµm s¶n xuÊt, NS lµ l−îng cña hé trong tr−êng hîp nµy phô thuéc n¨ng suÊt c©y trång, DT lµ diÖn tÝch, D lµ vµo c¸c biÕn cña m« h×nh. NÕu hµm f lµ hµm vect¬ c¸c ®Çu vµo biÕn ®æi ®−îc ®−a vµo m« phi tuyÕn th× m« h×nh −íc l−îng (1) sÏ lµ m« h×nh hãa3. h×nh phi tuyÕn. Trong s¬ ®å trªn, mòi tªn liÒn (nÐt liÒn) Ngoµi lóa, c¸c c©y trång kh¸c s¶n xuÊt ph¶n ¸nh mèi quan hÖ trùc tiÕp theo 2 tr−êng chñ yÕu ®Ó b¸n ra thÞ tr−êng vµ cã thÓ phôc vô hîp c©n b»ng. Trong m« h×nh 1, cung s¶n ch¨n nu«i (ng«, ®Ëu t−¬ng). Tæng chÝ phÝ s¶n phÈm biÓu hiÖn ë NS (dÊu ©m) vµ kh«ng ®æi xuÊt trång trät tõng vô cña hé bao gåm tæng trong khi cÇu s¶n phÈm bao gåm l−îng b¸n, chi phÝ biÕn ®æi cña tÊt c¶ c¸c c©y trång trong 3 Nh÷ng biÕn kh«ng ®−a vµo m« h×nh mµ cã trong hµm f cã thÓ sö dông ë møc b×nh qu©n.
  6. M« h×nh ho¸ kinh tÕ n«ng hé ë miÒn B¾c... vô, chi phÝ ®i thuª ®Êt, chi phÝ giao dÞch ®Êt 3.3. M« h×nh to¸n häc trong thÞ tr−êng thuª m−ín ®Êt ®ai. §èi víi Dùa vµo nh÷ng gi¶ thiÕt trªn, nÕu hé i ngµnh ch¨n nu«i, gi¶ thiÕt lµ hé chØ ch¨n nu«i (i=1,..., m) cã diÖn tÝch ®Êt canh t¸c lµ Ai ®¬n lîn thÞt vµ nh»m môc ®Ých b¸n ra thÞ tr−êng. vÞ (sµo); hé còng cã Li ®¬n vÞ lao ®éng (ngµy- Hé cã thÓ sö dông c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt ra (lóa, ng«, ®Ëu t−¬ng) ®Ó ch¨n nu«i hoÆc mua ng−êi) bao gåm Lfi ®¬n vÞ sö dông cho ho¹t thøc ¨n c«ng nghiÖp, hoÆc kÕt hîp c¶ 2 ®éng trång trät, Lli ®¬n vÞ lao ®éng cho ch¨n ph−¬ng thøc nµy. Ngoµi ra, c¸c rµng buéc kh¸c trong m« h×nh lµ c¸c rµng buéc liªn quan nu«i, vµ Loi ®¬n vÞ cho lao ®éng phi n«ng ®Õn sö dông lao ®éng gia ®×nh vµ lao ®éng ®i nghiÖp (®i lµm thuª). Hé trång s c©y trång (s thuª, ®i lµm thuª, vµ lao ®éng sö dông trong = 1,..., S) vµo thêi kú t (t = 1,..., T) vµ nu«i l thêi kú mïa vô c¨ng th¼ng (rµng buéc nµy cã lo¹i vËt nu«i (l = 1,..., L). D−íi d¹ng to¸n häc, thÓ t¸ch riªng cho lao ®éng n÷ hoÆc nam tïy m« h×nh thùc nghiÖm cã thÓ tr×nh bµy nh− sau: theo môc ®Ých nghiªn cøu). m S T m L T m m T ∑ ∑∑ pistQist + ∑∑∑ piltQilt + ∑ wiLoi - ∑ ∑C s l (2) Max Z = it i =1 l =1 t =1 i =1 i =1 s =1 t =1 i =1 t =1 Rµng buéc m ∑a Cung ®Êt ®ai víi mäi i =1,..., m ≤ Ai ii ' i '=1 m ∑ −a + Ai* ≤ 0 CÇu ®Êt ®ai víi mäi i =1,..., m ii ' i '=1 m m ∑A ∑A * Tæng ®Êt ®ai ≤ i i i =1 i =1 S¶n l−îng trång trät Qist + Qist + Qist ≤ aist Fist ( Ai* , l ist* ) víi mäi i = 1,..., m, c s l * f s = 1,...,S, v t=1,..., T Qilt ≤ cilt Filt ( lilt* ) l * f S¶n l−îng ch¨n nu«i víi mäi i = 1,..., m, Lif + Lli + Lo ≤ Li Tæng lao ®éng víi mäi i = 1,..., m i S T ∑∑ l f* - Lif ≤ 0 víi mäi i = 1,..., m Lao ®éng gia ®×nh cho trång trät a ist ist s =1 t =1 L T ∑∑ l f* c - Lli ≤ 0 Lao ®éng gia ®×nh cho ch¨n nu«i víi mäi i = 1,..., m ilt ilt l =1 t =1 Riout R in S L ∑ cist aist - ∑ TC ac * l* +i+ Tæng chi phÝ víi mäi i = 1,..., m c ≤ Cit ilt ilt T T l =1 s =1 vµ t = 1,..., T S S ∑ − pistQist + ∑c s ac * Lîi nhuËn trång trät: ≤0 víi mäi = i 1,..., m a ist ist s =1 s =1 vµ t = 1,..., T
  7. Ph¹m V¨n Hïng L L ∑ − piltQilt - ∑ TC l l* Lîi nhuËn ch¨n nu«i: c ≤0 víi mäi = i 1,..., m ilt ilt l =1 l =1 vµ t = 1,..., T Ai* , aist , cilt , Qist , Qist , Qist , Lif , Lli , Lo , Riin , Riout , vµ Cit, ≥ 0 * * s c l i 4. D÷ LIÖU V C¸C §ÇU V O CñA M¤ Ai* (Ai) lµ diÖn tÝch cña hé i sau khi H×NH (tr−íc khi) cã giao dÞch ®Êt diÔn ra; Gi¶ thiÕt r»ng giao dÞch ®Êt nãi chung * aist lµ diÖn tÝch gieo trång cña c©y s cña xuÊt hiÖn trong ph¹m vi lµng. §iÒu ®ã cho hé i t¹i thêi kú t; thÊy c¸c hé n«ng d©n cã thÓ ®æi ®Êt cho nhau hoÆc cho thuª/®i thuª gi÷a c¸c hé sèng trong * cilt lµ sè ®Çu vËt nu«i lo¹i l cña hé i t¹i cïng mét lµng. Nh− ®· th¶o luËn ë phÇn trªn, ®iÒu nµy ph¶n ¸nh thùc tÕ ë n«ng th«n ViÖt thêi kú t; Nam bëi cÊu tróc lµng, x· sÏ rÊt khã cho c¸c s c l Qist , Qist vµ Qist lµ l−îng s¶n phÈm cña hé ë x· nµy cã thÓ canh t¸c trªn ®Êt ë x· kh¸c. Sè liÖu ®iÒu tra cña Dù ¸n ACIAR ADP c©y trång s dïng ®Ó b¸n, tiªu dïng vµ cho 1/97/092 vµ sè liÖu ghi sæ trong mét n¨m tõ ch¨n nu«i cña hé i thêi kú t víi pist lµ gi¸ c¶ thÞ th¸ng 7/2002 ®Õn 7/2003 cña 3 hé n«ng d©n tr−êng cña s¶n phÈm nµy; (®−îc gäi lµ c¸c hé A, B, C) x· §¹i §ång, f Fist ( Ai* , l ist* , X ist ) lµ hµm n¨ng suÊt phô huyÖn Th¹ch ThÊt, tØnh Hµ T©y ®· ®−îc sö dông trong m« h×nh thùc nghiÖm. C¸c hé nµy thuéc vµo qui m« diÖn tÝch cña hé (Ai*), lao trång 4 c©y trång chÝnh lµ: Lóa chiªm, lóa f ®éng gia ®×nh ( l ist* ), vµ ®Çu vµo X ist cña c©y mïa, ng« vµ ®Ëu t−¬ng. Ng« vµ ®Ëu t−¬ng cã thÓ trång c¶ 3 vô: Vô chiªm, mïa vµ vô ®«ng, trång s, thêi kú t; trong khi lóa chiªm vµ lóa mïa chØ trång ë vô Lif , Lli vµ Lo lµ chi phÝ lao ®éng gia ®×nh t−¬ng øng. S¶n l−îng lóa ®−îc sö dông cho i c¶ tiªu dïng (®Ó ¨n), ch¨n nu«i vµ ®em b¸n cho trång trät, ch¨n nu«i vµ phi n«ng nghiÖp vµ nã ®−îc ph¶n ¸nh bëi hµm s¶n xuÊt cùc cña hé i víi gi¸ tiÒn c«ng lµ wi; biªn. Trong m« h×nh c¸c biÕn cña hµm s¶n xuÊt bao gåm quy m« ®Êt ®ai cña hé, lao f l ist* lµ chi phÝ lao ®éng gia ®×nh sö dông ®éng gia ®×nh, cßn c¸c biÕn kh¸c nh−: Gièng, cho c©y trång s cña hé i vµo vô t; ph©n bãn vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c ®−îc gi¶ thiÕt lµ sö dông ë møc trung b×nh ®èi víi f lilt* lµ chi phÝ lao ®éng gia ®×nh sö dông mçi hé. Ng« vµ ®Ëu t−¬ng ®−îc trång ®Ó b¸n cho vËt nu«i l cña hé i vµo vô t; hoÆc cã thÓ sö dông cho ch¨n nu«i. Ch¨n nu«i cña hé ®−îc gi¶ thiÕt lµ chØ cã ch¨n nu«i Riin vµ Riout lµ l−îng tiÒn ®i thuª vµ cho lîn. Träng l−îng xuÊt chuång ®−îc tÝnh b»ng thuª ®Êt cña hé i; träng l−îng t¨ng thªm vµ khèi l−îng gièng mua. Träng l−îng t¨ng thªm lµ hµm s¶n xuÊt Cit lµ tæng chi phÝ (l−îng tiÒn mÆt cÇn) cùc biªn cña lao ®éng gia ®×nh, cßn c¸c yÕu cña hé i thêi kú t; tè kh¸c nh− chi phÝ c¸c lo¹i thøc ¨n, thuèc cistc lµ tæng chi phÝ biÕn ®æi trªn mét ®¬n a thó y, chuång tr¹i ®−îc tÝnh ë møc b×nh qu©n. Tæng thu nhËp ®−îc tÝnh lµ tæng gi¸ trÞ s¶n vÞ diÖn tÝch ®Êt ®ai cÇn thiÕt cho c©y trång s phÈm ®em b¸n cña hé céng víi thu nhËp tõ cña hé i vµo thêi kú t; lµm ngoµi n«ng nghiÖp vµ cho thuª ®Êt trõ ®i * cilt lµ tæng chi phÝ biÕn ®æi trªn mét ®¬n tæng chi phÝ bao gåm: Chi phÝ biÕn ®æi, chi phÝ thuª ®Êt, chi phÝ gièng vËt nu«i vµ chi phÝ vÞ vËt nu«i (con) cÇn thiÕt cho lo¹i vËt nu«i l giao dÞch. cña hé i vµo thêi kú t;
  8. M« h×nh ho¸ kinh tÕ n«ng hé ë miÒn B¾c... Tiªu dïng l−¬ng thùc ®−îc −íc l−îng tõ vµ biªn” - §©y lµ thuËt to¸n sö dông ®Ó t×m lêi gi¶i tèi −u trong qui ho¹ch sè nguyªn4. Víi cuéc ®iÒu tra ghi sæ. S¶n l−îng lóa chiªm ®−îc tiªu dïng tõ th¸ng 6 ®Õn th¸ng 10 trong khi lóa ph−¬ng ph¸p nµy c¸c biÕn c¬ b¶n ®−îc lµm mïa ®−îc tiªu dïng tõ th¸ng 11 ®Õn th¸ng 5. trßn víi gi¸ trÞ nguyªn vµ ®−îc gi¶i theo Thêi gian tèi ®a mµ hé cã thÓ lµm n«ng nghiÖp nh÷ng nh¸nh nhá (Moore et al., 1993; ®−îc −íc tÝnh lµ thêi gian cña chñ hé vµ cña Winston, 1994). PhÇn mÒm ®−îc sö dông ®Ó vî/chång cã thÓ lao ®éng vµ thêi gian cña con gi¶i m« h×nh nµy lµ What’s Best phiªn b¶n 7.0 (LINDO Systems Inc., 2003)5. c¸i hä (th−êng lµ lín h¬n 12 tuæi). Ph−¬ng ph¸p sö dông ®Ó gi¶i m« h×nh nµy lµ “nh¸nh 5. KÕT QU¶ V TH¶O LUËN 5.1. KÕt qu¶ cho b i to¸n gèc B¶ng 1. KÕt qu¶ cho m« h×nh gèc so s¸nh (giao dÞch ®Êt kh«ng bÞ h¹n chÕ)4 §Çu v o m« h×nh Gi¸ trÞ C¸c biÕn chÝnh Lêi gi¶i Gi¸ (1000 ®) Total profits (1000 ®) 43524 - Lóa chiªm 1,9 Qui m« ®Êt (s o) - Hé A 4,1 - Lóa mïa 2,0 - Hé B 16,4 - Ng« 2,5 - Hé C 5,7 - §Ëu t−¬ng 4,5 Cho thuª ®Êt (s o) - Hé A 5,4 Gi¸ lîn b¸n (th¸ng 2-5) 10 - Hé B 0 th¸ng 6-10 11 - Hé C 4,7 th¸ng 11-1 12 §Êt ®i thuª (s o) - Hé A 0 Gi¸ nh©n c«ng thuª (1000 ®) 20 - Hé B 10,1 - Hé C 0 Chi phÝ giao dÞch trong thÞ B¸n s¶n phÈm (kg) tr−êng thuª m−ín ®Êt (%) 10 Hé A - Lóa 0 - Ng« 321 Thêi gian l m viÖc cã - §Ëu t−¬ng 0 thÓ cña 1 hé (ng y - ng−êi) 540 Hé B - Lóa 7878 - Ng« 0 Qui m« ®Êt ban ®Çu (s o) 26,1 - §Ëu t−¬ng 0 Trong ®ã: - Hé A 9,5 Hé C - Lóa 0 - Hé B 6,3 - Ng« 0 - Hé C 10,3 - §Ëu t−¬ng 0 Sè lîn nu«i c¶ n¨m (con) Trong ®ã: - Hé A 15 - Hé B 30 - Hé C 18 4 Trong sè c¸c biÕn cÇn t×m cña bµi to¸n cã sè ®Çu lîn cña c¸c hé. §©y lµ sè nguyªn. 5 V× bµi to¸n cã 105 biÕn vµ 91 rµng buéc kÕt hîp víi hµm s¶n xuÊt phi tuyÕn, cho nªn cÇn ph¶i cã ch−¬ng tr×nh chuyªn ®Ó cã thÓ t×m ®−îc lêi gi¶i cña nh÷ng bµi to¸n d¹ng nµy.
  9. Ph¹m V¨n Hïng §Ó cã thÓ ph©n tÝch c¸c ph−¬ng ¸n kh¸c ®«ng, hé B trång ng« ë vô 2 vµ 3, cßn ®Ëu nhau th× cÇn thiÕt ph¶i ®−a ra bµi to¸n gèc. KÕt t−¬ng chØ trång ë vô ®«ng, hé C chØ trång ng« qu¶ cña bµi to¸n gèc ®−îc tr×nh bµy trong B¶ng vµ ®Ëu t−¬ng ë vô 2 mµ kh«ng trång ë c¸c vô 1. Trong tr−êng hîp nµy, mét hé cã thÓ s¶n kh¸c. Hé A cã s¶n phÈm lóa b¸n c¶ 2 vô vµ xuÊt lóa hoÆc ng« vµ ®Ëu t−¬ng ë 2 vô (vô ng«. Khèi l−îng lóa b¸n cña hé B gi¶m rÊt chiªm vµ vô mïa), cßn vµo vô ®«ng th× chØ nhiÒu trong khi hé C b¸n mét phÇn ng«. Thu trång ®−îc ng« vµ ®Ëu t−¬ng. Tæng thu nhËp nhËp tõ ch¨n nu«i kh«ng bÞ ¶nh h−ëng. Chóng c¸c hé ®¹t ®−îc trong bµi to¸n gèc lµ 43,5 triÖu ta còng cã thÓ ®−a thªm rµng buéc vÒ thu nhËp ®ång. Hé A vµ hé C cho thuª bít ®Êt trong khi cña c¸c hé, ch¼ng h¹n thu nhËp kh«ng gi¶m ®i hé B ®i thuª ®Êt. Hé A vô 2 chØ trång lóa cßn khi thay ®æi ®iÒu kiÖn. vô 1 trång c¶ 3 c©y (lóa, ng« vµ ®Ëu t−¬ng), vô 5.2. M« pháng sù thay ®æi ®iÒu kiÖn ®«ng trång 2 c©y trång (ng« vµ ®Ëu t−¬ng). Hé B chØ trång ng« vµ ®©u t−¬ng vµo vô ®«ng, cßn M« h×nh cã thÓ ®−îc sö dông ®Ó xem xÐt c¸c vô kh¸c chØ trång lóa. Hé C kh«ng trång ¶nh h−ëng cña nhiÒu yÕu tè mµ nh÷ng yÕu tè ng« vµ ®Ëu t−¬ng ë vô 2. §èi víi b¸n s¶n phÈm nµy kú väng lµ cã ¶nh h−ëng ®Õn thu nhËp cña th× hé A chØ b¸n ng«, cßn hé B chØ b¸n lóa, s¶n hé, ®Õn thÞ tr−êng ®Êt ®ai, ®Õn khèi l−îng s¶n phÈm cßn l¹i c¸c hé sö dông cho tiªu dïng phÈm hµng hãa. C¸c thùc nghiÖm vÒ thay ®æi trong hé vµ ch¨n nu«i. Nh− vËy, nguån lùc cã gi¸ nh©n c«ng, chi phÝ giao dÞch trong thÞ xu h−íng chuyÓn vÒ nh÷ng hé sö dông hiÖu tr−êng thuª m−ín ®Êt ®ai vµ gi¸ l−¬ng thùc cã qu¶ h¬n (cã lîi nhuËn cao h¬n). thÓ tham kh¶o trong bµi cña Hïng vµ Víi møc gi¸ lîn xuÊt chuång tõ 10-12 MacAulay (2006). Trong néi dung nµy, sù ngµn ®ång (tïy thêi ®iÓm), c¸c hé ®· tËn dông thay ®æi cña gi¸ thÞt lîn h¬i ®−îc m« pháng s¶n phÈm trång trät ®Ó ch¨n nu«i víi kh¶ n¨ng nh»m t×m ra ¶nh h−ëng cña c¸c có sèc thÞ tèi ®ai cña hé, hé A: 15 con, hé B 30 con, hé tr−êng. Gi¶ sö mçi møc gi¸ thay ®æi lµ 10%, C 18 con lîn trong 1 n¨m (víi 3 løa) (B¶ng 1). tõ 70% ®Õn 120% (trõ møc 75%), so víi gi¸ §Ó x¸c ®Þnh ¶nh h−ëng cña thÞ tr−êng cña bµi to¸n gèc. Khi thay ®æi gi¸ ®Çu ra, sÏ quyÒn sö dông ®Êt, c¸c hé bÞ h¹n chÕ lµ chØ ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn thu nhËp, nÕu gi¸ t¨ng gieo trång trªn ®Êt cña m×nh. §iÒu nµy cã thÓ th× thu nhËp t¨ng vµ ng−îc l¹i. §iÒu nµy cã thÓ m« h×nh hãa b»ng c¸ch ®−a vµo 1 rµng buéc kh«ng cÇn quan t©m trong m« pháng. Tuy giao dÞch ®Êt trong bµi to¸n gèc. NÕu rµng nhiªn, gi¶ thiÕt lµ xuÊt hiÖn c¸c có sèc vÒ thÞ buéc nµy ®−îc dì bá th× cã thÓ ®o ®−îc ¶nh tr−êng, hay gi¸ thay ®æi. VËy gi¸ thay ®æi ®Õn h−ëng do giao dÞch ®Êt. NÕu ®Êt ®ai cho phÐp møc nµo th× n«ng d©n chÊp nhËn ch¨n nu«i tù do chuyÓn ®æi, thu nhËp cña c¸c hé t¨ng hoÆc bá kh«ng ch¨n nu«i n÷a. KÕt qu¶ m« 4,1%. Ngoµi lóa 2 vô, hé A kh«ng trång ®Ëu pháng ®−îc tr×nh bµy tãm t¾t trong B¶ng 2. t−¬ng vµ ng« ë vô 1 vµ 2 mµ chØ trång vô B¶ng 2. M« pháng thay ®æi gi¸ b¸n thÞt lîn h¬i ®Õn sè ®Çu lîn ch¨n nu«i (§¬n vÞ tÝnh: sè ®Çu con) Ph−¬ng ¸n (% so víi gi¸ ban ®Çu) Th¸ng Gi¸ (1000®/kg) Hé 70 75 80 90 100 110 120 A 0 0 5 5 5 5 5 2-5 10 B 0 0 0 10 10 10 10 C 0 0 6 6 6 6 6 A 0 0 0 5 5 5 5 6-10 11 B 0 0 10 10 10 10 10 C 0 6 6 6 6 6 6 A 0 5 5 5 5 5 5 11-1 12 B 10 10 10 10 10 10 10 C 6 6 6 6 6 6 6
  10. M« h×nh ho¸ kinh tÕ n«ng hé ë miÒn B¾c... Khi gi¸ gi¶m cßn 80% so víi ban ®Çu th× kh¸c nh− hé n«ng d©n trao ®æi c¸c thöa ®Êt cã hé B kh«ng nu«i vµo ®Çu n¨m, trong khi hé cho nhau, tham gia vµo thÞ tr−êng tÝn dông, A kh«ng nu«i vµo gi÷a n¨m. NÕu gi¸ gi¶m tham gia vµo thÞ tr−êng ®Êt ®ai, thÞ tr−êng c¸c thªm 5% (xuèng cßn 75%), th× c¸c hé chØ nu«i ®Çu vµo, v.v... lîn vµo cuèi n¨m (trõ hé C cã nu«i thªm giai T I LIÖU THAM KH¶O ®o¹n gi÷a n¨m). Khi gi¸ cßn 70% so víi gi¸ gèc khëi ®iÓm th× hé A hoµn toµn kh«ng tham Ban chØ ®¹o Trung −¬ng Tæng ®iÒu tra n«ng gia ch¨n nu«i, 2 hé cßn l¹i chØ nu«i vµo giai th«n, n«ng nghiÖp vµ thñy s¶n (2006). ®o¹n cuèi n¨m. B¸o c¸o s¬ bé kÕt qu¶ Tæng ®iÒu tra n«ng th«n, n«ng nghiÖp vµ thñy s¶n 6. KÕT LUËN n¨m 2006. Hµ Néi th¸ng 12/2006. Trong bµi nµy, m« h×nh lý thuyÕt kÕt hîp Ellis, F. (1998). Peasant Economics: Farm gi÷a c¸c m« h×nh c©n b»ng kh«ng gian vµ m« Households and Agrarian h×nh kinh tÕ hé kÕt hîp sè nguyªn ®−îc ®Ò Development, 2nd edition, Cambridge xuÊt ®Ó nghiªn cøu vµ m« pháng. Hai ®iÒu University Press. kiÖn ®¬n gi¶n ®−îc gi¶ sö ®Ó m« pháng lµ xãa Hung, Pham Van and MacAulay, T. G. bá c¸c h¹n chÕ vÒ thÞ tr−êng quyÒn sö dông (2006). Land transactions in the north ®Êt vµ gi¸ thÞt lîn h¬i. NÕu cho phÐp thÞ tr−êng of Vietnam: a modelling approach. A tù do ho¹t ®éng th× c¸c nguån lùc sÏ cã xu contributed paper to the Conference of h−íng tËp trung vµo nh÷ng n«ng d©n s¶n xuÊt the International Association of hiÖu qu¶ h¬n. Víi tr−êng hîp m« pháng sù Agricultural Economists, Gold Coast, thay ®æi gi¸ thÞt lîn h¬i, nÕu gi¸ t¨ng hay Australia, 12-18 August 2006. gi¶m ë ph¹m vi nhÊt ®Þnh th× n«ng d©n vÉn Available online at AgEcon Search, tiÕp tôc ch¨n nu«i (dï cã thÓ thu nhËp ®¹t http://agecon.lib.umn.edu/. ®−îc rÊt thÊp). Tuy nhiªn, nÕu sù biÕn ®éng nµy v−ît qu¸ giíi h¹n nhÊt ®Þnh th× n«ng d©n Hung, Pham Van and T. Gordon MacAulay cã thÓ bá ngµnh ch¨n nu«i. §©y chÝnh lµ and Sally P. Marsh (2006). ‘Modelling “mèc” mµ chÝnh s¸ch cÇn ph¶i can thiÖp ®Ó Vietnamese households: an economic duy tr× nh÷ng ngµnh do ¶nh h−ëng tõ nh÷ng model of land transactions in a village có sèc thÞ tr−êng. Víi ph−¬ng ph¸p t−¬ng tù, context’, in Gordon MacAulay, Sally chóng ta cã thÓ m« pháng sù thay ®æi gi¸ c¸c Marsh and Pham Van Hung (eds.), ®Çu vµo, thay ®æi gi¸ tiÒn lµm thuª (thÞ tr−êng Agricultural Development and Land lao ®éng), gi¸ thuª ®Êt (thÞ tr−êng quyÒn sö Policy in Vietnam, ACIAR, Chapter 10, dông ®Êt). pp. 201-220. Møc ®é chÝnh x¸c cña m« h×nh phô thuéc LINDO Systems Inc. (2003). What's Best! rÊt lín vµo sè liÖu. Sè liÖu sö dông trong bµi User's Manual, LINDO Systems, Inc. nµy lµ tõ Dù ¸n ACIAR cã thÓ kh«ng cßn phï Moore, L. J., Lee, S. M. and Taylor III, B. W. hîp víi t×nh h×nh hiÖn nay. Tuy nhiªn, mét (1993). Management Science, 4th môc tiªu c¬ b¶n cña h−íng m« h×nh hãa lµ edition, Allyn and Bacon, kh«ng nh»m t×m ra con sè cô thÓ (cao hay Massachusetts. thÊp) mµ lµ xu h−íng thay ®æi khi xuÊt hiÖn sù Winston, W. L. (1994). Operations Research: can thiÖp. §©y lµ mét h−íng ®−îc rÊt nhiÒu n−íc sö dông ®Ó ph©n tÝch vµ m« pháng chÝnh Applications and Algorithms, Duxbury s¸ch. M« h×nh lý thuyÕt nµy cã thÓ ®−îc më Press, Wadsworth Inc., California. réng cho nhiÒu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
  11. §¹i häc N«ng nghiÖp I T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2007: TËp V, Sè 2: 104
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2070 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2