MỘT SỐ NHIỄU ẢNH
THƯỜNG GẶP TRONG CHỤP
CỘNG HƯỞNG TỪ VÀ CÁCH
KHẮC PHỤC
Báo cáo viên: Thái Phan Linh
Bệnh viện Quân Y 103
2
NHIỄU ẢNH TRONG CHỤP CỘNG HƯỞNG TỪ LÀ GÌ?
Nhiễu ảnh hay xảo ảnh, ảnh giả là các chi tiết không có thật xuất hiện trên hình ảnh
hoặc hình ảnh sau xử lý của bộ phận được khảo sát bị sai lệch về hình thái, kích
thước so với hình ảnh thật. Nói cách khác, nhiễu ảnh trong chụp cộng hưởng từ là sự
sai lệch về cường độ tín hiệu trên hình ảnh chụp so với tín hiệu thực tế của vật thể.
Nguyên nhân gây ra hiện tượng này có rất nhiều yếu tố khác nhau, được chia
thành các nhóm chính:
• Do máy chụp: các máy đời thấp có cường độ từ trường thấp dẫn đến từ trường
kém đồng nhất gây ảnh hưởng đến quá trình thu nhận tín hiệu ảnh.
• Do Coils: Coils là bộ phận cực kỳ quan trọng trong chụp cộng hưởng từ, có chức
năng phát và thu nhận tín hiệu kích thích ban đầu, sau một thời gian sử dụng bộ
phận này thường xảy ra lỗi gây ảnh hưởng đến chất lượng tín hiệu ảnh thu được.
• Do bệnh nhân: nhiễu ảnh do có cấy ghép kim loại trong cơ thể hoặc bệnh nhân
phối hợp kém, rối loạn hành vi, chuyển động, rung lắc trong quá trình chụp
• Sinh học trong cơ thể người bệnh
• Một số yếu tố bên ngoài ngẫu nhiên không điều khiển được
Gây ra do sự di chuyển của cấu trúc trong quá trình
ghi hình. Biểu hiện theo hướng phase recording. Bao
gồm cả tự ý và vô ý.
• Nhiễu ảnh do chuyển động (Motion aritfact):
CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC
Nhiễu ảnh do nhịp thở, nhịp tim của bệnh nhân:
Kiểu nhiễu ảnh này thường gặp ở những người lớn
tuổi hoặc trẻ nhỏ khó phối hợp theo hiệu lệnh trong
một số kỹ thuật đòi hỏi cần sự hợp tác như chụp ổ
bụng, phổi, tim.
Nhiễu ảnh nhịp thở trên bệnh nhân chụp ổ bụng.
Cách khắc phục:
• Hướng dẫn bệnh nhân phối hợp, đặc biệt hướng dẫn bệnh nhân tập thở
• Sử dụng các chuỗi xung nhanh: Haste,…
• Sử dụng hệ thống Respiratory trigger, ECG cho những xung bắt nhịp thở, nhịp tim
• Sử dụng Satband chống nhiễu ảnh
• Chia khoảng thời gian nhịn thở của bệnh nhân ngắn lại
• Tăng NSA/NEX + hiệu chỉnh Phase FOV
• Nhiễu ảnh do chuyển động (Motion aritfact):
CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC
Nhiễu ảnh do chuyển động tự ý của người bệnh
Đây là kiểu nhiễu hay gặp nhất trong chụp cộng hưởng
từ, có thể gặp ở mọi đối tượng người bệnh thường do
tâm lý sợ hãi, tiếng ồn của máy lớn hoặc do đau đớn.
Cách khắc phục:
• Lựa chọn các chuỗi xung mang lại thông tin nhiều nhất
trong thăm khám cấp cứu, rút ngắn thời gian thăm khám
• Hướng dẫn và cố định bệnh nhân tốt trước khi chụp
• Sử dụng các kỹ thuật chống rung: BLADE…
• Nhiễu ảnh do dòng chảy ( Flow artifact )
CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC
Nhiễu do dòng chảy dịch não tuỷ/ Máu:
Khi chụp, các mạch máu luôn chuyển động không
ngừng gây ảnh hưởng đến quá trình thu nhận tín hiệu
dẫn đến ảnh giả, thường không thể loại bỏ hoàn toàn
nhiễu ảnh do dòng chảy nhưng
Có thể hạn chế bằng một số cách sau đây:
• Sử dụng kỹ thuật bù dòng (Flow Compensation)
• Sử dụng Satband phía trên hoặc dưới dòng chảy, tại
vùng động mạch chủ để bão hoà dòng chảy.
• Thay đổi hướng mã hóa cùng chiều với dòng chảy.
hinhanhykhoa.com