
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
BÁO CÁO TỔNG KẾT
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG
NGHIÊN CỨU TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG
HƯỚNG DẪN VIÊN DU LỊCH Ở VIỆT NAM
Mã số: CS18 – 04
Chủ nhiệm đề tài: ThS. Vũ Thị Thu Huyền
Thành viên tham gia: ThS. Đỗ Công Nguyên
Hà Nội, 05/ 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
BÁO CÁO TỔNG KẾT
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG
NGHIÊN CỨU TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG
HƯỚNG DẪN VIÊN DU LỊCH Ở VIỆT NAM
Mã số: CS18 – 04
Chủ nhiệm đề tài: ThS. Vũ Thị Thu Huyền
Thành viên tham gia: ThS. Đỗ Công Nguyên
Xác nhận của
Trường Đại học Thương mại
Chủ nhiệm đề tài
ThS. Vũ Thị Thu Huyền
Hà Nội, 05/2019

i
MỤC LỤC
MỤC LỤC ............................................................................................................................ i
DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ ............................................................. iv
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................................. v
THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI NCKH CẤP TRƯỜNG ................ vi
INFORMATION ON RESEARCH RESULTS .............................................................. ix
PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................................. 1
1.Tính cấp thiết nghiên cứu đề tài ........................................................................................ 1
2. Tình hình nghiên cứu đề tài .............................................................................................. 2
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài .......................................................................... 6
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài .......................................................................... 7
5. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................................. 7
6. Kết cấu đề tài .................................................................................................................... 9
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG
HƯỚNG DẪN VIÊN DU LỊCH ...................................................................................... 10
1.1. Khái luận về hướng dẫn viên du lịch ........................................................................... 10
1.1.1. Hướng dẫn viên du lịch ............................................................................................ 10
1.1.2. Phân loại hướng dẫn viên du lịch ............................................................................. 12
1.1.3. Đặc điểm lao động hướng dẫn viên du lịch .............................................................. 13
1.1.4. Các yêu cầu đối với hướng dẫn viên du lịch ............................................................ 14
1.1.5. Vai trò của hướng dẫn viên du lịch .......................................................................... 20
1.2. Nội dung đánh giá chất lượng hướng dẫn viên du lịch ............................................... 22
1.2.1. Lý thuyết về chất lượng hướng dẫn viên du lịch ...................................................... 22
1.2.2. Tiêu chí đánh giá chất lượng hướng dẫn viên du lịch .............................................. 24
1.2.3. Phương pháp đánh giá chất lượng hướng dẫn viên du lịch ...................................... 42
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng hướng dẫn viên du lịch ................................... 44
1.3.1. Nhóm yếu tố bên ngoài ............................................................................................. 44
1.3.2. Nhóm yếu tố bên trong ............................................................................................. 47

ii
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG ÁP DỤNG TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG
HƯỚNG DẪN VIÊN DU LỊCH Ở VIỆT NAM ............................................................. 50
2.1. Khái quát về đội ngũ hướng dẫn viên du lịch Việt Nam ............................................. 50
2.1.1. Số lượng hướng dẫn viên du lịch.............................................................................. 50
2.1.2. Chất lượng hướng dẫn viên du lịch .......................................................................... 50
2.1.3. Cơ cấu hướng dẫn viên du lịch ................................................................................. 53
2.2. Kiểm nghiệm tiêu chí đánh giá chất lượng hướng dẫn viên du lịch ........................... 53
2.2.1. Tổng hợp ý kiến chuyên gia ..................................................................................... 53
2.2.2. Đánh giá chất lượng hướng dẫn viên của hiệp hội hướng dẫn viên Việt Nam ........ 56
2.2.3. Đánh giá chất lượng hướng dẫn viên của doanh nghiệp lữ hành ............................. 57
2.3. Tổng hợp về các tiêu chí đánh giá chất lượng hướng dẫn viên du lịch ở Việt Nam ... 58
2.4.1. Lợi ích của việc đưa ra các tiêu chí đánh giá chất lượng hướng dẫn viên du lịch ... 58
2.4.2. Hạn chế của các tiêu chí đánh giá chất lượng hướng dẫn viên du lịch .................... 58
CHƯƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN TIÊU
CHÍ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG HƯỚNG DẪN VIÊN DU LỊCH VIỆT NAM ...... 60
3.1. Xu hướng phát triển du lịch, dự báo, quan điểm, mục tiêu và những định hướng nâng
cao chất lượng hướng dẫn viên du lịch tại Việt Nam ......................................................... 60
3.1.1. Xu hướng phát triển du lịch ...................................................................................... 60
3.1.2. Dự báo, quan điểm và mục tiêu nâng cao chất lượng hướng dẫn viên du lịch ........ 70
3.1.3. Những định hướng về công tác nâng cao chất lượng hướng dẫn viên du lịch ......... 71
3.2 Một số giải pháp nhằm hoàn thiện tiêu chí đánh giá, nâng cao chất lượng hướng dẫn
viên du lịch ở Việt Nam...................................................................................................... 72
3.2.1. Nhóm giải pháp về xây dựng tiêu chí đánh giá chất lượng hướng dẫn viên du lịch 72
3.2.2. Nhóm giải pháp về hoàn thiện quy trình đánh giá chất lượng hướng dẫn viên ....... 72
3.2.3. Nhóm giải pháp về quản lý hướng dẫn viên ............................................................. 77
3.2.4. Nhóm giải pháp về giáo dục - đào tạo ...................................................................... 79
3.2.5. Nhóm giải pháp cải thiện điều kiện làm việc cho hướng dẫn viên du lịch .............. 81
3.3. Một số kiến nghị với Chính phủ và các Bộ, Ngành liên quan ..................................... 82
3.3.1. Kiến nghị với Chính phủ .......................................................................................... 82

iii
3.3.2. Kiến nghị với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ...................................................... 83
3.3.3. Kiến nghị với các Bộ, ngành có liên quan khác ....................................................... 83
KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 85
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................ 86
PHỤ LỤC