TR NG Đ I H C NÔNG LÂM THÀNH PH H CHÍ MINHƯỜ Ạ Ọ Ố Ồ
KHOA MÔI TR NG VÀ TÀI NGUYÊNƯỜ
Báo cáo môn h cọ
DU L CH SINH THÁIỊ
D ch bàiị
NĂM THÔNG S DU L CH SINH THÁIỐ Ị
GVHD: Ts. Ngô An
Nhóm 2:
1. Võ Châu Vi t Khuêệ10157080
2. Nguy n Th M H nhễ ị ỹ ạ 10157057
3. Nguy n Th C m Lễ ị ẩ ệ 10157085
4. Lê Th M Nhungị ỹ 10157137
5. Lê Th Kim Ngânị10157119
Tp. HCM, tháng 11/2012
PH NG TRÌNH DU L CH SINH THÁI: ĐÁNH GIÁ TÁC Đ NGƯƠ Ị Ộ
Năm thông s du l ch sinh tháiố ị
Huub Gaymans
Valley Hikes
TÓM T TẮ
Tr c khi th o lu n các thông s v du l ch sinh thái thành công, đ u tiên c nướ ả ậ ố ề ị ầ ầ
th o lu n v các thông s c a chính du l ch sinh thái.ả ậ ề ố ủ ị
Du l ch sinh thái h u nh là có nhi u nghĩa nh ng i s d ng thu t ng . Vìị ầ ư ề ư ườ ử ụ ậ ữ
v y, nó có th có hi u qu h n đ th a nh n có nhi u hình th c và m c đ du l ch sinhậ ể ệ ả ơ ể ừ ậ ề ứ ứ ộ ị
thái, trái ng c v i phân chia du l ch thành sinh thái và không sinh thái. Đ xu t đây làượ ớ ị ề ấ
m t h th ng đánh giá, d a trên năm thông s . Cũng gi ng nh các khách s n và nhàộ ệ ố ự ố ố ư ạ
hàng nh n đ c m t đánh giá t m t đ n b n sao, đi m tham quan du l ch sinh thái cóậ ượ ộ ừ ộ ế ố ể ị
th đ c đánh giá trên m t h th ng b m đ i v i các chính sách môi tr ng c a h .ể ượ ộ ệ ố ướ ố ớ ườ ủ ọ
Các thông s đ c đ xu t là: Gi m tác đ ng đ n môi tr ng / chính sách môi tr ngố ượ ề ấ ả ộ ế ườ ườ
b n v ng, t ng tác v i thiên nhiên, s tham gia c a c ng đ ng và t ng tác v i conề ữ ươ ớ ự ủ ộ ồ ươ ớ
ng i, các ho t đ ng môi tr ng, và tính b n v ng kinh t . Sau đó, chúng tôi yêu c uườ ạ ộ ườ ề ữ ế ầ
quy mô liên doanh du l ch sinh thái có th đ t đi m s cao trên m i thông s , trên c sị ể ạ ể ố ỗ ố ơ ở
liên t c ho c b n v ng.ụ ặ ề ữ
VALLEY
HIKES
VÀ DU L CH SINH THÁIỊ
S PHÁT TRI N Ự Ể Ở JAMAICA
Valley Hikes là m t công ty du l ch sinh thái tr phi l i nhu n Port Antonio,ộ ị ẻ ợ ậ ở
Jamaica. Nó phát tri n t Ch ng trình phát tri n nông thôn t ng h p do Hà Lan tài tr .ể ừ ươ ể ổ ợ ợ
M c dù Jamaica có m t ngành công nghi p du l ch l n nh ng c chính ph l n các côngặ ộ ệ ị ớ ư ả ủ ẫ
ty t nhân đ u không h tr phát tri n du l ch sinh thái. Cho đ n khi con ng i nh nư ề ỗ ợ ể ị ế ườ ậ
r ng du l ch sinh thái phát tri n có th mang l i l i nhu n n u nh n đ c s h tr c nằ ị ể ể ạ ợ ậ ế ậ ượ ự ỗ ợ ầ
thi t. Nó s là m t cu c đ u tranh lâu dài cho Valley Hikes. ế ẽ ộ ộ ấ
N u m t ng i không quá kh t khe trong đ nh nghĩa v du l ch sinh thái thì nhi uế ộ ườ ắ ị ề ị ề
đi m du l ch Jamaica và các n i khác có th đ c đ c p đ n và ti p th nh là đi mể ị ở ơ ể ượ ề ậ ế ế ị ư ể
tham quan du l ch sinh thái. Dĩ nhiên, các thu t ng du l ch sinh thái mà các công ty vàị ậ ữ ị
chính ph các n c có nhi u kh năng áp d ng trong vùng bi n Caribbean và các n iủ ướ ề ả ụ ể ơ
khác thì có th tr ng giá tr đáng k . Vì v y, s l ng các đi m mà t g i mình là duị ườ ị ể ậ ố ượ ể ự ọ
l ch sinh thái đang gia tăng. Đi u kì l là Chính ph Jamaica ch thông qua m t đ nhị ề ạ ủ ỉ ộ ị
nghĩa r t nghiêm ng t và duy tâm v du l ch sinh thái mà h u nh không s n ph m duấ ặ ề ị ầ ư ả ẩ
Nhóm 2 Page 2
l ch nào có th đ c g i là du l ch sinh thái. Jamaica có l ch Valley Hikes là đáp ngị ể ượ ọ ị Ở ẽ ỉ ứ
đ các đi u ki n quy đ nh trong đ nh nghĩa đó, nh s đ c th o lu n sau.ủ ề ệ ị ị ư ẽ ượ ả ậ
TH C ĐO DU L CH SINH THÁI TRONG M T QUY MÔ ĐA CHI UƯỚ Ị Ộ Ề
M t trong nh ng v n đ c a các đ nh nghĩa là h đ t m t đ ng phân chia gi aộ ữ ấ ề ủ ị ọ ặ ộ ườ ữ
nh ng gì ph i và không ph i là du l ch sinh thái mà không có s khác bi t nào khác. Đ nữ ả ả ị ự ệ ế
khi nào có nhi u đ nh nghĩa, các công ty du l ch có th s d ng các thu t ng nh "duề ị ị ể ử ụ ậ ữ ư
l ch sinh thái", " du l ch t nhiên "," du l ch c ng đ ng” và “du l ch có trách nhi m”.ị ị ự ị ộ ồ ị ệ
Có m t vài liên doanh nh Valley Hikes Jamaica, Trung tâm c ng đ ng Baboonộ ư ở ộ ồ
Belize, và nh ng t ch c khác, b n thân h qu n lý các quy đ nh ch t ch đ gi mở ữ ổ ứ ả ọ ả ị ặ ẽ ể ả
thi u tác đ ng tiêu c c và t i đa hóa tác đ ng tích c c v thiên nhiên và c ng đ ng.ể ộ ự ố ộ ự ề ộ ồ
M t khác, du l ch sinh thái có th có r t nhi u nh h ng tiêu c c đ n môiặ ị ể ấ ề ả ưở ự ế
tr ng. Ví d , trong sông ườ ụ Black Jamaica, cá s u đang d n bi n m t vì s l ng xe cở ấ ầ ế ấ ố ượ ơ
gi i du l ch gia tăng. Có r t nhi u các tình hu ng, n i mà theo ch nghĩa thu n túy sớ ị ấ ề ố ơ ủ ầ ẽ
không áp d ng thu t ng du l ch sinh thái. Các tour du l ch đ p xe xu ng các d c núiụ ậ ữ ị ị ạ ố ố
g n Buff Bay, Jamaica, có r t ít s tham gia c a c ng đ ng và ít có tính giáo d c v tầ ấ ự ủ ộ ồ ụ ề ự
nhiên. Tuy đi m thu hút này có m t tác đ ng t ng đ i th p đ n thiên nhiên nh ng v nể ộ ộ ươ ố ấ ế ư ẫ
cung c p cho nh ng ng i tham gia ni m vui c a vi c đi xe đ p trong m t môi tr ngấ ữ ườ ề ủ ệ ạ ộ ườ
r t đ p. ấ ẹ
Thay vì đ nh nghĩa du l ch sinh thái m t cách chính xác, nó có th h u ích và th cị ị ộ ể ữ ự
t h n đ áp d ng t ng b c trên quy mô. Vì h u h t các đ nh nghĩa v du l ch sinh tháiế ơ ể ụ ừ ướ ầ ế ị ề ị
đ u có s k t h p các y u t khác nhau, nên quy mô không th là tuy n tính, nh ng c nề ự ế ợ ế ố ể ế ư ầ
đ c đa chi u.ượ ề
Các tham s có th đ c s d ng cho m t đi m là:ố ể ượ ử ụ ộ ể
1. Gi m tác đ ng đ n môi tr ng / môi tr ng phát tri n b n v ngả ộ ế ườ ườ ể ề ữ
2. T ng tác v i thiên nhiênươ ớ
3. S tham gia c a c ng đ ng và t ng tác v i m i ng iự ủ ộ ồ ươ ớ ọ ườ
4. Môi tr ng ho t đ ngườ ạ ộ
5. B n v ng kinh tề ữ ế
Nhóm 2 Page 3
THÔNG S 1:Ố GI M TÁC Đ NG V MÔI TR NG VÀ MÔI TR NG B NẢ Ộ Ề ƯỜ ƯỜ Ề
V NGỮ
Nh ng thông s quan tr ng nh t khi đánh giá đi m thu hút c a m t du l ch sinhữ ố ọ ấ ể ủ ộ ị
thái là nh h ng c a nó đ i v i môi tr ng. Ngành du l ch tác đ ng tiêu c c đ i v iả ưở ủ ố ớ ườ ị ộ ự ố ớ
môi tr ng t nhiên không đ c g i là du l ch sinh thái, cho dù nó có b t c m c đíchườ ự ượ ọ ị ấ ứ ụ
ho c nh ng đ c tính nào khác.ặ ữ ặ
G n nh không có tác đ ng là không th x y ra. Nhìn t quan đi m c a thiênầ ư ộ ể ả ừ ể ủ
nhiên, không có du l ch nào là l a ch n lý t ng. Vì lý do này, có r t nhi u công viên vàị ự ọ ưở ấ ề
các khu b o t n không cho phép có khách du l ch. Trong s b y thác n c tuy t đ p c aả ồ ị ố ả ướ ệ ẹ ủ
dòng sông White Rio Grande Valley, Jamaica, ch có hai thác đ u tiên m c a côngở ỉ ầ ở ử
c ng.ộ
Vi c ít có tác đ ng đ n môi tr ng có th đ ng nghĩa v i môi tr ng đ c b nệ ộ ế ườ ể ồ ớ ườ ượ ề
v ng.ữ Đi u kỳ l là, m t s r t ít lo i môi tr ng du l ch có th có tác đ ng th pề ạ ộ ố ấ ạ ườ ị ể ộ ấ
nh t.ấ H u h t t t c các khách s n trên b bi n B c c a Jamaica h u nh không có b tầ ế ấ ả ạ ờ ể ắ ủ ầ ư ấ
kỳ tác đ ng nào đ n môi tr ng đ a ph ng, ngo i tr đo n nh c a bãi bi n phíaộ ế ườ ị ươ ạ ừ ạ ỏ ủ ể ở
tr c c a khách s n.ướ ủ ạ Đi u này đ n gi n là b i vì các du khách không đ l i b t c v tề ơ ả ở ể ạ ấ ứ ậ
gì c a h .ủ ọ T t nhiên, chúng không là s n ph m cho du l ch sinh thái.ấ ả ẩ ị
Do đó, tác đ ng môi tr ng th p ho c môi tr ng b n v ng ph i là m t ph nộ ườ ấ ặ ườ ề ữ ả ộ ầ
c a s cân b ng, nh ng nó không th là tiêu chí duy nh t đ đánh giá xem m t s nủ ự ằ ư ể ấ ể ộ ả
ph m du l ch c th có đ c g i là du l ch sinh thái.ẩ ị ụ ể ượ ọ ị
THÔNG S 2: T NG TÁC V I THIÊN NHIÊNỐ ƯƠ Ớ
Du l ch sinh thái đ c ch p nh n r ng có liên quan đ n m t s hình th c ho tị ượ ấ ậ ằ ế ộ ố ứ ạ
đ ng th ch t trong t nhiên.ộ ể ấ ự Đi b đ ng dài, l n bi n, đi xe đ p, ho c các hình th cộ ườ ặ ể ạ ặ ứ
t ng tác v th ch t khác v i thiên nhiên là m t y u t quan tr ng c a du l ch sinhươ ề ể ấ ớ ộ ế ố ọ ủ ị
thái. Trong ph m vi du l ch sinh thái, vi c tham quan thác n c Reich Đông Jamaicaạ ị ệ ướ ở
b ng xe buýt nên đ c x p h ng th p h n so v i đi b đ ng dài hai gi đ ng h vằ ượ ế ạ ấ ơ ớ ộ ườ ờ ồ ồ ề
phía thác n c.ướ
Tuy nhiên, t ng tác v i thiên nhiên không ph i là m t y u t thi t y u c a duươ ớ ả ộ ế ố ế ế ủ
l ch sinh thái. N u chuy n đi tham quan thác n c b ng xe buýt bao g m c giáo d c vị ế ế ướ ằ ồ ả ụ ề
Nhóm 2 Page 4
môi tr ng, n u s d ng m t ph n ti n thu đ c cho các m c đích môi tr ng, hayườ ế ử ụ ộ ầ ề ượ ụ ườ
n u các thác n c là m t doanh nghi p d a vào c ng đ ng, thì đánh giá t ng quan v nế ướ ộ ệ ự ộ ồ ổ ẫ
có th đ c xem là khá tích c c.ể ượ ự
Theo đ nh nghĩa, t ng tác có nghĩa là tác đ ng. Vi c tăng c ng t ng tác nàyị ươ ộ ệ ườ ươ
cũng có nghĩa là (nguy c ) gây tác đ ng l n h n. N u hàng trăm du khách s d ng conơ ộ ớ ơ ế ử ụ
đ ng mòn c a ườ ủ
Valley
Hikes m i ngày, thì các bi n pháp h n ch tác đ ng t i môiỗ ệ ạ ế ộ ớ
tr ng s ph i đ c tăng c ng và các đ ng d n đ c bi t s ph i đ c xây d ng.ườ ẽ ả ượ ườ ườ ẫ ặ ệ ẽ ả ượ ự
M t s đ a đi m du l ch sinh thái c a Costa Rica và Dominica đ c lát đ cho nhi uộ ố ị ể ị ủ ượ ể ề
khách đi tham quan mà không có nguy c xói mòn và cung c p m t s rào ch n đ tránhơ ấ ộ ố ắ ể
tình tr ng ng i đi l c.ạ ườ ạ
THÔNG S 3:Ố S THAM GIA C A C NG Đ NG VÀ T NG TÁC V IỰ Ủ Ộ Ồ ƯƠ Ớ
NG I DÂN.ƯỜ
C s tham gia c a c ng đ ng, và m t m c đ th p h n, s t ng tác v iả ự ủ ộ ồ ở ộ ứ ộ ấ ơ ự ươ ớ
ng i dân là nh ng khía c nh c a du l ch sinh thái th ng đ c xem là thi t y u ho cườ ữ ạ ủ ị ườ ượ ế ế ặ
kém ph n quan tr ng.ầ ọ
Kinh nghi m c a ệ ủ
Valley
Hikes là đ u tiên nhi u ng i đi b đ ng dài nói r ngầ ề ườ ộ ườ ằ
h thích đi b m t mình, mà không c n h ng d n. Khi đ n cu i cu c đi b đ ng dài,ọ ộ ộ ầ ướ ẫ ế ố ộ ộ ườ
ý ki n ếth ng là ng c l i. Du khách nói thích các h ng d n viên, b i vì các h ngườ ượ ạ ướ ẫ ở ướ
d n viên gi i thích nhi u đi u, ch cho h th y nh ng đi u mà h không th khám phá,ẫ ả ề ề ỉ ọ ấ ữ ề ọ ể
giúp h v t qua m t con sông ho c leo lên m t ph n d c c a đ ng mòn. Quan tr ngọ ượ ộ ặ ộ ầ ố ủ ườ ọ
nh t, các h ng d n viên đ ng mòn s t o cho du khách có m t c h i đ bi t sấ ướ ẫ ườ ẽ ạ ộ ơ ộ ể ế ự
hi u khách c a ng i Jamaica vùng nông thôn. Trong tr ng h pế ủ ườ ở ườ ợ
Valley
Hikes, ng iườ
Jamaica vùng nông thôn và văn hóa c a h có nh h ng r t nhi u đ n m t ph n c aở ủ ọ ả ưở ấ ề ế ộ ầ ủ
môi tr ng và tr i nghi m c a du khách.ườ ả ệ ủ
S tham gia c a c ng đ ng trong đi b đ ng dài và du l ch sinh thái t ng tự ủ ộ ồ ộ ườ ị ươ ự
nh ho t đ ng cung c p m t hình th c đ c đáo c a s t ng tác gi a khách tham quanư ạ ộ ấ ộ ứ ộ ủ ự ươ ữ
và ng i dân đ a ph ng. Du khách nên đánh giá cao ng i dân đ a ph ng nh là chườ ị ươ ườ ị ươ ư ủ
nhà c a mình b i h v a làm cho khách đ c t n h ng v a không vi ph m vào cácủ ở ọ ừ ượ ậ ưở ừ ạ
nguyên t c th ng áp d ng đ i v i khách.ắ ườ ụ ố ớ
Nhóm 2 Page 5