Báo cáo tốt nghiệp “Giải pháp thúc đẩy quan hệ thương mại giữa Việt Nam – Lào trong những năm tới”

Chia sẻ: Touyang Touyang | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:64

Thêm vào BST

Báo xấu

224
lượt xem 92
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngày nay, quốc tế hóa , toàn cầu hóa đang là xu thế chung của nhân loại, không một quốc gia nào thực hiên chính sách đóng cửa mà vẫn có thể phồn vinh được. Trong đó, Thương mại quốc tế là một lĩnh vực hoạt động đóng vai trò mũi nhọn thúc đẩy nền kinh tế trong nước với kinh tế thế giới, phát huy những lợi thế so sánh của đất nước, tận dụng tiềm năng về vốn, khoa học kỹ thuật, kỹ năng quản lý, phát triển và duy trì văn hóa dân tộc, tiếp thu tinh...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo tốt nghiệp “Giải pháp thúc đẩy quan hệ thương mại giữa Việt Nam – Lào trong những năm tới”

1 LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “Gi i pháp thúc y quan h thương m i gi a Vi t Nam – Lào trong nh ng năm t i”
2 M CL C L M U………………………………………………………….…………....1 CHƯƠNG I: VÀI NÉT V QUAN H VI T NAM – LÀO.................................3 1.1 T NG QUAN V VI T NAM – LÀO……………………………………….3 1.1.1 T ng quan v Vi t Nam……………………………………………………...3 1.1.1.1 i u ki n t nhiên – xã h i………………………………………………….3 • i u ki n xã h i……………………………………………………………...3 1.1.1.2 Chính sách i ngo i………………………………………………………...3 1.1.1.3 Tình hình kinh t …………………………………………………………….5 1.1.2 T ng quan v Lào…………………………………………………………….7 1.1.2.1. i u ki n t nhiên…………………………………………………………..7 • V trí a lý…………………………………………………………………...7 1.1.2.2. Chính sách i ngo i c a Lào………………………………………………7 1.1.2.3. Tình hình kinh t ……………………………………………………………8 1.2. QUAN H VI T NAM – LÀO……………………………………………….9 1.2.1. Quan h ngo i giao………………………………………………………….9 1.2.2 Quan h h p tác kinh t - thương m i.........................................................10 * V xu t kh u…………………………………………………………….........11 * V nh p kh u....................................................................................................12 1.2.3 Quan h h p tác u tư.................................................................................12 • u tư c a Vi t Nam t i Lào.........................................................................12 • u tư c a Lào t i Vi t Nam.........................................................................14 1.2.4 Các lĩnh v c khác như giáo d c , ào t o v.v…..........................................14 1.3. S C N THI T PH I PHÁT TRI N QUAN H THƯƠNG M I VI T NAM – LÀO............................................................................................................15 1.4. CÁC NHÂN T NH HƯ NG N QUAN H THƯƠNG M I VI T NAM – LÀO............................................................................................................17
3 1.4.1. Các nhân t tích c c......................................................................................17 • V Phía Vi t Nam……………………………………………………..........18 • V Phía Lào....................................................................................................18 1.4.2. Các nhân t tiêu c c......................................................................................18 CHƯƠNG II: TH C TR NG QUAN H THƯƠNG M I VI T NAM – LÀO..........................................................................................................................20 2.1. T NG QUAN V S HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N QUAN H THƯƠNG M I VI T NAM – LÀO.....................................................................20 2.1.1 S phát tri n quan h kinh t thương m i Vi t Nam – Lào.......................20 2.1.1.1 Giai o n t năm 1961 n năm 1975..........................................................20 2.1.1.2 Giai o n t năm 1976 n năm 1991………….…………………….........20 2.1.1.3 Giai o n t năm 1991 n nay………………………………………........21 2.2. CHÍNH SÁCH THƯƠNG M I VI T NAM – LÀO…………………........22 2.2.1 M t s chính sách thương m i ch y u c a Vi t Nam……………............22 2.2.1.1 Chính sách thu nh p kh u và mi n gi m thu nh p kh u…………...........22 A. Chính sách thu nh p kh u…………………………………………….......22 B. Các chính sách mi n gi m thu nh p kh u…………………………….......22 2.2.1.2 H n ng ch và gi y phép……………………………………………….......23 2.2.1.3 Chi n lư c hư ng m nh vào xu t kh u……………………………….......24 2.2.1.4 Các chính sách và bi n pháp khuy n khích xu t kh u…………...….........24 2.2.2 M t s chính sách thương m i ch y u c a Lào…………………….........25 2.2.2.1 Chính sách thu nh p kh u và mi n gi m thu nh p kh u…………….......25 A. Chính sách thu nh p kh u…………………………………………..........25 B. Các chính sách mi n gi m thu nh p kh u…………………………..........25 2.2.2.2 H n ng ch và gi y phép………………………………………………........25 2.2.2.3 Chi n lư c hư ng m nh vào xu t kh u………………………………........28 2.2.2.4 Các chính sách và bi n pháp khuy n khích xu t kh u………………..........28 2.3. TH C TR NG XU T NH P KH U GI A VI T NAM – LÀO…........28
4 2.3.1. Th c tr ng xu t kh u Chính ng ch Vi t Nam – Lào………………........29 2.3.1.1. Kim ng ch xu t kh u chính ng ch …………………………………..........29 2.3.1.2 Cán cân thương m i………………………………………………..…........31 2.3.1.3 M t hàng xu t kh u chính ng ch……………………………………........31 2.3.1.4 Hình th c xu t kh u chính ng ch……………………………………........33 2.3.2 Th c tr ng nh p kh u chính ng ch Vi t Nam – Lào……………….........33 2.3.2.1 Kim ng ch nh p kh u chính ng ch…………………………………….......33 2.3.2.2 M t hàng nh p kh u…………………………………………..………........36 2.3.3 Th c tr ng xu t nh p kh u ti u ng ch Vi t Nam – Lào……………........36 2.3.3.1 Kim ng ch xu t nh p kh u…………………………………………............37 2.3.3.2 M t hàng xu t nh p kh u.............................................................................38 2.4 ánh giá chung v quan h thương m i Vi t Nam – Lào…………….........38 2.4.1 Ưu i m t ư c……………………………………………………..........38 2.4.2 Nh ng t n tài và nguyên nhân……………………………….……...........39 2.4.2.1 Nh ng t n t i………………………………………………………….........39 2.4.2.2 Nguyên nhân………………………………………………………….........41 A. Nguyên nhân khách quan……………………………………………….........41 B. Nguyên nhân ch quan…………………………………………………........43 CHƯƠNG III : GI I PHÁP NH M THÚC ÂY QUAN H THƯƠNG M I VI T NAM – LÀO TRONG NH NG NĂM TÓI…………………...................44 3.1 TRI N V NG VÀ NH NG CƠ H I – THÁCH TH C TRONG QUAN H THƯƠNG M I VI T NAM – LÀO……………………………...................44 3.1.1 Tri n v ng quan h thương m i Vi t Nam – Lào…………………..........44 3.1.2 Cơ h i và thách th c i v i quan h thương m i Vi t Nam – Lào……………………………………………………………………………........45 3.1.2.1 Cơ h i i v i quan h thương m i Vi t Nam – Lào……………...….......45 3.1.2.2 Thách th c i v i quan h thương m i Vi t Nam – Lào………..…….....46 3.2 Nh ng gi i pháp nh m thúc y quan h thương m i Vi t Nam – Lào………………………………………………………………………..........47
5 3.2.1 Gi i pháp chung cho c hai nư c…………………………………..........47 3.2.1.1 V cơ ch qu n lí, chính sách, tăng cư ng qu n lí và ngu n nhân l c…………………………………………………………………………...47 3.2.1.2 V chính sách v n…………………………………………………………48 3.2.1.3 Chính sách thu ……………………………………………………………48 3.2.1.4 V vi c nghiên c u chính sách i v i các s n ph m hàng hóa do các doanh nghi p s n xu t t i Lào ho c Lào s n xu t t i Vi t Nam….…......................49 3.2.1.5 V cơ ch h p tác a phương hai nư c……………………..…………….49 3.2.2 Gi i pháp riêng cho Lào……………………………………………………..50 3.2.3 Gi i pháp riêng cho Vi t Nam………………………………………..........52 3.2.3.1 i v i Nhà nươc…………………………………………………………..52 3.2.3.2 i v i doanh nghi p………………………………………………………55 • Gi i pháp a d ng hóa m t hàng xu t nh p kh u……………………..........55 • Các gi i pháp nâng cao hi u qu kinh doanh xu t nh p kh u……………...55 K T LUÂN…………………………………………………………………..........57
6 M U Ngày nay, qu c t hóa , toàn c u hóa ang là xu th chung c a nhân lo i, không m t qu c gia nào th c hiên chính sách óng c a mà v n có th ph n vinh ư c. Trong ó, Thương m i qu c t là m t lĩnh v c ho t ng óng vai trò mũi nh n thúc y n n kinh t trong nư c v i kinh t th gi i, phát huy nh ng l i th so sánh c a t nư c, t n d ng ti m năng v v n, khoa h c k thu t, k năng qu n lý, phát tri n và duy trì văn hóa dân t c, ti p thu tinh hoa văn hóa c a nhân lo i. Vi t Nam, Lào là hai nư c láng gi ng, n m trên bán o ông Dương có truy n th ng oàn k t, giúp l n nhau lâu i. Trên tinh th n “quan h c bi t và h p tác toàn di n, quan h láng gi ng t t p, h u ngh truy n th ng, h p tác, b n v ng lâu dài", trong nhi u năm qua, m c dù kinh t Vi t Nam còn h n ch nhưng luôn dành cho Lào m t ngu n l c v t ch t dư i hình th c vi n tr không hoàn l i th c hi n nh ng nhi m v h p tác ã th a thu n gi a Chính ph Vi t Nam v i Chính ph Lào vì s nghi p n nh và phát tri n c a hai nư c. Quan h thương m i Vi t Nam – Lào g n 40 năm hai nư c thi t l p quan h ngo i giao ã t ư c nh ng thành t u h t s c quan tr ng và ang hư ng t i m c tiêu giá tr trao i thương m i hai nư c lên 2 t USD vào năm 2015. Ti m năng h p tác kinh t thương m i gi a Vi t Nam – Lào là r t l n và c n nhanh chóng t o môi trư ng thu n l i nh m bi n ti m năng này thành ng năng th c s em l i hi u qu kinh t . Chính vì v y lu n văn t t nghi p “Gi i pháp thúc y quan h thương m i gi a Vi t Nam – Lào trong nh ng nănm t i” s trình bày m t cách t ng quát th c tr ng quan h thương m i gi a hai nư c trong th i gian qua, nh ng thu n l i và vư ng m c còn t n t i c n tr s phát tri n thương m i gi a hai nư c, t ó ưa ra các gi i pháp c th , i v i Nhà nư c, các doanh nghi p nh m thúc y quan h thương m i gi a hai nư c ngày càng t t p hơn. tài ư c nghiên c u trên cơ s th c ti n quá trình h p tác và các văn b n cam k t gi a Chính ph Vi t Nam v i Chính ph Lào; các Ngh nh, Hi p nh, Biên b n, Quy ch và các Thông tư có liên quan v h p tác kinh t , văn hóa, khoa
7 h c k thu t gi a Vi t Nam v i Lào; Nh ng s li u, s li u th ng kê và các s li u công b c a các b , ngành liên quan c a hai nư c. V i quan i m g n th c t v i lý lu n v quan h c bi t và h p tác láng gi ng, k t h p gi a phương pháp phân tích và tư duy, tài nh m ưa ra nh ng gia pháp thúc y quan h thương m i gi a hai nư c trong th i gian t i. N i dung nghiên c u g m ba ph n chính, m u và k t lu n. CHƯƠNG I: Vài nét v quan h Vi t Nam – Lào. CHƯƠNG II: Th c tr ng quan h thương m i Vi t Nam – Lào. CHƯƠNG III: Nh ng gi i pháp nh m thúc y quan h Vi t Nam – Lào trong nh ng năm t i. Do th i gian có h n, ki n th c còn h n ch và trình chuyên môn chưa cao nói chung và do em là lưu h c sinh Lào trình ngôn ng chưa ư c t t, kinh nghi m hi u bi t còn ít và do s h n ch c a tài li u thu th p ư c nói riêng. Vì v y, trong bài vi t c a em còn có nhi u sai sót và h n ch , em r t mong nh n ư c s ch b o, hư ng d n c a các th y cô, cũng như s hư ng d n t n tình c a giáo viên hư ng d n. Em xin chân thành c m ơn ThS. Nguy n Th Liên Hương ã hư ng d n t n tình em và xin c m ơn các cán b trong phòng c tài li u Vi n nghiên c u Kinh t Chính tr th gi i ã t o m i i u ki n cho em hoàn thành chuyên th c t p cu i khóa này.
8 CHƯƠNG I: VÀI NÉT V QUAN H VI T NAM – LÀO 1.1 T n quan chung v Vi t Nam và Lào 1.1.1 T ng quan v Vi t Nam 1.1.1.1 i u ki n t nhiên – xã h i Vi t Nam là m t nư c có hình ch S, thu c bán o ông Dương; phía ông,Nam và Tây Nam u giáp bi n, phí b c giáp Trung Qu c, phía Tây giáp Lào và Campuchia trong ó ư ng biên gi i chung v i Lào dài 2067km. Vi t Nam có di n tích t nhiên là 330.091 km2 t li n và vùng bi n r ng bao la. Vùng lãnh h I Vi t Nam r ng 12 h i lý và vùng c quy n kinh t r ng 200 h i lý v i di n tích kho ng 1 tri u km2 . Vi t Nam có khí h u nhi t i gió mùa thu n l i trong vi c phát tri n nông nghi p c bi t là có l i th cho tr ng cây nhi t i như lúa , cao su, cà phê…và chăn nuôI các lo i gia súc, gia c m. • V i u ki n xã h i: Vi t Nam là nư c ông dân th ba trong các nư c Asean, sau Indinexia, Philippin v i kho ng 88 tri u dân và m c tăng dân s là 1,7%. Vi t Nam là qu c gia a s c t c trên toàn lãnh th có 54 dân t c khác nhau cùng sinh s ng, ch y u là dân t c Kinh, chi m 86,83% dân s c nư c. Bên c nh ó là ngư i Thái , ngư i Mư ng…. 1.1.1.2 Chính sách i ngo i: phát huy nh ng thành t u to l n ã t ư c trong g n hai th p k ti n hành công cu c i m i và vươn t i m c tiêu xây d ng m t nư c Vi t Nam dân giàu, nư c m nh, xã h i công b ng, dân ch , văn minh, ng và Nhà nư c Vi t Nam ti p t c kiên trì th c hi n ư ng l i i ngo i c l p t ch h i nh p qu c t v i phương châm “ Vi t Nam s n sàng là b n và là i tác tin c y c a t t c các nư c trong c ng ng th gi i ph n u vì hoà bình, c l p và phát tri n .” Trong cơ s ư ng l i i ngo i ó, Vi t Nam ch trương m r ng quan h h p tác nhi u m t, song phương và a phương v i các nư c và vùng lãnh th , trong ó ưu tiên vi c phát tri n quan h v i các nư c láng gi ng và khu v c, v i các nư c
9 và trung tâm chính tr , kinh t qu c t l n, các t ch c qu c t và khu v c trên cơ s nh ng nguyên t c cơ b n c a lu t pháp qu c t và Hi n chương Liên H p Qu c. Trong nh ng năm qua Vi t Nam ã ch ng àm phán và ký k t v i nhi u nư c trong trong và ngoài khu v c nh ng khuôn kh quan h h u ngh và h p tác toàn di n cho th k 21. Nhi u Hi p nh tho thu n quan trong ã ư c ký k t như Hi p nh Thương m i song phương Vi t Nam – Hoa Kỳ, Hi p nh v biên gi i trên b ,Hi p nh v phân nh V nh B c B và Hi p nh ngh cá v i Trung Qu c, Hi p nh v phân nh th m l c a v i In- ô-nê-xia…Các m i quan h a phương và song phương ó ã óng góp ph n không nh vào vi c không ng ng c ng c môi trương hoà bình, n nh và t o m i i u ki n qu c t thu n l i cho công cu c xây d ng và b o v t qu c. Vi t Nam ã tham gia sâu r ng và ngày càng hi u qu các t ch c khu v c ASEAN, Di n àn H p tác Kinh t Châu á - Thái Bình Dương (APEC), Di n àn á- Âu (ASEM) và T ch c Thương m i Th gi i (WTO). Nh ng óng góp vào các ho t ng c a các t ch c, di n àn qu c t và ã góp ph n t ng bư c nâng cao v th và uy tín c a Vi t Nam trên trư ng qu c t . S tham gia và ho t ng tích c c Liên Hi p Qu c cũng ư c các nư c ánh giá tích c c và ó cũng là cơ s Vi t Nam là U viên không thư g tr c H i ng B o An Liên H p qu c nhi m kỳ 2008- 2009. V i nh n th c sâu s c r ng th gi i ang ph i i phó v i nh ng v n toàn c u và không m t nư c nào có th t ng ra gi i quy ư c, Vi t Nam ã và ang h p tác ch t ch v i các nư c, các t ch c qu c t cùng nhau gi i quy t nh ng thách th c chung như d ch b nh chuy n nhi m, ói nghèo, t i ph m xuyên qu c gia, ô nhi m môi trư ng, buôn l u ma tuý… c bi t t sau s ki n 1/9/2001, Vi t Nam ã tích c c tham gia vào n l c chung c a các nư c tăng cư ng h p tác ch ng kh ng b trên cơ s song phương và a phương nh m lo i tr t n g c nguy cơ c a kh ng b i v i an ninh c a các qu c gia.
10 Nh ng n l c này c a Vi t Nam th hi n rõ tinh th n trách nhi m c a mình i v i b n bè khu v c và quôc t , góp ph n vào s nghi p chung c a nhân dân th gi i vì hoà bình và an ninh, n nh và phát tri n. 1.1.1.3 Tình hình kinh t : Vi t Nam ã chính th c kh i xư ng công cu c i m i n n kinh t t năm 1986. T ó, Vi t Nam ã có nhi u thay i to l n, trư c h t là s n nh v tư duy kinh t , chuy n i t cơ ch k ho ch hoá t p trung, bao c p, sang kinh t th trư ng nh hư ng xã h i ch nghĩa, th c hi n công nghi p hoá, hi n i hoá t nư c, a d ng hoá và a phương hoá các quan h kinh t i ngo i, th c hi n m c a, h i nh p qu c t . Nh v y, Vi t Nam gi m nhanh ư c tình tr ng nghèo ói, bư c u xây dung n n kinh t công nghi p hóa, t ư c tăng trư ng kinh t cao i ôi v i s công b ng tương i xã h i. Cùng v i vi c xây d ng lu t, các th ch th trư ng Vi t Nam cũng t ng bư c ư c hình thành. Chính ph ã ch trương xóa b cơ ch t p trung, bao c p, nh n m nh quan h hàng hóa – ti n t , t p trung vào các bi n pháp qu n lý kinh t , thành l p hàng lo t các t choc tài chính, ngân hàng, hinh thành các th trư ng cơ b n như th trư ng ti n t , th trư ng lao ng, th trư ng hàng hóa , th trư ng t ai…C i cách hành chính ư c thúc y nh m nâng cao tính c nh tranh c a n n kinh t , tao môi trư ng thu n l i và y hơn cho ho t ng kinh doanh, phát huy m i ngu n l c cho tăng trư ng kinh t . Chi n lư c c i cách hành chính giai o n 2001-1010 là m t quy t tâm c a Chính ph Vi t Nam, trong ó nh n m nh vi c s a i các th t c hành chính, lu t pháp, cơ ch qu n lý kinh t … t o ra m t th ch năng ng, áp ng nhu c u phát tri n c a t nư c trong giai o n m i. Nhìn chung, nh ng c i cách m nh m trong g n 2 th p k v a qua ã mang l i cho Vi t Nam nh ng thành qu r t áng ph n kh i. Vi t Nam ã t o ra m t môi trư ng kinh t th trư ng có tính c nh tranh và năng ng hơn bao gi h t. Các quan h kinh t i ngo i ã tr nên thông thoáng hơn, thu hút ư c ngày càng nhi u các ngu n v n u tư ngoài, m r ng th trư ng cho hàng hóa xu t kh u và phát tri n
11 thêm m t s lĩnh v c ho t ng t o ra ngu n thu ngo i t ngày càng l n như du l ch, xu t kh u lao ng, ti p nh n ki u h i… Cùng v i t c tăng cao c a GDP, cơ c u kinh t trong nư c ã có s thay i áng k . T năm 1990 n năm 2005, khu v c nông nghi p ã gi m t 38,7% xu ng 20,89% GDP, như ng ch cho lĩnh v c công nghi p và xây d ng t 22,7% lên 41,03%, còn khu v c du l ch duy trì m c g n như không thay i như 28,6% năm 1990 và 38,1% năm 2005. Th y s n có t tr ng ngày càng tăng, t tr ng c a ngàng công nghi p ch bi n ã tăng t 12,3% 1990 lên 20,8% năm 2003 i v i ch t lư ng s n ph m ngày càng ư c nâng cao. Cơ c u c a ngành d ch v có hư ng tăng nhanh v i ch t lư ng cao như: tài chính, ngân hàng, b o hi m, du l ch… Nh nh ng n l c c i cách kinh t c a ng và Nhà nư c nên n n kinh t Vi t Nam trong nh ng năm qua liên t c tăng trư ng, c bi t là xu t nh p kh u, u tư tr c ti p nư c ngoài. Năm 2008, xu t kh u c a Vi t Nam t 64.8 t USD, trong ó kho ng 32,1% giá tr xu t kh u là hàng công nghi p n ng và khoáng s n, 45.2% là hàng công nghi p nh và ti u th công nghi p, 23.5% là hàng nông, lâm, th y s n. Trong khi ó thì giá tr nh p kh u là 60,8 t USD, trong ó kho ng 30.2% giá tr nh p kh u là máy móc, thi t b , d ng c các lo i, 63.7% là nguyên v t li u, ch có 6.1% là hàng tiêu dùng. u tư tr c ti p nư c ngoài óng góp ngày càng tích c c cho tăng trư ng kinh t c a Vi t Nam. Tuy nhiên, giá tr u tư th c t và giá tr gi i nhân th p hơn nhi u so v i giá tr ăng ký. Tính theo giá tr lũy k t năm 1988 n h t năm 2007, công nghi p và xây d ng là lĩnh v c thu hút ư c nhiêu v n u tư FDI nh t - 67% s d án và 60% t ng giá tr FDI ăng ký. Sau ó ên lĩnh v c d ch v 22,3% v s d án và 34,3% v giá tr . Trong 82 qu c gia và lãnh th u tư vào Vi t Nam, các nư c u tư nhi u nh t tính theo giá tr FDI th c hi n thì Nh t B n gi v trí s m t. Vi t Nam cũng u tư ra nư c ngoài t i 37 qu c gia và lãnh th , nhi u nh t là u tư vào Lào. Tính n h t năm 2007, còn 265 d án u tư ra nư c ngoài còn hi u l c v i t ng v n ăng ký kho ng 2 t USD và v n th c hi n kho ng 800 tri u USD. Trong ó, u tư vào lĩnh v c công nghi p chi m ph n l n, ti p theo là nông, lâm nghi p.
12 Vi t Nam ã s d ng m t cách hi u qu các thàng t u kinh t vào m c tiêu phát tri n xã h i như phân chia m t cach tương i ng u các l i ích c a im i cho i a s dân chúng; g n k t tăng trư ng kinh t v i nâng cao ch t lư ng cu c s ng, phát tri n y tê, giáo d c; nâng ch s phát tri n con ngư i (HDI) c a Vi t Nam t v trí th 120/174 nư c năm 1994 lên v trí th 108/177 nư c trên th gi i năm 2005; tăng tu i th trung bình c a ngư i dân t 50 tu i nh ng năm 1960 lên 72 tu i năm 2005, gi m t l s h ói nghèo t trên 70% u nh ng năm 1980 xu ng dư i 7% năm 2005 1.1.2 T ng quan v Lào 1.1.2.1. i u ki n t nhiên: • V trí a lí: Lào n m trong khu v c ông Nam Á, t i trung tâm bán o ông Dương; Phía B c giáp Trung Qu c, phía Tây giáp Myanmar, Tây Nam giáp Thái Lan, phía Nam giáp Campuchia và phía ông giáp Vi t Nam. Lào là qu c gia không có bi n , di n tích 236.800km2 (3/4 là núi và cao nguyên, ư c chia thành 16 t nh, 1 thành ph và m t c khu).Lào có khí h u l c a , chia làm hai mùa : khô(t tháng11-tháng6) và mùa mưa(t tháng 6-11). Lào là m t nư c có dân s ít v i 6.8 tri u ngư i (năm 2009). Trong ó có 64 b t c chia làm 3 h chính là Lào Lùm chi m 65% dân s , Lào Thâng chi m 22% và Lào X ng chi m 13% dân s . Tôn giáo o Ph t chi m 85% dân s 1.1.2.2. Chính sách i ngo i c a Lào ih i ng VII (3-2001) nêu ch trương kiên nh ư ng l i i ngo i c l p, h u ngh và h p tác; Chính sách h p tác a phương, a d ng; tăng cư ng h p tác m i m t v i các nư c b n chi n lư c XHCN trong ó nh n m nh : th t ch t truy n th ng oàn k t c bi t và h p tác toàn di n v i Vi t Nam, quan h h p tác toàn di n v i Trung Qu c, m r ng quan h h p tác v i các nư c láng gi ng; tích c c tham gia ho t ng trong hi p h i các nư c ASEAN, m r ng quan h h p tác v i các nư c và các t ch c qu c t . Hi n nay Lào có quan h ngo i giao v i 107 nư c , có quan h thương m i v i 40 nư c.
13 Th i gian g n ây, Lào ã có óng góp to l n và tích c c vào ho t ng qu c t và khu v c như t ch c thành công nhi u H i ngh qu c t như Hôi ngh B trư ng khu v c song Mekong- sông H ng v h p tác du l ch (10-11-200), H i ngh bàn tròn v tài tr cho Lào l n th 7 (21-11-2000), H i ngh B trư ng ngo i giao ASEAN – EU (11-12-2000)…Qu c h i Lào ã phê chu n Hi p ư c không ph bi n vũ khí h t nhân, Hi p ư c c m s d ng vũ khí h nhân và các lo i vũ khí gi t ngư i hang lo t. Tháng 7-1997, Lào ã tr thành thành viên chính th c c a hi p h i các nư c ông Nam ASEAN. Lào t ch c thành công nhi u h i ngh c a ASEAN t i Viêng Chăn như y t , lao ng. 1.1.2.3. Tình hình kinh t Lào là nư c n m sâu trong l c a không có ư ng thông ra bi n, t ai ch y u là i núi và cao nguyên, Lào có nhi u tài nguyên thiên nhiên v i các m khoáng s n như thi c, s t, than,k m , lưu huỳnh và á sapplire. Di n tích r ng bao ph kho ng 47% di n tích m t t v i nhi u lo i cây g có giá tr kinh t cao, các lo i cây tre, các lo i cây thu c… Trong các cánh r ng c a Lào còn t n t i nhi u lo i ng v t phong phú như voi , h , g u , nai… T ng GDP c a Lào là 11,92 t ô la M ; thu nh p GDP tính theo u ngư i là 500 ô la M /năm (s li u 2007). Nông nghi p v n là ngành kinh t tr ng y u, t o ra kho ng m t n a t ng GDP và thu hút 65% dân s làm vi c trong lĩnh v c này. Ngành th công nghi p chi m t i 92,98% t ng u tư qu c gia. Hàng xu t kh u ch y u là g , i n,s n ph m r ng và hàng nh p kh u chính là tiêu dùng, và thi t b máy móc… Trong nh ng năm g n ây kinh t Lào ã có nhi u ti n b , s n xu t lương th c tăng t 1,6 tri u năm 1986 lên 2,6 tri u t n năm 2005, ưa Lào vào hàng các nư c t túc lương th c, có d tr qu c gia và xu t kh u. Nh p tăng trư ng kinh t c a Lào năm sau tăng nhanh hơn năm trư c , t kho ng 6% năm 2000 tăng lên 7,2% năm 2005. n năm 2005 Lào có quan h thương m i v i 50 qu c gia và vùng lãnh th , ký Hi p nh thương m i v i 19 nư c. t nư c Lào ang trong giai o n i
14 m i, i s ng v t ch t và tinh th n c a nhân dân các b t c Lào t ng bư c ư c c i thi n 1.2. QUAN H VI T NAM – LÀO 1.2.1. Quan h ngo i giao Ngày 5/9/1962, Chính ph nư c Vi t Nam Dân ch C ng hoà và Chính ph Vương qu c Lào ã thi t l p quan h ngo i giao Khi nư c CHDCND Lào ra i ngày 2/12/1975, quan h Vi t-Lào ã chuy n sang giai o n m i ó là m i quan h h u ngh , oàn k t c bi t và h p tác toàn di n gi a hai ng và hai Nhà nư c. T ó n nay, m i quan h c bi t Vi t-Lào ngày càng ư c c ng c và phát tri n. Hai bên tăng cư ng cơ ch ti p xúc trao i thư ng xuyên gi a lãnh oc p cao hai ng, hai Nhà nư c. Hai bên trao i nhi u chuy n thăm c p cao và các c p ngành, a phương; c bi t là các chuy n thăm h u ngh chính th c Vi t Nam c a T ng Bí thư, Ch t ch nư c CHDCND Lào Chum-Ma-Ly Xay-Nha-X n t ngày 19/6 - 22/6/2006; chuy n thăm h u ngh chính th c Lào c a T ng Bí thư Nông c M nh t ngày 10/10 - 13/10/2006 ã m ra th i kỳ m i cho quan h hai nư c sau khi c hai nư c k t thúc th ng l i ih i ng m i nư c và có s thay iv nhân s c p cao ng và Nhà nư c. T n su t các chuy n thăm l n nhau c a lãnh o c p cao hai nư c sau ih i ng m i nư c năm 2006 n nay r t cao.
15 . M t s hi p nh và tho thu n h p tác Ã KÝ GI A HAI BÊN Hi p ư c H u ngh và h p tác Vi t - Lào (18/7/1977); Hi p ư c ho ch nh biên gi i (7/1977); Hi p nh lãnh s 1985; Hi p nh v quy ch biên gi i 1990; Hi p nh h p tác kinh t - văn hóa - khoa h c, k thu t 1992-1995 (tháng 2/1992); Hi p nh v ki u dân (01/4/1993); Hi p nh quá c nh hàng hóa (23/4/1994); Hi p nh h p tác lao ng (29/6/1995); Hi p nh h p tác kinh t - văn hóa - khoa h c, k thu t 1996-2000; Hi p nh khuy n khích và b o h u tư; Hi p nh tránh ánh thu 2 l n (14/01/1996); Hi p nh v n t i ư ng b (26/02/1996); Hi p nh v h p tác nông lâm và ph t tri n nông thôn năm 1997 và giai o n 1998-2000; Hi p nh Quy ch tài chính và qu n lý các chương trình d án s d ng v n vi n tr không hoàn l i c a Chính ph Vi t Nam dành cho Chính ph Lào (tháng 3/1998); Hi p nh tương tr tư pháp; Hi p nh h p tác ch ng ma túy; Hi p nh h p tác v năng lư ng - i n (6/7/1998); Hi p nh h p tác kinh t - văn hóa - khoa h c, k thu t gi a hai Chính ph Vi t Nam - Lào th i kỳ 2001-2005; Th a thu n gi a Vi t Nam và Lào v Quy ch s d ng c ng Vũng Áng (tháng 7/2001); Th a thu n v cơ ch tài chính và qu n lý d án s d ng vi n tr c a Chính ph Vi t Nam dành cho Chính ph Lào (th ng 1/2002); Th a thu n Viêng Chăn (thíng 8/2002); Hi p nh mi n th th c cho công dân mang h chi u ph thông (05/4/2004); Hi p nh v h p tác kinh t - văn hóa - khoa h c, k thu t 2006 -2010 (04/01/2006)... 1.2.2 Quan h h p tác kinh t - thương m i Quan h thương m i: kim ng ch thương m i hai chi u gi a hai nư c tăng u trong nh ng năm qua. Hai bên ã ti n hành nhi u bi n pháp nh m khuy n khích phát tri n thương m i như gi m thu su t, thu nh p kh u cho hàng hóa có xu t x t m i nư c, xây d ng các khu kinh t t i c a kh u, ch ư ng biên B ng 1: Quan h thương m i hai chi u Vi t Nam – Lào giai o n 2004-2009 vt:1000 USD Năm Vi t Nam xu t Vi t Nam nh p T ng kim ng ch hai chi u (Lào nh p) (Lào xu t)
16 2004 68.426 74.335 142.761 2005 69.204 97.541 166.745 2006 94.958 166.618 261.576 2007 104.389 207.921 312.310 2008 149.800 267.6 417.400 2009 169.300 248.500 417.800 QúyI/2010 44.100 52.300 96.400 (Ngu n: Vi n Nghiên c u Kinh t Chính tr Th Gi i) Trư c năm 2000, doanh nghi p Vi t Nam ch y u sang Lào buôn xe máy, hàng Thái Lan, khai thác g , khoáng s n... Vi t Nam xu t kh u sang Lào ch y u là hàng nông s n (chi m 80% kim ng ch xu t kh u) g m: g o, th t các lo i, trâu bò s ng, h i s n, rau qu , th c ph m, dư c ph m, xi măng, s t thép..., nh p kh u t Lào g và nguyên ph li u g , kim lo i, ô tô nguyên chi c, nguyên ph li u thu c lá N u trong năm 2006, t ng kim ng ch xu t nh p kh u gi a Vi t Nam và Lào ch t 261 tri u USD thì n năm 2008, con s này ã là 417.400 tri u USD, tăng 2,5 l n so v i năm 2006. Năm 2009, m c dù suy gi m kinh t nhưng thương m i hàng hoá song phương gi a Vi t Nam và Lào v n t 417,800 tri u USD và trong quý I/2010 là 96.400 tri u USD, tăng 16,8% so v i cùng kỳ năm trư c. * V xu t kh u: trong năm 2009, Lào là th trư ng x p th 34 trong kho ng 200 th trư ng xu t kh u c a Vi t Nam v i t ng kim ng ch xu t kh u là 169,3 tri u USD, tăng 13% so v i năm 2008. Xét trong n i kh i Hi p h i các Qu c gia ông Nam Á (ASEAN) thì xu t kh u c a Vi t Nam sang th trư ng Lào cao hơn xu t kh u sang th trư ng Myanmar và Brunei và chi m g n 2% trong t ng kim ng ch xu t kh u c a Vi t Nam sang t t c các nư c thành viên ASEAN. Theo s li u Th ng kê H i quan m i nh t trong quý I/2010 ghi nh n t ng kim ng ch xu t kh u hàng hóa c a Vi t Nam sang th trư ng Lào t 44,1 tri u USD, tăng nh 5% so v i k t qu th c hi n c a quý I năm 2009 và chi m 0,3% t ng kim ng ch xu t kh u c a Vi t Nam sang t t c các th trư ng. Các m t hàng xu t kh u
17 chính c a Vi t Nam sang th trư ng Lào v n là: xăng d u, s t thép, s n ph m t s t thép, s n ph m d t may, hàng giày dép,… * V nh p kh u: Lào là th trư ng x p v trí th 29 cung c p hàng hoá cho các doanh nghi p Vi t Nam trong năm 2009 v i t ng kim ng ch nh p kh u t th trư ng này là 248,5 tri u USD, gi m 7,1% so v i năm 2008. Xét trong n i kh i ASEAN thì kim ng ch nh p kh u hàng hoá t Lào vào Vi t Nam x p th 6 (cao hơn nh p kh u t Campuchia, Myamar và Brunei) và chi m 1,8% tr giá nh p kh u hàng hoá t t t c các nư c ASEAN vào Vi t Nam. 1.2.3 Quan h h p tác u tư Vi t Nam và Lào ã ti n hành nhi u bi n pháp nh m khuy n khích phát tri n u tư, thương m i như th c hi n các chính sách ưu ãi, thông thoáng cho các nhà u tư c a hai nư c, gi m 50% thu su t thu nh p kh u cho hàng hóa có xu t x t m i nư c, xây d ng các khu kinh t t i c a kh u, ch ư ng biên... Do v y trong hai năm g n ây (2008-2009) t ng giá tr u tư c a hai bên ã ư c nâng lên. • u tư c a Vi t Nam t i Lào: K t năm 1991 n nay, u tư c a Vi t Nam t i Lào ã gia tăng c v s lư ng và giá tr . Tính n tháng 12/2008, Vi t Nam và Lào ã có 142 d án u tư t i Lào v i t ng giá tr hơn 758.609.396 USD. Trong ó, phía Vi t Nam u tư 91 d án 100% v n và 51 d án liên doanh v i Lào. Có th k m t s d án tiêu bi u như nhà máy th y i n Sêkaman 3 v i t ng giá tr 275 tri u USD, chi m 36,3% t ng giá tr u tư toàn qu c. Ti p theo là u tư nông nghi p chi m 25,08%, ngành khoáng s n 15,24% và ph n còn l i cho lâm nghi p (tr ng cây cao su) và các ngành khác. u tư c a các doanh nghi p tư nhân Vi t Nam tăng áng k (n u tính t t c các d án u tư do các doanh nghi p a phương u tư t i Lào thì Vi t Nam là nư c ng th 3 t i Lào (sau Trung Qu c và Thái Lan). Ngoài ra, còn có nhi u d án u tư khác ang trong giai o n trình. Trong s này, lĩnh v c ư c doanh nghi p Vi t Nam quan tâm là khoáng s n, năng lư ng, nông nghi p, d ch v ... M t vài lĩnh v c c thù cũng ư c doanh nghi p Vi t Nam
18 quan tâm như Công ty Petro Vietnam Insurance Joint Stock Corporation ang xúc ti n u tư vào lĩnh v c b o hi m. V i Vi t Nam, bên c nh chính sách mi n, gi m thu nh p kh u t 0-5% cho doanh nghi p Vi t Nam u tư sang Lào ang ư c áp d ng, hai nư c cũng ang bàn cách cho phép v n t i hàng hóa qua biên gi i và y nhanh vi c kêu g i v n u tư xây d ng ac trung tâm thương m i. Trư c m t là công trình xây d ng trung tâm thương m i t i thành ph Viên chăn (Vientiane). Hai nư c ã l p khu thương m i t do c a kh u qu c t Dansavan - Lao B o (Qu ng Tr ) và cho phép các t nh biên gi i m các c a kh u ph và t ch c 11 i m ch biên gi i. Theo ngh c a Chính ph Lào, Vi t Nam s giúp Lào xõy d ng Trung tõm Hu n luy n th thao qu c gia Lào ph c v cho SEA Games 25 vào năm 2009 t i Lào v i t ng m c u tư d ki n 4 tri u USD và hoàn thành vào năm 2008. h tr cho vi c thanh toán c a doanh nghi p, năm 1999 Ngân hàng liên doanh Lào - Vi t ã ư c thành l p v i m c v n i u l 10 tri u USD (nay là 15 tri u USD). Ngân hàng hi n ang óng vai trò c u n i trong vi c tr c ti p ti p th và làm u m i thu x p tài tr cho các d án u tư c a các doanh nghi p Vi t Nam t i Lào; tư v n, thông tin v th trư ng Lào, h tr các doanh nghi p Vi t Nam trong vi c tri n khai công tác kh o sát, thu th p thông tin và quy t nh u tư t i th trư ng Lào. B ng2: u tư c a Vi t Nam sang Lào qua các năm t 1993 n năm 2009 ( vt: tri u USD) STT Năm S d án V n ăng ký 1 1993 1 - 2 1994 2 1 3 1998 1 1 4 1999 4 0.7 5 2000 9 5 6 2001 1 0.9
19 7 2002 1 0.4 8 2003 7 6 9 2004 5 4 10 2005 17 388 11 2006 14 55 12 2007 33 617 13 2008 51 448 14 6/2009 43 554 T ng s 189 2.081 (Ngu n: C c u tư nư c ngoài – Vi n nghiên c u Kinh t Chính tr Th gi i) T năm 1994 n năm 2003 so d án u tư c a Vi t Nam vào Lào tăng và gi m không ng u. ây có th là do nh hư ng c a cuôc kh ng ho ng tài chính châu Á năm 1997 và có th là do vi n tr không hoàn l i c a Vi t Nam dành cho Lào ã tăng lên v.v.. Nhìn trên b ng 2 trên ta có th th y t năm 2004 n năm 2009 t ng s d án u tư c a Vi t Nam vào Lào tăng m nh t 5 d án năm 2004 lên 17 năm 2005 v i s v n ăng ký là 388 (tri u USD) và tăng lên 33 d án vào năm 2007 v i s v n 617 (tri u USD) và ti p t c tăng qua các năm 2008 là 51 d án v i s v n u tư 448 (tri u USD) và trong tháng 6/2009 là 43 d án v i s v n u tư trong 6 tháng u năm là 554 (tri u USD). Tính n 6/2009 thì t ng s d án u tư c a Vi t Nam vào Lào ã tăng lên 189 d án v i s v n là 2.081 (tri u USD). • u tư c a Lào t i Vi t Nam: Ngư c l i, môi trư ng u tư t i Vi t Nam cũng ã và ang r ng m ón nh ng nhà u tư t Lào. C th là tính n tháng 12/2008, Lào có 7 d án ang ho t ng t i Vi t Nam, v i t ng v n ăng ký g n 17 tri u USD, trong ó ã th c hi n ư c kho ng 5,5 tri u USD, t p trung vào các lĩnh v c như: bưu i n, giao thông v n t i v.v... 1.2.4 Các lĩnh v c khác như giáo d c , ào t o v.v…
20 Sáng 8/1/2009 Hi p nh v h p tác kinh t , văn hóa, khoa h c k thu t Vi t Nam – Lào ã ư c lãnh o hai nư c ký k t. Theo hi p nh này, VN s dành cho Lào kho n vi n tr không hoàn l i năm 2009 tr giá 320 t ng, 650 su t h c b ng cho cán b , h c sinh Lào theo h c VN. Phía Lào dành cho VN 30 su t h c b ng h ào t o chính quy dài h n t p trung cho cán b , h c sinh h c t p các ngành ngh t i Lào. Hai bên nh t trí y m nh các d án h p tác u tư phát tri n kinh t và n nh vùng biên gi i, ti p t c tri n khai các th a thu n gi a lãnh o c p cao hai nư c v chương trình h p tác xây d ng các c m b n phát tri n t i Lào, y m nh các chương trình h p tác nông lâm nghi p, th y s n và tài nguyên môi trư ng. VN cam k t giúp Lào xây d ng các chương trình và ào t o trong lĩnh v c văn hóa, du l ch, truy n thông, y t ... 1.3. S C N THI T PH I PHÁT TRI N QUAN H THƯƠNG M I VI T NAM – LÀO Vi t Nam và Lào là hai nư c láng gi ng g n gũi , có quan h l ch s lâu i nên quan h thương m i gi a hai nư c trong nh ng năm qua em l i l i ích to l n cho c hai bên. Vi t nam là th trư ng xu t kh u l n th tư c a Lào sau Thái Lan , Trung Qu c và Nh t B n . Thông thư ng Vi t Nam xu t kh u sang các nư c l n như : EU , Hoa Kỳ…Nhưng h u h t u là gia công qu c t nên thương hi u “ Made in Vi t Nam ” khá là m nh t. Nhưng th trư ng Lào thì hàng Vi t Nam ư c bi t n như nh ng thương hi u có ti ng , và có th c nh tranh ơc v i hàng hoá Thái Lan , Trung Qu c. Ngư i Lào tin dùng hàng Vi t Nam và g i hàng Vi t Nam là hàng Bông Lúa. i u này là áng m ng vì ngay trong th trư ng Vi t Nam thì h u h t hàng hoá Vi t cũng chưa t ư c v trí như th . Lào cũng là nơi th nghi m hàng hoá Vi t Nam s n xu t ra trư c khi chúng ta có nh ng chi n lư c thâm nh p sâu hơn vào th trư ng Thái Lan và m t s nư c khác. Thương m i biên gi i óng vai trò quan tr ng trong quan h thương m i hai nư c. Do ó quan h thương m i phát tri n giúp i sông nhân dân vùng biên gi i c i thi n t ng bư c i vào n nh. B i khu v c biên gi i t p trung nhi u ng bào dân t c thi u s , trình dân trí th p nên khi i s ng kinh t n nh giúp an ninh,