2
Con đường dẫn đến tương lai thu nhập cao của Việt Nam I 1 I
VIỆT NAM 2045
NÂNG CAO
VỊ THẾ THƯƠNG MẠI
TRONG MỘT THẾ GIỚI
ĐANG THAY ĐỔI
Con đường dẫn đến tương lai
thu nhập cao của Việt Nam
Public Disclosure AuthorizedPublic Disclosure AuthorizedPublic Disclosure AuthorizedPublic Disclosure Authorized
2
2
I 2 I Việt Nam 2045 - Nâng cao vị thế thương mại trong một thế giới đang thay đổi 2
2
VIỆT NAM 2045
NÂNG CAO
VỊ THẾ THƯƠNG MẠI
TRONG MỘT THẾ GIỚI
ĐANG THAY ĐỔI
Con đường dẫn đến tương lai
thu nhập cao của Việt Nam
2
2
© 2024 Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Quốc tế / Ngân hàng Thế giới
1818 H Street NW
Washington DC 20433
Telephone: 202-473-1000
Internet: www.worldbank.org
Báo cáo này là sản phẩm do chuyên gia của Ngân hàng Thế giới và các chuyên gia tư vấn thực hiện. Các kết quả, giải
thích và kết luận đưa ra trong báo cáo này không phản ánh quan điểm chính thức của Ngân hàng Thế giới, Ban Giám
đốc điều hành Ngân hàng Thế giới hoặc các Chính phủ mà họ đại diện.
Ngân hàng Thế giới không đảm bảo tính chính xác, đầy đủ hoặc tính thời sự của dữ liệu được sử dụng trong báo cáo
và không chịu trách nhiệm về bất kỳ sai sót, thiếu sót hoặc tính thiếu nhất quán trong thông tin cũng như trách nhiệm
pháp lý đối với việc sử dụng hoặc không sử dụng thông tin, phương pháp, quy trình hoặc kết luận đưa ra. Đường biên
giới, màu sắc, tên gọi và các thông tin khác biểu hiện trên các bản đồ trong báo cáo này không hàm ý bất kỳ đánh giá
nào của Ngân hàng Thế giới về vị thế pháp lý của bất kỳ vùng lãnh thổ nào và cũng không thể hiện bất kỳ sự ủng hộ hay
chấp nhận nào của Ngân hàng Thế giới về các đường biên giới đó.
Không có nội dung nào trong báo cáo này cấu thành hoặc được hiểu hoặc được coi là hạn chế hay từ bỏ các đặc quyền
và miễn trừ của Ngân hàng Thế giới, tất cả những điều trên được bảo lưu.
Mọi câu hỏi về quyền và giấy phép xin gửi về Bộ phận Xuất bản, Ngân hàng Thế giới, phố 1818 H. NW, Washington DC,
20433, USA, Fax: 202-522-2625; email: pubrights@worldbank.org.
Thiết kế bìa bởi Công ty Le Bros, ảnh bìa @shutterstock.com
2
Con đường dẫn đến tương lai thu nhập cao của Việt Nam I 5 I
Từ viết tắt 9
Lời cảm ơn 11
Tổng hợp 12
Giới thiệu 22
1. Đầu tư và thương mại toàn cầu đã tạo ra những thành quả phát triển to lớn 25
2. Những hạn chế phát sinh của mô hình xuất khẩu hiện nay 29
Nền kinh tế kép bị hạn chế về liên kết giữa doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI)
và doanh nghiệp trong nước 32
Hạn chế nguồn cung kỹ năng cao là yếu tố hạn chế ngày càng gây ảnh hưởng 34
Nút nghẽn mới phát sinh về kết cấu hạ tầng đe dọa đến năng lực cạnh tranh của
các lĩnh vực chế tạo chế biến ở Việt Nam 41
3. Thương mại toàn cầu chuyển dịch vừa là rủi ro vừa là cơ hội cho Việt Nam 44
Tình trạng phân mảnh địa chính trị tạo ra những rủi ro và cơ hội mới cho Việt Nam 44
Cầu thương mại toàn cầu chuyển dịch hướng đến Châu Á tạo cơ hội để Việt Nam
đa dạng hóa các thị trường xuất khẩu 47
Thay đổi về công nghệ đột phá đẩy nhanh quá trình chuyển sang tự động hóa và
thương mại dịch vụ số 48
4. Hướng tới Việt Nam năm 2045 58
Gói chính sách 1: Từ hạ thuế quan chuyển sang tăng cường chiều sâu
hội nhập thương mại khu vực 58
Gói chính sách 2: Từ nền kinh tế kép chuyển sang hội nhập các chuỗi giá trị trong nước 66
Gói chính sách 3: Từ lắp ráp khâu cuối thâm dụng lao động chuyển sang
các hoạt động thâm dụng công nghệ và kỹ năng đem lại giá trị cao 69
Gói chính sách 4: Từ giáo dục cơ bản chuyển sang hình thành lực lượng lao động có kỹ năng cao 73
Gói chính sách 5: Từ chế tạo chế biến thâm thải các-bon chuyển sang
xuất khẩu các mặt hàng giảm thải các-bon và đảm bảo khả năng chống chịu 79
5. Chuyển đổi thành quốc gia thu nhập cao theo hướng bao trùm 84
Kỹ năng và địa bàn cho những cơ hội việc làm mới 84
Đảm bảo nâng cao kỹ năng sẽ đem lại lợi ích cho tất cả 86
Khả năng dịch chuyển của lao động để khai thác các cơ hội của chuỗi giá trị toàn cầu (GVC) 88
Phòng vệ tốt hơn cho những người bị mất việc làm hoặc không bắt nhịp được
với những cơ hội mới 89
Kết luận và tổng hợp các khuyến nghị chính sách 90
Tham khảo 94
Phụ lục 97
MỤC LỤC