Phần 1: 10 bí quyết chinh phục phương pháp giải toán chủ chốt môn Hóa học

+ Tr êng hîp 1: = n1 mol.

CaCO3

y

+ Tr êng hîp 2: = n2 mol.

a

A b

CO2

a

2a

n2

n1

htpp://megabook.vn 13

Tõ ph ¬ng ph¸p trªn th× b¶n chÊt cña dang bµi to¸n nµy chÝnh lµ c«ng thøc gi¶i nhanh sau

rÊt phï hîp víi ph ¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm nh hiÖn nay:

Cho 2,8 gam CaO t¸c dông víi mét l îng n íc d thu ® îc ®ung dÞch A. Sôc 1,68 lÝt khÝ

Trong ®ã b lµ sè mol kÕt tña CaCO3, a lµ sè mol Ca(OH)2. 3. bµi to¸n ¸p dông Bµi to¸n 1: ( TrÝch c©u 5 trang 119. tiÕt 39- 40 bµi 26: kim lo¹i kiÒm thæ vµ hîp chÊt cña kim lo¹i kiÒm thæ. SGK ban c¬ b¶n). CO2 (®ktc) vµo dung dÞch A:

a. TÝnh khèi l îng kÕt tña thu ® îc. b. Khi ®un nãng dung dÞch A th× khèi l îng kÕt tña thu ® îc lµ bao nhiªu?

Bài giải

Khi sôc khÝ CO2 vµo dung dÞch n íc v«i trong Ca(OH)2 ta cã c¸c ph ¬ng tr×nh

(1) (2)

(3)

ph¶n øng x·y ra: CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O 2CO2 + Ca(OH)2  Ca(HCO3)2 Khi ®un nãng dung dÞch ta cã ph ¬ng tr×nh ph¶n øng x·y ra: Ca(HCO3)2 CaCO3  + CO2 + H2O ¸p dông ph ¬ng phÊp ®å thÞ ta cã:

0,05

0,025

0,075

0.025

0,1

0,05

a. Khèi l îng kÕt tña thu ® îc lµ:

Dùa vµo ®å thÞ ta cã :

=>

htpp://megabook.vn 14

b. C¸ch 1: NÕu khi ®un nãng th× x·y ra ph ¬ng tr×nh (3).

Tõ (1) ta cã:

Tõ(2) =>

Tõ(3) :

Nh vËy khi ®un nãng khèi l îng kÕt tña thu ® îc tèi ®a lµ:

m=2,5 + 2,5 = 5 gam.

C¸ch 2: ¸p dông c«ng thøc tinh nhanh

Sè mol khÝ CO2 vµ sè mol kÕt tña x ®· biÕt, vÊn ®Ò b©y giê lµ t×m gi¸ trÞ y mol. Thay gi¸ trÞ vµo ta

nh vËy tæng sè mol kÕt tña cã

Sôc 6,72 lÝt khÝ CO2 (®ktc) vµo dung dÞch cã chøa 0,25 mol Ca(OH)2 . Khèi l îng gam

Bµi to¸n 2: ( TrÝch c©u 2 trang 132. tiÕt 43 bµi 28: LuyÖn tËp: TÝnh chÊt cña kim lo¹i kiÒm, kim lo¹i kiÒm thæ vµ hîp chÊt cña chóng. SGK ban c¬ b¶n). kÕt tña thu ® îc lµ: A. 10 gam D. 25 gam. B. 15 gam.

C. 20 gam. Bài giải

+ C¸ch 1: gi¶i th«ng th êng:

 x·y ra 2 ph ¬ng tr×nh:

(1) (2) CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O 2CO2 + Ca(OH)2  Ca(HCO3)2

Gäi x, y lÇn l ît lµ sè mol CO2 cña ph ¬ng tr×nh (1) vµ (2). Ta cã hÖ ph ¬ng tr×nh:

Gi¶i hÖ ph ¬ng tr×nh ta ® îc: x=0,2 mol, y= 0,1 mol.

, ®¸p ¸n ®óng lµ C.

0,25 0,2

0,25 0,3 0,5

C¸ch 2: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ:

htpp://megabook.vn 15

, ®¸p ¸n ®óng lµ C.

NhËn xÐt: - NÕu ¸p dông c¸ch th«ng th êng th× häc sinh ph¶i x¸c ®Þnh ® îc t¹o ra 1 hay 2 muèi.

- NÕu th× kÕt luËn t¹o 2 muèi.

- NÕu häc sinh véi vµng lµm bµi mµ kh«ng t duy th× tõ ph ¬ng tr×nh (1)

=>

Nh vËy kÕt qu¶ ®¸p ¸n D lµ sai. - Do vËy häc sinh ¸p dông gi¶i c¸ch 2 rÊt phï hîp víi ph ¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm, ®¸p ¸n

chÝnh x¸c, thêi gian ng¾n h¬n. C¸ch 3: Ta cã:

(1)

(2)

CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O 0.25mol 0,25mol  0,25mol CaCO3 + CO2 + H2O  Ca(HCO3)2 0,05mol0,05 mol

=> ®¸p ¸n ®óng lµ C.

C¸ch 4: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh:

=>

®¸p ¸n ®óng lµ C.

Bµi to¸n 3: ( TrÝch c©u 6 trang 132. tiÕt 43 bµi 28: LuyÖn tËp: TÝnh chÊt cña kim lo¹i kiÒm, kim lo¹i kiÒm thæ vµ hîp chÊt cña chóng. SGK ban c¬ b¶n).

Sôc a mol CO2 vµo dung dÞch Ca(OH)2 thu d îc 3 gam kÕt tña, läc t¸ch kÕt tña dung dÞch

cßn l¹i mang ®un nãng thu ® îc 2 gam kÕt tña n÷a. Gi¸ trÞ a mol lµ: A: 0,05 mol C: 0,07 mol B: 0,06 mol D: 0,08 mol

Bài giải

(2)

(1) (3) + C¸ch 1: ph ¬ng tr×nh ph¶n øng cã thÓ x·y ra: CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O 2CO2 + Ca(OH)2  Ca(HCO3)2 Ca(HCO3)2 CaCO3  + CO2 + H2O

Tõ (1) =>

Tõ (3) khi ®un nãng

Tõ (2) =>

®¸p ¸n ®óng lµ C.

htpp://megabook.vn 16

C¸ch 2: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ:

Gi¶ sö

xmol

0,03

0,03

x mol

2x m ol

, khi ®un nãng

®¸p ¸n ®óng lµ C.

C¸ch 3: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh.

NÕu chóng ta gÆp mét bµi to¸n khi cho oxit axit CO2 t¸c dông víi dung dÞch Ca(OH)2 hay Ba(OH)2 thu ® îc x mol kÕt tña vµ sau ®ã ®un nãng thu ® îc y mol kÕt tña n÷a th× ¸p dông c«ng thøc tÝnh nhanh sau, thay gi¸ trÞ vµo ta ® îc

=> ®¸p ¸n ®óng lµ C.

Bµi to¸n 4: ( TrÝch c©u 9 trang 168. bµi 31: mét sè hîp chÊt quan trong cña kim lo¹i kiÒm thæ , SGK ban n©ng cao).

Cho 10 lÝt (®ktc) hçn hîp khÝ gåm CO2 vµ N2 t¸c dông víi 2 lÝt dung dÞch Ca(OH)2 nång ®é 0,02M thu ® îc 1 gam chÊt kÕt tña. H·y x¸c ®Þnh thµnh phÇn % theo thÓ tÝch cña mçi khÝ trong hçn hîp ®Çu.

Bài giải

+ C¸ch 1: Ph ¬ng ph¸p th«ng th êng.

(1) Khi sôc hçn hîp khÝ chØ cã CO2 tham gia ph¶n øng, ph ¬ng tr×nh ph¶n øng x·y ra: CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O

(2) 2CO2 + Ca(OH)2  Ca(HCO3)2

Tõ (1)

Cã hai tr êng hîp x·y ra:

(1) + Tr êng hîp 1: ChØ x·y ra ph ¬ng tr×nh (1) CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O

+ Tr êng hîp 2: T¹o 2 muèi

(1) CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O

htpp://megabook.vn 17

(2) 2CO2 + Ca(OH)2  Ca(HCO3)2

Tõ (1) vµ (2) 



KÕt luËn: - NÕu %CO2=2,24 % => %N2=97,76 % - NÕu %CO2=15,68 % => %N2=84,32 %

C¸ch 2: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ:

0,04

0,01

O

0,08

0,04

0,07

0,01

Tõ ®å thÞ ®Ó thu ® îc sè mol CO2 cã 2 gi¸ trÞ:



KÕt luËn: - NÕu %CO2=2,24 % => %N2=97,76 % - NÕu %CO2=15,68 % => %N2=84,32 %

- Ph ¬ng ph¸p ®å thÞ gi¶i nhanh vµ gon, kh«ng ph¶i viÕt ph ¬ng tr×nh ph¶n øng, chØ vÏ ®å

NhËn xÐt: - Qua 2 c¸ch gi¶i ta thÊy ph ¬ng ph¸p th«ng th êng gi¶i phøc t¹p h¬n nhiÒu, mÊt nhiÒu thêi gian, nÕu kh«ng cÈn thËn sÏ thiÕu tr êng hîp , dÉn tíi kÕt qu¶ sai lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. thÞ ta thÊy cã 2 tr êng hîp x·y ra, nã rÊt phï hîp víi ph ¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm nh hiÖn nay. Bµi to¸n 5: ( TrÝch ®Ò thi tèt nghiÖp THPT n¨m 2007). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt SO2 (ë ®ktc) vµo dung dÞch chøa 16 gam NaOH thu ® îc dung dÞch X. Khèi l îng muèi tan thu ® îc trong dung dÞch X lµ: A: 18,9 gam D: 20,8 gam B: 25,2 gam C: 23 gam

Bài giải

+ C¸ch 1: Th«ng th êng:  t¹o muèi Na2SO3

htpp://megabook.vn 18

SO2 + 2NaOH  Na2SO3 + H2O 0,2 0,4 0,2   B lµ ®¸p ¸n ®óng

+ C¸ch 2: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ

Na2SO3

0,4

0,2

0,4

0,8

0,2

Tõ ®å thÞ: sè mol cña muèi Na2SO3 = 0,2 mol. Nªn ta cã

 B lµ ®¸p ¸n ®óng

Bµi to¸n 6: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh Cao ®¼ng -§¹i häc Khèi A n¨m 2007). HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt CO2 (®ktc) vµo 2,5 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é a mol/l thu ® îc 15,76 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña a lµ: A: 0,032 mol/l C: 0,04 mol/l D: 0,048 mol/l B: 0,06 mol/l

Bài giải

+ C¸ch 1: Gi¶i b»ng ph ¬ng ph¸p th«ng th êng:

(1)

CO2 + Ba(OH)2  CaCO3+ H2O 0,08 0,08 0,08 mol

(2)

2CO2 + Ba(OH)2  Ba(HCO3)2 0,04 0,02 mol

Tõ (1) vµ (2) 

 C lµ ®¸p ¸n ®óng

htpp://megabook.vn 19

+ C¸ch 2: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:

2,5 a

0,08

0.12

O

0,08

2,5a

5a

  C lµ ®óng

C¸ch 3: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh:

®¸p ¸n ®óng lµ C. Bµi to¸n 7: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh Cao ®¼ng -§¹i häc Khèi A n¨m 2008). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) vµo 500 ml dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH)2 0,2M, sinh ra m gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña m gam lµ: A: 11,82 gam C: 17,73 gam D: 19,70 gam B: 9,85 gam

Bài giải

+ C¸ch 1: Ph ¬ng ph¸p th«ng th êng

 t¹o 2 muèi

Ph ¬ng tr×nh t¹o kÕt tña lµ:

 B lµ ®óng

htpp://megabook.vn 20

+C¸ch2: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ:

Ta cã: CO2 + 2NaOH  Na2CO3 + H2O 0,025 0,05 0,025mol

Nh vËy:

0,1

0,025

O

0,1

0,175

0,2

 

 B lµ ®¸p ¸n ®óng

Bµi to¸n 8: Cho V lÝt CO2 (®ktc) hÊp thô hÕt vµo 200ml dung dÞch Ca(OH)2 2M, kÕt thóc ph¶n øng thu ® îc 20 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:

A: 4,48 lÝt C: 2,24 lÝt hoÆc 6,72 lÝt B: 13,44 lÝt D: 4,48 lÝt hoÆc 13,44 lÝt

Bài giải

+ C¸ch 1: Ph ¬ng ph¸p th«ng th êng

Ta cã:

- Tr êng hîp 1: ChØ t¹o muèi CaCO3: CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O (1) 

0,2 0,2 0,2

- Tr êng hîp 2: T¹o hai muèi: CaCO3 vµ Ca(HCO3)2: 2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (2) 0,4 0,2

  D lµ ®¸p ¸n ®óng

+ C¸ch 2: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ

0,4



0,2

0,6

0,2

0,4

0,8

htpp://megabook.vn 21

Tõ ®å thÞ ta thÊy sè mol khÝ CO2 cã 2 tr êng hîp:

=>  D lµ ®¸p ¸n ®óng

C¸ch 3: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh:

 D lµ ®¸p ¸n ®óng. Bµi to¸n 9: Cho V lÝt khÝ CO2 (®ktc) hÊp thô hÕt vµo 100ml dung dÞch Ca(OH)2 0,7 M. KÕt thóc ph¶n øng thu ® îc 4gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:

A: 4,48 lÝt C: 2,24 lÝt hoÆc 0,896 lÝt B: 13,44 lÝt D: 4,48 lÝt hoÆc 13,44 lÝt

Bài giải

+ C¸ch 1: Ph ¬ng ph¸p th«ng th êng - Tr êng hîp 1: ChØ t¹o muèi CaCO3 nªn xÉy ra ph¶n øng:

CO2 + Ca(OH)2  CaCO3+ H2O

lÝt

(1)

+ Tr êng hîp 2: T¹o hai muèi CaCO3 vµ Ca(HCO3)2 nªn xÉy ra ph¶n øng: CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O 0,04 0,04 0,04mol

(2)

2CO2 + Ca(OH)2  Ca(HCO3)2 2.0,03 0,03 0,03mol

lÝt  C lµ ®¸p ¸n ®óng

+ C¸ch2: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ

0,07

0,1

0,07

0,04

0,14

 C lµ ®¸p ¸n ®óng

htpp://megabook.vn 22

C¸ch 3: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh:

 C lµ ®¸p ¸n ®óng Bµi to¸n 10: Sôc V lÝt khÝ CO2 (®ktc)vµo 150 ml dung dÞch Ba(OH)2 1M. Sau ph¶n øng thu ® îc 19,7 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V lÝt lµ: A: 3,36 lÝt hoÆc 4,48 lÝt C: 2,24 lÝt hoÆc 4,48 lÝt B: 2,24 lÝt hoÆc 3,36 lÝt D: 3,36 lÝt hoÆc 6,72 lÝt

Bài giải

¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:

0,15 0,1

0,1 0,15 0,2 0,3

Tõ ®å thÞ ®Ó thu ® îc th× sè mol CO2 sÏ cã hai gi¸ trÞ

hoÆc

  C lµ ®¸p ¸n ®óng

C¸ch 2: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh:

 C lµ ®¸p ¸n ®óng Chó ý:

+ NÕu hoÆc 0,5 mol  = 2,24 lÝt hoÆc 3,36 lÝt  B sai

+ NÕu hoÆc 0,3 mol  = 3,36 lÝt hoÆc 6,72 lÝt  D sai

+ NÕu hoÆc 0,2 mol  = 3,36 lÝt hoÆc 4,48 lÝt  A sai

htpp://megabook.vn 23

Bµi to¸n 11: HÊp thô hoµn toµn V lÝt khÝ CO2 (®ktc) vµo 2 lÝt dung dÞch Ca(OH)2 0,01M th× ® îc 1gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña V lÝt lµ: A. 0,224 lÝt hoÆc 0,448 lÝt C. 0,448 lÝt hoÆc 1,792 lÝt B. 0,448 lÝt hoÆc 0,672 lÝt D. 0,224 lÝt hoÆc 0,672 lÝt

Bài giải

¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:

0,02

0,01

0,01 0,02 0,03 0,04

Tõ ®å thÞ ®Ó thu ® îc th× sè mol CO2 sÏ cã hai gi¸ trÞ

hoÆc

  D lµ ®¸p ¸n ®óng

Chó ý:

+ NÕu hoÆc 0,02 mol  V = 0,224 hoÆc 0,448 lÝt  A sai

+ NÕu hoÆc 0,03 mol  V = 0,448 hoÆc 0,672 lÝt  B sai

+ NÕu hoÆc 0,04 mol  V = 0,448 hoÆc 1,792 lÝt  C sai

Bµi to¸n 12: §èt ch¸y hoµn toµn 1,6 gam bét l u huúnh råi cho s¶n phÈm ch¸y sôc hoµn toµn vµo 200ml dung dÞch Ba(OH)2 0,5M. Khèi l îng gam kÕt tña thu ® îc lµ:

A: 21,70 gam C: 10,85 gam B: 43,40 gam D: 32,55 gam

Bài giải

¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ: S + O2 = SO2

htpp://megabook.vn 24

0,1

0,05

0,05

O

0,1

0,15

0,2

Tõ ®å thÞ sè mol SO2 = 0,05 mol

   C lµ ®¸p ¸n ®óng.

Bµi to¸n 13: Sôc 4,48 lÝt khÝ (®ktc) gåm CO2 vµ N2 vµo b×nh chøa 0,08 mol n íc v«i trong thu ® îc 6 gam kÕt tña. PhÇn tr¨m thÓ tÝch khÝ CO2 trong hçn hîp ®Çu cã thÓ lµ: B: 30% hoÆc 50% D: 20% hoÆc 60% A: 30% hoÆc 40% C: 40% hoÆc 50%

Bài giải

+ C¸ch 1: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ:

0,08 0,06

0,06 0,08 0,1 0,16

Tõ ®å thÞ ®Ó thu ® îc 0,06 mol kÕt tña th× sè mol CO2 cã 2 gi¸ trÞ:



 B lµ ®¸p ¸n ®óng

htpp://megabook.vn 25

+ C¸ch 2: Ph ¬ng ph¸p th«ng th êng

Do nªn cã hai tr êng hîp

- Tr êng hîp 1: Ca(OH)2 d :

CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O

(1)

- Tr êng hîp 2: T¹o 2 muèi 0,06 CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O 0,06 0,06

(2) 2CO2 + Ca(OH)2  Ca(HCO3)2 0,04 0,02

Tõ (1) vµ (2) 

  B lµ ®¸p ¸n ®óng

Chó ý:

+ NÕu hoÆc 0,08 mol  hoÆc 40 %  A sai

+ NÕu hoÆc 0,1 mol  hoÆc 50 %  C sai

+ NÕu hoÆc 0,12 mol  hoÆc 60 %  D sai

4. D¹ng bµi to¸n khi cho muèi Al3+ t¸c dông víi dung dÞch kiÒm thu ® îc kÕt tña:

+ §iÒu kiÖn: TÝnh biÕt vµ :

- + 2H2O

Al3+ + 3OH-  Al(OH)3 Al(OH)3 + OH-  AlO2

(1) (2) (3)

+ C¸ch vÏ ®å thÞ:

Tõ trôc x chän hai ®iÓm 3a vµ 4a, tõ trôc y chän mét ®iÓm a t¹i ®iÓm 3a cña trôc x vµ a

cña trôc y kÎ vu«ng gãc vµ chóng giao nhau t¹i ®iÓm A. Tõ A nèi víi to¹ ®é O vµ 4a ta ® îc tam gi¸c: Víi sè mol kÕt tña tõ trôc y c¾t tam gi¸c ë mét hoÆc hai ®iÓm. T¹i ®ã kÎ vu«ng gãc víi trôc x ta ® îc sè mol OH-

Al(OH)3

A

a

b

OH-

4a

3a x2

x1

htpp://megabook.vn 26

+. C«ng thøc gi¶i nhanh ® îc rót ra tõ ®å thÞ trªn: NÕu bµi to¸n yªu cÇu tÝnh sè mol hay thÓ tÝch cña dung dÞch kiÒm OH- nÕu biÕt sè mol kÕt tña vµ sè mol cña hoÆc ng îc l¹i th× ta ¸p dông c«ng thøc

gi¶i nhanh sau:

5. D¹ng bµi to¸n khi cho muèi t¸c dông víi dung dÞch axit thu ® îc kÕt tña:

+ §iÒu kiÖn: TÝnh biÕt vµ :

(1)

(2)

(3)

+ C¸ch vÏ ®å thÞ:

Tõ trôc x chän hai ®iÓm a vµ 4a, tõ trôc y chän mét ®iÓm a. T¹i ®iÓm a cña trôc x vµ a cña trôc y kÎ vu«ng gãc vµ chóng giao nhau t¹i ®iÓm A. Tõ A nèi víi to¹ ®é O vµ 4a ta ® îc tam gi¸c. Víi sè mol kÕt tña tõ trôc y c¾t tam gi¸c ë mét hoÆc hai ®iÓm t¹i ®ã kÎ vu«ng gãc víi trôc x ta ® îc sè mol H+

Al(OH)3

A

a

b

H+

4a

x2

x1

+. C«ng thøc gi¶i nhanh ® îc rót ra tõ ®å thÞ trªn: NÕu bµi to¸n yªu cÇu tÝnh sè mol hay thÓ tÝch cña dung dÞch axit H+ nÕu biÕt sè mol kÕt

tña vµ sè mol cña hoÆc ng îc l¹i th× ta ¸p dông c«ng thøc

gi¶i nhanh sau:

+ KÕt luËn: Sö dông c«ng thøc gi¶i nhanh sÏ gióp gi¶i c¸c bµi to¸n tr¾c nghiÖm nhanh h¬n vµ kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian trong viÖc gi¶i c¸c d¹ng bµi to¸n nµy.

htpp://megabook.vn 27

Bµi to¸n 14: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H- C§ - KB - 2007). Cho 200ml dung dÞch AlCl3 1,5M t¸c dông víi V lÝt dung dÞch NaOH 0,5M, l îng kÕt tña thu ® îc lµ 15,6 gam, gi¸ trÞ lín nhÊt cña V lÝt lµ:

A: 1,2 B: 1,8 D: 2,4 C: 2

Bài giải

+ C¸ch 1: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:

,

Al3+

0,3

0,2

1,2

0,3

0,6

0,9

1

 gi¸ trÞ lín nhÊt lµ 2 lÝt  C ®óng. + C¸ch 2: Gi¶i b»ng ph ¬ng ph¸p th«ng th êng. + C¸ch 3: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh sau:

. C ®óng

Bµi to¸n 15: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H-C§ - KA – 2008). Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2M vµo dung dÞch chøa 0,1mol Al2(SO4)3 vµ 0,1mol H2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn, thu ® îc 7,8 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V ®Ó thu ® îc l îng kÕt tña trªn lµ: D: 0,45 C: 0,35 B: 0,25 A: 0,05

Bµi gi¶i:

+ C¸ch 1: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ:

Trªn ®å thÞ mÆt kh¸c trung hoµ 0,1mol H2SO4 th× cÇn 0,2mol OH-

lÝt  D ®óng 

htpp://megabook.vn 28

Al(OH)3

A

0,2

0,1

O

0,3

0,6

0,7

+ C¸ch 2: Ph ¬ng ph¸p th«ng th êng.

0,8 Tacã:

(1)

Thø tù ph¶n øng xÈy ra trung hoµ  trao ®æi H+ + OH-  H2O 0,2 0,2 0,2

(2)

3OH- + Al3+  Al(OH)3  0,6 0,2 0,2

(3)

0,1 0,1 0,1

Tõ (1), (2), (3)   2V = 0,9  V = 0,45 lÝt

+ C¸ch 3: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh sau:

.

C ®óng. Bµi to¸n 16: Cho 3,42 gam Al2(SO4)3 vµo 50ml dung dÞch NaOH, thu ® îc 1,56 gam kÕt tña vµ dung dÞch X. Nång ®é M cña dung dÞch NaOH lµ: C: 2,4 A: 0,6 B: 1,2 D: 3,6 Bµi gi¶i:

+ C¸ch 1: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ:

 B ®óng

0,02

0,06 0,08

htpp://megabook.vn 29

+ C¸ch 2: - TH1: OH- thiÕu nªn xÉy ra ph¶n øng: Al3+ + 3OH-  Al(OH)3

  B ®óng

- TH2: OH- d hoµ tan mét phÇn kÕt tña nªn xÉy ra ph¶n øng: (1)

Al3+ + 3OH-  Al(OH)3 0,02 0,06 0,02

2 + 2H2O

(2)

Al(OH)3 + OH-  AlO- 

 bÞ hoµ tan = 0,02 - 0,02 = 0 lo¹i tr êng hîp nµy

Bµi to¸n 17: Cho 200ml dung dÞch KOH vµo 200ml dung dÞch AlCl 3 1M thu ® îc 7,8 gam kÕt tña keo. Nång ®é M cña dung dÞch KOH lµ: A: 1,5 vµ 3,5 B: 1,5 vµ 2,5 D: 2,5 vµ 4,5 C: 2,5 vµ 3,5

Bµi gi¶i:

+ C¸ch 1: ¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ

0,2

0,3

0,7 0,8

0, 6

 Chän A ®óng Bµi to¸n 18: Cho 200ml dung dÞch HCl vµo 200ml dung dÞch NaAlO2 2M thu ® îc 15,6 gam kÕt tña keo. Nång ®é M cña dung dÞch HCl lµ: A: 1 hoÆc 2 D: 2 hoÆc 4 C: 1 hoÆc 5 B: 2 hoÆc 5

Bµi gi¶i:

 C ®óng

htpp://megabook.vn 30

Al(OH)3

0,4

0,2

1,6

1

0,2

0,4

C¸ch 2: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh sau:

 C ®óng

Bµi to¸n 19: Cho 200ml dung dÞch H2SO4 vµo 400ml dung dÞch NaAlO2 1M thu ® îc 7,8 gam kÕt tña. Nång ®é M cña dung dÞch H2SO4 lµ: A: 0,125 vµ 1,625 D: 0,25 vµ 3,25 C: 0,25 vµ 0,5 B: 0,5 vµ 6,5

Bµi gi¶i:

¸p dông ph ¬ng ph¸p ®å thÞ:

 D ®óng

Al(OH)3

0,4

1,3

1,6

0,4

0,1

C¸ch 2: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh sau:

 D ®óng.

htpp://megabook.vn 31

B: 200 ml D: 180 ml C: 300 ml

B: 0,02 mol/l D: 0,04 mol/l. C: 0,03 mol/l

B: 1,792 lÝt D: 2,24 lÝt C: 1,344 lÝt

B. 1,97 gam C. 19,7 gam D. 9,85 gam

D. 8 gam B. 4 gam

B: 70% hoÆc 50% C: 40% hoÆc 50% D: 70% hoÆc 30%.

D. 5,60 lít B. 5,04 lít C. 3,36 lít

B. 224 ml D. 44,8 ml

B.3.36 lít hoặc 1.12 lít B. 1.344 lít

B. 30,0 gam C. 10,0 gam D. 0,0 gam

II. bµi to¸n tù gi¶i Bµi 1: HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt CO2 (®ktc) vµo V lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é 0,4 M thu ® îc 15,76 gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña V lÝt lµ: A: 250 ml Bµi 2: HÊp thô hoµn toµn 1,344 lÝt CO2 (®ktc) vµo 5 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é a M thu ® îc 7,88 gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña a mol/lÝt lµ: A: 0,01 mol/l Bµi 3: HÊp thô hoµn toµn V lÝt CO2 (®ktc) vµo 250 ml dung dÞch Ba(OH)2 0,4 M thu ® îc 15,76 gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ nhá nhÊt cña V lÝt lµ: A: 2,688 lÝt Bµi 4 : HÊp thô hoµn toµn 0,2 mol CO2 (®ktc) vµo 0,25 lÝt dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,2 M vµ Ba(OH)2 0,4 M thu ® îc m gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña m gam lµ: A. 4,925 gam Bµi 5: Cho 2,24 lÝt CO2 (®ktc) vµo 350 ml dung dÞch Ca(OH)2 0,2 M, kÕt thóc ph¶n øng thu ® îc a gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña a gam lµ: C. 6 gam A. 2 gam Bµi 6: Sôc 4,48 lÝt khÝ (®ktc) gåm CO vµ CO2 vµo b×nh chøa 400ml dung dÞch Ca(OH)2 0,2 M thu ® îc 6 gam kÕt tña. PhÇn tr¨m thÓ tÝch khÝ CO trong hçn hîp ®Çu cã thÓ lµ: A: 30% hoÆc 40% Bµi 7 : Cho 200ml dung dÞch KOH vµo 200ml dung dÞch AlCl 3 1M thu ® îc 7,8gam kÕt tña keo. Nång ®é mol/lÝt cña dung dÞch KOH lµ: A: 1,5 mol/lÝt vµ 3,5 mol/lÝt B: 1,5 mol/lÝt vµ 2,5 mol/lÝt C: 2,5 mol/lÝt vµ 3,5 mol/lÝt D: 2,5 mol/lÝt vµ 4,5 mol/lÝt Bµi 8 :Trộn 150ml dd Na2CO3 1M và K2CO3 0,5M với 250ml dd HCl 2M thì thể tích khí CO 2 sinh ra ở đktc là: A. 2,52 lít Bµi 9: Thổi V lít (đktc) khí CO2 vào 300 ml dung dịch Ca(OH)2 0,02M thì thu được 0,2 gam kết tủa. Giá trị của V là: A. 44,8 ml hoặc 89,6 ml C. 44,8 ml hoặc 224 ml Bµi 10: Dẫn V lít (đktc) khí CO2 qua 100 ml dung dịch Ca(OH)2 1M thu được 6 gam kết tủa. Lọc bỏ kết tủa, lấy dung dịch nước lọc đun nóng lại thu được kết tủa nữa. V lít bằng : A. 3.136 lít C. 1.344 lít hoặc 3.136 lít Bµi 11: Sục 2,24 lít CO2 (đktc) vào 100 ml dd Ca(OH)2 0,5M và KOH 2M. Khối lượng kết tủa thu được sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn là : A. 5,0 gam Bµi 12: Cho 8,05 gam kim loại Na vào 500 ml dung dịch Al2(SO4) 3 0,1M, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn ta thu được chất kết tủa B có khối lượng là A. 7,8 gam. B. 5,4 gam. C. 3,9 gam. D. 7,7 gam. Bµi 13: Cho 10,5 gam hỗn hợp 2 kim loại gồm Al và một kim loại kiềm M vào trong nước. Sau phản ứng thu được dung dịch B và 5,6 lít khí (ở đktc). Cho từ từ dung dịch HCl vào dung dịch B để thu được một lượng kết tủa lớn nhất. Lọc và cân kết tủa được 7,8 gam. Kim loại kiềm là: A. Li B. Na D. Rb. C. K

htpp://megabook.vn 32

B. 20,4 gam C. 2,25 gam D. 5,1 gam

B. 78,806% C. 80,678% D. 80,876 %.

C. 21.2 gam D. 15.9 gam

C: 2,4 mol/lÝt B: 1,2 mol/lÝt D: 3,6 mol/lÝt

D. x:y>1:4 C. x:y=1:5 B. x:y<1:4

B: 9,85 gam C: 17,73 gam D: 19,70 gam

B. 3.9 gam D. 23.4 gam C. 11.7 gam

D. b< 5a

Bµi 14: Trộn 100 ml dung dịch Al 2(SO4)3 1M với 700 ml dung dịch NaOH 1M thu được dung dịch X và kết tủa Y. nung Y đến khối lượng không đổi thì khối lượng chất rắn thu được A. 10,2 gam Bµi 15: Hòa tan hoàn toàn 13,275 g hỗn hợp BaO và Al vào nước được dung dịch X .Sục CO 2 dư vào X thu được 7,410 g kết tủa .(Ba = 137, Al = 27 , O=16 , H=1).Phần trăm khối lượng BaO trong hỗn hợp là A. 70,688 %. Bµi 16: HÊp thô hoµn toµn 2.24 lÝt khÝ CO2 (§ktc) vµo dung dÞch chøa 8 gam NaOH thu ® îc dung dÞch X. Khèi l îng muèi tan cã trong dung dÞch X lµ: B. 10.6 gam A. 5.3 gam Bµi 17: Cho 3,42 gam Al2(SO4)3 vµo 50ml dung dÞch NaOH, thu ® îc 1,56 gam kÕt tña vµ dung dÞch X. Nång ®é mol/lÝt cña dung dÞch NaOH lµ: A: 0,6 mol/lÝt Bµi 18: Trén dd chøa x mol AlCl3 víi dd chøa y mol NaOH. §Ó thu ® îc kÕt tña cÇn cã tû lÖ A. x:y=1:4 Bµi 19: (§H - KA - 2008) HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) vµo 500ml dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH)2 0,2M, sinh ra m gam kÕt tña, gi¸ trÞ cña m gam lµ: A: 11,82 gam Bµi 20: Cho 350 ml dd NaOH 1M vµo 100 ml dd AlCl 3 1M. Khi ph¶n øng kÕt thóc thu ® îc sè gam kÕt tña. A. 7.8 gam Bµi 21: Mét dd chøa a mol NaAlO2 t¸c dông víi mét dd chøa b mol HCl. ®iÒu kiÖn ®Ó thu ® îc kÕt tña sau ph¶n øng lµ: C. b<4a B. a = 2b A. a = b Bµi 22: Haáp thuï hoaøn toaøn 5,6 lit CO2 (ñktc), vaøo dung dòch chöùa 0,2 mol Ca(OH)2 seõ thu ñöôïc löôïng keát tuûa laø:

B. 5 gam D. 20 gam C. 15 gam

D: 0,45 lÝt C: 0,35 lÝt

B: 1,8 lÝt D: 2,24. lÝt

D: 180 ml. C: 240 ml B: 120 ml

B: 0,7 lÝt D: 1,2 lÝt

B: 1,56 gam A. 25 gam Bµi 23: (§H - KA - 2008) Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2M vµo dung dÞch chøa 0,1M Al 2(SO4)3 vµ 0,1 mol H2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn thu ® îc 7,8 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V ®Ó thu ® îc khèi l îng kÕt tña trªn lµ: A: 0,05 lÝt B: 0,25 lÝt Bµi 24: Cho V lÝt dung dÞch NaOH 0,5 M t¸c dông víi 300 ml dung dÞch AlCl 3 1 M, l îng kÕt tña thu ® îc lµ 15,6 gam, gi¸ trÞ bÐ nhÊt cña V lÝt lµ: A: 1,2 lÝt C: 2 lÝt Bµi 25: Cho V lÝt dung dÞch KOH 0,1 M t¸c dông víi 150 ml dung dÞch Al(NO3)3 0,2 M, l îng kÕt tña tr¾ng keo thu ® îc lµ 1,56 gam, gi¸ trÞ bÐ nhÊt cña V lÝt lµ: A: 200 ml Bµi 26: Cho V lÝt dung dÞch NaOH 1M vµo dung dÞch chøa 0,1 mol Al 2(SO4)3 vµ 0,1 mol H2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn, thu ® îc 7,8 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V ®Ó thu ® îc l îng kÕt tña trªn lµ: C: 0,9 lÝt A: 0, 5 lÝt Bµi 27: Cho 500 ml dung dÞch NaOH 0,12 M vµo 3,42 gam Al2(SO4)3 thu ® îc m gam kÕt tña vµ dung dÞch X. Gi¸ trÞ cña m lµ: A: 0,78 gam D: 1,17 gam. C: 2,34 gam

htpp://megabook.vn 33

B: 1,0 lÝt D: 3,0 lÝt.

C: 1,5 lÝt D: 2,5 lÝt

D: 1,17 gam. C: 2,34 gam B: 1,56 gam

Bµi 28: Cho V lÝt dung dÞch NaOH 0,35 M t¸c dông víi 2 lÝt dung dÞch AlCl 3 0,1 M, l îng kÕt tña thu ® îc lµ 7,8 gam, gi¸ trÞ V lÝt lín nhÊt lµ: A: 2,0 lÝt C: 1,5 lÝt Bµi 29: Cho V lÝt dung dÞch HCl 0,5 M vµo 2lÝt dung dÞch KAlO2 0,2 M thu ® îc 15,6 gam kÕt tña keo. gi¸ trÞ V lÝt lín nhÊt lµ: A: 2,0 lÝt B: 5,0 lÝt Bµi 30: Cho 200ml dung dÞch H2SO4 0,25 M vµo 4lÝt dung dÞch KAlO2 0,1 M thu ® îc a gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña a gam lµ: A: 7,8 gam

htpp://megabook.vn 34

BÍ QUYÉT 3: ph ¬ng ph¸p gi¶i to¸n vÒ oxit axit (CO2, SO2) ph¶n øng víi dung dÞch baz¬

I. Néi dung ph ¬ng ph¸p: 1. D¹ng bµi to¸n khi cho oxit axit (SO2, CO2) t¸c dông víi dung dÞch kiÒm (NaOH, KOH):

Ph ¬ng tr×nh ph¶n øng cã thÓ xÉy ra:

(1)

(2)

hoÆc (3)

(4)

Tr êng hîp 1: NÕu biÕt sè mol oxit axit (CO2, SO2) vµ sè mol dung dÞch kiÒm (NaOH, KOH)

Ta ®Æt tØ sè:

(1) (2)

+ NÕu X  1 th× xÉy ra + NÕu X  2 th× xÉy ra + NÕu 1 < X < 2 th× xÉy ra ®ång thêi (1) vµ (2)

Gi¶ sö muèi t¹o thµnh lµ muèi axit hoÆc muèi trung hoµ. NÕu hai gi¶ thiÕt ®ã kh«ng tho¶

CO2 + Ca(OH)2  CaCO3  + H2O 2CO2 + Ca(OH)2  Ca(HCO3)2

(5) (6) (7) (8) 2CO2 + Ba(OH)2  Ba(HCO3)2

hoÆc CO2 + Ba(OH)2  BaCO3 + H2O + NÕu cho biÕt sè mol baz¬ (Ca(OH)2, Ba(OH)2) vµ sè mol kÕt tña (CaCO3 , BaCO3) th× ta

+ NÕu nbaz¬ = nkÕt tña th× chØ xÉy ra ph¶n øng (5) hoÆc (7) tõ ®ã ta tÝnh ® îc sè mol oxit axit

+ NÕu nbaz¬  nkÕt tña th× cã hai tr êng hîp: TH1: ChØ xÉy ra ph¶n øng (5), (7) th× baz¬ d  sè mol oxit axit (CO2, SO2) tÝnh theo sè

Tr êng hîp 2: NÕu gi¶ thiÕt bµi to¸n cho biÕt sè mol oxit axit (CO2, SO2) hoÆc sè mol cña dung dÞch kiÒm (NaOH, KOH) vµ biÕt khèi l îng muèi t¹o thµnh th× ta ph¶i biÖn luËn nh sau. m·n th× kÕt luËn cã hai muèi t¹o thµnh (cã nghÜa lµ xÉy ra (1) vµ (2)). 2. D¹ng bµi to¸n khi cho oxit axit (SO2, CO2) t¸c dông víi dung Ca(OH)2, Ba(OH)2 thu ® îc kÕt tña, hoÆc sau ®ã ®un nãng thu ® îc kÕt tña n÷a so s¸nh nbaz¬ vµ nkÕt tña. (CO2,SO2). mol kÕt tña (CaCO3 , BaCO3). TH2: XÉy ra 2 ph¶n øng (5, 6) hoÆc (7, 8) t¹o hai muèi axit vµ muèi trung hoµ ta ®Æt hai Èn x, y lµ sè mol 2 muèi, tõ ®ã dùa vµo sè mol baz¬ vµ sè mol kÕt tña ®Ó t×m ® îc tæng sè mol oxit axit (SO2, CO2). 3. D¹ng bµi to¸n khi cho oxit axit (SO2, CO2) t¸c dông ®ång thêi dung dÞch kiÒm (NaOH, KOH) vµ baz¬ (Ca(OH)2, Ba(OH)2). B1. X¸c ®Þnh sè mol oxit axit (SO2, CO2) vµ sè mol OH- B2. So s¸nh sè mol oxit axit (SO2, CO2) vµ sè mol OH- ®Ó biÕt muèi t¹o ra muèi g×?

htpp://megabook.vn 35

B3. So s¸nh sè mol víi sè mol ion Ca2+ hoÆc Ba2+ ®Ó biÕt khèi l îng kÕt tña tÝnh

theo chÊt nµo.

4. ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh

NÕu chóng ta gÆp mét bµi to¸n khi cho oxit axit CO2 t¸c dông víi dung dÞch Ca(OH)2 hay Ba(OH)2 thu ® îc x mol kÕt tña vµ sau ®ã ®un nãng thu ® îc y mol kÕt tña n÷a th× ¸p dông c«ng thøc tÝnh nhanh sau,

II. Bµi to¸n ¸p dông: Bµi to¸n 1: (TrÝch ®Ò thi tèt nghiÖp THPT - 2007). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ SO2 (ë ®ktc) vµo dung dÞch chøa 16 gam NaOH thu ® îc dung dÞch X. Khèi l îng muèi tan thu ® îc trong dung dÞch X lµ: A: 18,9 gam

D: 20,8 gam C: 23,0 gam B: 25,2 gam

Bµi gi¶i:

 t¹o muèi Na2SO3

SO2 + 2NaOH  Na2SO3 + H2O 0,2 0,4 0,2mol

 B ®óng

Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H - KA - 2007). HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt khÝ CO2 (®ktc) vµo 2,5 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é a mol/l thu ® îc 15,76 gam kÕt tña gi¸ trÞ cña a lµ: A: 0,032 mol/l D: 0,048 mol/l C: 0,04 mol/l B: 0,06 mol/l

Bµi gi¶i:

(1)

Sè mol CO2 kh¸c sè mol BaCO3 nªn t¹o hai muèi: CO2 + Ba(OH)2  BaCO3 + H2O 0,08  0,08  0,08 mol

(2)

2CO2 + Ba(OH)2  Ba(HCO3)2 0,04  0,02

 tõ (1) vµ (2) 

  C ®óng

htpp://megabook.vn 36

 A sai Chó ý: + NÕu

 D sai + NÕu

 B sai + NÕu

Bµi to¸n 3: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H - KA - 2008). Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2 M vµo dung dÞch chøa 0,1 mol Al2(SO4)3 vµ 0,1 mol H2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn thu ® îc 7,8 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V lÝt ®Ó thu ® îc khèi l îng kÕt tña trªn lµ: A: 0,05 lÝt D: 0,45 lÝt B: 0,25 lÝt

C: 0,35 lÝt Bµi gi¶i:

Thø tù c¸c ph ¬ng tr×nh x¶y ra:

(1)

H+ + OH-  H2O 0,2 0,2mol

(2)

Al3+ + 3OH-  Al(OH)3 0,2 0,6mol

(3)

Tõ (1), (2), (3):

 lÝt  D ®óng

Chó ý: + NÕu lÝt  A sai

+ NÕu lÝt  B sai

+ NÕu lÝt  C sai

Bµi to¸n 4: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H - KA - 2008). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) vµo 500 ml dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH) 2 0,2 M, sinh ra m gan kÕt tña. Gi¸ trÞ cña m gam lµ: A: 11,82 gam C: 17,73 gam D: 19,70 gam B: 9,85 gam

Bµi gi¶i:

htpp://megabook.vn 37

 t¹o hai muèi

(1)

(2)

Tõ (1) vµ (2) 

  B ®óng

Chó ý: + NÕu  D sai

+ NÕu  A sai

+ NÕu  C sai

Bµi to¸n 5: Sôc V lÝt khi CO2 ë (®ktc) vµo 150 ml dung dÞch Ba(OH)2 1M, sau ph¶n øng thu ® îc 19,7 gam kÕt tña, gi¸ trÞ V lÝt lµ: A: 1,12 lÝt hoÆc 2,24 lÝt C: 2,24 lÝt hoÆc 4,48 lÝt B: 1,12 lÝt hoÆc 3,36 lÝt D: 6,72 lÝt hoÆc 13,44 lÝt

Bµi gi¶i:

, so s¸nh thÊy

nªn cã hai tr êng hîp vµ ph ¬ng tr×nh ph¶n øng cã thÓ xÉy ra: CO2 + Ba(OH)2  BaCO3 + H2O (1) 2CO2 + Ba(OH)2  Ba(HCO3)2 (2) + TH1: XÉy ra ph¶n øng (1) t¹o muèi kÕt tña BaCO3 cßn Ba(OH)2 d , lóc ®ã

lÝt.

+ TH2: XÉy ra (1) vµ (2)Theo (1):

Theo (2):

Tõ (1) vµ (2)  , lÝt  C ®óng

Bµi to¸n 6: HÊp thô hoµn toµn Vml khÝ CO2 (®ktc) vµo 1 lÝt dung dÞch Ca(OH)2 0,02 M th× ® îc 1 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V ml lµ: A: 224 ml hoÆc 448 ml C: 448 ml hoÆc 1,792 ml B: 448 ml hoÆc 672 ml D: 224 ml hoÆc 672 ml

Bµi gi¶i:

, Do cã 2 tr êng hîp:

+ TH1: ChØ xÉy ra 1 ph¶n øng do

htpp://megabook.vn 38

(*) CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O

+ TH2:

Ph¶n øng xÉy ra:

(1)

(2)

Tõ (1) vµ (2) 

  D ®óng

Bµi to¸n 7: Cho 0,112 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) hÊp thô hoµn toµn bëi 0,4 lÝt dung dÞch n íc v«i trong thu ® îc 0,1 gam kÕt tña. Nång ®é mol/lÝt cña dung dÞch n íc v«i trong lµ: A: 0,005M C: 0,0125M B: 0,0075M D: 0,01M

Bµi gi¶i:

Theo ph¶n øng:

Nh vËy chØ cã 0,001 mol CO2 bÞ kÕt tña ë d¹ng CaCO3 trong ®ã 0,001mol Ca2+ cßn l¹i lµ: 0,005 - 0,001 = 0,004 mol CO2 ph¶i bÞ hÊp thô ë d¹ng muèi tan Ca(HCO3)2. Ta cã: 2mol CO2 bÞ gi÷ trong 1mol Ca(HCO3)2.

0,004 mol CO2 bÞ gi÷ trong

  tæng sè mol Ca2+ lµ: 0,001 + 0,002 = 0,003 mol Ca2+

  B ®óng

Cã thÓ gi¶i bµi nµy b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. Bµi to¸n 8: HÊp thô hoµn toµn V lÝt CO2 (®ktc) vµo dung dÞch Ca(OH)2 thu ® îc 10 gam kÕt tña. Lo¹i bá kÕt tña råi nung nãng phÇn dung dÞch cßn l¹i thu ® îc 5 gam kÕt tña n÷a. Gi¸ trÞ V lÝt lµ: A: 4,48 lÝt D: 3,36 lÝt B: 2,24 lÝt

C: 1,12 lÝt Bµi gi¶i: C¸ch 1: Tõ gi¶ thiÕt cña bµi to¸n chøng tá t¹o ra hai muèi: CaCO3 vµ Ca(HCO3)2

htpp://megabook.vn 39



lÝt  A ®óng

Chó ý: + NÕu lÝt  B sai

+ NÕu lÝt  C sai

+ NÕu lÝt  D sai

C¸ch 2: ¸p dông c«ng thøc tÝnh nhanh sau,

lÝt  A ®óng

Bµi to¸n 9: §èt ch¸y hoµn toµn 1,6 gam l u huúnh råi cho s¶n phÈm ch¸y hÊp thô hoµn toµn vµo 200 ml dung dÞch Ba(OH)2 0,5 M. Khèi l îng gam kÕt tña thu ® îc lµ: A: 21,70 gam B: 43,40 gam C: 10,85 gam D: 32,55 gam

Bµi gi¶i:

S + O2  SO2

lín h¬n

 t¹o BaSO3 vµ Ba(OH)2 cßn d :

SO2 + Ba(OH)2  BaSO3 + H2O 0,05 0,05 0,05mol

  C ®óng

Bµi to¸n 10: HÊp thô hoµn toµn 2,24 lÝt khÝ CO2 (®ktc) vµo 400 ml dung dÞch X gåm NaOH 1 M vµ Ca(OH)2 0,01 M thu ® îc m gam kÕt tña. Gi¸ trÞ m gam lµ: A: 0,4 gam D: 40,8 gam C: 40,0 gam B: 10,0 gam

Bµi gi¶i:

TØ lÖ:  CO2 ph¶n øng hÕt

htpp://megabook.vn 40

 A ®óng

KÕt luËn:- Ph ¬ng ph¸p ®å thÞ u viÖt h¬n nhiÒu, phï hîp víi thêi gian lµm nh÷ng bµi to¸n tr¾c nghiÖm.

- chóng ta nªn lµm nhiÒu bµi tËp ®Ó cã kû n¨ng gi¶i nhanh bµi to¸n, tõ ®ã t×m ®¸p ¸n b¾ng

c¸c c«ng thøc tÝnh nhanh

D. Na2CO3 và NaOH

D. pH = 7 B. pH > 7 C. pH < 7

B: 23,0 gam D: 20,8 gam C: 25,2 gam

D: 40,8 gam

D. 5,60 lít B. 5,04 lít C. 3,36 lít

C. NaHCO3, Na2CO3 D. NaOH, Na2CO3. B. Na2CO3

B. 0,1 mol NaHCO3. D. 0,05 mol Na2CO3 vµ 0,05 mol NaHCO3.

C: 300 ml D: 180 ml B: 200 ml

C: 0,03 mol/l D: 0,04 mol/l. B: 0,02 mol/l

III. Bµi to¸n tù gi¶i Bµi 1: Sục 3,36 lít CO2 (dktc) vào 400 ml dung dịch NaOH 1M, thì dung dịch thu được chứa chất tan: C. NaHCO3và Na2CO3 A. NaHCO3 B. Na2CO3 Bµi 2: Cho a mol CO2 hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch chứa 2a mol NaOH. dung dÞch thu được có giá trị pH: A. pH=a Bµi 3: HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ SO2 (ë ®ktc) vµo dung dÞch chøa 16 gam NaOH thu ® îc dung dÞch X. khèi l îng muèi tan thu ® îc trong dung dÞch X lµ: A: 18,9 gam Bµi 4: HÊp thô hoµn toµn 2,24 lÝt khÝ CO2 (®ktc) vµo 400ml dung dÞch X gåm NaOH 1M vµ Ca(OH)2 0,01M thu ® îc m gam kÕt tña. Gi¸ trÞ m gam lµ: B: 0,4 gam C: 40 gam A: 10 gam Bµi 5: Trộn 150ml dd Na2CO3 1M và K2CO3 0,5M với 250ml dd HCl 2M thì thể tích khí CO2 sinh ra ở đktc là: A. 2,52 lít Bµi 6: Khi cho NaOH t¸c dông víi CO2 cho biÕt tû lÖ sè mol 1

C: 1,344 lÝt B: 1,792 lÝt D: 2,24 lÝt

htpp://megabook.vn 41

B. 1,97 gam C. 19,7 gam D. 9,85 gam

B. 4 D. 8

B: 70% hoÆc 50% D: 70% hoÆc 30%.

B. 5,04 lít D. 5,60 lít

B. 224 ml D. 44,8 ml

B.3.36 lÝt, hoặc 1.120 lÝt B. 1.344 lÝt

B. 30,0 gam C. 10,0 gam

D. 0,0 gam

D. 15.9 gam C. 21.2 gam

C: 17,73 gam D: 19,70 gam B: 9,85 gam

Bµi 11 : HÊp thô hoµn toµn 0,2 mol CO2 (®ktc) vµo 0,25 lÝt dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,2 M vµ Ba(OH)2 0,4 M thu ® îc m gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña m gam lµ: A. 4,925 gam Bµi 12: Cho 2,24 lÝt CO2 (®ktc) vµo 350 ml dung dÞch Ca(OH)2 0,2 M, kÕt thóc ph¶n øng thu ® îc a gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña a gam lµ: A. 2 C. 6 Bµi 13: Sôc 4,48 lÝt khÝ (®ktc) gåm CO vµ CO2 vµo b×nh chøa 400ml dung dÞch Ca(OH)2 0,2 M thu ® îc 6 gam kÕt tña. PhÇn tr¨m thÓ tÝch khÝ CO trong hçn hîp ®Çu cã thÓ lµ: A: 30% hoÆc 40% C: 40% hoÆc 50% Bµi 14 :Trộn 150ml dd Na 2CO3 1M và K2CO3 0,5M với 250ml dd HCl 2M thì thể tích khí CO 2 sinh ra ở đktc là: A. 2,52 lít C. 3,36 lít Bµi 15: Thổi V lít (đktc) khí CO2 vào 300 ml dung dịch Ca(OH)2 0,02M thì thu được 0,2 ga m kết tủa. Giá trị của V là: A. 44,8 ml hoặc 89,6 ml C. 44,8 ml hoặc 224 ml Bµi 16: Dẫn V lít (đktc) khí CO2 qua 100 ml dung dịch Ca(OH)2 1M thu được 6 gam kết tủa. Lọc bỏ kết tủa, lấy dung dịch nước lọc đun nóng lại thu được kết tủa nữa. V lit bằng : A. 3.136 lÝt C. 1.344 lÝt hoặc 3.136 lÝt Bµi 17: Sục 2,24 lít CO2 (đktc) vào 100 ml dd Ca(OH)2 0,5M và KOH 2M. Khối lượng kết tủa thu được sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn là : A. 5,0 gam Bµi 18: HÊp thô hoµn toµn 2.24 lÝt khÝ CO2 (§ktc) vµo dung dÞch chøa 8 gam NaOH thu ® îc dung dÞch X. Khèi l îng muèi tan cã trong dung dÞch X lµ: B. 10.6 gam A. 5.3 gam Bµi 19: HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) vµo 500ml dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH)2 0,2M, sinh ra m gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña m gam lµ: A: 11,82 gam Bµi 20: Haáp thuï hoaøn toaøn 5,6 lit CO2 (ñktc), vaøo dung dòch chöùa 0,2 mol Ca(OH)2 seõ thu ñöôïc löôïng keát tuûa laø:

B. 5 gam C. 15 gam D. 20 gam

A. 25 gam

htpp://megabook.vn 42

BÍ QUYẾT 4: ph ¬ng ph¸p b¶o toµn electron

- Trong mét hÖ oxi ho¸ khö: “tæng sè e do chÊt khö nh­êng bºng tæng sè e m¯ chÊt oxi

I. c¬ së lý thuyÕt ho¸ nhËn”. Hay “tæng sè mol e chÊt khö nh­êng bºng tæng sè mol e chÊt oxi ho¸ nhËn”. VÝ dô:

Cr - 3e x 3x x  Cr3+

Cu - 2e y 2y  Cu2+ y

Fe - 3e z 3z N5+ + 3e 3t t  Fe3+ z  N2+ t

- Khi ¸p dông ph ¬ng ph¸p b¶o toµn electron ta ph¶i lµm c¸c b íc sau:

- CÇn kÕt hîp c¸c ph ¬ng ph¸p nh b¶o toµn khèi l îng, b¶o toµn nguyªn tè ®Ó gi¶i bµi

- CÇn cã nhiÒu chÊt oxi ho¸ vµ nhiÒu chÊt khö cïng tham gia trong bµi to¸n ta cÇn t×m

¸p dông ph ¬ng ph¸p b¶o toµn e th×:  3x + 2y + 3z = 3t - Quan träng nhÊt lµ khi ¸p dông ph ¬ng ph¸p nµy ®ã lµ viÖc ph¶i nhËn ®Þnh ®óng tr¹ng th¸i ®Çu vµ tr¹ng th¸i cuèi cña hÖ oxi ho¸ khö, ta kh«ng cÇn quan t©m ®Õn viÖc c©n b»ng ph¶n øng oxi ho¸ khö x¶y ra. + B1: Tõ d÷ kiÖn cña bµi to¸n ®æi ra sè mol + B2: ViÕt qu¸ tr×nh oxi ho¸, qu¸ tr×nh khö, ®ång thêi thiÕt lËp c¸c ®¹i l îng theo sè mol. + B3: ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e cho hai qu¸ tr×nh trªn: “Tæng sè mol e chÊt nh­êng bºng tæng sè mol e chÊt nhËn”. Tõ ®ã thiÕt lËp ph­¬ng tr×nh ®¹i sè (nÕu cÇn), kÕt hîp víi gi° thiÕt cña b¯i to¸n ®Ó t×m ra kÐt qu¶ nhanh nhÊt vµ chÝnh x¸c nhÊt. II. Ph¹m vi sö dông: GÆp nhiÒu chÊt trong bµi to¸n mµ khi xÐt ph ¬ng tr×nh ph¶n øng lµ ph¶n øng oxi hãa khö (cã sù thay ®æi sè e) hoÆc ph¶n øng x¶y ra phøc t¹p, nhiÒu ®o¹n, nhiÒu qu¸ tr×nh th× ta ¸p dông ph ¬ng ph¸p b¶o toµn e. to¸n. tæng sè mol e nhËn vµ tæng sè mol e nh êng råi míi c©n b»ng. III. Bµi to¸n ¸p dông Bµi to¸n 1: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2008). Cho 3.2 gam bét Cu t¸c dông víi 100 ml dung dÞch hçn hîp HNO3 0.8 M vµ H2SO4 0.2 M. Sau khi c¸c ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn sinh ra V lÝt khÝ NO (®ktc) s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ V lÝt lµ: A. 0.746 lÝt. B. 0.448 lÝt. C. 1.792 lÝt. D. 0.672 lÝt.

Bµi gi¶i:

¸p dông ph¶n øng oxi ho¸ khö:

htpp://megabook.vn 43

Ta cã:

VNO = 0,03 x 22,4 = 0,672lÝt  D ®óng

Ph©n tÝch bµi to¸n:

+ Häc sinh A lµm: Cu - 2e  Cu2+

0,05 0,1 0,05

 =>sai

+ Häc sinh B lµm:

(kh«ng tho¶ m·n) v× nCu = 0,05mol

+ Häc sinh C lµm:

+ Häc sinh D lµm:

+ Häc sinh E nhËn xÐt: Cã thÓ Cu d hoÆc Cu ph¶n øng hÕt  nªn lµm nh A ®óng.

Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2008). Nung nãng m gam hçn hîp Al vµ Fe2O3 (trong m«i tr êng kh«ng cã kh«ng khÝ) ®Õn ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn thu ® îc hçn hîp r¾n Y, chia Y thµnh hai phÇn b»ng nhÇn b»ng nhau: - PhÇn 1 t¸c dông víi H2SO4 lo·ng d sinh ra 3.08 lÝt khÝ hi®r« (®ktc). - PhÇn 2 t¸c dông NaOH d sinh ra 0.84 lÝt khÝ hi®r« (®ktc). Gi¸ trÞ m gam lµ:

A. 22.75 B. 21.40 C. 29.40 D. 29.43 . Bµi gi¶i:

Ph©n tÝch bµi to¸n: Tõ P2 + NaOH d nªn Al d cßn Fe2O3 hÕt:

Nh vËy hçn hîp Y: Fe, Al2O3 vµ Al d

htpp://megabook.vn 44

Gäi x, y, z lÇn l ît lµ sè mol Al2O3, Fe vµ Al d trong mçi phÇn:

¸p dông §LBT e: 3z + 2y = 0,275 (1) P1:

P2:

¸p dông §LBT e: 3z = 0,075 z= 0,025M

Thay vµo (1)  y = 0,1mol: Fe2O3 + 2Al  Al2O3 + 2Fe (3)

Tõ (3) 

m = 2.(0,05 . 102 + 56. 0,1 + 27 . 0,025)= 22,75  A ®óng

Bµi to¸n 3: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi B-2007). Nung m gam bét Fe trong «xi thu ® îc 3 gam hçn hîp chÊt r¾n X. Hoµ tan hÕt hçn hîp X b»ng HNO3 d , thu ® îc 0.56 lÝt khÝ NO (đktc) lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m gam lµ: A. 2.62 B. 2.32 C. 2.22 D. 2.52

Bµi gi¶i.

Fe - 3e  Fe3+ ¸p dông §LBT e: 3x = 0,075 + 4y (1)

x 3x MÆt kh¸c: mX = mFe + N+5 + 3e  N+2 (NO)

56x+ 32y=3 (2) 0,075 0,025

O2 + 4e  2O-2 Tõ (1) vµ (2) 

y 4y

 m = 56  0,045 = 2,52g  D ®óng

Bµi to¸n 4: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2007). Hoµ tan 5.6 gam Fe b»ng dung dịch H2SO4 lo·ng thu ® îc dung dịch X. Dung dịch X ph¶n øng võa ®ñ víi V ml dung dịch KMnO4 0.5 M. Gi¸ trÞ V ml lµ: A. 20 B. 40 D. 80. C. 60

htpp://megabook.vn 45

Bµi gi¶i

; Fe - 2e  Fe2+

0,1 0,2 0,1

Fe2+ - 1e  Fe3+

0,1 0,1 0,1 ¸p dông §LBT e: 5x = 0,1  x =

Mn+7 + 5e  Mn2+

 B ®óng x 5x

Ph©n tÝch bµi to¸n: NÕu Fe + H2SO4 t¹o V1 lÝt H2 th×:

Bµi to¸n 5 (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2007). Hoµ tan hoµn toµn 12 gam hçn hîp Fe vµ Cu ( tØ lÖ mol 1:1) b»ng HNO3 thu ® îc V lÝt hçn hîp khÝ X gåm NO vµ NO2 (®ktc) vµ dung dịch Y ( chØ chøa 2 muèi vµ axit d ). TØ khèi cña X so víi H2 b»ng 19. Gi¸ trÞ V lÝt lµ: A. 2.24 B. 3.36. C. 4.48 D. 5.60.

Bµi gi¶i:

X¸c ®Þnh %V cña NO vµ NO2 trong X:

C¸c ph ¬ng tr×nh oxi ho¸ khö: nFe = a  nCu = a;

56a + 64a = 12  a = 0,1mlol

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e ta cã: 0,3 + 0,2 = 3x + x  x = 0,125

VËy nX = 0,125 . 2 = 0,25mol  VX = 0,25 . 22,4 = 5,6 lÝt  D ®óng

htpp://megabook.vn 46

Bµi to¸n 6: ( TN TH PT 2007). Hoµ tan 5.4 gam Al b»ng mét l îng dung dÞch H2SO4 lo·ng ® . Sau ph¶n øng thu ® îc dung dÞch X vµ V lÝt khÝ H2 ®ktc. Gi¸ trÞ cña V lÝt:

B. 3.36. A. 2.24 C. 4.48 D. 6.72

Bµi gi¶i:

øng víi 6,72 lÝt  D ®óng

Bµi to¸n 7: (§Ò thi thö §H Vinh). Hoµ tan hÕt hçn hîp bét gåm m gam Cu vµ 4.64 gam Fe3O4 vµo dung dịch H2SO4 lo·ng d , sau ph¶n øng hoµn toµn thu ® îc dung dịch X. Dung dịch X lµm mÊt mµu võa ®ñ 100 ml dung dịch KMnO4 0.1 M. Gi¸ trÞ cña m gam lµ: A. 1.92 B. 0.96 C. 0.48 D. 1.44

Bµi gi¶i:

Fe3O4 + 4 H2SO4  FeSO4 + Fe2(SO4)3 + 4H2O

0,02 0,02 0,02

Cu + Fe2(SO4)3  CuSO4 + 2FeSO4

0,02 0,04

 Dung dÞch X lµ H2SO4 d FeSO4, CuSO4

10FeSO4 + 2KMnO4 + 8 H2SO4  5Fe2(SO4)3 + 2K2SO4 + 2MnSO4 + 8H2O

0,05 0,01

cßn d B ®óng

Bµi to¸n 8: Cho m gam Al tan hoµn toµn dung dÞch HNO3 nãng d thu ® îc 11.2 lÝt (®ktc) hh khÝ A gåm: N2 , NO, N2O cã tØ lÖ vÒ sè mol t ¬ng øng lµ 2:1:2. Gi¸ trÞ m gam lµ: D. 26.1 A. 35.1 B. 18.9 C. 27.9

Bµi gi¶i:

htpp://megabook.vn 47

+ Qu¸ tr×nh oxi ho¸:

(1)

Al - 3e  Al3+

a 3a a

+ Qu¸ tr×nh khö: ¸p dông §LBT e: (2) 2N+5 + 10e  N2 3a = 2 + 0,3 + 1,6 = 3,9  a = 1,3 0,4 2 0,2  mAl = 27 . 1,3 = 35,1g  A ®óng N+5 + 3e  N+2 (NO) (3)

0,3 0,1

2N+5 + 8e  N+1(N2O) (4)

1,6 0,2

Ph©n tÝch bµi to¸n:

+ NÕu (2, 3, 4) kh«ng c©n b»ng 3a = 1 + 0,3 + 0,8  a = 0,7  mAl = 18,9g  B sai

+ NÕu (2, 3) c©n b»ng cßn (4) kh«ng: 3a = 2 + 0,3 + 0,8   mAl = 27,9  C sai

+ NÕu (2) kh«ng c©n b»ng, (3,4) c©n b»ng 3a = 1 + 0,3 + 1,6   mAl = 26,1  D sai

Bµi to¸n 10: §Ó m gam bét s¾t ngoµi kh«ng khÝ 1 thêi gian thu ® îc 11,8 gam hçn hîp c¸c chÊt r¾n FeO, Fe2O3, Fe, Fe3O4 . Hoµ tan hoµn toµn hçn hîp ®ã b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng thu ® îc 2,24 lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ m gam lµ: A: 9,52 gam D: 8,12 gam C: 8,96 gam B: 9,94 gam

Bµi gi¶i:

ChÊt oxi ho¸ gåm O2 vµ HNO3

ChÊt khö lµ Fe; FeO - 3e  Fe3+



N+5 + 3e  N+2 (NO) 0,3 0,1

)

ne nh êng = ne chÊt oxi ho¸ nhËn (O2 ,

 m = 9,94 gam  B ®óng

Bµi to¸n 11: Hoµ tan hoµn toµn 17.4 gam hçn hîp 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg trong dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 13.44 lÝt khÝ, nÕu cho 34.8 gam hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ® îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng d , thu ® îc V lÝt khÝ NO2 ®ktc. Gi¸ trÞ V lµ: A. 11.2 lit B. 22.4 lÝt C. 53.76 lÝt D. 26.88 lÝt.

htpp://megabook.vn 48

Bµi gi¶i:

Al, Fe, Mg nh êng e, sè mol e nµy chÝnh b»ng sè mol e Cu nh êng khi tham gia ph¶n

øng víi HNO3 sè mol e mµ H+ nhËn còng chÝnh lµ sè mol e mµ HNO3 nhËn.

2H+ + 2e  H2

1,2mol

17,4 gam hçn hîp H+ nhËn 1,2mol e.

VËy 34,8gam sè mol mµ H+ nhËn lµ: 2,4 mol

17,4g hçn hîp 

34,8g hçn hîp 

N+5 + 1e  NO2

2,4 2,4mol  lÝt  C ®óng

Chó ý: NÕu  lÝt  D sai

Bµi to¸n 12: Hoµ tan hoµn toµn 43.2 gam kim lo¹i Cu vµo dung dÞch HNO3 lo·ng d , tÊt c¶ khÝ NO thu ® îc ®em «xi ho¸ thµnh NO2 råi sôc vµo n íc cã dßng oxi ®Ó chuyÓn hÕt thµnh dung dÞch HNO3 . V lÝt khÝ O2 ®ktc tham gia vµo qu¸ tr×nh trªn lµ: A. 15.12 lÝt B. 7.56 lÝt C. 6.72 lÝt D. 8.96 lÝt

Bµi gi¶i:

Ta nhËn thÊy Cu nh êng e cho HNO3 t¹o thµnh NO2 , sau ®ã NO2 l¹i nh êng cho O2. VËy

trong bµi toµn nµy, Cu lµ chÊt nh êng víi O2 lµ chÊt nhËn e.

Cu - 2e  Cu2+ O2 + 4e  2O2- 4x = 1,35  x = 0,3375 0,675 1,35 X 4x

lÝt  B ®óng

lÝt  A sai Ph©n tÝch: NÕu O2 + 2e  2O2- 

Bµi to¸n 13: Chia m gam hçn hîp 2 kim lo¹i A, B cã ho¸ trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn b»ng nhau. – PhÇn 1 tan hÕt trong dung dÞch HCl t¹o ra 1.792 lÝt H2 ®ktc. - PhÇn 2 nung trong oxi thu ® îc 2.84 gam hçn hîp oxit. Gi¸ trÞ cña m lµ A. 1.56 gam. B. 4.4 gam. C. 3.12 gam D. 4.68 gam.

Bµi gi¶i:

nhËn = nhËn A, B lµ chÊt khö H+ (ë, P1) vµ O2 (ë P2) lµ chÊt oxi ho¸

htpp://megabook.vn 49

2H+ - 2.1e  H2

0,16  0,08 

m = 1,56 x2 = 3,12g  C ®óng O2 + 4e  2O2-

0,04  0,16

Ph©n tÝch: NÕu  m = 4,4g  B sai

Bµi to¸n 14: : Chia 44 gam hçn hîp gåm Fe vµ kim lo¹i M cã ho¸ trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn b»ng nhau. - P1 tan hÕt trong 2 lÝt dung dich HCl t¹o ra 14.56 lÝt H2 ®ktc. - P2 tan hoµn toµn trong dung dich HNO3 lo·ng nãng thÊy tho¸t ra 11.2 lÝt khÝ NO duy nhÊt ë ®ktc. 1. Nång ®é mol cña dung dich HCl lµ: A. 0.45 M B. 0.25 M C. 0.55 M D. 0.65 M. 2. Khèi l îng hçn hîp muèi clorua khan thu ® îc khi c« c¹n dung dịch sau p ë P1 lµ: A. 65.54 gam B. 68.15 gam C. 55.64 gam D. 54.65 gam. 3. PhÇn tr¨m khèi l îng cña Fe trong hçn hîp ban ®Çu lµ: A. 49.01 % B. 47.97 % C. 52.03 % D. 50.91 %. 4. Kim lo¹i M lµ: A. Mg B. Zn C. Al D. Cu.

Bµi gi¶i:

a)

 §¸p ¸n D ®óng

. Trong ®ã: b)

mmuãi = 22 + 1,3 . 35,5 = 68,15g  §¸p ¸n B

c) ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e:

P1: Fe: Fe - 2e  Fe2+

x 2x

M - ae  Ma+

y ay

2H+ + 2e  H2

1,3 0,65

htpp://megabook.vn 50

 M - ae  Ma+

N+5 + 3e  N+2 (NO)

1,5 0,5

 D ®óng nFe = 0,2 

d) mM = 22 - 0,2 . 56 = 10,8g,

VËy a = 2; M = 24(Mg) lµ phï hîp

Bµi to¸n 14: Cho tan hoµn toµn 3.6 gam hçn hîp gåm Fe vµ Mg trong dung dÞch HNO3 2M lo·ng nãng thu ® îc dung dÞch D, 0.04 mol khÝ NO vµ 0.01 mol N2O . Cho dung dÞch D t¸c dông víi NaOH lÊy d , läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi l îng kh«ng ®æi thu ® îc m gam chÊt r¾n. 1. Gi¸ trÞ m lµ A. 2.6 gam B. 3.6 gam C. 5.2 gam D. 7.8 gam. 2. ThÓ tÝch HNO3 ®· ph¶n øng lµ: A. 0.5 lÝt B. 0.24 lÝt C. 0.26 lÝt D. 0.13 lÝt.

Bµi gi¶i:

a) N+5 + 3e  NO HNO3 lµ chÊt oxi ho¸:

0,12 0,04 mol

2N+5 + 8e  2N+1 (N2O)

0,08 0,02 0,01mol

ne nhËn = 0,12 + 0,08 = 0,2mol .

- Mg vµ Fe lµ chÊt khö. Gäi x, y lµ sè mol Mg vµ Fe trong hçn hîp

Mg - 2e  Mg3+

x 2x mol

ne nh êng = 2x + 3y Fe - 3e  Fe3+

y 3y mol

Ta cã hÖ ph ¬ng tr×nh:

htpp://megabook.vn 51

Ta cã thÓ tÝnh theo c¸ch sau: Ta cã s¬ ®å: Mg  MgO; Fe  Fe2O3. Trong ®ã Mg vµ Fe lµ chÊt khö, oxi lµ chÊt oxi ho¸, sè mol e nh©n vÉn lµ 0,2mol:

O + 2e  O2-

0,1 0,2 m = mMg, Fe + mO = 3,6 + 16. 0,1 = 5,2gam  C ®óng

b) Theo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè N ta cã:

Hay

lÝt  D ®óng

Bµi to¸n 15: Cho luång khÝ CO qua m gam bét Fe2O3 nung nãng thu ® îc 14 gam hçn hîp X gåm 4 chÊt r¾n . Cho hçn hîp X hßa tan hoµn toµn b»ng HNO3 d , thu ® îc 2.24 lÝt khÝ NO (đktc) lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m lµ: A. 16.4 gam. B. 14.6 gam. C. 8.2 gam D. 20.5 gam.

Bµi gi¶i:

CO lµ chÊt khö (ta coi Fe2O3 kh«ng tham gia vµo ph¶n øng oxi ho¸ khö)

moxi(trong oxit) = m - 14g. nCO = nO(oxit) =

C+2 + 2e  C+4

- HNO3 lµ chÊt oxi ho¸: N+5 + 3e  N+2

0,3 0,1mol

Ta cã:  A ®óng

Bµi to¸n 16: Cho tan hoµn toµn 58 gam hçn hîp A gåm Fe, Cu, Ag trong dung dÞch HNO3 2M lo·ng nãng thu ® îc dung dich B vµ 0.15 mol khÝ NO vµ 0.05 mol N2O . C« c¹n dung dich B khèi l îng muèi khan thu ® îc lµ: A. 120.4 gam B. 89.8 gam C. 116.9 gam D. 110,7 gam

Bµi gi¶i:

NÕu chØ dïng ph ¬ng ph¸p b¶o toµn e th«ng th êng, ta còng chØ lËp ® îc 2 ph ¬ng tr×nh

3 Èn sè vµ sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc gi¶i. §Ó tÝnh khèi l îng muèi trong bµi to¸n trªn ta

(trong muèi) = a. nX.

cã c«ng thøc

htpp://megabook.vn 52

Trong ®ã a lµ sè e mµ N+5 nhËn ®Ó t¹o thµnh Y

Nh vËy: mmuèi khan = mFe, Cu, Ag +

 D ®óng mmuèi khan = 58 + 0,95 . 62 = 110,7 gam

Bµi to¸n 17: Cho luång khÝ CO qua m gam bét Fe2O3 nung nãng thu ® îc X gåm 4 chÊt r¾n. chia X thµnh 2 phÇn b»ng nhau. - PhÇn 1 hoµ tan b»ng HNO3 d , thu ® îc 0.02 mol khÝ NO vµ 0.03 mol N2O. - PhÇn 2 hoµ tan hoµn toµn trong dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ® îc V lÝt SO2 (®ktc). Gi¸ trÞ V lµ: A. 2.24 lÝt B. 3.36 lÝt C. 4.48 lÝt D. 6.72 lÝt.

Bµi gi¶i:

HNO3 lµ chÊt «xi hãa:

0,06 0,02mol

N+5 + 3e  N+2

0,24 0,06 0,03

ne nhËn = 0,06 + 0,24 = 0,3mol 2N+5 + 8e  2N+1 (N2O)

- ChÊt khö ë hai phÇn lµ nh nhau, do ®ã sè mol eletron H2SO4 nhËn b»ng sè mol eletron

HNO3 nhËn. Ta cã

lÝt  B ®óng

Bµi to¸n 18: Chia hçn hîp X gåm Al vµ Al2O3 thµnh 2 phÇn b»ng nhau. - PhÇn 1 t¸c dông NaOH d thu ® îc 0.3 mol khÝ. - PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ® îc 0.075 mol khÝ Y duy nhÊt. Y lµ: A. NO2 B. NO C. N2O D. N2

Bµi gi¶i:

Trong X chØ cã Al cã tÝnh khö: 2H2O + 2e  H2 + 2OH-

0,6 0,3

Khi t¸c dông víi HNO3, chÊt oxi ho¸ lµ HNO3

N+5 + ne  Y

0,075n….0,075mol ta cã: 0,075n = 0,6

Víi n lµ sè e mµ N+5 nhËn ®Ó t¹o thµnh Y  n = 8. VËy Y lµ N2O  C ®óng

htpp://megabook.vn 53

Bµi to¸n 19: Cho tan hoµn toµn 7.2 gam FexOy trong HNO3 thu ® îc 0.1 mol NO2 . C«ng thøc ph©n tö cña «xit lµ: A. FeO, B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi gi¶i:

N+5 + 1e  N+4 …..(NO2) , FexOy lµ chÊt khö

0,1 0,1 0,1

 FeO  A ®óng

D. Fe.

Bµi to¸n 20: Hoµ tan hoµn toµn 19.2 gam kim lo¹i M trong dung dÞch HNO3 d thu ® îc 8.96 lÝt (®ktc) hçn hîp khÝ NO2 vµ NO cã tØ lÖ vÒ thÓ tÝch 3:1. 1. Kim lo¹i M lµ: A. Al B. Cu. C. Mg 2. Khèi l îng HNO3 ®· tham gia ph¶n øng lµ. A. 44.1 gam B. 25.2 gam C. 63 gam D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi gi¶i:

v×

  nNO = 0,1mol

ChÊt khö M: M - ne  Mn+ (1)

.n

ChÊt oxi ho¸:

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e: ne nhËn = ne nh êng 

htpp://megabook.vn 54

a)   Cu  B ®óng

b)   C ®óng

Chó ý: + NÕu (2) vµ (3) c©n b»ng ph ¬ng tr×nh b¸n oxi ho¸ khö: 

B sai

+ NÕu (2) c©n b»ng vµ (3) kh«ng c©n b»ng ph ¬ng tr×nh b¸n oxi ho¸ khö:

  A sai

+ NÕu (3) c©n b»ng mµ (2) kh«ng c©n b»ng:  A sai

Bµi to¸n 21: Hoµ tan hoµn toµn 11,2g Fe trong dung dÞch HNO3 d , thu ® îc A vµ 6,72 lÝt hçn hîp khÝ X gåm NO vµ mét khÝ X víi tØ lÖ thÓ tÝch lµ 1: 1. KhÝ X cã c«ng thøc lµ:

A: NO2 B: N2 C: N2O D: N2O3

Bµi gi¶i:

- Qu¸ tr×nh oxi ho¸: Fe - 3e  Fe3+ (1)

0,2 0,6 0,2

- Qu¸ tr×nh khö: (2)

(3)

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e:

  A ®óng

Bµi to¸n 22: Mét hçn hîp 3 kim lo¹i gåm Al , Fe, Mg cã khèi l îng 26.1 gam ® îc chia lµm 3 phÇn b»ng nhau. - PhÇn 1 cho tan hÕt trong dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 13.44 lÝt khÝ. - PhÇn 2 cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d thu ® îc 3.36 lÝt khÝ - PhÇn 3 cho t¸c dung dÞch CuSO4 d , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ® îc sau ph¶n øng ®em hoµ tan trong dung dÞch HNO3 d th× thu ® îc V lÝt khÝ NO2 ( c¸c khÝ ®Òu ®o ®ktc). Gi¸ trÞ V lÝt thu ® îc lµ: A. 26.88. B. 53.70. C. 13.44 D. 44.8.

htpp://megabook.vn 55

Bµi gi¶i:

2Al + 6HCl  AlCl3 + 3H2 Khèi l îng mçi phÇn Mg + 2HCl  MgCl2 + H2

Fe + 2HCl  FeCl2 + H2

Gäi x, y, z lµ sè mol Al, Mg, Fe trong 8,7 gam hçn hîp

trong 34,7 g hçn hîp nAl = 0,4; nMg = 0,3; nFe = 0,3

2Al + 3CuSO4  Al2(SO4)3 + 3Cu

Mg + CuSO4  MgSO4 + Cu

Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu

Cu + 4HNO3  Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O

- ë P3 khi c¸c kim lo¹i t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 t¹o thµnh Cu, l îng Cu nµy t¸c

dông víi HNO3 t¹o ra Cu2+. Do ®ã: Al, Mg, Fe lµ chÊt khö, nh êng e.

ne nh êng = 3. 0,1 + 2. 0,075 + 2. 0,075 = 0,6mol

- HNO3 lµ chÊt oxi ho¸, nhËn e: N+5 + 1e  N+4 (NO2)  a = 0,6

a a

it  C ®óng

Bµi to¸n 23: Chia hçn hîp X gåm Al, Al2O3, ZnO thµnh 2 phÇn b»ng nhau. – PhÇn 1 cho t¸c dông dung dịch NaOH d thu ® îc 0.3 mol khÝ. – PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dịch HNO3 thu ® îc 0.075 mol khÝ Y duy nhÊt. KhÝ Y lµ: A. NO2 B. NO C. N2O C. N2 .

Bµi gi¶i:

Trong X chØ cã Al cã tÝnh khö n íc bÞ nh«m khö theo ph ¬ng tr×nh

2H2O + 2e  H 2 + 2OH-

0,6 0,3mol

0,075n = 0,6, n lµ sè e mµ N+5 nhËn ®Ó t¹o thµnh Y. n = 8.

VËy Y lµ N2 O Khi t¸c dông víi HNO3, chÊt oxi ho¸ lµ HNO3

 C ®óng N+5 + ne  Y

0,075n 0,075

htpp://megabook.vn 56

Bµi to¸n 24: Cho tan hoµn toµn 3.76 gam hçn hîp X ë d¹ng bét gåm: S, FeS vµ FeS 2 trong dung dịch HNO3 thu ® îc 0.48 mol NO2 vµ dung dịch dung dịch D. Cho dung dịch D t¸c dông dung dịch Ba(OH)2 d , läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi l îng kh«ng ®æi ® îc m gam chÊt hçn hîp r¾n. Gi¸ trÞ m gam lµ: A. 11.650 B. 12.815 C. 17,545

D. 19.945.

t ¬ng ® ¬ng víi Fe2+. S-2. S0, V× vËy cã thÓ coi hçn hîp X gåm hai chÊt S vµ FeS cã sè

S0 - 6e  S+6

a 6a FeS-2 - 9e  Fe3+ + S+6 b 9b

N+5 + 1e  N+4 (NO2) 0,48 0,48

mol a vµ b ta cã: Sè gam: X = 32a + 88b = 3,76 (I) ChÊt khö: ChÊt oxi ho¸: Ta cã: 6a + 9b = 0,4 8 (II) Tõ (I) vµ (II):

a = 0,035 mol S b = 0,03 mol FeS

,

chÊt r¾n cßn cã Fe2O3. ta cã

B: 16,2 gam C: 23,2 gam D: 13,6 gam

B: 43,2 gam C: 38,72 gam D: 38,4 gam

IV. bµi tËp t gi¶i Bµi 1: §Ó 9,94 gam bét s¾t ngoµi kh«ng khÝ mét thêi gian thu ® îc a gam hçn hîp c¸c chÊt r¾n FeO, Fe2O3, Fe, Fe3O4 . Hoµ tan hoµn toµn hçn hîp ®ã b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng thu ® îc 2,24 lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ a gam lµ: A: 11,8 gam Bµi 2: Hoµ tan hoµn toµn 1,74 gam hçn hîp 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg trong dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 1,344 lÝt khÝ, nÕu cho mét l îng gÊp ®«i hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ® îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng d , thu ® îc V lÝt khÝ NO2 ®ktc. Gi¸ trÞ V lµ: A. 16,128 lit B. 26,88 lÝt C. 5,376 lÝt D. 8,046 lÝt. Bµi 3: Hoµ tan hoµn toµn m gam kim lo¹i Cu vµo dung dÞch HNO3 lo·ng d , tÊt c¶ khÝ NO thu ® îc ®em «xi ho¸ thµnh NO2 råi sôc vµo n íc cã dßng 7,56 lÝt oxi ®Ó chuyÓn hÕt thµnh dung dÞch HNO3 . Gi¸ trÞ m lµ: A. 42,624 Bµi 4: Cho luång khÝ CO qua 16,4 gam bét Fe2O3 nung nãng thu ® îc m gam hçn hîp X gåm 4 chÊt r¾n gåm FeO, Fe2O3, Fe, Fe3O4 . Cho hçn hîp X hßa tan hoµn toµn b»ng HNO3 d , thu ® îc 2.24 lÝt khÝ NO (đktc) lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m lµ: A. 3,04 gam. B. 8,0 gam. C. 14,0 gam D. 16,0 gam. Bµi 5: Cho tan hoµn toµn m gam hçn hîp X gåm Fe, Cu, Ag trong dung dÞch HNO3 lo·ng nãng thu ® îc dung dich Y vµ hçn hîp khÝ gåm: 3,36 lÝt khÝ NO vµ 1,12 lÝt khÝ NO2 (®ktc). C« c¹n dung dich Y khèi l îng muèi khan thu ® îc lµ 116 gam. Gi¸ trÞ m gam lµ: A. 48,3 gam B. 58,9 gam C. 78,3 gam D. 23,2 gam. Bµi 6: Cho luång khÝ H2 qua m gam bét Fe2O3 nung nãng thu ® îc X gåm 4 chÊt r¾n gåm FeO, Fe2O3, Fe, Fe3O4. chia X thµnh 2 phÇn b»ng nhau. - PhÇn 1 hoµ tan b»ng HNO3 d , thu ® îc 0.15 mol khÝ NO vµ 0.05 mol N2O.

htpp://megabook.vn 57

C. 14,56 lÝt D. 12,32 lÝt.

C. 1,344 lÝt D. 6,72 lÝt.

D. 5,64 gam.

- PhÇn 2 hoµ tan hoµn toµn trong dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ® îc V lÝt SO2 (®ktc). Gi¸ trÞ V lµ: A. 4,48 lÝt B. 10,64 lÝt Bµi 7: Nung Al trong oxi thu ® îc chÊt r¾n X. Chia hçn hîp X thµnh 2 phÇn b»ng nhau. - PhÇn 1 t¸c dông NaOH d thu ® îc 6,72 lÝt khÝ kh«ng mµu (®ktc). - PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ® îc V lÝt khÝ N2O duy nhÊt. Vµ dng dÞch muèi. Gi¸ trÞ V lµ: A. 1,68 lÝt B. 1,568 lÝt Bµi 8: Chia hçn hîp m gam gåm Al vµ Al2O3 thµnh 2 phÇn b»ng nhau. - PhÇn 1 t¸c dông HNO3 d thu ® îc 1,68 lÝt khÝ N2O duy nhÊt (®ktc). - PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dÞch NaOH thu ® îc V lÝt khÝ H2 duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ cña V lµ: A. 1,568 lÝt B. 6,72 lÝt C. 8,96 lÝt D. 3,36 lÝt. Bµi 9: Cho 3,6 gam mét «xit s¾t tan hoµn toµn trong HNO3 thu ® îc 1,12 lÝt khÝ mµu n©u duy nhÊt (®ktc) . C«ng thøc ph©n tö cña «xit s¾t lµ: A. FeO, B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. kh«ng x¸c. ®Þnh ® îc. Bµi 10: Hoµ tan hoµn toµn 1,92 gam kim lo¹i M trong dung dÞch HNO3 d thu ® îc 896 ml (®ktc) hçn hîp khÝ NO vµ NO2 cã tØ lÖ vÒ thÓ tÝch 1:3, vµ dung dÞch muèi, c« c¹n dung dÞch muèi thu ® îc khèi l îng lµ: A. 3,76 gam B. 9,4 gam C. 7,52 gam Bµi 11: Hoµ tan hoµn toµn m gam Fe trong dung dÞch HNO3 d , thu ® îc 6,72 lÝt hçn hîp khÝ X(®ktc) gåm NO vµ NO2 víi tØ lÖ mol lµ 1: 1. Gi¸ trÞ m gam lµ:

A: 5,6 g¹m B. 11,2 gam C. 16,8 gam D: 19,6 gam.

D. 0,672 lÝt.

B. 0,6 lÝt C. 0,8 lÝt D. 0,2 lÝt.

C. 18 gam D. 22 gam. B. 16 gam

Bµi 12: Cho 6,4 gam bét Cu t¸c dông víi 400 ml dung dÞch hçn hîp HNO3 0.2 M vµ H2SO4 0.05 M. Sau khi c¸c ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn sinh ra V lÝt khÝ NO (®ktc) s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ V lÝt lµ: A. 1,12 lÝt B. 1,344 lÝt. C. 9,68 lÝt Bµi 13: Hoµ tan 11,2 gam Fe b»ng dung dịch H2SO4 lo·ng thu ® îc dung dịch X. Dung dịch X ph¶n øng võa ®ñ víi V lÝt dung dịch KMnO4 0,05 M. Gi¸ trÞ V lÝt lµ: A. 0,4 lÝt Bµi 14. Hoµ tan hoµn toµn m gam hçn hîp Fe vµ Cu ( tØ lÖ mol 1:1) b»ng HNO3 thu ® îc 5,6 lÝt hçn hîp khÝ X gåm NO vµ NO2 (®ktc) vµ dung dịch Y ( chØ chøa 2 muèi vµ axit d ). TØ khèi cña X so víi H2 b»ng 19. Gi¸ trÞ m gam lµ: A. 12 gam Bµi 15: Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp X gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 thu ® îc 2.24 lÝt khÝ mµu n©u duy nhÊt (đktc). C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ® îc 96.8 gam muèi khan. Gi¸ trÞ m lµ: A. 55.2 gam. B. 31.2 gam. C. 23.2 gam D. 46.4 gam. Bµi 16: Hoµ tan 52.2 gam hh X gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 ®Æc, nãng thu ® îc 3.36 lÝt khÝ NO2 (đktc). C« c¹n dd sau ph¶n øng ® îc m gam muèi khan. Gi¸ trÞ m lµ: A. 36.3 gam. B. 161.535 gam. C. 46.4 gam D. 72.6 gam. Bµi 17: Vµo thÕ kû XVII c¸c nhµ khoa häc ®· lÊy ® îc mét mÈu s¾t nguyªn chÊt tõ c¸c m¶nh vì cña thiªn th¹ch. Sau khi ®em vÒ phßng thÝ nghiÖm do b¶o qu¶n kh«ng tèt nªn nã bÞ oxi hãa thµnh m gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ c¸c «xit cña nã. §Ó x¸c ®Þnh khèi l îng cña mÈu s¾t th× c¸c nhµ

htpp://megabook.vn 58

B. 5,6 gam D. 8,4 gam C. 16,8 gam

B. 12,1 gam. C. 16,8 gam D. 72,6 gam

B. 3,04 gam. C. 6,68 gam D. 8,04 gam

C. 2,42 gam D. 6.26 gam

D. 29,04 gam C. 31,46 gam B. 29,5724 gam.

D. 16,8 gam B. 56 gam. C. 84 gam

B. 65,6 gam. D. 58,6 gam C. 42,8 gam

B. 12,096 gam. C. 11,760 gam D. 12,432 gam

B. 52,272 gam. C. 50,820 gam D. 48,400 gam

B. 16 gam. D. 22,6 gam C. 18 gam

B. 43,2 gam. D. 46,8 gam C. 42,0 gam

khoa häc ®· cho m gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung dÞch HNO3 lo·ng thu ® îc khÝ NO duy nhÊt vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 48,4 gam chÊt r¾n khan. MÈu thiªn th¹ch b»ng s¾t nguyªn chÊt ®ã cã khèi l îng lµ: A. 11,2gam. Bµi 18: Vµo thÕ kû XIX c¸c nhµ khoa häc ®· lÊy ® îc mét mÈu s¾t nguyªn chÊt tõ c¸c m¶nh vì cña thiªn th¹ch. Sau khi ®em vÒ phßng thÝ nghiÖm c¸c nhµ khoa häc ®· lÊy 2,8 gam Fe ®Ó trong èng thÝ nghiÖm kh«ng ®Ëy n¾p kÝn nã bÞ «xi hãa thµnh m gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ c¸c «xit cña nã. Cho m1 gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung dÞch HNO3 lo·ng thu ® îc 896 ml khÝ NO duy nhÊt (®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng m 2 gam chÊt r¾n khan. 1. gi¸ trÞ cña m2 lµ: A. 72,6 gam 2. gi¸ trÞ cña m1 lµ: A. 6,2gam. Bµi 19: mét chiÕc kim b»ng s¾t l©u ngµy bÞ oxi hãa, sau ®ã ng êi ta c©n ® îc 8,2 gam s¾t vµ c¸c «xit s¾t cho toµn bé vµo dung dÞch HNO3 ®Æc nãng thu ® îc 4,48 lÝt khÝ mµu n©u duy nhÊt (®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y thu ® îc m gam muèi khan. 1. khèi l îng chiÕc kim b»ng s¾t lµ: A. 6,86 gam. B. 3,43 gam. 2. gi¸ trÞ cña m gam muèi lµ: A. 29,645 gam. Bµi 20: C¸c nhµ khoa häc ®· lÊy m1 gam mét m¶nh vì thiªn thach b»ng s¾t nguyªn chÊt do b¶o qu¶n kh«ng tèt nªn nã bÞ oxi hãa thµnh m2 gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ c¸c «xit cña nã. §Ó x¸c ®Þnh khèi l îng cña mÈu s¾t th× c¸c nhµ khoa häc ®· cho m 2 gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung dÞch HNO3 lo·ng d thu ® îc 6,72 lÝt khÝ NO duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 121 gam chÊt r¾n khan. 1. gi¸ trÞ cña lµ: m1 A. 28 gam 2. gi¸ trÞ cña m2 lµ: A. 32,8 gam. Bµi 21: c¸c nhµ th¸m hiÓm ®· t×m thÊy mét chÊt r¾n bÞ gÜ s¾t d íi ®¹i d ¬ng, sau khi ® a mÈu gØ s¾t ®Ó x¸c ®Þnh khèi l îng s¾t tr íc khi bÞ oxi hãa th× ng êi ta cho 16 gam gÜ s¾t ®ã vµo vµo dung dÞch HNO3 ®Æc nãng d thu ® îc 3,684 lÝt khÝ NO2 duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi X, c« c¹n dung dÞch muèi X c©n nÆng m gam chÊt r¾n khan. 1. khèi l îng s¾t ban ®Çu lµ: A. 11,200 gam 2. gi¸ trÞ cña m2 lµ: A. 52,514 gam. Bµi 22: cho 12,096 gam Fe nung trong kh«ng khÝ thu ® îc m 1 gam chÊt r¾n X gåm Fe vµ c¸c «xit cña nã. Cho m1 gam chÊt r¾n X trªn vµo vµo dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ® îc 1,792 lÝt khÝ SO2 duy nhÊt (®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng m 2 gam chÊt r¾n khan. 1. gi¸ trÞ cña m1 lµ: A. 14 gam 2. gi¸ trÞ cña m2 lµ: A. 43,6 gam. Bµi 23: Sau khi khai th¸c quÆng b«xit nh«m cã lÉn c¸c t¹p chÊt: SiO2, Fe, c¸c oxit cña Fe. §Ó lo¹i bá t¹p chÊt ng êi ta cho quÆng vµo dung dÞch NaOH ®Æc nãng d thu ® îc dung dÞch X vµ m

htpp://megabook.vn 59

C. 42,6 gam D. 36,8 gam B. 34,6 gam.

D.Kh«ng x¸c ®Þnh ® îc B. Fe2O3

C. 0,426 mol B. 0,232 mol. D. 36,8 mol

B. 46,4 gam. D. 22 gam C. 58 gam

C. 3,12 gam B. 2,64 gam D. 4,68 gam

gam chÊt r¾n kh«ng tan Y. ®Ó x¸c ®Þnh m gam chÊt r¾n kh«ng tan chiÕm bao nhiªu phÇn tr¨m quÆng ta cho m gam chÊt r¾n ®ã vµo dung dÞch HNO3 lo·ng d thu ® îc 6,72 lÝt khÝ NO duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 121 gam chÊt r¾n khan. Gi¸ trÞ cña lµ m1 A. 32,8 gam Bµi 24: Hßa tan hoµn toµn mét «xit s¾t FexOy b»ng dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ® îc 2,24 lÝt khÝ SO2 duy nhÊt (®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 120 gam chÊt r¾n khan. C«ng thøc ph©n tö cña «xit s¾t lµ: C. Fe3O4 A. FeO Bµi 25: Nung y mol Fe trong kh«ng khÝ mét thêi gian thu ® îc 16,08 gam hçn hîp A gåm 4 chÊt r¾n gåm Fe vµ c¸c «xit s¾t. hßa tan hÕt l îng hçn hîp A trªn b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng d thu ® îc 672 ml khÝ NO duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi. Gi¸ trÞ cña lµ y: A. 0.21 mol Bµi 26: Hßa tan m gam hçn hîp A 4 chÊt r¾n gåm Fe vµ c¸c «xit s¾t b»ng dung dÞch HNO3 d thu ® îc 4,48 lit khÝ NO2 duy nhÊt(®ktc) vµ 145,2 gam muèi khan. Gi¸ trÞ cña lµ m gam: A. 44 gam Bµi 27:. Chia m gam hçn hîp 2 kim lo¹i A, B cã hãa trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn b»ng nhau : - PhÇn 1 tan hÕt trong dung dÞch HCl, t¹o ra 1,792 lÝt H2 (®ktc). - PhÇn 2 nung trong oxi thu ®− îc 2,84 g hçn hîp oxit. Gi¸ trÞ cña m lµ A. 1,56 gam Bµi 28: Mét hçn hîp gåm 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg cã khèi l− îng 26,1 gam ®− îc chia lµm 3 phÇn ®Òu nhau.

B. 53,70 lÝt C. 13,44 lÝt D. 44,8 lÝt

B. 12,815 gam C. 13,980 gam D. 15,145 gam

C. 13,5 gam D. 12,15 gam B. 16,2 gam

- PhÇn 1, cho tan hÕt trong dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 13,44 lÝt khÝ. - PhÇn 2, cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d− thu ®− îc 3,36 lÝt khÝ. - PhÇn 3, cho t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d− , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®− îc sau ph¶n øng ®em hoµ tan trong dung dÞch HNO3 nãng d− th× thu ®− îc V lÝt khÝ NO2. C¸c khÝ ®Òu ®− îc ®o ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn. ThÓ tÝch khÝ NO2 thu ®− îc lµ: A. 26,88 lÝt Bµi 29: Cho tan hoµn toµn 3,76 gam hçn hîp X ë d¹ng bét gåm S, FeS vµ FeS2 trong dung dÞch HNO3 thu ®− îc 0,48 mol NO2 vµ dung dÞch D. Cho dung dÞch D t¸c dông víi dung dÞch Ba(OH)2 d− , läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi l− îng kh«ng ®æi, ®− îc m gam hçn hîp r¾n. Gi¸ trÞ cña m lµ: A. 11,650 gam Bµi 30: Hßa tan m gam Al vµo l ¬ng d dung dÞch hçn hîp NaOH vµ NaNO3 thÊy xuÊt hiÖn 6,72 lÝt (®ktc) hçn hîp khÝ NH3 vµ H2 víi sè mol b»ng nhau. Gi¸ trÞ cña m gam lµ: A. 10,8 gam

htpp://megabook.vn 60

BÍ QUYẾT 5: ph ¬ng ph¸p b¶o toµn nguyªn tè

Dùa vµo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè (BTNT) "Trong c¸c ph¶n øng ho¸ häc th«ng th êng

NghÜa lµ: "Tæng sè mol nguyªn tö cña mét nguyªn tè M bÊt kú nµo ®ã th× tr íc vµ sau

I. c¬ së lý thuyÕt th× c¸c nguyªn tè lu«n ® îc b¶o toµn". ph¶n øng lu«n b»ng nhau". Th êng sö dông cho viÖc tÝnh to¸n mét kim lo¹i, mét phi kim, mét chÊt,… trong nhiÒu chÊt, cÇn ph¶i viÕt ph ¬ng tr×nh ph¶n øng nhiÒu … th× ph¶i nghÜ ®Õn ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè. II. Bµi to¸n ¸p dông: Bµi to¸n 1: (TrÝch ®Ò tuyÓn sinh §H- C§ Khèi A 2008). Cho hçn hîp 2,7 gam nh«m vµ 5,6 gam s¾t vµo 550 ml dung dÞch AgNO3 1M. Sau khi ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn th× ® îc m gam chÊt r¾n( biÕt Fe3+/Fe2+ ®øng tr íc Ag+/Ag). Gi¸ trÞ m gam lµ: A. 59,4 gam

-

D. 54,0 gam B. 64,8 gam C. 32,4 gam Bµi gi¶i:

Ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn, nªn: AgNO3  Ag + NO3 ¸p dông §LBT nguyªn tè b¹c: 0,55 0,55mol

 A ®óng

Chó ý: - NÕu ph¶n øng kh«ng hoµn toµn hoÆc AgNO3 ph¶n øng ®ang cßn d th× kh«ng ¸p dông ® îc §LBT nguyªn tè - NÕu  mAg = 0,5 . 108 = 54,0g  D sai

Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò tuyÓn sinh §H- C§ Khèi B 2008). Nung mét hçn hîp r¾n gåm a mol FeCO3 vµ b mol FeS2 trong b×nh kÝn chøa kh«ng khÝ d , sau khi c¸c ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn, ® a b×nh vÒ nhiÖt ®é ban ®Çu th× ® îc chÊt r¾n duy nhÊt lµ Fe 2O3 vµ hçn hîp khÝ. BiÕt ¸p suÊt tr íc vµ sau ph¶n øng ®Òu b»ng nhau. Mèi liªn hÖ gi÷a vµ b lµ: ( biÕt sau c¸c ph¶n øng l u huúnh cã sè «xi hãa +4, thÓ tÝch c¸c chÊt r¾n kh«ng ®¸ng kÓ)

A. a=0,05b B. a=b C. a=4b D. a=2b

Bµi gi¶i:

 ¸p dông §LBT nguyªn tè s¾t

 a = b  B ®óng Chó ý: + NÕu ¸p dông §LBT e :

a +b =5b a = 4b C sai (do ch a biÕt sè mol (oxi)

Bµi to¸n 3: Hỗn hợp chất rắn A gồm 16 gam Fe2O3 và 23.2 gam Fe3O4. Hoà tan hoà n toà n A bằng dung dịch HCl d thu ® îc dd B. Cho NaOH dư và o B, thu được kết tủa C. Lọc lấy kết

htpp://megabook.vn 61

tủa, rữa sạch rồi đem nung trong kh«ng khÝ đến khối lượng kh«ng đổi thu được m gam chất rắn D. Gi¸ trÞ m lµ: A. 80 gam. B. 32.8 gam. C. 40 gam D. 16 gam.

Bµi gi¶i:

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi s¾t ta cã:

nFe (trong D) = 0,1 . 2 + 0,1 . 3 = 0,5 mol 

+ NÕu mD = 0,1 . 112 + 0,1 . 168 + 0,1 . 48 = 32,8 gam  B sai + NÕu mD = 0,1 . 160 = 16 gam  D sai

 mD = 0,25 x 160 = 40 gam  C ®óng Chó ý: + NÕu mD = 0,5 . 160 = 80 gam  A sai Bµi to¸n 4: Sôc khÝ clo vµo dung dÞch NaBr vµ NaI ®Õn ph¶n øng hoµn toµn ta thu ® îc 1,17 gam NaCl. X¸c ®Þnh sè mol hçn hîp NaBr vµ NaI cã trong dung dÞch ban ®Çu. A. 0.01 mol. B. 0.02 mol C. 0.04 mol D. 0.03 mol.

Bµi gi¶i:

Cl2 + 2NaBr  2NaCl + Br2 Cl2 + 2NaI  2NaCl + I2

- Ph ¬ng tr×nh ph¶n øng: - ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ta cã:

 C©u B ®óng

Chó ý: - NÕu  C sai

- NÕu  A sai

Bµi to¸n 5: Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 ®Æc, nãng thu ® îc 4.48 lÝt khÝ NO2 (đktc). C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ® îc 145.2 gam muèi khan. Gi¸ trÞ m lµ: A. 23.2 gam. B. 46.4 gam. C. 64.2 gam D. 26.4 gam.

Bµi gi¶i:

§Æt a, b, c lµ sè mol cña FeO, Fe2O3, Fe3O4

htpp://megabook.vn 62

 a + c = 0,2 mol: muèi Fe(NO3)3 cã sè mol lµ:

+ Theo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè s¾t:

(a + c) + 2 (b + c) = 0,6 



= 72(a + c) + 160 (b + c) = 72.0,2 + 160 . 0,2 = 46,4g  B ®óng

Bµi to¸n 6: . Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp gồm 6 gam FeS2 và x gam Cu2S và o HNO3 vừa đủ thu được dung dịch Y (Y chỉ chứa muối sunfat) và khÝ duy nhất NO2. Gi¸ trÞ x lµ. A.`8 gam B. 2 gam C. Kh«ng x¸c ®Þnh ® îc D. 4 gam

Bµi gi¶i:

Do Y chØ chøa muèi sunph¸t nªn ta cã s¬ ®å:

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi l u huúnh ta cã:

 x = 0,025 .160 = 4 gam  D ®óng

Chó ý: - NÕu (2) 

 kh«ng x¸c ®Þnh ® îc  C sai - Ta cã thÓ thay c¸c gi¸ trÞ x gam vµ 6g FeS2 b»ng mét gi¸ trÞ bÊt kú kh¸c (cã thÓ sè mol , g,…) - KhÝ tho¸t ra kh«ng nhÊt thiÕt lµ NO2, cã thÓ NO, N2O, N2… vµ cã thÓ hçn hîp khÝ cña Nit¬ mµ kh«ng lµm ¶nh h ëng ®Õn kÕt qu¶ cña bµi to¸n. Bµi to¸n 7: ĐÓ khử hoà n toà n 3,04 gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3, cần 0,05 mol H2. MÆt kh¸c hoà tan hoà n toà n 3,04 gam X trong dung dÞch H2SO4 đặc thu được V ml SO2 (đktc). Gi¸ trị V là : A.112 ml B. 224 ml C. 336 ml D. 448 ml.

Bµi gi¶i:

Gäi x, y z lµ sè mol cña FeO, Fe3O4 , Fe2O3 :

B¶n chÊt cña qu¸ tr×nh khö trªn lµ H2 sÏ lÊy O trong oxÝt ®Ó t¹o thµnh n íc theo s¬ ®å:

htpp://megabook.vn 63

O (trong oxÝt) + H2  H2O 0,05 0,05 0,05

x + 4y + 3z = 0,05 (1)

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi oxi ta cã: ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi s¾t ta cã:

(2)

LÊy (1) - (2) ta cã: y + z = 0,01, Tõ ®ã ta thÕ vµo (1) hoÆc (2)  x + y = 0,02

(3)

Trong c¸c oxit s¾t th× chØ cã FeO, Fe3O4 ph¶n øng víi H2SO4 ®Æc SO2 2FeO + 4 H2SO4  Fe2(SO4)3 + SO2 + 4 H2O x x/2

(4)

2Fe3O4 + 10 H2SO4  3Fe2(SO4)3 + SO2 + 10 H2O y y/2

Tõ (3) vµ (4) ta suy ra:

  B ®óng

Chó ý: NÕu kh«ng c©n b»ng (3) vµ (4)   V = 448ml  D sai

Bµi to¸n 8 : Cho 7.68 gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3 vµo 260 ml dung dÞch HCl 1M võ ®ñ ta thu ® îc dung dịch Y. Cho dung dÞch NaOH d vµo dung dịch Y thu ® îc kÕt tña Z. §em nung Z trong khång khÝ ®Õn khèi l îng kh«ng ®æi th× thu ® îc m gam chÊt r¾n G. Gi¸ trÞ m lµ. A. 18 gam B. 8 gam. C. 32 gam D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi gi¶i:

Khi cho hçn hîp gåm FeO, Fe2O3, Fe3O4 t¸c dông víi HCl th× b¶n chÊt 2H+ + O2-  H2O 0,26 0,13 0,13

 mO = 0,13 . 16 = 2,08 gam ,mFe (trong oxÝt) = 7,68 - 16. 0,13 = 5,6 gam 

S¶n phÈm cuèi cïng cña qu¸ tr×nh trªn lµ: Fe2O3

  B ®óng

Chó ý: - NÕu  A sai

- NÕu  C sai

htpp://megabook.vn 64

… lÏ , kÕt qu¶ kh¸c - NÕu mO = 0,13 . 32 = 4,16 

Bµi to¸n 9: Cho 4,16 gam Cu t¸c dụng với 120 ml HNO3 a M thu được 2,464 lÝt khÝ hỗn hợp 2 khÝ NO và NO2. Gi¸ trÞ nồng độ mol a M là : (BiÕt c¸c khÝ ®o ë ®ktc). A.1.46 M B. 1.8765 M C. 2 M D. 3 M.

Bµi gi¶i:

- ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi nit¬ ta cã:

 C ®óng  Nång ®é HNO3:

Chó ý: + NÕu

 A sai

+ NÕu

+ NÕu cho biÕt hçn hîp trªn (NO vµ NO2) cã tØ khèi so víi mét chÊt nµo ®ã th× ta cã thÓ

¸p dông gi¶i bµi nµy b»ng ph ¬ng ph¸p b¶o toµn e. Bµi to¸n 10: Hoà tan hoà n toà n hỗn hợp gåm 11.2 gam Fe vµ 16 gam Fe2O3 và o HNO3 lo¶ng dư th× thu được dung dịch A. Cho A t¸c dụng với NaOH rồi lọc kết tủa nung trong kh«ng khÝ đến khối lượng kh«ng đổi th× thu được m gam chất rắn. Gi¸ trị m là : A. 16 gam B. 32 gam C. 64g D. kÕt qu¶ kh¸c.

Bµi gi¶i:

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè Fe ta cã: nFe = 0,2 + 0,1 .2 = 0,4mol

  B ®óng

Gi¸ trị V (ml) là :

Bµi to¸n 11: Đốt ch¸y hoà n toà n 0,1 mol mỗi chất FeS2 và CuS trong kh«ng khÝ rồi cho s¶n phẩn ch¸y t¸c dụng vừa đủ V ml dung dịch KMnO4 1M. A. 120 ml C. 80 ml D. 300 ml. B.160 ml

Bµi gi¶i:

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè S ta cã:

htpp://megabook.vn 65

5SO2 + 2 KMnO4 + 2H2O  2MnSO4 + K2SO4 + 2 H2SO4 Ta cã ph ¬ng tr×nh lµm mÊt mµu thuèc tÝm: 0,3 0,12mol

  A ®óng

Chó ý: + NÕu  V = 0,08lÝt = 80ml  C sai

+ NÕu kh«ng c©n b»ng:  D sai

Bµi to¸n 12: Hoà tan 11.2 gam hỗn hợp X gåm Al và Fe trong HCl dư th× thu được hçn hîp dung dịch muèi Y1 vµ khÝ Y2 . Cho dung dịch Y1 t¸c dụng với NaOH dư, lọc kết tủa rồi nung trong kh«ng khÝ đến khối lượng kh«ng đổi th× thu được 8 gam chất rắn Z. Thµnh phÇn % Fe trong hỗn hợp đầu là : A. 58,03 % B. 26.75 % C. 75.25 % D. 50.00 %.

Bµi gi¶i:

S¶n phÈm cña qu¸ tr×nh nung lµ:

. ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè Fe ta cã:

 mFe = 0,1.56 = 5,6gam,  %Fe =50,00%  D ®óng

Bµi to¸n 13: Thæi từ từ rất chậm 2,24 lÝt hỗn hợp khÝ X gồm H2 và CO qua ống sứ đựng 24gam hỗn hợp gồm (Al2O3, CuO, Fe2O3, Fe3O4) ở nhiệt độ cao th× thu được m gam 2 kim lo¹i vµ mét oxit duy nhÊt trong ống sứ. Gi¸ trÞ m lµ: A. 22.40g B. 20.80g C. 17.60g D. 24.20g.

Bµi gi¶i:

B¶n chÊt cña qu¸ tr×nh trªn lµ: H2 vµ CO lÊy oxi trong oxÝt

Theo (1) vµ (2) nO (oxit) = 0,1mol  Khèi l îng oxi ph¶n øng lµ:

mO = 0,1 . 16 = 1,6g  ChÊt r¾n b»ng: 24 - 1,6 = 22,4 gam  A ®óng Chó ý: + NÕu nO = 0,2mol  chÊt r¾n: 24 - 0,2 . 1,6 =20,8 gam  B sai + NÕu nO = 0,2mol  chÊt r¾n: 24 - 0,2 . 32 = 17,6 gam  C sai OxÝt Al2O3 rÊt bÒn nªn C, H2, CO kh«ng khö Al2O3  Al Bµi to¸n 14: Cho 4.04 gam hh X gåm 3 kim lo¹i Fe, Cu, Al ë d¹ng bét t¸c dông hoµn toµn víi oxi thu ® îc hçn hîp Y gåm c¸c oxit cã khèi l îng 5.96 gam. ThÓ tÝch dung dÞch HCl 2 M võa ®ñ ®Ó ph¶n øng hÕt víi hçn hîp Y lµ: A. 60 ml B. 120 ml C. 224 ml D. 30 ml.

Bµi gi¶i:

htpp://megabook.vn 66

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l îng: mO (oxit) = 5,96 - 4,04 = 1,92 gam

lÝt = 120ml  B ®óng  VHCl =

Chó ý: - NÕu  VHCl = 60ml  A sai

- NÕu   V = 30ml  D sai

B. (m2 - m1) : a D. (m2 - m1) : 8 a.

- NÕu thÊy m1 gam hçn hîp c¸c KL + O2  m2 oxit KL  nO = ? Th× ph¶i nghÜ ngay ®Õn ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè. III. bµi to¸n tù gi¶i. Bµi 1: Cho m1 gam hçn hîp X gåm 3 kim lo¹i A(ho¸ tri2), B( ho¸ trÞ 3), C(ho¸ trÞ n) ®Òu ë d¹ng bét t¸c dông hoµn toµn víi oxi thu ® îc hçn hîp Y gåm c¸c oxit cã khèi l îng m 2 gam. ThÓ tÝch V(lÝl) dung dÞch HCl a M võa ®ñ ®Ó ph¶n øng hÕt víi dung dÞch Y lµ: Gi¸ trÞ V(lÝt) lµ: ( biÕt m2 > m1). A. (m2 - m1) : 32 a C. (m2 - m1) : 16 a Bµi 2: Hoà tan hoà n toà n hỗn hợp x gam FeS2 và 4 gam Cu2S và o HNO3 vừa đủ thu được dd Y (Y chỉ chứa muối sunfat) và hỗn hợp khÝ NO2 vµ NO víi tØ lÖ 1:3. Gi¸ trÞ x lµ. A. 0.4 gam B. 6 gam C. 8.0 gam D. kÕt qu¶ kh¸c Bµi 3: Hoà tan hoà n toà n hỗn hợp gồm y mol FeS2 và x gam Cu2S và o HNO3 vừa đủ thu được dung dịch X (X chỉ chứa 2 muối sunfat) và khÝ Y duy nhất. BiÓu thøc liªn hÖ gi÷a ®ai l îng x vµ y lµ: ( BiÕt khÝ Y kh«ng mµu, kh«ng mïi, kh«ng vÞ, kh«ng ch¸y d íi 10000 C). A.x:y=1:2 B. x:y = 2:1 C. x:y =2:3 D. kÕt qu¶ kh¸c. Bµi 4: Hoµ tan hoà n toà n m gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3, trong axit sunfuric ®Æc nãng thu ® îc 0.224 lÝt khÝ kh«ng mµu, mïi xèc. MÆt kh¸c cho 1.12 lÝt khÝ H2 th× khö hªt m gam hh X trªn. C¸c khÝ ®o đktc. Gi¸ trị m là : A.2.34 gam B. 3.34 gam C. 3.04 gam D. kÕt qu¶ kh¸c. Bµi 5: ĐÓ khử hoà n toà n 3,04 gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3, cần 1.4 gam CO. MÆt kh¸c hoà tan hoà n toà n 3,04 gam X trong dd H2SO4 đặc thu được V lÝt khÝ kh«ng mµu, mïi xèc (đktc). Gi¸ trị V (lÝt) là : A.3.36 lÝt B. 0.224 lÝt C. 0.448 lÝt D. kÕt qu¶ kh¸c. Bµi 6: Cho m gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3 th× cÇn 100 ml dung dÞch HCl 0.3 M võ ®ñ ta thu ® îc dung dÞch Y gåm 2 muèi. Cho dung dÞch KOH d vµo dung dÞch Y thu ® îc kÕt tña Z. §em nung Z trong khång khÝ ®Õn khèi l îng kh«ng ®æi th× thu ® îc 1.6 gam chÊt r¾n G. Gi¸ trÞ m lµ. A. 0.64 gam B. 0.56 gam. C. 3.04 gam D. kÕt qu¶ kh¸c. Bµi 7: (§Ò §H- C§ Khèi A 2008). Cho 2.13 gam hçn hîp X gåm 3 kim lo¹i Mg, Cu, Al ë d¹ng bét t¸c dông hoµn toµn víi oxi thu ® îc hçn hîp Y gåm c¸c oxit cã khèi l îng 3.33 gam. ThÓ tÝch dung dÞch HCl 2 M võa ®ñ ®Ó ph¶n øng hÕt víi dung dÞch Y lµ: A. 90 ml B. 57 ml C. 75 ml D. 50 ml.

htpp://megabook.vn 67

C. 11,2 gam D. 8,708 gam

C. 53,76 lÝt D. 76,82 lÝt

C. 6,72 lÝt D. 8,96 lÝt

C. 3,12 gam D. 4,68 gam

C. 0,55 M D. 0,65 M

C. 55,64 gam D. 68,15 gam

C. 52,03 % D. 50,91 %

C. Al B. Zn D. Mg

Bµi 8: . Hoà tan hoà n toà n hỗn hợp gåm 0.2 mol Fe vµ x mol Fe2O3 và o HCl dư th× thu được dung dịch X vµ khÝ Y. Cho X t¸c dụng với NaOH rồi lọc kết tủa nung trong kh«ng khÝ đến khối lượng kh«ng đổi th× thu được 32 gam chất rắn. Gi¸ trị x là : A. 0.35 mol B. 0.15 mol C. 0.10 mol D. 0.02 mol. Bµi 9: Cho 8.32 gam Cu t¸c dụng với V ml HNO3 1 M thu được 4.928 lÝt khÝ hỗn hợp 2 khÝ NO và NO2. Gi¸ trÞ V ml là : (BiÕt c¸c khÝ ®o ë ®ktc). A.120 ml B. 240 ml C.360 ml D. 480 ml Bµi 10: Đốt ch¸y hoà n toà n 45.76 gam FeS và 58.2 ZnS trong kh«ng khÝ ta thu ® îc khÝ Y kh«ng mµu mïi xèc duy nhÊt vµ chÊt r¾n X. Cho khÝ Y t¸c dông võa ®ñ víi V lÝt dung dÞch n íc br«m ( ®o ë ®ktc). Gi¸ trÞ V lµ: A. 12,228 lÝt B. 22,244 lÝt C. 18,654 lÝt D. 25,088lÝt Bµi 11: §Ó m gam bét s¾t ngoµi kh«ng khÝ mét thêi gian thu ®− îc11,8 gam hçn hîp c¸c chÊt r¾n FeO, Fe3O4, Fe2 O3, Fe. Hßa tan hoµn toµn hçn hîp ®ã b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®− îc 2,24 lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ cña m lµ: A. 9,94 gam B. 9,968 gam Bµi 12: Hßa tan hoµn toµn 17,4 gam hçn hîp 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg trong dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 13,44 lÝt khÝ. NÕu cho 34,8 gam hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d− , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®− îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng d− th× thu ®− îc V lÝt khÝ NO2 (®ktc). Gi¸ trÞ V lµ: A. 11,2 lÝt B. 22,4 lÝt Bµi 13: Hßa tan hoµn toµn 43,2 gam kim lo¹i Cu vµo dung dÞch HNO3 lo·ng, tÊt c¶ khÝ NO thu ®− îc ®em oxi hãa thµnh NO2 råi sôc vµo n− íc cã dßng oxi ®Ó chuyÓn hÕt thµnh HNO3. ThÓ tÝch khÝ oxi ë ®ktc ®· tham gia vµo qu¸ tr×nh trªn lµ; A. 5,04 lÝt B. 7,56 lÝt Bµi 14: Chia m gam hçn hîp 2 kim lo¹i A, B cã hãa trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn b»ng nhau : - PhÇn 1 tan hÕt trong dung dÞch HCl, t¹o ra 1,792 lÝt H2 (®ktc). - PhÇn 2 nung trong oxi thu ®− îc 2,84 g hçn hîp oxit. Gi¸ trÞ cña m lµ A. 1,56 gam B. 2,64 gam Bµi 15: Chia 44 gam hçn hîp gåm Fe vµ kim lo¹i M cã hãa trÞ duy nhÊt thµnh 2 phÇn b»ng nhau: - PhÇn 1: Tan võa ®ñ trong 2 lÝt dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 14,56 lÝt H2 (®ktc). - PhÇn 2: Tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 lo·ng nãng thÊy tho¸t ra 11,2 lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc) 1. Nång ®é mol cña dung dÞch HCl lµ: A. 0,45 M B. 0,25 M 2. Khèi l− îng hçn hîp muèi clorua khan thu ®− îc khi c« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ë phÇn 1 lµ: A. 65,54 gam B. 54,65 gam 3. % khèi l− îng cña Fe trong hçn hîp ban ®Çu lµ A. 49,01 % B. 47,97 % 4. Kim lo¹i M lµ: A . Cu Bµi 16: Mét hçn hîp gåm 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg cã khèi l− îng 26,1 gam ®− îc chia lµm 3 phÇn ®Òu nhau. - PhÇn 1, cho tan hÕt trong dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 13,44 lÝt khÝ. - PhÇn 2, cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d− thu ®− îc 3,36 lÝt khÝ. - PhÇn 3, cho t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d− , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu

htpp://megabook.vn 68

®− îc sau ph¶n øng ®em hoµ tan trong dung dÞch HNO3 nãng d− th× thu ®− îc V lÝt khÝ NO2. C¸c khÝ ®Òu ®− îc ®o ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn.

ThÓ tÝch khÝ NO2 thu ®− îc lµ C. 13,44 lÝt D. 44,8 lÝt

C. 5,2 gam D. 7,8 gam

C. 0,13 lÝt D. 0,26 lÝt

C. 8,2 gam D. 20,5 gam

C. 116,9 gam D. kÕt qu¶ kh¸c

C. 4,48 D. 6,72

B. NO C. N2O D. N2

C. Fe2O3 D. c¶ FeO vµ Fe3O4 ®Òu ®óng B. Fe3O4 A. 26,88 lÝt B. 53,70 lÝt Bµi 17: Cho tan hoµn toµn 3,6 gam hçn hîp gåm Mg vµ Fe trong dung dÞch HNO3 2M, thu ®− îc dung dÞch D, 0,04 mol khÝ NO vµ 0,01 mol N2O. Cho dung dÞch D t¸c dông víi dung dÞch NaOH lÊy d− , läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi l− îng thu ®− îc m gam chÊt r¾n. 1. Gi¸ trÞ cña m lµ: A. 2,6 gam B. 3,6 gam 2. ThÓ tÝch HNO3 ®· ph¶n øng lµ: A. 0,5 lÝt B. 0,24 lÝt Bµi 18: Cho mét luång khÝ CO qua m gam bét Fe2O3 nung nãng, thu ®− îc 14 gam hçn hîp X gåm 4 chÊt r¾n. Cho hçn hîp X tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ®− îc 2,24 lit khÝ NO (®ktc). Gi¸ trÞ cña m lµ A. 16,4 gam B. 14,6 gam Bµi 19: Cho tan hoµn toµn 58 gam hçn hîp A gåm Fe, Cu, Ag trong dung dÞch HNO3 2M thu ®− îc 0,15 mol NO, 0,05 mol N2O vµ dung dÞch D. C« c¹n dung dÞch D, khèi l− îng muèi khan thu ®− îc lµ: A. 120,4 gam B. 89,8 gam Bµi 20: Khö Fe2O3 b»ng CO ë nhiÖt ®é cao, ®− îc hçn hîp X gåm 4 chÊt r¾n. Chia X thµnh 2 phÇn b»ng nhau. PhÇn mét t¸c dông víi dung dÞch HNO3 d− , thu ®− îc 0,02 mol NO vµ 0,03 mol N2O. PhÇn hai cho tan hoµn toµn trong dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng, thu ®− îc V lÝt (®ktc) SO2. Gi¸ trÞ cña V lµ B. 3,36 A. 2,24 Bµi 21: Chia hçn hîp X gåm Al, Al2O3, ZnO thµnh hai phÇn b»ng nhau. PhÇn mét cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d− , thu ®− îc 0,3 mol khÝ. PhÇn hai tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ®− îc 0,075 mol khÝ Y duy nhÊt. Y lµ : A. NO2 Bµi 22: Cho tan hoµn toµn 3,76 gam hçn hîp X ë d¹ng bét gåm S, FeS vµ FeS 2 trong dung dÞch HNO3 thu ®− îc 0,48 mol NO2 vµ dung dÞch D. Cho dung dÞch D t¸c dông víi dung dÞch Ba(OH)2 d− , läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi l− îng kh«ng ®æi, ®− îc m gam hçn hîp r¾n. Gi¸ trÞ cña m lµ: A. 11,650 gam B. 12,815 gam C. 13,980 gam D. 15,145 gam Bµi 23:. Cho tan hoµn toµn 7,2 gam FexOy trong dung dÞch HNO3 thu ®− îc 0,1 mol NO2. C«ng thøc ph©n tö cña oxit lµ: A. FeO

htpp://megabook.vn 69