Bi n ch ng ti u đng type 2 có nguy hi m không?ế ứ ể ườ ể
Nh m i ng i đu bi t, nguy c m c b nh ti u đng tăng theo tu i tác,ư ọ ườ ề ế ơ ắ ệ ể ườ ổ
khi n b nh ti u đng tr nên ph bi n ng i l n tu i, đc bi t là ti uế ệ ể ườ ở ổ ế ở ườ ớ ổ ặ ệ ể
đng type 2. ườ
V y bi n ch ng ti u đng type 2ậ ế ứ ể ườ là gì? Làm th nào đ phát hi n ra? Cóế ể ệ
nguy hi m không? Đó th ng là nh ng câu h i đc nhi u ng i th c m c.ể ườ ữ ỏ ượ ề ườ ắ ắ
1. B nh ti u đng type 2 là gì?ệ ể ườ
B nh ti u đng type 2 là b nh r i lo n chuy n hóa không đng đu trong cệ ể ườ ệ ố ạ ể ồ ề ơ
th c a b n, đc đi m là glucose trong máu tăng do khi m khuy t trong khi ti tể ủ ạ ặ ể ế ế ế
insulin và h n ch tác đng c a nó.ạ ế ộ ủ
Khi đó, b n s g p nh ng r i lo n chuy n hóa c a các ch t nh carbohydrate,ạ ẽ ặ ữ ố ạ ể ủ ấ ư
protide hay lipid t đó làm tăng glucose máu trong th i gian dài d n đn t nừ ờ ẫ ế ổ
th ng nhi u c khác nh tim, th n, m t ho c các m ch máu.ươ ề ơ ư ậ ắ ặ ạ
2. Nh ng bi n ch ng hay g p khi m c b nh ti u đng type 2 ữ ế ứ ặ ắ ệ ể ườ
B nh ti u đng th ng đ l i nhi u bi n ch ng. Các bi n ch ng này khôngệ ể ườ ườ ể ạ ề ế ứ ế ứ
xu t hi n ngay t đu mà s xu t hi n trong kho ng 10 đn 20 năm khi màấ ệ ừ ầ ẽ ấ ệ ả ế
đng huy t c a b n tăng cao rõ r t. Bi n ch ng ti u đng type 2 th ng t pườ ế ủ ạ ệ ế ứ ể ườ ườ ậ
trung vào 2 nhóm chính là:
Bi n ch ng c p tínhế ứ ấ
Nguy c h đng huy t ng i b nh ti u đngơ ạ ườ ế ở ườ ệ ể ườ
H đng huy t , ho c đng huy t th p b t th ng, là m t bi n ch ng c pạ ườ ế ặ ườ ế ấ ấ ườ ộ ế ứ ấ
tính c a b nh ti u đng type 2. ủ ệ ể ườ
D u hi u nh n bi t h đng huy t là đ m hôi, suy nh c và có nhi u tri uấ ệ ậ ế ạ ườ ế ổ ồ ượ ề ệ
ch ng kích ho t giao c m c a h th n kinh t ch d n đn c m giác gi ng nhứ ạ ả ủ ệ ầ ự ủ ẫ ế ả ố ư
s hãi và ho ng s b t đng. ợ ả ợ ấ ộ
Tr ng h p nghiêm tr ng r t d d n đn hôn mê, co gi t, ho c th m chí t nườ ợ ọ ấ ễ ẫ ế ậ ặ ậ ổ
th ng não và t vong. b nh nhân ti u đng type 2, đi u này có th do m tươ ử Ở ệ ể ườ ề ể ộ
s y u t , ch ng h n nh tiêm insulin quá li u ho c không đúng th i gian, t pố ế ố ẳ ạ ư ề ặ ờ ậ
th d c quá nhi u ho c không đúng gi (t p th d c làm gi m nhu c u insulin).ể ụ ề ặ ờ ậ ể ụ ả ầ
H đng huy t nh có th đc đi u tr b ng cách u ng n c cam ho c ănạ ườ ế ẹ ể ượ ề ị ằ ố ướ ặ
m t ít đng s nhanh chóng c i thi n m c đng huy t c a b n.ộ ườ ẽ ả ệ ứ ườ ế ủ ạ
N u b n b ti u đng tuýp 2 và b n dùng insulin, b n nên luôn mang theo m tế ạ ị ể ườ ạ ạ ộ
viên k o trong ng i đ khi b h đng huy t, b n s c n s d ng đn nóẹ ườ ể ị ạ ườ ế ạ ẽ ầ ử ụ ế
ngay.
Nhi m toan Cetonễ
Nhi m toan ceton do đái tháo đng (DKA) là m t bi n ch ng c p tính và nguyễ ườ ộ ế ứ ấ
hi m, luôn đc c p c u và c n đc chăm sóc y t k p th i. Đi u này là bìnhể ượ ấ ứ ầ ượ ế ị ờ ề
th ng khi theo chu k , nh ng có th tr thành m t v n đ nghiêm tr ng n uườ ỳ ư ể ở ộ ấ ề ọ ế
kéo dài.
N ng đ ceton trong máu c a b n cao s d n đn làm gi m đ pH c a máu ,ồ ộ ủ ạ ẽ ẫ ế ả ộ ủ
d n đn nhi m toan ceton. Khi b nhi m toan ceton, b nh nhân DKA th ngẫ ế ễ ị ễ ệ ườ
m t n c, th nhanh và sâu.ấ ướ ở
Bên c nh đó, ban cũng có th c m th y đau b ng d d i. N ng h n có nguy cạ ể ả ấ ụ ữ ộ ặ ơ ơ
d n đn hôn mê. Nhi m toan ceton có th d dàng tr nên nghiêm tr ng đnẫ ế ễ ể ễ ở ọ ế
m c gây h huy t áp , s c và t vong. ứ ạ ế ố ử
Khi xác đnh có nh ng d u hi u trên, b n nên l p t c đn b nh viên g p bác sĩị ữ ấ ệ ạ ậ ứ ế ệ ặ
đ ti n hành phân tích n c ti u v th y và xác đnh m c đ n ng nh cũng nhể ế ướ ể ấ ị ứ ộ ặ ẹ ư
có bi n pháp đi u tr k p th iệ ề ị ị ờ
Khi đc ch a tr k p lúc và thích h p thì tình tr ng này có th hoàn toàn đcượ ữ ị ị ợ ạ ể ượ
kh c ph c. Tuy nhiên, n u ch m tr d d n đn nguy c t vong cao ho c cácắ ụ ế ậ ễ ễ ẫ ế ơ ử ặ
bi n ch ng đ l i nh là phù não.ế ứ ể ạ ư
Hôn mê do tăng áp l c th m th uự ẩ ấ
Đây là tình tr ng ph bi n b nh nhân ti u đng type 2 h n là ti u đngạ ổ ế ở ệ ể ườ ơ ể ườ
type 1.
Khi b nh nhân có m c đng huy t quá cao, n c đc th m th u t các tệ ứ ườ ế ướ ượ ẩ ấ ừ ế
bào vào máu và cu i cùng đn th n đ th i glucose vào n c ti u. Quá trình nàyố ế ậ ể ả ướ ể
d n đn m t n c và tăng đ th m th u c a máu . ẫ ế ấ ướ ộ ẩ ấ ủ
Lúc đó, các t bào c a c th b n b m t n c. Bên c nh đó cũng có nguy cế ủ ơ ể ạ ị ấ ướ ạ ơ
m t cân b ng đi n gi i. T đó, m c đ d n đn hôn mê là r t cao. ấ ằ ệ ả ừ ứ ộ ẫ ế ấ
Vì v y, cũng nh nhi m toan ceton, b n nên đn c s y t k p lúc đ đcậ ư ễ ạ ế ơ ở ế ị ể ượ
đi u tr , thông th ng s đc truy n d ch đ b sung đi n gi i và gi m m cề ị ườ ẽ ượ ề ị ể ổ ệ ả ả ứ
đ th m th u c a máu.ộ ẩ ấ ủ
Bi n ch ng m n tínhế ứ ạ
Các bi n ch ng trên tim m chế ứ ạ
Nh ng tri u ch ng b n th ng th y là c n đau th t ng c, đây là tri u ch ngữ ệ ứ ạ ườ ấ ơ ắ ự ệ ứ
đi n hình nh t. ể ấ
Ngoài ra, thi u máu c tim cũng th ng g p. Bên c nh đó b n còn hay g pế ơ ườ ặ ạ ạ ặ
nhi u tri u ch ng không đi n hình khác c a nh i máu c tim nh là lú l n, m tề ệ ứ ể ủ ồ ơ ư ẫ ệ
m i, nôn ói, khó th .ỏ ở
Ti u đng th ng gây ra nguy c m c b nh m ch vành, đây cũng là nguyênể ườ ườ ơ ắ ệ ạ
nhân hàng đu d làm t vong nh t b nh nhân ti u đng. ầ ễ ử ấ ở ệ ể ườ
Bi n ch ng các m ch máu ngo i biênế ứ ở ạ ạ
B nh m ch máu ngo i biên b nh nhân ti u đng th ng th hi n qua viêmệ ạ ạ ở ệ ể ườ ườ ể ệ
đng m ch chi d i, tình tr ng này x y ra v i t l nh nhau c nam và n .ộ ạ ướ ạ ả ớ ỷ ệ ư ở ả ữ
Tr ng h p n ng d d n đn loét ho c ho i t chân.ườ ợ ặ ễ ẫ ế ặ ạ ử
Các tri u ch ng b n có th g p đi n hình là:ệ ứ ạ ể ặ ể
●B n th ng c m th y đạ ườ ả ấ au t ng h iừ ồ và không liên t cụ
●Th ng đau chân khi đang n mườ ằ
●Chân b nạ tr nên l nh hở ạ nơ và xu t hi n tình tr ng tím đấ ệ ạ ỏ
●Kéo dài d n đn ho i t ho c loét do thi u máu t i ch .ẫ ế ạ ử ặ ế ạ ỗ
B nh lý v m tệ ề ắ
Thông th ng, sau 30 năm b ti u đng thì kho ng h n 80% b nh nhân s m cườ ị ể ườ ả ơ ệ ẽ ắ
các b nh lý v võng m c, trong s đó kho ng 7% s b nh nhân s b mù.ệ ề ạ ố ả ố ệ ẽ ị
Bi n ch ng m t s xu t hi n trên h u h t nh ng ng i m c b nh ti uế ứ ở ắ ẽ ấ ệ ầ ế ữ ườ ắ ệ ể
đng gây gi m th l c ho c n ng h n s d n đn mù lòa. M c glucose huy tườ ả ị ự ặ ặ ơ ẽ ẫ ế ứ ế
tăng cao cùng v i l ng cholesterol tăng s là nh ng nguyên nhân chính gây raớ ượ ẽ ữ
tình tr ng này. Do đó, b n c n ph i ki m soát hai y u t này th t ch t ch .ạ ạ ầ ả ể ế ố ậ ặ ẽ
Ngoài ra, mu n phát hi n các tri u ch ng này thì đu tiên c n dùng ph ngố ệ ệ ứ ầ ầ ươ
pháp ch p đng m ch võng m c t đó giúp b n phát hi n s m và có bi n phápụ ộ ạ ạ ừ ạ ệ ớ ệ
đi u tr k p th i.ề ị ị ờ
B nh lý th n b nh nhân ti u đngệ ậ ở ệ ể ườ
Bi u hi n lâm sàng c a b nh th ng th y là n ng đ creatinin tăng d n, tăngể ệ ủ ệ ườ ấ ồ ộ ầ
huy t áp và phù. Ngoài ra, b n còn có th g p h i ch ng Kimmelstiel Wilsonế ạ ể ặ ộ ứ
g m nh ng tri u ch ng đi n hình nh phù, tăng huy t áp, suy th n,… ồ ữ ệ ứ ể ư ế ậ
Bi n ch ng ti u đng type 2ế ứ ể ườ có th làm t n th ng các m ch máu nh ể ổ ươ ạ ỏ ở
khu v c quanh th n làm cho th n ho t đng không còn hi u qu , n ng h n dự ậ ậ ạ ộ ệ ả ặ ơ ễ
d n đn suy th n. Do đó, b n nên duy trì n ng đ glucose trong máu cũng nhẫ ế ậ ạ ồ ộ ư
huy t áp m c bình th ng đ làm gi m t i đã các nguy c gây nên bi nế ở ứ ườ ể ả ố ơ ế
ch ng th n.ứ ở ậ
N u không đc đi u tr , b nh th n (còn g i là b nh th n đái tháo đng) dế ượ ề ị ệ ậ ọ ệ ậ ườ ễ
d n đn suy gi m ch c năng th n, lúc đó bu c ph i l c máu ho c ghép th n.ẫ ế ả ứ ậ ộ ả ọ ặ ậ
B nh ti u đng không đc ki m soát (ho c ki m soát kém) có th d n đnệ ể ườ ượ ể ặ ể ể ẫ ế
suy th n.ậ
Đ ngăn ng a b nh th n đái tháo đng, b n nên xét nghi m hàng năm vể ừ ệ ậ ườ ạ ệ ề
microalbumin ni u, đây là m t tình tr ng là d u hi u s m c a các v n đ vệ ộ ạ ấ ệ ớ ủ ấ ề ề
th n. Xét nghi m đo l ng protein trong n c ti u. Xét nghi m này đc th cậ ệ ượ ướ ể ệ ượ ự
hi n d dàng v i m t m u n c ti u. ệ ễ ớ ộ ẫ ướ ể
Khi th n b t đu có v n đ, d u hi u s m đ nh n bi t là b t đu gi i phóngậ ắ ầ ấ ề ấ ệ ớ ể ậ ế ắ ầ ả
quá nhi u protein. S d ng thu c ngay có th giúp ngăn ng a các bi n ch ng về ử ụ ố ể ừ ế ứ ề
sau.