
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP
Đơn vị thực tập: Công ty ứng dụng kỹ thuật và
thương mại Á Châu
Chuyên đề: “ Một số biện pháp nhằm củng cố và phát triển thị trường
của doanh nghiệp thương mại ”
Giáo viên hướng dẫn : TS - Phạm Công Đoàn
Sinh viên thực hiện : Đào Minh Phước
Lớp : 35 - A8
Khoa : Quản trị doanh nghiệp
Hà Nội: 05-2003

Trường đại học Thương Mại Chuyên đề tốt
nghiệp
Đà o minh Phước Khoa QTDN - Lớp K35-
A8
1
LỜI NÓI ĐẦU
Kinh tế thị trường với tình hình cạnh tranh ngày càng gay gắt, đòi hỏi mỗi
chủ thể trong nền kinh tế nói chung và các doanh nghiệp thương mại nói riêng.
Phải biết phát huy mọi lỗ lực vươn lên, tạo chỗ đứng cho mình trên thương
trường để có thể tồn tại và phát triển. Muốn làm được điều này thì các doanh
nghiệp phải biết tìm mọi cách đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ, từ đó mở rộng thị
phần của doanh nghiệp trên thị trường, nâng cao uy tín, vị thế của doanh
nghiệp.
Có thể nói, hoạt động tiêu thụ hàng hoá và công tác phát triển thị trường
luôn gắn liền sức sống của một doanh nghiệp. Mọi nỗ lực hoạt động trên
thương trường của doanh nghiệp chỉ nhằm vào một hướng đích duy nhất là đẩy
mạnh doanh số mở rộng thị trường tiêu thụ, nhờ đó hàng hoá được chuyển
thành tiền, thực hiện vòng chu chuyển vốn trong doanh nghiệp và chu chuyển
tiền tệ trong xã hội, đảm bảo phục vụ cho các nhu cầu xã hội.
Như vậy, ổn định và phát triển thị trường trên cơ sở đẩy mạnh hoạt động
tiêu thụ hàng hoá là một khâu hết sức quan trọng, là một yêu cầu thường xuyên
và có tính chất quyết định tới sự phát triển của một doanh nghiệp, là con đường
cơ bản để nâng cao hiệu quả kinh doanh, thực hiện các mục tiều của doanh
nghiệp.
Trong thời gian thực tập tại Công ty INCOM em đã lựa chọn đề tài :” Một
số biện pháp nhằm củng cố và phát triển thị trường của doanh nghiệp thương
mại” với mục đích đi sâu tìm hiểu, nghiên cứu quá trình hoạt động, kinh doanh
của Công ty và phân tích kỹ các yếu tố ảnh hưởng tới thị trường tiêu thụ, từ đó
đưa ra các giải pháp thích hợp với công tác phát triển thị trường của Công ty.

Trường đại học Thương Mại Chuyên đề tốt
nghiệp
Đà o minh Phước Khoa QTDN - Lớp K35-
A8
2
CHƯƠNG I: LÝ LUẬN VỀ CỦNG CỐ VÀ PHÁT TRIỂN THỊ
TRƯỜNG ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP
I. DOANH NGHIỆP VÀ THỊ TRƯỜNG CỦA DOANH NGHIỆP.
1.1. Doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường.
Nhìn bề ngoài doanh nghiệp được biểu hiện như là một toà nhà, những máy
móc, một tấm biển, nhãn hiệu sản phẩm, v.v, tóm lại là những yếu tố rời rạc.
Từ góc độ pháp luật, doanh nghiệp được hiểu như là một đơn vị kinh doanh
được thành lập để thực hiện các hoạt động kinh doanh, trong đó kinh doanh là
việc thực hiện một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư sản
xuất tới tiêu thụ sản phẩm hoặc thực hiện dịch vụ trên thị trường nhằm mục
đích sinh lời.
Theo cách tiếp cận vi mô có nhà kinh tế đưa ra quan niệm về doanh nghiệp
như sau: Doanh nghiệp là một hình thức sản xuất theo đó trong cùng một sản
nghiệp người ta phối hợp giá của nhiều yếu tố khác nhau do các tác nhân khác
cùng với chủ sở hữu doanh nghiệp đem lại nhằm bán ra trên thị trường hàng
hoá hay dịch vụ và đạt được một khoản thu nhập tiền tệ từ mức chênh lệch
giữa hai giá.
Những quan điểm trên đây vẫn chưa thể hiện đầy đủ bản chất kinh tế cũng
như tính phức tạp của doanh nghiệp. Để biểu hiện đầy đủ bản chất của doanh
nghiệp các nhà kinh tế hiện nay đưa ra một định nghĩa về doanh nghiệp như
sau:
Doanh nghiệp là một cộng đồng người liên kết với nhau để sản xuất ra của
cải hoặc dịch vụ và thưa hưởng thành quả do việc sản xuất đó đem lại. Cộng
đồng người trong doanh nghiệp liên kết với nhau chủ yếu trên cơ sở lợi ích
kinh tế. Con người trong doanh nghiệp được xem như là “con người kinh tế”.
Chủ doanh nghiệp muốn tối đa hoá lợi nhuận, người lao động vì tiền công mà
hợp tác với chủ doanh nghiệp.
1.2.Thị trường của doanh nghiệp
a. Khái niệm và phân loại thị trường.
* Khái niệm thị trường:

Trường đại học Thương Mại Chuyên đề tốt
nghiệp
Đà o minh Phước Khoa QTDN - Lớp K35-
A8
3
Thị trường ra đời và phát triển gắn liền với lịch sử phát triển của nền sản
xuất hàng hoá. Cùng với sự phát triển của nền sản xuất hàng hoá thì khái niệm
về thị trường thì rất phong phú và đa dạng:
Theo cách hiểu cổ điển thì thị trường là nơi diễn ra các quá trình trao đổi và
mua bán.
Trong thuật ngữ kinh tế hiện đại, thì thị trường là nơi gặp gỡ của cả người
bán và người mua các hàng hoá và dịch vụ, là sự biểu hiện thu gọn của quá
trình thông qua đó tất cả các quyết định của gia đình về tiêu dùng các mặt hàng
nào, các quyết định của các Công ty về sản xuất cái gì, sản xuất thế nào và các
quyết định của công nhân về làm việc cho ai và bao lâu đều được xác định
bằng sự điều chỉnh giá cả.
Thị trường là sự kết hợp giữa cung và cầu trong đó những người mua và
người bán bình đẳng cùng cạnh tranh. Số lượng người mua, người bán nhiều
hay ít phản ánh quy mô của thị trường lớn hay nhỏ. Việc xác định nên mua hay
nên bán hàng hoá và dịch vụ với khối lưọng và giá cả bao nhiêu do cung cầu
quyết định. Từ đó ta thấy thị trường còn là nơi thực hiện sự kết hợp chặt chẽ
giữa hai khâu sản xuất và tiêu thụ hàng hoá.
Như vậy sự hình thành thị trường cần phải có:
+ Đối tượng trao đổi: Sản phẩm hàng hoá dịch vụ.
+ Đối tượng tham gia trao đổi: Người bán người mua.
+ Điều kiện thực hiện trao đổi: Khả năng thanh toán.
Trên thực tế, hoạt động cơ bản của thị trường được thể hiện qua ba nhân
tố: cung, cầu và giá cả. Hay nói cách khác thị trường chỉ có thể ra đời, tồn tại
và phát triển khi có đầy đủ ba yếu tố:
+ Phải có hàng hoá dư thừa để bán ra.
+ Phải có khách hàng, mà khách hàng phải có nhu cầu chưa được thoả mãn
và có sức mua.
+ Giá cả phải phù hợp với khả năng thanh toán của khách hàng và đảm bảo
cho sản xuất kinh doanh có lãi.

Trường đại học Thương Mại Chuyên đề tốt
nghiệp
Đà o minh Phước Khoa QTDN - Lớp K35-
A8
4
Qua đây cho thấy điều quan tâm của doanh nghiệp là phải tìm ra thị trường,
tìm ra nhu cầu và khả năng thanh toán của sản phẩm dịch vụ mà mình cung
ứng. Ngược lại đối với người tiêu dùng họ phải quan tâm đến việc so sánh
những sản phẩm mà nhà sản xuất cung ứng có thoả mãn nhu cầu của mình
không và phù hợp với khả năng thanh toán của mình đến đâu.
Như vậy các doanh nghiệp thông qua thị trường mà tìm cách giải quyết các
vấn đề:
- Phải sản xuất hàng hoá gì? Cho ai?
- Số lượng bao nhiêu?
- Mẫu mã, kiểu cách, chất lượng như thế nào?
Còn người tiêu dùng thì biết:
- Ai sẽ đáp ứng được nhu cầu của mình?
- Nhu cầu được thoả mãn đến mức nào?
- Khả năng thanh toán ra sao?
Tất cả các câu hỏi trên chỉ có thể trả lời chính xác trên thị tường. Trong
công tác quản lý kinh tế, xây dựng kế hoạch mà không dựa vào thị trường để
tính toán và kiểm chứng số cung, cầu thì kế hoạch sẽ không có cơ sở khoa học
và mất phương hướng, mất cân đối. Ngược lại, việc mở rộng thị trường mà
thoát khỏi sự điều tiết của công cụ kế hoạch thì tất yếu dẫn đến sự rôí loạn
trong hoạt động kinh doanh.
Từ đó ta thấy: Sự nhận thức phiến diện về thị trường cũng như sự điều tiết
thị trường theo ý muốn chủ quan, duy ý trí trong quản lý và chỉ đạo kinh tế đều
đồng nghĩa với việc đi ngược lại các hệ thống qui luật kinh tế vốn có trong thị
trường và hậu quả sẽ làm nền kinh tế khó phát triển.
* Phân loại thị trường
Một trong những bí quyết quan trọng nhất để thành công đó là sự am hiểu
cặn kẽ tính chất của từng loại thị trường. Phân loại thị trường là cần thiết là
khách quan để nắm được những đặc điểm chủ yếu của từng thị trường song tuỳ
vào mỗi phương pháp phân loại mà nó có ý nghĩa quan trọng riêng đối với quá

