
50
4.3.5. Buång löa cã ghi nghiªng vµ cã líp nhiªn liÖu chuyÓn ®éng
4.3.5.1. Buång löa cã ghi nghiªng:
Ghi ®Æt nghiªng ®Ó líp nhiªn liÖu võa chuyÓn ®éng võa ch¸y. Nhiªn liÖu cµng
cã nhiÒu chÊt bèc cµng dÔ ch¸y nªn gãc nghiªng cña ghi cµng lín. §o¹n ghi n»m
ngang ®Ó ch¸y kiÖt xØ vµ th¶i xØ.
H×nh 4.48. S¬ ®å buång löa cã ghi nghiªng vµ cã líp nhiªn liÖu chuyÓn ®éng.
§Ó ®èt m¹t c−a Èm ng−êi ta dïng ghi nghiªng d¹ng bËc thang nh− trong h×nh
vÏ 4.49. Ghi lo¹i nµy thÝch hîp cho nhiªn liÖu cã chÊt bèc lín vµ cã nhiÒu h¹t nhá.
4.3.5.2. Buång löa cã ghi nghiªng dån cÊp:
S¬ ®å cña lo¹i buång löa cã ghi nghiªng dån cÊp ®−îc tr×nh bµy trong h×nh vÏ
4.50. ë ®©y nhiªn liÖu chuyÓn ®éng ®−îc lµ do chuyÓn ®éng ®i l¹i cña c¸c thanh ghi.
C¸c thanh ghi chuyÓn ®éng vµ thanh ghi cè ®Þnh ®Æt xen kÏ nhau. Khi c¸c thanh ghi
chuyÓn ®éng ®−îc chuyÓn ®éng th× cung cÊp nhiªn liÖu cho líp, chang vµ lµm t¬i líp
nhiªn liÖu ®ång thêi th¶i tro xØ xuèng phÔu xØ. Lo¹i buång löa ghi nµy dïng cho nhiªn
liÖu cã ®é Èm cao vµ chÊt bèc lín. Nh−îc ®iÓm lín nhÊt cña lo¹i ghi nµy lµ ghi chÞu
t¸c dông cña nhiÖt ®é cao vµ cã hiÖu suÊt thÊp.

51
4.3.5.3. Lo¹i buång löa ghi cã thanh trang than (hay tÊm cêi löa):
Lo¹i buång löa ghi cã thanh trhang (hay tÊm cêi löa) ®−îc biÓu diÔn trong
h×nh 4.51. Thanh trang cã chiÒu dµi b»ng chiÒu réng cña ghi.
Khi thanh chang ®i tõ tr¸i sang ph¶i sÏ ®Èy nhiªn liÖu tõ phÔu vµo ghi vµ san
ph¼ng líp, ®Õn cuèi ghi sÏ ®Èy xØ ra ngoµi xuèng phÔu xØ. Khi ®i ng−îc l¹i víi tèc ®é
nhanh h¬n sÏ l¹i chang líp than trªn ghi, ë ®©y thanh chang lµm viÖc theo chu kú.
Buång löa cã thanh chang ®−îc thiÕt kÕ cho lß h¬i cã s¶n l−îng ®Õn 12 t/h, ®èt than
n©u vµ than ®¸. C¸c chØ tiªu lµm viÖc cña lo¹i buång löa nµy lµ:
1050900 ÷==
gh
lv
t
RR
BQ
q kW/m2
290==
bl
lv
t
VV
BQ
q kW/m3
312%q=÷ ,
468%q=÷ .
4.3.5.4. Lo¹i buång löa cÊp nhiªn liÖu tõ d−íi lªn:
Lo¹i buång löa cÊp nhiªn liÖu tõ d−íi lªn ®−îc miªu t¶ trong h×nh vÏ 4.52.
b)
H×nh 4.52. Buång löa cÊp
nhiªn liÖu tõ d−íi lªn.
a) s¬ ®å nguyªn lý buång
löa; b) vÝt t¶i cÊp nhiªn liÖu
tõ d−íi lªn.
Trong buång löa nµy sù ch¸y ®ång thêi cña chÊt bèc vµ cèc trong líp cã t¸c
dông t¨ng c−êng sù ch¸y kiÖt nhiªn liÖu. XØ ®−îc th¶i ®i nhê lËt ghi quay ®−îc ®Æt ë
hai gãc. Buång löa nµy thuéc lo¹i buång löa ®−îc c¬ khÝ ho¸ ë møc ®é ®¸ng kÓ,
nh−ng yªu cÇu nhiªn liÖu ®èt ph¶i cã chÊt l−îng cao. Than cã ®é thiªu kÕt võa ph¶i,
cã nhiÒu chÊt bèc, cã ®é tro vµ ®é Èm nhá vµ tro khã ch¶y khi ®èt trong buång löa nµy
sÏ ®¹t hiÖu qu¶ cao.
4.3.6. Buång löa ghi xÝch
4.3.6.1. Nguyªn lý lµm viÖc
§©y lµ lo¹i buång löa ®−îc c¬ khÝ ho¸ hoµn toµn, cã thÓ dïng cho lß h¬i cã
s¶n l−îng tõ 10 12÷ t/h ®Õn 150 t/h. §Æc ®iÓm cña buång löa nµy lµ sù dÞch chuyÓn
liªn tôc cña nhiªn liÖu cïng víi ghi. S¬ ®å cña buång löa ghi xÝch ®−îc cho trong h×nh
vÏ 4.53 vµ 4.54.

52
Tèc ®é chuyÓn ®éng cña ghi cã thÓ thay ®æi tõ 230
÷
m/h. Ng−êi ta dïng ghi
xÝch kh«ng lät kiÓu vÈy c¸ cã chiÒu dµi b»ng 5500 7900
÷
mm vµ réng 1560 4500÷
mm. DiÖn tÝch ho¹t ®éng cña mÆt ch¸y ®¹t ®Õn 732
÷
m2.
H×nh 4.54. S¬ ®å nguyªn lý
buång löa ghi xÝch.
1- nÒn ghi; 2- trôc truyÒn ®éng cho ghi
(trôc dÉn ë gÇn phÔu than); 3- phÔu
than; 4- tÊm ®iÒu chØnh chiÒu dµy líp
nhiªn liÖu; 5- tÊm g¹t xØ; 6
−
phÔu tro
xØ;.
4.3.6.2. CÊu t¹o ghi xÝch
Ghi xÝch gåm 2 lo¹i: Ghi xÝch thanh vµ ghi xÝch vÈy c¸.
4.3.6.3. Qu¸ tr×nh ch¸y trªn ghi xÝch
Qu¸ tr×nh ch¸y trªn ghi xÝch x¶y ra liªn tôc tõ nung nãng, sÊy kh«, tho¸t chÊt
bèc, ch¸y chÊt bèc vµ cèc, ch¸y kiÖt ®Õn th¶i xØ. Víi ghi xÝch ng−êi ta cung cÊp giã
theo nhu cÇu tõng vïng cña qu¸ tr×nh ch¸y, nh− ®−îc thÓ hiÖn trong h×nh 4.58.
H×nh 4.58. BiÓu ®å cung cÊp giã cho buång löa ghi xÝch.
§−êng cong 1 ®Æc tr−ng cho l−îng kh«ng khÝ yªu cÇu ®Ó ch¸y nhiªn liÖu däc
theo chiÒu dµi ghi. §−êng cong 2 biÓu diÔn l−îng kh«ng khÝ ®−a vµo buång löa kh«ng
theo tõng vïng. §−êng 3 lµ l−îng kh«ng khÝ cÊp cho c¸c vïng kh¸c nhau.
L−îng kh«ng khÝ cÊp vµo vïng cuèi (vïng xØ) víi sè l−îng lín h¬n sè l−îng
cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o ch¸y kiÖt xØ vµ lµm m¸t ghi. ViÖc cung cÊp kh«ng khÝ theo tõng
vïng gióp hoµn thiÖn qu¸ tr×nh ch¸y nhiªn liÖu ®ång thêi gi¶m ®−îc tæn thÊt 2
q do
gi¶m l−îng kh«ng khÝ thõa trong buång löa. S¬ ®å ®¬n gi¶n cña qu¸ tr×nh ch¸y líp
nhiªn liÖu trªn ghi xÝch cho trong h×nh vÏ 4.59.
H×nh 4.59. S¬ ®å ®¬n gi¶n qu¸ tr×nh ch¸y líp nhiªn liÖu trªn ghi xÝch.
1
−
vïng nhiªn liÖu míi; 2
−
vïng tho¸t vµ ch¸y chÊt bèc;

53
3
−
vïng ch¸y cèc; 4
−
vïng chøa xØ.
Qu¸ tr×nh chuÈn bÞ nhiÖt cho nhiªn liÖu ®−îc b¾t ®Çu ngay sau khi nhiªn liÖu
r¬i lªn ghi. §−êng O1L t¸ch vïng nhiªn liÖu míi víi vïng tho¸t chÊt bèc. Bªn ph¶i
®−êng O1L lµ mÆt b¾t ®Çu tho¸t chÊt bèc mµ thùc tÕ lµ trïng víi mÆt bèc ch¸y nhiªn
liÖu. §−êng O2K lµ giíi h¹n gi÷a vïng tho¸t chÊt bèc vµ vïng ch¸y cèc. Trong vïng
O2O3O4O5KO2 x¶y ra qu¸ tr×nh ch¸y cèc, trong ®ã 3a lµ vïng «xy ho¸ vµ 3b lµ vïng
hoµn nguyªn. Vïng 4 lµ vïng xØ ë cuèi ghi mµ ë ®©y xØ ®−îc ch¸y kiÖt.
Nguån nhiÖt chñ yÕu ®Ó nung nãng vµ bèc ch¸y nhiªn liÖu míi lµ bøc x¹ cña
khãi tõ buång löa. Thµnh phÇn cña c¸c khÝ sinh ra ë phÝa trªn líp nhiªn liÖu ch¸y trªn
ghi xÝch ®−îc cho trong h×nh vÏ 4.60.
H×nh 4.60. Thµnh phÇn cña c¸c khÝ sinh ra ë phÝa trªn líp nhiªn liÖu ch¸y trªn ghi
xÝch däc theo ®−êng ®i cña líp nhiªn liÖu.
Tõ h×nh vÏ ta thÊy ë phÇn ho¹t ®éng nhÊt cña líp nhiªn liÖu x¶y ra sù khÝ ho¸
nhiªn liÖu vµ sinh ra mét l−îng lín c¸c khÝ ch¸y CO, H2, CH4 cïng víi c¸c s¶n phÈm
ch¸y hoµn toµn CO2, §−êng cong thay ®æi hµm l−îng O2 chøng tá r»ng ë ®Çu vµ
cuèi ghi xÝch cã d− «xy, cßn ë vïng gi÷a ho¹t ®éng m¹nh nhÊt (ch¸y m·nh liÖt) l¹i
kh«ng ®ñ «xy. Cho nªn ®Ó buång löa lµm viÖc mét c¸ch hiÖu qu¶ th× ta ph¶i pha trén
tèt dßng c¸c khÝ ch¸y ë phÇn gi÷a ghi víi dßng «xy d− cña phÇn ®Çu vµ cuèi ghi.
Muèn vËy ng−êi ta bè trÝ c¸c cuèn lß thÝch hîp ®Ó lµm co bít buång löa ë phÝa trªn
ghi vµ chÝnh ®iÒu ®ã lµm t¨ng ®¸ng kÓ tèc ®é khãi vµ thùc hiÖn ®−îc sù pha trén cña
chóng.
a) b)

54
c)
H×nh 4.61. S¬ ®å buång löa ghi xÝch dïng ®Ó ®èt:
a- than antraxit, b- than n©u; c- than ®¸.
Nh÷ng ®iÒu kiÖn chuÈn bÞ nhiªn liÖu trªn ghi xÝch, ®iÒu kiÖn bèc ch¸y vµ ch¸y
nhiªn liÖu, vµ ®iÒu kiÖn ch¸y kiÖt xØ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo nh÷ng ®Æc tÝnh c¬ b¶n
cña nhiªn liÖu. Ngoµi ra tÝnh chÊt cña m«i tr−êng khãi chøa trong buång löa còng phô
thuéc vµo lo¹i nhiªn liÖu ®èt; m«i tr−êng nµy ¶nh h−ëng rÊt nhiÒu ®Õn qu¸ tr×nh trao
®æi nhiÖt cña líp nhiªn liÖu ®ang ch¸y víi bÒ mÆt ®èt bè trÝ trong buång löa.
V× nh÷ng lý do ®ã mµ cÊu t¹o cña buång löa ghi xÝch ®Ó ®èt nh÷ng nhiªn liÖu
kh¸c nhau cã c¸c ®Æc ®iÓm riªng biÖt. H×nh vÏ 4.61a lµ s¬ ®å buång löa ghi xÝch ®Ó
®èt than antraxit.
Ta cã thÓ thÊy r»ng buång löa trong h×nh vÏ 4.58a cã cuèn sau dµi vµ ®−îc ®Æt
thÊp, do ®ã c¸c khÝ ch¸y sinh ra ë vïng ho¹t ®éng nhÊt cña ghi (vïng ch¸y m¹nh nhÊt)
®−îc h−íng vµo ®o¹n ®Çu cña ghi (phÝa ®Çu ghi) t¹o ®iÒu kiÖn ch¸y nhiªn liÖu míi cÊp
vµo. §ång thêi cuèn sau còng bøc x¹ nhiÖt cho xØ ®Ó ®¶m b¶o ch¸y kiÖt xØ ë cuèi ghi.
§Ó t¨ng c−êng sù pha trén c¸c khÝ ch¸y trong buång löa ®¶m b¶o cho chóng ch¸y hÕt
tr−íc khi bay ra khái buång löa ng−êi ta dïng giã xiÕt cã tèc ®é 50 70÷ m/s. L−îng
giã xiÕt b»ng 5 10%÷ toµn bé l−îng kh«ng khÝ ®Ó ch¸y. §Ó ch¸y kiÖt xØ (gi¶m tæn
thÊt 6
q) ng−êi ta bè trÝ cuèn sau thÊp xuèng vµ bäc g¹ch ®Ó m«i chÊt trong èng kh«ng
hÊp thu nhiÖt. Toµn bé nhiÖt do g¹ch hÊp thu sÏ ph¶n x¹ lªn vïng xØ ®ang ch¸y. §ång
thêi ®Æt bé phËn gi÷ xØ ë cuèi ghi ®Ó lµm chËm sù chuyÓn ®éng cña xØ vµ do ®ã ch¸y
kiÖt xØ tr−íc khi th¶i vµo phÔu xØ. ChÝnh bé gi÷ xØ nµy còng b¶o vÖ cho ghi khái bÞ hë.
§Ó tr¸nh sinh ra c¸c côc xØ b¸m ë c¸c t−êng bªn cña buång löa ng−êi ta ®Æt panen lµm
l¹nh b»ng n−íc (®Æt s¸t mÆt ghi). Panen nµy nèi vµo hÖ thèng tuÇn hoµn cña lß h¬i.
NhiÖt ®é kh«ng khÝ nãng cung cÊp cho ghi xÝch bÞ h¹n chÕ bëi ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña
ghi. Khi ®èt than antraxit trªn ghi xÝch nhiÖt ®é kh«ng khÝ nãng cã thÓ ®¹t ®Õn
150 200÷ oC. Khi ®èt nhiªn liÖu cã nhiÒu chÊt bèc, kh«ng khÝ ®−îc sÊy ®Õn
250 300÷ oC. H×nh vÏ 4.61b vµ 4.61c lµ s¬ ®å buång löa ghi xÝch ®Ó ®èt than n©u vµ

