Chủ đề 4: Quỹ tích điểm.
I.Kiến thức cơ bản:
Với các bài toán quỹ tích ta cần nhớ rằng:
1. Nếu , với A, B cho trước thì M thuộc đường trung trực
của đoạn AB.
2. , với A, B, C cho trước thì M đường tròn tâm C, bán
kính bằng k.AB
3. Nếu , với A, B, C, cho trước thì:
*Với k R điểm M thuộc đường thẳng qua A song song với BC
* Với k R+ điểm M thuộc nữa đường thẳng qua A song song với
BC theo hướng .
* Với k R- điểm M thuộc nữa đường thẳng qua A song song với
BC ngược hướng .
II. Bài tập minh hoạ:
Bài1: Cho , tìm tập hợp những điểm M thoã mãn:
(1) a.
(2) b.
Giải:
a.Gọi I là điểm thoã mãn hệ thức
I là trọng tâm .
Ta được :
(3)
Mặt khác nếu gọi E là trung điểm BC, ta được:
(4)
Thay (3), (4) vào (1) ta được:
M thuộc đường trung trực của đoạn IE.
b. Gọi K là điểm thoã mãn hệ thức :
= tồn tại duy nhất điểm K.
Ta được: = . (5)
Mặt khác: (6)
Thay (5), (6) vào (2), ta được:
M thuộc đường tròn tâm K, bán kính AE.
Bài 2: Cho , tìm tập hợp những điểm M thoã mãn:
(1) a.
(2) b.
Giải:
a. Ta biến đổi (1) về dạng:
M thuộc đường thẳng qua A song song
với BC.
b. Ta biến đổi (2) về dạng:
Gọi E, F theo thứ tự là trung điểm của AB và AC, ta được:
M thuộc đường trung bình EF của .
Bài 3:( ĐHMĐC-99):Cho , M là một điểm tuỳ ý trong mặt phẳng.
a.CMR vecto không đổi.
b.Tìm tập hợp những điểm M thoã mãn: .
Giải:
a.Ta có:
b.(Bạn đọc tự giải)
Chủ đề 5: Chứng minh hai điểm trùng nhau
I.Kiến thức cơ bản:
Muốn chứng minh hai điểm A và B trùng nhau, ta lựa chọn một trong hai
hướng:
Hướng 1:chứng minh
Hướng 2: chứng minh với O là điểm tuỳ ý.
II. Bài tập minh hoạ:
Bài1: Cho . Lấy các điểm M BC, N AC, P AB sao cho:
Chứng minh rằng hai tam giác ABC và MNP có cùng trọng tâm.
Giải:Gọi G, J theo thứ tự là trọng tâm các tam giác ABC, MNP, ta có:
Bài 2: Cho tứ giác lồi ABCD.Gọi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm của AB,
BC, CD, DA. Chứng minh rằng hai tam giác ANP và CMQ có cùng trọng
tâm.
Giải: Gọi G, J theo thứ tự là trọng tâm các tam giác ANP, CMQ và O là một
điểm tuỳ ý. Ta có:
(1)
Mặt : (2)
(3)
Từ (1), (2), (3) ta suy ra:
Vậy G, J trùng nhau.
Chủ đề 6: Chứng minh ba điểm thẳng hàng
I.Kiến thức cơ bản:
Mu ốn ch ứng minh 3 đi ểm th ẳng h àng ta c ần ch ứng minh:
(1)
Để nhận được (1), ta lựa chọn một trong hai hướng:
Hướng 1: Sử dụng các quy tắc biến đổi vectơ đã biết
Hướng 2:Xác định vectơ và thông qua một số tổ hợp trung gian.
II. Bài tập minh hoạ:
Bài1: Cho , lấy các điểm I,J thoã mãn:
Chứng minh Ị đi qua trọng tâm của .
Giải:
Viết lại (1) dưới dạng: (3)
Biến đổi (2) về dạng: (4)
Trừ theo vế (4) cho (3) ta được:
I, J, G thẳng hàng.
Bài 2: Cho . Đường tròn nội ti ếp tiếp xúc với AB, AC theo thứ
tự tại M, N. Gọi E, F theo thứ tự là trung điểm của AC, BC. Tìm điểm P
thuộc EF sao cho M, N, P thẳng hàng.
Hướng dẫn:
Gọi P là giao điểm của EF và đường phân giác trong góc B. Ta đi chứng
minh M, N, P thẳng hàng.
Bài 3: Cho . Lấy các điểm M, N, P sao cho:
Chứng minh rằng M, N, G thẳng hàng, với G là trọng tâm tam giác ABC.
(Bạn đọc tự giải)