Chuyển đổi số và tự chủ giáo dục đại học: Thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW tại các trường đào tạo văn hóa - nghệ thuật theo hướng quản trị hiện đại và nghiên cứu liên ngành

Trong bối cảnh Việt Nam đang trải qua những thay đổi mang tính bước ngoặt từ Cách mạng công nghiệp 4.0, cải cách bộ máy nhà nước và đặc biệt là việc triển khai Nghị quyết số 71-NQ/TW về tự chủ đại học, các trường đào tạo Văn hóa - Nghệ thuật đang đứng trước cả cơ hội và thách thức lớn. Bài viết này nhằm phân tích sâu sắc mối quan hệ giữa chuyển đổi số và tự chủ đại học, đặc biệt trong khối ngành Văn hóa - Nghệ thuật, một lĩnh vực có nhiều đặc thù về quy mô, nguồn lực và phương thức đào tạo. Nghiên cứu này đặt mục tiêu lấp đầy khoảng trống trong các công trình học thuật trước đây bằng cách cung cấp cơ sở lý luận, kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn Việt Nam để đề xuất các giải pháp chính sách toàn diện, giúp các cơ sở giáo dục đại học này phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

Các nhà hoạch định chính sách, quản lý giáo dục đại học, lãnh đạo các trường đại học, đặc biệt là các cơ sở đào tạo Văn hóa - Nghệ thuật, cùng các nhà nghiên cứu về giáo dục và công nghệ.

Nghiên cứu này khám phá vai trò then chốt của chuyển đổi số và tự chủ đại học trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và quản trị tại các trường Văn hóa - Nghệ thuật ở Việt Nam, theo định hướng của Nghị quyết số 71-NQ/TW. Tác giả đã sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính, kết hợp phân tích tài liệu (các văn bản pháp luật, nghị quyết, báo cáo), so sánh kinh nghiệm quốc tế (Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore) và nghiên cứu trường hợp điển hình tại ba cơ sở đào tạo Văn hóa - Nghệ thuật của Việt Nam. Kết quả cho thấy các trường này đang gặp hạn chế về hạ tầng số, năng lực giảng viên và mô hình quản trị, nhưng đồng thời có tiềm năng lớn từ sự phát triển của kinh tế sáng tạo và công nghệ mới như AI, VR/AR. Nghiên cứu đề xuất sáu nhóm giải pháp chính sách cụ thể, bao gồm hoàn thiện thể chế và cơ chế tự chủ, phát triển hạ tầng và nền tảng công nghệ số chuyên biệt cho ngành nghệ thuật, nâng cao năng lực số cho đội ngũ giảng viên và quản lý, đổi mới chương trình đào tạo theo hướng liên ngành và tích hợp công nghệ, tăng cường hợp tác quốc tế và liên kết với doanh nghiệp sáng tạo, và thúc đẩy nghiên cứu liên ngành gắn liền với ứng dụng. Các hàm ý của nghiên cứu là cung cấp lộ trình thiết thực để các trường Văn hóa - Nghệ thuật chuyển mình, đóng góp vào sự phát triển văn hóa và kinh tế quốc gia trong kỷ nguyên số.