Cơn sốt cam “đổi màu"
Vừa xuất hiện, Nettra đã khiến người ta bị choáng ngợp trước “cơn sốt
cam”. Nhiều người đã nghĩ với cách làm chuyên nghiệp và bài bản thì trong
thời gian không xa Cty này sẽ trở thành nhà bán lẻ điện thoại hàng đầu VN.
Thế nhưng hoạt động chưa đầy 1 năm rưỡi, Nettra lại đang loay hoay tìm
cách rao bán hệ thống bán lẻ điện thoại mà mình đã đổ không ít tiền của và
công sức gây dựng.
Nhiều chuyên gia đã đoán trước được “cái chết” này bởi họ nhìn thấy những
lỗi cơ bản mà Nettra mắc phải.
Điện thoại không phải là mớ rau!
Về mô hình chuỗi cửa hàng bán lẻ, theo đại diện của Nettra, đây là những
siêu thị được đầu tư rất lớn theo mô hình Service Point (điểm dịch vụ) với
sản phẩm và dịch vụ đa dạng trên một không gian rộng, vị trí thuận lợi, thiết
bị hiện đại. Tuy nhiên, trên thực tế các chuỗi cửa hàng dịch vụ ăn uống và
tạp hoá như Phở 24, KFC, Lotteria, G7, Seven-Eleven... có ưu thế chính là
tạo ra sự tiện lợi. Đối tượng khách hàng có nhu cầu đến các cửa hàng này
khá thường xuyên để thoả mãn những nhu cầu hàng ngày. Vì thế, các sản
phẩm thuộc nhóm "tạp hóa" và dịch vụ ăn uống, giải khát là phù hợp với mô
hình này. Trong khi đó, điện thoại di động và những nhu cầu xoay quanh
(sửa chữa, mua phụ kiện, load nhạc...) không thể là nhu cầu thường xuyên,
hàng ngày nên việc mở chuỗi cửa hàng là không cần thiết. Mua điện thoại
với người VN, cho đến nay, vẫn là một điều quan trọng, chứ không phải bó
rau, chai sữa mà ghé tiệm nào gần nhà mua
cho tiện. Hơn nữa, nếu có nhu cầu về dịch vụ,
tiện ích, sửa chữa, thông thường khách hàng
không muốn phải đến những nơi sang trọng, xa xôi để thực hiện. Một cửa
hàng nhỏ lẻ, quen thân sẽ có ưu thế hơn. Chính điều này lý giải tại sao dù
mức nhận biết thương hiệu Nettra là khá tốt nhưng khách hàng của nó lại
thường ít hơn nhân viên.
Nếu làm thử một phép tính sơ sơ, cũng có thể thấy bài toán kinh doanh của
Nettra cần một nguồn tài chính lớn như thế nào. Cho dù Nettra thông báo hồi
tháng 3 năm 2007, tổng số vốn điều lệ chính thức tăng lên 1.200 tỷ nhưng
theo nhiều nhà nghiên cứu kinh tế, Nettra cũng
khó kham nổi trong thời gian dài. Với con số
130 cửa hàng, chủ yếu tại TP HCM và Hà Nội,
để tồn tại, mỗi cửa hàng hàng tháng phải chi
khoảng 30 triệu đồng tiền hoạt động. Tổng chi
cố định hằng tháng là 3,9 tỷ đồng. Đáng nói
hơn, mỗi tháng chuỗi cửa hàng này “ngâm” ít
nhất là 26 tỷ đồng! Cụ thể, mỗi cửa hàng phải
trữ ít nhất là 100 máy x 2 triệu đồng (giá trung
bình)/máy = 200 triệu đồng. Để trả được 50%
chi phí cho hệ thống, nếu một máy lãi 100.000
đ thì mỗi tháng phải bán ra tới 300.000 máy có
mức giá 2 triệu đồng! Một sức ép quá lớn. Chưa kể, vòng đời sản phẩm của
ĐTDĐ hiện nay được xác định khoảng 6 tháng. Quá thời hạn trên, giỏi lắm
chỉ bán được 50% giá so với giá máy khi nhập.
Bắn tên đừng ngắm nhiều đích!
Mỗi hãng phân phối và bán lẻ đều xác định cho mình một phân khúc thị
trường cụ thể. Nếu có nhiều phân khúc thì phải có các gói dịch vụ khác
nhau. Hiện nay, nếu FPT gắn liền với các thương hiệu điện thoại lớn tại VN
thì các Cty nhỏ hơn cũng chiếm lĩnh được những thị phần nhất định. P&T
với Sony Ericsson; An Bình với Dopod, BenQ-Siemens; Rồng Thái Bình
Dương với O2; Thành Công Mobile với Panasonic, Innostream, Pantech...
Các nhà cung ứng dịch vụ mạng CDMA (S-Fone, HT Mobile và EVN
Telecom) đều có hệ thống phân phối sản phẩm đặc thù tương tự như mô
hình vừa bán sỉ vừa bán lẻ; Viettel cũng gắn hệ thống bán lẻ với cung ứng
dịch vụ để tạo ra lợi thế của mình... Thế nhưng theo một đại diện của Nettra,
hãng này lại hướng đến mô hình một chuỗi siêu thị điện thoại di động có đối
tượng khách hàng rất đa dạng với đủ mọi thành phần, lứa tuổi. Đối tượng
khác hàng của mỗi siêu thị mang đặc thù dân cư, kinh tế của khu vực đó. Ví
dụ như siêu thị các các phố trung tâm, gần các khu văn phòng lớn thì đối
tượng khách hàng chủ yếu là doanh nhân, những người có thu nhập
cao,những siêu thị nằm gần các trường đại học, khu dân cư, nhà máy, chợ...
thì đối tượng khách hàng lại chủ yếu là học sinh, sinh viên, công nhân viên
chức, người lao động. Mọi khách hàng khi đến với hệ thống siêu thị Nettra
đều tìm được sản phẩm phù hợp với nhu cầu và túi tiền của mình và họ đều
được phục vụ nhiệt tình như nhau. Rõ ràng, cùng một lúc khó có một thương
hiệu nào dành cho tất cả khách hàng. Khách hàng không thể biết mình có
phải là đối tượng của Nettra hay không.
Trung tuần tháng 6/2007, đại diện của Công ty TNHH Đầu tư và Thương
mại Hệ thống quốc tế (Nettra) xác nhận họ đang trong quá trình đàm phán để
nhượng lại hệ thống bán lẻ điện thoại di động cho TCty Viễn thông Quân
đội (Viettel). Nếu thương vụ này thành công thì cơn sốt cam sẽ đổi màu.
