CÔN TRÙNG HẠI LÚA -
CHÂU CHẤU
(Tên khoa học: Oxya chinensis Thunberg Oxya velox Fabr)
Thuộc Họ: Acrididae Bộ: Orthoptera
Đặc điểm hình thái:
- Trứng hình ống hơi cong ở giữa, một đầu hơi to màu vàng đậm, ổ
trứng hình túi, trong đó trứng xếp xiên hai hàng. Trứng đẻ thành ổ từ
10-30 quả trong thân lúa, nếp gấp của lá lúa và trong những bụi cỏ trên
mặt nước.
- Châu chấu non thường có 6 tuổi, màu xanh, râu sợi chỉ, mảnh lưng
ngực trước dài hơn đầu, mầm cánh kéo dài tới đốt thứ giữa bụng.
- Châu chấu trưởng thành con cái thân dài hơn con đực, màu xanh vàng
hoặc nâu bóng; râu đầu sợi chỉ có 23-28 đốt; mắt kép. Góc dưới phía
sau mảnh lưng đốt bụng 3, 4 con cái có dạng gai. Mép sau mảnh sinh
dục dưới có 4 răng, cự ly giữa các răng bằng nhau.
Đặc điểm sinh học, sinh thái và gây hại:
Vòng đời của châu chấu khoảng 200-210 ngày
+ Giai đoạn trứng: 15-21 ngày.
+ Giai đoạn sâu non: 100 ngày.
+ Giai đoạn trưởng thành: khoảng 3 tháng.
Con trưởng thành của châu chấu sống khoảng 3 tháng, trong đó con cái
sống lâu hơn con đực. Sau khi hóa trưởng thành được 5-40 ngày thì bắt
đầu giao phối, sau 10-41 ngày (trung bình trên dưới 20 ngày) bắt đầu
đẻ trứng. Mỗi con cái có thể đẻ 3 ổ, mỗi ổ có 10-102 quả. Châu chấu
thường thích đẻ trứng ở đất ẩm, xốp, có nhiều cỏ dại, nhiều ánh nắng,
thích đẻ trên đất cát pha.
Châu chấu non ngay sau khi nở đã bắt đầu phá hại. Trưởng thành hoạt
động mạnh vào 7-10 giờ và 16-17 giờ. Ban đêm châu chấu có xu hướng
bay vào ánh lửa sáng hoặc đèn tia tử ngoại, khi nhảy xuống mặt nước
có thể bơi. Châu chấu phá hại quanh năm, đặc biệt là những nơi cấy cả
vụ sớm và muộn.
Châu chấu phân bố phổ biến ở khắp các vùng trồng lúa của Việt Nam
và trên thế giới. Cả trưởng thành và sâu non đều gây hại và gây hại tất
cả các thời kỳ phát triển của cây lúa.
Phòng trừ:
● Dọn sạch cỏ ở các bờ ruộng hoặc sơn bờ ruộng. Thời kỳ mạ, lúa con
gái có thể dùng vợt bắt châu chấu. Các vùng trung du và mièn núi đốt
các đống lửa để bẫy diệt châu chấu.
● Dùng các loại thuốc có vị độc, tiếp xúc như: Sherpa 25EC, Fastac
5EC... Có thể dùng hỗn hợp thuốc lân hữu cơ và cúc tổng hợp có hiệu
quả cao nhất: Bà con có thể tự pha trộn hoặc dùng các thuốc đã hỗn
hợp sẵn như Dragon, Fenbis, Sherzol… Ngoài ra, cũng có thể dùng một
số thuốc khác như Gà Nòi, Pyrinex, Sagosuper… Để kết hợp bảo vệ
thiên địch, có thể dùng các chế phẩm nấm Metarhizium cũng có hiệu
quả tốt.
Khi châu chấu trưởng thành phát sinh với mật độ cao trên diện rộng thì
việc phun thuốc diệt trừ đòi hỏi phải làm đồng loạt, rất tốn công sức và
chi phí. Tốt nhất nên theo dõi phát hiện châu chấu non xuất hiện vào
đầu mùa mưa rồi dùng thuốc trừ ngay thì hiệu quả sẽ cao hơn nhiều.
Ngoài việc phun thuốc, nhiều nơi bà con có kinh nghiệm dùng hạt bắp
xâu thành chuỗi nhúng vào dung dịch thuốc pha lẫn rỉ đường treo rải
rác trong vườn để làm bả diệt châu chấu, hiệu quả cũng khá tốt.
Châu chấu trưởng thành hại lúa
Trứng châu chấu