CÔN TRÙNG HẠI LÚA –
SÂU CUỐN LÁ NHỎ
(Cnaphalocrosis medinalis Guenee)
(Tên khoa học: Cnaphalocrosis medinalí Guenee)
Thuộc: Họ: Pyralidae Bộ: Lepidoptera
Đặc điểm hình thái:
- Trứng hình bầu dục, có vân mạng lưới rất nhỏ, đẻ cả ở mặt trên và
mặt dưới lá (nhưng chủ yếu ở mặt trên lá). Trứng mới đẻ màu hơi đục,
khi gần nở chuyển màu ngà vàng.
- Sâu non tuổi 1 đã rất linh hoạt; tuổi 2-3 trở đi nhả tơ khâu hai mép lá
cuốn thành tổ nằm bên trong gây hại; tuổi 4-5 nhả tơ dệt gập lá theo
chiều ngang hoặc chập nhiều lá thành bao. Sâu non mới nở màu trắng
trong, đầu màu nâu sáng, khi bắt đầu ăn cơ thể chuyển màu xanh lá mạ.
Sâu non đẫy sức chuyển màu vàng hồng chui ra khỏi bao tìm chỗ hoá
nhộng theo cách nhả tơ, cắn đứt hai mép lá khâu thành bao hoặc bò
xuống gốc lúa, bẹ lá dệt kén mỏng hoá nhộng.
- Nhộng: có mầm cánh, râu đầu và chân vượt quá mép sau đốt bụng thứ
4. Lỗ thở trồi lên, các đốt bụng thứ 6, 8 thót vào.
- Con trưởng thành: có màu vàng nâu, mép trước cánh trước màu nâu
đen. Ở khoảng 2/3 kể từ gốc cánh con đực có chấm lõm màu đen óng
ánh, trên chấm có chùm lông màu nâu xẫm.
Đặc điểm sinh học, sinh thái và gây hại:
Vòng đời của sâu cuốn lá nhỏ từ 30-35 ngày:
+ Thời gian trứng: 6-7 ngày.
+ Thời gian sâu non: 15-25 ngày.
+ Thời gian nhộng: 6-8 ngày.
+ Thời gian ngài vũ hóa đến đẻ trứng: 2-7 ngày.
Ngài của sâu cuốn lá nhỏ có tính hướng quang rất mạnh và con cái
mạnh hơn con đực. Nhộng thường vũ hóa về đêm, ban ngày thường ẩn
nấp, nếu khua động thì chỉ bay lên bằng chiều cao ngọn
Nhộng
Bướm sâu cuốn lá nhỏ
Lá lúa bị sâu cuốn lá nhỏ phá hoại
Ruộng lúa bị sâu cuốn lá nhỏ
Phòng trừ bằng cách:
● Bón cân đối NPK, không nên bón quá nhiều đạm.
● Điều chỉnh mật độ cấy hợp lý, vệ sinh đồng ruộng và diệt trừ cỏ dại
là nơi trú ngụ qua đông.
● Dùng các biện pháp thủ công: bẫy đèn bắt bướm…
● Diệt trừ bằng thuốc hoá học: phun các loại thuốc: Padan 95SP,
Gegent 800WP, Sumithion 50 EC, Karte 2,EC…