Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
L I M Đ U Ờ Ở Ầ
Chính sách b o hi m xã h i đã đ c Đ ng, Nhà n ể ả ộ ượ ả ướ ệ c ta th c hi n ự
t năm 1960 c a th k XX. K t đó đ n nay, chính sánh b o hi m xã ừ ế ỉ ể ừ ủ ế ể ả
h i đã đ ộ ượ ủ c phát huy, đóng vai trò quan tr ng trong cu c s ng c a ọ ộ ố
nh ng ng i lao đ ng. B o hi m xã h i (BHXH) luôn có m t khi ng ữ ườ ể ả ặ ộ ộ ườ i
lao đ ng g p nh ng r i ro: m đau, b nh t ủ ữ ệ ặ ộ ố ậ ữ t, tai n n, tu i già và nh ng ổ ạ
khó khăn khác trong cu c s ng. ộ ố
c th c hi n theo đi u l T khi B lu t lao đ ng ra đ i, BHXH đ ộ ộ ậ ừ ờ ượ ề ệ ự ệ
BHXH đã th c s đi vào đ i s ng xã h i, kinh t và chính tr , có tác ự ự ờ ố ộ ế ị
d ng tích c c trong m i quan h gi a ng ụ ệ ữ ự ố ườ i lao đ ng và ng ộ ườ ử ụ i s d ng
lao đ ng. T ch c BHXH đã kh ng đ nh đ c hi u qu ho t đ ng và v ổ ứ ẳ ộ ị ượ ạ ộ ệ ả ị
th c a mình trong n c, đ t đ ế ủ ướ ạ ượ c nh ng k t qu r t đáng khích l ả ấ ữ ế ệ .
Bên c nh nh ng thành tích đó BHXH Vi ữ ạ ệ ề t Nam v n còn có r t nhi u ẫ ấ
đi m ch a phù h p đ c bi ư ể ặ ợ ệ ủ t là trong giai đo n phát tri n hi n nay c a ể ệ ạ
c. đ t n ấ ướ
Tr c th c t : "Công tác chi ướ ự ế đó, em đã l a ch n nghiên c u đ tài ọ ứ ề ự
huy n C m xuyên - Hà Tĩnh giai đo n 2000- tr B o hi m xã h i ể ả ả ộ ở ệ ẩ ạ
i pháp" 2002 Th c tr ng và gi ự ạ ả làm lu n văn t ậ ố t nghi p c a mình. ệ ủ
Lu n văn này đ c th c hi n v i m c đích nêu lên s c n thi ậ ượ ự ầ ự ụ ệ ớ ế t
c a BHXH đ i v i ng ủ ố ớ ườ i lao đ ng làm rõ nh ng v n đ lý lu n v ữ ề ấ ậ ộ ề
công tác chi tr t ả ạ i BHXH huy n, nh ng k t qu đ t đ ữ ả ạ ượ ệ ế ữ c, và nh ng
i c n gi i quy t đ t đ i pháp nh m th c hi n t t n t ồ ạ ầ ả ế ể ừ ó có nh ng gi ữ ả ệ ố t ự ằ
công tác chi tr BHXH t ả ạ i BHXH huy n C m Xuyên - Hà Tĩnh ẩ ệ
K t c u lu n văn ngoài l ậ ế ấ ờ i nói đ u và k t lu n g m ph n ầ ế ầ ậ ồ
Ch ng I : Lý lu n chung v BHXH ươ ề ậ
Ch ng II : Công tác chi tr các ch đ BHXH t ươ ế ộ ả ạ ệ i huy n
C m Xuyên –Hà T nh giai đo n 2000-2002. ẩ ạ ỉ
1
Ch ng III ươ : M t s ki n ngh . ị ộ ố ế
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
Lu n văn đ c p đ n m t s v n đ trong công tác chi tr ộ ố ấ ề ậ ế ề ậ ả
BHXH, đ a ra m t s ki n ngh nh m nâng cao ch t l ng và hi u qu ộ ố ế ấ ượ ư ằ ị ệ ả
trong công tác chi tr , đáp ng đ ứ ả ượ c yêu c u c a ng ầ ủ ườ i lao đ ng trong ộ
công cu c đ i m i đ t n c. ớ ấ ướ ộ ổ
Đ tài này đ ề ượ ỡ ấ ậ ớ ự
c hoàn thành v i s giúp đ r t t n tình c a các ng ườ ệ t ự ướ
2
ủ th y cô giáo chuyên ngành, c a Trung tâm Thông tin - Th vi n tr ư ệ ủ Đ i h c QL và KD - HN. Đ c bi t là có s h ng d n tr c ti p, nhi ế ự ẫ ệ ặ ươ . : Đoàn Th Thu H ng tình c a Gi ng viên - Th c sĩ ị ầ ạ ọ ủ ạ ả
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
CH NG I ƯƠ
LÝ LU N CHUNG V B O HI M XÃ H I Ộ
Ề Ả
Ậ
Ể
Ố 1. S C N THI T, Đ C TR NG C B N VÀ Ý NGHĨA C A BHXH Đ I
Ự Ầ
Ơ Ả
Ư
Ủ
Ặ
Ế
V I S PHÁT TRI N KINH T - XÃ H I Ộ Ể
Ớ Ự
Ế
t c a BHXH . 1.1 S c n thi ự ầ ế ủ
ấ ề ể ướ
ợ ữ
ộ ổ ế ườ
ộ ấ
ng h p này, các nhu c u c n thi ợ ầ ế ệ ầ
ậ ề
c khám ch a b nh, đi u tr khi m đau; c n ng ố ữ ượ ầ ườ
ệ ạ
ề ươ ng, làm cho ng ủ ổ ộ ặ ả ươ
ầ ệ
ộ
ườ ư ộ ố ấ ị ậ ả
N n s n xu t hàng hoá càng phát tri n thì v n đ thuê m n nhân ấ ề ả công di n ra càng ph bi n, mâu thu n gi a ch và th ngày càng gia ủ ẫ ễ ư ố i lao đ ng không may g p r i ro, s c nh : m t khi ng tăng. Đ c bi ặ ủ ệ ặ ự ố ơ t, tai n n lao đ ng, m t vi c làm…ph i ngh vi c. Khi r i đau, b nh t ỉ ệ ệ ả ạ ậ t không nh ng không vào nh ng tr ữ ườ ữ ớ m t đi mà còn tăng lên, th m chí còn phát sinh ra nhi u nhu c u m i ấ nh : c n đ i nuôi ị ầ ư ầ ng, chăm sóc khi g p tai n n, th ng t ỉ ệ t… T ng th i gian ngh vi c d ờ ậ ưỡ i lao đ ng càng g p nhi u khó i ch không tr l ng ề ườ ặ ườ i ch ch cam khăn h n và không yên tâm làm vi c. Vì v y, lúc đ u ng ủ ỉ ườ ậ ơ ả k t tr công lao đ ng nh ng sau đó đã ph i cam k t c vi c b o đ m ế ả ệ ả ả ế ả cho ng i lao đ ng có m t s thu nh p nh t đ nh đ h trang tr i khi ể ọ ộ không may g p nh ng khó khăn đó.
Trong th c t ề ẩ
ả ả ậ ồ
ữ ặ , nhi u khi các r i ro trên không x y ra và ng ự ế ồ ả ư ề ấ ớ ộ ọ ố
ữ
ả ỏ ủ ợ ướ ớ
i lao đ ng mà mình s d ng, th hi n ườ
c ph i đ ng ra can thi p b ng cách: bu c gi ộ ệ ử ụ ơ ể ộ ậ ỹ
ở ả ứ ố ớ ộ ỹ ồ ộ ọ
ườ ủ ữ
cho qu . B ng cách đó c ch và th ể ợ ấ ặ c đ ng ra b o tr ợ ộ ướ ứ ằ ỹ
ờ ủ giác th c hi n, cu c s ng c a ng ườ ệ ợ
c đ m b o.Ng ự ố ấ ả ủ ấ ả
3
t. ủ i ch ườ ủ ọ không ph i chi ra đ ng nào nh ng cũng có khi x y ra d n d p, bu c h ộ ẫ ph i b ra m t kho n ti n r t l n mà h không mu n. Do đó mâu thu n ch th càng tr nên vô cùng gay g t. Khi nh ng mâu thu n này kéo dài ắ ẫ i ch ph i có trách nhà n ủ ả ằ ể ệ ở ệ nhi m h n đ i v i ng vi c ệ ph i trích ra m t ph n thu nh p c a mình đ hình thành qu . Sau đó ủ ầ ả i lao đ ng và gia đình h , khi dùng ngu n qu này đ tr c p cho ng i lao đ ng không may g p nh ng r i ro và s c b t ng . Đ ng ng ồ ườ ợ th i Nhà n ả ờ i và t đ u th y mình có l i lao ộ ự ố ấ ề c b o v vi c s n xu t kinh doanh đ ng đ ệ ệ ả ủ ượ ườ ả ượ ả ộ c nh ng xáo tr n không c n thi ng, tránh đ di n ra bình th ộ ữ ễ ự i ch đ ượ ườ ế ầ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
c th gi i quan ni m ố ệ ượ
ế ớ ư ậ M i quan h ba bên nêu trên đ ộ ộ
ị ộ ộ ệ ậ
ợ ủ
ể ọ
c b o hi m và gia đình h trong tr ả ủ ặ ố
ủ ề ế ổ ộ ị
ể ệ là B o hi m ả xã h i (BHXH) cho ng ế ộ i lao đ ng. Nh v y BHXH là m t ch đ ườ pháp đ nh b o v ng i lao đ ng, b ng cách thông qua vi c t p trung ườ ệ ả ằ c huy đ ng t ngu n tài chính đ i lao đ ng, s đóng góp c a ng ồ ượ ủ ộ ườ ộ ừ ự i s d ng lao đ ng (n u có), s tài tr c a Nhà n ng c nh m tr c p ợ ấ ằ ế ộ ườ ử ụ ướ ự ị ng h p b i đ v t ch t cho ng ợ ườ ả ườ ượ ấ ậ gi m ho c m t thu nh p do g p các r i ro m đau, thai s n, tai n n lao ậ ạ ấ ặ ả ậ đ ng, b nh ngh nghi p, h t tu i lao đ ng theo quy đ nh c a pháp lu t ệ ệ ộ vong… ho c t ặ ử
1.2 Đ c tr ng c b n c a BHXH . ơ ả ủ ư ặ
i cho ộ ề ợ ả
ng ộ ữ ư ộ ườ
ả ơ ả i lao đ ng trong và sau quá trình lao BHXH là m t chính sách xã h i nh m đ m b o quy n l i lao đ ng do v y BHXH có nh ng đ c tr ng c b n sau: - BHXH đ m b o cho ng ườ ằ ặ ộ ậ ả ả
đ ng.ộ
- Các r i ro c a ng ậ ế ủ
ề ủ ạ ư ố
ế ế ủ ả ộ
ồ ặ i lao đ ng liên quan đ n thu nh p c a h ườ ệ ộ ườ ữ ọ ầ
ả ồ ả ậ
ọ ủ ộ nh : m đau, tai n n lao đ ng - b nh ngh nghi p, thai s n, m t vi c ệ ấ ệ ị ả i lao đ ng b gi m làm, già y u, ch t…Do nh ng r i ro này mà ng ể ổ ho c m t ngu n thu nh p, h c n ph i có kho n thu khác bù vào đ n ậ ấ đ nh cu c s ng, thông qua BHXH ngu n thu nh p này đ ả ị ộ ố - S đóng góp c a các bên tham gia BHXH: Ng ườ ự c quy n h ụ ủ ợ ấ ả
ề ưở ộ ả
ng tr c p BHXH ph i có nghĩa v đóng BHXH; ng ườ ụ ợ ấ ể ả
ướ ề ầ
c đ m b o. ượ ả ố i lao đ ng mu n ộ ườ đ i ượ i lao s d ng lao đ ng cũng ph i có nghĩa v đóng BHXH cho ng ử ụ đ ng mà mình thuê m n. Qu BHXH dùng đ chi tr các tr c p khi ỹ ộ có nhu c u phát sinh v BHXH. - Các ho t đ ng BHXH đ ạ ộ ự ệ
ượ ậ ị ậ c th c hi n trong khuôn kh pháp lu t, ổ ạ ộ c b o h các ho t đ ng ả ướ ộ
các ch đ BHXH cũng do lu t đ nh, Nhà n ế ộ c a BHXH. ủ
ủ
1.3 Ý nghĩa c a BHXH: Ra đ i và phát tri n cùng v i n n kinh t
ể ướ
ủ
4
ng, BHXH đã có ờ i n c a BHXH m t ủ ể ặ ở ầ ế đ , n n kinh t ế ề ượ ớ càng phát tri n thì m c đ hoàn thi n c a BHXH ngày càng cao và v i th tr ớ ề ế ị ườ i. Trình đ phát tr c trên th gi ộ ế ớ c quy t đ nh b i m c đ phát tri n c a n n kinh t ể ứ ề ộ ệ ủ ứ ộ h u h t các n ế ế ị ở ể
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ặ ế ủ ự ố t th c đ i
xã h i nh sau: ế ư
i lao đ ng:
nh ng đ c tr ng riêng có c a mình BHXH đã có ý nghĩa thi ư ữ v i s phát tri n kinh t ộ ể ớ ự • Đ i v i ng ộ ố ớ Trong giai đo n hi n nay khi đ t n ệ ấ ướ
ữ
ấ ề ủ ệ ạ ệ ư ố ạ
ộ ườ ả ổ ế
ủ
ố ẽ ưở ườ ạ ệ ệ ng xuyê ả ầ ả ộ ữ ấ ẫ ệ c đang ngày càng hoàn thi n quá trình công nghi p hoá- hi n đ i hoá thì nh ng "r i ro" nh m đau, ệ i di n ra tai n n lao đ ng- b nh ngh nghi p, thai s n, m t vi c làm…l ễ ạ n và ngày càng ph bi n h n, ph c t p h n. Khi m t cách th ứ ạ ơ ơ ế ả ậ i lao đ ng v c v t nh ng r i ro này x y ra s gây khó khăn cho ng ộ ườ t cho c c ng đ ng. ch t l n tinh th n, nh h ả ộ
ộ ồ ế ớ ư
V i t c, BHXH s góp ph n tr giúp cho cá nhân nh ng ng ợ ầ ẽ ườ ng không t cách là m t trong nh ng chính sách kinh t ữ ữ
ữ
ề ằ ộ ả ủ ữ
ọ ọ ổ ươ ọ ộ
ệ ầ ọ ộ
xã h i c a Nhà ộ ủ ộ i lao đ ng n ướ g p ph i r i ro, b t h nh b ng cách t o ra cho h nh ng thu nh p thay ạ ấ ạ ặ ậ i…giúp h n đ nh cu c s ng, th , nh ng đi u ki n lao đ ng thu n l ị ậ ợ ệ ế ộ ố ng lai. T đó góp yên tâm công tác, t o cho h m t ni m tin vào t ề ừ ạ ph n quan tr ng vào vi c tăng năng su t lao đ ng cũng nh ch t l ư ấ ượ ng ấ công vi c cho xí nghi p nói riêng và cho toàn xã h i nó chung. ộ
ệ ố ớ ỹ ồ
i theo ố ạ
ặ ậ ọ
ộ ậ ằ ả ỹ ễ ộ
ấ i quá trình phát tri n kinh t ả ể ớ
c a đ t n ế ủ ấ ướ ệ ớ ấ ớ
ệ ạ ấ ậ
ứ ầ ư ế ề ứ ư
ủ ể ỗ
ệ ộ : • Đ i v i xã h i Qu BHXH là m t ngu n tài chính đ c l p ngoài ngân sách Nhà ộ lu tậ c do các bên tham gia BHXH đóng góp nh m phân ph i l n ướ đ nh cho m i thành viên khi b ng ng ho c gi m thu nh p gây ra do t m ạ ị ừ ị th i hay vĩnh vi n m t kh năng lao đ ng. Qu BHXH không nh ng tác ữ ờ ầ ạ đ ng t c mà còn góp ph n t o ộ i lao ra nh ng c s s n xu t kinh doanh m i, vi c làm m i cho ng ơ ở ả ườ ữ ườ đ ng, t i quy t tình tr ng th t nghi p, tăng thu nh p cho ng i đó gi ả ừ ộ lao đ ng … d phát i nhi u hình th c khác nhau nh hình th c đ u t ướ ộ tri n ph n "nhàn r i" c a qu . ỹ ộ ộ
ầ ư ậ ể ờ ố ủ ế
ọ Nh v y, BHXH là m t trong nh ng chính sách xã h i quan tr ng ữ không th thi u c a m i qu c gia nh m n đ nh đ i s ng kinh t - xã ị ằ ổ ỗ h i và góp ph n làm v ng ch c th ch chính tr . ị ể ế ế ầ ố ắ ữ ộ
2. N I DUNG HO T Đ NG C A BHXH Ạ Ộ
Ộ
Ủ
ạ ủ ệ
ề ườ ộ i lao đ ng
5
2.1. Quy n h n và trách nhi m c a các bên tham gia BHXH 2.1.1 Ng ạ * Quy n h n ề
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ệ ng h u ho c tr c p k p th i, đ y đ thu n ti n ợ ấ ậ ị ặ
ị
ng BHXH theo quy đ nh t ẩ ướ
ch c BHXH có hành vi vi ph m Đi u l ườ ử i s BHXH. ệ ưở - Khi u n i v i c quan Nhà n ạ ớ ơ ặ ổ ứ ầ ờ ủ này. i Đi u l ề ệ ạ c có th m quy n khi ng ề ạ ề ệ
ị
ng ch đ - Đ c nh n s BHXH. ậ ổ ượ - Đ c nh n l ượ ư ậ ươ khi có đ đi u ki n h ủ ề ế d ng lao đ ng ho c t ộ ụ * Trách nhi mệ - Đóng BHXH theo đúng quy đ nh. - Th c hi n đúng các quy đ nh v vi c l p h s đ h ị ồ ơ ể ưở ề ệ ậ ự ệ ế ộ
BHXH. - ả ồ ơ ề ị
B o qu n, s d ng s BHXH và h s v BHXH đúng quy đ nh. ả ử ụ ổ ộ i s d ng lao đ ng 2.1.2 Ng ườ ử ụ ạ *Quy n h n ề ủ - T cừ h i th c hi n nh ng yêu c u không đúng v i quy đ nh c a ầ ự ữ ệ ố ớ ị
Đi u l ề ệ
- Khi u n i v i c quan Nhà n BHXH. ế c có th m quy n khi c quan ề ẩ ơ
BHXH có hành vi vi ph m Đi u l ướ BHXH. ề ệ ạ ớ ơ ạ
* Trách nhi mệ - Đóng BHXH theo đúng quy đ nh. - Trích ti n l ị i lao đ ng đ đóng BHXH đúng quy ng c a ng ủ ề ươ ườ ể ộ
đ nh. ị
ấ ấ ệ ồ ơ
c có th m quy n. có ki m tra, thanh tra v BHXH c a c quan Nhà n ẩ ề ề ướ
ể
ặ
ủ ệ - Xu t trình các tài li u, h s và cung c p thông tin liên quan khi ủ ơ ể ộ 2.1.3 C quan b o hi m xã h i ả ơ ạ * Quy n h n ề - Trình th t ủ ướ ị ậ
ề ng h ể này. ề ệ ạ ị
ng Chính ph ban hành ho c ban hành theo th m ẩ ố quy n các quy đ nh đ qu n lí vi c thu, chi BHXH và đ xác nh n đ i ể t i Đi u l ế ộ ượ ệ ng th c qu n lý qu BHXH đ đ m b o th c hi n ả ng các ch đ BHXH quy đ nh t ỹ ứ ể ả ươ ự ả ả
các ch đ BHXH có hi u qu . ả ệ
ườ ề
ch đ BHXH cho các đ i t ừ ệ
ể ọ ế ộ ấ ố ế ộ
c có th m quy n v hành vi man trá, làm gi h ưở nhà n ề ệ ề ẩ
6
ưở - T ch c ph ổ ứ ế ộ - Tuyên truy n, v n đ ng đ m i ng i tham gia th c hi n BHXH. ự ộ ậ ệ ượ ng đ c - T ch i vi c chi tr ố ượ ả ng ch đ BHXH khi có nghi v n và có khi có k t lu n c a c quan ế ậ ủ ơ h s , tài li u. ả ồ ơ ướ * Trách nhi mệ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ỹ ả ử ụ
ệ
- T ch c thu, qu n lý, s d ng qu BHXH đúng quy đ nh. - Th c hi n các ch đ BHXH đúng quy đ nh t ế ộ - T ch c vi c chi tr l ạ ầ ng h u và tr c p BHXH k p th i, đ y ị i đi u l ề ệ ị này. ờ ị ợ ấ ả ươ ư ệ
ạ ề ế ế ả ấ
ổ ứ ự ứ ổ đ , thu n ti n. ệ ậ ủ - Gi ố - Thông báo đ nh kỳ hàng năm v tình hình th c hi n BHXH đ i ề i quy t các tranh ch p, khi u n i v BHXH. ự ệ ị
i lao đ ng. v i ng ớ ườ ử ụ ộ ườ ộ
i s d ng lao đ ng và ng ỹ ồ
ỹ ậ ề ủ ữ
ằ t p trung đ chi tr 2.2. Ngu n qu BHXH Qu BHXH t p trung nh ng đóng góp b ng ti n c a nh ng ng ả ữ ộ
i đ ườ i cho ỹ ề ệ ậ ặ ng BHXH và gia đình h khi h b gi m ho c ọ
tham gia BHXH hình thành m t qu ti n t nh ng ng ưở m t thu nh p do b gi m, m t kh năng lao đ ng ho c m t vi c làm. ả ể ọ ị ả ấ ữ ấ ấ ặ ộ
Nh v y qu BHXH là m t qu tiêu dùng, đ ng th i là m t qu d ệ ộ ỹ ỹ ồ
ườ ượ h c ậ ị ả ư ậ ừ ờ ộ ấ
ả ấ ệ ấ ả
i và phát tri n. ỹ ự ộ v a mang tính xã h i r t cao và là đi u phòng; nó v a mang tính kinh t ề ế ừ ki n hay c s v t ch t quan tr ng nh t đ m b o cho toàn b h th ng ộ ệ ố ọ ơ ở ậ BHXH t n t ể
ạ
ủ ấ ả ữ
ự ệ ệ
ệ ạ ể
i quy t Qu BHXH hình thành và ho t đ ng đã t o kh năng gi ế ạ ộ ả ả ấ ít nh t, i tham gia v i t ng d tr ự ữ ườ ớ ổ c th c hi n theo c hai chi u không ề ả ườ t h i kinh t cho ng i ế ả cvà ngân sách ướ t ki m chi cho c Ngân sách nhà n ả ộ
ồ ạ ỹ t c nh ng ng nh ng r i ro c a t ữ ủ giúp cho vi c giàn tr i r i ro đ ả ủ ượ gian và th i gian, đ ng th i giúp gi m thi u thi ồ ờ ờ s d ng lao đ ng, ti ệ ế ử ụ gia đình.
Qu đ c hình thành t ồ ế
nhi u ngu n khác nhau. Tr ộ
ủ ồ
ớ ấ ỗ ươ
ầ
ổ ứ ế
ừ
ế ớ ươ
* V ph
BHXH c a ng c h t đó là ề ừ ỹ ượ ướ i lao đ ng và nhà i s d ng lao đ ng, ng ph n đóng góp c a ng ộ ườ ử ụ ầ ườ c, đây là ngu n chi m t tr ng l n nh t và c b n c a qu . Th hai n ỉ ọ ỹ ứ ế ướ ơ ả ủ ỹ ượ ổ ứ ch c c t là ph n tăng thêm do b ph n nhàn r i t ng đ i c a qu đ ậ ộ ầ ố ủ i. Th ba là ph n n p ph t BHXH chuyên trách đ a vào ho t đ ng sinh l ạ ộ ờ ư ạ ộ ứ ầ v BHXH. Ph n vi ph m lu t l c a nh ng cá nhân và t ch c kinh t ạ ữ ủ ậ ệ ề ồ các ngu n c hình thành t i, qu BHXH đ u đ l n các n c trên th gi ỹ ề ượ ướ ớ nêu trên. Tuy nhiên ph ng th c đóng góp và m c đóng góp c a các bên ủ ứ ứ tham gia có khác nhau. ng th c đóng góp ứ ề ươ ườ ủ i s d ng lao đ ng v n còn hai ộ i lao đ ng và ng ộ ườ ử ụ ẫ
7
quan đi m:ể
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ng cá nhân và qu l ứ ứ ươ ủ ng c a ỹ ươ
ơ
ườ ứ
c cân đ i chung trong toàn b n n kinh t ậ ơ ả ủ ố ứ ộ ề ế ố ị
Quan đi m th nh t: căn c vào m c l ấ ứ ể c quan đ n v . ị ơ ộ i lao đ ng Quan đi m th hai: căn c vào m c thu nh p c b n c a ng ứ ể đ ứ qu c dân đ xác đ nh m c ể ượ đóng.
ề ứ
các n
c r t khác nhau, ph các n
* V m c đóng góp Nhìn chung m c đóng góp BHXH ở ứ ả ể ủ đóng cao, th 40-50% t ng q ườ ổ
c đang phát tri n t ng m c đóng t ể ổ ừ
i s d ng lao đ ng đóng kho ng 2/3 và ng ườ ử ụ
c m c đóng góp th p t ụ ướ ấ . c phát ướ ế Ở ỹ ề ươ Ở u ti n l các ng. ng, 15-25% t ng qu ti n l ỹ ề ươ ổ ộ i lao đ ng ườ ỹ ề 6-10% t ng qu ti n ổ ộ ng t ừ ứ ộ ứ ả ấ ừ ộ ố ướ
ả ng. thu c vào s phát tri n c a xã h i và kh năng kinh t ộ ự tri n thì t l ỉ ệ ể n ướ trong đó ng kho ng 1/3. Có m t s n l ươ
ả ặ ỗ
c ch gi m thu đ i v i các kho n đóng BHXH ho c h ỉ ả ng đ i v i ng ố ớ
i lao đ ng khó khăn. i Đi u 149 - Ch Nhà n ướ tr v ti n l ợ ề ề ươ n Ở ướ
ươ Đi u 36- ch ở ề c ta, theo quy đ nh t ộ
ế ố ớ ườ ộ ề ạ ị c c th hoá ượ ụ ể ị ổ ỉ ệ
: ng ộ ng, trong đó ỹ ề ươ
ng. ề ươ ườ ử ụ ộ ườ
Qu BHXH càng phát tri n thì gánh n ng chi tr BHXH t ừ ể ặ ả
ẽ ả ướ ệ ề ầ
ỹ ươ ướ ồ
ngân c hi n nay s gi m d n, đi u đó cũng có nghĩa là ngân sách i lao ườ ự xây d ng ng cho ng ầ ư ủ ọ
ệ ờ ố c. ế
xã h i c a đ t n ỹ
ộ T i h i ngh qu c t ủ ng XII- BHXH c a ề ng III c a Đi u B lu t Lao đ ng và đ ộ ậ ủ ươ BHXH ban hành kèm theo Ngh đ nh 12/CP ngày 26/1/1995 c a Chính l ủ ị ệ 20% t ng qu ti n l ph thì m c đóng góp t l ỹ ề ươ ứ ủ i s d ng lao đ ng đóng 15% t ng qu ti n l - Ng ổ i lao đ ng đóng 5% ti n l - Ng ỹ sách Nhà n c có thêm ngu n đ th c hi n tăng qu l Nhà n ể ự đ ng, giúp h chăm lo toàn di n đ i s ng c a mình và đ u t ệ ộ phát tri n kinh t ộ ủ ấ ướ ể 2.3. N i dung chi c a qu BHXH ủ v lao đ ng hàng năm, t ố ế ề ạ ộ
ố ế ề c đ u tiên v v lao ề ướ
ổ ứ ộ c 102 (6/1952), công i thi u c a BHXH g m 9 ch đ tr c p nh sau: ị đ ng (ILO) đã thông qua công ộ nh ng quy ph m t ữ ch c qu c t ầ ướ ư ế ộ ợ ấ ể ủ ố ồ
8
ạ 1. Chăm sóc y tế 2. Tr c p m đau ợ ấ ố 3. Tr c p tu i già ợ ấ 4. Tr c p th t nghi p ệ ợ ấ ổ ấ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ạ ề ệ
5. Tr c p tai n n lao đ ng và b nh ngh nghi p ợ ấ ệ ộ 6. Tr c p gia đình ợ ấ 7. Tr c p thai s n ả ợ ấ t 8. Tr c p tàn t ợ ấ ậ 9. Tr c p t tu t. ợ ấ ử ấ Công tác BHXH đã hình thành và phát tri n t ng n ướ
ủ ả ướ
c nào cũng có đ đ i t ể ở ừ ự ế ộ ng, ph m vi áp d ng, ngu n hình thành qu ồ ệ ạ
ị ế ệ c khác nhau, c nào cũng th c hi n đ 9 ch đ trên và không ph i ả ỹ ộ ủ , chính tr - xã h i c a
không ph i n n ụ ủ ố ượ ướ gi ng nhau mà tuỳ thu c vào đi u ki n kinh t ộ ố t ng n ừ
ướ ể ộ ệ ề
ề ệ ắ
ề c đ áp d ng cho phù h p. ợ ụ ươ ng c ta hi n nay, theo đi u 2 ch n N i dung chi tr qu BHXH ở ướ ả BHXH ban hành kèm theo ngh đ nh 1 - nguyên t c chung c a đi u l ị ị 12/CP ngày 26/1/1995 c a Chính ph quy đ nh các ch đ sau: ế ộ ủ ị
ệ ề ộ
ỹ ủ ủ 1. Ch đ tr c p m đau ế ộ ợ ấ ố 2. Ch đ tr c p thai s n ả ế ộ ợ ấ 3. Ch đ tr c p tai n n lao đ ng - b nh ngh nghi p ệ ạ ế ộ ợ ấ 4. Ch đ h u trí ế ộ ư tu t. 5. Ch đ t ế ộ ử ấ ộ 2.4 Qu n lý chi B o hi m xã h i ả ả ể
t Nam đã ban hành Quy đ nh chung v ổ T ng giám đ c BHXH Vi ố ệ
ộ ệ ố ế ộ ả ả
ị Qu n lý chi tr các ch đ BHXH thu c h th ng BHXH Vi theo Quy t đ nh s 2903/1999/QĐ-BHXH ngày 24/12/1999 nh sau ế ị ố
(1) BHXH các t nh, thành ph tr c thu c Trung ỉ ộ
ề t Nam kèm ệ : ư ọ ộ ỉ ỉ ươ ố
ệ
ả ủ ầ
ng h
ng (g i chung là ố ự BHXH t nh), BHXH các qu n, huy n, th xã, thành ph thu c t nh (g i ọ ệ ị ậ ế ch c chi tr BHXH theo đúng ch chung là BHXH huy n) là c quan t ả ơ ổ ứ c, đ m b o chi tr k p th i, đ y đ cho các đ , chính sách c a Nhà n ờ ả ị ả ướ ủ ộ đ i t ng BHXH. ưở ố ượ ệ ặ (2) Vi c chi tr các ch đ BHXH do BHXH t nh, huy n chi tr ệ ng và đ n v s ơ ế ế ộ ạ ỉ ườ
ộ
ưở ẽ
ả ả ả ố ề ế ộ
9
ả ả ị ử xã, ph tr c ti p ho c u quy n cho đ i di n chi tr ỷ ả ở ệ ề ự d ng lao đ ng ph i đ m b o đúng nguyên t c qu n lý tài chính. C quan ả ả ả ơ ắ ụ ng BHXH, ng h BHXH có trách nhi m qu n lý ch t ch các đ i t ố ượ ặ ệ tình hình bi n đ ng tăng, gi m đ i t ng, s ti n chi tr theo t ng tháng ừ ả ố ượ và đ m b o an toàn ngu n ti n m t trong quá trình chi tr . BHXH t nh ặ ề ả ả ả ồ ỉ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ấ ủ ị
ế ộ ế ố ủ ổ ệ ị
(3) BHXH các c p có quy n ng ng ho c t huy n phía ch p hành ch đ k toán, th ng kê theo quy đ nh c a Nhà ố ệ c, quy đ nh c a t ng giám đ c BHXH Vi n ướ ấ ừ ề ố
ng BHXH khi có k t lu n c a c quan Nhà n t Nam. ặ ừ ơ ố ch i chi tr cho đ i ả ẩ c có th m ướ
ậ ủ ng BHXH. ưở ề ng h ề ạ
xã, ph ị ử ụ ơ ạ ườ ả ở
t ế ượ quy n v hành vi sai ph m đ h ể ưở ộ ả ườ
ề ờ ư ị
ệ
ừ ả
ủ ả
c. (4) Đ n v s d ng lao đ ng, đ i di n chi tr c quan BHXH u quy n chi tr các ch đ BHXH cho ng ơ đ m b o chi tr ế ầ ả ả ủ quan BHXH, qu n lý l u gi ch ng t ứ ữ hành c a Nhà n c và c a BHXH Vi ủ đ y đ h s , ch ng t ủ ồ ơ ầ thanh tra chi tr Nam và các c quan có th m quy n c a Nhà n ơ ượ c ng đ ệ i lao đ ng ộ ế ộ ỷ ớ ơ k p th i, đ y đ . Th c hi n thanh quy t toán v i c ệ ự ả ị k toán theo các quy đ nh hi n ệ ừ ế ả t Nam, có trách nhi m cung c p ấ ướ ệ ủ chi tr BHXH khi có yêu c u ki m tra, phúc tra, ể ầ ứ ệ t BHXH c a các c quan thu c h th ng BHXH Vi ộ ệ ố ướ ơ ề ủ ẩ
• Quy trình chi BHXH ạ Đ m b o nh ng quy đ nh chung v qu n lý chi, phòng K ho ch ế ả ả ả ị
ề ữ : Tài chính đã th c hi n chi BHXH nh sau ệ ư
: ả
ệ
ự * Phân c p chi tr ấ - Chi l ng h u và tr c p BHXH hàng tháng ư ươ + BHXH t nh không tr c ti p chi tr . ả ỉ + BHXH huy n th c hi n theo 2 mô hình ự • Ký h p đ ng v i ph ồ ớ ợ ấ ứ ư
ợ ấ ự ế ệ ườ ộ : ng h u, m t s c lao ng, xã đ chi tr l ả ươ ể ử ệ ạ ệ
ườ đ ng (MSLĐ), tai n n lao đ ng- b nh ngh nghi p (TNLĐ-BNN), t ộ tu t, ng ấ
ụ ụ ệ ề i ph c v TNLĐ-BNN, cán b xã ph ườ ợ ộ ệ ổ
ưở
ng (CBXP). • BHXH huy n ph i th c hi n t ng h p nh ng đ i t ờ ạ ờ ự ả ng (ch đ t ế ộ ử ấ ị ế ặ ử ậ ỉ
ng ch t, ế ữ ố ượ ắ h t th i h n h tu t, MSLĐ), vi ph m pháp lu t, v ng ậ ạ m t quá th i gian quy đ nh không rõ lý do, g i BHXH t nh l p danh sách cho tháng sau.
tr
ộ ầ - Chi ch đ BHXH m t l n ế ộ + BHXH huy n tr c ti p chi tr ế ệ ị ử ụ c p m t l n cho ộ ầ ệ ả ợ ấ ộ : Ng ả ệ
ự ơ ố ượ ư ứ ư ữ
10
iườ đang làm vi c trong các đ n v s d ng lao đ ng BHXH huy n qu n lý ng là h u công nhân viên ch c, h u quân và thân nhân c a nh ng đ i t ủ đ i đã qua đ i. ộ ờ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ỉ ỷ ả ệ
+ BHXH t nh u quy n cho BHXH huy n chi tr toàn b ch đ ng đang làm vi c trong các đ n v s ề ố ượ ế ộ ị ử ộ ơ ệ
ộ ầ ộ ỉ
ự ế ả
ng đ ả ng s c ứ ưỡ ế ợ ấ ố ỉ ố ượ ệ
ng tr c p m đau, thai s n, d ứ ả
tr c p m t l n, cho các đ i t ợ ấ d ng lao đ ng do BHXH t nh tr c ti p qu n lý. ụ - Chi tr c p m đau, thai s n, d ượ c + BHXH t nh, huy n không tr c ti p chi cho đ i t ự ơ ng s c mà u quy n thông qua đ n ề ỷ ề ch c chi tr . Đ n v s d ng lao đ ng có quy n ị ử ụ ưỡ ả ổ ứ ộ ơ
h ợ ấ ố ưở v s d ng lao đ ng t ị ử ụ ộ g c. qu n lý ch ng t ừ ố ứ ả
ơ ấ
ề ổ
ộ ợ ỉ ưở ợ ấ ố
ượ ẩ
ng s c đ i v i nh ng đ n v s ố ng l ươ ủ ứ ố ớ ưỡ ữ
ơ ở ả ả ệ ơ ổ ỉ ỉ
ự ng s c trên đ a bàn toàn t nh đ g i v BHXH Vi ỉ ưỡ ậ ể ử ề ế ứ ả ị
+ Hàng quý, sau khi đã c p ti n thanh toán cho đ n v s d ng lao ị ử ụ ưỡ ng đ ng, BHXH huy n l p báo cáo t ng h p chi m đau, thai s n, d ả ệ ậ ộ ng tr c p m đau, thai s c kèm theo danh sách lao đ ng ngh h ứ c th m đ nh. Trên c s báo cáo c a BHXH các huy n, th và s n đã đ ị ị ả ị ử bi u t ng h p chi m đau, thai s n, d ợ ố ể ổ d ng lao đ ng t nh tr c ti p qu n lý, BHXH t nh l p báo cáo t ng h p ợ ụ ộ ệ t m đau, thai s n, d ố Nam.
ỉ ả ế
ị ố ượ
ặ ng h ố ượ
ố ế
ẻ ả
ồ ế ế ệ ệ c c p th B o hi m y t ợ ấ
theo danh sách c a BHXH t nh: ả
ưở ữ
c 01/01/1995 hay đ ủ ng là nh ng ng ườ ướ ượ
ấ
+ BHXH t nh ch u trách nhi m chi đóng B o hi m y t vào tháng ệ ể ng ch đ BHXH hàng tháng, hàng ưở ế ộ ng tăng, gi m đóng b sung ho c gi m ả ổ ả ổ ố ượ ng cho quý sau. Cu i năm, căn c vào s đ i t ứ ố c a các quý trong năm đ i ế ủ ẻ ự ậ ỉ ng h u trí, MSLĐ, i đã ngh vi c h ư ỉ ệ ợ ấ c p i quy t h u và tr c gi ế ư ả đi nh ng do ngu n ngân sách c p theo quy ồ ng h u, tr c p (không tính ư ổ ư ố ề ươ ợ ấ
i đã ngh vi c h ng là nh ng ng ự ố ượ ỉ ệ ư ữ
ưở 01/01/1995 tr đi do ngu n qu BHXH chi, đ ườ ồ ở
ỹ ng h u, tr c p (không tính ph c p khu v c). ng h u trí, TNLĐ c tính b ng 3% ằ ượ ự -BNN t t ng s ti n l ổ ụ ấ ợ ấ
: ng BHXH đ c l p hàng năm 1 hàng năm cho các đ i t quý căn c vào danh sách đ i t ứ s th B o hi m y t ể ố ẻ ả hàng tháng đ ể ấ ượ chi u thanh lý h p đ ng. BHXH huy n th c hi n ti p nh n và c p th B o hi m y t ế ể + Đ i t ố ượ TNLĐ - BNN, tr 01/01/1995 tr BHXH t ở ừ đ nh, đ c tính b ng 3% t ng s ti n l ằ ượ ị ph c p khu v c). ụ ấ + Đ i t ừ ố ề ươ ư * L p, xét duy t d toán chi BHXH ệ ự ậ ưở ượ ậ
11
D toán chi BHXH cho đ i t ph n ánh đ y đ n i dung t ng kho n chi: ầ ủ ộ ố ượ ừ ng h ả ự ả
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ướ c ế ộ
ồ ừ ng xuyên): L ng h u cho đ i t - Chi các ch đ BHXH t + Chi hàng tháng (th ườ ư
ngu n ngân sách Nhà n ươ ợ ấ ư ứ
ố ợ ấ
i h ườ ưở ng là ố ượ ng c p theo Quy t đ nh s 91 TNLĐ - BNN, ế ị ấ ng tu t (tu t c b n và tu t ấ ơ ả ấ
ố ượ h u quân đ i và h u công nhân viên ch c, tr c p BHXH cho đ i t ư h ưở ng ườ nuôi d
ộ ng ch đ MSLĐ, tr ế ộ i ph c v TNLĐ - BNN, ng ụ ụ ng) ưỡ + Tr c p tu t đ i v i ng ng ch đ ấ ố ớ i h ườ ưở
c p m t l n: Tr ộ ầ ợ ấ ộ i h ườ ưở ợ ấ ứ ế ộ ư
+ Chi đóng B o hi m y t ng ch đ ng h ố ượ ế ộ ưở ể ế
cho các đ i t BHXH hàng tháng (h u trí, MSLĐ, TNLĐ -BNN).
+ Trang c p d ng c ph c h i ch c năng cho ng i b tai n n lao ế ộ h u (quân đ i, công nhân viên ch c), MSLĐ, TNLĐ - BNN, mai táng phí ư đ i v i ng ứ ng ch đ h u (quân đ i, công nhân viên ch c), ộ ớ ố MSLĐ, TNLĐ - BNN. ả ư ụ ườ ị ụ ồ ụ ứ ấ ạ
đ ng ộ
ệ
ồ
+ L phí chi tr . ả + Chi khác (n u có). ế - Chi các ch đ BHXH t ế ộ + Chi hàng tháng: l ngu n qu BHXH ừ ư ỹ ộ
ng ch đ TNLĐ - BNN, ng ế ộ ng (CBXP), ng ườ ấ i h ườ ưở ợ ụ ụ ấ ơ ng h u (quân đ i, công nhân viên ch c), tr ứ i ph c v ưở ng tu t (tu t c ườ
ươ c p BHXH cho đ i t ng h ấ TNLĐ - BNN, cán b xã ph b n và tu t nuôi d ấ ả
ộ ườ ợ ấ
ề ư
ố ủ
ợ ấ ị ị ộ
i lao đ ng có th i gian đóng BHXH trên 30 năm, tr c p TNLĐ - BNN, tr c p t ườ
ợ ấ ộ i h ườ ưở ố ớ ườ
i lao đ ng, ng ộ i h ườ ưở ố ớ
ố ượ ộ ng). ưỡ ư + Tr c p m t l n: Tr c p cho ng i lao đ ng ngh vi c nh ng ộ ầ ỉ ệ ợ ấ BHXH ng tr c p hàng tháng (theo Đi u 28 Đi u l ch a đ tu i h ề ệ ủ ổ ưở ban hành kèm theo Ngh đ nh s 12/CP ngày 26/01/1995 c a Chính ph ), ủ c p cho ng tr ợ ờ ườ ợ ấ ợ ấ ử ng, tr c p m t l n cho cán b xã ph ộ ầ ộ ấ i đang lao đ ng, ng tu t m t l n đ i v i ng ế ộ ư ng ch đ h u ộ ầ ấ (quân đ i, công nhân viên ch c). ứ ộ + Mai táng phí đ i v i: ng ứ ng ch đ h u ế ộ ư ườ ng ộ ộ
ng s c cho ng i lao ỉ ưỡ ườ ứ ả
12
ườ (quân đ i, công nhân viên ch c), TNLĐ - BNN, cán b xã ph (CBXP) theo NĐ 09. + Chi tr đ ng đang làm vi c. ộ c p m đau, thai s n, ngh d ợ ấ ố ệ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
+ Chi đóng b o hi m y t cho đ i t ng h ể ả ố ượ ưở ng ch đ BHXH ế ộ
ế b ng tháng (h u trí,TNLĐ - BNN). ằ ư
i b TNLĐ. ứ ườ ị
ệ
ng đ i t ố ượ
ng d ki n đ i t ế ả ả ố ượ
ị
ỉ ệ ự ủ
ỉ ự ơ ở ổ
i BHXH t nh, ỉ ố ự ệ ủ
ả ướ ỉ
ượ
t nam duy t. ệ ủ ả ứ ệ
ả
BHXH cũng đ ả
ả
ằ ế ộ ế ộ ử ế ế
ệ ố ề
ả ợ
ả ạ ố ệ ợ ấ ợ ấ ế ậ
ng và tách riêng thành 2 ngu n (ngân sách Nhà n + Trang c p d ng c ph c h i ch c năng cho ng ụ ụ ồ ấ ụ + L phí chi tr . ả + Chi khác (n u có). ế ng đang D toán ph i kèm theo thuy t minh v s l ự ế ố ượ h ng tăng, gi m và nhu c u chi khác trong năm. ự ế ưở ầ Hàng năm, BHXH t nhỉ l p d toán chi các ch đ BHXH trên đ a bàn ế ộ ậ ự toàn t nh theo h t Nam. D toán chi hàng năm ng d n c a BHXH Vi ướ ẫ c l p trên c s t ng h p d toán chi BHXH đ c a BHXH t nh đ ượ c ượ ậ ợ ủ l p thành 4 duy t c a BHXH huy n và s chi tr c ti p t ế ạ ệ ậ ử ộ i t nh, 1 b n g i kho b c nhà n c t nh, 1 b n g i B b nả : 1 b n l u t ạ ả ư ạ ỉ ử ả ự c. D c ngày 15/9 năm tr t Nam tr Tài chính, 1 b n g i BHXH Vi ướ ướ ệ ử ả toán chi hàng năm c a BHXH t nh là chính th c khi đ ệ t c BHXH Vi ỉ Nam và H i đ ng qu n lý BHXH Vi ộ ồ : * T ch c chi tr BHXH ổ ứ Chi tr c th c hi n b ng chuy n kho n. Hàng ệ ượ ể ả ự tháng, căn c vào b n sao quy t đ nh h ng ch đ BHXH và danh sách ưở ế ị ả ứ ng tăng, gi m do phòng Qu n lý ch đ Chính sách chuy n c a đ i t ể ả ủ ố ượ ạ sang và danh sách báo gi m do BHXH huy n g i đ n, phòng K ho ch ng, s ti n) đ l p danh sách chi i s li u (đ i t Tài chính ki m tra l ể ể ậ ố ượ ng h u và tr c p BHXH, t ng h p danh sách chi tr , danh sách tr l ư ổ ả ươ ố t cho t ng đ i ng tr c p m t l n và truy lĩnh, l p chi ti ng h đ i t ừ ưở ố ượ t ỹ ượ ộ ầ ồ
c, Qu BHXH). ườ ố ượ
ả ưở
i b tai n n lao đ ng b nh ngh nghi p h (1) BHXH huy n chi tr cho các đ i t ệ ng h ố ượ ệ ạ ồ ườ ị ệ
ộ ầ ấ
ộ ầ ề ộ ầ ị ử ụ ợ ấ ệ ợ ấ ơ ở
ồ
ứ ỷ ỉ ự ướ ệ ặ
13
ướ ng là ng i lao đ ng đang ộ ng tr c p m t l n theo Đi u 28 Đi u l làm vi c g m: đ i t ề ệ ề BHXH, ng ng ch đ 1 ế ộ ộ ưở l n, mai táng phí, tu t m t l n và tr c p m t l n đ i v i ng ỉ i ngh ầ ườ ố ớ ộ h u có trên 30 năm đóng BHXH các đ n v s d ng lao đ ng thu c ộ ư ch c qu n lý thu và ghi s BHXH. Đ ng th i BHXH BHXH t nh t ả ờ ổ ổ c ho c Ngân hàng huy n th c hi n u nhi m chi cho kho b c Nhà n ạ ệ ệ NN &PTNT huy n C m Xuyên theo yêu c u. ầ ẩ ệ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ệ
ề ỉ
ẩ c ho c Ngân hàng NN & PTNT huy n C m ướ Xuyên th c hi n l nh chuy n ti n theo yêu c u c a BHXH t nh v kho ự ể b c Nhà n ướ ạ (2) Kho b c Nhà n ặ ạ ệ ệ ề c ho c Ngân hàng NN&PTNT c a huy n. ặ
ầ ủ ệ ủ ặ
ể ự ệ i lao đ ng đang làm vi c đ ạ ề ỷ ỉ
ả (3) BHXH huy n có th tr c ti p ho c thông qua đ i lý chi tr ế c BHXH t nh u quy n và các đ i ố ườ ệ c p BHXH m t l n thu c các đ n v BHXH huy n ộ ệ ượ ộ ầ ơ ị
cho ng t ng h ưở ượ tr c ti p qu n lý. ự ế
(4) Ho c có th u nhi m chi cho Kho b c Nhà n ộ ng tr ợ ấ ả ặ ể ỷ ệ ạ
ề ề ệ ả c ho c Ngân ướ ị ử ủ ặ ơ
hàng NN&PTNT các huy n chuy n ti n v tài kho n c a đ n v s ể d ng lao đ ng. ụ ộ
(5) Các đ n v s d ng lao đ ng tr c ti p chi tr ị ử ụ ự ế ơ ộ ả ố cho các đ i
t ng. ượ
: ậ ế
ự ỉ
* L p báo cáo thanh quy t toán chi - BHXH t nh ch đ o BHXH huy n th c hi n . ỉ ạ ệ ệ ộ ồ : báo cáo chi l + Hàng tháng l p 2 b g m ươ ậ ư
ả
ư ả ả ươ
ồ ợ ấ c p BHXH, danh sách báo gi m h ưở ậ ợ ấ
ả c ngày 30 hàng tháng, m t b l u l ỉ ướ BHXH, danh sách thu h i kinh phí chi qu n BHXH, danh sách đ i t ch a nh n h u và tr c p BHXH, danh sách không ph i tr l ư và tr g i BHXH t nh tr ử ng h u và tr c p ợ ấ ố ượ ng ng h u ư ộ ng BHXH. Trong đó m t 1 ộ ộ ư ạ
ng s c
ứ ể ố ưỡ ứ ả
ỉ ưở ị
ứ ; ng s c kèm theo danh sách ng ch đ tính đ n tháng cu i quý trên đ a bàn i g i BHXH t nh ố i huy n, b n còn l ạ ử ộ ả ư ạ ế ệ ả ả ỉ
BHXH t nh l p báo cáo quy t toán trên c s t ng h p quy t toán i huy n. ệ + Hàng quý căn c đ chi tr c p m đau, thai s n, d ợ ấ ố ưỡ ả l p 2 b n báo cáo chi m đau, thai s n, d ả ậ đ i t ng ngh h ế ộ ố ượ huy n qu n lý. M t b n l u l ệ c ngày 5 đ u tháng sau. tr ầ ướ ỉ ơ ở ổ ế ế
: c a BHXH các huy n, th và vi c chi th c t ủ ỉ ị
ự ế ủ ư ợ ấ ậ ộ
ố ượ ể ả
ậ ệ ệ + L p 2 b báo cáo chi l ươ ế ả ộ ộ ử ợ c a BHXH t nh ng h u và tr c p BHXH tách ngu n ồ ưở ng ệ t ng tăng (gi m) h ả ả
đ m b o, kèm theo bi u thuy t minh đ i t ả BHXH do 2 ngu n đ m b o. M t b g i ban qu n lý chi BHXH Vi ả ồ i t nh. Nam, m t b l u l ộ ộ ư ạ ỉ
ả ả ươ ứ
+ Hàng tháng, căn c vào danh sách không ph i tr l ợ ị ậ ủ
14
ng h u và ư tr c p BHXH c a BHXH các huy n, th l p bi u t ng h p không ph i ả ệ tr l ng h u và tr c p BHXH toàn t nh và l u l i t nh. ể ổ ư ạ ỉ ợ ấ ả ươ ợ ấ ư ỉ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
+ Hàng quý, t ổ
ả ứ ệ ả ố ả ự ổ
ứ ng BHXH t nh qu n lý đ l p ỉ ng s c ả ả
ưỡ
ả ch c xét duy t báo cáo chi m đau, thai s n, ệ ng s c do BHXH huy n duy t chi báo cáo chi tr tr c ti p cho các ế ệ ố ể ậ : 2 b n báo cáo t ng h p chi m ợ ứ ; 2 b n báo cáo thu h i kinh phí (n u có) và ế ồ ng s c, m t b n ộ ả ứ ả ả ợ ấ ố ướ c t Nam tr ệ ả
d ưỡ đ i t ố ượ đau, thai s n, d ưỡ bi u th ng kê s chi tr tr c p m đau, thai s n, d ố ể ố i BHXH t nh, m t b n g i ban qu n lý chi BHXH Vi l u l ộ ả ử ỉ ư ạ ngày 15 tháng đ u c a quý sau. ầ ủ ậ ể ả ổ ợ ỉ
ng h + Hàng quý BHXH t nh l p báo cáo t ng h p đóng B o hi m y t ố ượ ưở ứ
ế ng BHXH theo quy đ nh, đ làm căn c thanh toán và cho đ i t ị ể cu i năm thanh lý h p đ ng B o hi m y t ợ ể ả ồ ố
: ị ẩ . ế ế ộ
ặ ế
ế ộ ế
ị ng ch ờ ứ ệ ả ẩ ủ ế
ng h ưở ố ượ ế ể
ạ
ị ế ộ ể ộ ủ ử ụ ế ệ ặ
ng BHXH. ưở
15
* Th m đ nh, xét duy t chi các ch đ BHXH ệ Hàng tháng ho c quý, BHXH t nh xét duy t, quy t toán chi các ệ ỉ ch đ BHXH cho BHXH huy n theo các ch đ k toán quy đ nh. ế ộ ế Đ ng th i căn c vào k t qu th m đ nh c a các đ i t ồ đ , chính sách BHXH do phòng ch đ chính sách chuy n đ n, Phòng ộ c khi chuy n ti n cho K ho ch Tài chính có trách nhi m ki m tra tr ề ể ướ ệ ế BHXH huy n ho c ch s d ng lao đ ng chi tr c ti p cho đ i t ố ượ ng ự h
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
CH NG II ƯƠ
TH C TR NG CÔNG TÁC CHI TR BHXH Ự Ả Ạ
HUY N C M XUYÊN T NĂM 2000 - 2002 Ở Ừ Ẩ Ệ
ề ệ ở Huy n C m xuyên ẩ
ệ
Chính sách BHXH đã đ ể c Đ ng và Nhà n ướ ượ
khi thành l p n ế ừ ứ ướ
ệ
ề
ứ
ả
ề ệ ế ự
ớ ấ ứ ố ợ ấ ớ ứ ưở
ư ậ ố
ướ
ế ị ấ ồ ố ề ặ ị
ộ
ộ ố ầ ấ ớ ộ ắ
ệ ố ố ộ
ệ
ượ
c c th hoá b ng Đi u l ề ệ ằ ộ
ủ ủ
ị ổ ượ ằ
ộ ố ề ủ
ể
t Nam ra đ i có 61 c quan t i 61 t nh, thành ệ ạ ờ ơ ỉ
trong c n c. I. Vài nét khái quát v BHXH 1. Quá trình hình thành và phát tri n BHXH huy n C m xuyên ẩ c ta quan tâm và t ổ ả c, trên c s Hi n pháp năm ch c th c hi n ngay t ơ ở ậ ệ ự ắ 1946 c a n t Nam dân ch c ng hoà, Chính ph đã ban hành s c c Vi ủ ộ ủ ủ ướ l nh 29/SL ngày 12/3/1947 quy đ nh v các ch đ tr c p m đau, tai ế ộ ợ ấ ố ị ệ c ướ . Giai đo n này n n lao đ ng, h u trí cho công nhân viên ch c Nhà n ạ ộ ư ạ - xã h i còn c trong hoàn c nh kháng chi n, kinh t (1945), đ t n ộ ế ấ ướ ế nhi u khó khăn, thi u th n nên BHXH m i th c hi n đ c m t s ch ộ ố ượ ế ng còn mang tính bình quân, đ c b n v i m c tr c p th p, m c h ộ ơ ả ể ự ch a có tính ch t lâu dài. Chính sách BHXH ch a có qu riêng đ th c ỹ ư hi n, 100% ngu n qu l y t ngân sách. Tuy v y, trong su t nh ng năm ữ ỹ ấ ừ ệ c ta cũng đã góp c, chính sách BHXH n kháng chi n ch ng xâm l ượ ph n n đ nh v m t thu nh p n đ nh cu c s ng cho công nhân viên ậ ổ ầ ổ ch c, quân nhân và gia đình h , góp ph n r t l n trong vi c đ ng viên ọ ứ ượ c i s c c a cho th ng l s c ng i c a cu c kháng chi n ch ng xâm l ế ợ ủ ườ ứ ủ ứ ộ ướ c. Và khi B lu t lao đ ng đ th ng nh t đ t n c c qu c h i n ấ ấ ướ ố ộ ậ ượ t Nam thông qua ngày 15/7/1995 cho các C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi ủ ộ ộ ng vũ trang. ng BHXH là công nhân viên ch c và l c l ng h đ i t ưở ự ượ ứ ố ượ ngày 1/1/1995 các ch đ BHXH đ Nh ng k t c th c hi n theo quy ệ ự ế ộ ể ừ ư BHXH ban hành đ nh c a B lao đ ng và đ ượ ụ ể ộ ủ ị ị kèm theo Ngh đ nh 12/CP ngày 26/1/1995 c a Chính ph . Nh ng ngh ư ị c b sung b ng NĐ s 01/2003/NĐ - CP ngày 09/01/2003 đ nh này đ ố ị c a Chính ph v vi c s a đ i, b sung m t s đi u c a Đi u l ề ệ ả B o ổ ủ ề ệ ử ổ ủ Hi m Xã H i ban hành. ộ H th ng BHXH Vi ệ ố ả ướ
ẩ ượ
16
t Nam, c s Ngày 11/7/1995, BHXH huy n C m Xuyên chính th c đ ệ ỉ l p theo quy t đ nh c a BHXH t nh Hà Tĩnh và BHXH Vi ậ ế ị ứ ệ ủ c thành ơ ở
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
công đoàn Lao đ ng và Phòng th ộ ươ ể ng binh xã h i chuy n ộ
biên ch t sang, ch u s qu n lý theo ngành d c: ọ
ệ
ng ươ ố ự
ế ừ ị ự ả ả ả ả ị ệ
ể ể ể ỉ ộ ộ ỉ ẩ
t Nam • B o hi m xã h i Vi ộ • B o hi m xã h i t nh, thành ph tr c thu c trung ộ ỉ • B o hi m xã h i huy n th , thành ph thu c t nh. ộ BHXH t nh nói chung và BHXH Huy n C m Xuyên nói riêng là ạ t Nam, ch u s lãnh đ o, ị ự ị ự ủ ệ ố ệ ấ
ự ế ủ ỉ
ẩ
BHXH huy n C m Xuyên có c c u t
ố ệ đ n v d toán c p 3 c a h th ng BHXH Vi ơ ch đ o tr c ti p c a BHXH t nh Hà Tĩnh. ỉ ạ 2. C c u t ơ ấ ổ ứ ủ ệ S đ t . ch c c a BHXH Huy n C m Xuyên ẩ ơ ồ ơ ấ ổ ứ ch c c a BHXH Huy n C m Xuyên ơ ồ ổ ứ ủ ệ ch c theo s đ sau: ệ ẩ
BHXH T nhỉ
BHXH Huy nệ
Giám đ c BHXH ố Huy nệ
B ph n chi
ộ ậ
B ph n thu
ộ ậ
B ph n ph ụ ộ ậ trách k toán ế
ng, b o đ m nguyên t c t p trung Giám đ c BHXH ố - Làm vi c theo ch đ th tr ệ ế ộ ủ ưở ắ ậ ả ả
dân ch . ủ
- Là ng i ch u trách nhi m tr ị ườ ệ ấ
c và c quan c p trên ơ c giao. ướ ụ ế ự ệ ướ ượ
c nhà n ch c th c hi n nhi m v k ho ch đ ạ ệ ề ỉ ạ ệ ụ ể ằ
17
- T ch c, ch đ o và đ ra các bi n pháp c th nh m hoàn thi n ệ k ho ch đ ạ ế v vi c t ề ệ ổ ứ ổ ứ ượ ộ ậ B ph n ph trách k toán, có ch c năng: ế c giao. ụ ứ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ng h ng l ưở ươ ư ng h u ế ế ể ủ ố ượ ển đ n, chuy n đi c a các đ i t
ả
ả ng h u và tr c p BHXH, ch đ thai s n, ế ộ ư ệ ấ ợ ấ ả ươ
ngh d ỉ ưỡ
hàng tháng theo k - Đ u m i ngân hàng đ ti n m t chi tr ế ể ề ặ ả
ạ ế ệ ấ ớ
ho ch c th và th c hi n thanh quy t toán v i BHXH c p trên.
Ti p nh n chuy ậ và tr c p BHXH. ợ ấ - Duy t ch đ m đau, thai s n ế ộ ố ệ - Duy t h s h u trí ệ ồ ơ ư - Duy t ch đ t tu t. ế ộ ử ấ ệ : B ph n k toán chi ế ộ ậ - L p d toán chi hàng năm tích duy t c p trên ậ ự - T ch c chi tr l ứ ổ ng s c ứ ầ ố ự ụ ể B ph n k toán thu: ế ộ ậ Thu BHXH các đ n v tr c thu c thành ph , t ị ự ơ ệ ố ổ ứ ch c th c hi n đ ự
ơ ấ ấ ạ ế
c, t n thu các đ n v t n đ ng n … ị ồ ướ ậ
ệ ọ ề ơ ụ ạ ụ ể ủ ệ
ệ ồ ị
ưở ng ng h ơ i, trên 85 đ n ơ
ự ơ ỉ
ể ộ hoàn thành k ho ch hàng năm và ph n đ u thu năm sau cao h n năm tr ợ ẩ 3. Nhi m v và quy n h n c th c a BHXH huy n C m Xuyên. Huy n C m Xuyên có đ a bàn g m 27 xã có đ i t ẩ ố ượ l ng h u và tr c p BHXH hàng tháng h n 11.555 ng ươ ườ ợ ấ ư v tham gia BHXH. ị + Nhi m vệ ụ: BHXH huy n C m Xuyên là c quan tr c thu c BHXH t nh Hà ệ ộ Tĩnh, th c hi n nhi m v do BHXH t nh giao, bao g m: ệ ẩ ụ ự ệ
ồ ể ng ch đ BHXH do BHXH t nh chuy n ỉ ế ộ ỉ - Ti p nh n đăng ký h ậ ế ưở
đ n. ế
- Th c hi n vi c đôn đ c, theo dõi n p BHXH đ i v i ng ố ớ ộ ườ ử i s ệ
ệ i ho c tr c ti p chi tr các ch đ BHXH cho ả ế ộ ố ộ ặ
ng trên đ a bàn huy n. ng i lao đ ng trên đ a bàn huy n. ị ự ế ướ ệ ị
ệ ự d ng lao đ ng và ng ườ ộ ụ - T ch c m ng l ạ ổ ứ c h i đ + Quy n h n : ạ ề - T m ng ng ho c t ừ ố
ch i chi tr ướ ng BHXH ng h ả ố ượ c có th m quy n v hành vi sai ề cho đ i t ẩ ưở ề
18
ườ ượ ưở ặ ừ ạ khi có k t lu n c a c quan nhà n ủ ậ ơ ế ng ch đ BHXH. ph m đ h ế ộ ể ưở ạ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
- U quy n cho đ n v s d ng lao đ ng chi tr tr c p m đau, thai ơ ị ử ụ ả ợ ấ ố ề ộ ỷ
s n. ả
i ậ ợ
ng h u và tr c p hàng ơ ợ ấ ưở
tháng (h n 15.579 ng ng h ng l ư ng xuyên bi n đ ng. ơ ươ ế ộ
i) l ườ ạ ệ ả
ng, ắ ng ch đ ho c khi đã ch t. Các – BHXH c a huy n ch a n m ch c tình hình tăng , gi m đ i t ố ượ ế ưở ế ộ ặ
ấ ườ
4. Khó khăn, thu n l Khó khăn: – Là đ n v có đông đ i t ố ượ ị i th ườ ư ắ ng h t h n h ế ạ ng kh ng. ố cho các ch đ ng n h n đang di n ra tràn lan do ạ ế ộ ễ ắ
ch a có các quy đ nh c n thi t. ủ nh t là khi đ i t ố ượ ng h p sai, h tr ưở ợ – Vi c chi tr ả ệ ị ư ế
ươ
ấ ậ ư ệ ế
– Quá trình chi tr cũng có nhi u b t c p, m t s đ a ph ề ộ ố ị ng mà ch a quan tâm đ n các y u t ố ượ ư ư ậ ng m i ớ ế ố ự ng. Nh v y BHXH v n ch a đi sâu đi sát th c ẫ ể ầ ả ả ố ượ
Thu n l
chú tâm đ n vi c chi tr cho đ i t ế khác đ qu n lí đ i t ả . ế t
– Đ c s quan tâm ch đ o tr c ti p c a BHXH t nh Hà Tĩnh, ự ủ ế ỉ
huy n y, h i đ ng nhân dân, y ban nhân dân huy n . ỉ ạ ủ ệ ủ ệ
ự ữ ị ử ụ
ệ ệ đ ng, các ph ộ
: i ậ ợ ượ ự ộ ồ ố ợ ủ ườ ự ổ ự ấ ộ ắ ụ – S ph i h p c a các ban ngành h u quan các đ n v s d ng lao ự – S n l c ph n đ u c a t p th cán b công ch c kh c ph c khó ể ơ ng xã trong quá trình th c hi n nhi m v . ụ ứ
khăn hoàn thành k ho ch đ
ữ c giao. ạ c ả ạ ượ
ế ổ
ằ ẳ ữ ị
ể ớ
ả ớ ụ ệ
ộ ướ ấ ướ ị ế ủ ị
ọ – xã h i c a đ t n ố ớ ệ ế
ề ợ ề
i v BHXH cho ng ừ ả ụ ể ữ ằ
c nh ng thành tích ch y u sau : ủ ế
19
huy n C m Xuyên 2000-2002 ấ ủ ậ ế ượ 5. Nh ng k t qu đ t đ ế Qua nh ng năm th c hi n chính sách BHXH đ i m i, đ n nay có ự ớ ệ th kh ng đ nh r ng nh ng quan đi m, n i dung và ph ổ ng pháp đ i ữ ươ ể m i chính sách BHXH c a Đ ng và Nhà n ắ c ta đã hoàn toàn đúng đ n ủ phù h p v i m c tiêu đ i m i toàn di n đ t n c. Công tác BHXH đã ợ ổ ớ t ng b ệ c kh ng đ nh t m quan tr ng và v th c a mình đ i v i vi c ầ ẳ ướ ừ c nói chung và BHXH huy n C m phát tri n kinh t ẩ ộ ủ ấ ướ ể ườ Xuyên nói riêng, cũng nh vi c đ m b o quy n l i ả ư ệ ả lao đ ng b ng nh ng k t qu c th . Trong nh ng năm v a qua, BHXH ữ ế ộ huy n C m Xuyên đã đ t đ ữ ạ ượ ệ ẩ ng tham gia BHXH. V đ i t ề ố ượ : S lao đ ng đóng BHXH ố B ng 1ả ở ộ ệ ẩ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
S lao đ ng(ng 2002 3300 ố ườ Năm ộ
2001 3.260 ẩ ệ
2000 3.196 (Ngu n s li u : BHXH huy n C m Xuyên) ả i) ồ ố ệ ố ệ ố ộ
ẩ ườ
l ứ ươ ầ ớ ỷ ệ
ng ng v i t ứ
ặ ộ
ướ ơ
ườ ủ ọ ọ ể
D a vào b ng s li u trên có th th y, s lao đ ng tham gia BHXH ể ấ ự huy n i so ệ C m Xuyên tăng d n qua các năm. Năm 2001 tăng 64 ng ở v i năm 2000 t tăng là 2%, còn năm 2002 tăng 40 ớ i so v i năm 2001 t c là tăng 1.2%. Nguyên nhân c a s tăng thêm ng ủ ự ớ ườ xã h i phát tri n. M t khác do s tuyên truy n này là do n n kinh t ề ự ể ế ề ng d n t n tình c a cán b trong c quan mà m i ng ộ i lao đ ng h ộ ủ ẫ ậ cũng nh ng i s d ng lao đ ng hi u rõ t m quan tr ng c a BHXH và ầ ộ ư ườ ử ụ s n sàng tham gia đóng BHXH. ẵ
ng đ ng BHXH.
c h ượ ưở ậ
ườ ị
V đ i t ề ố ượ ớ ừ ầ ả ố ố ượ ể ệ ướ ả : S lao đ ng h huy n c m Xuyên 2000-2002 c t nh Hà tĩnh giao T khi m i thành l p, BHXH C m Xuyên đ ẩ ượ ỉ cho qu n lý g n 7000 lao đ ng thu c đ a bàn huy n C m Xuyên. Và tính ẩ ệ ộ ị ộ ng BHXH th đ n nay s đ i t ng h ệ ng xuyên trên đ a bàn huy n ưở ế : i b ng th ng kê sau đ c th hi n d ố ượ ng BHXH B ng 2ả ở ưở ộ ệ ẩ ố
i) 2002 11.555 ố Năm S lao đ ng (ng ộ
2000 10.681 (Ngu n s li u : BHXH huy n C m Xuyên) ệ
2001 10. 940 ẩ D a vào b ng s li u trên ta th y, s l ố ượ ườ ồ ố ệ ố ệ ả ố ượ
ng h ổ
ng BHXH d ế ng h ệ ẩ ng đ i t ố ượ ng đ i t ự ế ữ ổ ưở ố ượ
ưở ng ự ấ huy n C m Xuyên bi n đ i qua các năm. S bi n đ i không BHXH ở o nh ng nguyên nhân ng ng c a s l ủ ừ chính sau :
- Hàng năm, có nh ng ng ộ ế ườ ộ ổ
ộ ủ ỉ i trong đ tu i lao đ ng đ n tu i ngh : 60, nữ : 55 ) v h u và ổ ề ư
ữ h u do quy đ nh c a B lu t lao đ ng (nam ộ ậ h ư ưở
ộ ổ ộ
ữ ộ
ặ ạ ộ
20
BHXH Vi ị ng tr c p h u trí. ợ ấ ư - Có nh ng ng i đang trong đ tu i lao đ ng có tham gia BHXH ườ ữ không may g p ph i nh ng tai n n r i ro trong qua trình lao đ ng, làm ả ặ ạ ủ gi m ho c m t kh năng lao đ ng cũng đ ng tr c p tai n n lao c h ượ ưở ả ợ ấ ấ ả t Nam.... đ ng và b nh ngh nghi p theo đi u l ệ ề ộ ề ệ ệ ệ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
Nhìn chung, s bi n đ i này là không nhi u l m và tăng d n qua các ự ế ề ắ ầ ổ
năm.
ệ ừ ụ
ẩ ệ
ả ề ệ ế ớ ự
ị ế ủ ừ
ệ ướ ướ ầ ơ ệ ụ ớ ặ
ọ ệ ề
ệ
ộ ườ
ắ ng, tình hình s n xu t kinh doanh, t n tình h ấ ữ ậ Công tác thu BHXH T tháng 1/1995 đ n tháng 9/1995, nhi m v thu BHXH do ngành ế thu và tài chính thu, ch đ n tháng 10/1995 BHXH huy n C m Xuyên ỉ ế BHXH, b ph n thu ph i theo nghi chép m i tr c ti p thu. Theo đi u l ộ ậ i, t ng tháng. Đây là đóng c a t ng đ n v chính xác đ n t ng ng ế ừ ườ ừ ặ c đây ch a có nên b c đ u th c hi n g p nghi p v m i đ t ra mà tr ự ư c nhi m v quan tr ng đó BHXH r t nhi u khó khăn. Nh n th c đ ụ ứ ậ ượ ấ : huy n C m Xuyên đã đ ra nh ng bi n pháp sau ề ệ ữ ng xuyên bám sát c s , n m v ng ch c tình hình ơ ở ắ ẫ ng d n ướ
ớ ẫ ể
ế ộ ố ế
ậ
ẩ - C cán b th ử lao đ ng- qu l ả ỹ ươ ộ các ch đ và các bi u m u m i. ế ộ - Đ i chi u thu hàng quý cũng nh thanh toán ch đ m đau, thai ư ố ị - K t h p ch t ch v i phòng Lao đ ng- Th s n k p th i, chính xác đ ờ ả ế ợ c c s ghi nh n. ộ ươ ặ
ệ
ng d n c s t ượ ơ ở ẽ ớ ộ ơ ở ư ử ụ ẫ ở
ị
ướ ế ộ ữ ươ ị
ộ ng binh và Xã h i ệ huy n, Công đoàn lao đ ng huy n và u ban nhân dân các xã trong vi c ệ ỷ 10 lao đ ng tr lên v n đ ng h nhân có s d ng t ộ ừ ộ ậ th c hi n ch đ BHXH theo qui đ nh c a pháp lu t. ệ ậ ủ ự Nh nh ng bi n pháp trên, BHXH đã xác đ nh t ờ ộ ị ng đ i đ y đ s ố ầ ổ ớ ố ệ ị ệ
ượ ố
ướ
ộ
ự ế ố ủ ệ ẩ
ủ ố ỹ ề đ n v đóng trên đ a bàn huy n cùng v i s lao đ ng và t ng qu ti n ơ c s thu BHXH. Nhìn chung, công tác thu đ t ng đ xác đ nh đ l ạ ươ ị ể ị c. S đ n v t, t ng thu BHXH năm sau cao h n năm tr c k t qu t đ ố ơ ơ ả ố ổ ượ ế và s lao đ ng tham gia BHXH tăng lên cũng là m t nguyên nhân c b n ơ ả ố làm cho s thu c a huy n C m xuyên tăng lên. Th c t ủ , s thu c a BHXH huy n C m xuyên trong nh ng năm qua nh sau : ư ẩ
ữ : Công tác thu BHXH huy n C m Xuyên 2000-2002 ộ ố ệ B ng 3ả ở ệ ẩ
Năm S ti n thu đ ế ạ ố ề c ượ
2000 2001 2002 (đ n vơ ị : tri u VNĐ) ệ 3.014 3.613 3.590
21
(Ngu n s li u : BHXH huy n C m Xuyên) K ho ch thu (đ n vơ ị : tri u VNĐ) ệ 3.017 3.610 3.660 ồ ố ệ ệ ẩ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ẩ ằ
ả ấ
ố ắ ả ề ụ ể
99,90% so v i k ho ch đã đ ra.Năm 2002, con s ữ ộ ế ạ ạ ỉ ệ
ớ ầ ỉ ồ
t năm 2001, s ti n thu đ t m c k ho ch đã đ c là h n 3,6 t , v ổ ố ề ề ớ ế ỉ ượ ạ ứ ế ạ ượ ố ề ề ạ ệ ơ
B ng nh ng c g ng, BHXH huy n C m xuyên đã th c hi n công ệ ự ệ n x p x b ng tác thu v i m t k t qu kh quan. Hàng năm, t ng thu luô ỉ ằ ớ ơ ch tiêu k ho ch đã đ ra. C th , năm 2000, s ti n thu BHXH là h n ỉ ế ố 3 t đ ng, đ t t l ớ ế ỉ ồ ạ i g n 3,6 t đ ng, đ t 98,09% so v i k ho ch đã đ ra. Đ c này lên t ặ ề bi ra là 0,08%.
Công tác chi tr các ch đ BHXH. ả
ữ ặ ấ ẫ
Đây là m t trong nh ng nhi m v ch y u c a ngành BHXH. Trong 3 năm qua, m c dù g p r t nhi u khó khăn nh ng c quan v n không ng ng ph n đ u đ hoàn thành t ừ ể ệ ấ
ộ ặ ấ : Tình hình chi tr BHXH huy n C m Xuyên 2000- B ng 4 ế ộ ệ ề t nhi m v đ ố ả ụ ủ ế ủ ư ơ c giao. ụ ượ ẩ ệ ở ả
2002
T ng chi (đ n v 2000 17.212,829 2001 19.793,537 2002 20.298,888 ổ ị : tri uệ
Năm ơ VNĐ)
(Ngu n s li u : BHXH huy n C m Xuyên) ồ ố ệ ệ
ẩ ố ề ả
ơ
ấ ố
ỉ ồ ế
chi BH ườ ỉ ạ ơ ỷ ệ ầ ồ
Tính đ n ngày 31 tháng 12 năm 2002, s ti n đã chi tr BHXH cho ế ộ các đ i t ng là h n 57,3 t . S chi BHXh tăng d n qua các năm là m t ầ ỉ ố ố ượ i tham gia BHXH ngày càng tăng. N u năm d u hi u cho th y s ng ế ệ ấ 2000, t ng chi BHXH ch đ t h n 17,2 t đ ng thì đ n năm 2002 t ng chi ổ ổ lên đ n g n 20,3 t đ ng.T l ể ệ XH thông qua hai ngu n th hi n ỉ ồ ế qua b ng th ng kê sau. ố ả : B ng th ng kê các ngu n chi BHXH B ng 5 ẩ huy n C m ở ồ ố ệ ả
ả Xuyên 2000-2002
Chi t
Chỉ tiêu
ngân sách ừ cướ Nhà n (đ n v : ơ ị tri uVNĐ) ệ Chi từ qu BHXH ỹ ơ ị (đ n v : tri uVNĐ) ệ ngân T l chi t ừ ỉ ệ ớ ổ sách so v i t ng chi (đ n v :tri uVNĐ) ệ ơ ị
22
16.110,875 18.661,953 18.689,492 1.101,954 1.131,584 1.609,396 93,60% 94,28% 92,07% năm 2000 2001 2002
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
(Ngu n s li u : BHXH huy n C m Xuyên) ẩ
ệ ấ ổ BHXH.
khai và c p s Th c hi n theo k ho ch ch đ o c a BHXH huy n c m xuyên, ỉ ạ ủ ế
ệ ờ ượ ấ
ố ơ ở t b sung s BHXH đã đ ổ ở ữ ệ ẩ khai c p s BHXH ấ ổ ế ụ ố c c p và ti p t c đ i ộ i lao đ ng ườ nh ng đ n v còn đông ng ị ơ
ệ ệ ậ c đ i chi u, vi ế khai c p s BHXH ấ ổ c c p s BHXH. ượ ố ế ờ ư ượ ấ ổ
: ồ ố ệ Công tác đ i chi u t ế ờ ố ạ ự BHXH huy n t p trung đôn đ c c s hoàn thi n t đã đ ế ổ chi u t ch a đ ế
khai c p s BHXH đ t 89,54% so Đ n ngày 31/12/2002, toàn huy n đã ế ượ ệ c 2.955 t ờ ấ ổ ố ạ
v i s lao đ ng đóng BHXH năm 2002. ớ ố
c 2.843 s BHXH, đ t 86,15% so v i s lao - Đ i chi u đ ộ - Đã c p đ ấ ượ ớ ố ạ ổ
đ ng đóng BHXH năm 2002. ộ
Qua công tác c p s BHXH, công tác qu n lý lao đ ng, qu n lý h ả
ồ ả c ch n ch nh, ki n toàn và ượ ộ ỉ ệ ấ ộ
c.
i: 6. M t s đi m còn t n t Bên c nh nh ng k t qu đ t đ ấ ổ s c a các đ n v s d ng lao đ ng cũng đ ị ử ụ ơ ủ ơ c quan tâm h n tr đ ướ ơ ượ ộ ố ể ạ ồ ạ ả ạ ượ ữ ộ ố ồ c công tác chi tr còn m t s t n ả
i c n đ t ế ạ ầ ượ kh c ph c. c ắ
ụ - Quá trình chuy n đ i n n kinh t ể k ho ch hoá t p trung sang c ậ
ế ị ườ ổ ề ự
ể i m t s ắ ế ế ổ ơ ể ng m c trong vi c gi ệ ế ả
ạ ế ự i quy t quy n l ề ợ ể ớ
ưở ể ặ
ư ổ ỉ ư ợ
i lao đ ng khi đi gi i c th ị ớ ườ ả ộ
ơ ch th tr ng kéo theo s chuy n đ i c ch BHXH. S chuy n đ i ổ ộ ố này gây ra m t s v ộ ố ướ chính sách cũ và chính sách m i, gi a th i gian đóng b o hi m và th i ờ ờ ữ ả ư ng…m t khác, trong quy đ nh v BHXH còn nh ng đi m ch a gian h ề ị ữ th t s phù h p nh tu i ngh h u- gi a nam và n , gi a các nhóm lao ữ ữ ậ ự ữ ch c th c hi n c a BHXH huy n đ ng…Đi u này gây khó khăn trong t ệ ệ ủ ề ự ổ ứ ộ ề ợ ụ ể i quy t quy n l v i các đ n v , v i ng ế ơ ớ c a h . ủ ọ
i trong đ tu i lao đ ng tăng nhanh nh ng s ng - S ng ố ố
ế ộ ổ ả ố
ườ ườ ỉ i tham gia BHXH đ u n m trong đ i t ề ư ị ố ượ ằ ắ ộ
ệ
ậ ạ ồ
23
i tham ườ ộ ầ gia BHXH ch chi m kho ng 40% t ng s lao trong đ a bàn huy n. Ph n ệ ố ng b t bu c. Các l n s ng ố ớ ch s d ng lao đ ng trong các doanh nghi p ngoài qu c doanh luôn tìm ố ủ ử ụ cách tránh né ho c c tình vi ph m lu t lao đ ng, kí h p đ ng ng n h n, ạ ứ ng th p h n m c th m chí không kí h p đ ng lao đ ng, kí quy t đ nh l ộ ặ ố ợ ộ ế ị ợ ươ ắ ơ ậ ấ ồ ộ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ộ ặ ệ ự ệ t vi c trích n p BHXH ho c th c hi n
ố ự ư
- Nh n th c c a ng ộ ế ng đ không th c hi n t ệ ố ng tr ng nh m đ i phó. ằ i lao đ ng còn h n ch , ch a th y rõ đ ườ
ng đóng BHXH đ h ủ ạ ể ưở
ế c Nhà n ạ ủ ử ụ ợ
ấ i ích thi ợ ơ
ỏ ặ ữ
ị ầ ớ ư ơ ng và đ ượ ả ứ ậ ị ị
ệ ộ
ng ậ ẹ ườ ệ ỷ
- Đ a bàn huy n r ng l n, s đ n v đóng trên đ a bàn nhi u, s lao i BHXH huy n còn r t ít, n i ơ vào cán b BHXH ở ệ ả ộ
ơ ố ệ ấ ả
ấ ả ặ
h ế ị ưở ự ệ ệ
ng phát tri n BHXH c a huy n C m Xuyên ủ ươ ể ệ ẩ
ố ệ ẩ
t nh ng k ho ch đã đ ra, c th ơ ụ ể : ề ấ ạ ố
h ể ưở m c t hi n ệ ở ứ ượ c ý ượ ấ ứ ủ ậ ng cao h n do có ph n c a ầ ủ nghĩa c a 5% ti n l ề ươ ch s d ng lao đ ng đóng 15% t ng qu l ỗ c h ộ ướ ỹ ươ ổ t th c lâu dài nh m đau, thai s n…Bên c nh đó còn tr , là l ư ố ự nhi u c quan ch y ỳ, né tránh n BHXH ý th c ch p hành đi u l ề ệ ầ ợ ề BHXH còn l ng l o. Do đó c n ph i có nh ng lu t đ nh ch t ch h n. ẽ ơ ả ẻ ề ị ệ ộ ố ố ơ đ ng đông trong khi s cán b làm vi c t ấ ệ ạ ố ộ làm vi c ch t h p… các đ n v s d ng, th ộ ị ử ụ (trong vi c tăng gi m và đ i chi u m c đóng) nên cán b công nhân ứ ế phòng BHXH ph i làm vi c r t căng th ng. ẳ ả T t c nh ng khó khăn đó đã tr c ti p ho c gián ti p gây ra nh ữ ế ự ng không nh đ n vi c th c hi n công tác BHXH trên đ a bàn huy n. ỏ ế ệ ng h 7. Ph ướ i. trong th i gian t ớ ờ ể ằ g ng ph n đ u đ hoàn thành t ấ ắ ỉ Nh m phát tri n BHXH huy n C m Xuyên năm 2003 c quan c ữ ỉ ể ố
ế - Công tác đ c thu đ t ch tiêu t nh giao. ạ - Công tác chi l ng đ m b o an toàn đúng đ i t ng, chính sách và ố ượ ả ả
ươ c ngày 15 hàng tháng. xong tr ướ
ườ khai và c p s BHXH. ấ ổ
ế ờ ệ ượ ố ạ
ệ ụ
i lao đ ng đ c đ i chi u t - 100% ng ộ - Xây d ng c s v ng m nh toàn di n. ơ ở ữ ự Đ th c hi n t ể ự ả ế ụ đ i m i đ phù h p v i chi n l ớ ể
ậ ủ ọ
ậ ợ ế ề ệ
ấ ượ c phát tri n kinh t ể ộ ố ượ ự ổ ự ủ ả ồ
ế ượ ề i vi c m r ng đ i t ở ộ ỹ ế ự ố ợ ủ ầ ẩ
c đ ỗ ợ ủ ướ ế ỉ
24
t nh ng nhi m v đó BHXH huy n C m Xuyên ệ ệ ố ẩ ữ ng ph c v , luôn ph i ti p t c hoàn thi n mình nâng cao uy tính ch t l ụ ụ ệ ng. th tr t ế ị ườ ợ ớ ự ổ phát tri n s thu hút nhi u lao đ ng, thu nh p c a h tăng lên, Kinh t ể ẽ ng tham gia BHXH, tăng t o đi u ki n thu n l ệ ạ ngu n đóng góp vào qu . Ngoài s n l c c a b n thân BHXH huy n ệ ủ C m Xuyên cũng c n đ n s ph i h p c a các ngành có liên quan, c a BHXH t nh Hà Tĩnh cũng nh s khuy n khích h tr c a nhà n ể ư ự BHXH ngày càng phát tri n b n v ng. ề ữ ể
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
huy n c m Xuyên năm ở ệ ẩ ạ ự ả
Có th nói r ng II. Th c tr ng công tác chi tr BHXH 2000-2002. ể ằ : chi tr ả ủ
ệ ố ủ
ị ế ườ
ộ ả ố
ư ế ộ ươ
ả ế ộ
ợ ấ các ch đ BHXH cho đ i t ố ượ ữ ệ ng đ đi u ki n ủ ề ụ ọ ng đ y đ và nhanh chóng là m t trong nh ng nhi m v tr ng ệ ộ
ệ ệ
i h ườ ưở ủ ệ ấ
ề ố ọ ộ ố t nh ng ng ữ ổ ự
ầ ớ ế ộ ợ ấ ả
ự
ọ ế ộ
i BHXH huy n C m Xuyên ệ ể ấ ẩ ơ
ự là k t qu cu i cùng c a quá trình th c ế ả i quy t các hi n chính sách BHXH, là khâu cu i cùng c a công tác gi ế ả ố i lao đ ng b suy gi m s c lao chính sách BHXH liên quan đ n ng ứ ả ố ượ ng đ ng, ch đ TNLĐ- BNN, ch đ thai s n, m đau...cho đ i t ế ộ ộ ng h u và tr c p BHXH khi hoàn thành nghĩa v . ng l h ụ ưở B o đ m chi tr ả ả th h ụ ưở ủ ầ y u c a h th ng ế ủ ệ ố ng BHXH. BHXH huy n C m Xuyên. Hi n nay có 11.555 ng ẩ ự i đã đóng góp r t nhi u công tác c a mình cho s Đ c bi ườ ặ qu c, ph n l n trong s h cu c s ng hàng ngày do nghi p xây d ng t ố ệ ể ng xuyên đ m b o hi u các ch đ BHXH nh t là ch đ tr c p th ả ườ ấ ế ộ rõ vai trò quan tr ng đó, ngành BHXH huy n đã th c hi n t t công tác ệ ố ệ chi tr các ch đ BHXH. ả Đ th y rõ h n v ho t đ ng này t ạ ề ế ộ ạ ộ ứ ả
chúng ta cùng đi vào nghiên c u các ch đ chi tr . 1. T ch c chi tr các ch đ BHXH t i huy n C m Xuyên ẩ ổ ứ ế ộ ệ ả ạ
Ph n chi tr l ng h u và tr c p BHXH s giao cho UBND các xã ả ươ ầ ợ ấ ư ẽ
ch u trách nhi m chi t n tay ng ng. ệ ậ ị i h ườ ưở
Ph n chi tr 3 ch đ m đau, thai s n và d ng s c chuy n cho ế ộ ố ả ầ ả ưỡ ứ ể
ng i lao đ ng thông qua các ch s d ng lao đ ng. ườ ủ ử ụ ộ ộ
Còn danh sách b ng l ng đ c l p tr c m t tháng và g i lên ả ươ ượ ậ ướ ử ộ
ệ BHXH t nh Hà tĩnh đ BHXH t nh qu n lý chính xác s chi c a huy n. ủ ể ả ố ỉ ỉ
Vào ngày 4 hàng tháng, c quan s đi lĩnh ti n Kho b c và chi tr ề ở ẽ ơ ạ ả
l ươ ạ ng h u và tr c p BHXH, BHXH huy n luôn tranh th s lãnh đ o, ợ ấ ủ ự ư ệ
ch đ o c a huy n u , u ban nhân dân huy n, ph i k t h p ch t ch ố ế ợ ỷ ỷ ỉ ạ ủ ệ ệ ặ ẽ
v i các ph ớ ườ ố ng trong vi c rà soát, n m ch c s bi n đ ng c a các đ i ắ ự ế ủ ệ ắ ộ
t ng h ng l ượ ưở ươ ệ ng h u và tr c p BHXH, nh đó đã k p th i phát hi n ợ ấ ư ờ ờ ị
và x lý các tr ng sai, h ng quá th i gian...Đ ng th i, c ử ườ ng h p h ợ ưở ưở ờ ờ ồ ơ
25
quan cũng phân công cán b theo dõi chi tr l ng h u và tr c p BHXH ả ươ ộ ợ ấ ư
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ch c ki m tra luân phiên vi c chi tr l c a t ng xã, t ủ ừ ổ ả ươ ứ ể ệ ng h u và tr ư ợ
c p c a các xã, qua đó k p th i cùng xã gi ấ ủ ờ ị ả ặ i quy t nh ng phát sinh ho c ữ ế
rút kinh nghi m đ t t h n. ể ổ ứ ch c chi tr ngày càng t ả ệ ố ơ
ng h c p BHXH đông, s ặ ưở ố ượ ng h u và tr ư ợ ấ
ng l ệ
M c dù đ i t ả ớ ồ
ớ ự ờ ng, an toàn tuy t đ i, đ m b o đ n t n tay ng ả ự ả ị ậ ệ ả ế ố
ố ươ ti n chi tr l n song BHXH huy n đã cùng v i các xã có s tham gia tích ề ủ c c các đ ng chí công an trong huy n đã th c hi n chi tr k p th i, đ ệ ự ườ i s , đúng đ i t ệ ố ng tr h ưở ướ
ế ộ ự
ộ ạ
ợ ấ ố ỉ ệ
i b m đau, tai n n (Không ph i tai n n lao đ ng) ạ c p m đau c h ph i ngh vi c thì đ ượ c quy đ nh trong Ngh đ nh ị ượ ả ng tr ưở ị ị ằ ố ượ c ngày 10 hàng tháng. 2. Th c hi n chi tr các ch đ ả ệ a. Chi tr ch đ m đau. ả ế ộ ố ườ ị ố ữ ả ặ
ườ ỉ ưở
ng tr c p m đau: ợ ấ ố i lao đ ng có tham gia BHXH b m ị ố
ướ
ế ng ho c ti n công đ ề : ủ ư c ngh h ng h p đ ợ ượ ườ ộ ộ ộ i 7 tu i b m i lao đ ng có con d ổ ị ố i lao đ ng th c hi n các bi n pháp k ho ch hoá dân s . ố ệ ệ ế ạ
ự ệ ượ ưở
ng tr ưở ợ ấ ờ c p ph thu c vào th i ụ ộ
quy đ nh) (do B y t ế ị ộ ế ậ ủ ổ ứ
Nh ng ng có xác nh n c a y t ủ ậ thay b ng ti n l ề ươ 12/CP c a Chính ph nh sau ủ Các tr B n thân ng - ả Ng - ườ Ng - ườ ng tr c p Đi u ki n đ c h ề ợ ấ Ph i đóng BHXH, th i h n h - ờ ạ ả gian đóng BHXH -
ng ườ ợ ấ ườ ấ ờ ạ Đ i v i ng ố ớ
- - - ế ế ế
ừ ặ ề
ở
i lao đ ng làm vi c trong đi u ki n bình th ộ ộ ộ i làm trong ngành ngh ho c công vi c n ng nh c, ọ ỉ c ngh ụ ấ ự ệ ố i lao đ ng làm vi c trong đi u ki n bình ượ ệ ườ ề ệ ộ
ng ng nh trên. ườ ư
ị
ị ắ ờ ạ ệ ưở ế
26
ch c y t Có gi y xác nh n c a t Th i h n tr c p và m c tr c p ứ ợ ấ ề ệ ộ ệ 30 ngày trong m t năm n u đã đóng BHXH d i 15 năm ướ 15 đ n 30 năm 40 ngày trong m t năm n u đã đóng BHXH t ừ ế 50 ngày trong m t năm n u đóng BHXH t 30 năm tr lên. ở Đ i v i ng ườ ệ ặ ố ớ n i có ph c p khu v c h s 0.7 tr lên đ đ c h i, làm vi c ệ ở ơ ộ ạ dài h n 10 ngày so v i ng ớ ơ ng có th i gian t th ờ ươ ứ i lao đ ng b m c các lo i b nh c n ch a tr dài ngày (theo Ng ữ ầ ộ ườ i đa là 180 ngày quy đ nh c a B y t ) thì th i gian h c p t ng tr ợ ấ ố ủ ị không ph thu c vào th i gian đã đóng BHXH. Tr ng h p h t 180 ườ ờ ộ ộ ụ ế ợ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
c h ị ẫ ề ư ượ ưở ợ ấ ứ ng tr c p ti p nh ng m c ế
ấ
ộ ạ ệ ệ ự ố
đ ượ
ườ ỉ
ngày mà v n ti p t c đi u tr thì đ ế ụ th p h n. ơ Ng ườ c ngh t ỉ ừ Ng ườ đ i v i con d ố ớ i lao đ ng th c hi n các bi n pháp k ho ch hoá dân s thì 7-20 ngày tuỳ t ng tr i lao đ ng đ ộ ổ ướ ừ
Trong th i gian ngh theo quy đ nh ng ế ng h p c th . ừ ợ ụ ể c ngh chăm sóc con m 20 ngày trong năm ố ượ ố ớ ườ ượ
ỉ ứ ợ ấ
i lao đ ng đ ị ộ ng làm căn c đóng BHXH d ứ ề ươ ồ ươ
ứ ứ ụ ứ ụ
27
3- 7 tu i. i 3 tu i và 15 ngày trong năm đ i v i con t ổ ng ưở c h ờ ướ i tr c p BHXH b ng 75% m c ti n l ằ ng theo c p 30 năm. Ti n l ấ ề ươ ắ ỏ ế b c, ch c v , ph c p ch c v , ph c p khu v c, ph c p đ t đ (n u ự ậ c nh b ng s li u sau. có). Và đây là k t qu mà BHXH huy n đ t đ ố ệ ạ ượ ng làm căn c đóng BHXH bao g m l ụ ấ ụ ấ ư ả ệ ụ ấ ả ế
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
NĂM
CH TIÊU
Ỉ
TĂNG GI M QUA Ả
CÁC NĂM
S NG
Ố
ƯỜ ƯỢ I Đ C
Ố Ề S TI N
S TI N Ố Ề
TỶ
H
Đ
(ĐV :1000
ƯỞ
Ợ Ấ NG CHI TR C P
CƯỢ
LỆ
M ĐAU (NG
I)
H
(%)
Ố
ƯỜ
NGƯỞ
đ ng)ồ
(ĐV : 1000
đ ng)ồ
2000
398
87.405
-
-
2001
417
90.574
3.169
3,63
2002
662
121.973
31.399
34,67
B ng6 : Chi tr ch đ m đau năm 2000-2002. ả ế ộ ố ả
ồ ố ệ ệ ẩ
ấ
ng c a năm 2001 tăng 3.169.000 đ ng t T b ng s li u trên chúng ta th y: ừ ả S ti n đ ố ề ủ ồ ươ ứ ng ng
(Ngu n s li u : BHXH huy n C m Xuyên) ố ệ c h ượ ưở 3,63% so v i năm 2000. ớ
ng có s tăng đ t bi n v ố ề ự ế ộ
ề i 31.399.000 đ ng t c là tăng 34,67% so v i năm t là năm 2002 s ti n đ ồ c h ượ ưở ứ ớ ớ
v i t l ớ ỉ ệ Đ c bi ệ ặ s tuy t đ i lên t ệ ố ố 2001.
c h ư ậ ố ề ượ ưở
c h ưở ườ
ộ ng đ u tăng nh v y là do s ố ẻ ủ ề ng BHXH tăng lên, mà s ng ứ
c gi ả ượ ợ ấ ợ ấ ườ ả
i quy t nhanh và các kho n tr c p cũng đ ố
ả ưở
i đ i đ ườ ượ ậ ủ
S dĩ qua các năm s ti n đ ở ng i đ ườ ượ c ngày càng quan tâm đ n s c kho c a ng n ế ướ kho n tr c p đ ế ả tăng lên.Bên c nh đó, s ng ườ ạ kho n tr c p cũng tăng lên. M ợ ấ sóc con cái m đau, có ng ố và còn m t s ng ề ị
ố i tăng lên là do Nhà i lao đ ng nên các ượ c i tham gia vào BHXH càng nhi u nên ề ng vì ph i chăm c h t s ng ả ộ ố ng vì b n vi c riêng c a gia đình c h ườ ượ ưở ệ i n a vì m c b nh c n đi u tr dài ngày. ắ ệ ầ ả
: ủ ị
ủ c h Các tr ng
ứ ấ ứ
- - ộ ố ườ ữ b. Chi tr ch đ thai s n. ả ế ộ Trong Ngh đ nh 12/CP c a Chính ph quy đ nh ị ị ng h p đ ợ ượ ưở ườ ữ ộ ữ ộ Lao đ ng n có thai, sinh con th nh t, th hai. Lao đ ng n nuôi con s sinh. ơ
Đi u ki n ệ ề
28
- Có tham gia đóng góp BHXH.
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ng và m c h ng BHXH ứ ưở
ỉ ỗ ầ
ẩ
c ngh t 4 đ n 6 tháng tuỳ theo đi u ki n làm c ngh khám thai 3 l n, m i l n 1 ngày. ầ 20 ngày đ n 30 ngày tuỳ theo tháng thai. ề ượ ế ỉ ừ ế ệ
Th i h n h ờ ạ ưở Th i h n. ờ ạ - Khi có thai đ ượ - S y thai ngh t ỉ ừ - Khi sinh con đ vi cệ
con th 2 tr đi, m i con sinh thêm ở ỗ ề ừ ứ
ầ ỉ
ỉ ế
ợ ngày sinh, n u con d ế ng h p sau khi sinh con ch t, ng ướ
ị ế ể ừ i m đ ườ ẹ ượ i 60 ngày tu i b ch t thì ng ế ổ ị ư c ngh 75 ngày c i m đ ẹ ượ ườ ỉ khi con b ch t nh ng không quá th i h n ngh ờ ạ
i nuôi đ c ngh cho đ n khi con ỉ ơ ế ế ượ ườ
ng làm c s đóng ề ươ ơ ở
ng tr c p b ng 100% m c ti n l ằ ờ ạ ợ ấ ỉ ướ
ng.
ề ậ
ệ
ự ng xuyên c a ng ẩ ườ ự ỏ
ủ ế ộ
ệ ợ ấ ữ ế ả ả ậ
ể ơ ệ ờ ị
ữ ườ ệ ằ ộ
ỉ ả ứ ế
- Sinh 1 l n nhi u con thì tính t c ngh thêm 30 ngày. m đ ẹ ượ - Tr ườ k t ể ừ ngh thêm 15 ngày k t ỉ sinh con theo quy đ nh chung. ị ‐ N u nuôi con s sinh thì ng đ 4 tháng tu i. ổ ủ M c tr c p ứ ợ ấ - Đ c h ứ ưở ượ c khi ngh trong th i h n đã nêu. BHXH tr - Đ c tr c p thêm m t tháng ti n l ề ươ ộ ợ ấ ượ V i đ c đi m là huy n t p trung nhi u nhà máy thu c công ớ ộ ể ặ ệ nghi p d t, may, th c ph m…nên vi c th c hi n ch đ tr c p thai ế ộ ợ ấ ệ ệ ệ s n là nhu c u đòi h i th i lao đ ng b i vì s lao ố ở ộ ườ ầ ả ộ đ ng trong huy n đa ph n là n . Ch đ này nh m giúp ng i lao đ ng ườ ằ ầ ộ n có kho n tr c p đ thay th cho kho n thu nh p b m t đi do không ị ấ ữ ế làm vi c vì sinh con. H n n a, vi c quy đ nh th i gian ngh đã tính đ n ệ ng lao đ ng nh m đ m b o s c kho cho đi u ki n và môi tr y u t ẻ ả ế ố ề ả ạ ượ c s n ph thu c các nhóm lao đ ng khác nhau.Và đây là k t qu đ t đ ộ ộ ụ ả khi th c hi n ch đ này. ự ế ộ ệ
CH TIÊU
Ỉ
TĂNG GI M QUA Ả
NĂM
CÁC NĂM
S NG
S TI N Đ
Ố
ƯỜ ƯỢ I Đ C
Ố Ề
ƯỢ C
S TI N Ố Ề
TỶ
H
NG (NG
I)
H
(ĐV :1000
ƯỞ
ƯỜ
NGƯỞ
LỆ
(% )
(ĐV :1000 đ ng)ồ
đ ng)ồ
29
B ng 7: Chi tr ch đ thai s n 2000 -2002 . ả ế ộ ả ả
2000
117
186.404
-
-
2001
129
187.402
+ 998
0,54
2002
119
275.378
+ 87.976
46,95
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
(Ngu n s li u: BHXH huy n C m Xuyên) ồ ố ệ ệ ẩ
T b ng s li u trên chúng ta th y: ấ ừ ả
ợ ấ
ượ c h c h ố ả ư ậ
ấ ứ ườ ố ố ộ ổ ố ệ c h Năm 2001 s ti n đ ố ề i đ ườ ượ ưở i đ ườ ượ ưở ẻ
ệ
ữ ố ề ề ấ ế
ề ộ i sinh con th nh t, th hai t ườ ả ả ợ ấ t y u. Năm 2002 s ti n đ c h ượ ưở ồ ứ ệ
ng ch đ thai s n gi m so v i năm 2001. S ng ố ế ộ ả
c h ố i đ ườ ượ ư ậ ạ
ả ố ề ượ ưở ơ ệ
ố ề ư ố ng l ế i sinh con ít h n năm 2001 và đ c bi ệ ạ ơ ả ố
ộ ắ ơ ữ
ng tăng 998.000 đ ng hay 0,54% đi u ề ưở ồ ng tr c p thai s n năm 2001 nhi u h n ơ ữ ng tăng lên nh v y là do s lao đ ng n ươ ng ứ i tham ng tăng ờ ượ c ưở ng c h ớ i tăng lên đ t bi n nh v y là do năm ộ t là do đi u ki n và ề ặ , thu c men ngày càng hi n đ i h n, giá c nh ng ữ ệ ề ngày m t đ t h n, và h n n a ngày càng có nhi u ơ , nên m c đ chi ầ ứ ộ ế ệ
này là do s ng năm 2000, s ng trong đ tu i sinh đ và nh ng ng đ i l n cho nên vi c tăng s ti n chi tr tr c p thai s n cho ng ố ớ gia đóng BHXH đó là đi u t s tuy t đ i là 87.976.000 đ ng t c 46,95%, nh ng s ngu i đ ố h ưở gi m đi mà s ti n đ ả 2002 s ng ố trang thi trang thi doanh nghi p, xu t hi n trong nhi u thành ph n kinh t tr ngày m t nhi u và tăng lên m t cách đáng k . ể ườ t b y t ế ị t b y t ế ị ệ ộ ế ế ấ ề ả
ề ộ ứ
c ngh ỉ ị
d ẻ ưỡ
ệ ị ủ ả
ề ạ
ố và b nh ngh nghi p mà ch a ph c h i s c kho . ẻ ư
ỉ
ệ ữ ế ứ ẩ ề ộ ỉ ệ ả ệ ợ
CH TIÊU
Ỉ
TĂNG GI M QUA Ả
NĂM
CÁC NĂM
30
c. Chi tr ch đ D ng s c. ả ế ộ ưỡ ệ ưở : Đi u ki n h ng ề i lao đ ng đã đóng đ BHXH theo quy đ nh thì đ Ng ườ ượ ủ ộ : ng s c ph c h i s c kho khi có trong 3 đi u ki n sau đây ụ ồ ứ ứ ề i đ n v mà b suy gi m s c kho . - Có đ 3 năm đóng BHXH tr lên t ạ ơ ị ở ẻ ứ ộ - Sau khi đi u tr n i trú ho c ngo i trú do m đau, tai n n lao đ ng ạ ặ ị ộ ệ ụ ồ ứ - Lao đ ng n y u s c kho sau khi ngh thai s n( k c tr ể ả ườ ng ẻ h p ngh vi c do s y thai). Đây là k t qu BHXH huy n đã chi tr . ả ế B ng 8: Chi tr ch d ả ng s c 2000-2002 ả ế ưỡ ứ ả
S NG
S TI N Đ
Ố
ƯỜ ƯỢ C I Đ
Ố Ề
ƯỢ C
S TI N Ố Ề
T LỶ Ệ
H
NG
H
(ĐV :1000
(%)
ƯỞ
NGƯỞ
( NG
I)ƯỜ
(ĐV :1000 đ ng)ồ
đ ng)ồ
195
14.650
-
-
2001
612
101.750
+ 87.100
594,54
2002
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ẩ ệ ồ ố ệ
ừ ả
ề ứ ấ ố ệ ế ộ
ự ố
ự ệ ế
ệ ủ ữ ế ạ ấ
ả ấ ồ
ố ề ưở ả
ng s c nhi u h n, có s thay đ i v s l c ngh d ỉ ưỡ
ả ứ ng đ t đ ạ ượ ơ ườ ả
(Ngu n s li u:BHXH huy n C m Xuyên) T b ng s li u trên ta th y: ố ệ ng s c, vì ch đ này Năm 2000 ch a có s li u v ch đ d ế ộ ưỡ ư c th c hi n vào năm 2001 khi có quy t đ nh s 37/2001/QĐ- TTG đ ế ị ượ c th c hi n thì BHXH đă c a Chính ph . Còn 2 năm ti p theo khi đ ượ ủ ớ đ t đ c nh ng k t qu r t kh quan. Năm 2002 tăng r t m nh so v i ạ ượ năm 2001 là 87.100.000 đ ng t c là tăng 594,54%( nghĩa là tăng g n 7 ầ ườ c k t qu nh v y là do s ng i l n). Lí do s ti n h ố ư ậ ầ đ ườ i ng ng ổ ề ố ượ ứ ượ ề ả i lao đ ng m đau, thai s n đ u nh tham gia đóng BHXH. Và s ng ng đ n nhu c u ngh d h ộ ế ự ộ ng s c c a ng ứ ủ ố i lao đ ng. ườ ề ố ỉ ưỡ ưở ế ầ
.
ị ủ
ng sau đây đ : ủ ng ch đ h u trí ế ộ ư c h ượ ưở
c p g m tu i đ i và s ng tr ể ưở ổ ờ ợ ấ ệ ề ồ ổ
d. Chi tr ch đ H u trí ả ế ộ ư Ngh đ nh s 12/CP c a Chính ph ban hành ngày 26/01/1995 quy ị ố đ nh nh ng đ i t ố ượ ữ ị Đi u ki n ệ ề Trong ch đ h u trí đi u ki n đ h ế ộ ư năm đóng BHXH.
Trong ch đ h u trí đi u ki n đ h ế ộ ư ể ưở ề ệ ng tr c p g m tu i đ i và ồ ổ ờ ợ ấ
c h ng tr c p h u trí đ y đ thì v tu i đ i. ợ ấ ư ề ổ ờ
ầ ủ ệ ổ
ườ ộ ề ặ
ng và ạ ngành ngh ho c công vi c n ng nh c, đ c h i, ặ lên, ho c ộ ặ ệ ớ ệ ố ụ ấ ự
s năm đóng BHXH. ố Đ đ ể ượ ưở + Nam ph i đ 60 tu i trong đi u ki n lao đ ng bình th ả ủ đ 55 tu i n u làm ọ ề ở ổ ế ủ ho c n i khó khăn có ph c p khu v c v i h s 0,7 tr ặ ở ơ ở công tác ở ườ
chi n tr ế ữ ng B,C,K. ổ ủ ề ệ ộ
ườ ng + N ph i có đ 55 tu i trong đi u ki n lao đ ng bình th các công vi c và khu v c nêu trên nh nam ư ủ ả ổ ế ự ệ ở
31
ho c đ 50 tu i n u làm gi ặ i.ớ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ề ờ ộ ả ủ ả ườ ề
ặ ở ơ ợ ặ ạ ở ọ ộ
ố ớ ặ ề ụ ấ ặ ở
V th i gian đóng BHXh có ph i đ 20 năm đóng đ i v i các ố ớ lo i lao đ ng và đ i v i các tr ng h p gi m ti n thì trong đó ph i có 15 ạ ả năm n i khó ngành ngh ho c công vi c n ng nh c đ c h i ho c ệ khăn gian kh có ph c p v i h s 0,7 tr lên, ho c công tác ế chi n ở ớ ệ ố tr ổ ng B, C, K. ườ
i ngh h u nh ng đ ư ỉ ư c h ượ ưở ớ ng tr c p th p h n v i ợ ấ ấ ơ
ủ ữ ư ổ ổ ờ
15 năm đ n d i 20 năm.
+ Nam đ 50 tu i, n đ 45 tu i th i gian đóng BHXH đ 20 năm Nh ng ng ườ ữ các đi u ki n sau : ề ệ + Nam đ 60 tu i, n 55 tu i nh ng có th i gian đóng BHXH đ ủ ế ướ ủ ủ ữ ủ ổ
ở ổ ộ ả ả ở
ờ tr lên mà b suy gi m kh năng lao đ ng t ừ ộ ặ
ị ườ ạ 61% tr lên. ệ ả ấ ủ i lao đ ng có ít nh t 15 năm làm công vi c đ c bi ả
ụ ị ổ ờ ệ ặ t n ng nh c, đ c h i đã đóng BHXH đ 20 năm mà b suy gi m kh năng lao ọ đ ng t ộ ộ
ở S thay đ i ch đ h u ế ộ ư ổ
ị ị ủ ử ổ
ị ư ế ộ ư
ố ớ - Đ i v i nh ng ng ổ ố ớ ườ ủ + Ng ộ 61% tr lên, không ph thu c vào tu i đ i. ừ ự ộ Ngày 12/11/1998 Chính ph ban hành Ngh đ nh 39/CP s a đ i m t s quy đ nh đ i v i ch đ h u nh sau : ố ổ ữ
ở
ủ ủ ườ ố i đ 55 tu i ( đ i v i nam ) và 50 tu i (đ i ề ng đ 75% ti n ủ ưở c. Còn % nh tr ư ướ ng h u đ y đ thì ủ ầ ư ố ớ lên thì h l ng bình quân c a 5 năm cu i mà không b tr t ị ừ ỷ ệ c h ưở ượ ữ ệ
ữ
ệ ặ ứ
ệ ng bình quân, đ ọ i đã t ng có 15 năm làm công vi c n ng nh c ề ươ ng c tính bình quân c a 5 ủ ượ
ườ ể ề ươ ng cao nh t.
v i n ) mà có đ 30 năm đóng BHXH tr ớ ữ l ố ươ i không đ đi u ki n đ đ i v i nh ng ng ủ ề ố ớ thay vì tr 2% nay ch tr 1%. ừ ỉ ừ - Đ i v i nh ng ng ố ớ ạ ơ ề Chi tr
ấ ng h u đ ư ượ ươ
ứ
i đây chúng ta s th y rõ đ l n nh t trong t ng chi c a BHXH ủ ổ c phân chia thành hai ng; h u quân đ i và h u công nhân viên ch c. Thông qua ả c th c tr ng chi tr ạ ữ ư ướ ự
ừ đ c h i mà sau đó chuy n sang làm công vi c khác có m c ti n l ộ th p h n thì khi tính ti n l ấ năm li n k có m c l ề l ả ươ trong các năm. Nh ng ng lo i đ i t ạ ố ượ b ng th ng kê d ố ả l ư ủ ươ ấ ứ ươ ng h u chi m t l ỉ ệ ớ ế ư ng l i h ườ ưở ư ộ ẽ ấ ữ ượ ng h u c a BHXH huy n trong nh ng năm qua. ệ
CH TIÊU
Ỉ
S TI N TĂNG GI M QUA CÁC NĂM Ả
Ố Ề
32
B ng 9: Chi tr ch đ h u trí 2000-2002 ả ế ộ ư ả
S NG
S TI N TR C P
Ố
ƯỜ I
Ợ Ấ
Ố Ề
S TI N Ố Ề
T L (%) Ỷ Ệ
NĂM
Đ
CƯỢ
(ĐV :1000 đ ng)ồ
(ĐV :1000 đ ng)ồ
H
NG TR
ƯỞ
Ợ
C PẤ
NSNN QBHXH
NSNN
QBHXH
NSNN
QBHXH NSNN QBHXH
2000 8.949
230
15.004.518
988.000
-
-
-
-
2001 9.050
164
17.460.974 1.008.762 +2.456.456
+20.762
16,37
2,10
43,47
2002 9.066
17.282.937 1.447.302 -178.037
+438.540
1,01
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ồ ố ệ ẩ
ừ ả ệ ả ấ
ồ ơ ồ
ấ ừ ỹ c 01/01/1995 tr đi. ướ ể ở
140 (Ngu n s li u: BHXH huy n C m Xuyên) ố ệ ớ ả ụ ể ố
T b ng s li u trên ta th y: Chi tr ch đ h u trí BHXH l y t ế ộ ư ngu n ngân sách l n h n nhi u so v i ngu n qu BHXH. Vì ngu n qu ồ ớ ỹ ch dùng đ chi tr cho các đ i t ng ngh vi c tr ỉ ệ N u so sánh c th s chi trong t ng ngu n thì : ề ố ượ ừ ỉ ế ồ
ế ộ ư ồ
ố ề ả ớ ẩ
ồ ỉ
* Ch đ h u trí BHXH chi tr t Ngu n Ngân Sách : ả ừ l n h n năm Năm 2001 s ti n BHXH huy n C m Xuyên chi tr ơ ệ 2000 là: 2.456.456.000 đ ng t c tăng 16,37%. Đó là do có s đi u ch nh ự ề ứ l ươ ư
ố ề ả ợ ấ
ng h u theo NĐ 175/CP. Năm 2002 s ti n h ưở ả
ậ ệ
ố
ả ng tr c p gi m 178.037.000 đ ng t c gi m ứ ồ tu i cao, già 1,01%. Nguyên nhân gi m là do : nh ng cán b h u trí ở ổ ộ ư ữ ả ng đ i l n và BHXH huy n đã c t gi m y u, m đau, b nh t t ch t t ắ ệ ế ươ ế ố ố ớ k p th i, và vì đi u ki n hoàn c nh gia đình nên s cán b h u trí ộ ư ả ệ ề ờ ị chuy n đi các t nh khác. ỉ
ế ộ ư ả ừ
ngu n qu : ỹ ồ ớ ố ề
ứ ớ
ủ ứ
ệ ươ ỹ
ộ ứ
ệ ướ
c. ể * Ch đ H u trí BHXH chi tr t Trong năm 2001 s ti n tr c p so v i năm 2000 tăng 20.762.000 ợ ấ đ ng t c là tăng 2,10% và năm 2002 cũng tăng so v i năm 2001 là ồ 438.540.000 đ ng t c là tăng 43,47%. Nguyên nhân c a vi c tăng chi t ừ ồ ng đ i l n. cán b công ch c Nhà n l qu là do t ố ớ ứ ỷ ệ ế ạ i Và s cán b công ch c ngh h u tr ắ ướ ỉ ư ộ ố c, các đ n v hành chính s nghi p tinh gi m các doanh nghi p Nhà n ả ơ biên ch và ngh theo các ch đ khác c a Nhà n ướ ế ộ c ngh h u tăng t ướ ỉ ư c tu i tăng do quá trình s p x p l ổ ị ự ủ ế
: ủ ị
33
ệ ỉ e. Ch đ T tu t. ế ộ ử ấ Ngh đ nh 12/CP c a Chính ph quy đ nh ị ủ ị Các tr ườ ng h p ợ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
- Ng i lao đ ng đang làm vi c b m đau b nh t ườ ị ố ệ ệ ộ ậ ạ t ho c tai n n ặ
ch t.ế
ườ ườ - Nh ng ng ữ - Nh ng ng ữ
ỉ ờ ư ị ế ợ ấ ưở ệ ế ộ ị
ng ch đ tr tr c p BHXH hàng tháng (nh h u, ư ư m t s c lao đ ng, tai n n lao đ ng và b nh ngh nghi p) b ch t nh ng ữ ề ệ c. tr ế ộ ả ướ i đang ngh ch h u b ch t. ng tr i đang h ộ ạ c h ượ ưở ấ ứ ườ
ợ ề
ng h p trên thân nhân đ Đi u ki n h ệ ưở Tham gia BHXH d ng ướ i 15 năm mà ch t thân nhân đ ế c h ượ ưở ng tr c p 1 ợ ấ
l n.ầ
Tham gia BHXH t 15 năm tr lên mà ch t thì đ ế c h ượ ưở ợ ấ ng tr c p
ừ hàng tháng kèm theo các đi u ki n c a thân nhân. ở ệ ủ ề
t c m i ng ấ ả ọ ườ i ch t là b ng 8 tháng ằ ế
ti n l ề ươ
Các lo i tr c p ạ ợ ấ - Mai táng phí : chung cho t ng t i thi u. ể ố ầ : ng - Tr c p 1 l n ợ ấ ư ủ
ứ ợ ấ ợ ấ ư ủ ề
ề ươ
ư i đang h ườ ặ i lao đ ng ch a đ 15 năm đóng BHXH ho c ộ ườ thân nhân ch a đ đi u ki n h ng tr c p hàng tháng. M c tr c p là ưở ệ m i năm đóng BHXH thì đ ng bình quân làm căn c m t tháng ti n l ộ ượ ỗ c đóng BHXH nh ng không quá 12 tháng. ứ ế
Đ i v i ng ố ớ ợ ấ ư ấ
ng 12 tháng l
ủ ề ng h u ch t mà thân nhân không đ đi u ưở ng h u th nh t thì ế ưở ứ ở ng h u th 2 tr năm h ứ ưở ư ể i thi u ng, nh ng t ố ươ ế ừ ộ ư ư ả
ng h u. ư
ư ế ng h u. n u ch t t ế ng BHXH gi m đi m t tháng l ươ c p tu t hàng tháng : khi thân nhân c a ng ki n tr c p hàng tháng thì n u ch t trong năm h ệ c h đ ươ ượ ưở đi, m i năm đã h ưở ỗ cũng b ng 3 tháng l ấ ệ i đ đi u ki n
h ợ ấ ợ ấ ủ ườ ưở
ư ủ ọ
ằ - Tr ườ ủ ề ng tr c p hàng tháng ng h p sau: ợ ở ộ + Con ch a đ 15 tu i ho c đ n 15 tu i n u đang đi h c. ặ ế ổ ổ + B m đ , b m v ch ng đã h t tu i lao đ ng (nam đ 60 tu i, vào m t trong các tr ổ ế ổ ố ẹ ẻ ố ẹ ợ ồ ủ ế ộ
c h ưở ố ớ ằ ỗ
ấ
l ươ ng ườ
n đ 55 tu i). ổ ữ ủ c p đ M c tr ứ ượ ợ ấ ng t i thi u nh ng không quá 4 su t. Nh ng ng ể ố ư ữ ng thì đ i nuôi d ề ươ ưỡ ợ ấ BHXH huy n còn ch u trách nhi m qu n lý đ i t ệ ườ ng t ố ượ ả
ạ
34
ề ng đ i v i m i thân nhân b ng 40% ti n i cô đ n, không ơ i thi u. ể ố ng là ng h u,ư lão thành cách m ng và m t s c lao đ ng. Khi nh ng ng ữ ch t thì thân nhân ti n hành làm h s xin h ấ c tr c p b ng 70% ti n l ằ ượ ệ ị ấ ứ ồ ơ ườ ề i v i này ườ ề ng ti n tu t tuỳ theo đi u ộ ưở ề ế ế
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ng m t l n ho c hàng tháng. Chi tr BHXH ả ưở
ặ ư ỷ ệ ớ
l n còn l nh . Các đ i t ứ ế ạ ủ ế BHXH huy n ch y u ệ ở i là ế ạ ố ượ ng l ỷ ệ l ỏ
ư ưở ư ệ
CH TIÊU
S TI N TĂNG GI M QUA CÁC
Ỉ
Ố Ề
Ả
NĂM
NĂM
S NG
S TI N TR
Ố
ƯỜ I
Ố Ề
Ợ
S TI N Ố Ề
T L (%) Ỷ Ệ
Đ
CƯỢ
C PẤ
(ĐV :1000 đ ng)ồ
H
NG TR
ƯỞ
Ợ
(ĐV :1000 đ ng)ồ
C PẤ
NSNN QBHXH NSNN QBHXH
NSNN
QBHXH NSNN QBHXH
812.990
95.746
-
-
-
-
2000
836
116
969.908
97.744
+156.918 + 1.980
19,30
2,07
2001
865
89
2002
871
60
+33.419
9,17
34,19
880.939 131.163 - 88.969 (Ngu n s li u: BHXH huy n C m Xuyên.)
B ng 10: Chi tr ch đ t tu t 2000-2002 h là cho đ i t h u trí quân đ i và lão thành cách m ng chi m t ng ch đ tu t trên đ a bàn huy n nh sau: h ị ả ế ộ ử ấ ộ ầ ng h u là công nhân viên ch c chi m t ố ượ ộ ế ộ ấ ả
ẩ
ngu n ngân sách Nhà n ồ ướ c ả ệ ấ t ừ
và t ộ : ồ ừ
ồ ố ệ Qua b ng s li u trên chúng ta th y ố ệ ngu n qu b o hi m xã h i ể ỹ ả Trong năm 2001 ngu n ngân sách Nhà n ồ ơ ả ớ
ỹ ồ ớ ướ ứ
ơ ư
ả ổ
ườ i nuôi d ồ ộ ổ
ớ ố ề ồ ư ủ ộ ng h p pháp đã h t tu i lao đ ng. ế ưỡ c p t ỹ ợ ấ ừ ồ
ồ c chi tr l n h n ngu n qu BHXH c th là ụ ể tăng 156.918.000 đ ng t c là tăng 19,30 so v i năm 2000 và ngu n qu BHXH cũng tăng nh ng v i s ti n bé h n là ỹ ồ tăng 2,07% . Nguyên nhân hai ngu n này tăng lên là 1.980.000 đ ng hay ồ ặ ố do chi tr cho con c a ng i lao đ ng b ch t ch a đ 15 tu i ho c b , ủ mẹ, v ho c ch ng ng ườ ặ ợ Năm 2002 s ti n tr ố ề ứ ố ề ư ồ
ố ớ ả ồ
ả ắ
ng thành h t h n h ng h ng t ả ồ ơ ủ ờ ị ế ạ ưở ưở ươ
ị ế ợ ngu n qu BHXH cũng tăng ợ 33.419.000 đ ng t c là tăng 34,19% so v i năm 2001. Nh ng s ti n tr ớ ớ c p đ i v i ngu n NSNN gi m 88.969.000 đ ng hay gi m 9,17% (so v i ồ ấ à qua quá trình rà soát h s c a các đ i năm 2001). Nguyên nhân gi m lả ố ộ ố t ng tu t, BHXH huy n phát hi n và c t gi m k p th i m t s ệ ấ ượ ệ tu i tr ng đ i l n các đ i t ng. l ở ổ ưở ố ượ ố ớ ượ g. Ch đ Tai n n lao đ ng và B nh ngh nghi p (TNLĐ - ệ ế ộ ng ộ ệ ề ạ
BNN)
35
Ngh đ nh 12/CP c a Chính ph quy đ nh : ủ ủ ị ị ị
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
c xác đ nh là TNLĐ và BNN. ị ợ ượ
làm vi c, t làm ệ ờ
ờ ủ ử ụ ệ
- B tai n n lao đ ng ngoài gi làm vi c theo yêu c u c a ch s i n i làm vi c và ngoài gi ệ ạ ơ vi c theo yêu c u c a ch s d ng lao đ ng. ộ ệ ộ ủ ầ ờ ủ ử
ộ
ệ
ề
đ n n i làm vi c. n i ơ ề ừ ơ ở ế ng và đi u ki n lao đ ng. ộ ệ ng binh xã h i quy đ nh. ị ộ ươ ộ
ộ c h Tr ng h p đ ườ - B tai n n trong gi ạ ị ầ ủ ạ ị d ng lao đ ng. ụ ạ ị ị ụ ề ế ệ ượ ưở ườ và B lao đ ng- th ộ ng tr c p ợ ấ
ậ ươ t, b nh t ệ ậ t theo quy đ nh c a pháp lu t ủ ị
ệ
ạ ợ ấ
ị ề
c h Khi b TNLĐ, BNN trong th i gian đi u tr ng ưở ẫ i lao đ ng v n ộ ng và các chi phí đi u tr do ch s d ng lao đ ng chi ộ ườ ủ ử ụ ờ ề ị
c giám đ nh th t, đ ng t t thì đ ợ ấ ị ươ ị ậ ượ c
h ưở
5-30% ộ ừ
b ng t ằ ả ố
ng đi và v t - B tai n n trên tuy n đ ế ườ - B các b nh ngh nghi p do môi tr ệ ề ệ Danh m c BNN do B y t Đi u ki n đ - Có tham gia đóng BHXH ng t - Có giám đ nh th ậ ị hi n hành. Các lo i tr c p ị đ ng l ượ ươ tr (không thu c tr c p BHXH). ộ ả Khi đã n đ nh th ng t ượ ậ ươ ổ khi ra vi n, g m ng tr c p BHXH tính t ệ ừ ế ị ầ 4 đ n 12 tháng ti n l ề ươ ế ừ ằ
ng t 31% tr lên) b ng t suy gi m kh năng lao 0,1- ồ : - Tr c p 1 l n (n u b suy gi m kh năng lao đ ng t ả i thi u). ng t ừ ể - Tr c p hàng tháng( n u b suy gi m t ừ ả ị l i thi u tuỳ thu c vào t ỷ ệ ể ở ả ố ộ ả
ợ ấ ợ ấ ế ợ ấ 1,6 l n m c l ứ ươ ầ đ ng.ộ
ụ ụ ằ
i m t kh năng lao đ ng t i ph c v b ng 0,8 m c ti n l ng t ứ ề ươ 81% tr lên và b ở ộ i ố ị ả ườ ấ
- Đ c ph c p cho ng ụ ấ ượ thi u đ i v i nh ng ng ữ ố ớ li ặ ầ
ườ ắ ụ ặ
ể ừ t c t s ng, mù hai m t, c t hai tay, tâm th n n ng. ệ ộ ố - N u b TNLĐ ho c BNN mà ch t thì gia đình đ ế ộ ầ ế ng t ố i thi u và đ ể ị ằ c h ượ ưở c h ượ ưở ng tr ợ ợ ấ ng tr c p
c, không ph thu c vào th i gian đóng BHXH. ộ
ề ươ ờ i b TNLĐ và BNN có đ đi u ki n đ - Ng c h c p m t l n b ng 20 tháng ti n l ấ tr ụ ướ ườ ị ủ ề ệ ượ ưở ợ ấ ư ng tr c p h u
trí.
ớ ự ể ế ề ố
ệ ộ
36
, đi u ki n lao đ ng và c ng tác an ộ ự toàn v sinh lao đ ng trong các doanh nghiêp thay đ i đáng k . M c đã có nhi u c i cách nh ng đ xoá b hoàn toàn Cùng v i s phát tri n kinh t ệ ổ c ta hi n nay đã có s ỏ ệ n ở ướ ư ể ể ề ặ ả
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ặ c quan tâm đ c ề ế ộ
t ậ ố ớ ướ ườ ượ i lao đ ng. ộ ự
K t qu chi tr ch đ tr c p TNLĐvà BNN t i BHXH huy n nh TNLĐ và BNN là đi u không th . Vì v y ch đ này đ ể c th c hi n BHXH đ i v i ng bi ệ ả ế ộ ợ ấ nh ng n ệ ở ữ ế ả ạ ệ ư
sau :
CH TIÊU
S TI N TĂNG GI M QUA CÁC
Ỉ
Ố Ề
Ả
NĂM
NĂM
S NG
S TI N TR
Ố
ƯỜ I
Ố Ề
Ợ
S TI N Ố Ề
T L (%) Ỷ Ệ
Đ
C H
ƯỢ ƯỞ NG
C PẤ
(ĐV :1000 đ ng)ồ
TR C PỢ Ấ
(ĐV :1000 đ ng)ồ
NSNN QBHXH NSNN QBHXH NSNN QBHXH NSNN QBHXH
2000
16
19
19.558
18.208
-
-
-
-
2001
16
15
29.019
25.078
+9.461 +6.870
48,37
37,73
2002
15
10
26.515
-2.504
8,63
23,34
30.931 +5.853 (Ngu n s li u: BHXH huy n C m Xuyên.)
B ng 11: Chi tr ch đ TNLĐ- BNN 2000-2002 ả ế ộ ả
ồ ố ệ ẩ
Qua s li u trên chúng ta th y: S ti n chi tr qua các năm đ u có ệ ố ề ề ả ấ
s tăng, gi m khác nhau c th ự ụ ể : ố ệ ả
ừ ứ
ẫ ồ ớ ế ự ế
ị ươ ự ề ồ ộ ị ng h u và tr ư
ớ
ỉ ộ ạ ế
ợ ườ
ố ượ ng h p b ch t… ỹ T ngu n ngân sách, năm 2001 tăng là 9.46.000 đ ng t c tăng 48,37% so v i năm 2000. Nguyên nhân d n đ n s bi n đ ng trên là do có s đi u ch nh l c p BHXH theo ngh đ nh 176/CP. ỉ ợ ấ Năm 2002 gi m 8,63% hay gi m là 2.504.000 đ ng so v i năm 2001. ồ ả ả ng lao đ ng di chuy n đ n các t nh b n, và Nguyên nhân là do các đ i t ể có nhi u tr ị ế ồ ứ
ồ ồ
ả ẫ
ướ ứ ộ
ố ề ơ ặ ấ ị ạ
ố ệ ả ả ề ủ ả ế ộ ả ả ộ ộ
ệ
ệ ẩ ặ
37
ề Ngu n qu : năm 2001 tăng h n năm 2000 là 6.870.000 đ ng t c là ơ tăng 37,73% và năm 2002 tăng h n năm 2001 là 5.853.000 đ ng hay là ơ tăng 23,34%. Nguyên nhân d n đ n s tăng s ti n chi tr qua các năm là ế ự c, các xí do s cán b công ch c làm vi c trong các c quan nhà n ệ nghi p s n xu t b tai n n ngày càng tăng vì g p nhi u r i ro trong lao đ ng s n xu t, ch đ b o h lao đ ng không đ m b o an toàn trong ấ ộ quá trình làm vi c, công tác… 3. Đánh giá chung. ượ c Trong nh ng năm qua BHXH huy n C m Xuyên đã g t hái đ ữ nhi u thành công đáng k . C th là các kho n thu trong các năm qua ụ ể ề ể ả
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ẩ ầ ệ
ỉ ề ả ố ắ ừ
ổ ộ ế ữ ẫ
ẩ ế ệ ề ề ả ớ ệ
ạ ậ ệ ư l ỷ ệ ố
ớ ư
ng tiêu c c trong c quan là không đáng k ạ tăng d n. BHXH huy n C m Xuyên đã có nhi u c g ng nh m đ t ằ ngân sách nhà c nh ng ch tiêu đã đ ra. Nhìn chung các kho n chi t đ ượ c v n chi m m t kho n l n trong t ng chi BHXH trong nh ng năm n ữ ướ huy n C m Xuyên ch a phát tri n qua. Tuy nhiên, do đi u ki n kinh t ể m nh so v i m t s qu n huy n khác trên toàn qu c nên t ớ thu so v i ộ ố chi v n ch a cao. ữ ơ
ự ế ứ ậ ệ
ng d n nh ng ng ế ộ ẫ ả
ữ
ả ễ ượ ố ớ ế ộ ề ạ
38
ẫ Ngoài ra, nh ng hi n t ể ệ ượ đ i ngũ cán b trong c quan h t s c t n tình trong vi c gi i thích, ả ộ ộ ơ h i làm ch đ . Công tác chi tr các ch đ BHXH ế ộ ướ ữ ườ c c i thi n, vi c chi tr di n ra nhanh chóng k p th i, an ngày càng đ ờ ị ệ ượ ả ệ ườ ưở ng i h c đông đ o nh ng ng toàn và chính xác. Chính vì v y đã đ ả ậ ch đ hoan nghênh, t o ni m tin đ i v i BHXH t nh Hà Tĩnh. ỉ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
CH NG III ƯƠ
M T S GI I PHÁP Ộ Ố Ả
BHXH Vi t Nam là ngành m i đ c thành l p theo NĐ 19/CP ngày ệ ớ ượ ậ
16/2/1995 c a Chính ph đ giúp Th t ủ ể ủ ướ ủ ng Chính ph ch đ o công tác ủ ỉ ạ
ậ qu n lý BHXH và th c hi n các ch đ , chính sách BHXH theo pháp lu t ế ộ ự ệ ả
c. Ngay t t nam c a Nhà n ủ ướ ừ nh ng ngày đ u m i thành l p, BHXH Vi ớ ữ ậ ầ ệ
đã nhanh chóng n đ nh t ch c và t ổ ị ổ ứ ừ ộ ệ ố ngày 01/10/1995 toàn b h th ng
BHXH Vi t nam đã chính th c đi vào ho t đ ng. Đ n nay, m c dù b ệ ạ ộ ứ ế ặ ướ c
ạ đ u còn g p nhi u khó khăn nh ng BHXH đã có nhi u c g ng và đ t ầ ố ắ ư ề ề ặ
đ ượ c nh ng thành tích nh t đ nh, kh ng đ nh đ ấ ữ ẳ ị ị ượ c v trí c a mình, ủ ị
kh ng đ nh đ ẳ ị c s t n t ượ ự ồ ạ ủ i và phát tri n thông qua các ho t đ ng c a ạ ộ ể
ngành. Đó là s thu BHXH ngày càng tăng, năm sau cao h n năm tr ố ơ ướ c,
chi tr cho các ch đ BHXH k p th i, đúng đ i t ng, đúng ch đ ả ế ộ ố ượ ờ ị ế ộ
chính sách và đ s l ng, b c đ u đã có nh ng bi n pháp đ u t tăng ủ ố ượ ướ ầ ầ ư ữ ệ
tr l ưở ng qu mang ỹ ạ i hi u qu . ả ệ
Tuy nhiên, qua m t th i gian ng n ho t đ ng, BHXH Vi t nam ắ ạ ộ ờ ộ ệ
nh n th y còn có nh ng thi u sót t n t i trong chính sách BHXH và ồ ạ ữ ế ấ ậ
trong quá trình th c hi n. ự ệ
Đ chính sách BHXH b o đ m t t h n đ i s ng cho ng i lao ể ả ả ố ờ ố ơ ườ
ệ đ ng, góp ph n tích c c vào vi c n đ nh an toàn xã h i và s nghi p ộ ệ ổ ự ự ầ ộ ị
phát tri n kinh t ể ế ướ ằ . D i đây em xin đ a ra m t s ý ki n c a mình nh m ế ủ ộ ố ư
hoàn thi n và đ i m i chính sách BHXH. ớ ệ ổ
1.V văn b n pháp lu t ậ ả ề
Chuy n sang n n kinh t ề ể th tr ế ị ườ ộ ng cùng v i s thay đ i trong n i ớ ự ổ
dung và đ i t ng đi u ch nh các quan h xã h i – pháp lu t nói chung ố ượ ệ ề ậ ộ ỉ
và ch đ BHXH nói riêng cũng có s thay đ i. Tuy nhiên, trong các ch ế ộ ự ổ ế
ng nh mang tính ch t n đ nh đ nh thì ch đ nh pháp lí v BHXH d ị ế ị ề ườ ấ ổ ư ị
nh t, đi u này r t thu n l i trong vi c xây d ng l i h th ng quy đ nh ậ ợ ề ấ ấ ự ệ ạ ệ ố ị
39
ng lai. T t nhiên, v n c n thi v BHXH cho t ề ươ ẫ ầ ấ ế t ph i có đi u ch nh tr ề ả ỉ ợ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
– xã h i và s phát tri n kinh t c p cho phù h p v i đi u ki n kinh t ớ ấ ề ệ ợ ế ự ể ộ ế .
Yêu c u đây là c n ph i có chính sách lao đ ng đ ng b . Vi c xây ầ ở ệ ầ ả ộ ồ ộ
c tính gi i quy t tình th vì ch d ng ch đ BHXH ph i kh c ph c đ ự ế ộ ụ ượ ả ắ ả ế ế ế
i quy t các ch đ đ BHXH ban hành hôm nay không ch áp d ng đ gi ộ ể ả ụ ỉ ế ộ ế
cho ng i lao đ ng đã làm vi c tr c đây nay v ngh ch đ mà còn áp ườ ệ ộ ướ ỉ ế ộ ề
i và t ng lai. M t khác, s sát nh p c a BHXH và d ng trong hi n t ụ ệ ạ ươ ủ ự ặ ậ
BHYT s gây ra nhi u khó khăn cho công tác qu n lý hai nghi p v ề ẽ ệ ả ụ
này.Vì v y, theo em c n s m ban hành Lu t BHXH và h th ng hoá văn ầ ớ ệ ố ậ ậ
b n v BHXH pháp quy v BHXH ả ề ề ở ứ ầ m c cao h n đ th c hi n rõ t m ể ự ệ ơ
quan tr ng c a BHXH và có th qu n lý th ng nhât hai nghi p v này. ả ệ ụ ủ ể ọ ố
Song song v i vi c ban hành Lu t BHXH, chúng ta cũng nên thay ậ ệ ớ
i t l đóng BHXH. Hi n nay, do m c s ng c a xã h i ngày càng đ i l ổ ạ ỉ ệ ứ ố ủ ệ ộ
đ c nâng cao đã làm cho tu i th trung bình c a con ng i cũng tăng ượ ủ ọ ổ ườ
theo. Cách đây 30 năm, tu i th trung bình c a ng i Vi t nam ch vào ủ ổ ọ ườ ệ ỉ
kho ng 50 –60 tu i thì đ n nay tu i th trung bình c a ng i Vi t nam ủ ế ả ổ ổ ọ ườ ệ
đã kho ng 75 tu i. Tu i th trung bình tăng lên s làm cho s ti n chi tr ố ề ẽ ả ổ ổ ọ ả
l ng h u tăng, đi u này không đ m b o nguyên t c cân b ng thu – chi ươ ư ề ả ằ ả ắ
trong BHXH b i vì t l ỉ ệ ở ậ thu BHXH nh hi n nay la h i th p. Vì v y ư ệ ấ ơ
theo tôi, t đóng BHXH nên tăng lên 25% t ng qu l ng và đ l ỷ ệ ỹ ươ ổ ượ c
: phân chia nh sauư
+ Ng i s d ng lao đ ng đóng góp 18% t ng qu l ng. ườ ử ụ ỹ ươ ộ ổ
+ Ng i lao đ ng đóng góp 7% t ng qu l ng. ườ ỹ ươ ộ ổ
2. V đ i t ng h ng, ch đ h ng BHXH ề ố ượ ưở ế ộ ưở
Do nhu c u tham gia BHXH c a các đ i t ng lao đ ng ngày càng ố ượ ủ ầ ộ
cao cho nên trong nh ng năm g n đây BHXH Vi t nam đã cho tri n khai ữ ầ ệ ể
lo i hình BHXH t nguy n (thí đi m ạ ự ể ở ệ ạ 5 t nh, thành) song song v i lo i ớ ỉ
hình BHXH b t bu c. Tuy nhiên, nh ng quy đ nh c th v lo i hình ụ ể ề ạ ữ ắ ộ ị
BHXH t nguy n v n ch a có và lo i hình BHXH này cũng ch a đ ự ư ượ c ư ệ ẫ ạ
áp d ng r ng rãi. Vì v y, theo em BHXH Vi ậ ụ ộ ệ ộ t nam nên tri n khai r ng ể
40
nguy n kèm theo nh ng quy đ nh c th , rõ ràng r i lo i hình BHXH t ả ạ ự ụ ể ữ ệ ị
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
đ BHXH huy n cũng nh BHXH các huy n khác có th nhanh chóng ể ư ể ệ ệ
tri n khai r ng rãi lo i hình BHXH này. ể ạ
ng tham gia BHXH là nh ng ng ố ượ ữ ườ ể i làm nông nghi p, ti u ệ
th i làm vi c trong các đ n v s d ng d i 10 ng ộ - Đ i t ng, nh ng ng ữ ươ ườ ị ử ụ ệ ơ ướ ườ i
lao đ ng có m t kho n thu nh p t ng đ i n đ nh. ậ ươ ả ộ ị
ố ổ ộ - Các kho n đóng góp cho qu BHXH t ngu n ch y u d a vào ả ỹ ự ỵệ ủ ế ự
i tham gia. Tuy nhiên t s đóng góp c a ng ự ủ ườ l ỷ ệ ả đóng góp này ph i
đ ượ ả ợ
nguy n cho 4 ch đ sau ự ế ộ ệ ỉ ể
ả ươ
c đ m b o h p lí. ả - Hi n nay ch nên tri n khai BHXH t ệ + Chi tr l ng h u ư + Tr c p m đau ợ ấ ố + Tr c p thai s n ả ợ ấ + Tr c p t tu t ợ ấ ử ấ
Riêng 2 ch đ , ch đ tai n n lao đ ng và b nh ngh nghi p thì ế ộ ế ộ ề ệ ệ ạ ộ
c r i ro s x y ra ch a nên tri n khai v i, b i vì ch a th ki m soát đ ở ể ể ư ư ể ộ ượ ủ ẽ ẩ
cũng nh khó qu n lí đ i t ng này. Còn ch đô d ng s c m i đ c đi ố ượ ư ả ế ưỡ ớ ượ ứ
vào ho t đ ng (2001) nên ch a th tìm ra đ c nh ng nguyên nhân c ạ ộ ư ể ượ ữ ụ
th đ tri n khai nên cũng có th tri n khai sau. ể ể ể ể ể
3. V ch đ , chính sách BHXH ề ế ộ
a. Ch đ h u trí ế ộ ư
ờ Ch đ h u trí là m t chính sách l n c a xã h i, nó quy t đ nh đ i ế ộ ư ớ ủ ế ị ộ ộ
i lao đ ng trong nh ng năm còn l i c a cu c đ i sau khi s ng c a ng ủ ố ườ ữ ộ ạ ủ ộ ờ
ớ đã v h u. Vì v y, các ch đ chính sách c n hoàn thi n song hành v i ề ư ế ộ ệ ậ ầ
s phát tri n chung c a toàn xã h i. ự ủ ể ộ
Hi n nay, tu i th trung bình quân c a ng i dân các n c có xu ủ ệ ọ ổ ừơ ở ướ
h ng ngày càng tăng lên và m c sinh ngày càng gi m. Đa s các n ướ ứ ả ố ướ c
ng ng nh m gi m b t gánh đ tu i ngh h u đ ộ ổ ỉ ư ượ c quy đ nh tăng t ị ươ ứ ằ ả ớ
i lao n ng xã h i v chi BHXH cũng nh t n d ng ch t xám c a ng ặ ộ ề ư ậ ủ ụ ấ ườ
41
đ ng.ộ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
Quy đ nh đ tu i ngh h u h p lý s h n ch s m t cân đ i qu ế ự ấ ộ ổ ẽ ạ ỉ ư ố ợ ị ỹ
BHXH, đ ng th i thu hút l c l ờ ự ượ ồ ế ng lao đ ng có trình đ cao c ng hi n ộ ố ộ
cho công cu c xây d ng đ t n c. ấ ướ ự ộ
Pháp lu t c n có quy đ nh m m d o h n trong ch đ này sao cho ậ ầ ế ộ ề ẻ ơ ị
– xã h i, v a khai phù h p v i tính ch t ngh nghi p, đi u ki n kinh t ề ề ệ ệ ấ ợ ớ ế ừ ộ
thác đ c hi u qu ti m năng và ch t l ng lao đ ng. ượ ả ề ấ ượ ệ ộ
C th , nh ng đ xu t c a em đ i v i ch đ h u trí nh sau : ế ộ ư ụ ể ố ớ ấ ủ ư ữ ề
Nên quy đ nh l i tu i ngh h u ị ạ ỉ ư : ổ
- Đ i v i nh ng ng ng thì nên quy ố ớ ữ ườ i làm trong đi u ki n bình th ề ệ ườ
: đ nh b t bu c tu i ngh h u nh sau ổ ị ỉ ư ư ắ ộ
+ Nam : 60 tu i ngh h u ỉ ư ổ
+ Nữ : 60 tu i ngh h u ỉ ư ổ
- Đ i v i nh ng ng i làm vi c trong môi tr ố ớ ữ ườ ệ ườ ề ng đ c h i, đi u ạ ộ
ỉ ớ ki n làm vi c kém an toàn, nên đi u ch nh sao cho h có th ngh s m ề ệ ể ệ ọ ỉ
h n bình th ng t ơ ườ ừ ả 10 năm tr xu ng (n u h mu n). Tuy nhiên h ph i ọ ế ở ố ọ ố
đ m b o th i gian đóng BHXH là 25 năm. ả ả ờ
Chính sách BHXH v n có đan xen v i chính sách u đãi xã h i. ộ ư ẫ ớ
Nh ng ng ữ ườ i đi B, C, K ph i do pháp lu t u đãi, xã h i đi u ch nh ch ậ ư ề ả ộ ỉ ứ
không ph i do pháp lu t BHXH đi u ch nh. Vì v y c n ph i tách chính ề ậ ả ả ầ ậ ỉ
sách này ra kh i chính sách BHXH đ đ m b o cho s chi tr c a qu ể ả ả ủ ự ả ỏ ỹ
BHXH.
M c tr c p BHXH ch a phù h p v i quan h đóng- h ợ ấ ư ứ ệ ớ ợ ưở ữ ng gi a
các nhóm lao đ ng trong vi c quy đ nh sau 30 năm đóng BHXH thì t ệ ộ ị ừ
năm th 31 m i năm đóng thêm đ c h ứ ổ ượ ưở ng m t l n b ng 1/2 tháng ằ ộ ầ
l ươ ả ng nh ng không quá 5 tháng. Vi c quy đ nh nh v y là không đ m ệ ư ậ ư ị
ế ố ờ b o công b ng xã h i. Vì v y, theo em nên không nên kh ng ch s th i ả ằ ậ ộ ố
gian chi tr l n đ u cho s tháng trên 30 năm là 5 tháng, mà tính chi tr ả ầ ầ ố ả
t ng ng th i gian đóng BHXH v t tr i trên 30 năm, m i năm 1/2 ươ ứ ờ ượ ỗ ộ
tháng l ng bình quân. ươ
Vi c tính l ng h u d a vào m c l ệ ươ ứ ươ ự ư ố ng bình quân 5 năm cu i
42
tr c khi ngh h u cũng nên xem xét l i, b i vì có ng i trong 5 năm ướ ỉ ư ạ ở ườ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
cu i h s l i h s l ố ệ ố ươ ng ch thay đ i 2 l n nh ng cũng có ng ầ ư ổ ỉ ườ ệ ố ươ ng
trong 5 năm cu i l ng bình ố ạ i thay đ i 3 l n. N u ch d a vào m c l ế ỉ ự ứ ươ ầ ổ
quân trong 5 năm cu i đ tính l ng h u cũng không đ m b o công ố ể ươ ư ả ả
b ng xã h i. ằ ộ
b. Ch đ tr c p m đau, thai s n ế ộ ợ ấ ố ả
Quy đ nh rõ c s y t nào đ ơ ở ị ế ượ ị ệ c khám ch a b nh và đi u tr b nh ữ ệ ề
cho ng ng BHXH. ườ i lao đ ng h ộ ưở
Đ i v i nh ng ng i lao đ ng có th i gian ngh nhi u h n 180 ngày ố ớ ữ ườ ề ờ ộ ơ ỉ
thì m c h ng tr c p BHXH là 65% ho c70% m c l ng đóng BHXH. ứ ưở ợ ấ ứ ươ ặ
Th c t , đây là nh ng ng ự ế ữ ườ ự ỗ ợ ớ i th c s g p khó khăn, c n có s h tr l n ự ự ặ ầ
v thu nh p đ đ m b o đ i s ng. Vì v y, đ đ m b o công b ng xã ề ờ ố ể ả ể ả ậ ả ậ ằ ả
h i, Nhà n c nên chăng quy đ nh l i t l h ng tr ộ ướ ị ạ ỉ ệ ưở ợ ấ c p v i nhóm ớ
ng i này là75% ti n l ng đóng BHXH tr c khi ngh không phân bi ườ ề ươ ướ ỉ ệ t
s năm đóng BHXH. ố
Quy đ nh rõ trách nhi m c a y, bác s , l ỹ ươ ủ ệ ị ng y xác nh n ngày ngh ậ ỉ
m cho ng i lao đ ng. ố ườ ộ
c. Ch đ Tai n n lao đ ng và b nh ngh nghi p (TNLĐ và ế ộ ộ ệ ệ ề ạ
BNN)
TNLĐ và BNN x y ra ngoài ý mu n c a ng i lao đ ng. Khi xét ủ ẩ ố ườ ộ
h ng tr c p BHXH ch căn c vào t l ưở ợ ấ ỉ ệ ứ ỉ ộ suy gi m kh năng lao đ ng ả ả
i lao thì ch a đ và tho đáng vì ch a tính đ n s đóng góp c a ng ư ế ự ủ ủ ư ả ườ
i lao đ ng b tai n n lao đ ng là m t thi đ ng. Ng ộ ườ ạ ộ ộ ộ ị ệ ố ớ t thòi l n đ i v i ớ
ng BHXH không tính đ n s đóng cho qu b n thân. Vì v y, m c h ả ứ ậ ưở ế ự ỹ
BHXH s làm cho ng t thòi h n. ẽ ườ i lao đ ng thi ộ ệ ơ
c nên chăng tính toán m c tr Vì v y, m t m t Nhà n ộ ậ ặ ướ ứ ợ ấ ự c p d a
trên t l ng hi n hành mà ng i lao đ ng đóng BHXH ti n l ỷ ệ ề ươ ệ ườ ộ ; m tặ
khác, ti p t c nghiên c u đ có th đ nh t l l thu n v i t ế ụ ể ị ứ ể tr c p t ỷ ệ ợ ấ ỷ ệ ớ ỷ ậ
l suy gi m kh năng lao đ ng đ tránh tình tr ng có ng i d ng c i l ệ ể ả ả ạ ộ ườ ợ ụ ơ
s đ c ý làm sai. ở ể ố
43
d. Ch đ T tu t. ế ộ ử ấ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
Ở ệ đây ch đ ti n tu t hàng tháng còn có đi m ch a h p, đi u ki n ế ộ ề ư ợ ể ề ấ
ng không căn c vào tình tr ng kinh t h ưở ứ ạ ế ủ ủ c a gia đình và s đóng góp c a ự
ng i ch t khi còn s ng. Ph n l n thân nhân c a ng ườ ầ ớ ủ ế ố ườ ổ i ch t ch a đ n tu i ư ế ế
lao đ ng ho c quá tu i lao đ ng đ u đ c h ng tr c p, d n đ n m c tr ề ượ ưở ặ ộ ổ ộ ẫ ế ứ ợ ợ ấ
ế ộ ợ ấ c p hàng tháng th p, không đ m b o ý nghĩa nhân đ o c a ch đ tr c p ấ ạ ủ ấ ả ả
này.
Vì v y, nên chăng Nhà n c tính m c tr c p d a trên m c l ậ ướ ợ ấ ứ ươ ng ứ ự
bình quân c a ng c khi ch t c quy ủ ườ i lao đ ng tr ộ ướ ế ; m t khác, Nhà n ặ ướ
ng h ng tr c p, ch ng h n thân nhân có ng đ nh đ i di n đ i t ị ố ượ ệ ạ ưở ợ ấ ạ ẳ ườ i
nuôi d ng tr c ti p có m c thu nh p l n h n 10 l n m c l ng t ưỡ ậ ớ ứ ươ ứ ự ế ầ ơ ố i
thi u thì không đ ng tr c p tu t tháng. ể c h ượ ưở ợ ấ ấ
4. V t ch c qu n lí chi BHXH ề ổ ứ ả
- T nay đ n nh ng năm ti p theo BHXH huy n C m Xuyên trong ừ ữ ệ ế ế ẩ
đó phòng Qu n lý ch đ chính sách ti p t c tăng c ế ụ ế ộ ả ườ ố ng qu n lý đ i ả
t ng đ c h ượ ượ ưở ệ ng BHXH. Th c hi n ch t ch quy trình xét duy t ặ ự ệ ẽ
h ưở ng các ch đ v th i gian, m c đóng góp... ch ti n hành gi ứ ế ộ ề ờ ỉ ế ả ế i quy t
chi tr i lao đ ng thông qua t ch c s d ng lao ả các ch đ cho ng ế ộ ườ ộ ổ ứ ử ụ
ng h u). Không tr c ti p gi đ ng( tr chi l ộ ừ ươ ự ế ư ả i quy t v i ng ế ớ ườ ộ i lao đ ng
đ đ m b o s công tâm và tránh m i bi u hi n gây phi n hà, tiêu c c. ọ ể ả ả ự ự ệ ề ể
- Rà soát l i h s c a đ i t ạ ồ ơ ủ ố ượ ư ng đ l p phi u trung gian và đ a ể ậ ế
ố vào h th ng máy tính nh m đáp ng yêu c u công tác và qu n lý đ i ứ ệ ố ầ ả ằ
t ng thu n ti n lâu dài và chính xác. Đ c bi ng đang ượ ệ ậ ặ t đ i v i đ i t ệ ố ớ ố ượ
h ng tr c p m t s c lao đ ng khi h t 1/2 th i gian h ng tr ưở ợ ấ ấ ứ ế ộ ờ ưở ợ ấ c p
ph i c t gi m k p th i theo quy t đ nh s 60/HĐBT nay là Chính Ph . ủ ế ị ả ắ ả ờ ố ị
- BHXH huy n k t h p v i u ban nhân dân xã, ph ng, th h ế ợ ớ ỷ ệ ườ ị ướ ng
ng , th tr n th c hi n t d n u ban nhân các xã, ph ẫ ỷ ườ ị ấ ệ ố ợ t h p đ ng đã ký ồ ự
k t v chi tr BHXH, qu n lý an toàn ti n m t trong th i gian chi tr ế ề ề ả ả ặ ờ ả
l ng h u và tr c p BHXH. ươ ợ ấ ư
- T ch c chi tr ch đ m đau, thai s n, d ng s c, tai n n lao ế ộ ố ứ ả ả ổ ưỡ ứ ạ
đ ng đúng nguyên t c, đúng ch ng t ộ ứ ắ ừ ố g c và đ m b o đúng quy đ nh ả ả ị
44
hi n hành. ệ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
Th c hi n chi qu n lý ti ự ệ ả ế t ki m hi u qu . ả ệ ệ
- T ch c qu n lý an toàn và đ m b o s d ng đúng m c đích ả ử ụ ụ ứ ả ả ổ
ớ ngu n kinh phí chi BHXH ti p t c g n trách nhi m thu n p BHXH v i ế ụ ắ ệ ồ ộ
vi c xét duy t và chi tr . ả ệ ệ
ố - Năm 2002, BHXH và BH Y T sát nh p thành m t c quan th ng ộ ơ Ế ậ
nh t t trên xu ng d i. Vì v y s cán b trong c quan s tăng lên. ấ ừ ố ướ ẽ ậ ố ơ ộ
Song, tr s c quan ch t h p, n u có th c quan nên xây d ng ế ụ ở ơ ậ ẹ ể ơ ự m t trộ ụ
ả s m i r ng h n, giúp cho cán b trong c quan có đi u ki n làm vi c tho i ở ớ ộ ệ ệ ề ơ ộ ơ
mái h n.ơ
5. Th c hi n công tác c p s BHXH ấ ổ ự ệ
Công tác này không ch có vai trò quan tr ng đ i v i ng ố ớ ọ ỉ ườ ộ i lao đ ng
mà còn đ i v i c quan BHXH. Đ i v i ng i lao đ ng, nó ghi nh n s ố ớ ơ ố ớ ườ ậ ự ộ
đóng góp vào qu BHXH c a t ng ng i, trong t ng giai đo n theo ủ ừ ỹ ườ ừ ạ
l ng h ươ ng tháng. Trên c s đó tính m c l ơ ở ứ ươ ưở ế ộ ng BHXH theo ch đ ,
giúp ng i lao đ ng giám sát k t qu đóng BHXH c a ng ườ ủ ế ả ộ ườ ử ụ i s d ng
lao đ ng, vi c th c hi n các ch đ c a c quan BHXH thu đ ế ộ ủ ơ ự ệ ệ ộ ượ ề c ti n
đóng BHXH m t cách chính xác, đúng đ i t ng. Tuy nhiên, v n đ ố ượ ộ ấ ề
v ng m c trong công tác c p s BHXH là ch a ch t ch do nh ng năm ướ ấ ổ ư ữ ẽ ắ ặ
đ u ngành BHXH m i thành l p. S đ ầ ổ ượ ấ c c p đ ng lo t hoá v i m t s ạ ộ ố ậ ớ ồ ớ
l ng l n, nên vi c th ng kê qu n lý s đã c p không chính xác gây nên ượ ệ ả ấ ớ ố ổ
m t s tr i lao đ ng t ộ ố ườ ng h p ng ợ ườ ộ ự ứ ý t y xoá vào s , ghi sai m c ẩ ổ
l ng, ph c p, ch c danh nên sau khi ki m tra phát hi n ph i đ i l i s ươ ả ổ ạ ổ ụ ấ ứ ể ệ
gây m t th i gian, kinh phí cho ng ấ ờ ườ i lao đ ng, ch s d ng lao đ ng và ủ ử ụ ộ ộ
c quan BHXH khi xét duy t ch đ chính sách. ơ ế ộ ệ
: Nh v y, đ nâng cao hi u qu qu n lý công tác c p s BHXH ả ấ ổ ư ậ ệ ể ả
- V phía c quan s d ng lao đ ng ử ụ ộ : th ng kê đ y đ s lao đ ng, ầ ủ ố ề ộ ơ ố
tài li u v ng khai c p s , h s trong c quan. ề ườ ệ i lao đ ng nh t ộ ư ờ ấ ổ ồ ơ ơ
- V phía c quan BHXH: Công tác thu, công tác qu n lý s BHXH ề ả ơ ổ
ứ ph i đ m b o ch t ch , thu, xác nh n s đúng ch c danh, đúng m c ả ả ứ ẽ ả ặ ậ ổ
l i lao đ ng, kh p đúng gi a s BHXH v i danh ươ ng, ph c p c a ng ụ ấ ủ ườ ữ ổ ộ ớ ớ
45
sách lao đ ng và qu l ộ ỹ ươ ộ ng trích n p BHXH. Bên c nh đó, b sung đ i ạ ộ ổ
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
ngũ cán b ngành BHXH, nâng cao k năng th c hi n các nghi p v ự ệ ệ ộ ỹ ụ
BHXH. Ch ng trình này có th thông qua các chuyên đ chuyên sâu ươ ể ề
như : nh ng n i dung c b n c a lu t BHX, đ u t ơ ả ầ ư ủ ữ ậ ộ các qu BHXH, ỹ
46
qu n lý h s trên máy vi tính đ nâng cao t c đ c p s . ố ộ ấ ổ ồ ơ ể ả
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
K T LU N Ậ Ế
ớ ộ ả ể ướ
ườ ế ứ
ị ệ
ữ ủ ợ ố
ệ
ớ ườ
ế ữ ể ộ ệ ữ ộ
khác. Do đó, không th ầ
ệ ệ
ả
B o hi m xã h i là m t chính sách l n c a Đ ng và Nhà n c ta, ủ ả ộ i lao đ ng, góp đã và đang phát huy vai trò h t s c to l n đ i v i ng ố ớ ộ ớ i lao đ ng và gia đình h khi ph n n đ nh đ i s ng c a hàng tri u ng ọ ộ ườ ờ ố ầ ổ t, khó khăn trong cu c s ng. ng h p m đau, b nh t g p ph i nh ng tr ệ ộ ố ậ ườ ả ặ ề ợ ủ i c a Có th nói, BHXH luôn g n li n trách nhi m và quy n l ề ắ ng ợ i lao đ ng và ch s d ng lao đ ng v i nhau. Đây cũng là t ng h p ủ ử ụ ổ ộ - Xã h i gi a các thành viên trong xã h i, gi a các các quan h Kinh t ộ ể c quan, doanh nghi p, các thành ph n kinh t ế ơ ệ không th c hi n chính sách BHXH có hi u qu . ả ệ ậ ơ ặ ướ xã h i, giúp ng ế ầ khi thành l p c quan BHXH huy n C m Xuyên đã góp ph n ẩ c, gi m gánh n ng cho ngân sách, giúp Nhà ộ i lao đ ng ộ phát tri n kinh t ể ầ ư ườ ố
ộ ố
ề
ự K t ể ừ n đ nh ngân sách Nhà n ổ ị c t p trung v n đ u t n ướ ậ n đ nh cu c s ng, an tâm lao đ ng… ộ ị ổ Hoàn thành lu n văn v ho t đ ng công tác chi BHXH- m t v n đ ạ ộ ậ ắ ữ ỏ
ộ ấ ế ạ ọ ậ ế ầ
ề l n và quan tr ng nên ch c ch n em không tránh kh i nh ng thi u sót, ớ kính mong nh n đ ể lu n văn hoàn thành t ắ c s đóng góp ý ki n c a th y cô và các b n đ ủ ượ ự t h n. ố ơ ậ
Em xin chân thành c m n Th c s Đoàn Th Thu H ng và c ạ ả ơ ỹ ị
ơ ươ ng d n và giúp đ em ẫ ỡ ướ ệ ẩ
quan BHXH huy n C m Xuyên - Hà Tĩnh đã h hoàn thành lu n văn này. ậ
Hà n i, ngày…tháng…năm 2003 ộ
Sinh viên
47
Ph m Th Qu ạ ị ế
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế
TÀI LI U THAM KH O. Ả Ệ
1. Giáo trình BHXH - Tr ng ĐH Qu n lý và Kinh doanh Hà ườ ả
N i.ộ
ỏ ề ữ ợ ấ ộ
Nhà n c nhà xu t b n Lao đ ng - Xã h i 2003 ướ
ấ ả ả ể
ộ 3. Báo B o Hi m Xã H i s 3/ 2003 . 4. T p chí Lao đ ng Xã h i. ủ ế ủ 2. H i đáp v nh ng chính sách tr c p xã h i ch y u c a ộ ộ ố ộ
48
ế t - Nhà xu t b n Th ng kê - Hà n i/ 2001 ố ấ ả ộ ộ ạ 5. BHXH- Nh ng đi u c n bi ữ ề ầ
49
Lu n văn t t nghi p Ph m Th Qu ậ ố ệ ạ ị ế