Ơ Ở Ậ Ệ ĐÁP ÁN ÔN T P MÔN C  S  VĂN HOÁ VI T NAM

ồ ẽ ủ ị ủ ộ ố ườ ạ ớ sinh t n cũng nh  m c đích c a cu c s ng, loài ng

ủ Câu 1: Đ nh nghĩa văn hoá c a Ch  t ch HCM năm 1942 ư ụ “Vì l ứ ạ ữ ệ ậ ọ

ứ ử ụ ề ặ ươ ữ ở ng th c s  d ng. Toàn b ọ  và các ph

ứ ạ i m i sáng t o và phát ậ   ữ ế t, đ o đ c, pháp lu t, khoa h c, tôn giáo, văn h c, ngh  thu t, minh ra ngôn ng , ch  vi ộ  ạ ụ nh ng công c  cho sinh ho t hàng ngày v  m t ăn  các sáng t o và phát minh đó t c là văn hóa”

ị ủ

ị ậ ấ ầ ườ ạ   i sáng t o

ể ổ ra. Văn hóa là chìa khóa c a s  phát tri n”

Câu 2: Đ nh nghĩa văn hóa c a UNESCO ể “Văn hóa là t ng th  nói chung các giá tr  v t ch t và tinh th n do con ng ủ ự ệ ữ ố ế ậ Câu 3: M i quan h  gi a văn hóa, văn minh, văn v t, văn hi n

Văn minh

ộ ẹ

ể ề

ấ ệ ệ ử ị

ặ ự ộ Quan hệ

ớ ặ ả ờ ạ ộ ị

Là trình đ  phát  ấ ị ủ tri n nh t đ nh c a văn  ề ươ ậ   ệ ng di n v t hóa v  ph ộ   ư ch t, đ c tr ng cho m t ộ khu v c r ng l n, m t  th i đ i ho c c  nhân  lo iạ Văn v tậ ể ệ     Là khái ni m h p đ   ệ   ỉ ữ ch  nh ng công trình hi n ậ ị ậ v t có giá tr  ngh  thu t  và l ch s , khái ni m văn  ắ   ể ệ ậ v t cũng th  hi n sâu s c tính dân t c và tính l ch  sử

ử ị Văn hi nế ế ế      Văn hi n (hi n  = hi n tài) – Văn  ề ế hi n thiên v   ị ữ nh ng giá tr  tinh  ữ ầ th n do nh ng  ứ ườ i có tài đ c  ng ể ể ả i, th   chuy n t ộ hi n tính dân t c,  ệ tính l ch s  rõ r t.

ầ Khác  nhau ạ

ố ế ­  Văn hóa có b  dày  ứ ủ c a quá kh  thì văn  ỉ minh ch  là 1 lát c t  ạ ồ đ ng đ i. ả ­   Văn hóa bao g m c   ậ văn hóa v t ch t và tinh  ỉ th n thì văn minh ch   ậ ề thiên v  khía c nh v t  ậ ỹ ch t, k  thu t. ­ Văn hóa mang tính dân  ộ t c rõ r t thì văn minh  mang tính siêu dân t c –ộ   qu c t .

Câu 4: C u trúc c a h  th ng văn hóa ­ Văn hoá s n xu t: ề ồ ủ ệ ố ề ấ   N n văn minh nông nghi p xóm làng v i không gian đ nh hình ồ ệ ướ ự ả ể ế ể ằ ớ c t a núi ti p bi n. sinh t n và phát tri n là mi n Đ ng B ng sông n

1

ủ ế ấ ườ ệ ơ ộ ằ i Vi ề   t là c  đ ng b ng thuy n ­ ệ ­ Văn hoá vũ trang: Ngh  thu t chi n đ u c a ng

ế ạ ỷ ậ ỗ ợ th o thu  chi n và dung dân binh h  tr  quân binh.

ồ ộ ừ ừ ừ ­ Văn hoá sinh ho t:ạ   L i s ng c a   t ng c ng đ ng, t ng gia đình và t ng cá nhân

ượ ể ệ ố ố ặ đ ở .

ủ ứ

ỳ ể ạ ậ

ươ ừ ể ầ  nhìn t ph

ầ ộ ườ ưỡ ể ệ ạ ế ứ ng th  2 nuôi d ng con ng

ủ c th  hi n qua cách ăn, cách m c ,cách  Câu 5: Các ch c năng c a văn hóa ấ   ­ Tu  theo các quan đi m khác nhau mà văn hoá phân lo i khác nhau: Văn hoá v t ch t ệ   ng di n ỹ   ệ ng đ n vi c t o ra các giá tr  chân, thi n, m . ườ   i. Chính vì ộ ộ ẽ ữ ứ ế

ữ và văn hoá tinh th n; Văn hoá h u th  và văn hoá vô th  (Unesco)  ạ ộ ướ ấ c u trúc thì văn hoá là ho t đ ng tinh th n h ứ Văn hoá là m t thiên nhiên th  hai, m t môi tr ế th , văn hoá s  mang đ n nh ng ch c năng xã h i khác nhau. ế ề ứ ủ ể ậ ớ ­ V i các góc ti p c n khác nhau, có các quan đi m v  ch c năng c a văn hoá là khác

nhau:

ạ ứ ụ ề

ư ứ ứ ứ ứ ứ

ế ụ ị ậ ử ứ ứ ứ ế ệ ả

ể  ệ + PGS, TS T  Văn Thành (bài v  khái ni m văn hoá): Ch c năng chính là giáo d c ­ Đ ị ệ ự th c hi n ch c năng này có các ch c năng khác nh : Ch c năng nh n th c, ch c năng đ nh   ướ ậ   ả h ng, ch c năng giao ti p, ch c năng đ m b o tính k  t c l ch s , ch c năng ngh  thu t, i trí…ả gi

ứ ề ỉ ầ ứ ộ    ch c xã h i, ch c năng đi u ch nh xã h i, ọ + PGS, TS Tr n Ng c Thêm: Ch c năng t

ổ ứ ế ụ ủ ị ứ ụ ứ

ộ ử ả ch c năng giáo d c, ch c năng đ m b o tính k  t c c a l ch s . ộ ả ủ ệ ị ố ứ

ứ ụ ứ ứ ứ ự ẩ ỹ

ứ ủ ườ ướ ứ ạ ề i vào “đi u hay l

ng con ng ẽ ứ ứ ưở ự i, h ệ ọ + Giáo trình Văn hoá Xã h i Ch  nghĩa ­ H c vi n Chính tr  Qu c gia HCM: Ch c năng ậ ứ bao trùm là ch c năng giáo d c, ch c năng nh n th c, ch c năng th m m , ch c năng d  báo, ả ch c năng gi i trí. ạ ­ Tóm l i văn hoá g m các ch c năng: ứ + Ch c năng bao trùm là ch c năng giáo d c ưỡ ồ b I di ề ả ph i, đi u khôn l t”, chu n m c mà xã h i quy đ nh). ườ  thi

ậ ụ  (hay ch c năng t p trung c a văn hoá là   ẽ  ng, đ o đ c và hành vi c a con ng ị ệ ng lý t ẩ ụ ủ ứ ộ c th c hi n thông qua các ch c năng khác:

ượ ầ ạ ộ ủ

ứ ứ ị ỏ ư ọ ứ ự ứ : Ch c năng đ u tiên c a ho t đ ng văn hoá. ỹ  Ch c năng quan tr ng nh ng hay b  b  quên.

ứ ứ ứ ậ ẩ ả i trí.

ế ụ ơ ị t các ch c năng c a văn hoá, chính là kh ng đ nh rõ ràng h n m c tiêu cao

ủ ự ệ ườ ẳ ể i, vì s  hoàn thi n và phát tri n con ng i.

ố nhiên và văn hóa

+ Ch c năng giáo d c c a văn hoá đ Ch c năng nh n th c Ch c năng th m m : Ch c năng gi  Nh n bi ứ ậ ườ ả ủ c  c a văn hoá là vì con ng ệ ủ ự ướ ự Câu 6: M i quan h  c a t c ­ T  nhiên là cái có tr

ự ầ ườ ấ + T  nhiên ban đ u không có s  s ng ự ố  có s  s ng i xu t hi n

ườ ườ ự ố  con ng ẩ ủ ả i sáng t o ra ạ  Văn hoá chính là s n ph m c a môi tr ng t ệ  Văn  ự    nhiên xã

hoá là do con ng h i.ộ

2

ồ ạ ệ ặ ớ ề ắ ộ ườ ự + Văn hoá t n t ể i, phát tri n và di t vong.. đ u g n ch t v i m t môi tr ng t nhiên

ụ ể c  th .

ề ườ ườ ự ữ + Văn hoá là nh ng đi u con ng ạ i sang t o ra t ng t

ả ậ ự

ấ ả ố ố ừ ự  t  Môi tr ế ố ng t ọ ậ ễ ộ ệ nhiên bao  nhiên. Môi tr ầ   ẽ ườ  nhiên nào s  góp ph n    h i, tôn i s ng, n p s ng, văn h c, ngh  thu t, l

ưỡ ề ng.

ị ị ồ g m: C nh quan, v  trí đ a lý, khí h u, sông ngòi… hình thành nên n n văn hoá đ y c  trong l giáo, tín ng ự

ườ ườ ự ế ộ ng  nhiên góp ph n hình thành môi tr .

ng xã h i và môi tr ệ ng kinh t ế ứ ườ ườ ụ ậ ườ ầ ự ộ ­ T  nhiên ngoài ta: Môi tr ng t + Môi tr ng xã h i còn là s  hình thành các quan h  phong t c t p quán, th   ng x + Môi tr ử

ủ c a con ng nhiên, con ng i

ườ ớ ộ ờ ộ ở ạ ự ườ  s n sinh ra văn hoá. ng t ả ườ i môi tr nhiên.

i v i con ng ng xã h i ra đ i và tác đ ng tr  l ả ườ ớ ự i v i t ườ + Môi tr ự ­  Cái t nhiên trong ta: B n năng

ạ Con ng iườ  ­­­> sáng t o ra ­­­> Văn hoá

ự T  nhiên Xã h iộ

ặ ườ ự ể ệ ng t t Nam

nhiên Vi ầ ạ ư ầ Câu 7:  Đ c đi m môi tr ­ N m trong khu v c Đông Nam Á

ơ ỏ ữ ự ớ ằ ớ ừ ữ ệ (g n núi Hymalaya, dãy Thiên S n, g n h  l u các ệ con sông l n, chênh l ch l n gi a bình nguyên và núi r ng, chênh l ch nh  gi a bình nguyên

ặ ư ề ậ và m t bi n…)  ĐK khí h u nóng,  m, m a nhi u có gió mùa.

ổ ự ủ ề ẩ ư ể ằ ­ N m ngã t ư ườ  đ ng c a các c  dân và các n n văn minh. Ph  t nhiên VN: Nhi t ­ệ

Ẩ m – Gió mùa.

ậ ộ ạ ể ự ậ ơ ồ ạ : Đa d ng sinh h c, th c v t phát tri n h n đ ng v t.

ệ ị ệ ắ ừ ­ H  sinh thái ph n t p ­ Đ a hình Vi

ồ t Nam ổ ừ ắ ể Tây sang Đông có Núi ­   ắ Đ i ­ Thung ­ Châu th  ­ Ven bi n ­ Bi n ­ H i đ o; Đi t

ọ ẹ : Dài B c – Nam; H p Tây – Đông; Đi t ả ả ạ B c vào Nam là đèo c t ngang. ự ậ ướ ườ ạ c và th c v t. ng sinh thái

ể   Đa d ng văn hoá: Văn hoá sông n ụ ơ ờ

ữ ơ ỹ ậ c: K  thu t canh tác (xây đe, đ p, kênh); C  trú (Làng ven sông);

Ứ ­ Đa d ng môi tr ự ậ + Văn hoá th c v t: B a c m (C m – Rau ­ Cá), t c th  cây. ậ + Văn hoá sông n ử ướ ư ướ ạ ồ ư ề ng x  (Linh ho t nh  n c); Sinh ho t c ng đ ng (Cua ghe, đua thuy n..).

t, bão  ặ ơ ả ủ ữ ộ ầ ố ế ộ ườ ng, tinh th n c  k t c ng đ ng… ề ồ ườ ị ệ ự ộ nhiên, t c ng i, l ch

ạ ộ  t o tính kiên c ạ ­ Khó khăn: Thiên tai, lũ l ể Câu 8: Nh ng n i dung, đ c đi m c  b n c a đi u ki n t ổ ắ ộ ử s , văn hóa c a vùng Châu th  B c B

ặ ủ ể ự nhiên

ữ ư ổ ắ ộ ằ ự ữ

ồ ỉ ế ế ắ ổ ồ ­ Đ c đi m t + Vùng văn hoá Châu th  B c B  n m gi a l u v c nh ng dòng sông H ng, sông Mã ồ (Phía B c sông Mã đ n h t châu th  sông H ng và sông Thái Bình) g m các t nh: Hà Tây;

3

ươ ắ

ả ị ộ ắ ả ọ ầ

ố ế ườ ụ ị ị ư H i D ng; Hà N i; B c Ninh; H i Phòng; H ng Yên; Hà Nam; Ninh Bình; Thái Bình; Nam Đ nh và 1 ph n B c Giang; Phú Th ; Vĩnh Phúc; Hoà Bình. ư ể ng giao l u qu c t  Tâm đi m con đ theo 2 tr c chính Tây – Đông và + V  trí đ a lý:

ắ ế B c – Nam

ẽ ồ ề ị ằ  Núi xen k  Đ ng B ng ho c thung lũng.

ề ệ ố ệ ẩ ạ ậ ộ  ti p thu tinh hoa văn hoá nhân lo i. ạ ặ  đa d ng v  h  th ng đ ng v t và th m ả t  m gió mùa + V  đ a hình: + Khí h u:ậ  Có 4 mùa, nhi

ự ậ th c v t.

2)  y u t ồ ạ ộ

ệ ố ầ ặ ướ  H  th ng sông ngòi d y đ c (0.5 – 1km/m ế ố ướ ạ   c t o n

c: ậ ư ứ ử ng n t trong t p quán canh tác, c  trú, tâm lý  ng x , sinh ho t c ng đ ng…

ừ ể ể ạ ắ ồ ộ

ằ ủ ờ ệ ộ ườ + Môi tr ệ ắ s c thái riêng bi ộ ể ­ Đ c đi m xã h i ư + C  dân : ề ồ ề v  ngh  tr ng lúa n ừ ố    Xa r ng nh t bi n (dù bi n và r ng bao quanh Đ ng B ng B c B ) ­ s ng ỗ   ầ ướ c và làm nông nghi p m t cách thu n tuý + tranh th  th i gian nhàn r I

ố ề ủ ầ ụ ươ ướ ướ  nhi u làng ngh . ề ề ỗ  ­ M i làng có các H ng c hay Khoán thành làng

ể ư ươ ầ ậ ứ ạ ạ c là các quy   ạ   i  t o nên s c m nh tinh th n t p th  nh ng l

trong năm làm ngh  th  công  + S ng qu n t ẽ ề ọ ặ ị

ố ế ư ể ớ ơ

ị ệ ủ đ nh ch t ch  v  m i ph ng di n c a làng  ẹ làm vai trò cá nhân b  coi nh . ặ ể ­ Đ c đi m văn hoá ơ ề + N i sinh ra các n n văn hoá l n, phát tri n n i ti p nhau nh : Văn hoá Đông S n, văn ệ ạ hoá Đ i Vi

ỷ ả ướ ươ ị ơ + rau c  qu  + cá (thu  s n) + th t (gia súc, gia c m) ầ  N c t ng là

+ Ăn: C m t ẩ t và văn hoá VN. ủ ẻ ắ ả ộ ả s n ph m văn hoá ăn u ng B c B

ế ặ ổ + Con ng + M c:ặ  Đóng kh  và m c váy

ộ ủ ể i Kinh là ch  th  .  thay đ i trang ph c:  giao l u ti p bi n văn hoá  ụ   ế ắ   ộ ườ ng cho con – Tre xanh). Chu ng màu s c

ụ ề

ỏ ấ ưỡ ớ ấ ề ễ ộ  Nhi u nh t VN, l ng.

ố i:ườ  Ng ườ ư ố ộ ặ M c váy + áo dài + áo c c (có manh áo c c tre nh ắ g n li n v i đ t đai cây c  (màu nâu, màu g …) ớ ờ ưỡ ổ ưỡ Tín ng ng b n đ a (th  cúng t tiên) và Tín ng ạ ng ngo i lai (Th ờ

ưỡ ả ầ ễ ộ ắ  h i g n v i tôn giáo, tín ng ị ả ẩ + L  h i: ng: + Tín ng ồ ế ễ th n hoàng làng). Đ  t l

ệ  là s n ph m nông nghi p. ỗ ư Ở ứ ế nhà sàn (xa x a) vì thoáng và có ch  ch a nông s n + Ở:

ử ộ ấ ấ

ả  giao l u và ti p bi n ế   ư văn hoá  nhà đ t (nhà cao c a r ng), nhà ngói (mát hè,  m đông), nhà không chái, mái nhà làm xuôi và cong.

ọ ọ ế ả ậ ị + Tôn giáo: Ti p thu ch n l c và có quá trình b n đ a hoá tôn giáo: Ph t giáo, Nho giáo,

ạ Đ o giáo.

ụ ệ ể ậ ọ

ể ấ ắ ộ + Giáo d c:ụ  Là cái nôi giáo d c, văn h c ngh  thu t phát tri n. + B c B  là đi n hình c u trúc văn hoá làng xã. Làng – Liên làng – Siêu làng (chia làm

ề ể nhi u ti u vùng văn hoá khác nhau).

4

ớ ộ ế ế ễ

ỉ ế ự ả ế ị  Là cùng văn hoá mà quá trình ti p bi n văn hoá di n ra lâu dài và v i n i dung phong ả  Văn hoá b n đ a m nh nên khi ti p bi n văn hoá ch  ti p thu cái tích c c và ế ơ phú h n c

ữ ế ệ t nam hoá nh ng cái đã ti p thu vi

ệ t. ể ổ ế ậ ắ ệ ạ  B n lĩnh văn hoá Vi ả ộ ằ K t Lu n: Văn hoá B c B  n m trong t ng th  văn hoá Vi ự ố   t Nam “ S  th ng

ấ nh t trong đa d ng”.

ạ ữ ơ ả ủ ộ ể ự ộ ườ ị ặ Câu 9: Nh ng n i dung, đ c đi m c  b n c a ĐK t nhiên, t c ng ử   i, l ch s ,

ủ ặ ể ự ộ  nhiên và xã h i

ủ ả ự ự ớ ắ văn hóa c a vùng Tây B c ­ Đ c đi m t ấ   ừ + Núi r ng thung lũng đan xen, thung lũng là v a lúc c a c  vùng .(4 v a lúa l n nh t:

ứ ấ ấ Nh t Thanh, Nhì Lò, Tam Than, T c T c).

ấ ủ ể ể ề ở ỉ + Mi n núi cao hi m tr : Đ nh Fanxipang là đi m cao nh t c a dãy núi Hoàng Liên

S n.ơ

ượ ầ ớ + Vùng văn hoá đ

ượ ạ c t o b i 3 dòng sông l n và t ủ ư ắ ở ừ ướ ủ ắ   ng tr ng 3 m u c a Tây B c:   c); Sông

ủ ấ ắ ồ ồ ồ ộ ủ Sông Đà (màu đen, màu c a cây r ng, núi đá); Sông Mã (màu tr ng c a thác n H ng (màu h ng c a đ t đai, đ ng ru ng Tây B c).

ị ổ ủ ử ườ ủ ể ể ­ Đ c đi m văn hoá + Ng ư

ắ ộ ắ m t s c thái đ i di n cho văn hoá Tây B c.

ề ở ố + ể i Thái là ch  th  trong l ch s  phát tri n c a vùng, văn hoá Thái n i lên nh ạ Ở ườ : Ng

ở ầ ở thì nhà sàn (có mái đ u h i khum khum hình mai rùa), n u

ệ ố i Thái s ng nhi u  ồ ấ ủ trên cao thì  ị ươ ươ

ế ở  thung lũng ự  nhà d a núi ẫ ướ ạ ươ ẽ vùng thung lũng, quanh sông, su i…N u  ế ở ả   c thì ph i i Thái “ M ng Phai Lái L n”. M ng (d n n ươ    sông thành m ng); Lái (m ng r  nhánh ch y vào lái); ườ ặ ướ ừ c t

ị ả + Văn hoá s n xu t c a ng ồ vào đ ng ru ng); Phái (ch n n L n (dòng n

c ch y quanh nhà). ể ệ ễ ắ ơ

ườ ng

ủ ả ườ ặ ư   i H’mông ăn ngô và rau c  qu . Hoa ban đ c tr ng

ấ ậ ấ ộ ướ ả ệ ặ   ễ ậ + Ngh  thu t bi u di n: Xoè kh p, khèn (Bài ca trên núi…), truy n th  (Ti n d n ế i yêu, ti ng hát làm dâu..). + Tín ng + Ăn: Ng ủ c a Tây B c đ ọ ậ ng tôn giáo: “ M i v t có linh h n”. ế ơ i Thái ăn c m n p, ng c l y ng n lu c ch m ăn cùng ch m chéo r t ngon.

ơ ọ ợ ộ ụ

ắ ặ ỡ ụ ư ừ ộ ưỡ ườ ắ ượ ấ ợ ặ + Ch  phiên: Đi ch  là ph , đi ch i là chính. + M c: Thích trang trí trang ph c, váy áo có màu s c s c s  nh  hoa r ng, chu ng gam

màu nóng.

ộ ử ị

ỷ ầ

ệ ệ ệ Câu 10: N i dung c  b n c a ti n trình l ch s  văn hóa VN ­ Văn hoá Vi ­ Văn hoá Vi ­ Văn hoá Vi ơ ả ủ ế ơ ử ờ ề ử t Nam th i ti n s  và s  s . t Nam thiên niên k  đ u Công nguyên. t Nam th i t ờ ự ủ  ch .

5

ấ ố ố

ế ệ ộ ữ i Vi t Nam

ồ ổ ắ ộ ộ

ườ ế ề i bana, edu nhi u tuy n).

ữ ư ề ạ ấ ệ Câu 11: C u trúc và m i quan h  gia đình, xóm làng, qu c gia VN ề Làng ­­> Liên làng (vùng mi n) ­­> siêu làng (Qu c gia VN) ườ ư Câu 12: Ti p xúc và giao l u văn hóa gi a các t c ng ­ Các vùng văn hoá g m có: ắ ằ + Đ ng b ng và trung du B c B  (Châu th  B c B ). ộ ắ ể + Ven bi n B c Trung B . + Tây B c.ắ ệ ắ t B c. + Vi + Tây nguyên (ng ể + Ven bi n Nam Trung B + Nam ể ố ế + Ti p xúc giao l u văn hoá t o nên 1 th  th ng nh t văn hoá gi a các vùng mi n trên

ấ ướ đ t n c.

ề ấ

ộ ố

ệ ạ ộ ố ố

ộ ị ể ệ ấ ư ề ặ ự ố + Đi u ki n t o nên s  th ng nh t: ớ ồ 1. Cùng là c ng đ ng l n hình thành Qu c gia, dân t c. ủ ẻ 2. Cùng ch ng k  thù c a Qu c gia, dân t c. 3. Các giá tr  văn hoá các dân t c đ t đ ộ ạ ượ c đ u th  hi n r t rõ đ c tr ng văn hoá Vi ệ   t

Nam.

ề ừ ệ ề 1 n n nông nghi p lúa n

ấ ồ ạ ẫ ố ộ ố ề ố ố + Đ u xu t phát t + Cùng t n t ờ ả ắ ướ ể c đ  ra đ i b n s c văn hoá. ỗ i lâu dài trên 1 Qu c gia nên m i dân t c có m u s  chung v  l i s ng,

ụ ậ ế ố n p s ng, phong t c t p quán.

ư ự ề ươ ế ị + Gi a các vùng mi n có s  giao l u thông th ề ng v  kinh t ư , đ a bàn c  trú có th  d ể ễ

ư i cho giao l u văn hoá.

ữ dàng thay đ i ổ  thu n l ậ ợ ư ư ề ộ

ế ế ố ả ắ ẫ ặ ắ ư ế ế ả ­ Ti p xúc giao l u văn hoá nh ng m i dân t c đ u có b n s c văn hoá riêng (54 dân ắ ủ   c b n s c c a ỗ  văn hoá đ c s c) Dù ti p bi n văn hoá nh ng v n gi ữ ượ  đ

ộ t c là 54 y u t mình.

ủ ườ ủ ợ I Thái, ch  tình c a ng

ộ i dân t c. ụ ể ườ ế

ế ủ ườ ế ườ ườ + VD: Múa xoè c a ng ả ế + Ti p bi n xoá rào c n văn hoá vô hình (VD: Phong t c đ  ng i dân t c nh  ti p bi n văn hoá mà đã thay đ i; Hay thói quen ăn cay c a ng ủ   i ch t trong nhà c a ề   i mi n

ờ ế ế ượ

ng Trung nh  ti p bi n văn hoá mà dù vào Nam ăn ng t v n ăn đ ạ ổ ọ ẫ ị ộ ờ ế ầ ưỡ ả ậ ấ c…) ớ   ề ng b n đ a hay ngo i lai đ u hoà nh p r t nhanh v i

ườ ệ ế tinh th n khoan dung c a ng + H u h t các tôn giáo và tín ng ủ ầ t. I Vi

ế

ư ộ ậ ư ­ K t lu n ấ   ả ắ + Giao l u văn hoá làm phong phú thêm b n s c văn hoá dân t c nh ng không làm m t

ả ắ đi b n s c văn hoá riêng.

ủ ệ ạ ấ

ạ ự ố ế t Nam. ạ ư + T o s  th ng nh t trong đa d ng c a văn hoá Vi ớ Câu 13: Ti p xúc và giao l u văn hóa trong giai đo n m i

6

ả ể ủ ướ ạ ­ Quan đi m c a Đ ng và Nhà n

ầ ậ ộ c: Giai đo n m i là giai đo n tham gia WTO và các ế ấ ế ủ   ố ế t y u c a là xu th  t

ố ế ộ ổ ứ  ch c qu c t t ủ ả ờ ạ th i đ i và c a b n than con ng i, đ t n

ạ ớ ệ  “H i nh p qu c t ủ  m t cách đ y đ  và toàn di n  ườ c Vi ế t Nam”. ế ấ ướ ẽ ẫ ư ế ế ế ệ ế   ­ Ti p xúc và giao l u văn hoá s  d n đ n ti p bi n văn hoá (ti p bi n văn hoá = ti p

ươ ư ệ ả ả

ế ế nh n và bi n chuy n). + Các ph ế internet..) khi n cho s  ti p xúc giao l u văn hoá tăng m nh.

ở ử ư ể ng ti n giao l u ngày càng nhanh chóng, hi u qu  (Phim  nh, sách báo, ạ c m  c a cho giao l u văn hoá.

ờ ỳ ớ ự ề

ệ ư ự ế ướ ả ủ + Chính sách c a Đ ng và Nhà n ớ ủ ụ ế   + M c tiêu l n c a văn hoá VN trong th i k  m I là: Xây d ng n n văn hoá tiên ti n, ộ ả ắ ậ đ m đà b n s c dân t c.

ư ế ế ế ế ẫ ả 1. Trong quá trình ti p xúc và giao l u văn hoá d n đ n ti p bi n văn hoá ph I ngăn

ừ ự ng a s  phi văn hoá, ph n văn hoá.

ế ố ư ữ ư ế 2. H i nh p r t c n nh ng không hoà tan. Ti p xúc giao l u nh ng y u t văn hoá tích

ả ậ ấ ầ ộ ự ủ c c c a nh ng dân t c khác.

ộ ữ ả ọ ọ ự ự ể ị ưỡ ệ 3. Ph i có quá trình ch n l c, giao thoa t nhiên, t nguy n, không đ  b  c ứ   ng b c

văn hoá.

ị ủ ườ ế ố ề ươ xác đ nh trong đ  c ng văn hoá năm 1943 c a Tr ng Chinh:

ỉ ỏ ế ợ t Nam.

ố ạ ư ư

ư ế ươ ớ ố ế ớ ­ 3 y u t + Khoa h cọ + Dân t cộ ạ + Đ i chúng (nhân dân)  đây chính là s i ch  đ  xuyên su t quá trình ti p xúc và giao l u văn hoá Vi ệ ớ   ủ ự ế Note: Chú ý thêm các VD minh ho  cho s  ti p xúc và giao l u văn hoá c a VN v i ớ i nh  ti p xúc văn hoá v i Trung Qu c, v i Ph Th  gi

ưỡ ng Tây… ữ ng dân gian; Tôn

ế ố Câu 14: Các thành t ụ ậ giáo, Phong t c t p quán l  1: Ngôn ng

ữ ữ ệ ộ ộ ố văn

ố ơ ả ủ  c  b n c a văn hóa: Ngôn ng ; Tín ng ễ ộ  h i ữ ệ ố ố ộ ố văn hoá khác.

chi ph i đ n các thành t ườ ế ố ệ ệ ế ạ ­ Y u t + Ngôn ng  là 1 h  th ng tín hi u. Theo nghĩa r ng thì ngôn ng  là m t thành t ư ố + Ngu n g c ti ng Vi t ­ M ng chung (do 2 y u t ố ế ế t: Ti ng Vi chính t o nên là Môn

ơ

hoá nh ng là m t thành t ồ – Kh me và Tày ­ Thái). ớ ộ ế ớ ệ t.

ố  ch  Hán Vi ữ ứ + Cu c ti p xúc l n th  1: V i Trung Qu c   Ch  Nôm. ứ ữ ứ ớ ữ ế ế

ộ ộ ế ố

2: Tôn giáo ồ ạ ư ộ ủ ị ự ể ử i nh  m t th c th  khách quan c a l ch s , tôn giáo là do con ng ườ   i

ồ ạ ữ ệ ớ + Cu c ti p xúc l n th  2: V i Pháp  ữ ố ớ + Cu c ti p xúc l n th  3: Ch  Qu c ng . ­ Y u t +Tôn giáo: T n t ạ sáng t o ra. ạ + T i Vi t Nam có t n t ư i nh ng tôn giáo nh :

7

ổ ử ượ ỗ ậ c các nhân v t sau này k c L ) và đ ế

ọ ụ t c nh  M nh T , Tuân T , Đ ng Tr ng Th , T  Mã Thiên, Trình H o… ồ ề ạ ạ ổ ế ậ ớ ứ ệ ế ế ệ ế   t đ ,

ạ Đ o đ ).

ử , Trang t ọ ử . ủ ồ ườ ướ ậ i n 1. Nho giáo: Sáng l p là Kh ng T  (ng ử ổ ư ạ ư ư ậ ậ 2. Ph t giáo: Sáng l p là B  đ  đ t ma v i T  Di u Đ  (Kh  đ , T p đ , Di ế 3. Đ o giáo: Lão t ờ 4. Kito giáo: Tên g i chung c a tôn giáo th  chúa Jêsu. Giáo lý là Kinh thánh g m hai

ướ ể ộ ự ướ b  C u c (17 quy n).

ế ố ưỡ

ở ủ ườ ầ ả ọ i và

ố ượ ự ố ­  Y u t + Tín ng ậ ấ ạ t o v t, l y các bi u t ng.

 ể c (46 quy n) và Tân  ng  3: Tín ng ự  Khát v ng c u mong s  sinh sôi n y n  c a con ng ồ ự ưỡ ng ph n th c: ể ượ ề ng v  sinh th c khí và hành vi giao ph i làm đ i t ờ ưỡ ố : Thành Hoàng có nghĩa g c là hào bao quanh thành ng th  Thành Hoàng + Tín ng

ụ ể ụ ợ ộ ầ ả ấ ờ ị ừ Trung

Thành hoàng làng là v  Th n b o tr  m t thành quách c  th . T c th  xu t phát t Qu c.ố

ủ Ả ưở ườ ẫ ệ ờ ẫ :  nh h ế ộ ng c a ch  đ  M u h ệ   ng i Vi ề   t có truy n ng th  M u

ễ ộ  4: L  h i

ệ ố ề ồ ướ c.

ớ ồ

ấ ị ủ ộ ậ ờ ồ ủ ưỡ + Tín ng ờ ữ ầ th ng th  N  th n. ế ố ­ Y u t ờ ờ ố ễ ộ ằ + L  h i sinh ra nh  đ i s ng nông nghi p s ng b ng ngh  tr ng lúa n ư ộ ộ ễ ộ ắ + L  h i g n v i m t c ng đ ng c  dân nh t đ nh. ụ ượ ậ + Nhân v t trung tâm đ c th  ph ng c a c ng đ ng là nhân v t chính c a ngày l ễ

h i.ộ

ầ ễ ộ ầ

ưỡ ủ ớ

ử ề ồ ạ ủ ư ệ ả

ộ ễ ầ + L  h i chia làm 2 ph n: Ph n L  và ph n H i. ờ ỳ ị ễ ng c a các th i k  l ch s  khác nhau + Trò di n trong l    h i là các l p văn hoá tín ng ớ ố ọ   i, ph n ánh nh ng sinh ho t c a c  dân nông nghi p s ng v i ngh  tr ng lúa ắ ậ ượ ụ ắ l ng đ ng l ướ n

ạ ế ứ ễ ộ ứ ứ ạ ễ ộ ữ ờ c ph ng th . ổ ế  h i chia 2 lo i: Th c cúng ph  bi n và th c cúng mang tính nghi c, g n k t nhân v t đ + Th c cúng trong l

l .ễ

ị ễ ộ ị ộ ệ ộ h i là giá tr  c ng c m và c ng m nh.

ộ ả ữ ẫ ễ ộ ế ố h i có y u t phi văn

ị ả + Giá tr  l  L  h i là m t B o tàng văn hoá tuy nhiên v n còn có nh ng l ễ ộ ư hoá nh  mê tín d  đoan…

Ụ Ụ M C L C

1       CÂU 2: Đ NH NGHĨA VĂN HÓA C A UNESCO .................................................................................................................................

Ệ Ữ

1       CÂU 3: M I QUAN H  GI A VĂN HÓA, VĂN MINH, VĂN V T, VĂN HI N ............................................................................

2       CÂU 5: CÁC CH C NĂNG C A VĂN HÓA .........................................................................................................................................

ƯỜ

CÂU 7:  Đ C ĐI M MÔI TR

3       NG T  NHIÊN VI T NAM ............................................................................................................

8

Ắ Ộ Ằ

Ự Ố

Ể Ế K T LU N: VĂN HOÁ B C B  N M TRONG T NG TH  VĂN HOÁ VI T NAM “ S  TH NG NH T TRONG ĐA  Ạ  D NG”.

Ậ  5                                                                                                                                                                                                                 ........................................................................................................................................................................................................

Ệ   CÂU 11: C U TRÚC VÀ M I QUAN H  GIA ĐÌNH, XÓM LÀNG, QU C GIA VN

6                                                                             ....................................................................

Ư

ƯỜ Ệ

CÂU 12: TI P XÚC VÀ GIAO L U VĂN HÓA GI A CÁC T C NG

I VI T NAM

6                                                                         ................................................................

9