intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề cương bài giảng Một số vấn đề cơ bản lịch sử văn minh thế giới cận – hiện đại: Phần 2

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST
Báo xấu
179
lượt xem 26
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 2 Đề cương bài giảng Một số vấn đề cơ bản lịch sử văn minh thế giới cận – hiện đại trình bày nội dung văn minh thế kỷ XX như nền văn minh cộng sản chủ nghĩa, cách mạng chủ nghĩa Tháng Mười Nga - cơ sở xuất hiện nền văn minh xã hội chủ nghĩa... Mời bạn đọc tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề cương bài giảng Một số vấn đề cơ bản lịch sử văn minh thế giới cận – hiện đại: Phần 2

  1. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 21 - CHÖÔNG II:VAÊN MINH THEÁ KYÛ XX 1. NEÀN VAÊN MINH COÄNG SAÛN CHUÛ NGHÓA 1.1. Coù hay khoâng “Neàn vaên minh coäng saûn chuû nghóa”? - Theo nguyeân lyù duy vaät lòch söû, caùc nhaø saùng laäp ra chuû nghóa Marx ñaõ xem xeùt söï xuaát hieän vaø phaùt trieån cuûa neàn vaên minh trong moái lieân heä chaët cheõ vôùi söï xuaát hieän vaø caûi bieán löïc löôïng saûn xuaát xaõ hoäi cuõng nhö vôùi söï phaân coâng lao ñoäng xaõ hoäi do löïc löôïng saûn xuaát ñoù quy ñònh. Engels cho raèng: Thôøi ñaïi vaên minh laø giai ñoaïn phaùt trieån cuûa xaõ hoäi trong ñoù coù söï phaân coâng lao ñoäng, söï trao ñoåi do phaân coâng lao ñoäng ñeû ra – giöõa nhöõng caù nhaân vaø neàn saûn xuaát haøng hoaù keát hôïp caû hai quaù trình ñoù, ñeàu ñaït ñeán möùc phaùt trieån toaøn thònh cuûa chuùng vaø gaây ra moät söï ñaûo loän trong toaøn xaõ hoäi tröôùc ñaây Nhöõng neàn vaên minh ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån trong loøng xaõ hoäi xaây döïng treân cheá ñoä tö höõu thì taát nhieân ñöôïc ñaëc tröng baèng söï baát bình ñaúng xaõ hoäi, thieåu soá boùc loät ña soá, baèng söï xuaát hieän luaät phaùp, chính trò nhaø nöôùc, heä tö töôûng thoáng trò, nhöõng caùi ñoù coù söï meänh baûo veä cheá ñoä tö höõu taøi saûn vaø ñeø beïp nhöõng ngöôøi noâ dòch muoán thoaùt khoûi tình traïng ñau khoå vaø nhuïc nhaõ cuûa hoï……. Do ñoù, söï xuaát hieän moät neàn vaên minh môùi – ñaùnh daáu giai ñoaïn tieán boä xaõ hoäi ñaùng keå trong söï phaùt trieån neàn vaên hoùa ñaõ ñi ñoâi vôùi vieäc xuaát hieän “söï noâ dòch giai caáp” vaø maâu thuaãn ñoái khaùng giai caáp. Xuaát phaùt töø quan ñieåm treân caùc nhaø kinh ñieån cuûa chuû nghóa Marx – Leânine ñaõ coi söù meänh chuû yeáu cuûa giai caáp coâng nhaân ñöôïc lòch söû giao cho laø chaám döùt vónh vieãn cheá ñoä tö höõu, cheá ñoä noâ leä laøm thueâ, vaø saùng taïo ra moät neàn vaên minh môùi khoâng coøn maâu thuaãn ñoái khaùng vaø mang laïi cho moïi ngöôøi quyeàn ñöôïc söû duïng caùc thaønh töïu veà kinh teá, xaõ hoäi, khoa hoïc, kyõ thuaät vaø vaên hoaù. Ñoù laø neàn vaên minh coäng saûn chuû nghóa maø CNXH laø cô sôû ban ñaàu taïo döïng neàn vaên minh ñoù. Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  2. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 22 - 1.2. Ñaëc tröng cuûa neàn vaên minh coäng saûn chuû nghóa. Coù theå noùi “moät caùch toång quan” vaøi neùt rieâng bieät cuûa neàn vaên minh coâng saûn chuû nghóa maø toaøn boä loaøi ngöôøi ñang tieán tôùi. Nhöõng neùt ñaëc thuø môùi veà caên baûn cuûa neàn vaên minh ñoù laø gì? - Ñöùng veà cô sôû cuûa noù thì neàn vaên minh coäng saûn chuû nghóa töông öùng vôùi khaùi nieäm hình thaùi kinh teá xaõ hoäi coâng saûn chuû nghóa. - Neàn vaên minh coâng saûn chuû nghóa xuaát hieän vaø phaùt trieån treân cô sôû tieáp thu coù pheâ phaùn caùc thaønh töïu cuûa neàn vaên hoaù tö saûn ñaëc saéc ñoái vôùi thôøi ñaïi cuûa noù. - Marx goïi chuû nghóa coäng saûn laø chuû nghóa nhaân ñaïo hieän thöïc. Nhöng töø naøy dieãn taû ñuùng baûn chaát, tính ñaëc thuø coù moät khoâng hai cuûa neàn vaên minh coäng saûn chuû nghóa ñöôïc ñaëc tröng bôûi quyeàn cuûa con ngöôøi – nhöõng quyeàn khoâng theå töôùc boû ñöôïc veà töï do vaø haïnh phuùc. Moät neàn vaên minh trong ñoù tieán boä ñaõ maát heát tính chaát ñoái khaùng cuûa noù, vaø moïi thaønh töïu ñeàu hoaøn toaøn thuoäc veà nhaân daân. Muïc ñích saûn xuaát, ñuùng nhö baûn chaát nhaân ñaïo cuûa noù laø haïnh phuùc cuûa nhaân daân, laø söï thoaû maõn ngaøy caøng taêng leân nhu caàu vaät chaát vaø tinh thaàn. - Neàn vaên minh coäng saûn chuû nghóa tìm ñöôïc moät neàn taûng baát dieät trong cheá ñoä sôû höõu xaõ hoäi veà caùc coâng cuï vaø tö lieäu saûn xuaát. Ñieàu ñoù loaïi tröø khaû naêng toàn taïi moïi hình thöùc baát bình ñaúng xaõ hoäi, moïi hình thöùc baát coâng xaõ hoäi, moïi ñoái khaùng giai caáp. Khoâng nhöõng neàn vaên minh coäng saûn thuû tieâu giai caáp ñoái khaùng, maø ñeán giai ñoaïn phaùt trieån cao, noù coøn ñöa ñeán tính ñoàng nhaát veà maët xaõ hoäi cuûa xaõ hoäi, ñeán vieäc thuû tieâu giai caáp noùi chung vaø nhö vaäy ñuùng vôùi nguyeân lyù nhaân ñaïo cuûa mình neàn vaên minh coäng saûn chuû nghóa seõ loaïi boû moïi ñoái khaùng daân toäc baát keå döôùi hình thöùc naøo vaø khaúng ñònh nguyeân lyù cuûa chuû nghóa quoác teá. - Khoâng coù moät söï tuyeân truyeàn thuø ñòch naøo, khoâng coù moät söï chia reõ veà tö töôûng naøo coù theå boâi nhoï moät boä maët neàn vaên minh môùi trong töông lai: Neàn vaên minh coäng saûn chuû nghóa thöïc söï nhaân ñaïo, khoâng nhöõng coù khaû naêng saùng taïo ra caùc coâng cuï saûn xuaát maïnh nhaát, maø coøn hình thaønh neân con ngöôøi môùi, môû ra tröôùc maét hoï taát caû moïi con ñöôøng cho pheùp ñaït tôùi choã töï khaúng ñònh vaø hoaøn thieän baûn thaân mình. Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  3. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 23 - 2. CAÙCH MAÏNG XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA THAÙNG MÖÔØI NGA – CÔ SÔÛ XUAÁT HIEÄN NEÀN VAÊN MINH XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA - Nhöõng nhaø saùn laäp ra chuû nghóa Marx ñaõ ruùt ra keát luaän khoa hoïc vaø caùch maïng saâu saéc raèng: Cuoäc caùch maïng xaõ hoäi hoaøn toaøn khaùc vôùi baát kyø cuoäc ñaûo chính do moät nhoùm nhoû vaø caù nhaân tieán haønh (chæ ñaû ñoäng ñeán lónh vöïc rieâng bieät cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi). Caùch maïng xaõ hoäi laø böôùc ngoaët saâu saéc trong moïi lónh vöïc ñôøi soáng xaõ hoäi, töø kinh teá vaø chính trò cho ñeán heä tö töôûng, bôûi vì cuoäc caùch maïng ñoù laät ñoå cheá ñoä ñaõ loãi thôøi vaø xaùc laäp cheá ñoä xaõ hoäi môùi…. Marx cho raèng: Moãi cuoäc caùch maïng phaù huyû xaõ hoäi cuõ cho neân noù mang tính chaát xaõ hoäi. Moãi cuoäc caùch maïng laät ñoå chính quyeàn cuõ, cho neân noù mang tính chaát chính trò. Leõ dó nhieân, quy moâ vaø noäi dung cuï theå cuûa caùch maïng phuï thuoäc vaøo hình thaùi kinh teá – xaõ hoäi maø cuoäc caùch maïng coù nhieäm vuï thay theá noù, phuï thuoäc vaøo nhöõng ñaëc ñieåm cuûa cheá ñoä maø caùch maïng ñaõ môû ñöôøng…. Vaø töø tö töôûng cuûa chuû nghóa xaõ hoäi khoa hoïc ñöôïc theå nghieäm trong phong traøo coâng nhaân chaâu AÂu vaø Coâng xaõ Paris. Nhöõng cuoäc caùch maïng theo quy moâ chaâu AÂu – moät thôøi ñaïi caùch maïng- böôùc nhaûy voït (khaéc phuïc trôû ngaïi vaø doïn ñöôøng cho tieán boä xaõ hoäi – böôùc chuyeån tieáp - hình thöùc tieán boä hôn cuûa ñôøi soáng kinh teá vaø xaõ hoäi. - töïa nhö moät ñaàu taàu keùo theo taát caû caùc toa taøu, caùch maïng xhcn thaùng möôøi nga vaø söï ra ñôøi cuûa nhaø nöôùc xoâ vieát ñaõ taïo ra cô sôû cho söï ra ñôøi cuûa neàn vaên minh xaõ hoäichuû nghóa.. Söï phaùt trieån cuûa chuû nghóa tö baûn töø töï do caïnh tranh chuyeån sang giai ñoaïn toät cuøng cuûa noù laø chuû nghóa ñeá quoác, töï trôû thaønh söùc kìm haõm tieán boä lòch söû: Söùc saûn xuaát vaät chaát ñöôïc taïo ra trong giai ñoaïn phaùt trieån xaõ hoäi theo chuû nghóa tö baûn ñaõ laøm naûy sinh maâu thuaãn saâu saéc nhaát vôùi quan heä saûn xuaát kìm haõm söï tieáp tuïc phaùt trieån cuûa söùc saûn xuaát ñoù. Xoùa boû tính chaát khoâng töông xöùng cuûa hình thöùc tö höõu ñoái vôùi saûn phaåm lao ñoäng cuûa con ngöôøi ñoái vôùi tính chaát xaõ hoäi cuûa neàn saûn xuaát ñoù trôû thaønh taát yeáu lòch söû. Nhö vaäy thôøi ñieåm giao thôøi cuoái theá kyû XIX ñaàu theá kyû XX ñaõ chín muoài – taïo ra nhöõng ñieàu kieän caàn thieát cho cuoäc caùch maïng xaõ hoäi môùi – Ñoù laø caùch maïng xaõ hoäi chuû nghóa: Caùch maïng thaùng Möôøi Nga. Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  4. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 24 - Töø cuoái theá kæ XIX, vôùi söï ra ñôøi haøng loaït caùc toå chöùc ñoäc quyeàn, nöôùc Nga böôùc vaøo giai ñoaïn ñeá quoác chuû nghóa. Nhöng khaùc vôùi phöông Taây, chöa coù moät cuoäc caùch maïng tö saûn naøo dieãn ra thaønh coâng ôû Nga, nhöõng taøn tích cuûa cheá ñoä phong kieán noâng noâ vaãn coøn toàn taïi. AÙch aùp böùc taøn baïo cuûa trieàu ñình phong kieán Nga khoâng chæ ñoái vôùi noâng daân Nga maø vôùi nhaân daân taát caû caùc daân toäc. Tham gia cuoäc chieán tranh theá giôùi thöù nhaát, nöôùc Nga lieân tieáp phaûi gaùnh nhöõng toån thaát naëng neà laøm cho caùc maâu thuaãn xaõ hoäi luùc ñoù voán ñaõ saâu saéc laïi caøng theâm gay gaét. Thaùng 2 naêm 1917, cuoäc caùch maïng daân chuû tö saûn Nga buøng noå vaø thaéng lôïi. Cheá ñoä quaân chuû bò laät ñoå. Neàn coäng hoaø ñöôïc thieát laäp nhöng giai caáp tö saûn tieáp tuïc theo ñuoåi chieán tranh ñeá quoác, khoâng giaûi quyeát nhöõng ñoøi hoûi caáp baùch cuûa quaàn chuùng veà hoaø bình, ruoäng ñaát, baùnh mì. Töø thaùng 4 ñeán thaùng 10 naêm 1917, döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng Bolcheùvik, ñöùng ñaàu laø V.I.Leânin, nhaân daân caùc daân toäc Nga tieán haønh caùch maïng xaõ hoäi chuû nghóa vaø ñeán ngaøy 25-10 (7/11/1917) ñaõ laät ñoå chính quyeàn cuûa giai caáp tö saûn, chuyeån chính quyeàn vaøo tay nhaân daân lao ñoäng. Thaéng lôïi cuûa caùch maïng thaùng Möôøi khoâng chæ môû ra moät thôøi kì môùi trong lòch söû nöôùc Nga maø coøn taùc ñoäng maïnh meõ ñeán toaøn theá giôùi: baét ñaàu moät thôøi ñaïi môùi – thôøi ñaïi quùa ñoä töø chuû nghóa tö baûn leân chuû nghóa xaõ hoäi ñöôïc khai phaù. Vaäy laø laàn ñaàu tieân trong lòch söû ñaõ ra ñôøi moät Nhaø nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa vôùi muïc ñích giaûi phoùng vaø phuïc vuï lôïi ích cuûa nhaân daân lao ñoäng vaø caùc daân toäc bò aùp böùc, ñoàng thôøi laø coâng cuï ñeå caûi taïo taát caû caùc quan heä theo höôùng xaõ hoäi chuû nghóa vaø giaønh ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn treân caùc lónh vöïc. Hieän nay, Lieân bang coäng hoaø xaõ hoäi chuû nghóa Xoâ vieát ñaõ taùch ra thaønh nhöõng quoác gia rieâng bieät, nhöng vaên hoaù Xoâ vieát vaãn lan toaû, tieáp tuïc chi phoái aûnh höôûng cuûa mình tôùi nhieàu quoác gia treân theá giôùi. 3. TIEÁN BOÄ CUÛA KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 3.1. Vaøi neùt khaùi quaùt Caùch maïng khoa hoïc kyõ thuaät laø moät khaùi nieäm ra ñôøi trong vaøi thaäp kyû gaàn ñaây (vaø cho ñeán naøy nhieàu quan nieäm chöa thoáng nhaát). Tuy vaäy, nhieàu yù kieán cho raèng lòch söû loaøi Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  5. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 25 - ngöôøi ñaõ traûi qua hai cuoäc caùch maïng lôùn veà khoa hoïc vaø kyõ thuaät: cuoäc caùch maïng coâng nghieäp (theá kyû XVIII – XIX) vaø cuoäc caùch maïng khoa hoïc – kyõ thuaät (ñaàu theá kyû XX ñeán nay). Gioáng nhö caùch maïng kó thuaät theá kyû XVIII-XIX, caùch maïng khoa hoïc kó thuaät theá kæ XX dieãn ra tröôùc heát do nhöõng ñoøi hoûi, ngaøy caøng cao cuûa con ngöôøi veà caû vaät chaát laãn tinh thaàn. Nhöõng ñoøi hoûi ñoù trôû leân caáp baùch trong boái caûnh cuûa cuoäc chieán tranh theá giôùi thöù hai cuøng vôùi söï buøng noå daân soá vaø söï vôi caïn nghieâm troïng caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân khoâng theå taùi sinh (nhö than ñaù, daàu moû ....). Ñeå naâng cao naêng suaát lao ñoäng (vôùi nhöõng coâng cuï saûn xuaát môùi) ñeå coù vuõ khí môùi coù hieäu quaû hôn veà taán coâng vaø phoøng thuû, ñeå thay theá caùc nguoàn taøi nguyeân ñang caïn baèng nhöõng vaät lieäu môùi, con ngöôøi cuõng phaûi ñi saâu vaøo nghieân cöùu khoa hoïc kó thuaät. Thöù hai; nhöõng thaønh töïu veà khoa hoïc kó thuaät cuoái theá kæ XIX, ñaàu theá kæ XX ñaõ taïo ñieàu kieän cho söï buøng noå caùch maïng khoa hoïc. Treân ñaø tieán boä cuûa caùch maïng coâng nghieäp, trong theá kyû XIX caùc phaùt minh kyõ thuaät noái tieáp nhau ra ñôøi nhö taøu hoaû, taøy thuyû, xe hôi, taøu ngaàm ..v..v… Caùc ngaønh khoa hoïc töï nhieân nhö vaät lyù, hoaù hoïc, sinh hoïc, y hoïc, toaùn hoïc… phaùt trieån maïnh meõ, ñaëc bieät laø moät cuoäc caùch maïng thöïc söï ñaõ dieãn ra trong lónh vöïc vaät lyù hoïc vôùi ba phaùt minh vó ñaïi ñieän töû (1896), tính phoùng xaï (1898) vaø lí thuyeát töông ñoái. Coù theå noùi raèng haàu heát caùc phaùt minh lôùn veà vaät lyù hoïc cuûa theá kyû XX ñeàu coù lieân quan ñeán teân tuoåi cuûa Albert Einstein (vôùi lyù thuyeát töông ñoái hieän ñaïi) töø naêng löôïng nguyeân töû cho ñeán lade, baùn daãn….. Khaùc vôùi cuoäc caùch maïng kyõ thuaät theá kyû XVIII – XIX ñaõ chuyeån neàn saûn xuaát thuû coâng sang saûn xuaát baèng maùy, thì noäi dung chuû yeáu cuûa cuoäc caùch maïng khoa hoïc – kyõ thuaät laø töï ñoäng hoaù cao ñoä baèng caùch söû duïng maùy tính ñieän töû, hieän ñaïi hoaù kyõ thuaät vaø saûn xuaát treân cô sôû nhöõng phaùt minh khoa hoïc môùi nhaát, söû duïng nhöõng nguoàn naêng löôïng môùi, nhöõng vaät lieäu môùi, nhöõng coâng cuï saûn xuaát môùi, taán coâng vaøo loøng caùc ñaïi döông, ñi saâu vaøo loøng ñaát, nghieân cöùu bí maät cuûa söï soáng, tìm hieåu theá giôùi voâ cuøng nhoû beù cuûa haït nhaân, ñoàng thôøi ñi vaøo vuõ truï bao la. 3.2 . Moät soá thaønh töïu noåi baät cuûa khoa hoïc coâng ngheä. - Moät trong nhöõng phaùt minh ñaùnh daáu moác khôûi ñieåm caùch maïng khoa hoïc kó thuaät theá kæ XX laø söï ra ñôøi cuûa maùy tính ñieän töû ñaàu tieân vaøo naêm 1946. Ñeán nay, maùy tính ñieän töû Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  6. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 26 - traûi qua 4 theá heä vaø hieän nay caùc nhaø khoa hoïc ñang xuùc tieán cheá taïo maùy tính ñieän töû theá heä thöù naêm, coù khaû naêng suy luaän logíc, giao tieáp vôùi con ngöôøi baèng ngoân ngöõ töï nhieân. Caùc theá heä maùy tính ñieän töû ñaõ taïo ra nhöõng xu theá vaø caùc quan heä hoaøn toaøn môùi laï, thaâm nhaäp vaøo moïi hoaït ñoäng kinh teá – xaõ hoäi. Ñaëc bieät töø thaäp nieân 90, cuoäc caùch maïng maùy tính quoác teá. Ngaøy nay moïi ngöôøi treân theá giôùi ñeàu coù theå ñeán vôùi Internet ñeå göûi vaø nhaän nhöõng thoâng tin mình muoán. - Moät trong nhöõng thaønh töïu noåi baät cuûa coâng ngheä ñieän töû ñoù laø Robot coâng nghieäp ñöôïc xuaát hieän ñaàu tieân ôû Mó vaøo naêm 1962, do haõng Unimation cheá taïo. Cho ñeán nay “coâng ngheä Robot” ngaøy caøng linh hoaït vaø thoâng minh, ñöôïc söû duïng phoå bieán ôû caùc nöôùc phaùt trieån vaø ñang phaùt trieån. - Moät trong nhöõng höôùng quan troïng cuûa caùch maïng khoa hoïc kó thuaät laø nghieân cöùu vaø cheá taïo caùc vaät lieäu môùi. Tröôùc nguy cô caïn kieät nguoàn taøi nguyeân vaø ñoøi hoûi ngaøy caøng cao cuûa caùch maïng coâng ngheä, con ngöôøi khoâng chæ tìm caùch naâng ñoä beàn cuûa caùc vaät lieäu truyeàn thoáng nhö saét, theùp, thuyû tinh, goã.... maø coøn toång hôïp ra nhöõng vaät lieäu thay theá cho vaät lieäu thieân nhieân, cheá taïo nhöõng vaät lieäu khoâng coù trong thieân nhieân. - Moät trong kó thuaät cao cuûa loaøi ngöôøi laø laser (laser – nghóa laø khueách ñaïi aùnh saùng baèng böùc xaï cöôõng böùc). Töø chieác maùy laser ôû Mó ra ñôøi töø 1960 ñeán nay, laser ñaõ phaùt trieån nhanh choùng vaø ñöôïc öùng duïng roäng raõi trong taát caû caùc lónh vöïc. - Trong maáy thaäp nieân gaàn ñaây, loaøi ngöôøi coøn chöùng kieán söï phaùt trieån nhaûy voït cuûa coâng ngheä sinh hoïc. Coâng ngheä sinh hoïc ñöôïc taäp trung vaøo boán lónh vöïc laø: coâng ngheä di truyeàn, coâng ngheä teá baøo, coâng ngheä vi sinh vaø coâng ngheä enzyme. - Moät trong nhöõng lónh vöïc khoa hoïc kó thuaät theå hieän söï tieán boä vöôït baäc cuûa con ngöôøi nöûa sau theá kæ XX laø coâng cuoäc chinh phuïc vuõ truï. Ngoaøi Mó vaø Lieân Xoâ, cuoäc chaïy ñua vaøo vuõ truï coøn cuoán huùt caùc nöôùc nhö Phaùp, AÁn Ñoä, Nhaät, Trung Quoác.... tham gia. Söï phaùt trieån maïnh meõ vaø nhöõng thaønh töïu vuõ truï trong maáy thaäp kæ qua ñaõ ñem laïi nhöõng lôïi ích thieát thöïc phuïc vuï con ngöôøi. Vôùi nhöõng baèng chöùng khoa hoïc xaùc thöïc, noù ñaõ traû lôøi nhieàu caâu hoûi ñeán khoaûng khoâng bao la vaø caùc haønh tinh xa xaêm ngoaøi traùi ñaát, laøm giaøu theâm kho taøng trí thöùc nhaân loaïi. Caùc veä tinh ñòa tónh, veä tinh vieãn thoâng.... caùc chöông trình voâ tuyeán, tin töùc, ñieän thoaïi ñöôïc truyeàn khaép moïi nôi treân theá giôùi. Caùc böùc aûnh ñöôïc chuïp töø vuõ truï ñem laïi nhöõng thoâng tin chính xaùc hôn cho con ngöôøi trong vieäc döï baùo thôøi Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  7. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 27 - tieát, ñieàu tra taøi nguyeân, laäp baûn ñoà... Nghieân cöùu khoaûng khoâng vuõ truï coøn thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa nhieàu lónh vöïc khoa hoïc kó thuaät khaùc nhö: thoâng tin, töï ñoäng, ñieàu khieån töø xa.... ñoàng thôøi khoâng ngöøng ñöa ra nhöõng caâu hoûi caáp baùch nhaèm cheá taïo vaät lieäu môùi, coâng cuï môùi cho pheùp nghieân cöùu ôû trình ñoä ngaøy moät cao hôn. - Nhöõng ñaëc ñieåm cuûa cuoäc caùch maïng khoa hoïc kyõ thuaät theá kyû XX laø: 1- Khoa hoïc kyõ thuaät trôû thaønh löïc löôïng saûn xuaát tröïc tieáp. Ñieàu naøy ñöôïc hieåu laø söï thoáng nhaát giöõa khoa hoïc – kyõ thuaät, trong ñoù moïi phaùt minh veà kyõ thuaät ñeàu baét nguoàn töø nghieân cöùu khoa hoïc, khoa hoïc ñi tröôùc môû ñöôøng cho kyõ thuaät vaø saûn xuaát. 2- Caùch maïng khoa hoïc – kyõ thuaät laø söï phaùt trieån toaøn dieän vaø maïnh meõ. Khaùc vôùi caùch maïng kyõ thuaät theá kyû XVIII-XIX chæ dieãn ra trong moät lónh vöïc coâng nghieäp treân ñòa baøn chaâu AÂu vaø Baéc Mó, cuoäc caùch maïng khoa hoïc – kyõ thuaät ngaøy nay taùc ñoäng bao truøm taát caû caùc maët cuûa saûn xuaát ñôøi soáng xaõ hoäi vôùi toác ñoä nhanh choùng treân phaïm vi toaøn theá giôùi. 3- Khaùc vôùi caùch maïng kyõ thuaät caùch maïng khoa hoïc – kyõ thuaät laø thôøi gian töø khi phaùt minh khoa hoïc ñeán khi öùng duïng vaøo saûn xuaát ngaøy caøng ruùt ngaén vaø ñaàu tö vaøo khoa hoïc cho hieäu quaû kinh teá cao hôn. - Cuoäc caùch maïng khoa hoïc – kyõ thuaät ôû theá kyû XX ñaõ traûi qua hai giai ñoaïn: Giai ñoaïn 1: Töø nöûa sau nhöõng naêm 40 ñeán ñaàu nhöõng naêm 70. Giai ñoaïn 2: Töø ñaàu nhöõng naêm 70 cuûa theá kyû XX ñeán nay: Caùch maïng khoa hoïc – kyõ thuaät coù xu höôùng phaùt trieån môùi, ñöôïc coi laø cuoäc caùch maïng khoa hoïc vaø coâng ngheä,vôùi söï ra ñôøi caùc heä coâng ngheä môùi veà nguyeân taéc cuûa saûn xuaát nhö: Maùy tính ñieän töû theá heä môùi, vaät lieäu môùi, coâng ngheä sinh hoïc..v..v…. (Coâng ngheä ñöôïc hieåu laø söï taäp hôïp coâng cuï, phöông tieän nhaèm bieán ñoåi nguoàn löïc töï nhieân thaønh saûn phaåm haøng hoaù. Coâng ngheä ñöôïc hôïp thaønh bôûi 4 yeáu toá: Thieát bò, thoâng tin, con ngöôøi vaø quaûn lyù. Trong boán yeáu toá ñoù con ngöôøi ñoùng vai troø chuû yeáu). - Hôn nöûa theá kyû qua, cuoäc caùch maïng khoa hoïc kó thuaät (töø thaäp nieân 70) goïi laø caùch maïng khoa hoïc – coâng ngheä ñaõ ñaït nhieàu thaønh töïu chöa töøng coù, taùc ñoäng maïnh meõ, toaøn dieän ñeán moïi lónh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi loaøi ngöôøi. + Thöù nhaát: Noù laø nguoàn ñoäng löïc thuùc ñaåy söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa löïc löôïng saûn xuaát. Coâng ngheä môùi ñaõ thay ñoåi phöông thöùc lao ñoäng cuûa con ngöôøi. Trí tueä trôû thaønh Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  8. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 28 - ñoäng löïc vaø yeáu toá quyeát ñònh toác ñoä phaùt trieån saûn xuaát cuõng nhö giaù trò saûn phaåm. Taïo ra nhu caàu caàn thieát cho ñaàu tö giaùo duïc maø thöïc chaát laø chuaån bò ñoäi nguõ nhöõng ngöôøi lao ñoäng saùng taïo, phuø hôïp vôùi neàn saûn xuaát môùi. + Thöù hai: Caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä laøm thay ñoåi cô caáu cuûa neàn kinh teá quoác daân. + Thöù ba: Caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä laøm cho neàn kinh teá theá giôùi ñöôïc quoác teá hoaù cao ñoä. Ngoaøi ra, caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä coøn taùc ñoäng ñeán taát caû caùc lónh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi nhö chính trò, quyeàn löïc, giao löu vaên hoaù….. ñaët ra nhöõng thöû thaùch cuõng nhö taïo ra nhöõng vaän hoäi ñoái vôùi taát caû caùc daân toäc. Maët khaùc, trong khi tieáp tuïc chaïy ñua nhaèm tranh giaønh nhöõng thaønh töïu môùi veà khoa hoïc coâng ngheä, caùc nöôùc ñoàng thôøi phaûi hôïp taùc vôùi nhau ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà mang tính toaøn caàu nhö nguy cô haït nhaân, naïn oâ nhieãm moâi tröôøng, buøng noå daân soá, maát caân baèng sinh thaùi….. 4. CHIEÁN TRANH THEÁ GIÔÙI VAØ SÖÏ PHAÙ HOAÏI VAÊNMINH NHAÂN LOAÏI - Theo tính toaùn cuûa nhaø khoa hoïc Thuî só Jacqne Babel thì trong 5550 naêm, treân haønh tinh chuùng ta ñaõ xaûy ra tôùi 14513 cuoäc chieán tranh vôùi soá ngöôøi cheát laø 3,6 tæ ngöôøi. Ñoù laø nhöõng con soá khuûng khieáp. Sang theá kyû XX, söï thieät haïi aáy laïi taêng leân gaáp boäi do quy moâ chieán tranh môû roäng khoâng bao giôø heát, chieán tröôøng bao truøm trong thôøi gian ngaén treân haàu heát laõnh thoå caùc quoác gia thuoäc nhieàu luïc ñòa khaùc nhau, söï taøn phaù vôùi söùc huyû dieät cuûa caùc loaïi vuõ khí, bom ñaïn tôùi möùc khoù löôøng ñöôïc heát. Theá kyû XX ñaõ xaûy ra hai laàn chieán tranh theá giôùi vaøo caùc naêm 1914-1918 vaø 1939- 1945. - Chieán tranh theá giôùi thöù nhaát buøng noå laø haäu quaû cuûa nhöõng maâu thuaãn veà quyeàn lôïi vaø söï giaønh giaät thuoäc ñòa khoâng theå ñieàu hoaø ñöôïc giöõa hai taäp ñoaøn ñeá quoác: khoái “Lieân minh” goàm Ñöùc-AÙo-Hung, Thoå Nhó Kyø, Bungari vaø khoái “Hieäp öôùc” goàm Anh, Phaùp, Nga. Hai möôi naêm sau, cuoäc chieán tranh theá giôùi thöù hai (1938-1945) laïi dieãn ra vôùi quy moâ vaø cöôøng ñoä aùc lieät chöa töøng thaáy. Nhöng khaùc vôùi theá chieán laàn thöù nhaát, chieán tranh theá giôùi thöù hai phaùp taïp hôn veà noäi dung chính trò, tính chaát giai caáp vaø dieãn tôùi nhöõng thay ñoåi Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  9. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 29 - caên baûn. Chieán tranh noå ra laø do nhöõng maâu thuaãn ñoái khaùng giöõa chuû nghóa xaõ hoäi vaø chuû nghóa tö baûn, ñoàng thôøi do nhöõng maâu thuaãn gay gaét trong theá giôùi tö baûn chuû nghóa. Cuoäc chieán ñaõ ñöôïc baét ñaàu giöõa hai taäp ñoaøn ñeá quoác, giöõa caùc nöôùc phaùt xít Ñöùc, YÙ, Nhaät vaø caùc nöôùc Anh, Phaùp, roài Myõ vaø nhieàu nöôùc khaùc. Nhöng döôùi taùc ñoäng cuûa cuoäc ñaáu tranh choáng Phaùt xít ngaøy caøng môû roäng ôû nhieàu nöôùc, noù ñaõ trôû thaønh cuoäc chieán tranh giaûi phoùng cuûa caùc daân toäc choáng chuû nghóa phaùt xít. Vieäc Lieân Xoâ tham chieán (1941) vaø söï hình thaønh khoái ñoàng minh choáng phaùt xít (1942) ñaõ laøm thay ñoåi tính chaát cuûa cuoäc chieán tranh. Chieán tranh theá giôùi trong ñaïi chieán theá giôùi II, laø cuoäc chieán tranh aùc lieät nhaát trong lòch söû loaøi ngöôøi, loâi keùo 72 nöôùc tham chieám. Haäu quaû neàn vaên minh cuûa loaøi ngöôøi bò phaù hoaïi nghieâm troïng. Vaø cho ñeán nay, tieáng suùng vaãn noå ra ôû nôi naøy, nôi khaùc treân toaøn haønh tinh vì nhieàu nguyeân do khaùc nhau: Xung ñoät saéc toäc, xung ñoät toân giaùo, kinh teá, hay laø söï tieáp tuïc cuoäc ñaáu tranh chính trò cuûa caùc quoác gia, daân toäc vaø giai caáp baèng baïo löïc quaân söï, hoaëc lôïi ích kinh teá gaén lieàn vôùi baïo löïc quaân söï…... Khoù coù theå bieát tôùi bao giôø chieán tranh môùi chaám döùt. Ñoù chính laø ñieàu caûnh baùo ñoái vôùi loaøi ngöôøi, ñoái vôùi neàn vaên minh nhaân loaïi. Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  10. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 30 - TAÏM KEÁT - Neàn vaên minh nhaân loaïi phaùt trieån vôùi toác ñoä ngaøy caøng nhanh. Neáu so vôùi caû quaù trình phaùt trieån laâu daøi veà maët sinh hoïc (loaøi ngöôøi coù maët treân traùi ñaát caùch ñaây töø 1- 3.000.000 naêm) vaên minh ñeán vôùi loaøi ngöôøi muoän hôn nhieàu- öôùc chöøng 6 ñeán 7.000 naêm. Nhöng trong ngaàn aáy naêm, nhöõng gì maø con ngöôøi saùng taïo ñöôïc laø cöïc kyø phong phuù vaø ña daïng. Vôùi thôøi gian,söùc saùng taïo cuûa con ngöôøi dieãn ra vôùi nhòp ñoä caøng luùc caøng nhanh (laáy moät ví duï ñôn giaûn töø thôøi kyø ñoà ñaù môùi chuyeån sang thôøi ñaïi kim khí, con ngöôøi phaûi maát khoaûng 2 ñeán 3.000 naêm. Trong thôøi caän – hieän ñaïi, cuoäc caùch maïng coâng nghieäp ñöôïc hoaøn taát trong khoaûng treân döôùi traêm naêm). Thôøi gian hao toán cho moãi thôøi kyø ñöôïc thu ngaén laïi, nhöõng thaønh quaû thu löôïm ñöôïc thì nhieàu hôn. Chæ tính rieâng trong theá kyû XX, nhöõng thaønh töïu vaên minh maø loaøi ngöôøi thu ñöôïc lôùn hôn caû ngaøn naêm coäng laïi. - Trong lòch söû nhaân loaïi, coù nhieàu neàn vaên minh ñaõ xuaát hieän moät caùch ñoäc laäp vaø phaùt trieån moät caùch bieät laäp, nhöng soá phaän cuoái cuøng cuûa chuùng coù phaàn gioáng nhau. Coù neàn vaên minh bò taøn luïi haún vaø bò chìm ñaém vaøo queân laõng trong moät thôøi gian daøi, tröôùc khi ñöôïc ngöôøi ñôøi khaùm phaù. Ñoù laø tröôøng hôïp cuûa caùc neàn vaên minh Ai Caäp, Taây AÙ, Angkor, Trung Nam Mó… coù neàn vaên minh toûa saùng röïc rôõ luùc ñaàu, nhöng sau ñoù bò chöõng laïi trong moät thôøi gian daøi nhö vaên minh Trung Hoa vaø AÁn Ñoä. Rieâng neàn vaên minh Hy – La coù soá phaän khaùc haún. Sau nhieàu theá kyû phaùt trieån röïc rôõ, chuùng bò caùc man toäc Geùcmanr tieàn thaân caùc daân toäc Taây AÂu ngaøy nay phaù huyû. Phaûi maát gaàn ngaøn naêm soáng trong “ñeâm tröôøng trung coå” neàn vaên minh Taây AÂu môùi ñöôïc hoài sinh trôû thaønh neàn taûng cho neàn vaên minh môùi ñöôïc goïi laø vaên minh phöông Taây. Trong thôøi kyø xaâm chieám thuoäc ñòa vaø söï ngöï trò cuûa cheá ñoä thöïc daân, neàn vaên minh phöông Taây ñaõ laán aùt caùc neàn vaên minh baûn xöù, ñaåy chuùng ñeán choã taøn luïi ñeå chieám ñòa vò gaàn nhö ñoäc toân. Luùc ñoù chæ moãi vaên minh phöông Taây môùi ñöôïc xem laø neàn vaên minh ñích thöïc. Tuy nhieân, böôùc sang theá kyû XX, vaên minh phöông Taây bò rôi vaøo khuûng hoaûng maø ñænh ñieåm laø caùc cuoäc chieán tranh theá giôùi I vaø II. Theá kyû XX coøn chöùng kieán söï xuaát hieän cuûa moät neàn vaên minh môùi (ñöôïc taïm goïi laø vaên minh xaõ hoäi chuû nghóa), ñöôïc ra ñôøi nhö laø moät söï phaûn öùng choáng laïi neàn vaên minh bò Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  11. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 31 - xem laø tha hoaù, ñoài truïi, phaûn ñoäng cuûa phöông Taây. Neàn vaên minh naøy trong nhieàu thaäp nieân ñaõ taïo ra ñöôïc heä thoáng nhöõng giaù trò rieâng bieät vôùi nhöõng thaønh töïu lôùn trong moïi lónh vöïc. Tuy nhieân, trong thôøi gian gaàn ñaây neàn vaên minh xaõ hoäi chuû nghóa cuõng ñang phaûi thích öùng vôùi nhöõng thay ñoåi cuûa hoaøn caûnh xung quanh ñeå tieáp tuïc toàn taïi vaø phaùt trieån Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
  12. Một số vấn đề cơ bản LSVM Thế giới Cận - Hiện đại - 32 - Nguyễn Công Chất Khoa Lịch Sử
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0