Trường THCS Lương Thế Vinh Nhóm Ngữ văn 6
ĐỊNH HƯỚNG ÔN TẬP KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ CUỐI HỌC KÌ II
NĂM HỌC 2023-2024
MÔN NGỮ VĂN 6
I. Cấu trúc đề- ma trận:
Hình thức: Tự luận
A. Đọc - hiểu: 5.0 điểm (Văn bản 3.0 đ; Tiếng Việt 2.0 đ)
1. Văn bản:
- Văn bản nghị luận
- Văn bản thông tin.
(Chn ngữ liệu ngoài SGK)
2. Tiếng việt:
+ Từ mượn
+ Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ.
B. Vận dụng cao: 5.0 điểm
Viết bài văn trình bày ý kiến về sự việc, hiện tượng đời sống.
II. Kiến thức trọng tâm:
1. Đọc hiểu văn bản: Văn bản nghị luận, Văn bản thông tin.
Sử dụng ngoài sách giáo khoa tương đương với các thể loại văn bản được hc trong chương
trình
* Yêu cầu:
- Thể loại Văn bản nghị luận. Gồm:
+ Nhận biết được đặc điểm nổi bật của kiểu văn bản nghị luận; nhận biết được thể loại,
phương thức biểu đạt của văn bản; nhận biết và chỉ ra được mối liên hệ giữa các ý kiến, l lẽ,
bằng chứng trong văn bản, nhận ra được ý nghĩa của vấn đề đặt ra trong văn bản đối với bản
thân.
+ Tóm tắt được các nội dung chnh trong văn bản nghị luận.
- Thể loại văn bản thông tin gồm:
+ Nhận biết được thể loại, phương thức biểu đạt của văn bản
Trường THCS Lương Thế Vinh Nhóm Ngữ văn 6
+ Nhận biết văn bản thông tin, tác dụng của một số yếu tố, chi tiết cũng như cách triển khai
của văn bản thông tin.
+ Rút ra được ý nghĩa, bài hc, cách ứng xử từ văn bản.
2. Tri thức tiếng Việt và yêu cầu cần đạt
a. Kiến thức
- Từ mượn.
- Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ.
b. Yêu cầu cần đạt
- Nhận biết và xác định được công dụng của từ mượn, nêu được nguồn gốc của từ mượn.
- Nhận biết được các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ và nêu tác dụng.
3. Viết (Tập làm văn):
Viết bài văn trình bày ý kiến về sự việc, hiện tượng đời sống.
a. Về kiến thức
Quy trình viết bài văn nghị luận trình bày ý kiến về sự việc, hiện tượng đời sống.
b. Yêu cầu cần đạt
- Trình bày được ý kiến về một vấn đề, hiện tượng trong đời sống.
- Lập luận chặt chẽ, l lẽ được sắp xếp theo trình tự hợp lý, bằng chứng thuyết phục.
* Dàn ý bài văn nghị luận về sự việc, hiện trượng đời sống.
Yêu cầu về kĩ năng: HS biết cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời
sống; Thể hiện được ý kiến của mình và có lý lẽ, bằng chứng thuyết phục. Bài làm có bố cục rõ
ràng.
Yêu cầu về nội dung kiến thức:
1. Mở bài
- Dẫn dắt và nêu vấn đề nghị luận: sự việc, hiện tượng trong đời sống.
- Đưa ra ý kiến của bản thân về vấn đề cần nghị luận.
2. Thân bài
- Đưa ra được ít nhất hai lí lẽ cụ thể để lí giải cho ý kiến của người viết.
- Đưa ra được bằng chứng thuyết phục để củng cố cho lí lẽ.
- Các lí lẽ được sắp xếp theo trình tự hợp lí, dẫn chứng cụ thể rõ ràng.
3. Kết bài: Khẳng định lại vấn đề và đưa ra những đề xuất của người viết.
Trường THCS Lương Thế Vinh Nhóm Ngữ văn 6
ĐỀ 1: DÀN Ý BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ HIỆN TƯỢNG NGHIỆN GAME Ở HS
1. Mở bài:
- Dẫn dắt và nêu vấn đề: hiện tượng nghiện game ở hc sinh.
- Đưa ra ý kiến của bản thân về vấn đề cần nghị luận: Việc hc sinh nghiện game mang đến
nhiều ảnh hưởng tiêu cực.
2. Thân bài: Đưa ra những ảnh hưởng tiêu cực của việc nghiện game gây ra:
- Khái niệm: Nghiện game được định nghĩa là tình trạng không thể kiểm soát cảm giác thèm
chơi game, chơi liên tục và ưu tiên việc chơi game hàng đầu trong cuộc sống của người chơi
đến mức lệ thuộc vào game và ngày càng cô lập bản thân với gia đình, bạn bè và xã hội.
- Biểu hiện: Người nghiện game khó hoặc không thể kiểm soát được cường độ, mức độ, thời
gian, địa điểm chơi game, người nghiện game không có cách nào thoát được sự cám dỗ của
việc chơi gam, không biết khi nào là thời điểm nên ngừng chơi…Chn ưu tiên chơi game
lên trên mi vấn đề khác, chơi game ngày càng nhiều, bất chấp mi hậu quả tiêu cực đến với
mình và mi người xung quanh như không ăn uống, ngủ nghỉ, trộm cắp… để có thời gian và
nguồn tài chnh chơi game thỏa thích.
a. Ý kiến 1: Chơi game quá nhiều khiến học sinh bị xao nhãng việc học dẫn đến học tập
sút kém và ảnh hưởng đến sức khoẻ
- Lí lẽ 1
+ Nhiều bạn ngồi hàng ngày, hàng giờ trước màn hình vi tính, mê mẩn với những trò chơi
như: Liên minh huyền thoại, Nông trại, Thời trang, Nấu ăn, Đảo rồng… quên cả thời gian,
quên ăn, lúc nào cũng chỉ muốn chinh phục, khám phá để trở thành người giỏi nhất.
+ Không có thời gian để hc bài, làm bài.
+ Tốn công sức, gây ra sự mệt mỏi khi đến lớp.
- Dẫn chứng:
+ Nhiều bạn hc sinh còn mặc cả đồng phục đến quán game chứng tỏ các bạn đã nói dối
cha mẹ đi hc hoặc cúp tiết để đi chơi game…
+ Biểu hiện mệt mỏi khi đến lớp. (ngủ gật, không hc và làm bài ở nhà …)
+ Lấy 1 vài dẫn chứng cụ thể hc sinh nghiện game.
Trường THCS Lương Thế Vinh Nhóm Ngữ văn 6
- Lí lẽ 2: Việc học sinh dành quá nhiều thời gian chơi game không chỉ ảnh hưởng đến
kết quả học tập mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ của chính mình.
+ Nhiều hc sinh nghiện game đến mức bỏ ăn, bỏ uống, thời gian dành cho giấc ngủ t đi dẫn
đến sức khoẻ sa sút, gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm như hoa mắt, chóng mặt, ảo giác, tình
trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của người chơi.
+ Gây một số bệnh về mắt, làm gia tăng tình trạng thừa cân, béo phì, ảnh hưởng trực tiếp
đến sức khỏe.
+ Khiến tâm lí bất ổn, dễ cáu gắt.
- Dẫn chứng: Theo nghiên cứu của một số nhà khoa hc, game có khả năng gây nghiện.
Chơi game nhiều sẽ khiến người chơi gặp phải một số vấn đề về tâm thần như: mệt mỏi, đau
đầu,.... Thậm chí, gây ra các hiện tượng ảo giác. Ngồi quá lâu trước màn hình điện thoại,
máy tính khiến người chơi rơi vào cảm giác ù lì, lười biếng, không muốn vận động, làm tăng
tình trạng béo phì, thừa cân. Ngoài ra, người chơi phải đối mặt với nguy cơ cận thị, gặp phải
các vấn đề về mắt.
b. Ý kiến 2: Các tựa game bạo lực khiến học sinh bị ảnh hưởng, gây nên những biến
đổi, méo mó về tâm lí và hành động:
- Lí lẽ:
+ Trò chơi điện tử khiến tâm hồn con người bị đầu độc bạo lực, bắn phá khiến con người dễ
rơi vào thế giới ảo, đầy mưu mô, nhiều thủ đoạn dẫn đến việc luôn luôn tìm mi cách đối
phó với gia đình, bạn bè, thầy cô.
+ Tiêu tốn tiền bạc của gia đình một cách vô ch có khi còn làm thay đổi nhân cách của con
người. Để có tiền chơi game nhiều bạn hc sinh nảy sinh những hành vi xấu: nói dối, trộm
cắp, lừa lc, thậm chí còn làm hại đến tính mạng của người khác đặc biệt rất dễ bị người
khác lợi dụng.
- Dẫn chứng:
+ Thu mình lại, không có sự giao lưu với mi người xung quanh kể cả bạn bè, những
người thân trong gia đình.
+ Bắt chước các hành động bạo lực, biến mình thành nhân vật game, sa vào tệ nạn xã hội
( đua xe, nghiện ma túy, giết người) gây ra những hậu quả nghiêm trng cho xã hội.
+ Ví dụ cụ thể đã xảy ra...
Trường THCS Lương Thế Vinh Nhóm Ngữ văn 6
3. Kết bài:
- Khẳng định lại quan điểm của bản thân về vấn đề cần nghị luận.
- Đề xuất giải pháp:
+ Mỗi chúng ta phải xác định được nhiệm vụ chính là hc tập, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức,
nhân cách, không lãng phí thời gian vào trò chơi vô bổ, thậm chí có hại, biết chế ngự, kìm
nén bản thân để không sa vào những trò chơi chết người đó.
+ Khuyên nhủ những người bạn nghiện game, bên cạnh đó phải có sự quan tâm thường xuyên
của gia đình, sự quản lý của nhà trường và xã hội, để giúp cho con em mình tránh xa những
đam mê tai hại đó.
+ Tham gia các hoạt động tập thể, vui chơi giải trí bổ ích, lành mạnh: hoạt động ngoại khoá,
thể dục, thể thao …
ĐỀ 2: DÀN Ý BÀI VĂN NGHỊ LUẬN TRÌNH BÀY Ý KIẾN VỀ HIỆN TƯỢNG XẢ
RÁC BỪA BÃI
1. Mở bài:
- Dẫn dắt và nêu vấn đề: hiện tượng xả rác bừa bãi
- Đưa ra ý kiến của bản thân về vấn đề cần nghị luận: Việc xả rác bừa bãi mang đến nhiều
ảnh hưởng tiêu cực.
1. Thân bài: Những ảnh hưởng tiêu cực của việc xả rác bừa bãi.
- Khái niệm: Xả rác bừa bãi là vứt rác không đúng nơi quy định, không đúng chỗ. Gây nên
ô nhiễm môi trường. Bất cứ lúc nào có rác là vứt, mi nơi mi lúc. Vứt theo thói quen, tiện
đâu vứt đó, không cần biết chỗ mình là ở đâu, thùng rác nằm ở chỗ nào. Hiện tượng xả rác
bữa bãi luôn luôn hiện diện xung quanh chúng ta. Có thể bắt gặp mi lúc, mi nơi tại các
tuyến đường, khu dân cư, công viên, siêu thị, khu vui chơi. Hiện tượng này trở thành thói
quen khó thay đổi trong rất nhiều người dân Việt Nam hiện nay.
* Ý kiến 1: Tạo thói quen xấu trong đời sống văn minh hiện đại, ảnh hưởng đến
cảnh quan đô thị.
- Tiện tay vứt rác không đúng nơi quy định, vì lợi ích kinh tế mà xả rác ra môi trường, những
hành động tưởng chừng nhỏ ấy lại gây ra hậu quả khôn lường. Dường như người ta không
quan tâm đến việc ngồi ăn ngay trên bãi rác do chnh mình tạo ra. Dù có nhiều thùng rác