V. HƯỚNG DẪN CHẤM
1. Yêu cầu chung :
_ Học sinh phải biết kết hợp các kiến thức kĩ năng về dạng bài NLVH để tạo lập văn bản. Bài viết phải có
bố cục rõ ràng, đầy đủ, văn có cảm xúc; thể hiện khả năng cảm thụ văn học tốt; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm
tính liên kết,không mắc lỗi chính tả , ngữ pháp .
_Triển khai vấn đề theo nhiều cách khác nhau, nhưng phải có lí lẽ và căn cứ xác đáng; được tự do bày tỏ
quan điểm của mình, nhưng phải có thái độ chân thành, nghiêm túc, phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã
hội và luật pháp.
2.Yêu cụ thể
a- Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận ( 2,0 điểm ) :
_ Điểm 1,5- 2,0 :Trình bày đủ mở bài, thân bài, kết bài.Phần mở bài dẫn dắt hợp lí và nêu được vấn
đề;phần thân bài phải bao gồm nhiều đoạn văn liên kết chặt chẽ và làm sáng tỏ vấn đề; phần kết khái quát
được vấn đề và thể hiện được ấn tượng, cảm xúc sâu đậm của cá nhân .
_ Điểm 0,75- 1,0:Trình bày đủ mở bài, thân bài, kết bài nhưng các phần chưa đáp ứng được yêu cầu như
trên ; phần thân bài chỉ 1 đoạn văn .
_ Điểm 0,5 : Thiếu 1 trong 3 phần , thân bài 1 đoạn .
b- Xác định đúng vấn đề cần nghị luận (1,5 điểm)
_ Điểm 1,5 : Xác định đúng vấn đề cần nghị luận : mối liên hệ giữa câu nói và tình huống truyện.
_ Điểm 0,5- 1,0 : Xác định chưa rõ vấn đề cần nghị luận, chung chung.
c- Chia vấn đề nghị luận phù hợp ; các vấn đề nghị luận triển khai theo trình tự hợp lí , có sự liên
kết chặt chẽ; sử dụng tốt các lập luận triển khai các luận điểm ( phải có sử dụng các thao tác phân tích, so
sánh, bình luận); biết kết hợp nêu lí lẽ và dẫn chứng(5,0 điểm)có thể trình bày theo cách sau ;
* Mở
bài :
_ Giới thiệu sơ lược về tác giả, HCST,xuất xứ tp.
_ Giới thiệu vấn đề nghị luận : mối liên hệ giữa câu nói và tình huống truyện.
0,75
*
Thân
bài :
_ Sơ lược nội dung văn bản,tóm tắt tp,vị trí câu nói :
_ Giải thích nội dung câu nói :
Câu văn thể hiện suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật Đẩu; cũng có thể hiểu là suy nghĩ,
tâm trạng của nhân vật nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng sau khi đã trực tiếp chứng kiến chứng kiến
cảnh bạo hành trong gia đình hàng chài và câu chuyện của người đàn bà ở tòa án huyện.
Nhận thức mới xuất hiện trong tâm trí chánh án Đẩu- con người tốt bụng, chính trực ( vị
Bao Công của cái phố huyện vùng biển), tạo nên dáng vẻ suy tư, trăn trở ( trong Đẩu rất
nghiêm nghị và đầy suy nghĩ).
_ Suy nghĩ về tình huống nhận thức trong tác phẩm:
Câu văn có mối liên hệ với tình huống nhận thức trong tác phẩm. Có thể hiểu
đây là kết quả của quá trình thay đổi nhận thức : từ lầm lẫn, ngộ nhận đến thấu hiểu, cảm
thông,…Cả Phùng, Đẩu đã hiểu ra được nhiều điều: hiểu được cuộc sống từ cảnh ngộ đến
tâm tư của những người dân hàng chài , thông cảm với họ, trân trọng phẩm chất tốt đẹp của
họ và hiểu cả chính mình ; hiểu được mối quan hệ phức tạp, đa chiều của đời sống…
0,75
0,5
2,5
* Kết
bài :
_ Khẳng định lại vấn đề: Tình huống nhận thức trong truyện có một vai trò quan trọng trong
việc thể hiện tư tưởng, chủ đề của tác phẩm. Qua đó, nhà văn đã gửi gắm thông điệp ; đừng
nhìn cuộc sống, con người dễ dãi, một chiều ; hãy dõi ánh nhìn trĩu nặng yêu thương về
cuộc sống, con người để thấu hiểu, cảm thông,trân trọng…
_ Liên hệ và rút ra bài học cho bản thân.
0,5
d-Sáng tạo(0,5 điểm)
_ Điểm 0,5 : Có nhiều diễn đạt sáng tạo, độc đáo( câu, từ ngữ, hình ảnh, yếu tố biểu cảm,...) ; thể hiện
được suy nghĩ riêng sâu sắc phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội và luật pháp.
_ Điểm 0,25 : Có một số diễn đạt sáng tạo, độc đáo ; thể hiện được một số suy nghĩ riêng sâu sắc phù
hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội và luật pháp.
e- Chính tả, dùng từ, đặt câu(1,0 điểm)
_ Điểm 1,0 : không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
_ Điểm 0,5- 0,75 : mắc một số lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
_ Điểm 0,0- 0,25 : mắc lỗi nhiều chính tả, dùng từ, đặt câu.
