Câu 1: (4 điểm)
Chỉ ra và phân tích nghệ thuật của biện pháp tu từ được sử dụng trong
đoạn văn sau:
“Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kỳ hết. Tròn trĩnh, phúc hậu như
lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào, thăm thẳm và
đường bệ đặt lên một mâm bạc, đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân
trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ
trong buổi bình minh để mừng cho sự trường thọ của biển Đông…”.
(Trích “Cô Tô” – Nguyễn Tuân- Ngữ văn 6, tập II)
Câu 2: (6 điểm)
Trong bài thơ “Lượm” (Ngữ văn 6, tập II) Tố Hữu đã viết:
…Cháu nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Lúa thơm mùi sữa
Hồn bay giữa đồng …
Lượm ơi, còn không?
Nêu cảm nhận của em về đoạn thơ trên?
Câu 3: (10 điểm)
Một buổi sáng tới trường sớm để làm trực nhật. Em bỗng thấy một cây
bàng non trong sân trường bị bẻ gãy cành, rụng lá. Điều gì đã xảy ra? Em hãy
tưởng tượng cuộc nói chuyện của em với cây bàng non.
...................Hết.....................
PHÒNG GD & ĐT HUYỆN CƯMGAR
TRƯỜNG THCS ĐINH TIÊN HOÀNG
Đ ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG
NĂM HỌC 2017 - 2018
Môn: Ngữ văn lớp 6
Thời gian làm bài: 120 phút
HƯỚNG DẪN CHẤM BÀI THI HSG CẤP TRƯỜNG
NĂM HỌC 2017 – 2018
MÔN: NGỮ VĂN 6
Câu 1: (4 điểm)
- Học sinh phải chỉ ra được các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn
văn. (2 điểm)
(Đúng mỗi ý sau đây cho 1 điểm)
+ Biện pháp so sánh qua các hình ảnh: “Tròn trĩnh, phúc hậu như lòng
đỏ…đầy đặn”; “Y như một mâm lễ phẩm…biển Đông” (1 điểm)
+ Sử dụng các từ láy gợi tả: Tròn trĩnh, đầy đặn, hồng hào, thăm thẳm và
đặc biệt hình ảnh ẩn dụ “quả trứng…hửng hồng” (1 điểm)
- Học sinh nêu giá trị nghệ thuật của các phép tu từ (2 điểm)
(Đúng mỗi ý sau cho 1 điểm)
+ Lời văn đậm chất trữ tình, sử dụng nghệ thuật so sánh, ẩn dụ sinh động,
tác giả đã vẽ ra trước mắt người đọc cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô thật rực
rỡ, huy hoàng, tráng lệ không giống như bất cứ cảnh bình minh nào trên đồng
bằng hay rừng núi. (1 điểm)
+ Một bức tranh thiên nhiên đầy màu sắc kì ảo nhưng lại rất chân thực và
sống động. (1 điểm)
Câu 2: 6 điểm
Học sinh nêu được các ý sau:
- Tác giả sử dụng các động từ, tính từ gợi tả để khắc họa đậm nét tư thế hi
sinh của Lượm vừa hiện thực, vừa lãng mạn. (1 điểm)
- Lượm ngã xuống trên đồng lúa quê hương, tay nắm chặt bông lúa như
muốn níu lấy quê hương, níu lấy tuổi trẻ và sự sống của mình. (1 điểm)
- Đất quê hương, “lúa thơm mùi sữa” của quê hương như ôm ấp, ru giấc
ngủ dài cho Lượm. Linh hồn bé nhỏ và anh hùng ấy đã hóa thân vào quê
hương, đất nước. (1 điểm)
- Câu thơ “Lượm ơi, còn không?” được tách thành một khổ thơ riêng,
ngang hàng với các khổ thơ 4 câu trước và sau đó, cách dùng hô ngữ và câu hỏi
tu từ. (1 điểm)
+ Diễn tả cảm xúc ngạc nhiên, bất ngờ, bàng hoàng, đau đớn trước cái chết
của Lượm, như không tin đó là sự thật. (2 điểm)
+ Sự hi sinh của chú bé liên lạc đã trở thành bất tử trong lòng tác giả và mỗi
chúng ta. (1 điểm)
Câu 3: 10 điểm
Yêu cầu về hình thức: 2 điểm
- Xác định đúng bài văn kể chuyện tưởng tượng dùng ngôi kể thứ nhất .
- Bài viết đủ bố cục 3 phần: Mở đầu, diễn biến, kết thúc.
- Diễn đạt rõ ràng, lưu loát
- Không mắc lỗi diễn đạt, lỗi dùng từ
- Không mắc lỗi chính tả
(Nếu sai một trong các lỗi trên trừ 0,5 điểm)
Yêu cầu về nội dung: 8 điểm
Bài viết phải rèn được bố cục sau:
1) Mở truyện (1 điểm): Giới thiệu nhân vật, tình huống truyện
2) Diễn biến truyện (6 điểm):
- Cây bàng kể lí do bị bẻ cành; ai bẻ? tình huống thế nào? (1 điểm)
- Lời kể của cây về ích lợi của mình đối với con người và đau đớn, xót xa
khi mình bị thương và oán trách những hành vi phá hoại môi trường, hủy hoại
cây xanh của những đối tượng trên. (3 điểm)
- Lời nhắc nhở và mong muốn của cây với những học sinh (nói riêng) và
con người (nói chung). (1 điểm)
3) Kết thúc truyện (1 điểm):
Qua nghe cây non tâm sự em rút ra bài học cho bản thân và mọi người phải
biết trồng, chăm sóc cây xanh, bảo vệ và giữ gìn môi trường Xanh – Sạch –
Đẹp.
* Lưu ý: Cộng điểm toàn bài làm tròn đến 0,5 điểm.