SỞ GD VÀ ĐT QUẢNG TRỊ
TRƯỜNG PTDTNT TỈNH
ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ 2 NĂM HỌC 2024 - 2025
MÔN: NGỮ VĂN 12
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
Họ và tên học sinh: ……………………………………………………. Lớp: ……………..
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản:
14.7.69
Hôm nay là ngày sinh của ba, mình nhớ lại ngày đó giữa bom rơi đạn nổ,
mới hôm qua một tràng pháo bất ngờ đã giết chết năm người và làm bị thương
hai người. Mình cũng nằm trong làn đạn lửa của những trái pháo cực nặng ấy.
Mọi người còn chưa qua cái ngạc nhiên lo sợ. Vậy mà mình vẫn như xưa nay,
nhớ thương, lo lắng và suy tư đè nặng trong lòng. Ba má và các em yêu thương,
ở ngoài đó ba má và các em làm sao thấy hết được cuộc sống ở đây. Cuộc sống
vô cùng anh dũng, vô cùng gian nan, chết chóc hy sinh còn dễ dàng hơn ăn một
bữa cơm. Vậy mà người ta vẫn bền gan chiến đấu. Con cũng là một trong muôn
nghìn người đó, con sống chiến đấu và nghĩ rằng mình sẽ ngã xuống vì ngày mai
của dân tộc. Ngày mai trong tiếng ca khải hoàn sẽ không có con đâu. Con tự hào
vì đã dâng trọn đời mình cho Tổ quốc. Dĩ nhiên con cũng cay đắng vì không được
sống tiếp cuộc sống hòa bình hạnh phúc mà mọi người trong đó có con đã đổ
máu xương để giành lại. Nhưng có gì đâu, hàng triệu người như con đã ngã xuống
mà chưa hề được hưởng trọn lấy một ngày hạnh phúc. Cho nên có ân hận gì đâu!
Chiều nay lại buồn da diết, nhớ thương em kỳ lạ. Giờ này em đang làm gì?
Chị tưởng như thấy em nằm trên chiếc võng đôi mắt buồn mênh mông và nỗi nhớ
thương làm khuôn mặt em gầy hốc hác. Em của tôi ơi, biết nói gì với em đây hở
đứa em kỳ lạ.
16.7.69
Không biết người ta nghĩ gì khi đứng nhìn một vụ oanh tạc của những chiếc
phi cơ ăn cướp của giặc Mỹ. Chiều nay cũng như mọi buổi chiều khác, chiếc tàu
hai thân quần mấy vòng trong xóm rồi một quả rocket phóng xuống xóm 13 Phố
An rồi liền theo đó, hai chiếc phản lực thay nhau bổ nhào. Từng quả bom rời khỏi
chiếc máy bay nặng nề lao xuống và bùng lên những khói lửa mịt mù, những quả
bom xăng hình vuông lấp loáng trong ánh nắng mặt trời vừa chạm đến mặt đất
tức thì một quả cầu lửa bốc lên đỏ rực rồi khỏi đen nghi ngút bầu trời. Máy bay
vẫn gào rú. Mỗi lần như vậy hàng loạt bom lại rơi, tiếng nổ điếc tai nhức óc.
Từ một vị trí không xa, mình ngồi lặng nhìn mà lòng căm uất. Trong khối
lửa kia ai là người bị cháy thiêu trong đó? Trong tiếng nổ long trời ai tan xác
trong những hố bom đào sâu dưới đất đó?
(Trích Nhật ký Đặng Thùy Trâm, NXB Hội Nhà văn, 2016, tr.152-153)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Chỉ ra những dấu hiệu đặc trưng của nhật kí trong đoạn trích.
ĐỀ CHÍNH THỨC
(Đề gồm 02 trang)
Câu 2. Trong đoạn trích, nỗi nhớ thương của người viết hướng đến những ai?
Câu 3. Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn sau: “Cuộc sống vô
cùng anh dũng, vô cùng gian nan, chết chóc hy sinh còn dễ dàng hơn ăn một bữa
cơm."
Câu 4. Nêu diễn biến tâm trạng của tác giả thể hiện trong đoạn trích.
Câu 5. Từ dòng tâm sự của nữ liệt sĩ, bác sĩ Đặng Thùy Trâm: “Con cũng là một
trong muôn nghìn người đó, con sống chiến đấu và nghĩ rằng mình sẽ ngã xuống
vì ngày mai của dân tộc” anh/chị hãy bày tỏ suy nghĩ của mình về thế hệ thanh
niên trong những tháng năm “bom rơi đạn nổ”(trình bày khoảng 5 -7 dòng).
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) trình bày cảm nhận của anh/ chị
về v đp tâm hn liệt sĩ Đặng Thùy Trâm qua đoạn trích Đọc hiểu ở trên.
Câu 2 (4,0 điểm)
Hiện nay, nhiều người chọn sống theo sở thích tuy nhiên cũng không ít
người lại chọn sống để phụng sự xã hội.
Từ góc nhìn của người tr, anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 500
chữ) trình bày suy nghĩ về vấn đề trên.
-----------------------------HẾT-----------------------------
ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần
Câu
Nội dung
Điểm
I
ĐỌC HIỂU
4,0
1
Chỉ ra những dấu hiệu đặc trưng của nhật kí trong đoạn trích.
+ Trước mỗi nội dung đều có ghi chp theo th tự ngày, tháng, năm.
+ Ghi lại chân thực sự kiện diễn ra trong trí nhớ người viết.
+ Ghi chp lại chân thực những sự kiện diễn ra hàng ngày.
+ Ghi lại chân thực những diễn biến tâm trạng trong những thời điểm
cụ thể.
+ Tác giả là người chng kiến các sự kiện
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời ba trong số những đặc trưng hoặc diễn đạt tương
đương: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời hai trong số những đặc trưng hoặc diễn đạt tương
đương: 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời một trong số những đặc trưng hoặc diễn đạt tương
đương: 0,25 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
0,75
2
Trong đoạn trích, nỗi nhớ thương của người viết hướng đến: ba má,
các em, những người đã hi sinh xương máu Tổ quốc và hướng tới chính
cả bản thân mình.
0,75
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời 3 - 4 ý: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời 2 ý: 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời 1 ý: 0,25 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
3
Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn sau: “Cuộc sống
vô cùng anh dũng, vô cùng gian nan, chết chóc hy sinh còn dễ dàng
hơn ăn một bữa cơm."
(Biện pháp tu từ so sánh: “Chết chóc còn dễ dàng hơn ăn một bữa
cơm”)
- Tác dụng:
+ Nhấn mạnh sự ác liệt của chiến tranh, cho thấy nguy hiểm luôn rình
rập xung quanh, từng giờ từng khắc có thể hy sinh bất c lúc nào.
+ Qua đó cũng lên án sự dã man, tàn bạo của chiến tranh.
+ Làm cho câu văn hấp dẫn, sinh động, gợi hình, gợi cảm.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án hoặc diễn đạt tương đương: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời được 2 ý như đáp án hoặc diễn đạt tương đương: 0,5
điểm
- Học sinh trả lời được 1 ý như đáp án hoặc tương đương nhưng diễn
đạt chưa tốt: 0,25 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
0,75
4
Diễn biến tâm trạng của tác giả thể hiện trong đoạn trích theo trình tự
sau:
- Nhớ thương, lo lắng và suy tư đè nặng trong lòng
- Tự hào vì đã dâng trọn đời mình cho Tổ quốc
- Cay đắng vì không được sống tiếp cuộc sống hòa bình hạnh phúc
nhưng không ân hận
- Cảm thấy bun da diết, nhớ thương em kỳ lạ.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án hoặc diễn đạt tương đương: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời được 2 ý như đáp án hoặc diễn đạt tương đương: 0,5
điểm.
- Học sinh trả lời được 1 ý như đáp án nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,25
điểm.
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
0,75
5
Từ dòng tâm sự của nữ liệt sĩ, bác sĩ Đặng Thùy Trâm: “Con cũng là
một trong muôn nghìn người đó, con sống chiến đấu và nghĩ rằng mình
sẽ ngã xuống vì ngày mai của dân tộc” anh/chị hãy bày tỏ suy nghĩ
của mình về thế hệ thanh niên trong những tháng năm “bom rơi đạn
nổ”
Có thể theo hướng:
1,0
- Thế hệ thanh niên đó đều là những con người dũng cảm, họ không
ngại cuộc sống gian khổ, thậm chí phải đối mặt với cái chết cũng
không hề chùn bước, tự hào vì đã dâng trọn đời mình cho Tổ quốc.
- Họ là những thanh niên tr trung, tràn đầy sc sống và nghị lực, khi
Tổ quốc vẫy gọi họ sẵn sàng tham gia chiến đấu bằng tấm lòng nhiệt
huyết, lạc quan. Đều hướng tới lý tưởng chung “Quyết tử cho Tổ quốc
quyết sinh”.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án hoặc tương đương: 1,0 điểm.
- Học sinh trả lời như đáp án hoặc tương đương nhưng diễn đạt chưa
tốt: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời được ½ số ý như đáp án hoặc tương đương: 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời được ½ số ý như đáp án hoặc tương đương nhưng
diễn đạt chưa tốt: 0,25 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
II
VIẾT
6,0
1
Viết đoạn văn ngh lun (khoảng 150 ch) trnh bày cảm nhn ca
anh/ ch về v đp tâm hồn liệt sĩ Đặng Thùy Trâm qua đoạn trích
Đọc hiểu.
2,0
a. Xác định yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn
Xác định đúng yêu cầu về hình thc và dung lượng (khoảng 150 chữ)
của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch,
quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành
0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: v đp tâm hn liệt sĩ Đặng
Thùy Trâm qua đoạn trích.
0,25
c. Viết đoạn văn bảo đảm các yêu cầu
Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp chặt chẽ lí lẽ và
dẫn chng trên cơ sở đảm bảo những nội dung sau:
- Đặng Thùy Trâm là một cô gái có tâm hn nhạy cảm, suy nghĩ sâu
sắc trước mọi vấn đề của cuộc sống.
+ Là cô gái giàu lòng yêu thương với con người và quê hương.
+ Dũng cảm đương đầu với khó khăn, thử thách…
+ Chấp nhận cái chết, tự hào vì được đng trong hàng ngũ chiến đấu
bảo vệ Tổ quốc, vì ngày mai của dân tộc.
+ Vượt qua nỗi sợ về cái chết, đó là sự vươn lên, noi gương những
người đi trước, kiên cường dũng cảm để bền chí chiến đấu…
- V đp tâm hn liệt sĩ Đặng Thùy Trâm được thể hiện ấn tượng bới
cách ghi chp chân thực những sự kiện diễn ra hàng ngày, những diễn
biến tâm trạng trong những thời điểm cụ thể và lối viết ví von so
sánh…
1,0
d. Diễn đạt
0,25