
Đòi h i t t y u c a h i nh pỏ ấ ế ủ ộ ậ
B t c m t qu c gia nào, khi đ t m c tiêu xây d ng n n kinh t phát tri n nhanh vàấ ứ ộ ố ặ ụ ự ề ế ể
m nh thì qu c gia đó đ ng th i ph i xây d ng m t h th ng thanh toán hi n đ i v iạ ố ồ ờ ả ự ộ ệ ố ệ ạ ớ
nh ng tiêu chu n cao v m c đ an toàn, b o m t, nhanh chóng chính xác... Đ đáp ngữ ẩ ề ứ ộ ả ậ ể ứ
đ c nh ng tiêu chu n này, vi c s d ng m t h th ng thanh toán không dùng ti n m tượ ữ ẩ ệ ử ụ ộ ệ ố ề ặ
là b c đ u tiên đ ti n t i xây d ng m t h th ng thanh toán đi n t gi a ngân hàng,ướ ầ ể ế ớ ự ộ ệ ố ệ ử ữ
doanh nghi p, cá nhân, Chính ph cũng nh các thành ph n kinh t khác". đó là ý ki nệ ủ ư ầ ế ế
c a gi ng viên Nguy n Thuỳ Linh, Khoa Ngân hàng - Tr ng Đ i h c Kinh t TP H Chíủ ả ễ ườ ạ ọ ế ồ
Minh đ a ra t i H i th o thanh toán không dùng ti n m t t i Hà N i, ngày 25/7/2006 ư ạ ộ ả ề ặ ạ ộ
Trong chi n l c phát tri n d ch v ngân hàng, phát tri n h th ng thanh toán là m t trong cácế ượ ể ị ụ ể ệ ố ộ
m c tiêu chi n l c quan tr ng đ c các ngân hàng đ c bi t quan tâm. Hi n nay, các ngânụ ế ượ ọ ượ ặ ệ ệ
hàng và t ch c tín d ng đang đ y m nh đ u t c s h t ng k thu t và ng d ng công nghổ ứ ụ ẩ ạ ầ ư ơ ở ạ ầ ỹ ậ ứ ụ ệ
thông tin trong công tác thanh toán. Đ ng th i phát tri n nhanh m ng l i giao d ch, tri n khaiồ ờ ể ạ ướ ị ể
mô hình giao d ch m t c a đem l i nhi u thu n ti n cho khách hàng. T i Hà N i, nhi u d ch vị ộ ử ạ ề ậ ệ ạ ộ ề ị ụ
thanh toán qua ngân hàng hi n đ i đ c tri n khai nh chuy n ti n đi n t trong n c và qu cệ ạ ượ ể ư ể ề ệ ử ướ ố
t , thanh toán tr c tuy n, d ch v th thanh toán… đ c th c hi n nhanh chóng, an toàn, hi uế ự ế ị ụ ẻ ượ ự ệ ệ
qu .ả
Cùng v i quá trình phát tri n c a n n kinh t , kh i l ng giao d ch thanh toán qua ngân hàngớ ể ủ ề ế ố ượ ị
không ng ng tăng tr ng qua các năm. S d tài kho n ti n g i thanh toán c a các t ch cừ ưở ố ư ả ề ử ủ ổ ứ
kinh t tính đ n cu i tháng 5/2006 đ t 105.573 t đ ng, tăng g p 2 l n so v i năm 2001. S dế ế ố ạ ỷ ồ ấ ầ ớ ố ư
tài kho n ti n g i cá nhân cũng g n 5.000 t đ ng, tăng 4 l n so v i năm 2001. T c đ tăngả ề ử ầ ỷ ồ ầ ớ ố ộ
bình quân doanh s thanh toán giai đo n 2001 - 2005 đ t 24%/năm. T tr ng thanh toán khôngố ạ ạ ỷ ọ
dùng ti n m t qua ngân hàng nh ng năm g n đây chi m trên 90% t ng doanh s thanh toán.ề ặ ữ ầ ế ổ ố
Đ phát tri n đ c d ch v th , khuy n khích thanh toán không dùng ti n m t các ngân hàngể ể ượ ị ụ ẻ ế ề ặ
th ng m i đ y m nh đ u t l p đ t h th ng máy ATM và phát tri n thêm các đi m đ i lýươ ạ ẩ ạ ầ ư ắ ặ ệ ố ể ể ạ
thanh toán th . Ch tính riêng trên đ a bàn Hà N i, đ n cu i tháng 6/2006 đã có 575 máy ATMẻ ỉ ị ộ ế ố
đ c l p đ t. Theo th ng kê, trong 5 tháng đ u năm 2006 đã có thêm 330.561 th đ c m v iượ ắ ặ ố ầ ẻ ượ ở ớ
doanh s ho t đ ng trên 7 ngàn t đ ng. Năm 2005, các ngân hàng: Nhà, Đông Á, Sài Gònố ạ ộ ỷ ồ
Công th ng, Phát tri n Nhà Đ ng b ng sông C u Long đã liên k t v i nhau trong vi c s d ngươ ể ồ ằ ử ế ớ ệ ử ụ
máy ATM và đi m ch p nh n th . Ngân hàng Ngo i th ng Vi t Nam cũng đã liên minh v i cácể ấ ậ ẻ ạ ươ ệ ớ
ngân hàng th ng m i c ph n đ phát tri n m ng l i ngân hàng đ i lý, m ng l i d ch v thươ ạ ổ ầ ể ể ạ ướ ạ ạ ướ ị ụ ẻ
và thúc đ y h p tác d ch v th gi a ngân hàng và doanh nghi p v i các ch ng trình thanhẩ ợ ị ụ ẻ ữ ệ ớ ươ
toán ti n đi n, n c, c c đi n tho i, Internet, phí b o hi m… S hình thành h th ng liên k t,ề ệ ướ ướ ệ ạ ả ể ự ệ ố ế
k t n i đ thanh toán th gi a m t s ngân hàng th ng m i đã t o đi u ki n cho ch th cóế ố ể ẻ ữ ộ ố ươ ạ ạ ề ệ ủ ẻ
th rút ti n nhi u ngân hàng khác nhau. Hi n nay, h u h t các ngân hàng đ u th c hi n chiể ề ở ề ệ ầ ế ề ự ệ
tr t đ ng ti n l ng c a các c quan hành chính, s nghi p và thu nh p c a ng i lao đ ngả ự ộ ề ươ ủ ơ ự ệ ậ ủ ườ ộ
qua tài kho n. Đây là nh ng ph ng th c thanh toán tiên ti n c n đ c tri n khai nhân r ng.ả ữ ươ ứ ế ầ ượ ể ộ
Theo PGS.TS Tr n Hoàng Ngân - Khoa Ngân hàng tr ng Đ i h c Kinh t TP. H Chí Minh thì:ầ ườ ạ ọ ế ồ
"Đ phát tri n đ c m t h th ng thanh toán phi ti n m t, m t n n kinh t ph i có m c thuể ể ượ ộ ệ ố ề ặ ộ ề ế ả ứ
nh p bình quân c a dân c cao, h th ng văn b n pháp lý đ y đ , c s h t ng công nghậ ủ ư ệ ố ả ầ ủ ơ ở ạ ầ ệ
c a các ngân hàng, các doanh nghi p và t ch c kinh t ph i m nh, ngu n nhân l c v côngủ ệ ổ ứ ế ả ạ ồ ự ề
ngh thông tin trong các ngân hàng ph i gi i, dân trí cao và ph i có thói quen thanh toán khôngệ ả ỏ ả
dùng ti n m t". Ông cho r ng đ t o đ c thói quen thanh toán không dùng ti n m t trong dânề ặ ằ ể ạ ượ ề ặ

thì Chính ph c n có nh ng quy đ nh nghiêm kh c h n đ i v i hành vi ký phát séc v t s dủ ầ ữ ị ắ ơ ố ớ ượ ố ư
nhi u l n. Đ ng th i, Ngân hàng Nhà n c nên kh n tr ng ban hành các văn b n h ng d nề ầ ồ ờ ướ ẩ ươ ả ướ ẫ
th c hi n Lu t Các công c chuy n nh ng và quy đ nh ch t ch v th c hi n b o hi m ti nự ệ ậ ụ ể ượ ị ặ ẽ ề ự ệ ả ể ề
g i cũng nh ban hành nh ng quy đ nh h n ch giao d ch ti n m t trong thanh toán…ử ư ữ ị ạ ế ị ề ặ
Hi n nay, thanh toán không dùng ti n m t còn nhi u h n ch do n n kinh t còn nhi u t pệ ề ặ ề ạ ế ề ế ề ậ
quán, thói quen thanh toán b ng ti n m t. Theo ông Nguy n H ng Kỳ - Giám đ c Ngân hàngằ ề ặ ễ ồ ố
Nhà n c chi nhánh TP Hà N i thì l ng thanh toán b ng ti n m t trong t ng ph ng ti n thanhướ ộ ượ ằ ề ặ ổ ươ ệ
toán chi m t i 21,4%. S cá nhân m tài kho n t i ngân hàng th ng m i còn khá th p so v iế ớ ố ở ả ạ ươ ạ ấ ớ
dân s trên đ a bàn (576.663 tài kho n/3,2 tri u dân). Đây là con s khá khiêm t n so v i ti mố ị ả ệ ố ố ớ ề
năng, th m nh c a Th đô. Thanh toán nhi u lo i d ch v đ i v i các h gia đình nh : ti nế ạ ủ ủ ề ạ ị ụ ố ớ ộ ư ề
đi n, đi n tho i, ti n n c v n b ng ti n m t. Ch a phát tri n đúng m c d ch v tài kho n vàệ ệ ạ ề ướ ẫ ằ ề ặ ư ể ứ ị ụ ả
séc cá nhân, th thanh toán… M t h n ch n a là ph n l n các d ch v ngân hàng đ u d a trênẻ ộ ạ ế ữ ầ ớ ị ụ ề ự
n n công ngh cao song ch a khai thác h t các ti n ích c a d ch v ngân hàng m i nh Homeề ệ ư ế ệ ủ ị ụ ớ ư
Banking, E-Banking, Internet Banking. Th ngân hàng là ph ng ti n thanh toán hi n đ i nh ngẻ ươ ệ ệ ạ ư
đ n v ch p nh n th cũng nh giá tr thanh toán th còn th p. H th ng thanh toán đi n t liênơ ị ấ ậ ẻ ư ị ẻ ấ ệ ố ệ ử
ngân hàng còn b t c p vì ch a tri n khai đ c trong ph m vi c n c. Gi cao đi m, h th ngấ ậ ư ể ượ ạ ả ướ ờ ể ệ ố
quá t i do s l ng giao d ch l n.ả ố ượ ị ớ
Đ phát tri n m nh các d ch v ngân hàng, đ c bi t là các d ch v thanh toán qua ngân hàng,ể ể ạ ị ụ ặ ệ ị ụ
cũng theo ông Kỳ, các ngân hàng c n hi n đ i hoá công ngh và h th ng thanh toán đ tri nầ ệ ạ ệ ệ ố ể ể
khai các ph ng th c thanh toán hi n đ i, tiên ti n phù h p v i thông l và chu n m c qu c tươ ứ ệ ạ ế ợ ớ ệ ẩ ự ố ế
nh thanh toán đi n t liên ngân hàng, phát hành và thanh toán th …; th c hi n t t vai trò Trungư ệ ử ẻ ự ệ ố
tâm thanh toán trong n n kinh t . M c tiêu phát tri n h th ng thanh toán đ n năm 2010 là gi mề ế ụ ể ệ ố ế ả
l ng ti n m t trong t ng ph ng ti n thanh toán xu ng d i 15%, ph n đ u phát tri n đ cượ ề ặ ổ ươ ệ ố ướ ấ ấ ể ượ
các d ch v thanh toán quy mô, trình đ ngang t m v i các n c tiên ti n trong khu v c. Phátị ụ ộ ầ ớ ướ ế ự
tri n nhu c u s d ng d ch v ngân hàng trình đ cao, ch t l ng cao c a các c quan, tể ầ ử ụ ị ụ ộ ấ ượ ủ ơ ổ
ch c, cá nhân. Đ n năm 2010, đ a s l ng tài kho n cá nhân lên trên 1 tri u tài kho n, 100%ứ ế ư ố ượ ả ệ ả
các t ch c tín d ng tham gia thanh toán đi n t liên ngân hàng và thanh toán qu c t ; phátổ ứ ụ ệ ử ố ế
tri n liên k t thanh toán th ngân hàng và c s ch p nh n th thanh toán, đ a s đ n v ch pể ế ẻ ơ ở ấ ậ ẻ ư ố ơ ị ấ
nh n th t 261 đ n v lên 600 đ n v vào năm 2010.ậ ẻ ừ ơ ị ơ ị
Vũ Huy n - Anh Hoàề
admin