i
LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan Luận văn Một số giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho
lao động nông thôn trên địa bàn huyện Hữu Lũng công trình nghiên cứu của
riêng em. Các nội dung trong luận văn hoàn toàn được hình thành phát triển từ
những quan điểm của chính cá nhân em, dưới sự hướng dẫn khoa học của Tiến sĩ Trần
Quốc Hưng. Số liệu và kết quả có được trong luận văn là hoàn toàn trung thực.
Hà Nội, ngày tháng năm 2017
Tác giả luận văn
Cao Sơn Thuỷ
ii
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, em muốn gửi lời cảm ơn đến các Quý Thầy Cô Trường Đại học Thuỷ lợi
Nội đã truyền đạt những kiến thức quý báu, tạo cho em những nền tảng kiến thức.
Chân thành cảm ơn Ban Chủ nhiệm Khoa Kinh tế Quản đã tạo điều kiện cho em
trong suốt quá trình học thực hiện nghiên cứu khoa học. Sự quan tâm của thầy,
đã góp phần tạo động lực cho em hoàn thành bài luận văn y. Chân thành cảm ơn
Tiến Trần Quốc ng, người hướng dẫn khoa học của luận văn đã hướng dẫn tận
tình và giúp đỡ em về mọi mặt trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài.
Trong quá trình thực hiện đề tài em còn nhận được sự giúp đỡ của Cục Thống tỉnh
Lạng Sơn, Sở Lao động - Thương binh hội tỉnh Lạng Sơn, Phòng Lao động -
Thương binh và hội huyện Hữu Lũng, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục
thường xuyên huyện Hữu Lũng, Trường cao đẳng nghề Công nghệ Nông lâm Đông
Bắc đã cung cấp thông tin, tài liệu và hợp tác trong quá trình thực hiện luận văn.
Cảm ơn sự động viên, giúp đỡ của bạn gia đình đã giúp đỡ em thực hiện đề i
y.
Em xin chân thành cảm ơn mọi sự giúp đỡ quý báu đó!
Hà Nội, ngày tháng năm 2017
Tác giả luận văn
Cao Sơn Thủy
iii
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ...................................................................................... vii
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ................................................................................ viii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .........................................................................................ix
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1 SỞ LUẬN THỰC TIỄN VCÔNG TÁC ĐÀO NGHỀ
CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN .................................................................................. 4
1.1 Nông thôn và lao động nông thôn ...................................................................... 4
1.1.1 Nông thôn .................................................................................................... 4
1.1.2 Lao động nông thôn .................................................................................... 5
1.1.3 Các đặc điểm của lao động nông thôn ........................................................ 7
1.2 Nghề và đào tạo nghề cho lao động nông thôn .................................................. 8
1.2.1 Khái niệm nghề ........................................................................................... 8
1.2.2 Khái niệm đào tạo nghề ............................................................................... 8
1.2.3 Khái niệm đào tạo nghề cho lao động nông thôn ...................................... 10
1.2.4 Vai trò của đào tạo nghề cho lao động nông thôn ..................................... 10
1.3 Nội dung công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn ................................ 11
1.3.1 Xây dựng kế hoạch đào tạo ....................................................................... 11
1.3.2 Tổ chức đào tạo ......................................................................................... 11
1.3.3 Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy nghề cho các đơn vị dạy
nghề công lập ......................................................................................................... 12
1.3.4 Đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, cán bộ quản lý dạy nghề ........................... 12
1.3.5 Xây dựng, hoàn chỉnh, đổi mới các chương trình, giáo trình dạy nghề cho
lao động nông thôn ................................................................................................ 13
1.3.6 Hỗ trợ cho lao động nông thôn học nghề .................................................. 14
1.3.7 Giám sát, quản lý hoạt động đào tạo nghề ................................................ 14
1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn ... 15
1.4.1 Các chính sách của Nhà nước về đào tạo nghề ......................................... 15
1.4.2 Cơ sở vật chất và trang thiết bị đào tạo nghề ............................................ 16
1.4.3 Đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý dạy nghề ......................................... 16
iv
1.5 Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng hoạt động ĐT nghề cho lao động nông thôn ..
......................................................................................................................... 17
1.5.1 Sự quan tâm chỉ đạo của các cấp chính quyền ......................................... 17
1.5.2 Công tác tuyên truyền, tư vấn học nghề đối với LĐNT ........................... 17
1.5.3 Hoạt động điều tra khảo sát, dự báo nhu cầu dạy nghề cho LĐNT .......... 18
1.5.4 Nhân rộng mô hình dạy nghề cho LĐNT có hiệu quả .............................. 18
1.5.5 Đầu tư tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy nghề đối với các cơ sở
dạy nghề công lập .................................................................................................. 19
1.5.6 Hoạt động phát triển chương trình, giáo trình, học liệu dạy nghề; y
dựng, phê duyệt danh mục nghề đào tạo, định mức chi phí đào tạo nghề ............ 19
1.5.7 Hoạt động phát triển đội ngũ giáo viên, người dạy nghề, cán bộ quản
dạy nghề ................................................................................................................ 20
1.5.8 Chất lượng đào tạo nghề qua đánh giá của các doanh nghiệp người sử
dụng lao động ........................................................................................................ 20
1.6 Bài học kinh nghiệm về đào tạo nghề cho lao động nông thôn ....................... 22
1.6.1 Kinh nghiệm trong nước ........................................................................... 22
1.6.2 Kinh nghiệm ngoài nước ........................................................................... 24
1.7 Tổng quan những công trình nghiên cứu có liên quan .................................... 28
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .............................................................................................. 29
CHƯƠNG 2 ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO NGHỀ CHO
LAO ĐỘNG NÔNG THÔN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HỮU LŨNG ....................... 30
2.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Hữu Lũng............................... 30
2.1.1 Đặc điểm tự nhiên ..................................................................................... 30
2.1.2 Đặc điểm kinh tế - xã hội .......................................................................... 36
2.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn
huyện Hữu Lũng ........................................................................................................ 38
2.2.1 Đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng Nhà nước về phát triển
đào tạo nghề cho lao động nông thôn .................................................................... 38
2.2.2 Tốc độ phát triển và sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế .................................. 39
2.2.3 Thái độ xã hội về nghề và công tác đào tạo nghề ..................................... 39
2.3 Thực trạng công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Hữu Lũng. 40
2.3.1 Xác định nhu cầu đào tạo nghề ................................................................. 40
2.3.2 Xây dựng kế hoạch đào tạo ....................................................................... 42
v
2.3.3 Tổ chức đào tạo ......................................................................................... 43
2.3.4 Thực trạng hệ thống sở vật chất của các sở đào tạo nghề huyện Hữu
Lũng ................................................................................................................... 44
2.3.5 Nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước ..................................................... 45
2.3.6 Thực trạng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản ........................................... 46
2.3.7 Thực trạng phát triển chương trình, giáo trình dạy nghề .......................... 47
2.3.8 Quản lý hoạt động đào tạo ........................................................................ 47
2.4 Đánh giá thực trạng công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Hữu
Lũng .......................................................................................................................... 48
2.4.1 Sự quan tâm chỉ đạo của các cấp chính quyền .......................................... 48
2.4.2 Công tác tuyên truyền, tư vấn học nghề đối với LĐNT ............................ 48
2.4.3 Hoạt động điều tra khảo sát, dự báo nhu cầu dạy nghề cho LĐNT .......... 49
2.4.4 Nhân rộng mô hình dạy nghề cho LĐNT có hiệu quả .............................. 50
2.4.5 Hoạt động đầu tăng cường sở vật chất, trang thiết bị dạy nghề đối
với các cơ sở dạy nghề công lập ............................................................................ 51
2.4.6 Hoạt động phát triển chương trình, giáo trình, học liệu dạy nghề; y
dựng, phê duyệt danh mục nghề đào tạo, định mức chi phí đào tạo nghề ............ 52
2.4.7 Hoạt động phát triển đội ngũ giáo viên, người dạy nghề, cán bộ quản
dạy nghề ................................................................................................................. 53
2.4.8 Chất lượng đào tạo nghề qua đánh giá của các doanh nghiệp người sử
dụng lao động trên địa bàn huyện Hữu Lũng ........................................................ 54
2.5 Đánh giá chung về thực trạng đào tạo nghề cho lao động nông thôn trên địa
bàn huyện Hữu Lũng ................................................................................................. 55
2.5.1 Những kết quả đạt được ............................................................................ 55
2.5.2 Những tồn tại ............................................................................................. 57
2.5.3 Nguyên nhân gây ra tồn tại ....................................................................... 58
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 .............................................................................................. 60
CHƯƠNG 3 ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐÀO TẠO NGHỀ CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN
HỮU LŨNG ............................................................................................................ 61
3.1 Định hướng phát triển của huyện Hữu Lũng đến năm 2020 ........................... 61
3.1.1 Định hướng đào tạo nghề cho lao động nông thôn ................................... 61
3.1.2 Phương hướng, mục tiêu đào tạo nghề cho lao động nông huyện Hữu
Lũng ................................................................................................................... 62