Giáo án điện dân dụng THPT - MỘT SỐ MẠCH
ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN
XOAY CHIỀU MỘT PHA
I/ Mục tiêu bài học:
1. kiến thức:
- Hiểu được nguyên lí làm việc của mạch điều
khiển đổi chiều quay của động cơ điện xoay chiều
một pha.
- Hiểu được nguyên lí làm việc của mạch điều
khiển tốc độ quay của quạt điện.
2. Kĩ năng:
- Vẽ được các sơ đồ đổi chiều quay ĐC một pha có
dây quấn phụ,sơ đồ quạt bàn chạy tụ...
3. Thái độ:
- HS học tập nghiêm túc, có ý thức tìm tòi và liên
hệ thực tế.
II. chuẩn bị bài giảng
- Nghiên cứu bài 16-SGK .
- Đọc tài liệu tham khảo liên quan đến bài giảng.
- Chuẩn bị một sơ đồ hình 16-1;16-2;16-3;16-4;16-
5 phóng to.
- Vật mẫu nếu có: Quạt bàn
III/ Quá trình thực hiện bài giảng:
1. ổn định lớp: 2 phút
2. Kiểm tra bài cũ: 3 phút
Câu hỏi: Em hãy nêu cấu tạo và nguyên lý làm việc
của động cơ điện một pha có vòng ngắn mạch?
3. Nội dung bài giảng : 80’
Hoạt động của thầy
và trò Tg
Nội dung bài giảng
Hoạt động 1: Tìm
hiểu nlý đổi chiều
20’
I/ Đổi chiều quay của động
cơ điện xoay chiều một pha
quay của ĐC
* GV đặt câu hỏi :
+ Muốn đổi chiều
quay ĐCĐ,ta phải
đổi chiều quay của
đại lượng nào ?
HS trả lời
+ Muốn đổi chiều
quay từ trường, ta
phải đổi chiều quay
của đại lượng nào ?
HS trả lời
+ Muốn đổi chiều mô
men quay, ta phải đổi
chiều của đại lượng
nào?
HS trả lời
- Muốn đổi chiều quay của
động cơ người ta đổi chiều
của mô men quay.
- Đổi chiều quay của động cơ
một pha có dây quấn phụ thực
hiện bằng cách đảo đầu nối
dây của một trong hai dây
quấn chính hoặc dây quấn
phụ
Hình 16-1. Đổi chiều quay
động cơ một pha
có dây quấn phụ
D
1
D
2
D
C
a) Sơ đồ động cơ
- D1 ;D2 là các đầu dây quấn chính
- D3 ;D4 là các đầu dây quấn phụ
(Lực điện từ)
+ Muốn đổi chiều lực
điện từ, ta phải đổi
chiều đại lượng nào ?
HS trả lời
(Dòng điện)
* GV giải thích sơ đồ
hình 16-1a,b,c để HS
hiểu rõ cách đổi
chiều quay của động
cơ điện một pha.
Hoạt động 2: Tìm
hiểu cách điểu chỉnh
tốc độ quay của
20’
II/ Điều chỉnh tốc độ quay
của động cơ một pha quạt
điện
quạt điện bằng
dùng cuộn kháng
* GV diễn giải: ở
quạt điện, người ta
điều chỉnh lượng gió
của quạt bằng cách
điều chỉnh tốc độ
quay của động cơ.Để
điều chỉnh tốc độ
người ta thường sử
dụng phương pháp
thay đổi điện áp đặt
vào dây quấn stato.
Ta xét một số mạch
điều khiển thông
dụng:
* GV giới thiệu sơ đồ
1. Dùng cuộn điện kháng để
điều chỉnh tốc độ.
VD: Quạt bàn Diamond
(Trung Quốc) trên hình 16.2
trang 81-SGK sử dụng
phương pháp dùng cuộn điện
kháng để điều chỉnh tốc độ.
Đây là quạt bàn chạy tụ.Trên
sơ đồ: dây quấn stato gồm
dây quấn làm việc(LV), dây
quấn khởi động(KĐ),tụ điện
C, cuộn điện kháng(ĐK) để
điều chỉnh tốc độ đặt dưới
chân quạt.Cuộn điện kháng có
4 đầu 1,2,3,4 ứng với 4 số tốc
độ.
- Khi ấn phím số 1, điện áp
định mức của nguồn (220V)