Một số công trình tiêu biểu của mĩ
thuật thời Trần
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: Học sinh hiểu biết thêm một số công trình tiêu
biểu của mĩ thuật thời Trần
- Biết thêm nhiều loại hình nghệ thuật cũng như chất liệu của mĩ
thuật thời Trần.
2. Kỹ năng : HS có khả năng phân biệt mĩ thuật thời Trần với
các thời khác, rèn luyện tư duy , phát triển khả năng phân tích
khái quát.
3. Thái độ: HS yêu quý và bảo vệ những giá trị văn hoá của dân
tộc.
B. PHƯƠNG PHÁP
-Quan sát, vấn đáp, trực quan
-Thảo luận nhóm
C.CHUẨN BỊ:
1.GV: Tranh ảnh trong bộ ĐDDH7
-Tài liệu tham khảo, tranh ảnh: Tháp Bình Sơn, khu lăng mộ An
Sinh,, Tượng Hổ
-Phiếu bài tập, phim trong, bút nét to, giấy Rôki, máy chiếu
2 HS : Soạn bài, Giấy, bút, tranh ảnh liên quan
D.TIẾN HÀNH
I.ổn định tổ chức (1') : Kiểm tra sĩ số
II.Kiểm tra bài cũ (2') Đánh giá, nhận xét một số bài vẽ theo
mẫu lọ hoa và quả
III.Bài mới (36')
1.Đặt vấn đề : Dưới sự lãnh đạo của nhà Trần nhân dân ta dần
dần khôi phục lại nền kinh tế và kéo theo đó là những khởi sắc
về một nềm nghệ thuật độc đáo đặc biệt là mĩ thuật. Đó là những
khu lăng mộ kì vĩ , những tháp chùa linh thiêng, những bức
tượng điêu khắc cực kì tinh tế và sống động.
2. Triển khai bài
Hoạt động 1: Khởi động
-GV phân lớp làm 4 nhóm 1.Tháp Bình Sơn
- Gv bật phim trong (hoặc treo 2.Khu Lam Kinh
bảng phụ ) 3.Tượng Hổ
? Tìm ra những công trình mĩ 4.Chùa Keo
thuật thời Trần và khoanh tròn 5.Phật Bà Quan Âm
lại 6. Tiên nữ đầu người mình
- Mỗi nhóm có 1' thảo luận , 1' chim
trình bày, 1' GV kết luận. 7.Tượng Adi đà
8.Thành Tây Đô
9.Chùa Phổ Minh
Hoạt động 2 : Kiến trúc
- GV nêu yêu cầu,HS hoạt 1.Tháp Bình Sơn
động theo nhóm -Là loại kiến trúc phật giáo,
-Sử dung phiếu bài tập dạng tháp chùa, ở chùa Vĩnh
?Kiến trúc thời Trần được thể Khánh, xã Tam Sơn, huyện
hiện thông qua những công Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.
trình nào -Tháp đặt ngay giữa sân 11
tầng,cao 15 m, chất liệu : đất
?Tháp bình Sơn thuộc loại kiến nung.
trúc nào Đặc điểm : Mặt bằng hình
? Nêu đặc điểm của Tháp Bình vuông , các tầng đều trổ 4 mặt,
Sơn tầng dưới cao hơn các tầng trên
-Là dạng lòng tháp, xây dựng
thành một khối trụ bằng gạch
? Nêu đặc điểm của tháp Chùa khấu mỏng,
? Cấu trúc của chùa tháp -Lõi là 1 trụ rỗng , phía ngoài
ốp 1 lớp gạch vuông
-Trang trí bằng hoa văn sóng
nước, những hình ảnh đẹp mắt
.
*Tháp Bình Sơnlà niềm tự hào
kiến trúc cổ Việt Nam.
2. Khu lăng mộ An Sinh
?Nêu những đặc điểm của khu -Thuộc loại kiến trúc cung đình
lăng mộ An Sinh là nơi an nghĩ của vua và
hoàng tộc,được xây dựng ở
vùng Đông Triều
-Kích thước tương đối lớn, bố
cục đăng đối quy tụ vào một
điểm ở giữa. Một ngôi mộ là
một quả đồi .
-Trang trí : Chạm khắc nổi ,
phù điêu trang trí bằng hoa văn
sóng nước
-Các pho tượng được gắn vào
thành bậc, (tượng quan hầu,
con vật ở lăng Trần Hiến Tông
)
Hoạt động 3: Điêu khắc và phù điêu trang trí
? Khu lăng mộ Trần Thủ Độ 1.Tượng Hổ
được xây dựng từ năm nào ở -Được xây dựng vào năm 1264
đâu?Nêu đặc điểm của "Tượng ở Thái Bình
Hổ" -Tượng Hổ có kích thước như
thật dài 1,43m, thân hình
thon,bộ ức nở nang, bắp vế
căng tròn,đã lột tả được tính
tình dũng mãnhcủa vị chúa
Sơn Lâm ngay cả trong tư thế
rất thư thái.
? Nêu giá trị nghệ thuật của -Tượng hổ tạo khối đơn giản,
"tượng Hổ" dứt khoát có chọn lọc và được
sắp xếpmột cách vững chải,
chặt chẽ.
*Thông qua hình tượng con Hổ
? Chùa Thái lạc được xây dựng các nghệ nhân thời xưa đã nắm
từ khi nào bắt , lột tả tính cách đường bệ
?nội dung của những bức chạm lẫm liệt của thái sư Trần Thủ
khắc Độ.
2.Chạm khắc gỗ ở chùa Thái
?Trình bày bố cục của những lạc
bức chạm khắc đó -Chùa được xây dựng tại Hưng
Yên, bị hư hỏng nhiều.
-Nội dung : là cảnh dâng
hoa,tấu nhạc với những nhân
vật trung tâm là vũ nữ hay
nhạc công, hoặc là con cim
?Phân tích bức " Tiên nữ đầu thần thoại
người mình chim đang dâng - Bố cục được sắp xếp cân đối
hoa" nhưn không đơn điệu buồn
tẻ.Các lỗ đục chạm với độ
*Gv cho HS xem những bức nông sâu khác nhau cách tạo
chạm khắc khối tròn mịn của hình tượng
?đặc điểm của bức chạm khắc tạo nên sụ êm đềm yên tĩnh
? Nêu đặc điểm nghệ thuật phù hợp với không gian mờ ảo
trong cách diễn tả của chùa khiến cho các bức
?Em rút ra kết luận gì về nghệ chạm khắc càng lung linh sinh
thuật trang trí của cha ông động.
*Bức "Tiên nữ dâng hoa "
-Hia tiên nữ đầu người mình
chim được chạm khắc cân đối
đầu hơi nghiêng về phía sau,
đôi tay kính cẩn dâng bình hoa
về phía trước, đôi cánh chim
dang rộng.
-Khoảng không gian xung
quanh diễn tả hoa và mây, các
hình sắp xếp cân đối.
*Kết luận : đạt đến trình độ cao
về bố cục và cách diễn tả.
IV.Củng cố - Đánh giá (7'):
?Mĩ thuật thời Trần có điểm nào tiến bộ hơn MT thời Lý
(Phong phú đồ sộ hơn, đặc biệt là kiến trúc phật giáo.
-Hình tượng bệ rồng có vẻ khoẻ khoắn hơn uốn kuợn theo nhịp
điệu thắt túi
-Chạm khắc đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật về bố cục cũng như
cách diễn tả)
V.Dặn dò (2'):
-chuẩn bị bài 9 Kiểm tra một tiết Trí đồ vật có dạng hình chữ
nhật.
- Giấy, chì, màu, tẩy, phác thảo nét.
E.BỔ SUNG