Nghiên cứu và đầu tư AIMR Hoa Kỳ. Lần đầu tiên những “cây đại thụ” này
đã ngồi cùng nhau quanh một hội thảo do AIMR tổ chức để chia sẻ hơn...
300 tuổi kinh nghiệm tập thể. Sau đây là trích dịch:
Xin hãy nêu một, hai kinh nghiệm dù xấu hay tốt đã đem lại cho quý vị
trong vai trò nhà đầu tư những bài học quý giá nhất?
Templeton: Với tôi nó khởi đầu từ những tháng ngày “cày” cật lực tại Đại
học Yale khi tự khám phá ra mình có thể kiếm được tiền từ việc chơi bài khá
hơn từ những việc làm khác. Tôi chơi bài với các cậu quý tử con nhà giàu,
mà chủ yếu chúng chơi để mua vui trong khi mình chơi để thắng. Tôi lắng
nghe và học xem gia đình họ đang đầu tư cái gì và không ai trong số họ đầu
tư ngoài biên giới một quốc gia. Điều đó xem như không có tầm nhìn dài
hạn. Từ đó, khi đang học năm thứ hai tôi quyết định sẽ dồn tâm huyết trở
thành nhà tư vấn cho những ai đầu tư khắp thế giới.
Buffett: Những bài học quý giá nhất tôi học từ Ben Graham khi đọc cuốn
The Intelligent Investor lúc 19 tuổi. Ngay từ năm 7 tuổi, tôi đã thích chứng
khoán. Tôi đã tự tính những chỉ số trung bình, đã đọc hầu hết mọi cuốn sách
về đầu tư trong thư viện. Điều đó thật là thích thú nhưng cũng chưa đi tới
đâu cả.
Tôi đã nghiệm ra 3 ý tưởng trong cuốn sách của Ben và đã trở thành hòn đá
tảng cho mọi thứ tôi đã làm. Đó là xem chứng khoán như một phần của
doanh nghiệp hơn là một thứ tài sản bình thường có giá lên xuống mỗi ngày.
Tiếp theo, tôi khắc cốt ghi xương một điều có ý nghĩa sống còn là phải có
một quan điểm đúng về sự dao động thường xuyên của thị trường. Ba là,
biên độ an toàn về giá margin of safety khi mua cổ phiếu.
Neff: Khoản đầu tư kém nhất mà tôi thực hiện là vào Công ty U.S Industries.
Nó là một tổ hợp công nghiệp lớn, giá thấp, hoạt động phân tán trên 8 đến
10 ngành công nghiệp khác nhau, nhưng lại chưa bao giờ thực sự chiếm vị
trí áp đảo trong những ngành đó. Cuối cùng tôi đã lỗ đến 50%. Từ đó tôi
luôn để mắt tìm kiếm những công ty chiếm vị trí áp đảo trong từng ngành.
Bernstein: Năm 1958, lợi suất của cổ phiếu thấp hơn cả lợi suất trái phiếu,
điều chưa từng xảy ra trước đây. Lúc đó có hai người bạn đứng tuổi đã từng
nếm trải đại khủng hoảng năm 1930 đoán chắc rằng, đây là một sự bất
thường mà chỉ trong một thời gian ngắn thị trường sẽ phải tự điều chỉnh.
Nghĩa là lợi suất từ cổ phiếu luôn luôn phải cao hơn lợi suất trái phiếu.
Phải mất một thời gian chúng tôi mới nghiệm ra rằng, nếu cuộc đại khủng
hoảng không xảy ra thì nhất định phải có tình trạng tăng trưởng. Quả thật, từ
1958 từ “tăng trưởng” bắt đầu đi vào từ điển và mọi người lấy lại niềm tin
vào chứng khoán. Đó thật là thời khắc tuyệt vời và nó dạy tôi rằng, mọi việc
đều có thể xảy ra. Bánh luôn có sẵn trên bàn chờ người biết cách chộp lấy.
Hãy cho một lời khuyên quan trọng nhất, giả sử như quý vị đang tư vấn cho
một chuyên viên đầu tư độ 25 hay 30 tuổi làm thế nào để thành công trong
nghề nghiệp?
Templeton: Tôi có lời khuyên là hãy khiêm tốn. Có một đầu óc cởi mở và
đừng bao giờ tự kiêu.
Neff: Lời khuyên của tôi là phát triển một triết lý đầu tư thật hiệu quả và gắn
chặt với nó.
Buffett: Hãy thực tế khi xác định đâu là lĩnh vực mình thông thạo. Cố gắng
định ra cái gì ta có thể hiểu biết đến nơi đến chốn, dừng lại ở đó, quên hết
mọi thứ khác đi. Ý tôi là phải quyết định ngành nào bạn đủ hiểu biết để đánh
giá và ngành nào bạn không biết đủ để lượng định. Các bạn không thể chờ
đợi ai đó suy nghĩ giùm mình. Bạn phải thực sự hiểu rõ những doanh nghiệp
mình đã mua qua việc sở hữu các cổ phiếu. Ngoài ra, đừng quên là bất cứ cái
gì nhân zero cũng thành zero. Dù bạn có thắng nhiều nhưng nếu vay mượn
quá mức hoặc làm điều gì đó mà khả năng thắng cuộc là zero thì sẽ mất tất
cả.
Bogle: Đầu tiên, thừa nhận trên thực tế có số ít nhà đầu tư có thể đánh bại thị
trường trong dài hạn. Thứ hai, xem mình như đại diện của khách hàng,
không phải là người bán hàng thuần tuý. Thứ ba, chú trọng đầu tư dài hạn,
không phải đầu cơ ngắn hạn – thà tập trung vào giá trị nội tại của một công
ty thực vẫn hơn tìm kiếm “giờ tốt” của giá cổ phiếu. Nếu các bạn làm đúng 3
điều trên thì sẽ có cơ hội nổi lên giữa những người thắng cuộc.
Brinson: Lời khuyên tốt nhất tôi có thể trao bất cứ ai là phát triển kỹ năng
cần thiết, ứng dụng trong công việc, mài giũa nó và đừng hùa theo đám
đông.
Lebaron: Những nhà đầu tư giỏi nhất đầu tư theo suy nghĩ riêng của họ. Bạn
sẽ khám phá ra rằng, cách đầu tư của họ là phù hợp chặt chẽ với tính cách,
tri thức và phong cách làm việc riêng. Nó không thể là kiểu đầu tư của người
khác, nó của chính họ và bắt rễ sâu trong họ.
Phân tích kỹ thuật: Giới thiệu chung về Phân tích kỹ thuật
Từ ngữ phân tích kỹ thuật trong lĩnh vực thị trường chứng khoán có một
nghĩa hoàn toàn khác với ngôn ngữ thông dụng. Phân tích kỹ thuật là nghiên
cứu các hành động hành vi của bản thân thị trường, khác với việc phân tích
hàng hoá trên thị trường. Phân tích kỹ thuật là khoa học ghi chép biểu đồ
dưới dạng đồ thị các giao dịch cổ phiếu hoặc nhóm cổ phiếu trong quá khứ
và từ đó vẽ ra được bức tranh về xu thế trong tương lai.
Đồ thị là công cụ của nhà phân tích kỹ thuật. Đồ thị có thể biểu thị bất kỳ sự
việc gì xảy ra trên thị trường hoặc các chỉ số tính ra từ các đại lượng đó. Đồ
thị có thể theo đơn vị tháng, đơn vị tuần, ngày, giờ. Đồ thị có thể biểu thị đại
lượng tỷ lệ giữa doanh thu trên giá chứng khoán, đại lượng giá trung bình
của các cổ phiếu được mua bán nhiều nhất v.v... Nói cách khác là các chỉ số
được tính ra từ các đại lượng thống kê về các giao dịch trên Sở giao dịch
chứng khoán. Trên đồ thị người ta cố gắng tìm ra quy luật về các tín hiệu
báo trước về sự thay đổi của xu thế giá. Trong thực tế chỉ cần có các đồ thị
biên độ giá giá cao nhất, giá thấp nhất, giá đóng cửa và khối lượng giao dịch
trong ngày. Đồ thị theo ngày sẽ được bổ sung bởi các đồ thị theo tuần, theo
tháng. Cần chú ý rằng giá đóng cửa đặc biệt quan trọng, còn giá mở cửa chỉ
có ý nghĩa cho việc mở đầu giá cho một ngày giao dịch.
Người ta cho rằng việc tính ra giá trị nội tại của một cổ phiếu là không có ý
nghĩa. Tất nhiên, các thống kê của phân tích cơ bản đã được phản ánh trong
phương trình cung - cầu. Nhưng còn có nhiều nhân tố khác tác động lên
cung - cầu. Giá thị trường không chỉ phản ánh các nhận định khác nhau về
giá cả của những người phân tích, mà còn phản ánh tất cả các hy vọng, lo
lắng, phỏng đoán và trạng thái tâm lý của hàng trăm nghìn người mua, người
bán tiềm tàng, cũng như các nhu cầu và các nguồn lực tài chính của họ, tất
cả các nhân tố mà thống kê chưa phản ánh được, nhưng lại được tổng hợp,
cân nhắc và được phản ánh cuối cùng bằng một giá trị chính xác mà người
mua và người bán gặp gỡ nhau và thực hiện giao dịch. Giá cả là điểm duy
nhất họ quan tâm.
Những nhà phân tích kỹ thuật cho rằng các con số thống kê phân tích cơ bản
là thuộc vào quá khứ, đã lạc hậu, vì thị trường không quan tâm đến quá khứ
hoặc ngay cả hiện tại. Thị trường luôn nhìn vào phía trước, cố gắng xử thế
với các diễn biến trong tương lai, cân nhắc, đánh giá và cân bằng lại tất cả
các đánh giá, các phỏng đoán của hàng trăm nghìn các nhà đầu tư là những
người nhìn vào tương lai từ các góc độ khác nhau và qua ống kính khác
nhau. Nói tóm lại, giá hiện tại được xác lập trên thị trường đã kết hợp tất cả
các thông tin cơ bản mà các nhà phân tích thống kê muốn tìm hiểu.
Một sự thật hiển nhiên được công nhận là các giá cả biến thiên theo xu thế
và rằng xu thế có chiều hướng tiếp tục cho đến khi có một cái gì đó xảy ra
làm thay đổi sự cân bằng cung - cầu. Các thay đổi đó có thể nhận biết qua
các hành vi của bản thân thị trường. Một số quy luật, hình dáng, mức độ có
thể xuất hiện trên đồ thị và có một ý nghĩa nào đó và có thể sử dụng để phân
tích diễn biến trong tương lai. Nhưng chúng cũng không phải là chân lý
tuyệt đối không hề có sai sót.
Nhà phân tích kỹ thuật thậm chí có thể phân tích đồ thị mà không cần biết đó
là cổ phiếu gì, với điều kiện các thông tin về giao dịch là đúng và bao quát
một thời gian đủ dài để họ có thể nghiên cứu các hành vi của thị trường. Họ
có thể mua bán một loại chứng khoán mà không cần biết về công ty, về
ngành nghề, về sản phẩm công ty cung cấp. Tuy vậy chỉ những chuyên gia
phân tích có kinh nghiệm mới đủ khả năng thực hành các giao dịch loại
chứng khoán này.
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHÂN TÍCH KỸ THUẬT-LÝ THUYẾT
DOW
Cơ sở của phân tích kỹ thuật là lý thuyết Dow. Bản thân Charler H. Dow,
cha đẻ của lý thuyết Dow lúc khởi đầu không coi lý thuyết của mình là công
cụ để dự báo thị trường cổ phiếu hoặc là công cụ hướng dẫn cho các nhà đầu
