TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH
BỘ MÔN QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP ĐỊA CHẤT- DẦU KHÍ
ĐỀ CƯƠNG
THỰC TẬP NGHIỆP VỤ KINH TẾ
(Chuyên ngành Quản trị kinh doanh)
HÀ NỘI - 2022
Theo chương trình đào tạo cử nhân chuyên ngành QTKD của trường Đại
học Mỏ- Địa chất, các sinh viên được bố trí đi thực tập nghiệp vụ kinh tế 2 tuần vào
cuối năm học thứ ba (hoặc sau khi sinh viên đã được học qua một số môn học
chuyên ngành quản trị kinh doanh như quản trị học, quản trị dự án đầu tư, quản trị
nhân lực, quản trị sản xuất, marketing, quản trị chiến lược, quản trị tài chính, định
mức kinh tế kỹ thuật... ). Địa điểm thực tập: tại các doanh nghiệp trong nền kinh tế
quốc dân (doanh nghiệp công nghiệp, thương mại, xây dựng, tài chính, ngân
hàng....).
Đợt thực tập nghiệp vụ kinh tế được tiến hành nhằm kết hợp các môn học lý
thuyết về kinh tế nói chung và quản trị kinh doanh nói riêng ở trường với thực tế
sản xuất kinh doanh ở các doanh nghiệp, thực hiện nguyên lý giáo dục lý thuyết
phải gắn với thực tế sản xuất.
I. Mục đích của đợt thực tập nghiệp vụ kinh tế
1. Giúp sinh viên làm quen với công tác sản xuất- kinh doanh, nắm được quy trình
sản xuất, kinh doanh các loại sản phẩm chủ yếu trong các doanh nghiệp.
2. Nắm được tình hình thực hiện các mục tiêu kế hoạch sản xuất - kinh doanh của
doanh nghiệp.
3. Sinh viên có thể trực tiếp tham gia lao động sản xuất, thực hành các nghiệp vụ
kinh tế sau đó thu thập các số liệu cần thiết để làm đồ án môn học “Quản trị kinh
doanh” và “Phân tích kinh tế hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp”.
II. Nội dung thực tập nghiệp vụ kinh tế
Để đạt được các mục đích trên, trong quá trình thực tập tại các doanh nghiệp,
mỗi sinh viên cần phải tham gia và tìm hiểu các dạng công việc sau đây:
1. Nắm vững tình chung của doanh nghiệp, bao gồm: chức năng, nhiệm vụ và ngành
nghề kinh doanh chủ yếu; Các loại sản phẩm đang sản xuất và cung cấp trên thị
trường; Các điều kiện sản xuất kinh doanh; Quy trình công nghệ đang tiến hành;
Hình thức tổ chức bộ máy quản lý, chức năng nhiệm vụ của từng bộ phận trong
bộ máy đó...
2. Tìm hiểu công tác kế hoạch hóa trong doanh nghiệp, bao gồm: Chỉ tiêu kế hoạch;
Phương pháp xây dựng các chỉ tiêu kế hoạch đó; Cách giao kế hoạch, theo dõi
thực hiện kế hoạch và điều chỉnh kế hoạch các loại dài hạn, trung hạn, ngắn hạn
và kế hoạch sản xuất thường ngày (kế hoạch tác nghiệp).
1
3. Tìm hiểu công tác quản trị nhân lực trong doanh nghiệp, gồm: Phương pháp tính
toán cầu nhân lực; Kế hoạch tuyển dụng, biên chế nhân lực nội bộ; Công tác đào
tạo và phát triển nhân lực; Cách đánh giá nhân viên; Quy chế tiền lương tiền
thưởng đang được áp dụng tại doanh nghiệp để biết cách tính toán và kế hoạch
hoá các chỉ tiêu tổng quĩ lương, tiền lương bình quân và các hình thức trả lương;
chế độ lao động và nghỉ ngơi; các dạng hợp đồng lao động... mà doanh nghiệp
đang áp dụng.
4. Tìm hiểu công tác quản trị sản xuất trong doanh nghiệp: Lựa chọn quá trình sản
xuất và hoạch định công suất; Cách tổ chức lao động trong các tổ đội sản xuất
kinh doanh chính, các bộ phận sản xuất phụ trợ và phục vụ (xưởng cơ khí, sản
xuất dịch vụ, đời sống...) ; Công tác quản trị hàng dự trữ và tiêu thụ sản phẩm
của đơn vị sản xuất; Tổ chức sản xuất, chế độ ca kíp... , phương pháp và thủ tục
nghiệm thu các kết quả thực hiện các hợp đồng sản xuất tại các tổ đội, doanh
nghiệp.
5. Tìm hiểu công tác định mức kinh tế - kỹ thuật, các mức đang được sử dụng trong
ngành, đơn vị sản xuất, có sự so sánh giữa mức thực tế với các mức đang sử dụng
(nếu có)
6. Tìm hiểu công tác tổ chức cung ứng vật tư kỹ thuật cho sản xuất, bao gồm: Cách
xác định nhu cầu vật tư; Lập kế hoạch cung ứng; Các nguồn và hình thức cung
cấp; Các hình thức vận chuyển trong và ngoài doanh nghiệp; Phương thức thanh
toán...
7. Tìm hiểu công tác quản trị tài chính trong doanh nghiệp: cách tập hợp chi phí sản
xuất và tính toán các loại giá thành kế hoạch, giá thành thực tế, cách phân bổ các
chi phí; Phương pháp tính toán lợi nhuận và phân phối lợi nhuận ở trong các
doanh nghiệp; Đọc bản báo cáo tài chính để tìm hiểu cấu trúc vốn và tài sản của
doanh nghiệp; tìm hiểu cách huy động vốn cho sản xuất kinh doanh.
8. Tìm hiểu công tác marketing tiêu thụ sản phẩm trong doanh nghiệp, bao gồm:
Nghiên cứu thị trường, dự báo nhu cầu sản xuất sản phẩm, thiết kế sản phẩm định
vị sản xuất sản phẩm; Tổ chức mạng lưới tiêu thụ; Công tác quản cáo, xúc tiến
bán hàng; Các hợp đồng kinh tế về tiêu thụ sản phẩm (phương thức ký kết; tình
hình thực hiện các hợp đồng); Cách định giá sản phẩm.
9. Tìm hiểu trình tự lập một dự án đầu tư, gồm: thu thập tài liệu, tính toán các chi
phí thực hiện các dự án, xin thẩm định và phê duyệt dự án.
2
Ngoài các nội dung nêu trên, trong đợt thực tập sinh viên còn cần phải tìm
hiểu các vấn đề sau:
- Các văn bản pháp quy đang được các doanh nghiệp áp dụng.
- Chế độ thống kê các mẫu, bảng biểu được sử dụng ở doanh nghiệp.
- Chế độ hạch toán kế toán ở doanh nghiệp.
- Ý nghĩa kinh tế - xã hội của các nhiệm vụ mà doanh nghiệp đã thực hiện và sắp
tới cần thực hiện.
- Các vấn đề có liên quan đến môi trường, an toàn trong sản xuất
10. Sinh viên phải trực tiếp tham gia làm việc để rèn luyện kỹ năng tại một số bộ
phận trong doanh nghiệp do sinh viên tự bố trí và lựa chọn trên cơ sở được phép
của các bộ phận đó. Theo từng dạng công tác đã lựa chọn, sinh viên phải tìm hiểu
nội dung và trình tự tiến hành quá trình đó từ khâu đầu đến khâu cuối.
Chú ý: Trong quá trình tìm hiểu các nghiệp vụ quản trị doanh nghiệp đã
nêu trên, sinh viên cần tiến hành thu thập các tài liệu có liên quan để phục vụ
viết báo cáo thực tập và làm các đò án môn học.
III. Yêu cầu của đợt thực tập
1. Doanh nghiệp mà sinh viên đến thực tập phải có quy mô tương đối lớn. Cụ thể
phải có các phòng ban chức năng, có tổ đội sản xuất kinh doanh, tổng số lao
động >50 người, tổng vốn kinh doanh >50 tỉ đồng.
2. Sinh viên phải lên kế hoạch phân bổ thời gian thực tập rõ ràng để doanh nghiệp
và bộ môn quản lý theo dõi và kiểm tra bất kỳ.
3. Ngay từ những ngày đầu của đợt thực tập, sinh viên phải có mặt tại nơi thực tập
để làm thủ tục xin phép thực tập tại doanh nghiệp mà mình đã đăng ký (hoặc
được phân công). Nếu có vướng mắc gì cần liên hệ với Trưởng hoặc phó Trưởng
bộ môn quản lý hoặc cố vấn học tập để xem xét giải quyết sớm nhằm đảm bảo
thời gian thực tập.
4. Trong thời gian thực tập sinh viên phải tuyệt đối chấp hành mọi nội quy, quy
định của các đơn vị sản xuất.
5. Kết thúc đợt thực tập, sinh viên phải có các tài liệu sau:
- Giới thiệu khái quát chức năng, nhiệm vụ, ngành nghề kinh doanh của doanh
nghiệp.
- Các điều kiện sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp:
3
+ Điều kiện tự nhiên, xã hội nhân văn.
+ Các điều kiện về cơ sở vật chất - lao động của doanh nghiệp.
+ Các điều kiện kinh tế xã hội trong doanh nghiệp.
- Các quá trình công nghệ sản xuất.
- Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý và chức năng nhiệm vụ của từng bộ phận, trong đó
chú ý đến các bộ phận chức năng quản trị trong doanh nghiệp.
- Kế hoạch sản xuất – kinh doanh trong trước và năm hiện tại.
- Các báo cáo tình hình và kết quả thực hiện kế hoạch về sản xuất, lao động- tiền
lương, sử dụng máy móc thiết bị, cung ứng vật tư - kỹ thuật, giá thành và báo cáo
tài chính.... của doanh nghiệp năm trước để dùng làm tài liệu viết đồ án môn học
Phân tích kinh tế hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp.
- Các tài liệu viết chuyên đề của đồ án môn học Quản trị kinh doanh theo các dạng
quản trị chuyên sâu theo từng lĩnh vực sản xuất, lao động – tiền lương, định mức,
kế hoạch hóa, cung ứng vật tư kỹ thuật, tiêu thụ sản phẩm ... (Không được viết
các chuyên đề về phân tích hiệu quả dự án đầu tư, tổ chức công tác kế toán, phân
tích kinh tế hoạt động kinh doanh)
IV. Kế hoạch thực tập
Thời gian thực tập nghiệp vụ kinh tế 2 tuần phân bổ như sau:
- Tuần 1: Tìm hiểu tình hình chung của cơ sở sản xuất, nhiệm vụ, tình hình
tổ chức quản lý sản xuất - kinh doanh. Sinh viên trực tiếp tham gia sản xuất, tìm tài liệu
và thực hành các nghiệp vụ kinh tế trong các tổ đội sản xuất, phòng ban chức năng.
( Chọn 2-3 dạng công việc chủ yếu nêu ở điểm II -10)
- Cuối tuần 2: Sinh viên thu thập số liệu ở các phòng ban chức năng: Phòng
kế hoạch, Phòng tổ chức lao động- tiền lương, Phòng định mức, Phòng kế toán,
Phòng kỹ thuật sản xuất, Phòng cung tiêu... theo nội dung đã đề ra phục vụ cho viết
đồ án môn học Quản trị kinh doanh và Phân tích kinh tế hoạt động doanh trong
doanh nghiệp.
V. Kiểm tra thực tập
Trong thời gian thực tập tuỳ theo điều kiện cho phép, Bộ môn Quản trị
doanh nghiệp Địa chất - Dầu khí sẽ tiến hành kiểm tra thực tập. Nội dung kiểm tra
như các mục mà đề cương đã nêu cũng như giải quyết những khó khăn của sinh
viên trong thực tập.
4