UBND TỈNH BÌNH ĐỊNH
TRƯỜNG CAO ĐẲNG KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ QUY NHƠN
GIÁO TRÌNH
MÔ ĐUN: LẮP RÁP, SỬA CHỮA MẠCH ĐIỆN TỬ
CÔNG SUẤT
NGHỀ: ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP
TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP - CAO ĐẲNG
Ban hành kèm theo Quyết định số: 99/QĐ-CĐKTCNQN ngày 14 tháng 3 năm 2018
của Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Kỹ thuật Công nghệ Quy Nhơn
Bình Định, năm 2018
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Giáo trình này được biên soạn bởi giáo viên khoa Điện tử trường Cao
đẳng Kỹ thuật công nghệ Quy Nhơn, sử dụng cho việc tham khảo và giảng dạy
nghề Điện tử công nghiệp tại trường Cao đẳng Kỹ thuật công nghệ Quy Nhơn.
Mọi hình thức sao chép, in ấn và đưa lên mạng Internet không được sự cho phép
của Hiệu trưởng trường Cao đẳng Kỹ thuật công nghệ Quy Nhơn là vi phạm
pháp luật.
1
LỜI GIỚI THIỆU
Để thực hiện biên soạn giáo trình đào tạo ngành Điện tử công nghiệp,
Điện công nghiệp, Vận hành và sửa chữa thiết bị lạnh ở trình độ Cao Đẳng và
Trung Cấp, giáo trình Lắp ráp, sửa chữa mạch điện tử công suất là một trong
những giáo trình môn học đào tạo chuyên ngành được biên soạn theo nội dung
ngắn gọn, dễ hiểu, tích hợp kiến thức và kỹ năng chặt chẽ với nhau, logic.
Khi biên soạn, nhóm biên soạn đã cố gắng cập nhật những kiến thức mới
có liên quan đến nội dung chương trình đào tạo và phù hợp với mục tiêu đào tạo,
nội dung lý thuyết và thực hành được biên soạn gắn với nhu cầu thực tế trong
sản xuất đồng thời có tính thực tiễn cao. Trong quá trình sử dụng giáo trình, tuỳ
theo yêu cầu cũng như khoa học và công nghệ phát triển có thể điều chỉnh thời
gian và bổ sung những kiên thức mới cho phù hợp. Trong giáo trình, chúng tôi
có đề ra nội dung thực tập của từng bài để người học cũng cố và áp dụng kiến
thức phù hợp với kỹ năng.
Tuy nhiên, tùy theo điều kiện cơ sơ vật chất và trang thiết bị, các trường
có thề sử dụng cho phù hợp. Mặc dù đã cố gắng tổ chức biên soạn để đáp ứng
được mục tiêu đào tạo nhưng không tránh được những thiếu sót. Rất mong nhận
được đóng góp ý kiến của quý thầy, cô giáo, bạn đọc để nhóm biên soạn sẽ hiệu
chỉnh hoàn thiện hơn. Các ý kiến đóng góp xin gửi về Khoa Điện tử - Tin học
Trường Cao Đẳng kỹ thuật công nghệ Quy Nhơn, 172 An Dương Vương, TP.
Quy Nhơn.
Biên soạn
Dư Vĩ Bằng
2
MỤC LỤC
Trang
LỜI GIỚI THIỆU 2
BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT 6
1.1. Quá trình phát triển 6
1.2. Lĩnh vực ứng dụng của điện tử công suất. 7
1.3. Các phương pháp điều khiển. 8
1.4. Phần tử chấp hành 8
BÀI 2: KHẢO SÁT VAN BÁN DẪN CÔNG SUẤT 9
2.1. Diode công suất. 9
2.2. Transistor công suất. 10
2.3. Thyristor. 12
2.4. Triac và Diac 13
2.5. MosFet 14
2.6. IGBT. 15
2.7. GTO. 17
3.1. Lắp ráp, sửa chữa mạch chỉnh lưu công suất một pha không điều khiển.20
3.2. Lắp ráp, sửa chữa mạch chỉnh lưu công suất ba pha hình tia không điều
khiển. 23
3.3. Lắp ráp, sửa chữa mạch chỉnh lưu công suất ba pha hình cầu không điều
khiển. 25
BÀI 4 : LẮP RÁP, SỬA CHỮA MẠCH CHỈNH LƯU CÔNG SUẤT CÓ ĐIỀU
KHIỂN 27
4.1. Lắp ráp, sửa chữa mạch chỉnh lưu công suất một pha có điều khiển. 27
4.2. Lắp ráp, sửa chữa mạch chỉnh lưu công suất ba pha có điều khiển. 30
BÀI 5: LẮP RÁP, SỬA CHỮA MẠCH ĐIỀU CHỈNH ĐIỆN ÁP XOAY
CHIỀU 33
5.1. Lắp ráp, sửa chữa mạch điều chỉnh điện áp xoay chiều một pha. 33
5.2. Lắp ráp, sửa chữa mạch điều chỉnh điện áp xoay chiều ba pha. 35
BÀI 6: LẮP RÁP, SỬA CHỮA MẠCH BIẾN ĐỔI ĐIỆN ÁP MỘT CHIỀU
DÙNG PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU CHẾ ĐỘ RỘNG XUNG. 38
6.1. Lý thuyết liên quan. 38
6.2. Trình tự thực hiện. 39
6.3. Thực hành. 40
BÀI 7: LẮP RÁP, SỬA CHỮA MẠCH NGHỊCH LƯU VÀ BIẾN TẦN 41
7.1. Lắp ráp, sửa chữa bộ nghịch lưu áp một pha. 41
7.2. Điều khiển tốc độ động cơ không đồng bộ 3 pha Rôto lồng sốc dùng biến
tần. 44
GIÁO TRÌNH MÔN ĐUN
3
Tên mô đun: Lắp ráp, sửa chữa mạch điện tử công suất
Mã mô đun: MĐ 16
Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của mô đun:
- Vị trí của mô đun: Mô đun được bố trí dạy sau khi học xong các môn học
cơ bản chuyên môn như linh kiện điện tử, đo lường điện tử, lắp ráp, sửa chữa
mạch điện tử, lắp ráp, sửa chữa mạch xung - số, chế tạo mạch điện tử.
- Tính chất của mô đun: Là mô đun chuyên môn nghề.
- Ý nghĩa và vai trò của mô đun: Giúp người học có một cách nhìn nhận
mới về phương pháp điều khiển các thiết bị điện không tiếp điểm và sửa chữa
được các thiết bị điện tử công nghiệp. Phán đoán được khi có sự cố xảy ra trong
mạch điều khiển. Khắc phục và sửa chữa các board điều khiển trong công
nghiệp.
Mục tiêu của mô đun:
Sau khi học xong mô đun này học viên có năng lực:
- Kiến thức:
+ Hiểu được cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các linh kiện điện tử công
suất.
+ Biết được các thông số kỹ thuật của linh kiện.
+ Phân tích được nguyên lý làm việc của mạch điện tử công suất.
+ Kiểm tra được chất lượng các linh kiện điện tử công suất.
- Về kỹ năng:
+ Lắp được các mạch điện tử công
suất ứng dụng trong công nghiệp.
+ Thay thế các linh kiện, mạch điện tử công suất hư hỏng.
+ Rèn luyện tính tỷ mỉ, chính
xác và an toàn vệ sinh công nghiệp.
- Về năng lực tự chủ và trách nhiệm:
+ Cẩn thận, bình tĩnh, thực hiện đúng thao tác khi tiếp xúc với điện thế cao.
+ Khéo léo, nhanh nhẹn khi thao tác trên linh kiện hiện đại, kích thước nhỏ.
+ Có ý thực tự giác, chủ động tự tìm hiểu nâng cao kiến thức, kỹ năng thực
hành dưới sự hướng dẫn giáo viên.
Nội dung của mô đun:
Số
TT
Tên các bài trong mô đun
Thời gian (giờ)
TS
LT
TH
KT
1
Bài 1: Tổng quan về điện tử công suất
6
6
0
0
2
Bài 2: Khảo sát van bán dẫn công suất
20
6
14
0
3
Bài 3: Lắp ráp, sửa chữa mạch chỉnh lưu công
suất không điều khiển.
14
3
9
1
4
Bài 4: Lắp ráp, sửa chữa mạch chỉnh lưu công
suất có điều khiển.
14
3
11
0
5
Bài 5: Lắp ráp, sửa chữa mạch điều chỉnh điện
áp xoay chiều
8
3
5
0
4