KhóalunttnghipĐạihcVănhóaNi
NôngQunhAnhVHDT12A
1
TRƯỜNG ĐẠI HC VĂN HÓA HÀ NI
KHOA VĂN HÓA DÂN TC THIU S
---------***---------


HICHICANGƯỜIH’MÔNG
TRONGLỄHILNGTNGCA
NGƯỜITÀYỞXUÂNLCHUYN
CHỢĐỒNTNHBCKN
Khóa lun tt nghip c nhân văn hóa
Chuyên ngành: Văn hóa dân tc thiu s
Mã ngành : 608
Sinh viên thc hin : Nông Qunh Anh
Hướng dn khoa hc : PGS. TS Lê Ngc
Thng
HÀ NI - 2010
KhóalunttnghipĐạihcVănhóaNi
NôngQunhAnhVHDT12A
2
Li cm ơn
Trong quá trình thc hin khóa lun tt nghip này em đã nhn được s
giúp đỡ tn tình ca cán b và nhân dân xã Xuân Lc huyn Ch Đồn tnh
Bc Kn, các thy cô giáo trong Khoa Văn hóa Dân tc thiu s Trường Đại
hc Văn hóa Hà Ni đặc bit là s hướng dn hết sc tn tình ca Phó giáo
sư - Tiến s Lê Ngc Thng. Nhân đây em xin được gi li cm ơn chân thành
và sâu sc nht ti Nhà trường, Thy hướng dn và địa phương.
Mc dù đã rt c gng song do kh năng có hn, khóa lun tt nghip
này khó tránh khi nhng thiếu sót. Em mong nhn được nhiu ý kiến đóng
góp quý báu.
Xin chân thành cm ơn!
Sinh viên:
NÔNG QUNH ANH
KhóalunttnghipĐạihcVănhóaNi
NôngQunhAnhVHDT12A
3
MC LC
Trang
M ĐẦU ............................................................................................................1
1. Lý do chn đề tài ........................................................................................5
2. Mc đích và nhim v nghiên cu ...........................................................5
3. Phương pháp nghiên cu ..........................................................................6
4. Đối tượng và phm vi nghiên cu ............................................................7
5. Ni dung và b cc ca khóa lun ...........................................................7
Chương 1: KHÁI QUÁT V ĐIU KIN T NHIÊN, KINH T - XÃ
HI VÀ ..............................................................................................................8
VĂN HÓA XÃ XUÂN LC, HUYN CH ĐỒN, TNH BC KN ............8
1.1 Điu kin t nhiên ...................................................................................8
1.1.1 Địa hình, khí hu, thy văn ..............................................................8
1.1.2. Tài nguyên thiên nhiên ..................................................................10
1. 2 Kinh tế - xã hi ....................................................................................12
1.2.1 Dân tc, dân s và phân b dân cư .................................................12
1.2.2 Hot động kinh tế ...........................................................................13
1.3 Văn hóa truyn thng xã Xuân Lc ........................................................17
1.3.1 Văn hóa vt th ................................................................................17
1.3.2 Văn hóa phi vt th ..........................................................................21
Chương 2: HI CHI BÒ CA NGƯỜI H’MÔNG TRONG L HI
LNG TNG CA NGƯỜI TÀY XÃ XUÂN LC, HUYN CH
ĐỒN, TNH BC KN ..................................................................................29
2.1 Khái nim l hi và vài nét v hi Chi bò ............................................29
2.1.1 Khái nim l hi ..............................................................................29
2.1.2 Vài nét v hi Chi bò .....................................................................30
2.2 Ngun gc và s xut hin ca hi Chi bò ...........................................32
2.2.1 Ngun gc ca hi Chi bò .............................................................32
2.2.2 S xut hin ca hi Chi bò ..........................................................33
KhóalunttnghipĐạihcVănhóaNi
NôngQunhAnhVHDT12A
4
2.3 Hi Chi bò trong l hi Lng Tng xã Xuân Lc huyn Ch Đồn tnh
Bc Kn ........................................................................................................34
2.3.1 Khái quát v l hi Lng Tng ........................................................34
2.3.2 Hi Chi bò trong l hi Lng Tng ...............................................42
Chương 3: GIÁ TR VĂN HÓA VÀ VN ĐỀ BO TN, PHÁT HUY
HI CHI BÒ TRONG L HI LNG TNG XÃ XUÂN LC,
HUYN CH ĐỒN, TNH BC KN ........................................................51
3.1 Giá tr văn hóa ........................................................................................51
3.1.1 Giá tr phn ánh tín ngưỡng nông nghip ........................................51
3.1.2 Giá tr phn ánh bn sc văn hóa tc người ....................................54
3.1.3 Giá tr liên kết cng đồng ................................................................57
3.2 Bo tn, phát huy hi Chi bò trong l hi Lng Tng Xuân Lc ....60
3.2.1 Quan đim ca Đảng và Nhà nước v bo tn và phát huy l hi ........60
3.2.2 Nhng giá tr cn bo tn và phát huy ca hi Chi bò trong l hi
Lng Tng xã Xuân Lc ........................................................................62
3.2.3 Nhng tn ti cn khc phc ca hi Chi bò trong l hi Lng
Tng xã Xuân Lc .................................................................................65
3.3 Mt s gii pháp và kiến ngh ................................................................67
3.3.1 Mt s gii pháp ..............................................................................67
3.3.2 Nhng kiến ngh ..............................................................................72
KT LUN ......................................................................................................74
DANH MC TÀI LIU THAM KHO ......................................................77
PH LC ........................................................................................................79
KhóalunttnghipĐạihcVănhóaNi
NôngQunhAnhVHDT12A
5
M ĐẦU
1. Lý do chn đề tài
L hi là sinh hot văn hóa quan trng trong đời sng ca đồng bào các
dân tc nước ta nói chung và đồng bào Tày và H’mông nói riêng. L hi
phn ánh nhiu giá tr văn hóa, lch s, quan h tc người và là mt giá tr
quan trng to nên bn sc văn hóa ca các dân tc...
Hi Chi bò trong l hi Lng Tng là nơi th hin s liên kết cng
đồng các dân tc đặc bit là dân tc Tày và dân tc H’mông xã Xuân Lc,
huyn Ch Đồn, tnh Bc Kn. Hi Chi bò đã to nên nét đặc sc riêng có
trong l hi Lng Tng nơi này.
Vi suy nghĩ vic tìm hiu bn cht ca l hi, tìm hiu s giao lưu văn
hóa gia hai dân tc Tày và H’mông Xuân Lc s góp phn bo tn, phát
huy nhng giá tr tt đẹp mà l hi này mang li nên em đã la chn đề tài này
để làm khóa lun tt nghip ca mình.
Đến nay các công trình khoa hc nghiên cu v l hi Lng Tng thì đã
có khá nhiu nhưng riêng v hi Chi bò trong l hi Lng Tng xã Xuân
Lc, huyn Ch Đồn, tnh Bc Kn thì chưa tng có bi vy khoá lun này là
bước tìm hiu đầu tiên. Thông qua khóa lun này em hy vng l hi này s
được lưu truyn và phát huy trong đời sng ca đồng bào hin nay để va gìn
gi được bn sc văn hóa dân tc li va có th đầu tư phát trin du lch để
góp phn ci thin đời sng kinh tế cho đồng bào đây.
2. Mc đích và nhim v nghiên cu
2.1 Mc đích
Mc đích ca khóa lun này là nhm tìm hiu v hi Chi bò trong l
hi Lng Tng xã Xuân Lc, huyn Ch Đồn, tnh Bc Kn; tìm hiu s
giao thoa văn hóa gia hai dân tc Tày và H’mông để lý gii s xut hin ca
hi Chi bò ca người H’mông trong l hi Lng Tng ca người Tày.