
Ch−¬ng ii : KÕ to¸n tμi s¶n b»ng tiÒn vμ c¸c kho¶n nî ph¶i thu
trong doanh nghiÖp
I - KÕ to¸n tμi s¶n b»ng tiÒn
1. Nh÷ng quy ®Þnh chung vÒ h¹ch to¸n tµi s¶n b»ng tiÒn vµ xö lý ¶nh h−ëng thay ®æi chªnh
lÖchtû gi¸ hèi ®o¸i
Tµi s¶n b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp gåm tiÒn mÆt t¹i quü, tiÒn göi ë c¸c ng©n hµng, kho b¹c,
c¸c c«ng ty tµi chÝnh vµ c¸c kho¶n tiÒn ®ang chuyÓn, bao gåm c¶ tiÒn ViÖt Nam, ng©n phiÕu, ngo¹i
tÖ, vµng b¹c vµ c¸c kim lo¹i quý hiÕm, ...
ViÖc h¹ch to¸n tµi s¶n b»ng tiÒn ph¶i tu©n theo nh÷ng quy ®Þnh hiÖn hµnh vµ chÕ ®é qu¶n
lý, l−u th«ng tiÒn tÖ cña Nhµ n−íc.
- H¹ch to¸n tµi s¶n b»ng tiÒn sö dông ®¬n vÞ tiÒn tÖ thèng nhÊt lµ §ång ViÖt Nam
- Nh÷ng doanh nghiÖp cã sö dông ngo¹i tÖ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh ph¶i quy ®æi
ngo¹i tÖ ra §ång ViÖt Nam, hoÆc ®¬n vÞ tiÒn tÖ chÝnh thøc sö dông trong kÕ to¸n (NÕu ®−îc
chÊp thuËn) ®Ó ghi sæ kÕ to¸n vµ lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. ViÖc quy ®æi ®ång ngo¹i tÖ ra §ång
ViÖt Nam, hoÆc ®¬n vÞ tiÒn tÖ chÝnh thøc sö dông trong kÕ to¸n vÒ nguyªn t¾c ph¶i sö dông tû
gi¸ hèi ®o¸i ngµy giao dÞch, tû gi¸ giao dÞch b×nh qu©n trªn thÞ tr−êng liªn ng©n hµng do
ng©n hµng nhµ n−íc ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô (Gäi t¾t lµ tû gi¸
giao dÞch)
• Khi ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô thu b»ng ngo¹i tÖ, c¨n cø vµo tû gi¸ giao dÞch ®Ó quy ®æi
sang §ång ViÖt Nam ®Ó ghi sæ kÕ to¸n.
• Khi ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô chi b»ng ngo¹i tÖ, c¨n cø vµo tû gi¸ thùc tÕ thu ngo¹i tÖ
trong trong kú ®Ó ghi sæ(Gäi t¾t lµ tû gi¸ thùc tÕ ghi sæ). Khi tÝnh tû gi¸ thùc tÕ chi ngo¹i
tÖ (tû gi¸ thùc tÕ ghi sæ) cã thÓ ¸p dông mét trong c¸c ph−¬ng ph¸p sau:
- Ph−¬ng ph¸p gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn
- Ph−¬ng ph¸p nhËp tr−íc, xuÊt tr−íc
- Ph−¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr−íc
• §èi víi c¸c tµi kho¶n Doanh thu, Hµng tån kho, TSC§, Chi phÝ khi ph¸t sinh nghiÖp vô b»ng
ngo¹i tÖ, c¨n cø vµo tû gi¸ giao dÞch ®Ó ghi sæ kÕ to¸n.
• §èi víi Bªn Nî c¸c tµi kho¶n Nî ph¶i thu; Bªn Cã c¸c tµi kho¶n Nî ph¶i tr¶ khi ph¸t sinh
nghiÖp vô b»ng ngo¹i tÖ, c¨n cø vµo tû gi¸ giao dÞch ®Ó ghi sæ kÕ to¸n.
• §èi víi Bªn Cã c¸c tµi kho¶n Nî ph¶i thu; Bªn Nî c¸c tµi kho¶n Nî ph¶i tr¶ khi ph¸t sinh
nghiÖp vô b»ng ngo¹i tÖ, c¨n cø vµo tû gi¸ ngµy nhËn nî (Gäi t¾t lµ tû gi¸ thùc tÕ ghi sæ) ®Ó ghi
sæ kÕ to¸n.
Chªnh lÖch tû gi¸ trong kú ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh (nÕu
l·i tû gi¸ hèi ®o¸i) hoÆc tµi kho¶n 635 - Chi phÝ tµi chÝnh (nÕu lç tû gi¸ hèi ®o¸i). Cuèi cuèi n¨m tµi
chÝnh, kÕ to¸n ®¸nh gi¸ l¹i sè d− cña c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ theo tû gi¸ hèi ®o¸i
b×nh qu©n trªn thÞ tr−êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do Ng©n hµng Nhµ n−íc ViÖt nam c«ng bè t¹i
thêi ®iÓm cuèi n¨m tµi chÝnh. Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n 413 (4131).
Ngo¹i tÖ ®−îc h¹ch to¸n chi tiÕt theo tõng lo¹i nguyªn tÖ trªn Tµi kho¶n 007 - Ngo¹i tÖ c¸c
lo¹i (Tµi kho¶n ngoµi B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ).
Nguyªn t¾c xö lý chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i.
• Xö lý chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i ph¸t sinh trong kú vµ chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i cuèi kú liªn
quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh:
Toµn bé chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i ph¸t sinh trong kú vµ chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i ®¸nh gi¸
l¹i c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ cuèi n¨m tµi chÝnh hoÆc ngµy kÕt thóc n¨m tµi chÝnh kh¸c
víi n¨m d−¬ng lÞch (®· ®−îc chÊp thuËn) cña c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ ®−îc ghi nhËn
ngay vµo chi phÝ tµi chÝnh, hoÆc doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh trªn B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh
doanh cña n¨m tµi chÝnh.

§èi víi doanh nghiÖp võa cã ho¹t ®éng kinh doanh, võa cã ho¹t ®éng ®Çu t− XDCB, nÕu
ph¸t sinh chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i trong kú vµ chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i cuèi kú liªn quan ®Õn ho¹t
®éng ®Çu t− XDCB th× còng xö lý c¸c chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i nµy vµo chi phÝ tµi chÝnh, hoÆc
doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh trªn B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña n¨m tµi chÝnh.
Doanh nghiÖp kh«ng ®−îc chia lîi nhuËn hoÆc tr¶ cæ tøc trªn l·i chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i
®¸nh gi¸ l¹i cuèi n¨m tµi chÝnh cña c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ.
• Xö lý chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i ph¸t sinh trong kú vµ chªnh lÖch do ®¸nh gi¸ l¹i cuèi kú liªn
quan ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t− x©y dùng (giai ®o¹n tr−íc ho¹t ®éng):
Trong giai ®o¹n ®Çu t− x©y dùng, kho¶n chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i ®· thùc hiÖn vµ chªnh
lÖch tû gi¸ ®¸nh gi¸ l¹i cuèi n¨m tµi chÝnh cña c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ ph¶n ¸nh luü
kÕ trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (ChØ tiªu Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i).
Khi kÕt thóc qu¸ tr×nh ®Çu t− x©y dùng, chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i thùc tÕ ph¸t sinh trong
giai ®o¹n ®Çu t− x©y dùng (lç hoÆc l·i tû gi¸ hèi ®o¸i) kh«ng tÝnh vµo trÞ gi¸ TSC§ mµ kÕt chuyÓn
toµn bé vµo chi phÝ tµi chÝnh, hoÆc doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh cña n¨m tµi chÝnh cã TSC§ vµ
c¸c tµi s¶n ®Çu t− hoµn thµnh ®−a vµo ho¹t ®éng hoÆc ph©n bæ tèi ®a lµ 5 n¨m (kÓ tõ khi c«ng tr×nh
®−a vµo ho¹t ®éng).
Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i ®¸nh gi¸ l¹i cña c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ cuèi n¨m tµi
chÝnh vµ ë thêi ®iÓm quyÕt to¸n, bµn giao ®−a TSC§ vµo sö dông (lç hoÆc l·i tû gi¸ hèi ®o¸i) kh«ng
tÝnh vµo trÞ gi¸ TSC§ hoµn thµnh ®Çu t− mµ ph©n bæ vµo chi phÝ tµi chÝnh, hoÆc doanh thu ho¹t
®éng tµi chÝnh cña c¸c kú kinh doanh tiÕp theo víi thêi gian tèi ®a lµ 5 n¨m (kÓ tõ khi c«ng tr×nh
®−a vµo ho¹t ®éng).
- §èi víi vµng, b¹c, ®¸ quý ph¶n ¸nh ë tµi kho¶n tµi s¶n b»ng tiÒn chØ ¸p dông cho c¸c doanh
nghiÖp kh«ng cã chøc n¨ng kinh doanh vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý. Vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸
quý ph¶i theo dâi sè l−îng, träng l−îng, quy c¸ch phÈm chÊt vµ gi¸ trÞ cña tõng thø, tõng lo¹i. Gi¸
vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý ®−îc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ (gi¸ ho¸ ®¬n hoÆc gi¸ ®−îc thanh to¸n).
Khi tÝnh gi¸ xuÊt cña vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý ¸p dông mét trong c¸c ph−¬ng ph¸p :
- Ph−¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn
- Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ ®Ých danh
- Ph−¬ng ph¸p nhËp tr−íc, xuÊt tr−íc;
- Ph−¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr−íc.
2. KÕ to¸n tiÒn mÆt
2.1. Chøng tõ kÕ to¸n vµ nh÷ng quy ®Þnh trong h¹ch to¸n tiÒn mÆt
TiÒn mÆt t¹i quü cña doanh nghiÖp bao gåm tiÒn ViÖt Nam, kÓ c¶ ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng
b¹c, kim khÝ quý. KÕ to¸n tiÒn mÆt cÇn tu©n theo nh÷ng quy ®Þnh sau:
- ChØ ph¶n ¸nh vµo TK111 - TiÒn mÆt, sè tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng, bac, kim khÝ
quý, ®¸ quý thùc tÕ nhËp, xuÊt quü tiÒn mÆt. §èi víi nh÷ng kho¶n tiÒn thu ®−îc chuyÓn nép
ngay vµo ng©n hµng (kh«ng qua quü tiÒn mÆt cña ®¬n vÞ) th× kh«ng ghi bªn Nî TK 111 - TiÒn
mÆt mµ ghi vµo bªn Nî TK 113 - TiÒn ®ang chuyÓn.
- C¸c kho¶n tiÒn, vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý do doanh nghiÖp kh¸c vµ c¸ nh©n ký c−îc, ký
quü t¹i doanh nghiÖp x©y l¾p th× viÖc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n nh− c¸c lo¹i tµi s¶n b»ng tiÒn cña
®¬n vÞ. Riªng vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý tr−íc khi nhËp quü ph¶i lµm ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc
vÒ c©n, ®ong, ®o, ®Õm sè l−îng vµ träng l−îng, gi¸m ®Þnh chÊt l−îng. Sau ®ã tiÕn hµnh niªm
phong, cã x¸c nhËn cña ng−êi ký c−îc, ký qòy trªn dÊu niªm phong.
- Khi tiÕn hµnh nhËp, xuÊt quü tiÒn mÆt ph¶i cã phiÕu thu, phiÕu chi hoÆc chøng tõ nhËp, xuÊt
vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý vµ cã ®ñ ch÷ ký cña ng−êi nhËn, ng−êi giao, ng−êi cho phÐp
nhËp, xuÊt quü theo quy ®Þnh cña chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n. Mét sè tr−êng hîp ph¶i cã lÖnh
nhËp quü, xuÊt quü ®Ýnh kÌm.
- KÕ to¸n quü tiÒn mÆt ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm më sæ kÕ to¸n quü tiÒn mÆt, ghi chÐp hµng ngµy,
liªn tôc theo tr×nh tù ph¸t sinh c¸c kho¶n thu, chi, xuÊt, nhËp quü tiÒn mÆt, ng©n phiÕu,
ngo¹i tÖ, vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý vµ tÝnh ra sè tån quü ë mäi thêi ®iÓm. Riªng vµng,
b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý nhËn ký c−îc, ký quü ph¶i theo dâi riªng mét sæ hay mét phÇn sæ.

- Thñ quü chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ nhËp, xuÊt tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, kim
khÝ quý, ®¸ quý t¹i quü tiÒn mÆt. Hµng ngµy thñ quü ph¶i kiÓm kª sè tån quü tiÒn mÆt thùc tÕ,
®èi chiÕu víi sè liÖu, sæ quü tiÒn mÆt vµ sæ kÕ to¸n tiÒn mÆt. NÕu cã chªnh lÖch kÕ to¸n vµ
thñ quü ph¶i kiÓm tra l¹i ®Ó x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vµ kiÕn nghÞ biÖn ph¸p xö lý chªnh lÖch.
2.2. Tµi kho¶n sö dông:
§Ó h¹ch to¸n tæng hîp thu - chi tiÒn mÆt, kÕ to¸n sö dông TK 111 “TiÒn mÆt.
KÕt cÊu TK 111 nh− sau:
Bªn Nî :
• C¸c kho¶n tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, vµng, b¹c, ®¸ quý nhËp quü
• TiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng b¹c thõa ph¸t hiÖn khi kiÓm kª
• Chªnh lÖch tû gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng (®èi víi tiÒn mÆt ngo¹i tÖ)
Bªn Cã:
• TiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng, b¹c, ®¸ quý xuÊt quü
• TiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng b¹c thiÕu ë quü tiÒn mÆt
• Chªnh lÖch tû gi¸ ngo¹i tÖ gi¶m (®èi víi tiÒn mÆt ngo¹i tÖ).
Sè d− bªn Nî: TiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, ®¸ quý cßn tån quü.
Tµi kho¶n 111 - TiÒn mÆt ®−îc chi tiÕt thµnh 3 TK cÊp II.
- TK 1111 - TiÒn ViÖt Nam.
- TK 1112 - Ngo¹i tÖ.
- TK 1113 - Vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý.
2.3. KÕ to¸n thu - chi tiÒn mÆt b»ng tiÒn Ng©n hµng ViÖt Nam
9 Khi thu tiÒn b¸n hµng, kÕ to¸n ghi:
- Doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ.
Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 512 - Doanh thu b¸n hµng néi bé
Cã TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n nép Nhµ n−íc (3331)
- Doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph−¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp
Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 512 - Doanh thu b¸n hµng néi bé
9 Khi thu tiÒn tõ c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng kh¸c, ghi:
Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
Cã TK 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh.
Cã TK 711 - Thu nhËp kh¸c.
Cã TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n nép Nhµ n−íc (3331)
9 Khi thu tiÒn tõ c¸c kho¶n nî ph¶i thu, ghi:
Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
Cã TK 131 - Ph¶i thu kh¸ch hµng.
Cã TK 136 - Ph¶i thu néi bé.
Cã TK 138 - Ph¶i thu kh¸c.
Cã TK 141 - T¹m øng.
Cã TK 144 - ThÕ chÊp, ký c−îc, ký quü ng¾n h¹n.
Cã TK 244 - ThÕ chÊp, ký c−îc, ký quü dµi h¹n.
9 NhËn vèn ng©n s¸ch, cÊp trªn cÊp, nhËn vèn gãp liªn doanh b»ng tiÒn mÆt, ghi:
Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
Cã TK 411 - Nguån vèn kinh doanh.
9 Khi thu tiÒn tõ c¸c ho¹t ®éng ®Çu t−, ghi:
Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
Cã TK 121, 128, 221, 222, 223, 228...
9 Khi xuÊt tiÒn mÆt ®Ó mua vËt t−, hµng ho¸, tµi s¶n.
- Doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ, ghi

Nî TK 151, 152, 153, 156, 157,211, 213...
Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ
Cã TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
- Doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph−¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp.
Nî TK 156 - Hµng ho¸
Nî TK 211 - TSC§ h÷u h×nh
Cã TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
9 Khi xuÊt tiÒn mÆt ®Ó tr¶ tiÒn vay, c¸c kho¶n ph¶i tr¶.
Nî TK 311 - Vay ng¾n h¹n.
Nî TK 341 - Vay dµi h¹n.
Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n.
Nî TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép NN.
Nî TK 336 - Ph¶i tr¶ néi bé.
Nî TK 338 - Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c
Cã TK 111 - TiÒn mÆt (1111).
9 Khi xuÊt tiÒn mÆt ®Ó chi cho c¸c ho¹t ®éng ®Çu t− tµi chÝnh.
Nî TK 121, 128, 221, 222, 223
Nî TK 635 - Chi phÝ tµi chÝnh
Cã TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
9 Khi xuÊt tiÒn mÆt ký c−îc, ký quü, ghi.
Nî TK 144 - ThÕ chÊp, ký c−îc, ký quü ng¾n h¹n
Nî TK 244 - Ký c−îc, ký quý dµi h¹n.
Cã TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
9 Khi xuÊt tiÒn mÆt göi vµo ng©n hµng, t¹m øng, ghi:
Nî TK 112 - TiÒn göi Ng©n hµng (1121)
Nî TK 141 - TiÒn t¹m øng.
Cã TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
2.4. KÕ to¸n thu - chi ngo¹i tÖ :
NhËp quü tiÒn mÆt b»ng ngo¹i tÖ, c¨n cø vµo tû gi¸ giao dÞch cña nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
sinh, hoÆc tû gi¸ mua b×nh qu©n trªn thÞ tr−êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do Ng©n hµng Nhµ n−íc
ViÖt nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô kinh tÕ ®Ó quy ®æi sang §ång ViÖt Nam ®Ó ghi
sæ kÕ to¸n, ghi:
9 Khi b¸n hµng thu b»ng ngo¹i tÖ, ghi:
Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1112)
Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n nép NN(3331)
§ång thêi ghi: Nî TK 007 - Nguyªn tÖ
9 C¸c kho¶n doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh, thu nhËp kh¸c b»ng ngo¹i tÖ:
Nî TK 111-TiÒn mÆt (1112)
Cã TK 515 - Doanh thu H§TC
Cã TK 711 - Thu nhËp kh¸c
Cã TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n nép NN(3331)
§ång thêi ghi: Nî TK 007- Nguyªn tÖ
9 Khi thu ®−îc tiÒn nî ph¶i thu b»ng ngo¹i tÖ (Ph¶i thu kh¸ch hµng, ph¶i thu néi bé...):
- NÕu ph¸t sinh lç chªnh lÖch tû gi¸ trong giao dÞch thanh to¸n nî ph¶i thu, ghi:
Nî c¸c TK 111 (1112) (Tû gi¸ hèi ®o¸i ngµy giao dÞch)
Nî TK 635 - Chi phÝ tµi chÝnh (Lç tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã TK 131, 136, 138 (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n).
- NÕu ph¸t sinh l·i tû gi¸ hèi ®o¸i khi thanh to¸n nî ph¶i thu b»ng ngo¹i tÖ, ghi:
Nî TK 111 (1112) (Tû gi¸ hèi ®o¸i ngµy giao dÞch)
Cã TK 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh (L·i tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã TK 131, 136, 138... (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n).

§ång thêi ghi: Nî TK 007 - Nguyªn tÖ
- Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n vay b»ng ngo¹i tÖ, ghi:
Nî TK 111 (1112) (Tû gi¸ hèi ®o¸i ngµy giao dÞch)
Cã TK 311, 341(Tû gi¸ hèi ®o¸i ngµy giao dÞch)
XuÊt quü tiÒn mÆt b»ng ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n, chi tr¶ cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh
doanh. NÕu cã chªnh lÖch gi÷a tû gi¸ thùc tÕ thu ngo¹i tÖ trong kú vµ tû gi¸ ngµy ph¸t sinh
nghiÖp vô chi ngo¹i tÖ th× ph¶n ¸nh sè chªnh lÖch nµy trªn tµi kho¶n 515 (nÕu l·i tû gi¸ hèi ®o¸i)
hoÆc tµi kho¶n 635 - Chi phÝ tµi chÝnh (nÕu lç tû gi¸ hèi ®o¸i):
9 Khi mua hµng ho¸, dÞch vô thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ:
- NÕu ph¸t sinh lç tû gi¸ hèi ®o¸i trong giao dÞch mua vËt t−, hµng ho¸, TSC§, dÞch vô:
Nî TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 241, 623, 627, 641, 642, 133... (Theo tû
gi¸ hèi ®o¸i ngµy giao dÞch)
Nî TK 635 - Chi phÝ tµi chÝnh (Lç tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã TK 111 (1112) (Theo tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n).
- NÕu ph¸t sinh l·i tû gi¸ hèi ®o¸i trong giao dÞch mua ngoµi hµng ho¸, dÞch vô, ghi:
Nî TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 241, 623, 627, 641, 642, 133...(Theo tû
gi¸ hèi ®o¸i ngµy giao dÞch)
Cã TK 111 (1112) (Theo tû gi¸ ghi sæ kÕ to¸n)
Cã TK 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh (L·i tû gi¸ hèi ®o¸i).
9 Khi thanh to¸n nî ph¶i tr¶ (Ph¶i tr¶ ng−êi b¸n,vay ng¾n h¹n, dµi h¹n, nî dµi h¹n, ...):
- NÕu ph¸t sinh lç tû gi¸ hèi ®o¸i trong giao dÞch thanh to¸n nî ph¶i tr¶, ghi:
Nî TK 311, 315, 331, 336, 341, 342... (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n)
Nî TK 635 - Chi phÝ tµi chÝnh (Lç tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã TK 111 (1112) (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n).
- NÕu ph¸t sinh l·i tû gi¸ hèi ®o¸i trong giao dÞch thanh to¸n nî ph¶i tr¶, ghi:
Nî TK 311, 315, 331, 336, 341, 342... (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n)
Cã TK 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh (L·i tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã TK 111 (1112) (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n).
9 Khi xuÊt quü tiÒn mÆt b»ng tiÒn ViÖt Nam ®Ó mua ngo¹i tÖ nhËp quü:
Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1112)
Cã TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
§ång thêi ghi: Nî TK 007 - Nguyªn tÖ
9 Khi b¸n ngo¹i tÖ thu b»ng tiÒn ViÖt Nam:
- NÕu tû gi¸ hèi ®o¸i ngµy xuÊt b¸n > tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n trong kú, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
Cã TK 515 - Doanh thu H§TC
Cã TK 111- TiÒn mÆt (1112)
§ång thêi ghi: Cã TK 007- Nguyªn tÖ
- NÕu tû gi¸ hèi ®o¸i ngµy xuÊt b¸n < tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n trong kú, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
Nî TK 635 - Chi phÝ tµi chÝnh
Cã TK 111 - TiÒn mÆt (1112)
§ång thêi ghi: Cã TK 007 - Nguyªn tÖ
Thêi ®iÓm cuèi n¨m tµi chÝnh, doanh nghiÖp ph¶i ®¸nh gi¸ l¹i c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc
ngo¹i tÖ (®¬n vÞ tiÒn tÖ kh¸c víi ®¬n vÞ tiÒn tÖ chÝnh thøc sö dông trong kÕ to¸n) theo tû gi¸ hèi ®o¸i
b×nh qu©n liªn ng©n hµng do Ng©n hµng Nhµ n−íc c«ng bè t¹i thêi ®iÓm cuèi n¨m tµi chÝnh, cã thÓ
ph¸t sinh chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i (l·i hoÆc lç). Doanh nghiÖp ph¶i chi tiÕt kho¶n chªnh lÖch tû
gi¸ hèi ®o¸i ph¸t sinh do ®¸nh gi¸ l¹i c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ nµy cña ho¹t ®éng ®Çu t− x©y dùng c¬
b¶n (giai ®o¹n tr−íc ho¹t ®éng) (TK 4132) vµ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh (TK 4131):
9 NÕu ph¸t sinh l·i tû gi¸ hèi ®o¸i, ghi:
Nî TK 111 (1112)
Cã TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i (4131, 4132).

