Khảo sát các vấn đề liên quan đến thuốc trên bệnh nhân lao và bệnh phổi tại một bệnh viện thuộc tỉnh Kiên Giang năm 2024

Sử dụng thuốc không hợp lý là vấn đề bất cập của nhiều quốc gia, đặc biệt là trong các bệnh viện, làm tăng chi phí điều trị và giảm chất lượng chăm sóc sức khỏe. Bệnh lao và các bệnh phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, và việc điều trị lao thường phát sinh nhiều vấn đề liên quan đến thuốc (DRP). Tại Việt Nam, nghiên cứu về DRP còn rải rác, đặc biệt tại các bệnh viện tuyến tỉnh như Kiên Giang, nơi chưa có khảo sát cụ thể về DRP trong điều trị lao và bệnh phổi. Do đó, nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định thực trạng DRP tại một bệnh viện ở Kiên Giang để làm cơ sở cho các biện pháp can thiệp dược lâm sàng.

Nghiên cứu này hướng đến các chuyên gia y tế, dược sĩ lâm sàng, và các nhà quản lý y tế, đặc biệt là những người làm việc trong lĩnh vực điều trị bệnh lao và bệnh phổi, nhằm cung cấp cơ sở dữ liệu thực tế để xây dựng và triển khai các biện pháp can thiệp dược lâm sàng hiệu quả, góp phần tối ưu hóa việc sử dụng thuốc và nâng cao chất lượng điều trị cho bệnh nhân.

Các vấn đề liên quan đến thuốc (DRP) là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc sử dụng thuốc không hợp lý, làm giảm hiệu quả và an toàn trong điều trị. Nghiên cứu này nhằm xác định tỷ lệ DRP trên tổng số ngày nằm viện của bệnh nhân lao và bệnh phổi, đồng thời tìm hiểu các yếu tố liên quan. Phương pháp nghiên cứu là mô tả cắt ngang hồi cứu hồ sơ bệnh án của 200 bệnh nhân điều trị nội trú tại Khoa Lao - Phổi của một bệnh viện ở Kiên Giang trong năm 2024, với việc xác định và phân loại DRP theo khuyến cáo của Bộ Y tế Việt Nam. Kết quả cho thấy DRP xuất hiện với tỷ lệ cao (83.5% trên 200 hồ sơ bệnh án được chọn ngẫu nhiên, tương đương 1,924 DRP trên 2,304 ngày nằm viện). DRP liên quan đến lựa chọn thuốc là phổ biến nhất (chiếm 60.6%), trong đó nổi bật là kê đơn không có chỉ định phù hợp (44.1%) và tương tác thuốc có ý nghĩa lâm sàng (26.4%). DRP liên quan đến liều dùng là nhóm phổ biến thứ hai (22.9%), chủ yếu do việc sử dụng liều quá thấp (19.3%). Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc sử dụng đa thuốc (từ 5 thuốc trở lên mỗi ngày) làm tăng tỷ lệ mắc DRP lên gấp 2.5 lần so với việc sử dụng ít thuốc hơn (72.8% so với 29.4%, p < 0.001). Các yếu tố khác như tuổi, giới tính, số bệnh mắc kèm hay thời gian công tác của bác sĩ không cho thấy mối liên quan có ý nghĩa thống kê đến tỷ lệ xuất hiện DRP. Tóm lại, DRP về lựa chọn thuốc là phổ biến nhất và việc sử dụng đa thuốc có liên quan đáng kể đến sự gia tăng DRP. Nghiên cứu này cung cấp cơ sở quan trọng cho việc triển khai các biện pháp can thiệp dược lâm sàng nhằm cải thiện chất lượng điều trị và an toàn thuốc cho bệnh nhân lao và bệnh phổi.