Khóa luận tốt nghiệp đại học: Nghiên cứu kiểu dạy học “dựa trên cơ sở vấn đề” trong tổ chức hoạt động nhận thức Chương “Động học chất điểm” vật lý 10 THPT theo định hướng phát triển năng lực

Trong bối cảnh thế kỷ XXI, thời đại của trí tuệ sáng tạo và hội nhập kinh tế, giáo dục Việt Nam đứng trước yêu cầu cấp thiết phải đổi mới mạnh mẽ, toàn diện. Việc nâng cao chất lượng dạy học và định hướng phát triển năng lực cho người học thông qua đổi mới phương pháp giảng dạy, đặc biệt là các mô hình dạy học tích cực như dạy học dựa trên cơ sở vấn đề, là trọng tâm nhằm đào tạo thế hệ công dân có kiến thức, kỹ năng và phẩm chất phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước.

Nghiên cứu này hướng đến đối tượng là các giáo viên Vật lý cấp THPT, sinh viên ngành Sư phạm Vật lý, các nhà nghiên cứu giáo dục và quản lý giáo dục quan tâm đến đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm phát triển năng lực người học.

Khóa luận này tập trung nghiên cứu và áp dụng kiểu dạy học "dựa trên cơ sở vấn đề" nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và phát triển năng lực cho học sinh trong chương "Động học chất điểm" môn Vật lý 10 THPT. Nghiên cứu hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về phương pháp dạy học dựa trên cơ sở vấn đề, đồng thời phân tích đặc điểm nội dung kiến thức của chương học này. Trên cơ sở đó, khóa luận xây dựng tiến trình tổ chức dạy học và thiết kế các giáo án cụ thể, minh họa việc tích hợp phương pháp này vào giảng dạy thực tế. Tiến hành thực nghiệm sư phạm tại trường THPT Phan Bội Châu, Quảng Nam, để đánh giá hiệu quả của phương pháp đề xuất thông qua các bài kiểm tra và phiếu thăm dò ý kiến học sinh. Kết quả thực nghiệm cho thấy việc áp dụng dạy học dựa trên cơ sở vấn đề đã tích cực hóa hoạt động nhận thức của học sinh, nâng cao khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn và cải thiện đáng kể chất lượng học tập môn Vật lý, góp phần vào công cuộc đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực ở trường phổ thông.