Khóa luận tốt nghiệp đại học: Tổ chức hoạt động dạy học chương “Động lực học chất điểm” vật lí 10 cơ bản theo định hướng phát triển năng lực

Giáo dục phổ thông Việt Nam đang chuyển dịch từ phương pháp tiếp cận nội dung sang định hướng phát triển năng lực, đòi hỏi đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) và kiểm tra đánh giá. Tình trạng học sinh học tập thụ động, thiếu sáng tạo và khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn vẫn còn phổ biến. Môn Vật lí, đặc biệt là chương "Động lực học chất điểm" trong Vật lí 10, đóng vai trò nền tảng. Do đó, việc nghiên cứu các giải pháp tổ chức hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho chương này là cần thiết để nâng cao hiệu quả giáo dục và phát triển toàn diện học sinh.

Giáo viên Vật lí bậc trung học phổ thông, đặc biệt là những người quan tâm và muốn áp dụng phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực.

Khóa luận này tập trung nghiên cứu và đề xuất phương án tổ chức hoạt động dạy học chương "Động lực học chất điểm" Vật lí 10 cơ bản theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh trung học phổ thông. Mục tiêu chính là xây dựng cơ sở lí luận và thực tiễn về phương pháp dạy học này, đồng thời góp phần hình thành và phát triển các năng lực quan trọng cho học sinh như năng lực sáng tạo, giải quyết vấn đề, làm việc nhóm và giao tiếp. Nghiên cứu đã tiến hành phân tích sâu về cấu trúc chương trình, nội dung kiến thức, chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương "Động lực học chất điểm", cũng như chỉ ra những khó khăn và sai lầm thường gặp của học sinh khi học phần này. Từ đó, tác giả đã thiết kế các tiến trình dạy học cụ thể cho các bài quan trọng như "Ba định luật Newton", "Lực đàn hồi của lò xo. Định luật Hooke" và "Lực ma sát", nhằm khuyến khích học sinh chủ động chiếm lĩnh tri thức, vận dụng kiến thức vào các tình huống thực tiễn và phát triển tư duy. Kết quả thực nghiệm sư phạm tại các trường THPT cho thấy phương án dạy học đề xuất đã bước đầu mang lại hiệu quả tích cực, giúp nâng cao hứng thú học tập, tính tích cực và tự lực của học sinh. Mặc dù còn đối mặt với một số hạn chế như thời lượng tiết học, kinh nghiệm giáo viên và trình độ không đồng đều của học sinh, nghiên cứu khẳng định tính khả thi và tiềm năng của việc áp dụng PPDH định hướng phát triển năng lực. Khóa luận là tài liệu tham khảo hữu ích cho giáo viên Vật lí trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trung học.