TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG
KHOA TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHUYÊN NGÀNH TÀI CHÍNH QUỐC TẾ
-------***-------
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Đề tài:
Hoạt động kinh doanh ngoại hối tại các Ngân hàng
thƣơng mại Việt nam: Thực trạng và một số giải
pháp phòng ngừa rủi ro
Sinh viên thực hiện : Hoàng Tú Anh
Lớp : Anh 1
Khoá : 45
Giáo viên hướng dẫn : TS. Đặng Thị Nhàn
Hà Nội, tháng 05/2010
i
LỜI CẢM ƠN
Khóa luận tốt nghiệp chuyên ngành Tài Chính Ngân Hàng với đề tài
“Hoạt động kinh doanh ngoại hối tại các Ngân hàng thƣơng mại Việt nam:
Thực trạng và một số giải pháp phòng ngừa rủi ro” là thành quả đúc kết từ
những kiến thức đã thu nhận được sau 4 năm học tập tại khoa Tài Chính Ngân
Hàng trường Đại học Ngoại Thương của tác giả.
Tôi muốn bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn chân thành tới Cô giáo,
Tiến sỹ Trần Thị Lương Bình, khoa Tài Chính Ngân Hàng, trường Đại học
Ngoại Thương, người đã hết lòng hướng dẫn tôi từ bước xây dựng đề cương
đến khi triển khai nghiên cứu hoàn thành khóa luận.
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong khoa Tài Chính Ngân Hàng,
trường Đại học Ngoại Thương đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành khóa luận
này.
Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành tới gia đình, bàn bè
đã động viên, khích lệ tôi hoàn thành khóa luận này.
Xin trân trọng cảm ơn!
ii
MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................... 1
CHƢƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ KINH DOANH NGOẠI
HỐI TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI.......................................... 5
1. Tổng quan về thị trƣờng ngoại hối ......................................................... 5
1.1. Khái niệm về thị trường ngoại hối .......................................................... 5
1.2. Đặc trưng của thị trường ngoại hối ......................................................... 5
1.3. Các chủ thể tham gia thị trường ngoại hối. .............................................. 7
2. Tổng quan về hoạt động kinh doanh ngoại hối tại các Ngân hàng
thƣơng mại. ................................................................................................... 8
2.1. Tổng quan về Ngân hàng thương mại ...................................................... 8
2.1.1. Khái niệm của Ngân hàng thương mại.................................................. 8
2.1.2. Chức năng của Ngân hàng thương mại ................................................ 9
2.2. Tổng quan về hoạt động kinh doanh ngoại hối ...................................... 10
2.2.1. Khái niệm về hoạt động kinh doanh ngoại hối .................................... 10
2.2.2. Đặc trưng cơ bản của hoạt động kinh doanh ngoại hối ...................... 11
2.2.3. Các nghiệp vụ cơ bản trong kinh doanh ngoại hối. ............................. 11
2.2.4. Vai trò của hoạt động kinh doanh ngoại hối đối với các Ngân hàng
thương mại. .................................................................................................. 15
3. Các rủi ro trong kinh doanh ngoại hối tại các Ngân hàng thƣơng mại.
..................................................................................................................... 16
iii
3.1. Một số rủi ro thường gặp trong kinh doanh ngoại hối tại các Ngân hàng
thương mại. .................................................................................................. 16
3.1.1. Rủi ro tỷ giá. ....................................................................................... 16
3.1.2. Rủi ro lãi suất ..................................................................................... 16
3.1.3. Rủi ro do môi trường thông tin ........................................................... 17
3.1.4. Rủi ro hoạt động ................................................................................. 17
3.1.5. Rủi ro đạo đức. ................................................................................... 17
3.2. Nguyên nhân phát sinh rủi ro trong kinh doanh ngoại hối tại các Ngân
hàng thương mại........................................................................................... 18
3.3. Một số biện pháp phòng ngừa rủi ro trong kinh doanh ngoại hối tại các
Ngân hàng thương mại. ................................................................................ 20
4. Một số bài học kinh nghiệm về phòng ngừa rủi ro trong kinh doanh
ngoại hối ...................................................................................................... 22
CHƢƠNG II. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG VÀ RỦI RO TRONG
KINH DOANH NGOẠI HỐI TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
VIỆT NAM ................................................................................................. 26
1. Thực trạng hoạt động kinh doanh ngoại hối tại các Ngân hàng thƣơng
mại Việt Nam .............................................................................................. 26
1.1. Các yếu tố tác động tới hoạt động kinh doanh ngoại hối tại các Ngân
hàng thương mại Việt Nam. ......................................................................... 26
1.1.1. Yếu tố khách quan .............................................................................. 26
1.1.2. Yếu tố chủ quan .................................................................................. 30
1.2. Đánh giá chung hoạt động kinh doanh ngoại hối tại các Ngân hàng
thương mại Việt nam. ................................................................................... 32
iv
1.2.1. Những thành tựu đạt được .................................................................. 32
1.2.2. Những hạn chế còn tồn tại .................................................................. 41
1.2.3. Cơ hội và thách thức đối với hoạt động kinh doanh ngoại hối của các
Ngân hàng thương mại Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. ......................... 45
2. Thực trạng rủi ro thƣờng gặp trong hoạt động kinh doanh ngoại hối
tại các Ngân hàng thƣơng mại Việt Nam. ................................................. 46
2.1. Một số rủi ro thường gặp trong kinh doanh ngoại hối tại các Ngân hàng
thương mại Việt Nam. .................................................................................. 46
2.1.1. Rủi ro tỷ giá. ....................................................................................... 46
2.1.2. Rủi ro do môi trường thông tin ........................................................... 49
2.1.3. Rủi ro đạo đức .................................................................................... 50
2.1.4. Rủi ro do trình độ tác nghiệp. ............................................................. 52
2.1.5. Rủi ro do vận hành ............................................................................. 53
2.1.6. Rủi ro do quản lý ................................................................................ 53
2.2. Đánh giá thực trạng áp dụng các biện pháp phòng ngừa rủi ro trong kinh
doanh ngoại hối tại các Ngân hàng thương mại Việt Nam ............................ 54
CHƢƠNG III: CÁC GIẢI PHÁP PHÒNG NGỪA RỦI RO TRONG
KINH DOANH NGOẠI HỐI TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
VIỆT NAM ................................................................................................. 57
1. Định hƣớng phát triển hoạt động kinh doanh ngoại hối của các Ngân
hàng thƣơng mại Việt Nam trong thời gian tới. ....................................... 57
2. Các giải pháp phòng ngừa rủi ro trong kinh doanh ngoại hối đối với
các NHTM Việt Nam. ................................................................................. 58
2.1. Hoàn thiện công cụ quản lý rủi ro bằng hạn mức ................................... 58