1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA KINH TẾ - LUẬT
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Đề tài: GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY XUẤT KHẨU HÀNG THỦ
CÔNG MỸ NGHỆ TỈNH THANH HÓA
NGÀNH ĐÀO TẠO: KINH TẾ
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ
Giáo viên hướng dẫn Sinh viên thực tập
- Họ và tên : TH.S Thái Thu Hương - Họ và tên: Lê Thị Trang
- Bộ môn : Quản lý kinh tế - Lớp (Lớp hành chính): K54F5
HÀ NỘI, 2021
2
MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................................. 3
LỜI MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 5
1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 5
2. Đối tượng, mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................... 6
3. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................................. 7
4. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................................... 7
5. Kết cấu khóa luận ..................................................................................................... 8
1.1 Một số vấn đề cơ bản về thủ công mỹ nghệ và xuất khẩu thủ công mỹ nghệ ...... 9
1.1.1 Một số khái niệm cơ bản ................................................................................... 9
1.1.2 Đặc điểm của mặt hàng thủ công mỹ nghệ xuất khẩu .................................... 12
1.1.3 Vai trò của phát triển xuất khẩu thủ công mỹ nghệ ........................................ 13
1.2 Những nhân tố ảnh hưởng đến phát triển xuất khẩu thủ công mỹ nghệ ............. 15
1.2.1 Nhân tố vi mô (các nhân tố từ phía doanh nghiệp) ......................................... 15
1.2.2 Nhân tố vĩ mô.................................................................................................. 16
2.1. Khái quát tình hình phát triển xuất khẩu thủ công mỹ nghệ............................... 19
2.1.1 Tình hình sản xuất thủ công mỹ nghệ của các doanh nghiệp, làng nghề tại tỉnh
thanh hóa .................................................................................................................... 19
2.1.2 Thực trạng xuất khẩu mặt hàng thủ công mỹ nghệ tỉnh thanh hóa ................. 21
2.2 Thực trạng phát triển hàng thủ công mỹ nghệ xuất khẩu tại tỉnh thanh hóa ........... 23
2.2.1 Thực trạng các chính sách nhằm thúc đẩy phát triển xuất khẩu hàng thủ công
mỹ nghệ tại tỉnh Thanh Hóa. ...................................................................................... 23
2.2.2. Thực trạng phát triển xuất khẩu mặt hàng thủ công mỹ nghệ tỉnh Thanh Hóa.25
2.3 Nhân tố ảnh hưởng đến xuất khẩu mặt hàng thủ công mỹ nghệ. ............................ 28
2.3.1. Nhân tố trong nước .......................................................................................... 28
2.3.2. nhân tố ngoài nước ........................................................................................... 30
2.4 Đánh giá chung về xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tỉnh Thanh Hóa .................. 31
2.4.1. Những thành tựu .............................................................................................. 31
2.5.2. Những Hạn chế và nguyên nhân. ..................................................................... 31
3
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CƠ BẢN ĐẨY MẠNH XUẤT
KHẨU HÀNG THỦ CÔNG MỸ NGHỆ TỈNH THANH HÓA ĐẾN NĂM 2021,
HƯỚNG TỚI NĂM 2025 ................................................................................................. 33
3.1 Quan điểm, định hướng và mục tiêu để mạnh xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tỉnh
Thanh Hóa hướng đến năm 2025 .................................................................................. 33
3.1.1 Quan điểm đẩy mạnh xuất khẩu Thủ Công mỹ nghệ của tỉnh Thanh Hóa ....... 33
3.1.2 Định hướng phát triển xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tỉnh Thanh Hóa hướng
đến năm 2025 ............................................................................................................. 34
3.1.3 Mục tiêu xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tỉnh Thanh Hóa đến năm 2025 ... 35
3.2 Giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tỉnh Thanh Hóa ................ 36
3.2.1 Các giải pháp đối với doanh nghiệp. ................................................................. 36
3.2.2 Những giải pháp từ phía Nhà nước .................................................................. 40
3.3 Một số kiến nghị ...................................................................................................... 44
3.3.1 Kiến nghị với chính phủ .................................................................................... 44
3.3.2 Kiến nghị với hoạt động các doanh nghiệp. ...................................................... 44
KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 46
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................. 47
4
DANH MỤC BẢNG BIỂU
STT
Tên bảng
1
Bảng 2.1: Các làng nghề truyền thống tỉnh Thanh Hóa
2
Bảng 2.2: Kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ so
với kim ngạch xuất khẩu của tỉnh
3
Bảng 2.3: Cơ cấu mặt hàng thủ công mỹ nghệ xuất khẩu
giai đoạn 2016 – 2020
4
Bảng 2.4: Hệ thống văn bản chính sách về xuất khẩu hàng
thủ công mỹ nghệ của Nhà nước
5
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Việt Nam là nước đang phát triển có nền kinh tế thị trường định hướng XHCH. Để
phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, Việt Nam đang thực hiện mô hình kinh tế hướng
về xuất khẩu trên cơ sở tận dụng những lợi thế so sánh của đất nước như vị trí địa lý thuận
lợi, tài nguyên thiên nhiên phong phú hay nguồn lao động rẻ. Trong điều kiện hiện nay,
việc phát triển những ngành kinh tế tận dụng những lợi thế so sánh đó như dệt may, thủy
sản, khoáng sản, thủ công mỹ nghệ (TCMN)…là những ngành kinh tế chủ lực cho xuất
khẩu của nước ta đang là lựa chọn đúng đắn.
Thanh Hóa là tỉnh có bề dày lịch sử hào hùng, là tỉnh có dân số đông, là nơi có
truyền thống văn hóa rất phong phú và độc đáo, có nhiều làng nghề truyền thống sản xuất
hàng thủ công mỹ nghệ lâu đời, với nguồn lao động dồi dào. Trong những năm qua, hàng
thủ công mỹ nghệ đã đem lại nhiều lợi ích cho Thanh Hóa, giải quyết được công ăn việc
làm cho hàng nghìn lao động tại địa phương, gia tăng mức thu nhập cho người lao động và
góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh. Hàng năm, giá trị xuất khẩu của ngành thủ công
mỹ nghệ đã đóng góp hơn 1,3% vào GDP của tỉnh. Tỉnh với những làng nghề có lịch sử
hình thành lâu đời, mang đặc tính riêng gắn với truyền thống lịch sử văn hóa. Nhiều sản
phẩm thủ công truyền thống của các làng nghề trên địa bàn huyện nổi tiếng trong và ngoài
nước được du khách gần xa biết đến như: Mỹ nghệ sơn mài Tiên Sơn, thổ cẩm làng Ngọc,
Chiếu cói Nga Sơn… Tuy nhiên, so với tiềm năng thì xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ
của tỉnh còn đứng trước rất nhiều thách thức. Đó là các nhà sản xuất và xuất khẩu hàng thủ
công mỹ nghệ đang gặp rất nhiều khó khăn như khó khăn về nguồn nguyên liệu bởi nguồn
nguyên liệu trong nước đang có nguy cơ cạn kiệt, khó khăn trong việc huy động các nguồn
lực tài chính để tiến hành sản xuất các đơn hàng có quy mô lớn, khó khăn về đội ngũ lao
động có tay nghề cao mặc dù nguồn lao động atrong tỉnh khá dồi dào…Ngoài ra, thị trường
xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ của tỉnh luôn mất ổn định, thiếu bền vững, một số thị
trường đang bị thu hẹp, vấn đề tìm kiếm các thị trường mới của các doanh nghiệp đang gặp
phải rất nhiều khó khăn, bế tắc. Hơn nữa, ở mỗi thị trường khác nhau thì yêu cầu về sản
phẩm thủ công mỹ nghệ cũng khác nhau, tuy nhiên các mặt hàng thủ công mỹ nghệ của
tỉnh chưa đa dạng về kiểu dáng, mẫu mã, các sản phẩm thường không có sự cải tiến theo
thời gian, chất lượng sản phẩm còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của
khách hàng…