BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
KHOA QUẢN LÝ XÃ HỘI
KHÓA LUẬN TT NGHIP
NGHI L CHÈO ĐÕ TRONG TANG MA
TI HUYN BA VÌ, HÀ NI
Khóa luận tốt nghiệp ngành : VĂN HÓA DU LỊCH
Ngƣời hƣớng dẫn : THS. NGHIÊM XUÂN MỪNG
Sinh viên thực hiện : PHÙNG ĐỨC OAI
Mã số sinh viên : 2005VDLA042
Khóa : 2020-2024
Lớp : 2005VDLA
HÀ NỘI - 2024
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đề tài khoá luận công tr nh nghên c u do c nh n tôi
thực hiện. Nh ng t qunghiên c u đƣ c tr nh à trong ho luận trung thực
và chƣa t ng đƣ c công ố trên t p ch hoa h c dƣới t h nh th c nào. Tôi in
hoàn toàn chịu tr ch nhiệm về công tr nh nghiên c u c a m nh.
Hà Nội, ngày ... tháng 04 năm 2024
S n v n t c ện
P ùng Đc Oai
LI CM ƠN
Trong sut quá trình h c tp t i H c Vin Hành Chính Quốc Gia, em đã
đƣ c h c hi ti p thu thêm nhiu ki n thu thêm nhiu ki n th c để làm hành
trang hi ra trƣờng. Khóa luận đƣ c thc hin trong mt khong thi gian khá
dài. Để th hoàn thành công trình nghiên c u c a mình, bản th n em đã nhận
đƣ c s h tr r t ln t phía các thy cô giáo, b n è ngƣời th n. Trƣớc h t, em
xin gi li cảm ơn ch n thành s u sắc ti thy giáo - ThS. Nghiêm Xuân M ng,
ngƣời trc ti p hƣớng dn em trong quá trình làm khóa lun tt nghip.
Em ng in à tỏ ng bi t ơn ch n thành tới các thy giáo c a Khoa
Qun hi - H c vin Hành chính Quc gia, nh ng ngƣời đã đem l i cho em
nh ng ki n th c b tr , cùng ích trong sut quá trình h c tp c a em t i H c
vin nh ng năm h c v a qua. Đng thời, em cũng in gi lời c m ơn ch n thành ti
Ban Gi m đốc, Phòng Đào t o c a H c vin đã t o điều kin cho em trong quá trình
h c tp và thc hiện đề tài nghiên c u.
Mặc đã nỗ lc c gng song chc chn khóa lun vn còn có nh ng
điểm thi u sót. Em r t mong ti p tc nhận đƣ c ý ki n đóng góp, chỉ bo c a thy
cô đ đề tài ngày càng hoàn thin và có giá tr hơn về mt lý lun và thc tin.
Em xin chân thành cảm ơn!
MC LC
LỜI CAM ĐOAN
LI CẢM ƠN
PHẦN MỞ ĐẦU .......................................................................................... 1
1. Lý do c ọn đề tà .................................................................................. 1
2. Tổng quan tìn ìn ng n cứu ........................................................ 2
3. Mục đíc ng n cứu............................................................................ 4
4. Đố tƣợng và p ạm v ng n cứu ...................................................... 4
5. P ƣơng p áp ng n cứu .................................................................... 5
7. Bố cục đề tà ng n cứu ...................................................................... 6
C ƣơng 1. CƠ SỞ THUYT VÀ KHÁI QUÁT V ĐỊA BÀN
NGHIÊN CỨU, ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CU ........................................ 7
1.1. Cơ sở lý thuyết ................................................................................... 7
1.1.1. Mt s khái niệm được s dụng trong đề tài .............................. 7
1.1.1.1. Văn hóa ...................................................................................... 7
1.1.1.2. Khái nim nghi l ....................................................................... 8
1.1.1.3. Khái nim tang ma ..................................................................... 9
1.1.2. Các yếu t tác động hình thành phong tc tang ma của người
Vit ........................................................................................................ 11
1.1.2.1.Yếu t lch s ............................................................................. 11
1.1.2.2. Yếu t văn hoá .......................................................................... 12
1.1.2.3. Yếu t tâm linh ......................................................................... 13
1.1.2.4. Yếu t xã hi - kinh tế .............................................................. 14
1.2. Khát quát v xã P ú Sơn uyện Ba Vì, thành ph Hà Ni ......... 15
1.2.1. Lch s và ngun gc ................................................................. 15
1.2.2. Phân b dân cư .......................................................................... 17
1.2.3. Ngôn ng .................................................................................... 17
1.2.4. Văn hoá và tín ngưỡng .............................................................. 18
1.2.5. Xã hi và kinh tế ........................................................................ 18
1.3. Khái quát v phong tc tang ma xã P ú Sơn, huyn Ba Vì, thành
ph Hà Ni .............................................................................................. 19
1.3.1. Quan niệm về cái chết................................................................ 19
1.3.2. Các nghi thức trong tang lễ ....................................................... 19
Tiu kết c ƣơng 1 ................................................................................... 21
Chƣơng 2. DIN TRÌNH VÀ ĐC ĐIM NGHI L CO ĐÕ TRONG
TANG MA XÃ PHÖ N, HUYN BA VÌ, TNH PH HÀ NI . 22
2.1. Din trình ca nghi l ..................................................................... 22
2.1.1. Chun b ..................................................................................... 22
2.1.2. Quy trình nghi l ........................................................................ 24
2.1.2.1. L ti ........................................................................................ 24
2.1.2.2. Chèo đò .................................................................................... 26
2.1.2.3. L bui sáng hôm sau .............................................................. 27
2.1.2.4. Chèo đò đường ......................................................................... 28
2.1.2.5. Ra đến huyệt ............................................................................. 29
2.1.2.6. Chiu qu 3 ngày ..................................................................... 31
2.1.3. Kết thúc nghi l .......................................................................... 31
2.2. Đặc đ m ca nghi l c èo đò trong tang ma ở xã P ú Sơn, uyện
Ba Vì, thành ph Hà Ni ....................................................................... 35
2.2.1. Tính cộng đồng ca nghi l ....................................................... 33
2.2.2. Tính biu tng trong trang phc, l vt th tc ca nghi l ... 35
2.2.2.1. Trang phc ............................................................................... 35
2.2.2.2. L vt ........................................................................................ 35
2.2.2.3. Th tc ..................................................................................... 36
2.2.3. S giao thoa gia các yếu t n hoá trong nghi lễ chèo đò ... 36
2.2.3.1. Nho giáo ................................................................................... 36
2.2.3.2. Đạo giáo................................................................................... 38