1
TRƯỜNG ĐẠI HC VĂN HÓA HÀ NI
KHOA VĂN HÓA DÂN TC THIU S
TÌNH TRNG CM C RUNG ĐẤT SN XUT CA
NGƯỜI KHƠ BN TRA XÃ CHING LƯƠNG, MAI
SƠN, SƠN LA, NHNG TÁC ĐỘNG CA NÓ ĐẾN SINH K
VÀ QUAN H NG X TC NGƯỜI
KHÓA LUN TT NGHIP
Ngành: Văn hóa Dân tc thiu s
Sinh viên thc hin: Trn Th Bích Cnh
Ging viên hướng dn: TS. Nguyn Th Vit Hương
HÀ NI - 2010
2
LI CM ƠN
Trước tiên, em xin chân thành cm ơn Khoa Văn hóa Dân tc thiu s,
Trường Đại hc Văn hóa Hà Ni đã to điu kin cho em thc hin lun văn
này. Em xin chân thành cm ơn cô giáo, TS Nguyn Th Vit Hương đã ch
bo cho em trong quá trình thc hin đề tài. Do kh năng và điu kin có
hn, thi gian nghiên cu chưa dài, vì vy nhng vn đề trình bày trong lun
văn chc chn còn nhiu thiếu sót, kính mong các thy giáo, cô giáo ch bo
và góp ý, b sung để lun văn đạt đưc kết qu mong mun,hoàn thin, ng
dng vào thc tế.
Em xin chân thành cm ơn!
Sinh Viên
Trn Th Bích Cnh
Lp Văn hóa Dân tc 12A
3
MC LC
1. Tính cp thiết ca đề tài …………………………………………... 1
2. Lch s nghiên cu ca đề tài……………………………………… 2
3. Mc đích nghiên cu …………………………………………………2
4. Đối tượng và phm vi nghiên cu……………………………………2
5. B cc ca đề tài………………………………………………………3
NI DUNG………………………………………………………4
Chương 1:Khái quát v tc người Khơ Mú và vic cm c rung
đất bn Tra xã Ching Lương, Mai Sơn, Sơn La…………… 4
1.1.Lch s tc người và quá trình t cư bn Tra xã Ching Lương xã
Ching Lương, Mai Sơn, Sơn La………………………………………….. 4
1.1.1. Nhng nét v bn Tra xã Ching Lương, Mai Sơn, Sơn La………...4
1.1.2 Lch s tc người và quá trình t cư………………………………… 8
1.2 Vic cm c rung đất ca người Khơ Mú ti bn Tra, xã Ching
Lương, Mai Sơn, Sơn La ………………………………………………….. 9
1.2.1 Thc trng cm c rung đất ca người Khơ mú ti bn Tra……… 9
Chương 2 Tác động ca vic cm c rung đất sn xut ca
người Khơ bn Tra xã Ching Lương,
Mai Sơn, Sơn La………………………………………………28
2.1 Đặc đim sinh kế truyn thng ca người Khơ Mú ti bn Tra xã
Ching Lương, Mai Sơn, Sơn La………………………………………….28
2.1.1. Đặc đim sinh kế truyn thng ca người Khơ bn Tra xã
Ching Lương, Mai Sơn, Sơn La…………………………………………..38
2.1.2 Tp quán s dng và qun lý rung đất…………………………….38
4
2.1.3 Hin trng qun lý và s dng rung đất ca người Khơ mú ti bn
Cha…………………………………………………………………………..46
2.2 nh hưởng ca vic cm c rung đất sn xut sn xut đến sinh kế
ca người Khơ Mú ti bn Tra……………………………………………49
Chương 3: Tác động ca vic cm c rung đất sn xut đến quan h ng
x tc người ti bn Tra xã Ching Lương, Mai Sơn, Sơn La………….56
3.1 ng x cng đồng trong truyn thng…………………………….….56
3.1 Tác động đến quan h ng x các tc người………………………….62
3.1.1 nh hưởng đến quan h ng x trong ni b tc người…………...62
3.1.2 nh hưởng đến quan h ng x ca người Khơ Mú vi các tc người
khác……………………………………………………………………….. 66
Chương 4:NHng đánh giá chung v nn cm c rung đất ti
bn Tra xã Ching Lương, Mai Sơn, Sơn La và mt s gii pháp
nhm gim thiu tác động tiêu cc ca nó………………..74
4.1 Nhng đánh giá chung v nn cm c………………………………..74
4.2 Mt s gii pháp nhm cng c quan h ng x tc người nâng cao ý
thc bo v tài nguyên đất ca người Khơ Mú………………………….77
4.3 Mt s khuyến ngh c th………………………………………….…81
4.3.1 Khuyến ngh ca người Khơ Mú…………………………………….81
4.3.2 Khuyến ngh ca nhóm nghiên cu………………………………….83
KT LUN
5
PHN M ĐẦU
6. Tính cp thiết ca đề tài
Đất đai là tư liu sn xut vô cùng quý giá đối vi đời sng ca người nông
dân Vit Nam nói chung và dân tc người Khơ Mú ti bn Tra xã Ching
Lương, Mai Sơn, tnh Sơn La nói riêng. Đất đai luôn gn lin vi cuc sng
ca con người, nếu thiếu đất con người không có nhà không an cư lc
nghip. Hin nay, ti bn Tra, xã Ching Lương, Mai Sơn, Sơn La xy ra hin
tượng vay n vi lãi xut cao, do thiếu n hoc không đủ kh năng hoàn tr
người dân đã phi gán đất sn sut cho ch n. Hu qu là người dân mt hết
đất sn xut khiến cuc sng mưu sinh hết sc khó khăn, t đó ny sinh
nhng vn đề mi trong đó có c nhng vn đề nóng hi, cp bách.
Tình trng cm đất sn xut đã đẩy nhân dân ti bn Tra lâm vào tình trng
đóí nghèo khó có li thoát. Năm 2002, tng s n ca các gia đình ti bn Tra
là 290 triu đồng/ 38 h đói nghèo. S tin 290 triu qu là không nh đối vi
nhng người mưu sinh dưới hình thc nông nghip nơi đây. H không có
kh năng chi tr bi phương tin mưu sinh ch yếu nay đã b tước đot chính
vì vy dn đến nhng vn đề mi trong đời sng xã hi nói chung, nhng
biến đổi v sinh kế nói riêng và đặc bit là nhng vn đề v quan h các tc
người. Trước tình trng trên chính quyn huyn Mai Sơn đã có nhng tác
động tích cc để giúp đỡ người dân Khơ Mú ti bn Tra nhm mc đích ci
thin kinh tế nâng cao cht lượng đời sng, song tình trng cm c rung đất
sn xut ti bn Tra đã để li hu qu ln cn phi có nhng bin pháp khc
phc. Đề tài: “ Tình trng cm c rung đất sn xut ca người Khơ
bn Tra xã ching Lương, Mai Sơn, Sơn La, tác động ca nó đến sinh kế
và quan h ng x tc ngườiđược đặt ra trong bi cnh thc tin y.
7. Lch s nghiên cu ca đề tài