Kinh Hoanh Hiện Đại Và

Binh Pháp Tôn Tử

Do tư duy trên chiến trường cũng có nhiều điểm tương đồng

với tư duy trên thị trường nên giới kinh tế có thể nghiên cứu

vận dụng mưu lược trong Binh pháp Tôn Tử vào hoạt động

quản trị kinh doanh.

Với lối tư duy tổng hợp biện chứng, Binh pháp Tôn Tử

(BPTT) đáp ứng nhu cầu tự thân của quá tŕnh phát triển kinh

tế và của phương pháp quản lí kinh tế thời hiện đại. BPTT

dài khoảng 8.000 chữ, gồm 13 thiên bàn về chiến lược, mưu

lược chỉ huy tác chiến, hình thức tấn công và phòng thủ; về

địa lí quân sự, trinh sát, giám điệp, cách dụ địch, hậu cần

quân sự... Xét dưới góc độ vận dụng BPTT vào kinh doanh,

xin nêu lên một số vấn đề sau:

Sự tương đồng giữa Quyết sách trên chiến trường và trên thị

trường

Cũng như trên chiến trường, quyết sách là nhân tố quan trọng

hàng đầu trên thị trường. Để có một quyết sách trong kinh doanh,

nhà doanh nghiệp phải có sự phân tích chiến lược chuẩn xác,

thấy rơ chỗ mạnh, chỗ yếu của mình, tính toán cái lợi, cái hại khi

tiến hành hoạt động kinh doanh, nắm vững lực lượng giữa mình

với các đối thủ cạnh tranh. BPTT đề ra Ngũ sự và Thất kế là

những nhân tố cần phân tích trước khi đi tới một quyết sách trên

thị trường mà giới kinh tế có thể tham khảo vận dụng.

Ngũ sự

Bao gồm:

“Đạo” chỉ mục đích cuộc chiến có hợp với chính nghĩa không.

Trong quản trị kinh doanh, Đạo có thể là những nguyên tắc như

số lượng và chất lượng sản phẩm, quy luật giá trị, lợi nhuận.

“Thiên” chỉ thiên thời

Trong quản trị kinh doanh đó là cơ hội.

“Địa” chỉ Địa lợi

Trong quản trị kinh doanh đó là địa bàn sản xuất, vận chuyển,

tiêu thụ sản phẩm

“Tướng” theo BPTT đó là người làm tướng phải có “Ngũ đức”:

Trí, Tín, Nhân, Dũng, Nghiêm.

Đó cũng là những phẩm chất không thể thiếu của nhà lănh đạo

doanh nghiệp.

“Pháp” chỉ hệ thống luật pháp, quy chế, kỉ luật.

Thất kế

Là 7 tiêu chuẩn mà BPTT cho rằng căn cứ vào đó có thể dự đoán

sự thắng lợi trong chiến tranh.

Một là người lănh đạo chiến tranh có Đạo (sự sáng suốt) không?

Hai là tướng cầm quân có tài năng không?

Ba là cuộc chiến có hợp với Thiên thời địa lợi không?

Bốn là kỉ cương của quân đội có chặt chẽ không?

Năm là binh lực có đủ mạnh không?

Sáu là binh sĩ có được tập luyện tốt không?

Bảy là việc thưởng phạt có nghiêm minh không?

Đây cũng là những căn cứ để có thể dự đoán tiền đồ của một sự

nghiệp kinh doanh. Điều quan trọng trong khi hạ quyết tâm một

trận đánh, một cuộc chiến, theo BPTT phải "biết mình, biết

người"; tức là căn cứ vào so sánh lực lượng trên chiến trường để

có cách đánh phù hợp. Trong kinh doanh cũng vậy, có chấp nhận

một cuộc hợp tác, cạnh tranh hay không? Hợp tác cạnh tranh

theo phương thức nào đều phải tính đến so sánh lực lượng giữa

doanh nghiệp mình với đối tác.

Chủ động ứng biến mau lẹ trong mọi tình huống

Trong chiến tranh, không những phải tạo lực mà còn phải tạo thế

chủ động ứng biến mau lẹ theo diễn biến của chiến trường, vừa

phải thận trọng, vừa phải táo bạo mới tránh được nguy cơ, tạo

được thời cơ, giành được chiến thắng. BPTT đă từng viết rằng

người chỉ huy tác chiến giỏi là người điều động được địch mà

không để địch điều động ḿnh, làm cho địch không thể tấn công

đúng chỗ mình mà mình có thể tấn công đúng chỗ địch, luôn luôn

giành quyền chủ động trên chiến trường.

Trong quản trị kinh doanh hiện đại, vấn đề cốt lõi là nắm được

quyền chủ động cạnh tranh trên thị trường. Trên cơ sở đó luôn

tạo ra sản phẩm mới, thị trường mới, luôn trong tư thế tìm tòi

phát hiện những kẽ hở trên thị trường đã bảo hòa để sản xuất mà

đưa sản phẩm vào đó.

Theo BPTT, để giành lợi thế trên chiến trường, cần có 5 điều phải

tránh:

Một là khi quân địch chiếm điểm cao thì không được tấn công.

Hai là khi quân địch dựa vào sườn điểm cao th́ không được tấn

công trực diện.

Ba là khi quân địch giả vờ thua chạy th́ không được truy đuổi.

Bốn là khi nhuệ khí quân địch đang hăng th́ không được tấn

công.

Năm là khi bao vây quân địch thì cần để tạo ra một khe hở, không

dồn địch vào thế làm liều, khi cần thiết thì có thể để địch tháo

chạy.

Năm điều này có thể vận dụng trong kinh doanh:

Không nên cạnh tranh chính diện với những doanh nghiệp có ưu

thế hơn mình.

Không nên cạnh tranh lâu dài với những doanh nghiệp rơ ràng có

tiềm năng lớn.

Khi chưa hiểu rơ đối thủ cạnh tranh thì không nên vội vàng manh

động.

Đối với các đối tác cạnh tranh trong nước ở thế yếu thì không

nên dồn ép họ đến chỗ phá sản.

Dụng binh phải thần tốc, kinh doanh phải nhanh tay

BPTT chủ trương dùng binh phải thần tốc mới thắng được địch.

“Thần tốc” được biểu hiện qua 5 mặt chủ yếu sau:

1) Tạo thế

Cái thế mà người thiện chiến tạo nên có thể ví như tảng đá từ

đỉnh núi cao mà giáng xuống, không gì có thể cản nổi. Muốn khi

tác chiến có thế đó thì trong thời bình phải dày công “tích thế”,

“tạo thế”.

Trong quản trị kinh doanh cũng vậy, phải tích luỹ sức mạnh để

tạo ra uy thế của mình, do đó cạnh tranh trên thị trường sẽ mạnh

hơn.

2) Đánh vào chỗ yếu của đối phương

BPTT nhấn mạnh “phát hiện và tấn công vào chỗ yếu của đối

phương thì đánh nhanh mới có hiệu quả”

Trong kinh doanh chỗ yếu của đối phương là những nhu cầu của

thị trường mà các đối tác khác chưa phát hiện ra hoặc chưa đáp

ứng được. Nếu doanh nghiệp nhanh chóng tạo ra sn phẩm mới

t́m ra thị trường mới trước khi đối tác cạnh tranh tạo ra, tìm ra thì

sẽ thu lợi lớn.

3) Thúc quân sĩ tiến nhanh

BPTT đă từng viết: “muốn quân sĩ lao nhanh vào tiêu diệt địch thì

phải làm cho họ căm thù địch, muốn nhanh chóng cướp của cải

của địch thì phải dùng tiền của thưởng cho quân sĩ”

Trong kinh doanh cũng vậy phải kích thích tinh thần và vật chất

thì công nhân viên chức mới hăng say làm việc, mọi kế hoạch

của doanh nghiệp mới hoàn thành nhanh chóng.

4) Gặp nguy cơ phải tìm ra lối thoát

Theo BPTT, khi lâm nguy tức là đứng trước nguy cơ thất bại nếu

bình tĩnh sáng suốt thì có thể vượt qua nguy cơ, xoay chuyển tình

thế biến bại thành thắng.

Trong kinh doanh luôn đòi hỏi nhà doanh nghiệp khi gặp nguy cơ

phải biết bình tĩnh sáng suốt, nhẫn nại để tìm ra cách xoay

chuyển tình thế.

5) Ra tay phải nhanh chóng

Trước trận đánh không được bộc lộ lực lượng, nhưng khi bắt đầu

trận đánh thì phải ra tay thật nhanh. Tôn Tử đă dùng hình ảnh

diễn tả chiến thuật này: “Trước trận đánh thì phải lặng lẽ như thục

nữ, trận đánh bắt đầu thì phải ra tay nhanh như thỏ sổ cũi, làm

cho địch không kịp trở tay”

Trong kinh doanh bình thường cũng không được bộc lộ hết lực

lượng, khi thời cơ đến phải tung lực lượng ra một cách nhanh

chóng để dành phần thắng trong cuộc cạnh tranh.