Lịch sử Pháp

Lịch sử Pháp

Nữ thần Tự do dẫn dắt nhân dân, bức họa nổi tiếng của Eugène Delacroix, 1831,

hiện nằm ở Bảo tàng Louvre

Lịch sử Pháp bắt đầu từ thời kỳ những con người đầu tiên di cư tới khu vực ngày

nay là nước Pháp. Những thành viên của Chi Người đầu tiên đã di cư tới khu vực

này hàng nghìn năm trước, trong khi người Cro-Magnons, đến vào khoảng 40.000

năm trước. Một số di chỉ khảo cổ khai quật ở Pháp đã chứng minh sự cư trú liên

tục của con người hiện đại từ Kỳ thượng đồ đá cũ.

Theo John T. Koch và nhiều nhà khoa học khác, nước Pháp thời đại đồ đồng là

một phần của hệ thống trao đổi thương mại gần biển gọi là Thời đại đồ đồng Đại

Tây Dương, trong đó bao gồm cả Anh, Ireland, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha nơi mà các nhóm ngôn ngữ Celt phát triển.[1][2][3][4][5][6][7]

Các ghi chép lịch sử đầu tiên xuất hiện vào thời đại đồ sắt, khi đó khu vực nước

Pháp ngày nay là một khu vực được biết đến là Gaul đối với người Hy Lạp và La

Mã cổ đại. Người Hy Lạp và La Mã đã chú ý tới sự xuất hiện của ba dân tộc chính

ở khu vực này, đó là người Gaul, người Aquitani, và người Belgae. Người Gaul,

bộ tộc lớn nhất và được chứng thực rõ ràng nhất, là nhóm người Celt nói thứ tiếng

được gọi là tiếng Gaul. Qua tiến trình lịch sử của thiên niên kỷ đầu tiên TCN,

người Hy Lạp, La Mã và Carthaginia đã thành lập các thuộc địa trên bờ biển Địa

Trung Hải và các đảo ngoài khơi. Cộng hòa La Mã đã sáp nhập vùng nam Gaul

thành tỉnh Gallia Narbonensis vào cuối thế kỷ thứ 2 TCN, quân đội La Mã dưới sự

chỉ huy của Julius Caesar đã chiếm đóng phần còn lại của Gaul trong các cuộc

Chiến tranh xứ Gaule từ năm 58 tới năm 51 TCN. Sau đó nền văn hóa La Mã-

Gaule nổi lên và Gaul dần hòa nhập vào Đế chế La Mã.

Vào các giai đoạn sau của Đế chế La Mã, Gaul là mục tiêu tấn công và di cư của

các bộ tộc man di, trong đó chủ yếu là người Frank Germanic. Vua Clovis I của

Frank thống nhất Gaul vào thế kỷ thứ 5, mở đầu cho giai đoạn thống trị của Frank

trong khu vực trong hàng trăm năm. Sức mạnh của Frank đạt đến đỉnh điểm dưới

thời Charlemagne. Vương quốc Pháp thời trung cổ nổi lên ở phía tây Đế quốc

Carolingia của Charlemagne được gọi là Tây Frank, vương quốc này ngày càng

nổi lên dưới thời Nhà Capet, được thành lập bởi Hugh Capet năm 987. Một cuộc

khủng hoảng kế vị sau sự sụp đổ của triều đại Carpet năm 1337 đã dẫn đến hàng

loạt cuộc xung đột được gọi là Chiến tranh Trăm năm giữa Nhà Valois và Nhà

Plantagenet. Cuộc chiến kết thúc với chiến thắng của Nhà Valois năm 1453, chiến

thắng này đã củng cố quyền lực của triều đại cũ như một chế độ quân chủ tập

quyền. Trong các thế kỷ tiếp theo, Pháp trải qua thời kỳ Phục Hưng, Cải cách

Kháng cách cũng như các cuộc chiến tranh và xung đột liên tiếp với các thế lực

khác. Vào cuối thế kỷ 18, chế độ quân chủ và các thế chế liên quan bị lật đổ trong

cuộc Cách mạng Pháp, một sự kiện đánh dấu một sự thay đổi vĩnh viễn trong lịch

sử Pháp cũng như thế giới. Nước Pháp trở thành Đệ nhất Cộng hòa, Đệ nhất Cộng

hòa tồn tại cho tới khi Đế quốc Pháp được tuyên bố thành lập bởi Napoleon

Bonaparte. Sau thất bại của Napolenon trong Các cuộc chiến tranh của Napoleon,

nước Pháp trải qua một vài thay đổi về chế độ, trở thành một nền quân chủ, rồi lại

một thời gian ngắn trở thành Đệ nhất cộng hòa, rồi Đế chế thứ hai, cho đến khi Đệ

tam Cộng hòa được thành lập năm 1870.

Pháp là thành viên chính của phe Hiệp ước chống lại Liên minh Trung tâm trong

Chiến tranh thế giới thứ nhất. Đến Chiến tranh thế giới thứ hai, Pháp đứng về

Khối Đồng minh nhưng bị Phát xít Đức xâm chiếm trong vòng hai tháng. Đệ tam

Cộng hòa bị giải thể và phần lớn quốc gia chịu sự kiểm soát trực tiếp của Phe Trục,

trong khi đó chính phủ Vichy kiểm soát phần phía nam đất nước. Sau khi được

giải phóng, Đệ tứ Cộng hòa được thành lập; chính phủ hiện nay của Pháp là Đệ

ngũ Cộng hòa, kế thừa Đệ tứ Cộng hòa từ năm 1958. Sau chiến tranh, phần lớn

các thuộc địa của Pháp đều dành được độc lập, chỉ có một số ít được sáp nhập vào

Pháp trở thành các tỉnh hay vùng hải ngoại. Từ sau Thế chiến hai, Pháp vẫn luôn

là một thành viên quan trọng của Liên hiệp quốc, Liên minh châu Âu, NATO đồng

thời vẫn giữ được tầm ảnh hưởng về kinh tế, văn hóa, chính trị và quân sự trong

thế kỷ 21