BỘ TÀI CHÍNH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH - MARKETING
LÊ THÁI PHƯỢNG
TÁC ĐỘNG CỦA LÃNH ĐẠO PHỤNG SỰ ĐẾN HÀNH VI
CÔNG DÂN TỔ CHỨC CỦA NHÂN VIÊN TUYẾN ĐẦU
NGÀNH KHÁCH SẠN: VAI TRÒ CỦA MÔI TRƯỜNG
LÀM VIỆC VUI VẺ, CẢM NHẬN HẠNH PHÚC,
LÒNG BIẾT ƠN VÀ ĐAM MÊ CÔNG VIỆC
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2025
BỘ TÀI CHÍNH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH - MARKETING
LÊ THÁI PHƯỢNG
TÁC ĐỘNG CỦA LÃNH ĐẠO PHỤNG SỰ ĐẾN HÀNH VI
CÔNG DÂN TỔ CHỨC CỦA NHÂN VIÊN TUYẾN ĐẦU
NGÀNH KHÁCH SẠN: VAI TRÒ CỦA MÔI TRƯỜNG
LÀM VIỆC VUI VẺ, CẢM NHẬN HẠNH PHÚC,
LÒNG BIẾT ƠN VÀ ĐAM MÊ CÔNG VIỆC
Ngành: Quản trị Kinh doanh
Mã số ngành: 9340101
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. TS. TẠ VĂN THÀNH
2. TS. HÀ MINH HIẾU
Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2025
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án “Tác động của lãnh đạo phụng sự đến hành vi công
dân tổ chức của nhân viên tuyến đầu ngành khách sạn: Vai trò của môi trường làm
việc vui vẻ, cảm nhận hạnh phúc, lòng biết ơn và đam mê công việc” là công trình
nghiên cứu của riêng tôi và được thực hiện dưới sự hướng dẫn của Người hướng dẫn
khoa học.
Các kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận án là trung thực. Một phần
nhỏ của luận án được công bố trong bài báo nhằm củng cố tính khoa học của luận án,
các nội dung còn lại chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào.
Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước cơ sở đào tạo và trước pháp luật về tính
trung thực của luận án.
TP. Hồ Chí Minh, ngày 28 tháng 8 năm 2025
Nghiên cứu sinh
Lê Thái Phượng
ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban giám hiệu Trường Đại học Tài
Chính – Marketing, Viện Đào tạo Sau đại học, và Quý Thầy, Cô đã tận tình hỗ trợ,
giảng dạy và đóng góp ý kiến quý báu giúp tôi hoàn thành chương trình học tập và
nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin gửi tấm lòng biết ơn sâu sắc nhất đến người hướng dẫn
khoa học là TS. Tạ Văn Thành và TS. Hà Minh Hiếu. Sự tâm huyết, định hướng
nghiên cứu cùng những lời động viên, khích lệ của Thầy đã tiếp thêm động lực và
niềm tin để tôi hoàn thành luận án.
Tôi cũng xin gửi lời tri ân đến các chuyên gia là giảng viên, nhà nghiên cứu
và cán bộ quản lý của các khách sạn đã dành thời gian quý báu để tham gia phỏng
vấn, cung cấp thông tin và chia sẻ kinh nghiệm thực tế. Những đóng góp vô cùng giá
trị của quý vị đã giúp tôi có cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn về lĩnh vực nghiên cứu.
Tôi cũng xin ghi nhận và cảm ơn sự tham gia nhiệt tình của các nhân viên tuyến đầu
khách sạn vào các buổi thảo luận và khảo sát, góp phần quan trọng cho kết quả nghiên
cứu của luận án.
Bên cạnh đó, tôi cũng xin bày tỏ lòng cảm ơn đến Ban giám hiệu Trường Đại
học Kiến trúc Đà Nẵng, Lãnh đạo Khoa Du lịch và các đồng nghiệp vì đã luôn hỗ trợ
và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu.
Cuối cùng, tôi muốn gửi lời cảm ơn đặc biệt đến gia đình, những người thân
yêu luôn là nguồn động viên to lớn, tiếp sức cho tôi vượt qua mọi thử thách để hoàn
thành luận án.
TP. Hồ Chí Minh, ngày 28 tháng 8 năm 2025
Nghiên cứu sinh
Lê Thái Phượng
iii
TÓM TẮT
Nghiên cứu nhằm đánh giá tác động của lãnh đạo phụng sự đến OCB của nhân
viên tuyến đầu ngành khách sạn, trong đó xem xét vai trò của môi trường làm việc
vui vẻ, cảm nhận hạnh phúc, lòng biết ơn và đam mê công việc. Nghiên cứu được
thực hiện từ tháng 1/2023 đến tháng 4/2025 tại thành phố Đà Nẵng, kết hợp phương
pháp định tính và định lượng. Kết quả tổng quan lý thuyết đã làm rõ khoảng trống
nghiên cứu và các bằng chứng thực nghiệm, định hướng cho khung lý thuyết. Mô
hình nghiên cứu nhận được sự đồng thuận cao của các chuyên gia; kết hợp với thảo
luận nhóm cùng nhân viên, thang đo được điều chỉnh phù hợp hơn với bối cảnh nghiên
cứu, gồm có 72 biến quan sát. Nghiên cứu định lượng sơ bộ chỉ ra rằng OCBO1,
OCBC7 và WE7 không đảm bảo độ tin cậy nên bị loại bỏ. Nghiên cứu định lượng
chính thức với 469 nhân viên cho thấy: (1) lãnh đạo phụng sự và cảm xúc tích cực
(hài lòng và gắn kết trong công việc) tác động trực tiếp đến OCBO và OCBC, cảm
xúc tiêu cực (cạn kiệt cảm xúc) tác động trực tiếp đến cả 3 thành tố của OCB; (2) môi
trường làm việc vui vẻ và cảm xúc tích cực là trung gian tuần tự trong mối quan hệ
giữa lãnh đạo phụng sự và OCBO, OCBC; (3) Môi trường làm việc vui vẻ và cảm
xúc tiêu cực là trung gian tuần tự trong mối quan hệ giữa lãnh đạo phụng sự và cả 3
thành tố của OCB; (4) lòng biết ơn điều tiết mối quan hệ giữa cảm xúc tích cực và
OCBO, OCBC; (5) lòng biết ơn điều tiết mối quan hệ giữa cảm xúc tiêu cực và
OCBC; (6) đam mê công việc điều tiết mối quan hệ giữa cảm nhận hạnh phúc (cảm
xúc tích cực và tiêu cực) và OCBO, OCBC. Nghiên cứu cũng chỉ ra một số mối quan
hệ không có ý nghĩa thống kê, bao gồm: tác động trực tiếp của lãnh đạo phụng sự và
cảm xúc tích cực lên OCBI; vai trò điều tiết của lòng biết ơn trong mối quan hệ giữa
sự cạn kiệt cảm xúc và OCBI, OCBO và vai trò điều tiết của đam mê công việc trong
mối quan hệ giữa sự cạn kiệt cảm xúc và OCBI. Căn cứ kết quả nghiên cứu, các hàm
ý quản trị được tác giả đề xuất nhằm thúc đẩy OCB, tập trung vào 4 giải pháp về năng
lực lãnh đạo, môi trường làm việc, văn hóa biết ơn và sự nuôi dưỡng đam mê.
Từ khóa: lãnh đạo phụng sự, hành vi công dân tổ chức, môi trường làm việc,
cảm nhận hạnh phúc, khách sạn.
