(cid:1)
(cid:1)
B(cid:1) GIÁO D(cid:2)C VÀ (cid:3)ÀO T(cid:4)O TR(cid:1)(cid:2)NG (cid:3)(cid:4)I H(cid:5)C BÁCH KHOA HÀ N(cid:6)I -----------------
T(cid:8)I (cid:1)U HOÁ H(cid:9) TH(cid:8)NG TÁCH H(cid:10)N H(cid:11)P NHI(cid:12)U
C(cid:13)U T(cid:14) ETANOL - N(cid:1)(cid:15)C VÀ CÁC T(cid:4)P CH(cid:13)T
NH(cid:16)N (cid:3)(cid:1)(cid:11)C B(cid:17)NG PH(cid:1)(cid:18)NG PHÁP LÊN MEN
LU(cid:16)N ÁN TI(cid:19)N S(cid:20) K(cid:20) THU(cid:16)T
Hà N(cid:21)i – 2010
Cao Th(cid:7) Mai Duyên
(cid:1)
(cid:1)
B(cid:6) GIÁO D(cid:22)C VÀ (cid:3)ÀO T(cid:4)O TR(cid:5)(cid:6)NG (cid:3)(cid:4)I H(cid:7)C BÁCH KHOA HÀ N(cid:1)I -----------------
T(cid:8)I (cid:1)U HOÁ H(cid:9) TH(cid:8)NG TÁCH H(cid:10)N H(cid:11)P NHI(cid:12)U
C(cid:13)U T(cid:14) ETANOL - N(cid:1)(cid:15)C VÀ CÁC T(cid:4)P CH(cid:13)T
NH(cid:16)N (cid:3)(cid:1)(cid:11)C B(cid:17)NG PH(cid:1)(cid:18)NG PHÁP LÊN MEN
Chuyên ngành: Quá trình và Thi(cid:8)t b(cid:9) Công ngh(cid:10) Hoá h(cid:11)c
Mã s(cid:12): 62.52.77.01
LU(cid:16)N ÁN TI(cid:19)N S(cid:20) K(cid:20) THU(cid:16)T
NG(cid:5)(cid:6)I H(cid:5)(cid:13)NG D(cid:14)N KHOA H(cid:7)C
PGS. TS Nguy(cid:1)n H(cid:2)u Tùng
Hà N(cid:21)i - 2010
Cao Th(cid:7) Mai Duyên
(cid:1)
(cid:1)
L(cid:2)I CAM (cid:3)OAN Tôi xin cam (cid:15)oan (cid:15)ây là công trình nghiên c(cid:16)u c(cid:17)a riêng tôi. Các s(cid:12) li(cid:10)u, k(cid:8)t
qu(cid:18) (cid:15)(cid:19)(cid:20)c nêu trong lu(cid:21)n án là trung th(cid:22)c và ch(cid:19)a t(cid:23)ng (cid:15)(cid:19)(cid:20)c cá nhân hay t(cid:24) ch(cid:16)c
khoa h(cid:11)c nào công b(cid:12) trong b(cid:25)t k(cid:26) công trình nào khác trong và ngoài n(cid:19)(cid:27)c.
Cao Th(cid:3) Mai Duyên
(cid:1)
(cid:1)
L(cid:2)I C(cid:23)M (cid:18)N
Tr(cid:19)(cid:27)c tiên, tôi xin chân thành c(cid:18)m (cid:28)n PGS. TS Nguy(cid:29)n H(cid:30)u Tùng, Th(cid:31)y (cid:15)ã
t(cid:21)n tình h(cid:19)(cid:27)ng d n, giúp (cid:15)! tôi trong su(cid:12)t quá trình nghiên c(cid:16)u và hoàn thi(cid:10)n lu(cid:21)n
án.
Xin chân thành c(cid:18)m (cid:28)n các Th(cid:31)y Cô " Vi(cid:10)n (cid:15)ào t#o sau (cid:15)#i h(cid:11)c, các Th(cid:31)y
Cô và các (cid:15)$ng nghi(cid:10)p trong B% môn Quá trình – Thi(cid:8)t b(cid:9) Công ngh(cid:10) Hóa và Th(cid:22)c
ph&m (cid:15)ã (cid:15)óng góp các ý ki(cid:8)n chuyên môn, (cid:15)ã t#o m(cid:11)i (cid:15)i’u ki(cid:10)n thu(cid:21)n l(cid:20)i và nhi(cid:10)t
tình giúp (cid:15)! tôi hoàn thành các n%i dung nghiên c(cid:16)u.
Tôi c(ng xin c(cid:18)m (cid:28)n Trung tâm giáo d)c và phát tri*n S+c ký – Tr(cid:19),ng (cid:15)#i
h(cid:11)c Bách Khoa Hà N%i, Công ty c(cid:24) ph(cid:31)n c$n r(cid:19)(cid:20)u và các s(cid:18)n ph&m t(cid:22) nhiên, Nhà
máy r(cid:19)(cid:20)u L#c H$ng (cid:15)ã giúp (cid:15)! tôi r(cid:25)t nhi’u trong vi(cid:10)c ti(cid:8)n hành các thí nghi(cid:10)m và
phân tích s(cid:12) li(cid:10)u.
Cu(cid:12)i cùng, tôi xin c(cid:18)m (cid:28)n gia (cid:15)ình và b#n bè (cid:15)ã luôn (cid:15)%ng viên, giúp (cid:15)! tôi
v(cid:19)(cid:20)t qua m(cid:11)i khó kh-n, hoàn thành công vi(cid:10)c nghiên c(cid:16)u.
Cao Th(cid:3) Mai Duyên.
Trang ph(cid:1) bìa L(cid:2)i cam (cid:3)oan M(cid:1)c l(cid:1)c Danh m(cid:1)c các ký hi(cid:4)u, các ch(cid:5) vi(cid:6)t t(cid:7)t Danh m(cid:1)c các b(cid:8)ng Danh m(cid:1)c các hình v(cid:9), (cid:3)(cid:10) th(cid:11) M(cid:12) (cid:3)(cid:13)u Ch(cid:14)(cid:15)ng 1 – T(cid:16)NG QUAN
1.1. H(cid:4) dung d(cid:11)ch nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19) 1.2. K(cid:20) thu(cid:21)t tách dung d(cid:11)ch nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19) 1.3. T(cid:22)i (cid:14)u hoá quá trình tách dung d(cid:11)ch nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19)
1.3.1. L(cid:23)a ch(cid:24)n ch(cid:25) tiêu t(cid:22)i (cid:14)u hoá 1.3.2. Phân tích ch(cid:25) tiêu t(cid:22)i (cid:14)u hoá v(cid:17) n(cid:26)ng l(cid:14)(cid:27)ng tiêu hao trong quá trình tách
1 2 2 5 7 7 9
h(cid:28)n h(cid:27)p nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19) Ch(cid:14)(cid:15)ng 2 – PH(cid:29)(cid:30)NG PHÁP NGHIÊN C(cid:31)U
2.1. Xây d(cid:23)ng mô hình t ng quát c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19)
2.1.1.Xác (cid:3)(cid:11)nh cân b"ng pha l#ng - h(cid:15)i c!a h(cid:4) dung d(cid:11)ch nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19)
2.1.1.1. Xác (cid:3)(cid:11)nh cân b"ng pha c!a h(cid:4) dung d(cid:11)ch nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19) b"ng ph(cid:14)(cid:15)ng pháp
18 18 19 20
th(cid:23)c nghi(cid:4)m
2.1.1.2. Xác (cid:3)(cid:11)nh cân b"ng pha c!a h(cid:4) dung d(cid:11)ch nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19) b"ng ph(cid:14)(cid:15)ng pháp
21
l(cid:21)p mô hình
2.1.1.2.1. L(cid:23)a ch(cid:24)n mô hình (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:1)(cid:2)(cid:1)(cid:2)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:4)(cid:12)(cid:13)(cid:4)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:4)(cid:15)(cid:17)(cid:14)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:11)(cid:4)(cid:8)(cid:20)(cid:4)(cid:15)(cid:21)(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:12)(cid:23)(cid:4)(cid:24)(cid:25)(cid:6)(cid:4)(cid:12)(cid:26)(cid:4)(cid:27)(cid:6)(cid:28)(cid:29)(cid:4)(cid:18)(cid:30)(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:14)(cid:15)(cid:11)(cid:4)(cid:9)"(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:13)(cid:18)(cid:4)
21 27
(cid:22)!(cid:15)(cid:6)(cid:28)(cid:8)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:11)(cid:4)(cid:8)#(cid:9)(cid:4)(cid:12)(cid:26)(cid:4)(cid:15)(cid:28)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:1)(cid:2)$(cid:2)(cid:4)%(cid:13)(cid:4)&(cid:23)’(cid:22)(cid:4)(cid:18)(cid:30)(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:27)((cid:22)!(cid:4)(cid:15))(cid:6)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:11)(cid:4)(cid:15)(cid:28)(cid:4)(cid:22)(cid:15)(cid:6)*(cid:29)(cid:4)(cid:18)+(cid:29)(cid:4)(cid:9),(cid:4)
2.1.2. Các mô hình g(cid:13)n (cid:3)úng c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19) và ph(cid:14)(cid:15)ng pháp
30 31
gi(cid:8)i mô hình 2.1.3.Mô hình t ng quát c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n
2.1.4 . Các ph(cid:14)(cid:15)ng pháp gi(cid:8)i các ph(cid:14)(cid:15)ng trình MESH
2.1.4.1. Các ph(cid:14)(cid:15)ng pháp chia nh# bài toán 2.1.4.1.1. Ph(cid:14)(cid:15)ng pháp tính l(cid:13)n l(cid:14)(cid:27)t t$ (cid:3)%a sang (cid:3)%a 2.1.4.1.2. Các ph(cid:14)(cid:15)ng pháp chia nh# bài toán có s(cid:19) d(cid:1)ng ma tr(cid:21)n ba (cid:3)(cid:14)(cid:2)ng
32 40 41 41 43
chéo
2.1.4.2. Ph(cid:14)(cid:15)ng pháp tính t$ trong ra ngoài
2.2. Ki&m ch’ng s(cid:23) phù h(cid:27)p c!a mô hình tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19) b"ng th(cid:23)c
54 56
nghi(cid:4)m
2.2.1. Quá trình l(cid:18)y m(u và các ph(cid:14)(cid:15)ng pháp phân tích
2.2.1.1. Xác (cid:3)(cid:11)nh n(cid:10)ng (cid:3)) etanol b"ng ph(cid:14)(cid:15)ng pháp t* tr(cid:24)ng 2.2.1.2. Xác (cid:3)(cid:11)nh n(cid:10)ng (cid:3)) các t+p ch(cid:18)t trong m(u c(cid:10)n b"ng ph(cid:14)(cid:15)ng pháp s(cid:7)c ký
56 56 57
59
60
khí 2.2.2. Xác (cid:3)(cid:11)nh n(cid:10)ng (cid:3)) etanol, nhi(cid:4)t (cid:3)), n(cid:10)ng (cid:3)) c!a m)t s(cid:22) c(cid:18)u t(cid:19) t+p ch(cid:18)t trên các (cid:3)%a c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n th(cid:23)c t(cid:6). 2.2.2.1. Các k(cid:6)t qu(cid:8) xác (cid:3)(cid:11)nh phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c(cid:10)n và nhi(cid:4)t (cid:3)) d(cid:24)c theo chi(cid:17)u cao c!a tháp 2.2.2.2. So sánh các k(cid:6)t qu(cid:8) phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) m)t s(cid:22) t+p ch(cid:18)t trong tháp
Ch(cid:14)(cid:15)ng 3 – K,T QU- NGHIÊN C(cid:31)U
3.1. Nghiên c’u phân lo+i các c(cid:18)u t(cid:19) có trong dung d(cid:11)ch etanol - n(cid:14).c s(cid:8)n xu(cid:18)t b"ng
62 68 68
ph(cid:14)(cid:15)ng pháp lên men
3.1.1. Nghiên c’u hành vi c!a các t+p ch(cid:18)t c!a h(cid:4) b"ng ph(cid:14)(cid:15)ng pháp th(cid:23)c nghi(cid:4)m
3.1.1.1. Xác (cid:3)(cid:11)nh thành ph(cid:13)n t+p ch(cid:18)t 3.1.1.2. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a các t+p ch(cid:18)t theo chi(cid:17)u cao c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n
68 68 70
M(cid:1)C L(cid:1)C
trong quá trình tinh ch(cid:6)
3.1.1.2.1. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a các t+p ch(cid:18)t trong quá trình tinh ch(cid:6) c(cid:10)n trong
69
các tháp thí nghi(cid:4)m t$ nguyên li(cid:4)u r(cid:25) (cid:3)(cid:14)(cid:2)ng
3.1.1.2.2. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a các c(cid:18)u t(cid:19) t+p ch(cid:18)t trong quá trình tinh ch(cid:6)
70
c(cid:10)n t$ nguyên li(cid:4)u tinh b)t 3.1.2. Nghiên c’u hành vi c!a các c(cid:18)u t(cid:19) t+p ch(cid:18)t b"ng ph(cid:14)(cid:15)ng pháp mô hình: 3.1.2.1. Nghiên c’u các y(cid:6)u t(cid:22) (cid:8)nh h(cid:14)(cid:12)ng (cid:3)(cid:6)n hành vi c!a etyl axetat và al(cid:3)ehyt
73 73
axetic:
76 77
3.1.2.2. Nghiên c’u các y(cid:6)u t(cid:22) (cid:8)nh h(cid:14)(cid:12)ng (cid:3)(cid:6)n hành vi c!a axit axetic 3.1.2.3. Nghiên c’u các y(cid:6)u t(cid:22) (cid:8)nh h(cid:14)(cid:12)ng (cid:3)(cid:6)n hành vi c!a các c(cid:18)u t(cid:19) n-propanol, iso-propanol, iso-butanol, iso amyl alcohol (h(cid:28)n h(cid:27)p d(cid:13)u fusel) trong tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n 3.1.2.4. Nghiên c’u các y(cid:6)u t(cid:22) (cid:8)nh h(cid:14)(cid:12)ng (cid:3)(cid:6)n hành vi c!a metanol trong tháp
3.2. Nguyên t(cid:7)c chung (cid:3)& tách h(cid:28)n h(cid:27)p nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19)
3.3. (cid:31)ng d(cid:1)ng mô hình t ng quát c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n 3.3.1. Phân tích s(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) c(cid:15) b(cid:8)n g(cid:10)m 3 tháp 3.3.2. (cid:31)ng d(cid:1)ng mô hình t ng quát c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n (cid:3)& t ng h(cid:27)p các s(cid:15) (cid:3)(cid:10)
82 89 90 90 100
tinh ch(cid:6)
3.3.2.1. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) 4 tháp có k(cid:6)t n(cid:22)i thêm tháp tinh ch(cid:6) l+i COL4 (cid:3)& tách
100
metanol
3.3.2.2. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) c(cid:10)n 5 tháp có k(cid:6)t n(cid:22)i thêm tháp fusel COL5
3.3.3. T ng h(cid:27)p s(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) g(cid:10)m 6 tháp, có dòng tu(cid:13)n hoàn
3.4. (cid:31)ng d(cid:1)ng mô hình t ng quát c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n, t ng h(cid:27)p s(cid:15) (cid:3)(cid:10) tách có k(cid:6)t
102 104 107
n(cid:22)i dòng nhi(cid:4)t gi(cid:8)m n(cid:26)ng l(cid:14)(cid:27)ng tiêu hao
3.4.1. Nguyên t(cid:7)c t ng h(cid:27)p s(cid:15) (cid:3)(cid:10) tách có k(cid:6)t n(cid:22)i dòng nhi(cid:4)t
3.4.2. Thu(cid:21)t toán gi(cid:8)i h(cid:4) l.n
107 108
109
3.4.3. (cid:31)ng d(cid:1)ng thu(cid:21)t toán gi(cid:8)i h(cid:4) l.n (cid:3)& nghiên c’u t ng h(cid:27)p các s(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) có k(cid:6)t n(cid:22)i nhi(cid:4)t gi(cid:5)a các tháp
3.4.3.1. Tính toán ki&m tra s(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) c(cid:10)n có k(cid:6)t n(cid:22)i nhi(cid:4)t t+i Công ty c
109
122
ph(cid:13)n mía (cid:3)(cid:14)(cid:2)ng Lam S(cid:15)n 3.4.3.2. T ng h(cid:27)p m)t s(cid:22) s(cid:15) (cid:3)(cid:10) tách v.i hi(cid:4)u su(cid:18)t s(cid:19) d(cid:1)ng n(cid:26)ng l(cid:14)(cid:27)ng cao 3.4.3.2.1. Nghiên c’u l(cid:23)a ch(cid:24)n áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c cho tháp thô COL1 3.4.3.2.2. Nghiên c’u l(cid:23)a ch(cid:24)n áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c cho tháp andehyt COL2 3.4.3.2.3. Nghiên c’u l(cid:23)a ch(cid:24)n áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c cho tháp COL3 và COL5 3.4.3.2.4. Nghiên c’u l(cid:23)a ch(cid:24)n áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c cho tháp COL4 3.4.3.2.5. Nghiên c’u ch(cid:24)n áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c cho tháp thu h(cid:10)i c(cid:10)n COL6 3.4.3.2.6. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) g(cid:22)m 6 tháp làm vi(cid:4)c (cid:12) các áp su(cid:18)t khác nhau K,T LU/N Các công trình (cid:3)ã công b(cid:22) Tài li(cid:4)u tham kh(cid:8)o Ph(cid:1) l(cid:1)c
122 124 125 129 130 130 135 137 138
DANH M(cid:1)C CÁC KÝ HI(cid:2)U, CÁC CH(cid:3) VI(cid:4)T T(cid:5)T
Tiêu chu0n Vi(cid:4)t Nam áp su(cid:18)t th& tích c(cid:18)u t(cid:19) n(cid:10)ng (cid:3)) ph(cid:13)n mol trong pha l#ng n(cid:10)ng (cid:3)) ph(cid:13)n mol trong pha h(cid:15)i entalpy ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u dòng l#ng trong tháp dòng h(cid:15)i trong tháp ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u l#ng ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u h(cid:15)i công execgy nhi(cid:4)t (cid:3)) nhi(cid:4)t (cid:3)un sôi (cid:3)áy tháp nhi(cid:4)t ng(cid:14)ng t(cid:1) (cid:3)(cid:25)nh tháp h(cid:4) s(cid:22) bay h(cid:15)i t(cid:14)(cid:15)ng (cid:3)(cid:22)i hàm nhi(cid:4)t h(cid:4) s(cid:22) fugat h(cid:4) s(cid:22) ho+t (cid:3)) s(cid:22) c(cid:18)u t(cid:19) trong h(cid:4) s(cid:22) b(cid:21)c lý thuy(cid:6)t c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n
tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n h(cid:28)n h(cid:27)p (cid:3)(cid:13)u vào tháp. dòng (cid:3)(cid:25)nh tháp dòng (cid:3)áy tháp dòng h(cid:15)i (cid:3)(cid:22)t dòng n(cid:14).c thi(cid:6)t b(cid:11) tr)n dòng b(cid:15)m thi(cid:6)t b(cid:11) phân l.p thi(cid:6)t b(cid:11) gia nhi(cid:4)t dòng s(cid:8)n ph0m c(cid:10)n sau tháp tinh ch(cid:6) dòng s(cid:8)n ph0m c(cid:10)n ch(cid:18)t l(cid:14)(cid:27)ng cao sau tháp tinh ch(cid:6) l+i dòng s(cid:8)n ph0m d(cid:13)u fusel
TCVN P V i x y H R L G RL RG W E T QR QC α r ϕ γ n N Trong các s(cid:1) (cid:2)(cid:3) tinh ch(cid:4): COL F D B HS H2O MIX P DEC HX P1ST P2ST FUSEL
DANH M(cid:1)C CÁC B(cid:6)NG -.(cid:22)!(cid:4)(cid:1)/(cid:3)(cid:2)(cid:4)(cid:4)0(cid:23)(cid:4)(cid:12)’(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:18)’(cid:18)(cid:4)!(cid:6)’(cid:4)(cid:9)(cid:10)1(cid:4)(cid:18)(cid:30)(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:27)((cid:22)!(cid:4)/(cid:4)(cid:15))(cid:6)(cid:4)2(cid:13)(cid:4)&(cid:23)’(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:8)(cid:20)(cid:4)(cid:15)(cid:21)(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:24)(cid:25)(cid:6)(cid:4)(cid:18)’(cid:18)(cid:4)!(cid:6)’(cid:4)(cid:9)(cid:10)1(cid:4) (cid:9)(cid:15)(cid:13)(cid:18)(cid:4)(cid:22)!(cid:15)(cid:6)(cid:28)(cid:8)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:11)(cid:4)(cid:15)3(cid:22)(cid:4)(cid:15)(cid:17)(cid:14)(cid:4)4(cid:9)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:27)(cid:4)5(cid:4)(cid:22)6(cid:25)(cid:18)(cid:4)5(cid:4)(cid:1)(cid:6)4(cid:9)7(cid:27)(cid:4)4(cid:9)4(cid:4)(cid:4)8(cid:4)(cid:18)’(cid:18)(cid:4)’(cid:14)(cid:4)(cid:12)(cid:29)+(cid:9)(cid:4)9(cid:15)’(cid:18)(cid:4)(cid:22)(cid:15)(cid:11)(cid:29)(cid:2)(cid:4) -.(cid:22)!(cid:4)(cid:1)/(cid:1)(cid:2)(cid:4)(cid:4)0(cid:23)(cid:4)(cid:12)’(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:18)’(cid:18)(cid:4)!(cid:6)’(cid:4)(cid:9)(cid:10)1(cid:4)(cid:18)(cid:30)(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:27)((cid:22)!(cid:4)/(cid:4)(cid:15))(cid:6)(cid:4)2(cid:13)(cid:4)&(cid:23)’(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:8)(cid:20)(cid:4)(cid:15)(cid:21)(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:24)(cid:25)(cid:6)(cid:4)(cid:18)’(cid:18)(cid:4)!(cid:6)’(cid:4)(cid:9)(cid:10)1(cid:4) (cid:9)(cid:15)(cid:13)(cid:18)(cid:4)(cid:22)!(cid:15)(cid:6)(cid:28)(cid:8)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:11)(cid:4)(cid:15)3(cid:22)(cid:4)(cid:15)(cid:17)(cid:14)(cid:4)4(cid:9)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:27)(cid:4)/(cid:4)4(cid:9)7(cid:27)(cid:4)(cid:11):4(cid:9)(cid:11)(cid:9)(cid:4)/(cid:4)(cid:22)6(cid:25)(cid:18)(cid:4)8(cid:4)(cid:24)(cid:16)(cid:22)!(cid:4)(cid:15)(cid:11)(cid:6)(cid:4)(cid:14)(cid:15)(cid:11)(cid:4)(cid:27)((cid:22)!. -.(cid:22)!(cid:4)(cid:1)/$(cid:2)(cid:4)0(cid:23)(cid:4)(cid:12)’(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:18)’(cid:18)(cid:4)!(cid:6)’(cid:4)(cid:9)(cid:10)1(cid:4)(cid:18)(cid:30)(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:27)((cid:22)!(cid:4)/(cid:4)(cid:15))(cid:6)(cid:4)2(cid:13)(cid:4)&(cid:23)’(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:8)(cid:20)(cid:4)(cid:15)(cid:21)(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:24)(cid:25)(cid:6)(cid:4)(cid:18)’(cid:18)(cid:4)!(cid:6)’(cid:4)(cid:9)(cid:10)1(cid:4) (cid:9)(cid:15)(cid:13)(cid:18)(cid:4)(cid:22)!(cid:15)(cid:6)(cid:28)(cid:8)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:11)(cid:4)(cid:15)3(cid:22)(cid:4)(cid:15)(cid:17)(cid:14)(cid:4)4(cid:9)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:27)(cid:4)5(cid:4)(cid:8)4(cid:9)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:27)(cid:4)/(cid:4)(cid:14)(cid:10)(cid:23)(cid:14)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:27)(cid:4)/(cid:4)(cid:22)6(cid:25)(cid:18)(cid:2)(cid:4) -.(cid:22)!(cid:4) (cid:1)/;(cid:2)(cid:4) %(cid:13)(cid:4) &(cid:23)’(cid:22)(cid:4) (cid:18)(cid:30)(cid:22)(cid:4) (cid:31) (cid:22)!(cid:4) (cid:27)((cid:22)!(cid:4) (cid:15))(cid:6)(cid:4) (cid:18)(cid:19)(cid:11)(cid:4) (cid:15)(cid:28)(cid:4) (cid:22)6(cid:25)(cid:18)<(cid:3)=(cid:4) /(cid:4) 4(cid:9)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:27)<(cid:1)=(cid:4) /(cid:4) (cid:8)4(cid:9)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:27)<$=(cid:4) /(cid:4) (cid:6)(cid:12)(cid:23)(cid:14)(cid:10)(cid:23)(cid:14)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:27)/(cid:3)<;=(cid:4)5(cid:4)(cid:6)(cid:12)(cid:23)(cid:31)(cid:29)(cid:9)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:27)/(cid:3)<>=(cid:4)5(cid:4)(cid:6)(cid:12)(cid:23)(cid:4)(cid:11)(cid:8)7(cid:27)(cid:4)(cid:11)(cid:27)(cid:18)(cid:23)(cid:15)(cid:23)(cid:27)=(cid:2)(cid:4) B(cid:8)ng 2-5. So sánh n(cid:10)ng (cid:3)) c!a etanol trên các (cid:3)%a c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n theo th(cid:23)c nghi(cid:4)m v.i k(cid:6)t qu(cid:8) tính toán t$ mô hình. B(cid:8)ng 2-6. N(cid:10)ng (cid:3)) c!a m)t s(cid:22) t+p ch(cid:18)t trên các (cid:3)%a c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n theo th(cid:23)c
nghi(cid:4)m v.i k(cid:6)t qu(cid:8) tính toán t$ mô hình.
B(cid:8)ng 3-1. N(cid:10)ng (cid:3)) các t+p ch(cid:18)t trên các (cid:3)%a c!a tháp tinh ch(cid:6) c(cid:10)n s(cid:8)n xu(cid:18)t t$ nguyên li(cid:4)u tinh b)t và r(cid:25) (cid:3)(cid:14)(cid:2)ng B(cid:8)ng 3-2. Thành ph(cid:13)n c!a h(cid:28)n h(cid:27)p (cid:3)(cid:13)u B(cid:8)ng 3-3. Thành ph(cid:13)n c!a d(cid:13)u fusel t+i (cid:3)%a 38, (cid:3)%a 28 khi l(cid:18)y d(cid:14).i d+ng l#ng, d+ng h(cid:15)i B(cid:8)ng 3-4. Thông s(cid:22) c!a các dòng v(cid:21)t li(cid:4)u vào và ra kh#i tháp thô COL1 B(cid:8)ng 3-5. Thông s(cid:22) c!a các dòng vào và ra kh#i tháp COL2 B(cid:8)ng 3-6. Thông s(cid:22) c!a các dòng v(cid:21)t li(cid:4)u vào tháp tinh ch(cid:6) COL3 B(cid:8)ng 3-7. Thông s(cid:22) c!a các dòng v(cid:21)t li(cid:4)u ra kh#i tháp tinh ch(cid:6) COL3 B(cid:8)ng 3-8. Thông s(cid:22) c!a các dòng v(cid:21)t li(cid:4)u vào và ra kh#i thi(cid:6)t b(cid:11) phân ly tách d(cid:13)u B(cid:8)ng 3-9. Thành ph(cid:13)n c!a các dòng vào và ra kh#i tháp COL4 B(cid:8)ng 3-10. Thông s(cid:22) c!a các dòng vào và ra kh#i tháp COL5 B(cid:8)ng 3-11. Thông s(cid:22) c!a các dòng vào và ra kh#i tháp COL6 B(cid:8)ng 3-12. Thành ph(cid:13)n các dòng v(cid:21)t li(cid:4)u chính trong s(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) g(cid:10)m 6 tháp , làm vi(cid:4)c (cid:12) áp su(cid:18)t th(cid:14)(cid:2)ng, có k(cid:6)t n(cid:22)i dòng tu(cid:13)n hoàn. B(cid:8)ng 3-13. Mô hình và các thông s(cid:22) làm vi(cid:4)c c!a tháp nâng cao n(cid:10)ng (cid:3)) T533
B(cid:8)ng 3-14. Thông s(cid:22) các dòng vào và ra kh#i tháp nâng cao n(cid:10)ng (cid:3)) T533 theo mô hình B(cid:8)ng 3-15. Mô hình và các thông s(cid:22) làm vi(cid:4)c c!a tháp pha loãng T552 B(cid:8)ng 3-16. Thông s(cid:22) c!a các dòng vào và ra kh#i tháp pha loãng T552 theo mô hình B(cid:8)ng 3-17. Mô hình và các thông s(cid:22) làm vi(cid:4)c c!a tháp tinh ch(cid:6) T557 B(cid:8)ng 3-18. Thông s(cid:22) c!a các dòng vào và ra kh#i tháp tinh ch(cid:6) T557 B(cid:8)ng 3-19. Mô hình và các thông s(cid:22) làm vi(cid:4)c c!a tháp T566 B(cid:8)ng 3-20. Thông s(cid:22) c!a các dòng v(cid:21)t li(cid:4)u vào và ra kh#i tháp metanol T566
B(cid:8)ng 3-21. Thông s(cid:22) c!a dòng gi(cid:18)m tr(cid:14).c khi vào tinh ch(cid:6) và thông s(cid:22) c!a dòng s(cid:8)n ph0m sau s(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) B(cid:8)ng 3-22. M)t s(cid:22) thông s(cid:22) nhi(cid:4)t c!a các tháp tinh ch(cid:6) trong s(cid:15) (cid:3)(cid:10) c!a Công ty c ph(cid:13)n mía (cid:3)(cid:14)(cid:2)ng Lam S(cid:15)n Thanh Hoá B(cid:8)ng 3-23. Thay (cid:3) i áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c trong tháp COL1 B(cid:8)ng 3-24. Thành ph(cid:13)n c!a dòng (cid:3)(cid:25)nh D1 khi thay (cid:3) i áp su(cid:18)t và l(cid:14)(cid:27)ng h(cid:15)i (cid:3)(cid:22)t trong tháp COL1 B(cid:8)ng 3-25. Thành ph(cid:13)n c!a dòng 2B2 khi thay (cid:3) i áp su(cid:18)t trong tháp COL2 B(cid:8)ng 3-26. K(cid:6)t qu(cid:8) c!a tháp COL5 khi thay (cid:3) i áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c B(cid:8)ng 3-27. K(cid:6)t qu(cid:8) dòng fusel 9 khi thay (cid:3) i áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c c!a tháp COL2 B(cid:8)ng 3-28. K(cid:6)t qu(cid:8) dòng fusel 9 khi thay (cid:3) i áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c c!a tháp COL3 B(cid:8)ng 3-29. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c c!a tháp tinh ch(cid:6) l+i COL4 (cid:3)(cid:6)n tiêu hao n(cid:26)ng l(cid:14)(cid:27)ng trong tháp COL4 B(cid:8)ng 3-30. K(cid:6)t qu(cid:8) các dòng s(cid:8)n ph0m trong s(cid:15) (cid:3)(cid:10) hình 3-65 B(cid:8)ng 3-31. T ng k(cid:6)t các thông s(cid:22) làm vi(cid:4)c c!a các tháp trong s(cid:15) (cid:3)(cid:10) hình 3-65 theo các áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c (cid:3)ã ch(cid:24)n trong ph(cid:14)(cid:15)ng án 1 B(cid:8)ng 3-32. T ng k(cid:6)t các thông s(cid:22) làm vi(cid:4)c c!a các tháp trong s(cid:15) (cid:3)(cid:10) hình 3-66 theo các áp su(cid:18)t làm vi(cid:4)c (cid:3)ã ch(cid:24)n trong ph(cid:14)(cid:15)ng án 2 B(cid:8)ng 3-33. Ch(cid:18)t l(cid:14)(cid:27)ng các dòng s(cid:8)n ph0m trong s(cid:15) (cid:3)(cid:10) 3-66
DANH M(cid:1)C CÁC HÌNH V(cid:7), (cid:8)(cid:9) TH(cid:10)
Hình 1-1. H(cid:4) etanol - n(cid:14).c - iso amyl alcohol Hình 1-2. H(cid:4) etanol - n(cid:14).c - iso propanol Hình 1-3. H(cid:4) etanol - n(cid:14).c - metanol Hình 1-4. H(cid:4) etanol - n(cid:14).c - etyl axetat Hình 1-5. S(cid:22) l) trình tách c!a h(cid:28)n h(cid:27)p 3 c(cid:18)u t(cid:19) Hình 1-6. -nh h(cid:14)(cid:12)ng tr+ng thái nhi(cid:4)t (cid:3))ng h(cid:28)n h(cid:27)p (cid:3)(cid:13)u qF t.i l(cid:14)(cid:27)ng nhi(cid:4)t t(cid:22)i thi&u c(cid:13)n c(cid:18)p cho quá trình ch(cid:14)ng luy(cid:4)n h(cid:28)n h(cid:27)p hai c(cid:18)u t(cid:19) lý t(cid:14)(cid:12)ng. Hình 1-7. Gi(cid:8)m execgy trong ch(cid:14)ng luy(cid:4)n Hình 1-8 A, B, C. L(cid:14)(cid:27)ng nhi(cid:4)t tiêu hao t(cid:22)i thi&u là hàm s(cid:22) c!a n(cid:10)ng (cid:3)) h(cid:28)n h(cid:27)p (cid:3)(cid:13)u trong ch(cid:14)ng luy(cid:4)n h(cid:28)n h(cid:27)p ba c(cid:18)u t(cid:19) 2,2 (cid:3)imetyl butan (a) / 2 metyl pentan (b) / hexan (c). Hình 1-9. So sánh n(cid:26)ng l(cid:14)(cid:27)ng tiêu hao t(cid:22)i thi&u QRmin/F.r cho ba l) trình tách h(cid:28)n h(cid:27)p ba c(cid:18)u t(cid:19). Hình 2-1. Cân b"ng pha l#ng – h(cid:15)i c!a h(cid:4) nhi(cid:17)u c(cid:18)u t(cid:19) Hình 2-2. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) thi(cid:6)t b(cid:11) xác (cid:3)(cid:11)nh cân b"ng l#ng – h(cid:15)i @(cid:21)(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:1)/$(cid:2)(cid:4)0)(cid:4)&A(cid:4)9(cid:15)(cid:26)(cid:6)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:29)B(cid:9)(cid:4)(cid:9)(cid:23)’(cid:22)(cid:4)2(cid:13)(cid:4)&(cid:23)’(cid:22)(cid:4)(cid:18)(cid:30)(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:14)(cid:15)(cid:11)(cid:4)(cid:27)((cid:22)!(cid:4)5(cid:4)(cid:15))(cid:6)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:11)(cid:4)(cid:15)(cid:28)(cid:4)(cid:22)(cid:15)(cid:6)*(cid:29)(cid:4)(cid:18)+(cid:29)(cid:4)(cid:9),(cid:4) @(cid:21)(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:1)/;(cid:2)(cid:4)CA(cid:4)(cid:9)(cid:15)1(cid:4)(cid:12)(cid:23)(cid:4)(cid:12)’(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:18)’(cid:18)(cid:4)!(cid:6)’(cid:4)(cid:9)(cid:10)1(cid:4)(cid:18)(cid:30)(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:27)((cid:22)!(cid:4)/(cid:4)(cid:15))(cid:6)(cid:4)2(cid:13)(cid:4)&(cid:23)’(cid:22)(cid:4)(cid:31) (cid:22)!(cid:4)(cid:8)(cid:20)(cid:4)(cid:15)(cid:21)(cid:22)(cid:15)(cid:4)(cid:24)(cid:25)(cid:6)(cid:4)(cid:18)’(cid:18)(cid:4) !(cid:6)’(cid:4)(cid:9)(cid:10)1(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:13)(cid:18)(cid:4)(cid:22)!(cid:15)(cid:6)(cid:28)(cid:8)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:11)(cid:4)(cid:15)3(cid:22)(cid:4)(cid:15)(cid:17)(cid:14)(cid:4)4(cid:9)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:27)(cid:4)5(cid:4)(cid:22)6(cid:25)(cid:18)(cid:4)8(cid:4)(cid:18)’(cid:18)(cid:4)’(cid:14)(cid:4)(cid:12)(cid:29)+(cid:9)(cid:4)9(cid:15)’(cid:18)(cid:4)(cid:22)(cid:15)(cid:11)(cid:29)(cid:2)(cid:4) Hình 2-5. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) nguyên lý c!a m)t b(cid:21)c cân b"ng pha Hình 2-6. Mô hình tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n liên t(cid:1)c Hình 2-7. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n quy mô pilot Hình 2-8. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) etanol theo chi(cid:17)u cao tháp Hình 2-9. Phân b(cid:22) nhi(cid:4)t (cid:3)) theo chi(cid:17)u cao tháp Hình 2-10. 1(cid:10) th(cid:11) bi&u di2n phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a metanol theo chi(cid:17)u cao c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n (cid:3)(cid:14)(cid:27)c xác (cid:3)(cid:11)nh b"ng th(cid:23)c nghi(cid:4)m và (cid:3)(cid:14)(cid:27)c xác (cid:3)(cid:11)nh d(cid:23)a vào mô hình Hình 2-11. 1(cid:10) th(cid:11) bi&u di2n phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a iso propanol theo chi(cid:17)u cao c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n (cid:3)(cid:14)(cid:27)c xác (cid:3)(cid:11)nh b"ng th(cid:23)c nghi(cid:4)m và (cid:3)(cid:14)(cid:27)c xác (cid:3)(cid:11)nh d(cid:23)a vào mô hình Hình 2-12. 1(cid:10) th(cid:11) bi&u di2n phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a etyl axetat theo chi(cid:17)u cao c!a tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n (cid:3)(cid:14)(cid:27)c xác (cid:3)(cid:11)nh b"ng th(cid:23)c nghi(cid:4)m và (cid:3)(cid:14)(cid:27)c xác (cid:3)(cid:11)nh d(cid:23)a vào mô hình Hình 3-1. K(cid:6)t qu(cid:8) phân tích etanol s(cid:8)n xu(cid:18)t t$ nguyên li(cid:4)u tinh b)t Hình 3-2. K(cid:6)t qu(cid:8) phân tích etanol s(cid:8)n xu(cid:18)t t$ nguyên li(cid:4)u r(cid:25) (cid:3)(cid:14)(cid:2)ng Hình 3-3. Các (cid:3)(cid:10) th(cid:11) bi&u di2n hành vi c!a các c(cid:18)u t(cid:19) theo chi(cid:17)u cao c!a tháp Hình 3-4. 1(cid:10) th(cid:11) bi&u di2n phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) metanol khi tinh ch(cid:6) c(cid:10)n t$ tinh b)t trên tháp thí nghi(cid:4)m (cid:3)(cid:14)(cid:2)ng kính 200mm. Hình 3-5. Mô hình tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n nghiên c’u hành vi c!a các c(cid:18)u t(cid:19) trong dung d(cid:11)ch etanol - n(cid:14).c s(cid:8)n xu(cid:18)t b"ng ph(cid:14)(cid:15)ng pháp lên men
Hình 3-6. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a n(cid:10)ng (cid:3)) etanol trong dòng vào (cid:3)(cid:6)n hành vi c!a etyl axetat D/F=0,02 , R=10 Hình 3-7. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a n(cid:10)ng (cid:3)) etanol trong dòng vào (cid:3)(cid:6)n hành vi c!a al(cid:3)ehyt axetic D/F=0,02, R=10 Hình 3-8. -nh h(cid:14)(cid:12)ng ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u (cid:3)(cid:6)n phân b(cid:22) etyl axetat, D/F=0,02, xFetanol = 0,2 Hình 3-9. -nh h(cid:14)(cid:12)ng ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u (cid:3)(cid:6)n phân b(cid:22) al(cid:3)ehyt axetic, D/F=0,02, xFetanol = 0,2 Hình 3-10. -nh h(cid:14)(cid:12)ng ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u (cid:3)(cid:6)n n(cid:10)ng (cid:3)) t+p trong dòng (cid:3)(cid:25)nh, D/F=0,02, xFetanol = 0,2 Hình 3-11. -nh h(cid:14)(cid:12)ng ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u (cid:3)(cid:6)n phân n(cid:10)ng (cid:3)) t+p trong dòng (cid:3)áy, D/F=0,02 , xFetanol = 0,2 Hình 3-12. -nh h(cid:14)(cid:12)ng v(cid:11) trí ti(cid:6)p li(cid:4)u (cid:3)(cid:6)n n(cid:10)ng (cid:3)) t+p trong dòng (cid:3)(cid:25)nh, D/F=0,02; xFetanol = 0,2 ; R=3,5 Hình 3-13. -nh h(cid:14)(cid:12)ng v(cid:11) trí ti(cid:6)p li(cid:4)u (cid:3)(cid:6)n n(cid:10)ng (cid:3)) t+p trong dòng (cid:3)áy, D/F=0,02 , xFetanol = 0,2; R=3,5 Hình 3-14. -nh h(cid:14)(cid:12)ng n(cid:10)ng (cid:3)) etyl axetat trong dòng vào t.i phân b(cid:22) trong tháp tinh ch(cid:6), D/F=0,02 ; R=3,5; xFetanol = 0,2 Hình 3-15. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a n(cid:10)ng (cid:3)) etanol trong h(cid:28)n h(cid:27)p (cid:3)(cid:13)u t.i phân b(cid:22) axit axetic D/F =0,025 ; R =3,5 Hình 3-16. -nh h(cid:14)(cid:12)ng ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u t.i n(cid:10)ng (cid:3)) axit axetic trong các dòng s(cid:8)n ph0m Hình 3-17. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a n(cid:10)ng (cid:3)) etanol trong h(cid:28)n h(cid:27)p (cid:3)(cid:13)u t.i phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) các t+p, t+i (cid:3)i(cid:17)u ki(cid:4)n: R=4. Hình 3-18. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) ch(cid:14)ng luy(cid:4)n có l(cid:18)y d(cid:13)u Fusel Hình 3-19. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u t.i n(cid:10)ng (cid:3)) n-propanol trong d(cid:13)u fusel Hình 3-20. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u t.i n(cid:10)ng (cid:3)) c!a iso-butanol trong d(cid:13)u fusel Hình 3-21. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u t.i n(cid:10)ng (cid:3)) iso-propanol trong d(cid:13)u fusel Hình 3-22. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a ch(cid:25) s(cid:22) h(cid:10)i l(cid:14)u t.i n(cid:10)ng (cid:3)) iso amyl alcohol trong d(cid:13)u fusel Hình 3-23. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a v(cid:11) trí l(cid:18)y d(cid:13)u fusel t.i n(cid:10)ng (cid:3)) các t+p ch(cid:18)t trong d(cid:13)u fusel Hình 3-24. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a l(cid:14)u l(cid:14)(cid:27)ng d(cid:13)u fusel t.i n(cid:10)ng (cid:3)) c!a t+p trong d(cid:13)u fusel Hình 3-25. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a l(cid:14)u l(cid:14)(cid:27)ng dòng fusel t.i n(cid:10)ng (cid:3)) c!a n-propanol trong s(cid:8)n ph0m etanol tinh ch(cid:6) Hình 3-26. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a l(cid:14)u l(cid:14)(cid:27)ng d(cid:13)u fusel t.i n(cid:10)ng (cid:3)) c!a iso-butanol trong s(cid:8)n ph0m etanol tinh ch(cid:6) Hình 3-27a. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) metanol t+i R = 3,5; XF(metanol) = 7.10-5 và t+i các n(cid:10)ng (cid:3)) etanol trong h(cid:28)n h(cid:27)p (cid:3)(cid:13)u khác nhau Hình 3-27b. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a t+p metanol trong tháp tinh ch(cid:6).
Hình 3-28. Quan h(cid:4) gi(cid:5)a n(cid:10)ng (cid:3)) metanol (cid:12) (cid:3)(cid:25)nh tháp và n(cid:10)ng (cid:3)) etanol trong h(cid:28)n h(cid:27)p (cid:3)(cid:13)u. T+i t* l(cid:4) D/F=5%; XF(metanol)=7.10-5 Hình 3-29. N(cid:10)ng (cid:3)) metanol trong s(cid:8)n ph0m (cid:3)(cid:25)nh t+i (cid:3)i(cid:17)u ki(cid:4)n D/F=5%, XF(metanol)= 7.10-5 Hình 3-30. N(cid:10)ng (cid:3)) metanol trong s(cid:8)n ph0m (cid:3)áy t+i (cid:3)i(cid:17)u ki(cid:4)n D/F=5%, XF(metanol)= 7.10-5 Hình 3-31. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a các t+p ch(cid:18)t khác (cid:3)(cid:6)n phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) metanol trong tháp Hình 3-32. -nh h(cid:14)(cid:12)ng c!a n(cid:10)ng (cid:3)) metanol trong h(cid:28)n h(cid:27)p (cid:3)(cid:13)u t.i phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a nó XF(Etanol)=0,05 ph(cid:13)n mol; R=4; T* l(cid:4): D/F=5%. Hình 3-33. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) h(cid:4) th(cid:22)ng ch(cid:14)ng luy(cid:4)n 3 tháp, làm vi(cid:4)c (cid:12) áp su(cid:18)t th(cid:14)(cid:2)ng Hình 3-34. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a etanol và n(cid:14).c trong tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n thô COL1 Hình 3-35. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a các t+p ch(cid:18)t trong tháp ch(cid:14)ng luy(cid:4)n thô COL1 Hình 3-36. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a etanol và n(cid:14).c trong tháp COL2 Hình 3-37. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a các t+p ch(cid:18)t trong tháp COL2 Hình 3-38. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a t+p ch(cid:18)t iso propanol trong tháp COL2 Hình 3-39. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) etanol và n(cid:14).c trong tháp tinh ch(cid:6) COL3 Hình 3-40. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a các t+p ch(cid:18)t chính trong d(cid:13)u fusel trong tháp tinh ch(cid:6) COL3 Hình 3-41. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a t+p metanol trong tháp tinh ch(cid:6) COL3 Hình 3-42. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) g(cid:10)m 4 tháp,làm vi(cid:4)c (cid:12) áp su(cid:18)t th(cid:14)(cid:2)ng Hình 3-43. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) c(cid:10)n g(cid:10)m 5 tháp, làm vi(cid:4)c (cid:12) áp su(cid:18)t th(cid:14)(cid:2)ng Hình 3-44. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) c(cid:10)n 6 tháp, có dòng thu h(cid:10)i h(cid:10)i l(cid:14)u, làm vi(cid:4)c (cid:12) áp su(cid:18)t th(cid:14)(cid:2)ng Hình 3-45. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) kh(cid:22)i thu(cid:21)t toán gi(cid:8)i h(cid:4) l.n Hình 3-46. Mô hình s(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) 5 tháp theo s(cid:15) (cid:3)(cid:10) c!a Công ty c ph(cid:13)n mía (cid:3)(cid:14)(cid:2)ng Lam S(cid:15)n Thanh Hoá Hình 3-47. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) làm vi(cid:4)c th(cid:23)c t(cid:6) c!a tháp thô T507 Hình 3-48. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) làm vi(cid:4)c th(cid:23)c t(cid:6) c!a tháp nâng cao n(cid:10)ng (cid:3)) T533 Hình 3-49. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) etanol, n(cid:14).c trong tháp nâng cao n(cid:10)ng (cid:3)) T533 theo mô hình Hình 3-50. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) n-butanol, iso butanol, iso amyl alcohol, n propanol trong tháp nâng cao n(cid:10)ng (cid:3)) T533 theo mô hình Hình 3-51. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) làm vi(cid:4)c c!a tháp pha loãng T552 Hình 3-52. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) etanol, n(cid:14).c trong tháp T552 theo mô hình Hình 3-53. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) al(cid:3)ehyt axetic, etyl axetat trong tháp pha loãng T552 theo mô hình Hình 3-54. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) làm vi(cid:4)c c!a tháp tinh ch(cid:6) T557
Hình 3-55. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a etanol và n(cid:14).c trong tháp tinh ch(cid:6) T557 theo mô hình Hình 3-56. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a iso amyl alcohol trong tháp tinh ch(cid:6) T557 theo mô hình Hình 3-57. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a n-propanol trong tháp tinh ch(cid:6) T557 theo mô hình Hình 3-58. Phân b(cid:22) n(cid:10)ng (cid:3)) c!a metanol trong tháp tinh ch(cid:6) T557 theo mô hình Hình 3-59. Phân b(cid:22) etanol và n(cid:14).c trong tháp metanol T566 theo mô hình Hình 3-60. Phân b(cid:22) metanol trong tháp metanol T566 theo mô hình Hình 3-61. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) nguyên lý c!a tháp thô COL1 Hình 3-62. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) nguyên lý c!a tháp andehyt COL2 Hình 3-63. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) nguyên lý k(cid:6)t n(cid:22)i các tháp COL1, COL2, COL3, DEC và COL5 Hình 3-64. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) k(cid:6)t n(cid:22)i tháp COL1, COL2, COL3, COL4, COL5 Hình 3-65. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) tinh ch(cid:6) g(cid:10)m 6 tháp làm vi(cid:4)c (cid:12) các áp su(cid:18)t khác nhau Hình 3-66. S(cid:15) (cid:3)(cid:10) 6 tháp làm vi(cid:4)c (cid:12) các áp su(cid:18)t khác nhau và k(cid:6)t n(cid:22)i nhi(cid:4)t gi(cid:5)a các tháp theo ph(cid:14)(cid:15)ng án k(cid:6)t n(cid:22)i nhi(cid:4)t 2.
1
M(cid:1) (cid:2)(cid:3)U
Trong th(cid:1)c t(cid:2) s(cid:3)n xu(cid:4)t th(cid:5)(cid:6)ng g(cid:7)p các h(cid:8) dung d(cid:9)ch nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) ph(cid:12)c t(cid:13)p
nh(cid:5) h(cid:8) d(cid:14)u m(cid:15), các s(cid:3)n ph(cid:16)m lên men, các ch(cid:2) ph(cid:16)m sinh h(cid:17)c, các h(cid:18)n h(cid:19)p khí hoá
l(cid:15)ng… (cid:20)(cid:21) thu (cid:22)(cid:5)(cid:19)c s(cid:3)n ph(cid:16)m có (cid:22)(cid:23) tinh khi(cid:2)t cao c(cid:14)n thi(cid:2)t ph(cid:3)i phân tách riêng
các c(cid:4)u t(cid:11) trong h(cid:8). Thông th(cid:5)(cid:6)ng các h(cid:8) nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) khá ph(cid:12)c t(cid:13)p, s(cid:24) l(cid:5)(cid:19)ng c(cid:4)u
t(cid:11) trong h(cid:8) l(cid:25)n, (cid:3)nh h(cid:5)(cid:26)ng l(cid:27)n nhau gi(cid:28)a các c(cid:4)u t(cid:11) không tuân theo các quy lu(cid:29)t lý
t(cid:5)(cid:26)ng, các c(cid:4)u t(cid:11) trong h(cid:8) còn có kh(cid:3) n(cid:30)ng t(cid:13)o v(cid:25)i nhau các h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:31)ng phí hai
c(cid:4)u t(cid:11), ba c(cid:4)u t(cid:11) và có th(cid:21) xu(cid:4)t hi(cid:8)n các vùng d(cid:9) th(cid:21) hai pha l(cid:15)ng. Do v(cid:29)y, phân tách
các h(cid:8) này b ng ph(cid:5)!ng pháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n th(cid:5)(cid:6)ng g(cid:7)p nhi(cid:10)u khó kh(cid:30)n:
+ Khó tách tri(cid:8)t (cid:22)(cid:21) các c(cid:4)u t(cid:11), (cid:22)(cid:24)i v(cid:25)i các h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:31)ng phí ph(cid:3)i dùng k(cid:2)t
h(cid:19)p nhi(cid:10)u ph(cid:5)!ng pháp.
+ H(cid:8) th(cid:24)ng thi(cid:2)t b(cid:9) ph(cid:12)c t(cid:13)p, cho h(cid:8) n c(cid:4)u t(cid:11) ph(cid:3)i c(cid:14)n ít nh(cid:4)t (n-1) tháp
ch(cid:5)ng luy(cid:8)n và 2(n-1) thi(cid:2)t b(cid:9) trao (cid:22)"i nhi(cid:8)t.
+ S(cid:24) l(cid:23) trình tách l(cid:25)n, v(cid:25)i h(cid:8) 4 c(cid:4)u t(cid:11) s(cid:24) l(cid:23) trình tách là 22, cho h(cid:18)n h(cid:19)p 5
c(cid:4)u t(cid:11) s(cid:24) l(cid:23) trình tách s# là 119 l(cid:23) trình, nên vi(cid:8)c (cid:22)(cid:5)a ra (cid:22)(cid:5)(cid:19)c l(cid:23) trình tách h(cid:19)p lý
th(cid:5)(cid:6)ng g(cid:7)p nhi(cid:10)u khó kh(cid:30)n.
+ Tiêu hao n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng cho quá trình phân tách l(cid:25)n.
Vì v(cid:29)y, vi(cid:8)c nghiên c(cid:12)u t(cid:24)i (cid:5)u hoá quá trình phân tách h(cid:8) nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) nh m
nâng cao hi(cid:8)u qu(cid:3) phân tách, gi(cid:3)m s(cid:24) l(cid:5)(cid:19)ng thi(cid:2)t b(cid:9), l(cid:1)a ch(cid:17)n m(cid:23)t l(cid:23) trình tách h(cid:19)p
lý, gi(cid:3)m tiêu hao nguyên v(cid:29)t li(cid:8)u và n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng là v(cid:4)n (cid:22)(cid:10) thi(cid:2)t th(cid:1)c và c(cid:4)p bách
hi(cid:8)n nay.
2
CH(cid:4)(cid:5)NG 1 - T(cid:6)NG QUAN
1.1- H$ DUNG D%CH NHI&U C’U T(
Trong th(cid:1)c t(cid:2) s(cid:3)n xu(cid:4)t, h(cid:14)u h(cid:2)t các h(cid:18)n h(cid:19)p th(cid:1)c thông th(cid:5)(cid:6)ng (cid:22)(cid:10)u là các
h(cid:18)n h(cid:19)p nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) nh(cid:5) h(cid:18)n h(cid:19)p d(cid:14)u m(cid:15), h(cid:18)n h(cid:19)p r(cid:5)(cid:19)u c)n, các h(cid:18)n h(cid:19)p sau lên
men, các h(cid:18)n h(cid:19)p hoá ch(cid:4)t... Tách các h(cid:18)n h(cid:19)p nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) có th(cid:21) dùng các ph(cid:5)!ng
pháp nh(cid:5) h(cid:4)p ph*, h(cid:4)p th*, trích ly, ch(cid:5)ng luy(cid:8)n,... ho(cid:7)c k(cid:2)t h(cid:19)p các ph(cid:5)!ng pháp
(cid:22)ó tu+ thu(cid:23)c vào tính ch(cid:4)t c,a h(cid:8) c(cid:14)n tách. [2]
(cid:20)(cid:7)c (cid:22)i(cid:21)m chung c,a các h(cid:8) dung d(cid:9)ch nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) là r(cid:4)t ph(cid:12)c t(cid:13)p do chúng
th(cid:5)(cid:6)ng có s(cid:24) l(cid:5)(cid:19)ng c(cid:4)u t(cid:11) l(cid:25)n, các c(cid:4)u t(cid:11) tan l(cid:27)n hoàn toàn vào nhau ho(cid:7)c không
tan m(cid:23)t ph(cid:14)n hay hoàn toàn t(cid:13)o thành hai pha l(cid:15)ng và c-ng có th(cid:21) g(cid:7)p các (cid:22)i(cid:21)m
(cid:22)(cid:31)ng phí trong h(cid:18)n h(cid:19)p này.
M(cid:23)t h(cid:18)n h(cid:19)p nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) th(cid:5)(cid:6)ng g(cid:7)p trong th(cid:1)c t(cid:2) s(cid:3)n xu(cid:4)t là dung d(cid:9)ch
etanol - n(cid:5)(cid:25)c và các t(cid:13)p ch(cid:4)t s(cid:3)n xu(cid:4)t b ng ph(cid:5)!ng pháp lên men. (cid:20)ây là dung d(cid:9)ch
th(cid:1)c nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) r(cid:4)t (cid:22)i(cid:21)n hình. Các c(cid:4)u t(cid:11) trong h(cid:8) có (cid:3)nh h(cid:5)(cid:26)ng l(cid:27)n nhau h(cid:2)t s(cid:12)c
ph(cid:12)c t(cid:13)p gây nhi(cid:10)u khó kh(cid:30)n cho vi(cid:8)c phân tách các c(cid:4)u t(cid:11) t(cid:13)p ch(cid:4)t, nh m thu (cid:22)(cid:5)(cid:19)c
s(cid:3)n ph(cid:16)m c)n th(cid:1)c ph(cid:16)m ch(cid:4)t l(cid:5)(cid:19)ng cao, (cid:22)(cid:3)m b(cid:3)o s(cid:12)c kho. c,a ng(cid:5)(cid:6)i s(cid:11) d*ng.
Trong công nghi(cid:8)p, vi(cid:8)c s(cid:3)n xu(cid:4)t etanol th(cid:1)c ph(cid:16)m (cid:22)(cid:5)(cid:19)c ti(cid:2)n hành nh(cid:6) quá
trình lên men các nguyên li(cid:8)u ch(cid:12)a (cid:22)(cid:5)(cid:6)ng ho(cid:7)c tinh b(cid:23)t, và dung d(cid:9)ch thu (cid:22)(cid:5)(cid:19)c sau
quá trình này (cid:22)(cid:5)(cid:19)c g(cid:17)i là gi(cid:4)m. Tác nhân xúc tác cho quá trình lên men này là các
ch,ng n(cid:4)m men.
Tùy thu(cid:23)c vào nguyên li(cid:8)u s(cid:3)n xu(cid:4)t ban (cid:22)(cid:14)u (tinh b(cid:23)t g(cid:13)o, s/n, … ho(cid:7)c r0
(cid:22)(cid:5)(cid:6)ng…), ch,ng n(cid:4)m men và quá trình lên men mà s(cid:24) l(cid:5)(cid:19)ng c(cid:4)u t(cid:11) c-ng nh(cid:5) n)ng
(cid:22)(cid:23) c,a chúng trong h(cid:8) dung d(cid:9)ch etanol - n(cid:5)(cid:25)c và các c(cid:4)u t(cid:11) t(cid:13)p ch(cid:4)t sau lên men là
khác nhau. Nh(cid:5)ng nhìn chung, (cid:22)ây là h(cid:8) dung d(cid:9)ch có r(cid:4)t nhi(cid:10)u t(cid:13)p ch(cid:4)t và r(cid:4)t ph(cid:12)c
t(cid:13)p.
Ngoài hai c(cid:4)u t(cid:11) chính là n(cid:5)(cid:25)c và etanol, s(cid:24) c(cid:4)u t(cid:11) có trong h(cid:8) có th(cid:21) lên (cid:22)(cid:2)n
kho(cid:3)ng h!n 50 c(cid:4)u t(cid:11) [3], g)m ch, y(cid:2)u là các c(cid:4)u t(cid:11) sau:
3
- Các an(cid:22)ehyt: an(cid:22)ehyt axetic, an(cid:22)ehyt propylic, an(cid:22)ehyt butyric, akrolein,
metyl axetat, etyl axetat, an(cid:22)ehyt n maslianic, (cid:22)iaxetin, trietyl amin, an(cid:22)ehyt crotonic, trimetyl amin ,…
- Các este: este c,a axit axetic, este c,a axit propylic, (cid:22)ietyl este, etyl muravic
este, etyl iso maslianat (este), este c,a axit iso valeric, etyl propyonat (este), este
c,a axit axetic - iso amylic, este iso valerat amylic,...
- Các axit: axit axetic, axit butyric,...
- Các r(cid:5)(cid:19)u b(cid:29)c cao: iso amyl ancohol, iso butanol, n butanol, n propanol, iso
propanol, fufurol, glyxerol,…
Trong gi(cid:4)m, thành ph(cid:14)n etanol chi(cid:2)m 6 - 7% th(cid:21) tích, ph(cid:14)n còn l(cid:13)i ch, y(cid:2)u là
n(cid:5)(cid:25)c (89 - 90% th(cid:21) tích) và các t(cid:13)p ch(cid:4)t (< 5% th(cid:21) tích). [5]
Trong h(cid:8) dung d(cid:9)ch r(cid:4)t ph(cid:12)c t(cid:13)p này, hai c(cid:4)u t(cid:11) chính là etanol và n(cid:5)(cid:25)c t(cid:13)o v(cid:25)i
nhau m(cid:23)t (cid:22)i(cid:21)m (cid:22)(cid:31)ng phí (cid:26) n)ng (cid:22)(cid:23) c,a etanol là 96% th(cid:21) tích [8]. H!n th(cid:2) n(cid:28)a,
nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi c,a các c(cid:4)u t(cid:11) n m trong m(cid:23)t kho(cid:3)ng khá h1p nên trong h(cid:8) này d2 t(cid:13)o
thành các h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:31)ng phí hai c(cid:4)u t(cid:11), h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:31)ng phí ba c(cid:4)u t(cid:11) và có kh(cid:3) n(cid:30)ng
t(cid:13)o thành các vùng d(cid:9) th(cid:21) hai pha l(cid:15)ng.
Kh(cid:3)o sát các h(cid:8) dung d(cid:9)ch ba c(cid:4)u t(cid:11) g)m etanol - n(cid:5)(cid:25)c v(cid:25)i m(cid:23)t vài c(cid:4)u t(cid:11) t(cid:13)p
ch(cid:4)t (cid:22)ã cho th(cid:4)y rõ (cid:22)(cid:7)c (cid:22)i(cid:21)m ph(cid:12)c t(cid:13)p này c,a h(cid:8). Ví d*:
+ H(cid:8) etanol - n(cid:5)(cid:25)c - iso amyl ancohol: hình 1-1 cho th(cid:4)y xu(cid:4)t hi(cid:8)n vùng d(cid:9)
th(cid:21) hai pha l(cid:15)ng và hai (cid:22)i(cid:21)m (cid:22)(cid:31)ng phí c(cid:1)c ti(cid:21)u gi(cid:28)a etanol - n(cid:5)(cid:25)c và n(cid:5)(cid:25)c - iso amyl
ancohol và m(cid:23)t (cid:22)(cid:5)(cid:6)ng biên gi(cid:25)i ch(cid:5)ng c(cid:4)t n(cid:24)i hai (cid:22)i(cid:21)m (cid:22)(cid:31)ng phí.
+ H(cid:8) etanol - n(cid:5)(cid:25)c - iso propanol: hình 1-2 cho th(cid:4)y h(cid:8) ba c(cid:4)u t(cid:11) này có hai
(cid:22)i(cid:21)m (cid:22)(cid:31)ng phí c(cid:1)c ti(cid:21)u gi(cid:28)a etanol - n(cid:5)(cid:25)c và n(cid:5)(cid:25)c - iso propanol và m(cid:23)t (cid:22)(cid:5)(cid:6)ng biên
gi(cid:25)i ch(cid:5)ng c(cid:4)t.
+ H(cid:8) etanol - n(cid:5)(cid:25)c - metanol: hình 1-3 cho th(cid:4)y h(cid:8) có m(cid:23)t (cid:22)i(cid:21)m (cid:22)(cid:31)ng phí c(cid:1)c
ti(cid:21)u gi(cid:28)a etanol - n(cid:5)(cid:25)c và (cid:22)(cid:5)(cid:6)ng biên gi(cid:25)i ch(cid:5)ng c(cid:4)t n(cid:24)i (cid:22)0nh metanol v(cid:25)i (cid:22)i(cid:21)m này.
+ H(cid:8) etanol - n(cid:5)(cid:25)c - etyl axetat: trên hình 1-4 xu(cid:4)t hi(cid:8)n m(cid:23)t vùng hai pha
l(cid:15)ng - l(cid:15)ng, ba (cid:22)i(cid:21)m (cid:22)(cid:31)ng phí c(cid:1)c ti(cid:21)u hai c(cid:4)u t(cid:11) và m(cid:23)t (cid:22)i(cid:21)m (cid:22)(cid:31)ng phí c(cid:1)c ti(cid:21)u ba
c(cid:4)u t(cid:11) v(cid:25)i ba (cid:22)(cid:5)(cid:6)ng biên gi(cid:25)i ch(cid:5)ng c(cid:4)t.
4
Ternary Map (Mole Basis)
T erna ry M a p (M ole B a si s)
etanol (78,31oC) ETHAN-0 1 (78.31 C )
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)
etanol (78,31oC) ETHAN-01 (78.31 C )
9 . 0
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)
9
.
0
8 . 0
8
.
0
7 . 0
7
.
0
6 . 0
6
.
0
5 . 0
5
.
0
4
4 . 0
.
0
3
.
3 . 0
0
(cid:8)(cid:5)(cid:3)(cid:8)(cid:9)(cid:6)(cid:7)
2
.
2 . 0
0
1
.
1 . 0
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9
propanol 2 ISO PR-01 (82,35oC) (82.3 5 C )
n(cid:5)(cid:25)c WATER (100,02oC) (100.02 C )
(cid:2)(cid:4)(cid:3)(cid:10)(cid:4)(cid:6)(cid:7)
iso amyl 3-MET-01 (130.91 C ) ancohol (130,91oC)
n(cid:5)(cid:25)c WATER (100,02oC) (100.02 C ) Hình 1-1. H(cid:1) etanol - n(cid:2)(cid:3)c - iso amyl ancohol
Hình 1-2. H(cid:1) etanol - n(cid:2)(cid:3)c – propanol 2
Ternary Map (Mole Basis)
Ternary Map (Mole Basis)
metanol (64,53oC)
METHA-01 (64.53 C)
etyl axetat (77,2oC) ETHYL-01 (77.2 0 C )
9 . 0
9 . 0
8 . 0
8 . 0
(cid:1)(cid:4)(cid:3)(cid:1)(cid:13)(cid:6)(cid:7)
(cid:1)(cid:11)(cid:3)(cid:4)(cid:9)(cid:6)(cid:7)
7 . 0
7 . 0
(cid:1)(cid:4)(cid:3)(cid:12)(cid:10)(cid:6)(cid:7)
6 . 0
6 . 0
5 . 0
5 . 0
4 . 0
4 . 0
3 . 0
3 . 0
2 . 0
2 . 0
1 . 0
1 . 0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
WATER (100.02 C )
ETHAN-0 1 (78.3 1 C )
n(cid:5)(cid:25)c (100,02oC)
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
WATER (100.02 C )
ETHAN-0 1 (78.3 1 C )
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)
etanol (78,31oC)
n(cid:5)(cid:25)c (100,02oC)
0.9 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)
etanol (78,31oC)
Hình 1-3. H(cid:1) etanol - n(cid:2)(cid:3)c – metanol
Hình 1-4. H(cid:1) etanol - n(cid:2)(cid:3)c - etyl axetat
Tính ch(cid:4)t ph(cid:12)c t(cid:13)p c,a h(cid:8) etanol - n(cid:5)(cid:25)c (cid:22)ã (cid:22)(cid:5)(cid:19)c th(cid:4)y rõ trong các ví d* trên.
Qua (cid:22)ó có th(cid:21) th(cid:4)y quá trình tách các c(cid:4)u t(cid:11) trong h(cid:18)n h(cid:19)p này s# g(cid:7)p nhi(cid:10)u khó
kh(cid:30)n do có th(cid:21) g(cid:7)p các (cid:22)i(cid:21)m (cid:22)(cid:31)ng phí ho(cid:7)c các vùng hai pha l(cid:15)ng. Khi (cid:22)ó khó có
th(cid:21) tách tri(cid:8)t (cid:22)(cid:21) h(cid:18)n h(cid:19)p n(cid:2)u ch0 s(cid:11) d*ng ph(cid:5)!ng pháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n thông th(cid:5)(cid:6)ng
mà s# ph(cid:3)i k(cid:2)t h(cid:19)p nhi(cid:10)u ph(cid:5)!ng pháp, h(cid:8) th(cid:24)ng thi(cid:2)t b(cid:9) tinh ch(cid:2) ph(cid:12)c t(cid:13)p, tiêu hao
n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng cho quá trình tách s# l(cid:25)n làm t(cid:30)ng chi phí cho quá trình do (cid:22)ó làm t(cid:30)ng
giá thành s(cid:3)n ph(cid:16)m.
5
1.2- PHÂN TÁCH DUNG D%CH NHI&U C’U T(
V(cid:25)i các h(cid:18)n h(cid:19)p nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) (cid:26) d(cid:13)ng dung d(cid:9)ch, ph(cid:5)!ng pháp phân tách
chính, (cid:22)(cid:5)(cid:19)c (cid:12)ng d*ng r(cid:23)ng rãi nh(cid:4)t là ph(cid:5)!ng pháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n.
Quá trình ch(cid:5)ng (cid:22)(cid:5)(cid:19)c (cid:12)ng d*ng r(cid:23)ng rãi trong s(cid:3)n xu(cid:4)t (cid:22)(cid:21) tách các h(cid:18)n h(cid:19)p:
- D(cid:14)u m(cid:15) - Không khí hoá l(cid:15)ng (cid:22)(cid:5)(cid:19)c ch(cid:5)ng c(cid:4)t (cid:26) nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) -190oC (cid:22)(cid:21) s(cid:3)n xu(cid:4)t O2 và
N2.
- Các s(cid:3)n ph(cid:16)m c,a quá trình t"ng h(cid:19)p h(cid:28)u c! th(cid:5)(cid:6)ng (cid:26) d(cid:13)ng h(cid:19)p ch(cid:4)t l(cid:15)ng.
Ví d* s(cid:3)n xu(cid:4)t metanol, etylen, propylen, buta(cid:22)ien…
- Các s(cid:3)n ph(cid:16)m c,a công ngh(cid:8) sinh h(cid:17)c, th(cid:5)(cid:6)ng là h(cid:18)n h(cid:19)p ch(cid:4)t l(cid:15)ng nh(cid:5)
etanol - n(cid:5)(cid:25)c t3 quá trình lên men.
V(cid:25)i h(cid:8) hai c(cid:4)u t(cid:11), quá trình phân tách s# ch0 c(cid:14)n ti(cid:2)n hành trong m(cid:23)t tháp.
V(cid:25)i các thông s(cid:24) nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23), áp su(cid:4)t xác (cid:22)(cid:9)nh cho s(cid:3)n ph(cid:16)m (cid:22)0nh thì ch(cid:2) (cid:22)(cid:23) làm vi(cid:8)c
s# hoàn toàn xác (cid:22)(cid:9)nh. Nh(cid:5)ng h(cid:8) n c(cid:4)u t(cid:11) có n b(cid:29)c t(cid:1) do nên khi xác (cid:22)(cid:9)nh nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23),
áp su(cid:4)t cho m(cid:23)t c(cid:4)u t(cid:11) thì v(cid:27)n ch(cid:5)a th(cid:21) xác (cid:22)(cid:9)nh (cid:22)(cid:5)(cid:19)c thành ph(cid:14)n, nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi c,a
các c(cid:4)u t(cid:11) khác do v(cid:27)n còn (n-2) b(cid:29)c t(cid:1) do. Tách h(cid:18)n h(cid:19)p nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) khó kh(cid:30)n
h!n r(cid:4)t nhi(cid:10)u so v(cid:25)i h(cid:18)n h(cid:19)p hai c(cid:4)u t(cid:11) (cid:22)(cid:7)c bi(cid:8)t là v(cid:25)i các h(cid:8) th(cid:1)c khi (cid:3)nh h(cid:5)(cid:26)ng
c,a các c(cid:4)u t(cid:11) trong h(cid:8) không tuân theo các quan h(cid:8) lý t(cid:5)(cid:26)ng, h(cid:8) có nhi(cid:10)u (cid:22)i(cid:21)m
(cid:22)(cid:31)ng phí, có vùng hai pha l(cid:15)ng ...
Phân tách h(cid:8) dung d(cid:9)ch nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) b ng ph(cid:5)!ng pháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n không th(cid:21)
s(cid:11) d*ng m(cid:23)t tháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n mà ph(cid:3)i s(cid:11) d*ng nhi(cid:10)u tháp. S(cid:24) l(cid:5)(cid:19)ng tháp ch(cid:5)ng
luy(cid:8)n ph(cid:3)i s(cid:11) d*ng trong s! (cid:22)) phân tách tu+ thu(cid:23)c vào s(cid:24) l(cid:5)(cid:19)ng c(cid:4)u t(cid:11) trong h(cid:8).
V(cid:10) m(cid:7)t lý thuy(cid:2)t, (cid:22)(cid:21) tách các h(cid:8) dung d(cid:9)ch g)m n c(cid:4)u t(cid:11) s# ph(cid:3)i có (n-1) tháp
ch(cid:5)ng luy(cid:8)n và t(cid:5)!ng (cid:12)ng là (n-1) thi(cid:2)t b(cid:9) (cid:22)un sôi (cid:22)áy tháp và (n-1) thi(cid:2)t b(cid:9) ng(cid:5)ng
t* (cid:22)0nh tháp. Khi (cid:22)ó, ngoài s(cid:24) l(cid:5)(cid:19)ng thi(cid:2)t b(cid:9) ph(cid:3)i s(cid:11) d*ng là r(cid:4)t l(cid:25)n thì n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng
tiêu t(cid:24)n trong các thi(cid:2)t b(cid:9) gia nhi(cid:8)t c-ng s# vô cùng l(cid:25)n. H!n n(cid:28)a, tách h(cid:18)n h(cid:19)p
nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) b ng ch(cid:5)ng luy(cid:8)n có th(cid:21) th(cid:1)c hi(cid:8)n theo nhi(cid:10)u l(cid:23) trình (trình t(cid:1)) tách
khác nhau.
6
Theo các quan ni(cid:8)m tr(cid:5)(cid:25)c (cid:22)ây [9], v(cid:25)i h(cid:18)n h(cid:19)p g)m n c(cid:4)u t(cid:11) thì s(cid:24) l(cid:23) trình
[ n (2 nn (!
] !)1 )!1
− −
tách s# là:
S(cid:24) c(cid:4)u t(cid:11) trong h(cid:8) S(cid:24) tháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n S(cid:24) l(cid:23) trình tách
2 3 2
3 4 5
4 5 14
Theo quan ni(cid:8)m m(cid:25)i hi(cid:8)n nay [23], s(cid:24) l(cid:5)(cid:19)ng l(cid:23) trình tách t(cid:30)ng lên (cid:22)áng k(cid:21) do
tính (cid:22)(cid:2)n các c(cid:4)u t(cid:11) có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi trung gian trong h(cid:18)n h(cid:19)p.
Theo (cid:22)ó, m(cid:23)t h(cid:8) dung d(cid:9)ch g)m 3 c(cid:4)u t(cid:11) ABC thì s# ph(cid:3)i có s! (cid:22)) tách g)m ít
nh(cid:4)t là 2 tháp và l(cid:23) trình tách s# có 3 ph(cid:5)!ng án nh(cid:5) sau:
+ Ph(cid:5)!ng án a: ABC – AB/C – A/B/C
+ Ph(cid:5)!ng án b: ABC – A/BC – A/B/C
+ Ph(cid:5)!ng án c: ABC – AB/BC – A/B/C v(cid:25)i B là c(cid:4)u t(cid:11) trung gian.
A
A
A
AB
AB
ABC
B
ABC
B
ABC
B
B
BC
BC
C
C
C
A
B
C
Các s! (cid:22)) tách c* th(cid:21) nh(cid:5) sau:
Hình 1-5. S(cid:4) l(cid:5) trình tách c(cid:6)a h(cid:7)n h(cid:8)p 3 c(cid:9)u t(cid:10)
Khi (cid:22)ó cho h(cid:18)n h(cid:19)p 4 c(cid:4)u t(cid:11) ABCD, s(cid:24) l(cid:23) trình tách s# là:
7
Th(cid:12) t(cid:1) tách C(cid:4)u t(cid:11) trung gian S(cid:24) l(cid:23) trình tách
A/BCD Không có 3
AB/CD Không có 1
ABC/D Không có 3
ABCD B 3
ABCD C 3
ABCD BC 9
22 T"ng s(cid:24) l(cid:23) trình tách
Nh(cid:5) v(cid:29)y cho h(cid:18)n h(cid:19)p b(cid:24)n c(cid:4)u t(cid:11) s(cid:24) l(cid:23) trình tách là 22, cho h(cid:18)n h(cid:19)p 5 c(cid:4)u t(cid:11),
s(cid:24) l(cid:23) trình tách lên (cid:22)(cid:2)n 119 l(cid:23) trình [23]. Khi h(cid:8) có nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11), s(cid:24) l(cid:5)(cid:19)ng các l(cid:23)
trình tách s# r(cid:4)t l(cid:25)n, nh(cid:5) v(cid:29)y quá trình tính toán và t(cid:24)i (cid:5)u hoá h(cid:8) th(cid:24)ng tách s# r(cid:4)t
ph(cid:12)c t(cid:13)p.
1.3- T4I 5U HOÁ QUÁ TRÌNH PHÂN TÁCH H$ NHI&U C’U T(
1.3.1. L(cid:7)a ch(cid:8)n ch(cid:9) tiêu t(cid:10)i (cid:11)u hoá trong t(cid:12)ng h(cid:13)p h(cid:14) th(cid:10)ng:
(cid:20)(cid:24)i v(cid:25)i m(cid:18)i h(cid:8) nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11), ph* thu(cid:23)c vào tính ch(cid:4)t hoá lý c,a h(cid:8), yêu c(cid:14)u
ch(cid:4)t l(cid:5)(cid:19)ng s(cid:3)n ph(cid:16)m, n(cid:30)ng su(cid:4)t c,a h(cid:8) th(cid:24)ng, mà c(cid:14)n thi(cid:2)t ph(cid:3)i phân tích (cid:22)(cid:21) (cid:22)(cid:10) ra l(cid:23)
trình tách c* th(cid:21).
Nhi(cid:8)m v* t(cid:24)i (cid:5)u hoá (cid:22)(cid:21) ch0 ra l(cid:23) trình c* th(cid:21) mang l(cid:13)i hi(cid:8)u qu(cid:3) kinh t(cid:2) cao
nh(cid:4)t là m(cid:23)t bài toán không (cid:22)!n gi(cid:3)n, v(cid:25)i m*c (cid:22)ích là ph(cid:3)i gi(cid:3)m s(cid:24) l(cid:5)(cid:19)ng các thi(cid:2)t b(cid:9)
s(cid:11) d*ng trong s! (cid:22)) và các ph(cid:5)!ng án c,a l(cid:23) trình tách, gi(cid:3)m chi phí s(cid:3)n xu(cid:4)t mà
không gây (cid:3)nh h(cid:5)(cid:26)ng (cid:22)(cid:2)n ch(cid:4)t l(cid:5)(cid:19)ng c,a s(cid:3)n ph(cid:16)m.
Do v(cid:29)y, khi tách h(cid:18)n h(cid:19)p nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) tách riêng t3ng c(cid:4)u t(cid:11) là quá khó và t(cid:24)n
kém và trong r(cid:4)t nhi(cid:10)u tr(cid:5)(cid:6)ng h(cid:19)p không nh(cid:4)t thi(cid:2)t ph(cid:3)i tách riêng t3ng c(cid:4)u t(cid:11) mà
có th(cid:21) tách t3ng phân (cid:22)o(cid:13)n d(cid:1)a trên c! s(cid:26) v(cid:10) yêu c(cid:14)u ch(cid:4)t l(cid:5)(cid:19)ng s(cid:3)n ph(cid:16)m, tính ch(cid:4)t
hoá lý c,a h(cid:8). (cid:20)i(cid:10)u (cid:22)ó (cid:22)òi h(cid:15)i ph(cid:3)i có các nghiên c(cid:12)u c* th(cid:21) v(cid:10) hành vi c,a t3ng
c(cid:4)u t(cid:11) trong h(cid:8), t3 (cid:22)ó có th(cid:21) phân nhóm các c(cid:4)u t(cid:11) có (cid:22)(cid:7)c (cid:22)i(cid:21)m chung v(cid:10) (cid:22)(cid:23) bay h!i
8
t(cid:5)!ng (cid:22)(cid:24)i (cid:22)(cid:21) tách theo t3ng nhóm c(cid:4)u t(cid:11), l(cid:1)a ch(cid:17)n (cid:22)(cid:5)(cid:19)c l(cid:23) trình tách h(cid:19)p lý (cid:22)(cid:24)i v(cid:25)i
h(cid:8) dung d(cid:9)ch kh(cid:3)o sát.
Trong nhi(cid:10)u tr(cid:5)(cid:6)ng h(cid:19)p s! (cid:22)) h(cid:8) th(cid:24)ng tách theo nhóm là s! (cid:22)) t(cid:24)i (cid:5)u ho(cid:7)c
g(cid:14)n v(cid:25)i t(cid:24)i (cid:5)u theo ch0 tiêu tiêu hao n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng.
T3 l(cid:23) trình tách (cid:22)ã ch(cid:17)n, ti(cid:2)n hành tính toán t(cid:24)i (cid:5)u cho quá trình phân tách.
Ch0 tiêu t(cid:24)i (cid:5)u t(cid:24)t nh(cid:4)t cho m(cid:23)t quá trình s(cid:3)n xu(cid:4)t là giá thành s(cid:3)n ph(cid:16)m. Tuy nhiên,
(cid:22)(cid:21) tính toán giá thành s(cid:3)n ph(cid:16)m c(cid:14)n thi(cid:2)t ph(cid:3)i tính (cid:22)(cid:5)(cid:19)c giá thành ch(cid:2) t(cid:13)o thi(cid:2)t b(cid:9),
kh(cid:4)u hao thi(cid:2)t b(cid:9), (cid:22)(cid:14)u t(cid:5) nhà x(cid:5)(cid:26)ng, giá nguyên v(cid:29)t li(cid:8)u, nhân công lao (cid:22)(cid:23)ng, n(cid:30)ng
l(cid:5)(cid:19)ng tiêu hao..., (cid:22)ây là m(cid:23)t bài toán r(cid:4)t ph(cid:12)c t(cid:13)p.
Trong (cid:22)i(cid:10)u ki(cid:8)n giá n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng (cid:22)ang leo thang nh(cid:5) hi(cid:8)n nay thì n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng
tiêu hao trên m(cid:23)t (cid:22)!n v(cid:9) s(cid:3)n ph(cid:16)m (cid:22)ang là m(cid:23)t m*c tiêu t(cid:24)i (cid:5)u hóa có ý ngh6a r(cid:4)t
l(cid:25)n trong s(cid:3)n xu(cid:4)t.
Vì v(cid:29)y, các nghiên c(cid:12)u trong báo cáo này s# t(cid:29)p trung gi(cid:3)i quy(cid:2)t v(cid:4)n (cid:22)(cid:10) t(cid:24)i (cid:5)u
hoá v(cid:10) n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng tiêu t(cid:24)n cho quá trình phân tách h(cid:8) nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11), c* th(cid:21) là ti(cid:2)t
ki(cid:8)m n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng trong quá trình tinh ch(cid:2) h(cid:8) dung d(cid:9)ch etanol - n(cid:5)(cid:25)c và các t(cid:13)p ch(cid:4)t
nh(cid:29)n (cid:22)(cid:5)(cid:19)c sau khi lên men (cid:22)(cid:21) thu (cid:22)(cid:5)(cid:19)c c)n th(cid:1)c ph(cid:16)m có ch(cid:4)t l(cid:5)(cid:19)ng cao, (cid:22)(cid:13)t các
yêu c(cid:14)u ch0 tiêu cho phép theo TCVN (TCVN 1051 – 71).
Kh(cid:3)o sát th(cid:1)c tr(cid:13)ng s(cid:3)n xu(cid:4)t c)n th(cid:1)c ph(cid:16)m t(cid:13)i m(cid:23)t s(cid:24) nhà máy (cid:26) Vi(cid:8)t Nam
hi(cid:8)n nay cho th(cid:4)y k(cid:2)t qu(cid:3) tiêu hao n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng tính trên m(cid:23)t (cid:22)!n v(cid:9) c)n s(cid:3)n ph(cid:16)m (cid:26)
Công ty c" ph(cid:14)n c)n - r(cid:5)(cid:19)u Hà N(cid:23)i trên h(cid:8) th(cid:24)ng ch(cid:5)ng c(cid:4)t g)m 3 tháp trên th(cid:1)c t(cid:2)
vào kho(cid:3)ng 8 - 9 kg h!i (cid:22)(cid:24)t 10at/1kg c)n s(cid:3)n ph(cid:16)m, còn trên m(cid:23)t s(cid:24) dây chuy(cid:10)n
hi(cid:8)n (cid:22)(cid:13)i m(cid:25)i nh(cid:29)p t3 n(cid:5)(cid:25)c ngoài h(cid:8) th(cid:24)ng ch(cid:5)ng c(cid:4)t g)m 6 tháp nh(cid:5) t(cid:13)i Nhà máy
c)n Lam S!n - Thanh Hoá là 4,5 kg h!i 10at/1kg c)n ch(cid:4)t l(cid:5)(cid:19)ng cao.
V(cid:25)i giá thành c,a 1 kg h!i (cid:22)(cid:24)t là kho(cid:3)ng 0,7 USD [18] thì vi(cid:8)c ti(cid:2)t ki(cid:8)m (cid:22)(cid:5)(cid:19)c
1 kg h!i/ 1kg c)n s(cid:3)n ph(cid:16)m mang l(cid:13)i ý ngh6a (cid:22)áng k(cid:21) cho vi(cid:8)c gi(cid:3)m giá thành c,a
s(cid:3)n ph(cid:16)m.
Vi(cid:8)c phân tích tiêu hao n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng t(cid:13)i các công (cid:22)o(cid:13)n trong h(cid:8) th(cid:24)ng ch(cid:5)ng
luy(cid:8)n nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) có ý ngh6a r(cid:4)t l(cid:25)n (cid:22)(cid:21) ti(cid:2)n hành t"ng h(cid:19)p h(cid:8) th(cid:24)ng và l(cid:1)a ch(cid:17)n l(cid:23)
9
trình tách t(cid:24)i (cid:5)u, có l(cid:19)i v(cid:10) m(cid:7)t n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng nh(cid:4)t (cid:22))ng th(cid:6)i c-ng không làm gi(cid:3)m
ch(cid:4)t l(cid:5)(cid:19)ng s(cid:3)n ph(cid:16)m.
1.3.2. Phân tích ch(cid:9) tiêu t(cid:10)i (cid:11)u hoá v(cid:15) n(cid:16)ng l(cid:11)(cid:13)ng tiêu hao trong quá trình tách
h(cid:17)n h(cid:13)p nhi(cid:15)u c(cid:18)u t(cid:19):
N(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng riêng c(cid:14)n thi(cid:2)t W (cid:22)(cid:21) tách m(cid:23)t h(cid:18)n h(cid:19)p thành các c(cid:4)u t(cid:11) tinh khi(cid:2)t
có th(cid:21) tính theo công th(cid:12)c c,a King:
(1.1) W = - RT (cid:1)xFi ln(γi xFi)
Ph(cid:5)!ng trình trên không ph* thu(cid:23)c vào ph(cid:5)!ng pháp tách h(cid:18)n h(cid:19)p và h(cid:14)u
nh(cid:5) mô t(cid:3) quá trình ng(cid:5)(cid:19)c l(cid:13)i v(cid:25)i quá trình tr(cid:23)n các c(cid:4)u t(cid:11) thành h(cid:18)n h(cid:19)p.
N(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng c(cid:4)p cho quá trình ch(cid:5)ng luy(cid:8)n ch, y(cid:2)u (cid:26) d(cid:13)ng nhi(cid:8)t l(cid:5)(cid:19)ng. Kh(cid:3)
n(cid:30)ng chuy(cid:21)n (cid:22)"i nhi(cid:8)t n(cid:30)ng sang công (cid:22)(cid:5)(cid:19)c (cid:22)(cid:7)c tr(cid:5)ng b ng (cid:22)(cid:13)i l(cid:5)(cid:19)ng execgy E:
(1.2) E = Q (T1 – T0)/T1
7 (cid:22)ây: Q - l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t
T1 - nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) c,a ngu)n nhi(cid:8)t
T0 - nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) c,a môi tr(cid:5)(cid:6)ng
Công W (cid:22)(cid:5)(cid:19)c t(cid:13)o thành có th(cid:21) tính d(cid:1)a vào s(cid:1) khác nhau gi(cid:28)a nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) (cid:22)(cid:14)u
W
(
)
=
−
vào T1 và nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) (cid:22)(cid:14)u ra T2 c,a ngu)n nhi(cid:8)t.
QT 0
1 T 2
1 T 1
(1.3)
Nh(cid:5) v(cid:29)y, n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng riêng c(cid:14)n thi(cid:2)t W ph* thu(cid:23)c không nh(cid:28)ng vào l(cid:5)(cid:19)ng
nhi(cid:8)t Q mà còn ph* thu(cid:23)c vào m(cid:12)c nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) T1 và T2.
Trong tháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n dòng nhi(cid:8)t QR (cid:22)(cid:5)(cid:19)c c(cid:4)p cho thi(cid:2)t b(cid:9) (cid:22)un bay h!i (cid:22)áy
tháp t(cid:13)i nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) TR và dòng nhi(cid:8)t QC l(cid:4)y (cid:22)i t(cid:13)i thi(cid:2)t b(cid:9) ng(cid:5)ng t* trên (cid:22)0nh tháp t(cid:13)i
nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) TC.
Cho tháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n có th(cid:21) vi(cid:2)t ph(cid:5)!ng trình g(cid:14)n (cid:22)úng sau:
QR + QC ≈ 0 v(cid:25)i TR >TC
(1.4) Hi(cid:8)u s(cid:24) nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) (TR - TC) th(cid:5)(cid:6)ng n m trong kho(cid:3)ng t3 5 (cid:22)(cid:2)n 20oC nên m(cid:4)t
mát execgy th(cid:5)(cid:6)ng là nh(cid:15). Tuy nhiên trong ch(cid:5)ng luy(cid:8)n l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t c(cid:4)p cho quá
trình th(cid:5)(cid:6)ng do dòng nhi(cid:8)t có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) T1 > TR và l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t l(cid:4)y (cid:22)i trong thi(cid:2)t b(cid:9)
10
ng(cid:5)ng t* do dòng n(cid:5)(cid:25)c làm ngu(cid:23)i th(cid:5)(cid:6)ng có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) T2 < TC cho nên m(cid:23)t l(cid:5)(cid:19)ng
l(cid:25)n h!n so v(cid:25)i nhu c(cid:14)u c(cid:14)n thi(cid:2)t execgy (cid:22)ã b(cid:9) m(cid:4)t (cid:22)i trong quá trình tách. (cid:20)ây chính
là m(cid:23)t trong nh(cid:28)ng nguyên nhân chính làm t(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t tiêu hao cho quá trình
ch(cid:5)ng luy(cid:8)n. Do v(cid:29)y, ti(cid:2)t ki(cid:8)m nhi(cid:8)t l(cid:5)(cid:19)ng (cid:26) (cid:22)ây th(cid:1)c ch(cid:4)t là ti(cid:2)t ki(cid:8)m execgy.
Các m*c tiêu c,a ti(cid:2)t ki(cid:8)m n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng trong ch(cid:5)ng luy(cid:8)n chính là làm gi(cid:3)m
l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t c(cid:4)p cho quá trình QR và gi(cid:3)m (cid:22)(cid:2)n m(cid:12)c có th(cid:21) hi(cid:8)u s(cid:24) nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) (T1 - T2)
c,a dòng nhi(cid:8)t vào và dòng nhi(cid:8)t ra.
(cid:20)(cid:24)i v(cid:25)i tháp (cid:22)!n, ph(cid:5)!ng pháp t(cid:24)t nh(cid:4)t (cid:22)(cid:21) gi(cid:3)m nhi(cid:8)t l(cid:5)(cid:19)ng c(cid:14)n c(cid:4)p cho
ch(cid:5)ng luy(cid:8)n QR là s(cid:11) d*ng các thi(cid:2)t b(cid:9) trao (cid:22)"i nhi(cid:8)t hi(cid:8)u qu(cid:3) gi(cid:28)a các s(cid:3)n ph(cid:16)m
nóng (có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) cao) v(cid:25)i h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) th(cid:4)p và s(cid:11) d*ng l(cid:25)p cách nhi(cid:8)t
cho tháp. Thêm vào (cid:22)ó, ch0 s(cid:24) h)i l(cid:5)u làm vi(cid:8)c RL ch(cid:17)n (cid:26) m(cid:12)c nh(cid:15) nh(cid:4)t có th(cid:21). Ch0
s(cid:24) h)i l(cid:5)u t(cid:24)i (cid:5)u th(cid:5)(cid:6)ng n m trong kho(cid:3)ng RL = (1,05 ÷ 1,1)Rmin.
Tr(cid:13)ng thái nhi(cid:8)t c,a h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u ((cid:22)(cid:5)(cid:19)c (cid:22)(cid:7)c tr(cid:5)ng b ng y(cid:2)u t(cid:24) calo qF) có
(cid:3)nh h(cid:5)(cid:26)ng r(cid:4)t l(cid:25)n (cid:22)(cid:2)n tiêu hao nhi(cid:8)t c,a tháp. Giá tr(cid:9) lý thuy(cid:2)t nh(cid:15) nh(cid:4)t c,a n(cid:30)ng
l(cid:5)(cid:19)ng c(cid:14)n thi(cid:2)t cho quá trình ch(cid:5)ng luy(cid:8)n QRmin/F.r cho h(cid:18)n h(cid:19)p lý t(cid:5)(cid:26)ng hai c(cid:4)u t(cid:11)
y
(
)
−=
x
(
)
)
)
−=
1( +−=
1( +−=
Q C Fr
1
1 + αFa −
Q C Fr
QC Fr
QC Fr
1
1
1
1 + αFa −
1 − α
1 − α
xDa = 1
xDa = 1
xDa = 1
QC
QC
QC
F yFa
F yFa
F xFa
F xFa
qF = 0
qF = 1
QR2
QR1
QR
QR
QR
D
B
C
A
xBa = 0
xBa = 0
xBa = 0
xDa = 1 xBa = 0
x
y
1
=
=
1 +=
−
Q R Fr
Q R Fr
QR Fr
1
1
1
1
1 + αFa −
QR 1 = αFr −
1 + αFa −
1 − α
Hình 1-6. (cid:11)nh h(cid:2)(cid:12)ng tr(cid:13)ng thái nhi(cid:1)t (cid:14)(cid:5)ng h(cid:7)n h(cid:8)p (cid:14)(cid:15)u qF t(cid:3)i l(cid:2)(cid:8)ng nhi(cid:1)t t(cid:4)i thi(cid:16)u
c(cid:15)n c(cid:9)p cho quá trình ch(cid:2)ng luy(cid:1)n h(cid:7)n h(cid:8)p hai c(cid:9)u t(cid:10) lý t(cid:2)(cid:12)ng.
xem trên hình 1-6.
11
V(cid:3)i: A - h(cid:7)n h(cid:8)p (cid:14)(cid:15)u (cid:12) d(cid:13)ng l(cid:17)ng sôi (qF = 1);
B - h(cid:7)n h(cid:8)p (cid:14)(cid:15)u (cid:12) d(cid:13)ng h(cid:18)i bão hòa (qF = 0);
C - h(cid:7)n h(cid:8)p (cid:14)(cid:15)u (cid:12) d(cid:13)ng h(cid:18)i bão hòa ng(cid:2)ng t(cid:19) trong thi(cid:20)t b(cid:21) (cid:14)un bay h(cid:18)i (cid:14)áy tháp;
D - h(cid:7)n h(cid:8)p (cid:14)(cid:15)u (cid:14)(cid:2)(cid:8)c cho bay h(cid:18)i tr(cid:2)(cid:3)c khi vào tháp. Trong (cid:14)ó α - h(cid:1) s(cid:4) bay h(cid:18)i
t(cid:2)(cid:18)ng (cid:14)(cid:4)i c(cid:6)a c(cid:9)u t(cid:10).
Khi h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u vào tháp (cid:26) d(cid:13)ng l(cid:15)ng sôi (qF = 1), l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t tiêu hao cho
quá trình l(cid:25)n h!n m(cid:23)t l(cid:5)(cid:19)ng b ng xFa so v(cid:25)i tr(cid:5)(cid:6)ng h(cid:19)p h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u vào tháp (cid:26)
tr(cid:13)ng thái h!i (qF = 0). Tuy nhiên khi h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u vào tháp (cid:26) d(cid:13)ng h!i, thì (cid:16)n nhi(cid:8)t
ng(cid:5)ng t* ch0 (cid:22)(cid:5)(cid:19)c s(cid:11) d*ng trong (cid:22)o(cid:13)n luy(cid:8)n. Chính vì v(cid:29)y, tr(cid:5)(cid:25)c khi (cid:22)i vào tháp,
h!i c,a h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u dùng (cid:22)(cid:21) (cid:22)un nóng dung d(cid:9)ch (cid:26) (cid:22)áy tháp sau (cid:22)ó h!i ng(cid:5)ng t*
m(cid:25)i (cid:22)i vào tháp (hình 1-6C). B ng cách này, (cid:16)n nhi(cid:8)t ng(cid:5)ng t* s# (cid:22)(cid:5)(cid:19)c dùng cho c(cid:3)
(cid:22)o(cid:13)n ch(cid:5)ng và (cid:22)o(cid:13)n luy(cid:8)n c,a tháp và vì v(cid:29)y, l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t c(cid:14)n c(cid:4)p cho tháp QR s#
gi(cid:3)m th(cid:4)p h!n. Trong tr(cid:5)(cid:6)ng h(cid:19)p này, tháp có th(cid:21) làm vi(cid:8)c mà không c(cid:14)n có ngu)n
nhi(cid:8)t trong tháp n(cid:2)u n)ng (cid:22)(cid:23) yFa th(cid:4)p và h(cid:8) s(cid:24) bay h!i α t(cid:5)!ng (cid:22)(cid:24)i cao. Ph(cid:5)!ng án
làm vi(cid:8)c này th(cid:5)(cid:6)ng (cid:22)(cid:5)(cid:19)c s(cid:11) d*ng trong các quá trình nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) th(cid:4)p nh(cid:5)ng áp su(cid:4)t
c,a h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u ph(cid:3)i cao h!n so v(cid:25)i áp su(cid:4)t làm vi(cid:8)c c,a tháp. Vì v(cid:29)y, h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u
(cid:26) tr(cid:13)ng thái h!i h(cid:19)p lý h!n so v(cid:25)i h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u (cid:26) d(cid:13)ng l(cid:15)ng. Tuy nhiên không nên
th(cid:1)c hi(cid:8)n vi(cid:8)c hóa h!i h(cid:18)n h(cid:19)p l(cid:15)ng (cid:22)(cid:14)u tr(cid:5)(cid:25)c khi (cid:22)(cid:5)a vào tháp (hình 1-6D) vì n(cid:30)ng
l(cid:5)(cid:19)ng tiêu hao t"ng c(cid:23)ng s# cao h!n so v(cid:25)i tr(cid:5)(cid:6)ng h(cid:19)p h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u vào tháp (cid:26) d(cid:13)ng
l(cid:15)ng.
Trong tr(cid:5)(cid:6)ng h(cid:19)p tháp có nhi(cid:10)u (cid:22)(cid:14)u vào v(cid:25)i n)ng (cid:22)(cid:23) c,a các (cid:22)(cid:14)u vào khác
nhau thì vi(cid:8)c ch(cid:17)n các v(cid:9) trí (cid:22)(cid:14)u vào t(cid:24)i (cid:5)u và (cid:22)i(cid:10)u khi(cid:21)n s(cid:1) ho(cid:13)t (cid:22)(cid:23)ng chính xác
c,a tháp là r(cid:4)t quan tr(cid:17)ng và có (cid:3)nh h(cid:5)(cid:26)ng l(cid:25)n (cid:22)(cid:2)n l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t tiêu hao trong tháp.
(cid:20)(cid:21) gi(cid:3)m m(cid:4)t mát kh(cid:3) n(cid:30)ng chuy(cid:21)n (cid:22)"i nhi(cid:8)t sang execgy, trong các tháp
th(cid:5)(cid:6)ng (cid:22)(cid:7)t các thi(cid:2)t b(cid:9) (cid:22)un bay h!i và thi(cid:2)t b(cid:9) ng(cid:5)ng t* trung gian. (cid:20)(cid:5)!ng nhiên
gi(cid:3)i pháp này không gi(cid:3)m (cid:22)(cid:5)(cid:19)c l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t c(cid:14)n cung c(cid:4)p cho quá trình, nh(cid:5)ng do
m(cid:23)t ph(cid:14)n l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t này (cid:22)(cid:5)(cid:19)c c(cid:4)p (cid:26) nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) th(cid:4)p và (cid:22)(cid:5)(cid:19)c l(cid:4)y (cid:22)i t(cid:13)i nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) cao
h!n và vì v(cid:29)y s# làm gi(cid:3)m (cid:22)i ph(cid:14)n m(cid:4)t mát execgy.
12
Ph(cid:5)!ng pháp này ch0 có l(cid:19)i th(cid:2) khi có các ngu)n nhi(cid:8)t có áp su(cid:4)t khác nhau,
ho(cid:7)c có nhi(cid:10)u (cid:22)(cid:24)i t(cid:5)(cid:19)ng s(cid:11) d*ng nhi(cid:8)t khác nhau, ho(cid:7)c có s(cid:11) d*ng liên k(cid:2)t nhi(cid:8)t.
M(cid:4)t mát execgy c-ng có th(cid:21) (cid:22)(cid:5)(cid:19)c gi(cid:3)m b ng cách s(cid:11) d*ng nhi(cid:8)t th(cid:3)i (cid:26) trên
D
D
D
H!i áp su(cid:4)t th(cid:4)p
PC
F
F
F
van h(cid:13) áp
Pd
B
H!i áp su(cid:4)t cao
C
A
H!i áp su(cid:4)t cao
B
B
B
(cid:22)0nh tháp (cid:22)(cid:21) t(cid:13)o dòng h!i có áp su(cid:4)t th(cid:4)p (hình 1-7A).
Hình 1-7. Gi(cid:22)m execgy trong ch(cid:2)ng luy(cid:1)n. A - t(cid:13)o dòng h(cid:18)i áp su(cid:9)t th(cid:9)p t(cid:23) n(cid:2)(cid:3)c ng(cid:2)ng. B - nén h(cid:18)i có áp su(cid:9)t th(cid:9)p và cho quay v(cid:24) m(cid:13)ng l(cid:2)(cid:3)i h(cid:18)i. C - dùng b(cid:18)m nhi(cid:1)t.
Nh(cid:5) v(cid:29)y s# không có l(cid:5)(cid:19)ng h!i nào (cid:22)(cid:5)(cid:19)c “tiêu th*” trong ch(cid:5)ng luy(cid:8)n mà
ch0 có h!i áp su(cid:4)t cao (cid:22)(cid:5)(cid:19)c chuy(cid:21)n sang h!i có áp su(cid:4)t th(cid:4)p. Nh(cid:5) v(cid:29)y, tiêu hao (cid:26)
(cid:22)ây không ph(cid:3)i là tiêu hao nhi(cid:8)t l(cid:5)(cid:19)ng mà là tiêu hao execgy. N(cid:2)u nh(cid:5) không có
m(cid:13)ng h!i có áp su(cid:4)t th(cid:4)p thì dòng h!i sau khi (cid:22)(cid:5)(cid:19)c nén có th(cid:21) s# (cid:22)(cid:5)(cid:19)c (cid:22)(cid:5)a quay l(cid:13)i
m(cid:13)ng h!i áp su(cid:4)t cao (hình 1-7B).
Tách h(cid:18)n h(cid:19)p nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) b ng ch(cid:5)ng luy(cid:8)n có th(cid:21) th(cid:1)c hi(cid:8)n theo nhi(cid:10)u th(cid:12)
t(cid:1) khác nhau (l(cid:23) trình tách). Kinh phí (cid:22)(cid:14)u t(cid:5) cho h(cid:8) th(cid:24)ng tách và chi phí v(cid:29)n hành
quá trình tách ph* thu(cid:23)c vào l(cid:23) trình tách. Chi phí tiêu hao cho quá trình tách trong
ch(cid:5)ng luy(cid:8)n ph* thu(cid:23)c ch, y(cid:2)u vào giá n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng. (cid:20)i(cid:10)u này c-ng (cid:22)úng cho kinh
phí (cid:22)(cid:14)u t(cid:5) vì n(cid:2)u l(cid:5)(cid:19)ng h!i tiêu hao càng l(cid:25)n thì (cid:22)(cid:5)(cid:6)ng kính tháp s# càng l(cid:25)n.
(cid:20)(cid:24)i v(cid:25)i h(cid:8) ba c(cid:4)u t(cid:11), l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t nh(cid:15) nh(cid:4)t Qmin c(cid:14)n cho quá trình tách h(cid:18)n
h(cid:19)p lý t(cid:5)(cid:26)ng ba c(cid:4)u t(cid:11) a - b- c thành các c(cid:4)u t(cid:11) tinh khi(cid:2)t theo l(cid:23) trình a- , c- và a-c
có th(cid:21) (cid:22)(cid:5)(cid:19)c khái quát hóa b ng các công th(cid:12)c và (cid:22)(cid:5)(cid:19)c minh h(cid:17)a trên hình 1-8.
13
a
b
Qmin/(F.r)=
QC
3,4
C2
C1
3,6
a, b, c
xFa
F, xFi
b + c
QR
c
6,0
xFb
A
a + b
a
Qmin/(F.r)=
C2
C1
xFa
a, b, c
F, xFi
3,2
3,6
6,0
c
b
xFb
B
a
C2
Qmin/(F.r) =
a b
xFa
C1
b
b
a, b, c F, xFi
4,6
4,5
4,7
C3
4,3
4,8
bc
4,9
4,2
5,4
xFb
C
c
Hình 1-8. L(cid:2)(cid:8)ng nhi(cid:1)t tiêu hao t(cid:4)i thi(cid:16)u là hàm s(cid:4) c(cid:6)a n(cid:25)ng (cid:14)(cid:5) h(cid:7)n h(cid:8)p (cid:14)(cid:15)u trong ch(cid:2)ng luy(cid:1)n h(cid:7)n h(cid:8)p ba c(cid:9)u t(cid:10) 2,2 (cid:14)imetyl butan (a) / 2 metyl pentan (b) / hexan (c). H(cid:1) s(cid:4) bay h(cid:18)i t(cid:2)(cid:18)ng (cid:14)(cid:4)i: αac = 1,887, αbc = 1,329 (A) l(cid:5) trình a-, (B) l(cid:5) trình c-, (C) l(cid:5) trình a-c.
14
Theo l(cid:23) trình a- c(cid:4)u t(cid:11) có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi th(cid:4)p a s# (cid:22)(cid:5)(cid:19)c tách tr(cid:5)(cid:25)c tiên (cid:26) d(cid:13)ng
s(cid:3)n ph(cid:16)m (cid:22)0nh c,a tháp C1. H(cid:18)n h(cid:19)p hai c(cid:4)u t(cid:11) còn l(cid:13)i b - c (cid:22)(cid:5)(cid:19)c (cid:22)(cid:5)a sang ti(cid:2)p li(cid:8)u
cho tháp C2 và tách thành b và c. N(cid:2)u h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u vào tháp (cid:26) d(cid:13)ng l(cid:15)ng sôi thì
Q
R
x
(
)1
=
+
l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t t(cid:24)i thi(cid:21)u cho tháp C1 (cid:22)(cid:5)(cid:19)c tính theo công th(cid:12)c:
La
Fa
,
min
R 1 min rF .
(1.5)
7 (cid:22)ây r - (cid:16)n nhi(cid:8)t hóa h!i mol c,a h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u.
RLa,min - ch0 s(cid:24) h)i l(cid:5)u l(cid:15)ng nh(cid:15) nh(cid:4)t.
Q
x
=
+
L(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t c(cid:14)n thi(cid:2)t nh(cid:15) nh(cid:4)t cho tháp C2:
Fb
R 2 min rF .
x Fa 1 −
1 − α bc
(1.6)
Q
Q
Q
=
+
L(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t nh(cid:15) nh(cid:4)t c(cid:14)n cho toàn b(cid:23) quá trình:
R min rF .
R 1 min rF .
R 2 min rF .
(1.7)
Cho h(cid:18)n h(cid:19)p 2,2 - (cid:22)imetyl butan / 2 - metyl pentan / hexan QRmin/F.r có giá
tr(cid:9) trong kho(cid:3)ng 3,4 ÷ 6,3. Trên hình 1-8A l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t nh(cid:15) nh(cid:4)t c(cid:14)n cho quá trình
tách (cid:22)(cid:5)(cid:19)c bi(cid:21)u di2n (cid:26) d(cid:13)ng hàm s(cid:24) c,a n)ng (cid:22)(cid:23) h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u. L(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t này t(cid:30)ng
r(cid:4)t m(cid:13)nh khi n)ng (cid:22)(cid:23) c,a c(cid:4)u t(cid:11) có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi trung gian b t(cid:30)ng lên.
Theo l(cid:23) trình c- c(cid:4)u t(cid:11) có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi cao c (cid:22)(cid:5)(cid:19)c tách ra t(cid:13)i tháp C1 (cid:26) d(cid:13)ng
s(cid:3)n ph(cid:16)m (cid:22)áy. S(cid:3)n ph(cid:16)m (cid:22)0nh c,a tháp C1 (cid:26) d(cid:13)ng h!i (cid:22)(cid:5)(cid:19)c dùng làm h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u
cho tháp C2. Tháp C2 s# tách h(cid:18)n h(cid:19)p a - b thành hai s(cid:3)n ph(cid:16)m a và b tinh khi(cid:2)t.
Q
R
x
(
)1
=
+
N(cid:2)u h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u c,a tháp C1 (cid:26) d(cid:13)ng l(cid:15)ng sôi thì nhi(cid:8)t l(cid:5)(cid:19)ng t(cid:24)i thi(cid:21)u c(cid:14)n
Lc
Fc
,
min
R 1 min rF .
(1.8) cho tháp C1 s# b ng:
Q
x
=
+
(cid:20)(cid:24)i v(cid:25)i tháp C2 n(cid:2)u h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u (cid:26) d(cid:13)ng l(cid:15)ng sôi thì:
Fa
R 2 min rF .
x Fc 1 −
1 − α ac
(1.9)
Q
Q
=
+
L(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t t(cid:24)i thi(cid:21)u c(cid:14)n cho toàn b(cid:23) quá trình:
Q R min rF .
R 1 min rF .
R 2 min rF .
(1.10)
15
(cid:20)(cid:13)i l(cid:5)(cid:19)ng QRmin/F.r cho h(cid:18)n h(cid:19)p ba c(cid:4)u t(cid:11) 2,2 - (cid:22)imetyl butan / 2 - metyl
pentan / hexan s# n m trong kho(cid:3)ng 3,0 ÷ 6,3. 7 (cid:22)ây l(cid:13)i m(cid:23)t l(cid:14)n n(cid:28)a giá tr(cid:9)
QRmin/F.r s# (cid:22)(cid:13)t giá tr(cid:9) l(cid:25)n nh(cid:4)t t(cid:13)i giá tr(cid:9) n)ng (cid:22)(cid:23) cao c,a c(cid:4)u t(cid:11) có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi
trung gian b.
Theo l(cid:23) trình a-c c(cid:14)n ph(cid:3)i có ba tháp (hình 1-8C). (cid:20)(cid:21) nh(cid:29)n (cid:22)(cid:5)(cid:19)c các ch(cid:4)t tinh
khi(cid:2)t, s(cid:3)n ph(cid:16)m (cid:22)0nh c,a tháp C1 ph(cid:3)i (cid:22)(cid:5)(cid:19)c gi(cid:3)i phóng kh(cid:15)i c(cid:4)u t(cid:11) có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi
cao c. T(cid:5)!ng t(cid:1) s(cid:3)n ph(cid:16)m (cid:22)áy c,a tháp C1 c-ng ph(cid:3)i (cid:22)(cid:5)(cid:19)c gi(cid:3)i phóng kh(cid:15)i c(cid:4)u t(cid:11)
có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi th(cid:4)p a.
S(cid:3)n ph(cid:16)m (cid:22)0nh c,a tháp C1 nên (cid:22)(cid:5)a vào (cid:22)6a ti(cid:2)p li(cid:8)u c,a tháp C2 (cid:26) d(cid:13)ng h!i.
Gi(cid:3) thi(cid:2)t trong tháp C1 s# ti(cid:2)n hành ph(cid:5)!ng án tách (cid:5)u tiên, thì ch0 s(cid:24) h)i l(cid:5)u và
l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t c(cid:14)n cho tháp C1 s# (cid:22)(cid:13)t giá tr(cid:9) c(cid:1)c ti(cid:21)u tuy(cid:8)t (cid:22)(cid:24)i. N(cid:2)u h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u vào
x
)1
(1 +
−
−
Q
α ac
Fa
Fb
=
tháp C1 (cid:26) d(cid:13)ng l(cid:15)ng sôi, ph(cid:5)!ng trình sau s# (cid:22)(cid:5)(cid:19)c áp d*ng:
R 1 min rF .
α ( + bc 1 −
x )1 α ac
(1.11)
x
Q
( α ac
Fb
x
=
+
L(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t c(cid:14)n cho tháp C2 khi h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u (cid:26) d(cid:13)ng l(cid:15)ng:
Fa
R 2 min rF .
)1 − ( α ac
x ( )1 α + − Fa bc )(1 )1 α − − ab
(1.12)
Q
x
)1
)
+−
−
α ac
Fb
x
=
+
+
L(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t c(cid:14)n cho tháp C3:
Fb
R 3 min rF .
−
− −
( α + bc )1 −
αα − bc ac ( )1 α ac
(1( α ac ( α ac
x )1 Fa )(1 α ab
Q
Q
Q
Q
=
+
+
(1.13)
R min rF .
R 1 min rF .
R 2 min rF .
R 3 min rF .
L(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t c(cid:14)n cho toàn b(cid:23) quá trình: (1.14)
Trên hình 1-8C l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t t(cid:24)i thi(cid:2)u c(cid:14)n thi(cid:2)t cho quá trình tách h(cid:18)n h(cid:19)p 2,2-
(cid:22)imetyl butan / 2-metyl pentan / hexan (cid:22)(cid:5)(cid:19)c bi(cid:21)u di2n d(cid:5)(cid:25)i d(cid:13)ng hàm c,a n)ng (cid:22)(cid:23)
h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u. Các (cid:22)) th(cid:9) này (cid:26) d(cid:13)ng các (cid:22)(cid:5)(cid:6)ng th(cid:31)ng song song. Các giá tr(cid:9) c,a
QRmin/F.r n m trong kho(cid:3)ng 4,2 ÷ 5,0 và các giá tr(cid:9) này ít thay (cid:22)"i khi n)ng (cid:22)(cid:23) c,a
c(cid:4)u t(cid:11) có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi trung gian b t(cid:30)ng.
So sánh l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t tiêu hao cho quá trình tách h(cid:18)n h(cid:19)p ba c(cid:4)u t(cid:11) theo ba l(cid:23)
trình khác nhau cho th(cid:4)y l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t này thay (cid:22)"i (cid:22)áng k(cid:21) khi n)ng (cid:22)(cid:23) c,a h(cid:18)n h(cid:19)p
(cid:22)(cid:14)u thay (cid:22)"i.
16
Qmin/(F.r) =
T3ng l(cid:23) trình (cid:22)(cid:10)u có th(cid:21) (cid:22)(cid:5)(cid:19)c ch(cid:17)n là
l(cid:23) trình t(cid:24)t nh(cid:4)t (hình 1-9). N(cid:2)u nh(cid:5) h(cid:18)n
h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u có n)ng (cid:22)(cid:23) c(cid:4)u t(cid:11) có nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) sôi
xFa
4,5
4,7
th(cid:4)p a cao thì l(cid:23) trình a- s# là thu(cid:29)n l(cid:19)i nh(cid:4)t.
4,3
4,8
4,2
Ng(cid:5)(cid:19)c l(cid:13)i, n(cid:2)u h(cid:18)n h(cid:19)p (cid:22)(cid:14)u có n)ng (cid:22)(cid:23) c(cid:4)u
xFb
t(cid:11) khó bay h!i c cao thì l(cid:23) trình c- (cid:22)(cid:5)(cid:19)c (cid:5)u
Hình 1-9. So sánh n(cid:26)ng l(cid:2)(cid:8)ng tiêu hao
tiên. L(cid:23) trình a-c s# thu(cid:29)n l(cid:19)i khi h(cid:18)n h(cid:19)p
t(cid:4)i thi(cid:16)u QRmin/F.r cho ba l(cid:5) trình tách
(cid:22)(cid:14)u ch(cid:12)a nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) có nhi(cid:8)t (cid:22)ôi sôi trung
h(cid:7)n h(cid:8)p ba c(cid:9)u t(cid:10).
gian b. L(cid:23) trình a-c c(cid:14)n ba tháp, vì v(cid:29)y c(cid:14)n
nhi(cid:10)u thi(cid:2)t b(cid:9) h!n so v(cid:25)i hai l(cid:23) trình kia.
Tuy nhiên (cid:22)(cid:12)ng (cid:26) góc (cid:22)(cid:23) execgy (cid:22)ây là l(cid:23) trình có nhi(cid:10)u l(cid:19)i th(cid:2) vì l(cid:5)(cid:19)ng nhi(cid:8)t
thêm vào ho(cid:7)c l(cid:4)y ra kh(cid:15)i tháp (cid:26) nhi(cid:10)u m(cid:12)c nhi(cid:8)t (cid:22)(cid:23) khác nhau. Chính vì v(cid:29)y, kh(cid:3)
n(cid:30)ng ti(cid:2)t ki(cid:8)m n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng c,a l(cid:23) trình này s# cao. N(cid:2)u h(cid:8) th(cid:24)ng ch(cid:5)ng luy(cid:8)n (cid:22)(cid:5)(cid:19)c
v(cid:29)n hành (cid:22)úng, l(cid:23) trình a-c s# cho quá trình tách hi(cid:8)u qu(cid:3) h!n hai l(cid:23) trình kia.
Các phân tích v(cid:10) tiêu hao n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng trên (cid:22)ây là ti(cid:10)n (cid:22)(cid:10) cho vi(cid:8)c l(cid:1)a ch(cid:17)n l(cid:23)
trình tách h(cid:19)p lý, t(cid:24)i (cid:5)u v(cid:10) m(cid:7)t tiêu hao h!i (cid:22)(cid:24)t cho quá trình s(cid:3)n xu(cid:4)t.
(cid:20)(cid:21) gi(cid:3)m tiêu hao n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng trong l(cid:23) trình tách (cid:22)ó có th(cid:21) s(cid:11) d*ng ph(cid:5)!ng
pháp k(cid:2)t n(cid:24)i nhi(cid:8)t gi(cid:28)a các tháp. Ph(cid:5)!ng pháp này ch0 th(cid:1)c hi(cid:8)n (cid:22)(cid:5)(cid:19)c khi các tháp
tinh ch(cid:2) trong s! (cid:22)) làm vi(cid:8)c (cid:26) các áp su(cid:4)t khác nhau và l(cid:1)a ch(cid:17)n các tháp có l(cid:5)u
l(cid:5)(cid:19)ng dòng h!i l(cid:25)n (cid:22)(cid:21) ch(cid:4)t t(cid:3)i nhi(cid:8)t. Khi (cid:22)ó, vi(cid:8)c quy(cid:2)t (cid:22)(cid:9)nh kh(cid:24)ng ch(cid:2) áp su(cid:4)t làm
vi(cid:8)c c,a m(cid:18)i tháp ph(cid:3)i d(cid:1)a vào (cid:22)(cid:7)c (cid:22)i(cid:21)m hóa lý c,a h(cid:8) c-ng nh(cid:5) các yêu c(cid:14)u v(cid:10)
ch(cid:4)t l(cid:5)(cid:19)ng s(cid:3)n ph(cid:16)m. Ph(cid:5)!ng pháp k(cid:2)t n(cid:24)i nhi(cid:8)t này có nh(cid:5)(cid:19)c (cid:22)i(cid:21)m là làm t(cid:30)ng s(cid:24)
l(cid:5)(cid:19)ng thi(cid:2)t b(cid:9) (cid:22)un bay h!i (cid:22)áy tháp, tuy nhiên (cid:3)nh h(cid:5)(cid:26)ng c,a s(cid:24) thi(cid:2)t b(cid:9) này (cid:22)(cid:2)n
vi(cid:8)c t(cid:30)ng giá thành s(cid:3)n ph(cid:16)m khá nh(cid:15) so v(cid:25)i l(cid:5)(cid:19)ng h!i ti(cid:2)t ki(cid:8)m (cid:22)(cid:5)(cid:19)c và nh(cid:28)ng khó
kh(cid:30)n g(cid:7)p ph(cid:3)i khi (cid:22)i(cid:10)u khi(cid:21)n h(cid:8) th(cid:24)ng này c-ng s# d2 dàng gi(cid:3)i quy(cid:2)t (cid:22)(cid:5)(cid:19)c.
T3 (cid:22)ó, có th(cid:21) (cid:22)(cid:10) xu(cid:4)t nh(cid:28)ng nhi(cid:8)m v* chính sau (cid:22)ây c,a lu(cid:29)n án:
Nghiên c(cid:1)u t(cid:2)i (cid:3)u hoá quá trình phân tách h(cid:4) dung d(cid:5)ch th(cid:6)c nhi(cid:7)u c(cid:8)u t(cid:9)
trên ví d(cid:10) (cid:11)i(cid:12)n hình là h(cid:4) etanol - n(cid:3)(cid:13)c nh(cid:14)n (cid:11)(cid:3)(cid:15)c b(cid:16)ng ph(cid:3)(cid:17)ng pháp lên men.
(cid:20)(cid:21) gi(cid:3)i quy(cid:2)t v(cid:4)n (cid:22)(cid:10) này c(cid:14)n thi(cid:2)t ph(cid:3)i th(cid:1)c hi(cid:8)n các nhi(cid:8)m v* sau:
17
1. Nghiên c(cid:12)u xác (cid:22)(cid:9)nh cân b ng pha l(cid:15)ng - h!i c,a h(cid:8) dung d(cid:9)ch nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) b ng
cách l(cid:1)a ch(cid:17)n mô hình cân b ng pha và ki(cid:21)m tra (cid:22)(cid:23) tin c(cid:29)y c,a mô hình cân b ng
pha d(cid:1)a vào các s(cid:24) li(cid:8)u th(cid:1)c nghi(cid:8)m.
2. Xây d(cid:1)ng mô hình t"ng quát c,a tháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n.
3. Ki(cid:21)m ch(cid:12)ng s(cid:1) t(cid:5)!ng thích c,a mô hình tháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n b ng ph(cid:5)!ng pháp
th(cid:1)c nghi(cid:8)m trên h(cid:8) dung d(cid:9)ch th(cid:1)c ph(cid:12)c t(cid:13)p n c(cid:4)u t(cid:11) etanol - n(cid:5)(cid:25)c - các t(cid:13)p ch(cid:4)t
s(cid:3)n xu(cid:4)t b ng ph(cid:5)!ng pháp lên men.
4. Nghiên c(cid:12)u hành vi c,a các c(cid:4)u t(cid:11) trong dung d(cid:9)ch etanol - n(cid:5)(cid:25)c s(cid:3)n xu(cid:4)t b ng
ph(cid:5)!ng pháp lên men b ng ph(cid:5)!ng pháp th(cid:1)c nghi(cid:8)m.
5. Nghiên c(cid:12)u hành vi c,a các c(cid:4)u t(cid:11) c,a h(cid:8) dung d(cid:9)ch etanol - n(cid:5)(cid:25)c s(cid:3)n xu(cid:4)t b ng
ph(cid:5)!ng pháp lên men d(cid:1)a vào mô hình t"ng quát c,a tháp ch(cid:5)ng luy(cid:8)n.
6. (cid:20)(cid:10) xu(cid:4)t nguyên t/c tách h(cid:18)n h(cid:19)p nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) theo nguyên t/c tách theo nhóm.
7. Phân tích s! (cid:22)) tách c! b(cid:3)n g)m ba tháp dùng (cid:22)(cid:21) tách h(cid:18)n h(cid:19)p nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11).
8. Nghiên c(cid:12)u ch(cid:2) (cid:22)(cid:23) tách h(cid:19)p lý cho t3ng nhóm c(cid:4)u t(cid:11) t(cid:13)p ch(cid:4)t.
9. T"ng h(cid:19)p m(cid:23)t s(cid:24) s! (cid:22)) tách g)m 4, 5, 6,… tháp tinh ch(cid:2) làm vi(cid:8)c (cid:26) áp su(cid:4)t
th(cid:5)(cid:6)ng.
10. T"ng h(cid:19)p s! (cid:22)) tách g)m 6 tháp làm vi(cid:8)c t(cid:13)i các áp su(cid:4)t khác nhau và kh(cid:3) n(cid:30)ng
k(cid:2)t n(cid:24)i nhi(cid:8)t gi(cid:28)a các tháp, nh m m*c (cid:22)ích gi(cid:3)m tiêu hao n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng c,a quá trình
tách.
M*c tiêu c,a các nghiên c(cid:12)u này là (cid:22)(cid:10) ra nguyên t/c chung (cid:22)(cid:21) phân tách các
h(cid:8) dung d(cid:9)ch nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11): nguyên t/c tách theo nhóm, trình t(cid:1) phân tích và t"ng
h(cid:19)p các l(cid:23) trình tách, xác (cid:22)(cid:9)nh l(cid:23) trình tách h(cid:19)p lý (cid:22)(cid:3)m b(cid:3)o nâng cao ch(cid:4)t l(cid:5)(cid:19)ng s(cid:3)n
ph(cid:16)m và gi(cid:3)m chi phí n(cid:30)ng l(cid:5)(cid:19)ng, góp ph(cid:14)n gi(cid:3)m giá thành s(cid:3)n ph(cid:16)m. Các nghiên
c(cid:12)u (cid:22)(cid:5)(cid:19)c th(cid:1)c hi(cid:8)n trên h(cid:8) dung d(cid:9)ch th(cid:1)c nhi(cid:10)u c(cid:4)u t(cid:11) (cid:22)i(cid:21)n hình là h(cid:8) etanol -
n(cid:5)(cid:25)c nh(cid:29)n (cid:22)(cid:5)(cid:19)c b ng ph(cid:5)!ng pháp lên men v(cid:25)i các t(cid:13)p ch(cid:4)t (cid:22)i(cid:21)n hình cho t3ng
nhóm t(cid:13)p ch(cid:4)t, các c(cid:4)u t(cid:11) trong h(cid:8) g)m: etanol, n(cid:5)(cid:25)c, n-propanol, iso-propanol, iso-
butanol, iso amyl ancohol, metanol, axit axetic, an(cid:22)ehyt axetic, etyl axetat.
18
CH(cid:1)(cid:2)NG 2 – PH(cid:1)(cid:2)NG PHÁP NGHIÊN C(cid:3)U
Ph(cid:1)(cid:2)ng pháp nghiên c(cid:3)u chính là ph(cid:1)(cid:2)ng pháp mô hình.
2.1. XÂY D(cid:4)NG MÔ HÌNH T(cid:5)NG QUÁT C(cid:6)A THÁP CH(cid:7)NG LUY(cid:8)N
NHI(cid:9)U C(cid:10)U T(cid:11):
Mô hình c(cid:12)a tháp ch(cid:1)ng luy(cid:13)n nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16) bao g(cid:17)m:
- Cân b(cid:18)ng v(cid:19)t ch(cid:15)t
- Cân b(cid:18)ng entalpy.
- Cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i.
Trong (cid:21)ó, xác (cid:21)(cid:22)nh cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng h(cid:2)i là khó nh(cid:15)t.
V(cid:23)i các h(cid:13) dung d(cid:22)ch lý t(cid:1)(cid:24)ng hai c(cid:15)u t(cid:16) thông th(cid:1)(cid:25)ng, b(cid:18)ng m(cid:26)t tháp ch(cid:1)ng
luy(cid:13)n, có th(cid:27) tách (cid:21)(cid:1)(cid:28)c riêng bi(cid:13)t c(cid:15)u t(cid:16) có nhi(cid:13)t (cid:21)(cid:26) sôi cao (cid:24) (cid:21)áy tháp và c(cid:15)u t(cid:16) có
nhi(cid:13)t (cid:21)(cid:26) sôi th(cid:15)p (cid:24) (cid:21)(cid:29)nh tháp.
(cid:30)(cid:27) tính toán quá trình ch(cid:1)ng luy(cid:13)n c(cid:31)n thi t ph!i có các s" li(cid:13)u v(cid:14):
- S" li(cid:13)u cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i ((cid:21)(cid:1)(cid:25)ng cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i).
- N(cid:17)ng (cid:21)(cid:26) th#c t c(cid:12)a các c(cid:15)u t(cid:16) trong tháp ch(cid:1)ng luy(cid:13)n ((cid:21)(cid:1)(cid:25)ng n(cid:17)ng (cid:21)(cid:26) làm
vi(cid:13)c).
(cid:30)(cid:1)(cid:25)ng n(cid:17)ng (cid:21)(cid:26) làm vi(cid:13)c (cid:21)(cid:1)(cid:28)c xác (cid:21)(cid:22)nh d#a trên ch (cid:21)(cid:26) làm vi(cid:13)c c(cid:12)a thi t b(cid:22)
do t# l#a ch$n và tính toán.
Các s" li(cid:13)u cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng h(cid:2)i thông th(cid:1)(cid:25)ng không có (cid:21)(cid:12), (cid:21)%c bi(cid:13)t cho các
h(cid:13) nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16). Các s" li(cid:13)u cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i s&n có hi(cid:13)n nay th(cid:1)(cid:25)ng ch(cid:29) cho
h(cid:13) 2 c(cid:15)u t(cid:16), s" li(cid:13)u cân b(cid:18)ng pha cho h(cid:13) 3, 4 c(cid:15)u t(cid:16) r(cid:15)t ít, cho h(cid:13) nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16)
th(cid:1)(cid:25)ng là không có s&n. Các s" li(cid:13)u cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i thông th(cid:1)(cid:25)ng (cid:21)(cid:1)(cid:28)c xác
(cid:21)(cid:22)nh b(cid:18)ng th#c nghi(cid:13)m, nh(cid:1)ng v(cid:23)i các h(cid:13) nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16), ph(cid:1)(cid:2)ng pháp này r(cid:15)t khó có
th(cid:27) th#c hi(cid:13)n (cid:21)(cid:1)(cid:28)c do kh"i l(cid:1)(cid:28)ng phân tích quá l(cid:23)n. Hi(cid:13)n nay, (cid:21)(cid:27) d# (cid:21)oán cân b(cid:18)ng
pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i c(cid:12)a các h(cid:13) dung d(cid:22)ch nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16) th(cid:1)(cid:25)ng s(cid:16) d’ng các mô hình cân
b(cid:18)ng pha. Ph(cid:1)(cid:2)ng pháp này cho phép gi!m th(cid:25)i gian, chi phí cho các thí nghi(cid:13)m,
tuy nhiên các mô hình có kh! n(ng cho k t qu! không (cid:21)úng, vì v(cid:19)y nh(cid:15)t thi t ph!i
ki(cid:27)m tra l)i s# phù h(cid:28)p c(cid:12)a mô hình b(cid:18)ng th#c nghi(cid:13)m.
19
2.1.1.Xác (cid:4)(cid:5)nh cân b(cid:6)ng pha l(cid:7)ng - h(cid:8)i c(cid:9)a h(cid:10) dung d(cid:5)ch nhi(cid:11)u c(cid:12)u t(cid:13):
P
Xét h(cid:13) g(cid:17)m n c(cid:15)u t(cid:16) và hai pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i nh(cid:1) hình 1.
(cid:1)
T
(cid:1)
y1,y2,...,yn x1,x2,...,xn
(cid:1)
(cid:1)
Hình 2-1. Cân b(cid:1)ng pha l(cid:2)ng – h(cid:3)i c(cid:4)a h(cid:5) nhi(cid:6)u c(cid:7)u t(cid:8)
(cid:1)
V
L
f
f
=
(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:1)(cid:5)(cid:6)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:13)(cid:1)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:18)(cid:19)(cid:20)(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)(cid:22)(cid:23)(cid:24)(cid:16)(cid:1)(cid:18)(cid:25)(cid:1)(cid:20)(cid:26)(cid:1)(cid:5)(cid:6)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:23)(cid:14)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:28)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:30)(cid:10)(cid:31) (cid:1)
i
i
0
(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1) (cid:1) (cid:1) (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)!"(cid:13)#$(cid:1)
Py ϕ = i
i
γ i
fx i
i
(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1) (cid:1) (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)!"(cid:13)"$(cid:1)
(cid:1) ϕ(cid:15)(cid:1) (cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)&(cid:31)(cid:7)(cid:10)(cid:20)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:1)(cid:9)(cid:14)(cid:15)*(cid:1)
0
(cid:1) γ(cid:15)(cid:1) (cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:9))+(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:4)(cid:7)*(cid:1)
if
(cid:1) (cid:1)&(cid:31)(cid:7)(cid:10)(cid:20)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)(cid:1),(cid:1)(cid:20)(cid:28)+(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:9)(cid:27)(cid:15)(cid:1)(cid:16)(cid:9)(cid:31)-(cid:4)*(cid:1)
(cid:1) ./(cid:1)0 (cid:1)(cid:20)(cid:9)1(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:4)(cid:7)(cid:1)31(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:1)(cid:9)(cid:14)(cid:15)/(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)(cid:18))(cid:11)*(cid:1)
(cid:1) 4 (cid:1)(cid:27)(cid:8)(cid:1)(cid:30)(cid:31)’(cid:20)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:9)(cid:21)/(cid:1)(cid:10)(cid:20)(cid:18)(cid:1)(cid:1)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:2)(cid:6)(cid:7)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:2)(cid:10)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:14)(cid:2)(cid:15)(cid:16)(cid:13)(cid:2)(cid:15)(cid:17)(cid:11)(cid:2)(cid:14)(cid:18)(cid:2)(cid:19)(cid:2)(cid:14)(cid:20)(cid:21)(cid:5)(cid:12)(cid:2)(cid:22)(cid:6)(cid:13)(cid:2)(cid:6)(cid:23)(cid:19)(cid:2)ϕϕϕϕ(cid:19)(cid:24)(cid:2)
P
v
=
−
5(cid:9)6)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:9)7(cid:16)(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)&(cid:31)(cid:7)(cid:10)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:23)(cid:24)(cid:16)(cid:1).(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:22)8(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:20)(cid:9)6)(cid:1)(cid:16)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:9)9(cid:16) (cid:1)
lnϕ i
i
(cid:1)
1 RT
RT P
(cid:7) (cid:5) (cid:6)
(cid:4) (cid:2) dP (cid:3)
0
(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1) (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)!"(cid:13):$(cid:1)
(cid:1) (cid:1) 4/5 (cid:1)(cid:27)(cid:8)(cid:1)(cid:30)(cid:31)’(cid:20)(cid:1)31(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:9)(cid:21)/(cid:1)
v
=
(cid:1) (cid:1) ; (cid:1)(cid:9)(cid:6)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)<(cid:9)=/(cid:1)
i
V ∂ n ∂
i
(cid:7) (cid:5)(cid:5) (cid:6)
(cid:4) (cid:2)(cid:2) (cid:3)
jnTP , ,
(cid:1)(cid:20)(cid:9)>(cid:1)(cid:20)=(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:18))(cid:11)(cid:1)(cid:28)(cid:15)?(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:9)@(cid:4)(cid:1)(cid:9)(cid:24)(cid:8)*(cid:1) (cid:1) (cid:1)
Nh(cid:1) v(cid:19)y có th(cid:27) th(cid:15)y vi(cid:13)c xác (cid:21)(cid:22)nh h(cid:13) s" fugat trong pha h(cid:2)i ϕi chính là vi(cid:13)c
tìm th(cid:27) tích mol riêng ph(cid:31)n c(cid:12)a c(cid:15)u t(cid:16) i trong h*n h(cid:28)p.
iv nh(cid:1) ph(cid:1)(cid:2)ng trình
Có r(cid:15)t nhi(cid:14)u ph(cid:1)(cid:2)ng trình tr)ng thái dùng (cid:21)(cid:27) xác (cid:21)(cid:22)nh
tr)ng thái Van der Waals (1879), ... nh(cid:1)ng th(cid:1)(cid:25)ng g%p nh(cid:15)t là ph(cid:1)(cid:2)ng trình tr)ng
thái Virial.(cid:1)
20
(cid:24)(cid:2) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:2)(cid:6)(cid:7)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:2)(cid:10)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:14)(cid:2)(cid:15)(cid:16)(cid:13)(cid:2)(cid:15)(cid:17)(cid:11)(cid:2)(cid:14)(cid:18)(cid:2)(cid:19)(cid:2)(cid:25)(cid:2)(cid:14)(cid:20)(cid:26)(cid:5)(cid:12)(cid:2)(cid:14)(cid:6)(cid:27)(cid:19)(cid:2)(cid:15)(cid:6)(cid:11)(cid:28)(cid:5) 0 if
S
(cid:2)(cid:9))(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:4)(cid:7)(cid:31)0?(cid:4)(cid:1)(cid:16)(cid:9)’(cid:20)(cid:1)(cid:15)/(cid:1)&(cid:31)(cid:7)(cid:10)(cid:20)(cid:1)(cid:16)(cid:9)(cid:31)-(cid:4)(cid:1)(cid:20)+(cid:15)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)5(cid:1)31(cid:1)(cid:27)(cid:8)(cid:1)(cid:30)(cid:31)’(cid:20)(cid:1)4(cid:1)(cid:16)A(cid:1)B(cid:31)(cid:10)(cid:4)(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)
iP (cid:1)(cid:20)+(cid:15)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)5(cid:1)(cid:20)(cid:9)6)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:23)(cid:14)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:28)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:30)(cid:10)(cid:31) (cid:1)
P
S
0
f
f
dP
exp
=
i
i
3C(cid:15)(cid:1)(cid:27)(cid:8)(cid:1)(cid:30)(cid:31)’(cid:20)(cid:1)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:1)(cid:5)D)(cid:1)(cid:9))1(cid:1)
(cid:1)
S
v i RT
P i
S
(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1) (cid:1) (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)!"(cid:13)E$(cid:1)
iP (cid:1)(cid:27)(cid:8)(cid:1)(cid:30)(cid:31)’(cid:20)(cid:1)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:1)(cid:5)D)(cid:1)(cid:9))1(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)(cid:1)(cid:20)+(cid:15)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)5/(cid:1)
S
(cid:1) (cid:1)
if
(cid:1) (cid:1) (cid:1)&(cid:31)(cid:7)(cid:10)(cid:20)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)(cid:1)(cid:20)+(cid:15)(cid:1)(cid:22)(cid:15)>(cid:18)(cid:1)(cid:5)D)(cid:1)(cid:9))1(cid:1),(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)5/(cid:1)
(cid:1) 3(cid:1) (cid:1)(cid:20)(cid:9)>(cid:1)(cid:20)=(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:18))(cid:11)(cid:1)(cid:16)(cid:9)’(cid:20)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)(cid:1)(cid:20)+(cid:15)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)5
T+ ph(cid:1)(cid:2)ng trình (2-4) ta th(cid:15)y fugat c(cid:12)a pha l(cid:20)ng ph’ thu(cid:26)c ch(cid:12) y u vào h(cid:13)
s" ho)t (cid:21)(cid:26). H(cid:13) s" ho)t (cid:21)(cid:26) c(cid:12)a các c(cid:15)u t(cid:16) trong dung d(cid:22)ch (cid:21)(cid:1)(cid:28)c xác (cid:21)(cid:22)nh theo
ph(cid:1)(cid:2)ng pháp th#c nghi(cid:13)m ho%c d#a vào các mô hình cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i.
2.1.1.1. Xác (cid:4)(cid:5)nh cân b(cid:6)ng pha c(cid:9)a h(cid:10) dung d(cid:5)ch nhi(cid:11)u c(cid:12)u t(cid:13) b(cid:6)ng ph(cid:14)(cid:8)ng
pháp th(cid:15)c nghi(cid:10)m:
a. Nguyên t(cid:1)c ti(cid:2)n hành: Dung d(cid:22)ch nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16) (cid:21)(cid:1)(cid:28)c ch(cid:1)ng c(cid:15)t tu(cid:31)n hoàn
(cid:21))t (cid:21) n tr)ng thái cân b(cid:18)ng. T)i (cid:21)ây, ti n hành l(cid:15)y m,u, phân tích n(cid:17)ng (cid:21)(cid:26) các c(cid:15)u
t(cid:16) trong pha l(cid:20)ng và pha h(cid:2)i.
b. Ti(cid:2)n hành thí nghi(cid:3)m:
Ti n hành thi t k và ch t)o b(cid:26) thi t b(cid:22) thí nghi(cid:13)m xác (cid:21)(cid:22)nh cân b(cid:18)ng pha
l(cid:20)ng - h(cid:2)i c(cid:12)a dung d(cid:22)ch có c(cid:15)u t)o nh(cid:1) trên hình 2-2.
Dung d(cid:22)ch etanol - n(cid:1)(cid:23)c và t)p ch(cid:15)t (cid:21)(cid:1)(cid:28)c n)p vào bình ch(cid:1)ng 1, gia nhi(cid:13)t
(cid:21) n nhi(cid:13)t (cid:21)(cid:26) sôi, h*n h(cid:28)p h(cid:2)i bay lên theo "ng d,n vào khoang ch(cid:3)a phía trên và (cid:21)i
qua sinh hàn 8, (cid:21)(cid:1)(cid:28)c ng(cid:1)ng t’ và tu(cid:31)n hoàn v(cid:14) bình ch(cid:1)ng 1. Nhi(cid:13)t (cid:21)(cid:26) c(cid:12)a h*n h(cid:28)p
h(cid:2)i (cid:21)(cid:1)(cid:28)c xác (cid:21)(cid:22)nh b(cid:18)ng nhi(cid:13)t k 6. Khi quá trình làm vi(cid:13)c -n (cid:21)(cid:22)nh, cân b(cid:18)ng l(cid:20)ng -
h(cid:2)i (cid:21)(cid:1)(cid:28)c thi t l(cid:19)p (nhi(cid:13)t (cid:21)(cid:26) h(cid:2)i không (cid:21)-i, th(cid:25)i gian làm vi(cid:13)c (cid:21)(cid:12) l(cid:23)n kho!ng 3h),
ti n hành l(cid:15)y m,u l(cid:20)ng và h(cid:2)i (cid:21)(cid:17)ng th(cid:25)i (m,u l(cid:20)ng l(cid:15)y t)i bình ch(cid:1)ng 1, m,u h(cid:2)i
l(cid:15)y t)i (cid:21)i(cid:27)m l(cid:15)y m,u sau ng(cid:1)ng t’ 3) và phân tích n(cid:17)ng (cid:21)(cid:26) c(cid:12)a các c(cid:15)u t(cid:16) b(cid:18)ng
ph(cid:1)(cid:2)ng pháp s.c ký khí.
21
1. Bình ch(cid:1)ng 2. /ng h(cid:17)i dung d(cid:22)ch v(cid:14) bình ch(cid:1)ng 3. Van l(cid:15)y m,u h(cid:2)i 4. /ng d,n h(cid:2)i 5. Bu(cid:17)ng b"c h(cid:2)i 6. Nhi(cid:13)t k c- nhám 7. V(cid:20) cách nhi(cid:13)t 8. Sinh hàn 9. Sinh hàn 10. Van l(cid:15)y m,u l(cid:20)ng
Hình 2-2. S(cid:3) (cid:9)(cid:10) thi(cid:11)t b(cid:12) xác (cid:9)(cid:12)nh cân b(cid:1)ng l(cid:2)ng – h(cid:3)i Ph(cid:1)(cid:2)ng pháp th#c nghi(cid:13)m có s(cid:16) d’ng thi t b(cid:22) xác (cid:21)(cid:22)nh cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng -
h(cid:2)i c(cid:12)a dung d(cid:22)ch, thi t b(cid:22) này (cid:21)(cid:1)(cid:28)c thi t k , ch t)o theo l#a ch$n cho phép nh(cid:19)n
(cid:21)(cid:1)(cid:28)c s" li(cid:13)u (cid:21)áng tin c(cid:19)y.
(cid:30)"i v(cid:23)i h(cid:13) có 2 ho%c 3 c(cid:15)u t(cid:16), s" li(cid:13)u cân b(cid:18)ng l(cid:20)ng - h(cid:2)i th(cid:1)(cid:25)ng (cid:21)(cid:1)(cid:28)c xác
(cid:21)(cid:22)nh t+ th#c nghi(cid:13)m và cho k t qu! chính xác. Nh(cid:1)ng khi s" c(cid:15)u t(cid:16) trong h(cid:13) >4, v(cid:23)i
h(cid:13) ph(cid:3)c t)p nh(cid:1) h(cid:13) etanol - n(cid:1)(cid:23)c thì ph(cid:1)(cid:2)ng pháp th#c nghi(cid:13)m r(cid:15)t t"n kém, m(cid:15)t
nhi(cid:14)u th(cid:25)i gian và cho (cid:21)(cid:26) chính xác th(cid:15)p.
2.1.1.2. Xác (cid:4)(cid:5)nh cân b(cid:6)ng pha c(cid:9)a h(cid:10) dung d(cid:5)ch nhi(cid:11)u c(cid:12)u t(cid:13) b(cid:6)ng ph(cid:14)(cid:8)ng
pháp l(cid:16)p mô hình:
2.1.1.2.1. L(cid:4)a ch(cid:5)n mô hình cân b(cid:6)ng pha l(cid:7)ng h(cid:8)i cho h(cid:3) nhi(cid:9)u c(cid:10)u t(cid:11):
T(cid:15)t c! các mô hình cân b(cid:18)ng pha (cid:21)(cid:14)u t(cid:19)p trung vào vi(cid:13)c xác (cid:21)(cid:22)nh h(cid:13) s" ho)t
(cid:21)(cid:26) γi c(cid:12)a c(cid:15)u t(cid:16) i trong pha l(cid:20)ng b(cid:18)ng các ph(cid:1)(cid:2)ng pháp khác nhau.
Các mô hình cân b(cid:18)ng pha th(cid:1)(cid:25)ng (cid:21)(cid:1)(cid:28)c s(cid:16) d’ng là mô hình Wilson, mô hình
NRTL, mô hình UNIQUAC, mô hình UNIFAC, mô hình Van Laar,...
Các mô hình này (cid:21)(cid:14)u d#a trên khái ni(cid:13)m n(cid:17)ng (cid:21)(cid:26) c’c b(cid:26) v(cid:23)i nh0ng gi! thi t
sau (cid:21)ây:
- T)i b(cid:14) m%t phân t(cid:16), n(cid:17)ng (cid:21)(cid:26) trung bình c(cid:12)a các phân t(cid:16) j quay quanh
phân t(cid:16) i không gi"ng n(cid:17)ng (cid:21)(cid:26) trung bình c(cid:12)a phân t(cid:16) j quay quanh tâm c(cid:12)a nó.
22
- Thành ph(cid:31)n c’c b(cid:26) c(cid:12)a lân c(cid:19)n phân t(cid:16) i-j ph’ thu(cid:26)c vào n(ng l(cid:1)(cid:28)ng
t(cid:1)(cid:2)ng tác c(cid:12)a các c%p phân t(cid:16) i-i, i-j và j-j.
a. Mô hình Wilson:[1]
- Mô hình (cid:21)(cid:2)n gi!n, d1 xác (cid:21)(cid:22)nh do ch(cid:29) ch(cid:3)a các thông s" c(cid:12)a h(cid:13) hai c(cid:15)u t(cid:16).
- Mô hình khá phù h(cid:28)p khi hai ch(cid:15)t l(cid:20)ng tan l,n hoàn toàn.
- V(cid:23)i các tr(cid:1)(cid:25)ng h(cid:28)p th#c t khi h(cid:13) xu(cid:15)t hi(cid:13)n hai pha l(cid:20)ng phân l(cid:23)p thì mô
hình không áp d’ng (cid:21)(cid:1)(cid:28)c, do v(cid:19)y mô hình này h(cid:31)u nh(cid:1) không (cid:21)(cid:1)(cid:28)c s(cid:16) d’ng (cid:21)(cid:27) d#
(cid:21)oán cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng h(cid:2)i cho h(cid:13) nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16).
b. Mô hình NRTL (Non Random Two Liquid)[1]:
- Mô hình NRTL bi(cid:27)u di1n t(cid:1)(cid:2)ng (cid:21)"i t"t cho cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i, l(cid:20)ng -
l(cid:20)ng c(cid:12)a h(cid:13) nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16), k t qu! phù h(cid:28)p v(cid:23)i th#c nghi(cid:13)m. Vì v(cid:19)y, (cid:21)(cid:27) (cid:21)áp (cid:3)ng v(cid:15)n
(cid:21)(cid:14) cân b(cid:18)ng pha khi h(cid:13) xu(cid:15)t hi(cid:13)n hai pha l(cid:20)ng không tan l,n vào nhau (ho%c tan
m(cid:26)t ph(cid:31)n) có th(cid:27) s(cid:16) d’ng mô hình NRTL .
- Tuy nhiên v(cid:23)i h(cid:13) dung d(cid:22)ch etanol - n(cid:1)(cid:23)c sau lên men thì mô hình NRTL
không có (cid:21)(cid:12) các s" li(cid:13)u có s&n. Vi(cid:13)c xác (cid:21)(cid:22)nh các thông s" c(cid:12)a mô hình s2 m(cid:15)t
nhi(cid:14)u th(cid:25)i gian, công s(cid:3)c và chi phí.
c. Mô hình UNIQUAC ( Universal Quassi Chimical )[1]:
- Mô hình UNIQUAC cho k t qu! d# (cid:21)oán cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i phù h(cid:28)p
v(cid:23)i các k t qu! th#c nghi(cid:13)m.
- Nh(cid:1)(cid:28)c (cid:21)i(cid:27)m c(cid:12)a mô hình này là s" li(cid:13)u v(cid:14) các thông s" c(cid:12)a mô hình không
(cid:21)(cid:31)y (cid:21)(cid:12).
d. Mô hình UNIFAC [1], [26], [28], [29].
Mô hình UNIFAC ra (cid:21)(cid:25)i d#a trên s# k t h(cid:28)p mô hình UNIQUAC v(cid:23)i các
gi!i pháp c(cid:12)a ph(cid:1)(cid:2)ng pháp (cid:21)óng góp nhóm. Theo mô hình UNIFAC, dung d(cid:22)ch
(cid:21)(cid:1)(cid:28)c xem nh(cid:1) (cid:21)(cid:1)(cid:28)c t)o thành t+ các nhóm ch(cid:3)c thay vì (cid:21)(cid:1)(cid:28)c t)o t+ các phân t(cid:16). Ví
d(cid:13): trong dung d(cid:22)ch ch(cid:3)a Toluen và Axeton. Toluen có th(cid:27) phân chia thành: 5 nhóm
CH, 1 nhóm C, 1 nhóm CH3. Axeton có th(cid:27) (cid:21)(cid:1)(cid:28)c chia thành 2 nhóm CH3 và 1 nhóm
23
CO. Vi(cid:13)c chia thành các nhóm ch(cid:3)c này (cid:21)%t c(cid:2) s(cid:24) cho vi(cid:13)c hình thành mô hình cân
b(cid:18)ng pha UNIFAC.
Mô hình cân b(cid:18)ng pha UNIFAC (cid:21)(cid:1)(cid:28)c (cid:21)(cid:14) xu(cid:15)t (cid:21)(cid:31)u tiên b(cid:24)i Fredenslund,
Jones, Prausnitz (Fredenslund, A., R. L. Jones, and J. M. Prausnitz, AIChE J., 21,
1086-1099 (1975)), và (cid:21)(cid:1)(cid:28)c phát tri(cid:27)n b(cid:24)i Fredenslund (Fredenslund, A., J,
Gemhling, M.L. Michelsen, P. Rasmussen, and J.M. Prausnitz, Ind. Eng. Chem.,
Preocess Des. Develop., 16, 450-462 (1977)).
M’c (cid:21)ích chính c(cid:12)a mô hình này là d#a trên nh0ng s" li(cid:13)u th#c nghi(cid:13)m v(cid:14)
cân b(cid:18)ng pha có s&n c(cid:12)a h(cid:13) hai c(cid:15)u t(cid:16) (cid:21)(cid:27) d# (cid:21)oán cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng - l(cid:20)ng, l(cid:20)ng -
h(cid:2)i, l(cid:20)ng - l(cid:20)ng - h(cid:2)i cho nh0ng h(cid:13) nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16) khi không có các s" li(cid:13)u th#c
nghi(cid:13)m.(cid:1)
Trong mô hình UNIFAC :
- H(cid:13) s" ho)t (cid:21)(cid:26) trong ph(cid:31)n t- h(cid:28)p (cid:21)(cid:1)(cid:28)c mô t! b(cid:18)ng s# (cid:21)óng góp các nhóm
khác nhau c(cid:12)a các phân t(cid:16) v(cid:14) kích th(cid:1)(cid:23)c và hình d)ng .
- Nh0ng tham s" (cid:21)%c tr(cid:1)ng cho t+ng nhóm nguyên t(cid:16) là nh0ng giá tr(cid:22) (cid:21)(cid:26)c l(cid:19)p
v(cid:23)i nhi(cid:13)t (cid:21)(cid:26).
- H(cid:13) s" ho)t (cid:21)(cid:26) trong ph(cid:31)n d(cid:1) ph’ thu(cid:26)c vào di(cid:13)n tích nhóm và t(cid:1)(cid:2)ng tác
gi0a các nhóm.
F(cid:7))1(cid:15)(cid:1)(cid:28)(cid:10)/(cid:1)(cid:18)(cid:25)(cid:1)(cid:9)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)GFHIJ(cid:2)(cid:1)(cid:16)A(cid:1)(cid:20)(cid:9)>(cid:1)(cid:27)(cid:8)(cid:1)KL(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:22)>(cid:1)(cid:20)=(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:9))+(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)(cid:16)(cid:9))(cid:1)(cid:4)(cid:9)M(cid:4)(cid:7)(cid:1)
(cid:9)(cid:21)(cid:1)(cid:9)(cid:10)(cid:15)(cid:1)(cid:9)(cid:10)0(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)N(cid:31)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)31(cid:1)(cid:22)O(cid:16)(cid:1)(cid:5)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:11)1(cid:1)(cid:16)(cid:9))(cid:1)(cid:4)(cid:9)M(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)(cid:16)(cid:9)9(cid:10)(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:16)A(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:16)(cid:9)9(cid:16)(cid:1)
(cid:11)C(cid:4)(cid:1)!P#Q$*(cid:1)
5(cid:9)6)(cid:1) (cid:18)(cid:25)(cid:1) (cid:9)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1) GFHIJ(cid:2)/(cid:1) (cid:9)(cid:21)(cid:1) 6(cid:20)(cid:10)(cid:4))(cid:11)(cid:1) R(cid:1) (cid:4)(cid:23)C(cid:16)(cid:1) 31(cid:1) (cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1) (cid:20)+(cid:8)(cid:1) (cid:16)(cid:9)’(cid:20)(cid:1) (cid:22)(cid:23)(cid:24)(cid:16)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:3)(cid:4)(cid:1) (cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)
(cid:2)(cid:2)VU(cid:1)
(cid:2)U"(cid:1)
(cid:2)U:VU(cid:1)
U"V(cid:1)
(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)F(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:16)(cid:9)=(cid:4)(cid:9)(cid:1) (cid:2)(cid:1)(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)
W6(cid:20)(cid:10)(cid:4))(cid:11)(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:2)U:VU(cid:1)
X(cid:20)(cid:10)(cid:4))(cid:11)(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:2)U:(cid:2)U"VU(cid:1)
4(cid:28))(cid:8)(cid:10)(cid:4))(cid:11)(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:2)U:(cid:1)
(cid:2)U"(cid:2)U"VU(cid:1)
(cid:20)(cid:9)6)(cid:1)(cid:5)(cid:26)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:30)(cid:10)(cid:31) (cid:1)S#T(cid:1)
24
(cid:15)(cid:30))(cid:1)(cid:5)(cid:31)(cid:20)(cid:10)(cid:4))(cid:11)(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
"(cid:1)(cid:2)U:(cid:1)
(cid:2)U(cid:2)U"VU(cid:1)
(cid:15)(cid:30))(cid:1)(cid:10)(cid:18)0(cid:11)(cid:1)(cid:10)(cid:4)(cid:16))(cid:9))(cid:11)(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
"(cid:1)(cid:2)U:(cid:1)/(cid:1)(cid:2)U"(cid:1)
(cid:2)U(cid:2)U"VU(cid:1)
(cid:4)(cid:23)C(cid:16)(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
U"V(cid:1)
(cid:1) (cid:2)(cid:9))(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)6(cid:20)(cid:10)(cid:4))(cid:11)(cid:1)(cid:13)(cid:1)(cid:4)(cid:23)C(cid:16)(cid:1)31(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:20)+(cid:8)(cid:1)(cid:16)(cid:9)’(cid:20)/(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:20)(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:20)(cid:9)>(cid:1)(cid:20)=(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)!;<$/(cid:1)(cid:5)N(cid:1)(cid:18)O(cid:20)(cid:1)
F(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:16)(cid:9)=(cid:4)(cid:9)(cid:1)
(cid:2)(cid:2)VU(cid:1)
(cid:2)U"(cid:1)
(cid:2)U:VU(cid:1)
U"V(cid:1)
F(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:8)(cid:9)L(cid:1)
(cid:2)U:(cid:1)
(cid:2)U"(cid:1)
(cid:2)U:(cid:2)U"VU(cid:1)
(cid:2)U(cid:2)U"VU(cid:1)
(cid:2)U:VU(cid:1)
U"V(cid:1)
Q/ZQQ#(cid:1)
Q/[\EE(cid:1)
#/E:##(cid:1)
"/#Q]](cid:1)
#/[]#:(cid:1)
Q/Z"(cid:1)
;<(cid:1)
Q/^E^(cid:1)
Q/]EQ(cid:1)
#/:]"(cid:1)
#/E:"(cid:1)
#/Z\"(cid:1)
#/EQ(cid:1)
Y<(cid:1)
(cid:1)
Q(cid:1)
[Z\/"(cid:1)
\:\/](cid:1)
#:#^(cid:1)
(cid:2)U"(cid:1)
#[/]#(cid:1)
Q(cid:1)
(cid:13)^Q/\^(cid:1)
(cid:13)#^#/Q(cid:1)
(cid:10)(cid:4)(cid:18)(cid:1)!_$(cid:1)
(cid:2)U:VU(cid:1)
(cid:2)(cid:2)VU(cid:1)
(cid:13)^\/Z:(cid:1)
#"\/E(cid:1)
Q(cid:1)
"^]/E(cid:1)
]^Q/[(cid:1)
"^Z/[(cid:1)
(cid:13)#E^/](cid:1)
Q(cid:1)
U"V(cid:1)
(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)!Y<$(cid:1)31(cid:1)(cid:20)(cid:23)(cid:14)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)!(cid:10)(cid:4)(cid:18)$(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:23)(cid:1)(cid:30)(cid:10)(cid:31) (cid:1)S#T(cid:1)
(cid:1)(cid:2)(cid:29)(cid:30)(cid:2)(cid:6)(cid:31)(cid:5)(cid:6)(cid:2) !"#$%(cid:2)&’((cid:15)(cid:2)(cid:14)(cid:6))(cid:2)(cid:6)(cid:19)(cid:7)(cid:5)(cid:2)*(cid:11)(cid:13)(cid:2)(cid:15)(cid:27)(cid:15)(cid:2)(cid:22)(cid:6)’(cid:23)(cid:5)(cid:12)(cid:2)(cid:14)(cid:20)(cid:31)(cid:5)(cid:6)(cid:2)(cid:8)(cid:13)(cid:11)(cid:2)+,-(cid:24)(cid:2)
;
U(cid:21)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:9))+(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:7)‘(cid:18)(cid:1)(cid:9)(cid:10)(cid:15)(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4) (cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)(cid:20)a(cid:1)(cid:9)(cid:24)(cid:8)(cid:1)31(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)K(cid:23) (cid:1)
(cid:11)(cid:4)γ(cid:15)(cid:1)(cid:1)(cid:1)b(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:11)(cid:4)γ(cid:15)
(cid:2)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)c(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:11)(cid:4)γ(cid:15)
!"(cid:13)]$(cid:2)
q
ln
ln
ln
=
+
(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:2)(cid:4)(cid:5)(cid:2)(cid:6)(cid:7)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:13)(cid:2)(cid:11)(cid:14)(cid:9)(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:17)(cid:8)(cid:18)(cid:15)(cid:2)(cid:11)(cid:19)(cid:2)(cid:8)(cid:20)(cid:17)(cid:2)(cid:21)(cid:22)(cid:23)(cid:2)(cid:21)(cid:24)(cid:25)(cid:2)(cid:11)(cid:26)(cid:2)(cid:1)(cid:27)(cid:2)
C γ i
i
i
lx j
j
φ i x
φ (cid:8)−+ i l x
Z 2
i
θ i φ i
i
(cid:1)(cid:1) (cid:1) (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)!"(cid:13)[$(cid:1)
l
q
(
)
(
)1
=
−
−
−
5(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:22)A (cid:1)(cid:1)
i
r i
i
r i
Z 2
(cid:13)(cid:1) (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)3C(cid:15)(cid:1)(cid:1)d (cid:1)(cid:30)%(cid:1) θ
i φ
i xq
i
i
xq
j j xr
i
i
xr
j j j j q (cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)K(cid:15)(cid:21)(cid:4)(cid:1)(cid:20)=(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:5)N(cid:1)(cid:18)O(cid:20)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:3)(cid:4)(cid:1)(cid:20)(*(cid:1) (cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)(cid:20)(cid:9)>(cid:1)(cid:20)=(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:3)(cid:4)(cid:1)(cid:20)(*(cid:1) (cid:13)(cid:1) (cid:8)= (cid:13)(cid:1) (cid:8)= r
i i
)(
Rv
k k i i
)(
Qv
k k k k k M ,1= (cid:1)(cid:20)(cid:9)>(cid:1)(cid:20)=(cid:16)(cid:9)(cid:1)g(cid:10)(cid:4)(cid:1)K6(cid:28)(cid:1)h(cid:10)(cid:10)(cid:11)(cid:30)*(cid:1) (cid:1)K(cid:15)(cid:21)(cid:4)(cid:1)(cid:20)=(cid:16)(cid:9)(cid:1)g(cid:10)(cid:4)(cid:1)K6(cid:28)(cid:1)h(cid:10)(cid:10)(cid:11)(cid:30)(cid:1) (cid:13)(cid:1) (cid:8)= (cid:13)(cid:1) (cid:8)= (cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:11))+(cid:15)(cid:1)(cid:1)3C(cid:15)(cid:1)W (cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)<(cid:9)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:10)(cid:31)(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)/(cid:1)<(cid:1)(cid:22)(cid:23)(cid:24)(cid:16)(cid:1)(cid:20)(cid:29)(cid:18)(cid:1) (cid:1) (cid:28)(cid:10)(cid:1)(cid:20)i(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:16)(cid:9)9(cid:16)(cid:1)(cid:20)(cid:23)(cid:14)(cid:4)(cid:7)(cid:1)9(cid:4)(cid:7)*(cid:1) iγ (cid:1)(cid:16))(cid:15)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:23)(cid:1)<(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)L(cid:1)(cid:20)(cid:9)(cid:31)(cid:19)(cid:16)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)*(cid:1) ,(cid:1)(cid:22)(cid:3)0(cid:1) C (cid:3)(cid:2)(cid:2)(cid:4)(cid:5)(cid:2)(cid:6)(cid:7)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:13)(cid:2)(cid:11)(cid:14)(cid:9)(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:17)(cid:8)(cid:18)(cid:15)(cid:2)(cid:28)(cid:29)(cid:2)(cid:21)(cid:22)(cid:23)(cid:2)(cid:15)(cid:8)(cid:30)(cid:31)(cid:2) (cid:27)(cid:2) 25 v ln = [
ln ] R
lnγ
i ( )
i
k ( )
i
Γ−Γ
k k (cid:8) k (cid:1) (cid:1) (cid:1) (cid:1) !"(cid:13)\$(cid:1) !(cid:15)$(cid:1) (cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:9))+(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)K(cid:23)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)<(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)K(cid:31)(cid:4)(cid:7)(cid:1) 5(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:22)A(cid:1)(cid:1) (cid:1) +(cid:1)Γ(cid:1)Γ< !(cid:15)$ (cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:16)(cid:9)9(cid:16)(cid:1)(cid:11))+(cid:15)(cid:1)<(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)(cid:1)*(cid:1) K8(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)N(cid:31)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)31(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)K(cid:31)(cid:4)(cid:7)(cid:1)K8(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:16)(cid:9)j(cid:1)(cid:16)(cid:9)9(cid:10)(cid:1)#(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:15)(cid:1)*(cid:1) θ ψ (cid:18) <(cid:18) +(cid:1)3< (cid:11)(cid:4) Y= − θ ψ (cid:8) (cid:8) Γ< < (cid:18) (cid:4)< (cid:7)
(cid:5)
(cid:6) (cid:4)
(cid:2) −
(cid:3) (cid:8) θ ψ
(cid:4) (cid:4)(cid:18) (cid:18) (cid:18) (cid:7)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:6) (cid:4)
(cid:2)
(cid:2)
(cid:3) (cid:4) (cid:9)
(cid:11)
#
(cid:11)
(cid:11)
(cid:10) (cid:12)
(cid:14)
(cid:14)
(cid:14)
(cid:13) (cid:1) (cid:1)(cid:1) !"(cid:13)^$(cid:1) (cid:1)(cid:1) (cid:11)(cid:4) v x j
)(
m j (cid:8) (cid:1) (cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:22)A (cid:1) (cid:4)/(cid:1)(cid:18)(cid:1)b(cid:1)#/(cid:1)****/(cid:1)F(cid:1) (cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:16)(cid:9)9(cid:16)(cid:1)(cid:11))+(cid:15)(cid:1)(cid:4)/(cid:1)(cid:18)(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)K(cid:31)(cid:4)(cid:7)(cid:1)K8(cid:16)(cid:9)*(cid:2) j xQ
mm
xQ
n n (cid:8)= x = m n v x j
)(
n j (cid:8)(cid:8) j n exp( ) − (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)K(cid:15)(cid:21)(cid:4)(cid:1)(cid:20)=(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:5)N(cid:1)(cid:18)O(cid:20)(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1) (cid:1)
θ
m (cid:1) (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:20)(cid:9)1(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)(cid:1) nmψ (cid:1)(cid:22)(cid:23)(cid:24)(cid:16)(cid:1).(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:22)8(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:5)(cid:6)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:16)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:9)9(cid:16) (cid:1) =ψ
nm anm
T 5(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:30)%(cid:1) (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1)!"(cid:13)Z$(cid:1) 5(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:22)A(cid:1)(cid:10)(cid:4)(cid:18)(cid:1)(cid:11)1(cid:1)(cid:20)(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:20)(cid:23)(cid:14)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)/(cid:1)(cid:4)A(cid:1)(cid:22))(cid:1)(cid:30)k(cid:1)<(cid:9)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:10)(cid:31)(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:4)l(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:11)(cid:23)(cid:24)(cid:4)(cid:7)(cid:1)
(cid:20)(cid:23)(cid:14)(cid:4)(cid:7)(cid:1) (cid:20)(cid:27)(cid:16)(cid:1) (cid:7)(cid:15)M(cid:10)(cid:1) (cid:18)(cid:19)(cid:20)(cid:1) (cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1) (cid:4)(cid:1) 3C(cid:15)(cid:1) (cid:18)(cid:19)(cid:20)(cid:1) (cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1) (cid:18)(cid:1) (cid:9))O(cid:16)(cid:1) (cid:7)(cid:15)M(cid:10)(cid:1) "(cid:1) (cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1) (cid:18)(cid:1) 3C(cid:15)(cid:1) (cid:4)(cid:9)(cid:10)(cid:31)(cid:1) !(cid:10)(cid:4)(cid:18)≠(cid:10)(cid:18)(cid:4)$*(cid:1)5(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:20)(cid:23)(cid:14)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)(cid:16))(cid:15)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:23)(cid:1)<(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)L(cid:1)(cid:20)(cid:9)(cid:31)(cid:19)(cid:16)(cid:1)31)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)31(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:23)(cid:1) 3m0(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:9))+(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)K(cid:23)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:4)(cid:9)A(cid:18)(cid:1)<(cid:1)<(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)L(cid:1)(cid:20)(cid:9)(cid:31)(cid:19)(cid:16)(cid:1)31)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)(cid:18)1(cid:1)(cid:16)(cid:9)j(cid:1) (cid:8)(cid:9)L(cid:1)(cid:20)(cid:9)(cid:31)(cid:19)(cid:16)(cid:1)31)(cid:1)<=(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:20)(cid:9)(cid:23)C(cid:16)(cid:1)31(cid:1)(cid:9)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)K+(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:3)(cid:4)(cid:1)(cid:20)(. * Nh(cid:14)ng (cid:15)u (cid:9)i(cid:16)m c(cid:4)a mô hình UNIFAC: • Tính linh ho)t: mô hình UNIFAC (cid:21)ã tìm (cid:21)(cid:1)(cid:28)c n(cid:14)n t!ng cho vi(cid:13)c thi t l(cid:19)p nhóm kích th(cid:1)(cid:23)c và hình d)ng c(cid:12)a các phân t(cid:16) . • Các thông s" c(cid:12)a mô hình (cid:21)(cid:1)(cid:28)c xác (cid:21)(cid:22)nh d#a vào các s" li(cid:13)u cân b(cid:18)ng pha c(cid:12)a h(cid:13) hai c(cid:15)u t(cid:16). • Vi(cid:13)c d# (cid:21)oán h(cid:13) s" ho)t (cid:21)(cid:26) có th(cid:27) ti n hành trong kho!ng nhi(cid:13)t (cid:21)(cid:26) r(cid:26)ng h(cid:2)n (2750K - 4250K ). • S" l(cid:1)(cid:28)ng tham s" t(cid:1)(cid:2)ng tác gi0a các nhóm (cid:21)(cid:1)(cid:28)c xác (cid:21)(cid:22)nh nhi(cid:14)u h(cid:2)n. • (cid:30)(cid:2)n gi!n, d1 s(cid:16) d’ng: các thông s" h(cid:31)u nh(cid:1) không ph’ thu(cid:26)c vào nhi(cid:13)t (cid:21)(cid:26) . 26 • Ph)m vi (cid:3)ng d’ng r(cid:26)ng rãi: d# (cid:21)oán (cid:21)(cid:1)(cid:28)c cân b(cid:18)ng pha cho nh0ng h(cid:13) ph(cid:3)c t)p 2 pha và nhi(cid:14)u pha, (cid:21)%c bi(cid:13)t mô hình UNIFAC có th(cid:27) áp d’ng cho nh0ng h(cid:13) ch(cid:3)a nh0ng c(cid:15)u t(cid:16) có s" nhóm ch(cid:3)c l(cid:23)n (h(cid:2)n 10) mà mô hình UNIQUAC không th(cid:27) áp d’ng (cid:21)(cid:1)(cid:28)c. • Th(cid:1)(cid:25)ng xuyên (cid:21)(cid:1)(cid:28)c c(cid:19)p nh(cid:19)t các thông s" c(cid:12)a mô hình cho các h(cid:13) m(cid:23)i [29]. 5i(cid:1)(cid:18)(cid:25)(cid:1)(cid:9)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)GFHIJ(cid:2)(cid:1)(cid:22)D(cid:1).(cid:3)0(cid:1)Kk(cid:4)(cid:7)(cid:1),(cid:1)(cid:20)(cid:28)?(cid:4)/(cid:1)(cid:20)(cid:15)e(cid:4)(cid:1)(cid:9)1(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:11)m(cid:8)(cid:1)(cid:16)(cid:9)(cid:23)(cid:14)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:28)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:20)=(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:16)(cid:3)(cid:4)(cid:1) (cid:5)(cid:6)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:13)(cid:1)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)K(cid:31)(cid:4)(cid:7)(cid:1)K8(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:20)(cid:9)k(cid:16)/(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)N(cid:31)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)!g=(cid:1)KL (cid:1)6(cid:20)(cid:10)(cid:4))(cid:11)(cid:1)(cid:13)(cid:1)(cid:4)(cid:23)C(cid:16)(cid:1)(cid:13)(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:20)+(cid:8)(cid:1) oXpHF(cid:1) (cid:16)(cid:9)’(cid:20)$*(cid:1)n(cid:14)(cid:1)(cid:22)‘(cid:1)<(cid:9)%(cid:15)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)(cid:16)(cid:9)(cid:23)(cid:14)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:28)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:16)A(cid:1)K+(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:30)(cid:10)(cid:31) (cid:1) F(cid:9)m(cid:8)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:11)(cid:15)(cid:21)(cid:31)(cid:1)(cid:22)2(cid:31)(cid:1) 5(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:22)A (cid:1)
- 4(cid:16)/(cid:1)5(cid:16)/(cid:1)o(cid:15)r (cid:1)(cid:27)(cid:8)(cid:1)(cid:30)(cid:31)’(cid:20)(cid:1)(cid:20)C(cid:15)(cid:1)(cid:9)+(cid:4)/(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:15)(cid:21)(cid:20)(cid:1)
(cid:22)(cid:19)(cid:1)(cid:20)C(cid:15)(cid:1)(cid:9)+(cid:4)/(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:20)(cid:9)9(cid:1)(cid:9)(cid:10)(cid:15)(cid:1)(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)
(cid:8)(cid:9)(cid:23)(cid:14)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:20)(cid:28)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)g(cid:15)(cid:28)(cid:15)(cid:10)(cid:11)*(cid:1)
n 5=(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:20)(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)
(cid:9))(cid:27)(cid:1)(cid:11)q(cid:1)4(cid:16)/5(cid:16)/o(cid:15)r/***(cid:1) (cid:1) ix - n(cid:31)(cid:18)x(cid:1)b(cid:1)(cid:8) i 1
=
n 5=(cid:4)(cid:9)(cid:1)ϕ(cid:15)/(cid:1)&Q
(cid:15)(cid:1) (cid:1) iy - n(cid:31)(cid:18)v(cid:1)b(cid:1)(cid:8) 1
= - i
ε(cid:1) (cid:1)(cid:30)(cid:10)(cid:15)(cid:1)(cid:30)%*(cid:1) 5=(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:20)(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:16)(cid:17)(cid:10)(cid:1)
(cid:18)(cid:25)(cid:1)(cid:9)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:10)(cid:18)(cid:4)/(cid:1)(cid:28)(cid:1)B<(cid:1) 5=(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:20)(cid:9)1(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:8)(cid:9)2(cid:4)(cid:1)(cid:16)(cid:3)(cid:4)(cid:1)
(cid:5)(cid:6)(cid:4)(cid:7)(cid:1)s(cid:13)U(cid:1) (cid:6)(cid:23)(cid:1)(cid:2) SumX − SumY ε≤ 4 b4un(cid:31)(cid:18)vwn(cid:31)(cid:18)x(cid:1) (cid:1) (cid:12)2(cid:15)(cid:16)(cid:2) XFt(cid:1) H(cid:4)(cid:1) (cid:1) (cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1)
(cid:1) (cid:1) (cid:1) (cid:4)!(cid:15)(cid:8)(cid:2)"(cid:3)#$(cid:2)%&(cid:2)(cid:12)’(cid:2) (cid:8)(cid:7)(cid:1)(cid:2)(cid:11)(cid:8)(cid:25)((cid:11)(cid:2)(cid:11)(cid:9))(cid:15)(cid:2)(cid:28)*(cid:2)(cid:12)(cid:9))(cid:15)(cid:2)(cid:21)+(cid:15)(cid:2),-(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:17)(cid:8)(cid:23)(cid:2)./(cid:15)(cid:16)(cid:2)0(cid:2)(cid:8)&(cid:1)(cid:2)(cid:21)(cid:22)(cid:23)(cid:2)(cid:8)(cid:5)(cid:2)(cid:15)(cid:8)(cid:1)1(cid:25)(cid:2)(cid:21)(cid:24)(cid:25)(cid:2)
(cid:11)(cid:26)(cid:2) 27 "*,.,././.(cid:2)0(cid:19))1(cid:2)(cid:14)(cid:20)(cid:13)(cid:2)(cid:8)2(cid:2)(cid:22)(cid:6)3(cid:2)(cid:6)((cid:22)(cid:2)(cid:15)(cid:16)(cid:13)(cid:2)1(cid:30)(cid:2)(cid:6)(cid:31)(cid:5)(cid:6)(cid:2)(cid:8)(cid:21)(cid:2)45(cid:19)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:2)6(cid:19)(cid:7)(cid:11)(cid:2)(cid:15)7(cid:5)(cid:2)89(cid:5)(cid:12)(cid:2)(cid:22)(cid:6)(cid:13)(cid:2)(cid:14):(cid:2)(cid:14)(cid:6)2(cid:15)(cid:1) (cid:5)(cid:12)(cid:6)(cid:19)(cid:7)1(cid:2)(cid:15)(cid:16)(cid:13)(cid:2)1;(cid:14)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:2)(cid:6)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:24)(cid:2)(cid:2) 1 1,0 0,9 0,9 y y 0,8 0,8 yMH yM H 0,7 0,7 0,6 0,6 0,5 0,5 0,4 0,4 0,3 0,3 0,2 0,2 0,1 0,1 0 0,0 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1 0,0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 P = 50mmHg P = 1396mmHg 1,0 1,0 0,9 0,9 y y 0,8 0,8 yMH yM H 0,7 0,7 0,6 0,6 0,5 0,5 0,4 0,4 0,3 0,3 0,2 0,2 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 0,0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 P = 3103 mmHg P =4654 mmHg (cid:4)ì(cid:15)(cid:8)(cid:2)"(cid:3):$(cid:2)(cid:2)(cid:17)(cid:10) th(cid:12) (cid:6)(cid:9)(cid:2)(cid:6))(cid:15)(cid:8)(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2)(cid:16)(cid:1))(cid:2)(cid:11)(cid:14);(cid:2)(cid:21)+(cid:15)(cid:2),-(cid:15)(cid:16)(cid:2)./(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:8)&(cid:1)(cid:2)(cid:28)*(cid:2)(cid:12)(cid:9))(cid:15)(cid:2),-(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:31)<(cid:2)(cid:8)!(cid:15)(cid:8)(cid:2)=4(cid:1)(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2)
(cid:16)(cid:1))(cid:2)(cid:11)(cid:14);(cid:2)(cid:11)(cid:8)*(cid:21)(cid:2)(cid:15)(cid:16)(cid:8)(cid:1)(cid:5)(cid:31)(cid:2)(cid:21)(cid:22)(cid:23)(cid:2)(cid:8)>(cid:15)(cid:2)(cid:8)(cid:20)(cid:17)(cid:2)3(cid:11)(cid:23)(cid:15)(cid:9).(cid:2)0(cid:2)(cid:15)(cid:29)4(cid:21)(cid:2)5(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2))(cid:17)(cid:2)(cid:6)(cid:25)(cid:24)(cid:11)(cid:2) (cid:8))(cid:21)(cid:2)(cid:15)(cid:8)(cid:23)(cid:25)$(cid:2)
(cid:2)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:22)‘(cid:1)(cid:20)(cid:9)8(cid:1)(cid:9)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)"(cid:13)E(cid:1)(cid:16)(cid:9))(cid:1)(cid:20)(cid:9)’0(cid:1)(cid:18)(cid:25)(cid:1)(cid:9)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)<(cid:9)(cid:27)(cid:1)(cid:8)(cid:9)y(cid:1)(cid:9)(cid:24)(cid:8)/(cid:1)(cid:16)A(cid:1)(cid:22)(cid:19)(cid:1)(cid:20)(cid:15)(cid:4)(cid:1)(cid:16)m0(cid:1)(cid:16)(cid:10))*(cid:1)(cid:1)
8.(cid:2)<(cid:7)(cid:2)=(cid:2)(cid:15)(cid:17)(cid:11)(cid:2)(cid:14)(cid:18)(cid:2)(cid:25)(cid:2)(cid:15)(cid:27)(cid:15)(cid:2)(cid:27)(cid:22)(cid:2)(cid:8)(cid:11)(cid:17)(cid:14)(cid:2)>(cid:6)(cid:27)(cid:15)(cid:2)(cid:5)(cid:6)(cid:13)(cid:11)(cid:2)(cid:1)xz(cid:20)(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)6(cid:20)(cid:10)(cid:4))(cid:11)(cid:1)(cid:13)(cid:1)(cid:4)(cid:23)C(cid:16)(cid:1)(cid:13)(cid:1)(cid:2)(cid:15)6(cid:20)0(cid:11)(cid:1)6(cid:20)6(cid:1)S][T (cid:11)1(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)
(cid:16)A(cid:1)(cid:30){(cid:4)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:11)(cid:15)(cid:21)(cid:31)(cid:1)(cid:16)(cid:3)(cid:4)(cid:1)(cid:5)(cid:6)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:13)(cid:1)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:1),(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:27)(cid:8)(cid:1)(cid:30)(cid:31)’(cid:20)(cid:1)<(cid:9)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:10)(cid:31)(cid:1)31(cid:1)(cid:2)(cid:15)6(cid:20)0(cid:11)(cid:1)6(cid:20)6(cid:1)(cid:16)|(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:11)1(cid:1) (cid:23)$(cid:2)(cid:4)(cid:5)(cid:2)3(cid:11)(cid:23)(cid:15)(cid:9).(cid:2)0(cid:2)(cid:15)(cid:29)4(cid:21)(cid:2)5(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2))(cid:17)(cid:2)(cid:6)(cid:25)(cid:24)(cid:11)(cid:2) (cid:8))(cid:21)(cid:2)(cid:15)(cid:8)(cid:23)(cid:25)(cid:2)6789(cid:27)(cid:2) (cid:18)(cid:19)(cid:20)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:16)A(cid:1)(cid:18)O(cid:20)(cid:1)(cid:20)(cid:28))(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)6(cid:20)(cid:10)(cid:4))(cid:11)(cid:1)(cid:13)(cid:1)(cid:4)(cid:23)C(cid:16)(cid:1)(cid:30)(cid:10)(cid:31)(cid:1)(cid:11)?(cid:4)(cid:1)(cid:18)6(cid:4)/(cid:1),(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:27)(cid:8)(cid:1)(cid:30)(cid:31)’(cid:20)(cid:1)<(cid:9)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:4)(cid:9)(cid:10)(cid:31)*(cid:1) 28 ?(cid:18)(cid:15)(cid:16)(cid:2)"(cid:3)@$(cid:2)(cid:2)%(cid:9)(cid:2)(cid:6))(cid:15)(cid:8)(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2)(cid:16)(cid:1))(cid:2)(cid:11)(cid:14);(cid:2)(cid:21)+(cid:15)(cid:2),-(cid:15)(cid:16)(cid:2)./(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:8)&(cid:1)(cid:2)(cid:28)*(cid:2)(cid:12)(cid:9))(cid:15)(cid:2),-(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:31)<(cid:2)(cid:8)!(cid:15)(cid:8)(cid:2)=4(cid:1)(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2)(cid:16)(cid:1))(cid:2)(cid:11)(cid:14);(cid:2) (cid:11)(cid:8)*(cid:21)(cid:2)(cid:15)(cid:16)(cid:8)(cid:1)(cid:5)(cid:31)(cid:2)(cid:21)(cid:22)(cid:23)(cid:2)(cid:8)>(cid:15)(cid:2)(cid:8)(cid:20)(cid:17)(cid:2)3(cid:11)(cid:23)(cid:15)(cid:9).A@B(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:15)(cid:29)4(cid:21)A"B(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:12)(cid:1)3(cid:11)C.(cid:2)3(cid:11)3A#B(cid:2)(cid:2)5(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2))(cid:17)(cid:2)(cid:6)(cid:25)(cid:24)(cid:11)(cid:2) (cid:8))(cid:21)(cid:2)(cid:15)(cid:8)(cid:23)(cid:25)$(cid:2) P X yTN yMH (at) (1) (2) (3) (1) (2) (3) (1) (2) (3) Sai s(cid:3)
%
(1) 1,84 0,234 0,008 0,758 0,514 0,074 0,412 0,51 0,07 0,42 1 0,476 0,017 0,507 0,567 0,116 0,317 0,55 0,13 0,32 3 0,689 0,06 0,251 0,491 0,345 0,164 0,5 0,35 0,15 2 0,613 0,074 0,313 0,426 0,424 0,15 0,43 0,42 0,15 1 0,509 0,039 0,452 0,477 0,216 0,307 0,49 0,24 0,27 3 0,412 0,03 0,558 0,47 0,27 0,26 0,45 0,26 0,29 4 0,477 0,27 0,253 0,226 0,693 0,081 0,21 0,71 0,09 7 0,176 0,013 0,811 0,306 0,38 0,314 0,3 0,39 0,31 2 0,307 0,023 0,67 0,387 0,388 0,225 0,38 0,39 0,22 2 0,447 0,368 0,185 0,203 0,733 0,064 0,2 0,74 0,06 1 0,507 0,32 0,173 0,217 0,702 0,081 0,21 0,71 0,08 3 4,09 0,115 0,004 0,881 0,336 0,111 0,553 0,36 0,11 0,53 7 0,546 0,028 0,426 0,597 0,124 0,279 0,56 0,16 0,29 6 0,833 0,027 0,14 0,737 0,122 0,141 0,75 0,12 0,13 2 0,822 0,04 0,138 0,696 0,178 0,126 0,71 0,18 0,11 2 0,778 0,084 0,138 0,592 0,337 0,071 0,59 0,33 0,08 0 0,56 0,062 0,378 0,482 0,311 0,207 0,49 0,28 0,23 2 0,698 0,063 0,239 0,57 0,245 0,185 0,57 0,26 0,17 0 0,721 0,074 0,205 0,575 0,272 0,153 0,57 0,29 0,14 1 0,664 0,087 0,249 0,48 0,306 0,214 0,5 0,33 0,17 4 0,521 0,009 0,47 0,63 0,032 0,338 0,61 0,05 0,34 3 0,476 0,01 0,514 0,574 0,054 0,372 0,58 0,06 0,36 1 0,517 0,069 0,414 0,431 0,338 0,231 0,45 0,31 0,24 4 0,642 0,13 0,228 0,427 0,386 0,187 0,43 0,42 0,15 1 0,581 0,015 0,404 0,645 0,063 0,292 0,62 0,07 0,31 4 B!ng 2-1 c3ng cho th(cid:15)y sai s" l(cid:23)n nh(cid:15)t g%p ph!i là 7%. c. H(cid:3) 3 c(cid:10)u t(cid:11) có vùng hai pha l(cid:7)ng: ví d’ h(cid:13) etanol - etyl axetat - n(cid:1)(cid:23)c [56], ki(cid:27)m tra các s" li(cid:13)u cân b(cid:18)ng pha c(cid:12)a các c(cid:15)u t(cid:16) trong vùng 2 pha l(cid:20)ng, sai s" gi0a th#c nghi(cid:13)m và tính toán t+ mô hình (cid:21)(cid:1)(cid:28)c trình bày trong b!ng 2-2.(cid:2)(cid:2) 29 ?D(cid:15)(cid:16)(cid:2)"(cid:3)"$(cid:2)(cid:2)%(cid:9)(cid:2)(cid:6))(cid:15)(cid:8)(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2)(cid:16)(cid:1))(cid:2)(cid:11)(cid:14);(cid:2)(cid:21)+(cid:15)(cid:2),-(cid:15)(cid:16)(cid:2)./(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:8)&(cid:1)(cid:2)(cid:28)*(cid:2)(cid:12)(cid:9))(cid:15)(cid:2),-(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:31)<(cid:2)(cid:8)!(cid:15)(cid:8)(cid:2)=4(cid:1)(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2)(cid:16)(cid:1))(cid:2)(cid:11)(cid:14);(cid:2) (cid:11)(cid:8)*(cid:21)(cid:2)(cid:15)(cid:16)(cid:8)(cid:1)(cid:5)(cid:31)(cid:2)(cid:21)(cid:22)(cid:23)(cid:2)(cid:8)>(cid:15)(cid:2)(cid:8)(cid:20)(cid:17)(cid:2)3(cid:11)(cid:23)(cid:15)(cid:9).A@B(cid:2)(cid:3)(cid:2)3(cid:11)C.(cid:2)(cid:23)E3(cid:11)(cid:23)(cid:11)A"B(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:15)(cid:29)4(cid:21)A#B(cid:2)5(cid:2)=F(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:8)(cid:23)(cid:1)(cid:2)(cid:17)(cid:8)(cid:23)(cid:2)./(cid:15)(cid:16)$(cid:2) Sai s(cid:3) (%) x yTN yMH (3) (1) (3) (1) (3) (2) (2) (2) (2) (1) 0,51 0,21 0,45 0,34 0,2 0,49 0,31 9 0,27 0,22 0,58 0,2 0,47 0,33 0,21 0,48 0,31 2 0,21 0,21 0,72 0,21 0,42 0,37 0,2 0,42 0,38 0 0,12 0,16 0,38 0,16 0,54 0,3 0,16 0,53 0,31 2 0,43 0,19 0,53 0,15 0,5 0,35 0,17 0,53 0,3 6 0,32 0,15 0,54 0,14 0,55 0,31 0,14 0,55 0,31 0 0,34 0,12 0,18 0,23 0,59 0,2 0,2 0,5 0,3 0,5 0 0,3
Sai s" trong b!ng 2-2 khá nh(cid:20), sai s" l(cid:23)n nh(cid:15)t là 9%, nh(cid:1) v(cid:19)y có th(cid:27) th(cid:15)y mô hình cho k t qu! khá t"t c! trong vùng hai pha l(cid:20)ng - l(cid:20)ng. d. H(cid:3) 4 c(cid:10)u t(cid:11): Ki(cid:27)m tra s" li(cid:13)u cân b(cid:18)ng pha l(cid:20)ng - h(cid:2)i t+ mô hình và so sánh v(cid:23)i s" li(cid:13)u th#c nghi(cid:13)m c(cid:12)a h(cid:13) dung d(cid:22)ch 4 c(cid:15)u t(cid:16) : etanol - metanol - propanol - n(cid:1)(cid:23)c ?D(cid:15)(cid:16)(cid:2)"(cid:3)#$(cid:2)%(cid:9)(cid:2)(cid:6))(cid:15)(cid:8)(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2)(cid:16)(cid:1))(cid:2)(cid:11)(cid:14);(cid:2)(cid:21)+(cid:15)(cid:2),-(cid:15)(cid:16)(cid:2)./(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:8)&(cid:1)(cid:2)(cid:28)*(cid:2)(cid:12)(cid:9))(cid:15)(cid:2),-(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:31)<(cid:2)(cid:8)!(cid:15)(cid:8)(cid:2)=4(cid:1)(cid:2)(cid:21))(cid:21)(cid:2)(cid:16)(cid:1))(cid:2)(cid:11)(cid:14);(cid:2)(cid:11)(cid:8)*(cid:21)(cid:2) (cid:15)(cid:16)(cid:8)(cid:1)(cid:5)(cid:31)(cid:2)(cid:21)(cid:22)(cid:23)(cid:2)(cid:8)>(cid:15)(cid:2)(cid:8)(cid:20)(cid:17)(cid:2)3(cid:11)(cid:23)(cid:15)(cid:9).A@B(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:2)(cid:31)3(cid:11)(cid:23)(cid:15)(cid:9).A"B(cid:2)0(cid:2)(cid:17)(cid:14)(cid:9)(cid:17)(cid:23)(cid:15)(cid:9).A#B(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:15)(cid:29)4(cid:21)A:B$(cid:2) x yTN yMH (1) (4) (4) (3) (4) (2) (2) (3) (1) 0,29 0,08 0,733 0,13 0,505 0,135 0,09 0,468 0,19 0,283 (2)
(3)
(1)
0,75 0,033 0,155 0,041 0,867 0,015 0,077 0,047 0,862 0,014 0,077
0,062
0,069 0,708 0,048 0,175 0,055 0,835 0,018 0,092 0,054 0,834 0,021 0,090
0,086 0,522 0,102
0,05 0,137 0,079 0,699 0,056 0,166
0,131 0,455 0,165 0,249 0,125 0,594 0,083 0,198 0,116 0,633 0,082 0,169
0,124
0,43 0,164 0,282 0,123 0,628 0,084 0,165 0,114 0,611 0,086 0,188
0,092 0,402 0,184 0,322 0,095 0,597 0,107 0,201 0,089 0,593 0,104 0,215
0,093 0,385 0,186 0,336 0,103 0,562 0,089 0,246 0,092 0,577 0,107 0,224
0,31 0,095 0,563 0,116 0,226 0,086 0,568 0,124 0,222
0,089 0,376 0,225
0,089 0,361 0,155 0,395 0,102 0,604 0,104
0,19 0,095 0,557 0,102 0,246
0,124 0,343 0,217 0,316 0,135 0,532 0,127 0,206 0,122 0,528 0,121 0,230
0,12 0,323 0,232 0,325
0,23 0,120 0,507 0,132 0,241
0,07 0,264 0,243 0,423 0,084 0,443 0,172 0,301 0,079 0,453 0,165 0,304
0,061 0,251 0,231 0,457
0,18 0,262 0,072 0,441 0,168 0,319
0,062 0,238 0,237 0,463 0,081 0,402 0,178 0,339 0,074 0,425 0,174 0,327
0,064 0,232 0,236 0,468 0,087 0,401
0,17 0,342 0,077 0,417 0,176 0,331
0,101 0,228 0,274 0,397 0,125 0,392 0,185 0,298 0,113 0,400 0,178 0,310
0,44 0,118 0,376 0,211 0,295 0,103 0,352 0,199 0,346
0,087
0,25 0,362 0,083 0,285 0,237 0,396
0,064 0,142 0,301 0,493 0,094 0,294
0,31 0,472 0,108 0,286 0,243 0,363 0,096 0,282 0,234 0,388
0,076 0,142 Sai s(cid:3)
(%)
(2)
1
0
5
6
3
1
3
1
8
1
0
2
6
5
4
2
7
3
2 [57], k t qu! th(cid:27) hi(cid:13)n trong b!ng 2-3, sai s" < 9%. 30 Qua các nghiên c(cid:3)u trên h(cid:13) 2, 3, 4 c(cid:15)u t(cid:16) (cid:24) các áp su(cid:15)t khác nhau theo các ví d’ trên, có th(cid:27) k t lu(cid:19)n mô hình cân b(cid:18)ng pha (cid:21)ã ch$n là phù h(cid:28)p, có (cid:21)(cid:26) tin c(cid:19)y cao và có th(cid:27) (cid:21)(cid:1)(cid:28)c s(cid:16) d’ng (cid:21)(cid:27) tính toán cho quá trình ch(cid:1)ng luy(cid:13)n, phân tách h(cid:13) nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16). /.,.,./.=.(cid:2)?2(cid:2)&(cid:21)(cid:27)(cid:5)(cid:2)(cid:15)7(cid:5)(cid:2)89(cid:5)(cid:12)(cid:2)6@(cid:5)(cid:12)(cid:2)(cid:6)(cid:23)(cid:19)(cid:2)(cid:15)(cid:16)(cid:13)(cid:2)(cid:6)(cid:7)(cid:2)(cid:5)(cid:6)(cid:19)A(cid:11)(cid:2)(cid:15)(cid:17)(cid:11)(cid:2)(cid:14)(cid:18)(cid:24)(cid:2)(cid:2) (cid:1)(cid:6)(cid:9)(cid:17)(cid:14)(cid:9)(cid:17)(cid:23)(cid:15)(cid:9).(cid:3)@A:B(cid:2)0(cid:2)(cid:1)(cid:6)(cid:9),(cid:25)(cid:11)(cid:23)(cid:15)(cid:9).(cid:3)@A7B(cid:2)0(cid:2)(cid:1)(cid:6)(cid:9)(cid:2)(cid:23)(cid:31)C.(cid:2)(cid:23)(cid:15)(cid:21)(cid:9)(cid:8)(cid:9).A8B(cid:2) .#(cid:1) ."(cid:1) .:(cid:1) .](cid:1) .[(cid:1) 0WU#(cid:1) 0WU"(cid:1) 0WU:(cid:1) 0WUE(cid:1) 0WU](cid:1) 0WU[(cid:1) 4!(cid:10)(cid:20)$(cid:1) 5!°(cid:2)$(cid:1) .E(cid:1)
(% mol) (% mol) ^E(cid:1) #/"#ZE(cid:1) Z/^(cid:1) ZQ(cid:1) Q/#\(cid:1) Q/Q#(cid:1) Q/Q#(cid:1) Q/Q#(cid:1) ^/]\:(cid:1) Z#/#E](cid:1) Q/"[Z(cid:1) Q/QQ[(cid:1) Q/QQ](cid:1) Q/QQ"(cid:1) ^[/E(cid:1) #/::Q\(cid:1) #"/:(cid:1) ^](cid:1) #/](cid:1) Q/E(cid:1) Q/E(cid:1) Q/E(cid:1) #Q/E\^(cid:1) ^[/[\#(cid:1) "/:"(cid:1) Q/":(cid:1) Q/"Q"(cid:1) Q/QZZ(cid:1) ^^/\(cid:1) #/EQE](cid:1) \:(cid:1) #(cid:1) Q/^(cid:1) Q/\(cid:1) Q/](cid:1) #^/[E"(cid:1) \^/\]#(cid:1) #/E\"(cid:1) Q/]"Z(cid:1) Q/EE"(cid:1) Q/#[E(cid:1) "E(cid:1) Z#/](cid:1) #/E^]](cid:1) ]Z(cid:1) Q/](cid:1) #(cid:1) Q/Z(cid:1) Q/[(cid:1) "\/##"(cid:1) \Q/"#^(cid:1) Q/\E:(cid:1) Q/^"[(cid:1) Q/\ZZ(cid:1) Q/:Q:(cid:1) :^(cid:1) ZE(cid:1) #/]E^Z(cid:1) EZ/](cid:1) E\(cid:1) Q/E(cid:1) #/"(cid:1) #(cid:1) Q/Z(cid:1) ::/^:#(cid:1) ["/:#Z(cid:1) Q/[:E(cid:1) #/"EZ(cid:1) #/"["(cid:1) Q/\Q](cid:1) Z[(cid:1) #/]Z][(cid:1) ]^(cid:1) :^(cid:1) Q/:(cid:1) #/](cid:1) #/#(cid:1) #/#(cid:1) :^/Z]E(cid:1) ]]/EE\(cid:1) Q/]#](cid:1) #/Z#\(cid:1) #/^ZE(cid:1) #/"\:(cid:1) #QQ(cid:1) #/\#^(cid:1) \"(cid:1) ":/](cid:1) Q/#(cid:1) #/^(cid:1) #/E(cid:1) #/"(cid:1) E\/:[E(cid:1) E#/"#\(cid:1) Q/"Q](cid:1) :/EZ:(cid:1) E/]Z\(cid:1) :/#"E(cid:1) #Q:(cid:1) #/^\::(cid:1) ##(cid:1) Q/Q](cid:1) "(cid:1) #/](cid:1) #/E](cid:1) ]"/^^^(cid:1) ""/"\\(cid:1) Q/#""(cid:1) ]/^\](cid:1) Z/\Z[(cid:1) Z/QE"(cid:1) ^E(cid:1) #Q](cid:1) "/#:^(cid:1) Q/Q#(cid:1) #/^(cid:1) #/[(cid:1) #/]Z(cid:1) ]#/Z^E(cid:1) #Q/"]:(cid:1) Q/Q"](cid:1) [/:\E(cid:1) #]/#["(cid:1) #[/"Q#(cid:1) ZQ(cid:1) ](cid:1) #Q\(cid:1) "/EQ[#(cid:1) Q/Q#(cid:1) #/\(cid:1) #/\(cid:1) #/]Z(cid:1) ]Q/:#Z(cid:1) [/Q#\(cid:1) Q/Q"](cid:1) [/:Q#(cid:1) #^/#\\(cid:1) #Z/#["(cid:1) Z"(cid:1) :(cid:1) ?(cid:18)(cid:15)(cid:16)(cid:2)"(cid:3):$(cid:1)G*(cid:2)(cid:12)(cid:9))(cid:15)(cid:2)(cid:21)+(cid:15)(cid:2),-(cid:15)(cid:16)(cid:2)./(cid:15)(cid:16)(cid:2)(cid:8)&(cid:1)(cid:2)(cid:21)(cid:22)(cid:23)(cid:2)(cid:8)(cid:5)(cid:2)(cid:15)(cid:25)4(cid:21)A@B(cid:2)(cid:3)(cid:2)3(cid:11)(cid:23)(cid:15)(cid:9).A"B(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:31)3(cid:11)(cid:23)(cid:15)(cid:9).A#B(cid:2)(cid:3)(cid:2) (cid:1) gC(cid:15)(cid:1)(cid:9)(cid:21)(cid:1)K(cid:31)(cid:4)(cid:7)(cid:1)K8(cid:16)(cid:9)(cid:1)(cid:28)(cid:23)(cid:24)(cid:31)(cid:1)6(cid:20)(cid:10)(cid:4))(cid:11)(cid:1)R(cid:1)(cid:4)(cid:23)C(cid:16)(cid:1)31(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:16)’(cid:31)(cid:1)(cid:20)((cid:1)(cid:20)+(cid:8)(cid:1)(cid:16)(cid:9)’(cid:20)(cid:1)(cid:30)(cid:10)(cid:31)(cid:1)<(cid:9)(cid:15)(cid:1)(cid:11)?(cid:4)(cid:1)(cid:18)6(cid:4)(cid:1) (cid:4)(cid:9)(cid:23)(cid:1)(cid:20)(cid:28)?(cid:4)/(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:11)(cid:15)(cid:21)(cid:31)(cid:1)(cid:16)(cid:3)(cid:4)(cid:1)(cid:5)(cid:6)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:1)(cid:16)(cid:9)j(cid:1)(cid:16)A(cid:1)(cid:20)(cid:9)>(cid:1)Kk(cid:1)(cid:22))(cid:27)(cid:4)(cid:1)(cid:20)i(cid:1)(cid:18)(cid:25)(cid:1)(cid:9)(cid:29)(cid:4)(cid:9)(cid:1)(cid:18)1(cid:1)<(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)<(cid:15)>(cid:18)(cid:1)(cid:16)(cid:9)9(cid:4)(cid:7)(cid:1) (cid:20)(cid:28)k(cid:16)(cid:1)(cid:20)(cid:15)e(cid:8)(cid:1)(cid:22)(cid:23)(cid:24)(cid:16)(cid:1)K)(cid:1)<(cid:9)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:16)A(cid:1)(cid:30){(cid:4)(cid:1)(cid:16)(cid:27)(cid:16)(cid:1)(cid:30)%(cid:1)(cid:11)(cid:15)(cid:21)(cid:31)(cid:1)(cid:22)D(cid:1)(cid:16)(cid:25)(cid:4)(cid:7)(cid:1)(cid:5)%*(cid:1)(cid:1)t)(cid:1)(cid:22)A có th(cid:27) s(cid:16) d’ng mô hình cân b(cid:18)ng pha UNIFAC (cid:21)(cid:27) l(cid:19)p mô hình toán cho tháp ch(cid:1)ng luy(cid:13)n h*n h(cid:28)p nhi(cid:14)u c(cid:15)u t(cid:16) và ki(cid:27)m ch(cid:3)ng gián ti p s" li(cid:13)u cân b(cid:18)ng pha khi ti n hành ki(cid:27)m ch(cid:3)ng s# phù h(cid:28)p c(cid:12)a mô hình tháp ch(cid:1)ng luy(cid:13)n. 31 2.1.2. Các mô hình g(cid:1)n (cid:2)úng c(cid:3)a tháp ch(cid:4)ng luy(cid:5)n nhi(cid:6)u c(cid:7)u t(cid:8) Trong (cid:1)i(cid:2)u ki(cid:3)n hi(cid:3)n nay, m(cid:4)c dù s(cid:5) phát tri(cid:6)n m(cid:7)nh m(cid:8) c(cid:9)a các h(cid:3) th(cid:10)ng máy tính (cid:1)ã cho phép (cid:1)(cid:11)y m(cid:7)nh vi(cid:3)c tính toán d(cid:5)a trên các ph(cid:12)(cid:13)ng pháp tính chính xác, nh(cid:12)ng ph(cid:12)(cid:13)ng pháp tính g(cid:14)n (cid:1)úng cho quá trình ch(cid:12)ng luy(cid:3)n nhi(cid:2)u c(cid:15)u t(cid:16) v(cid:17)n (cid:1)(cid:12)(cid:18)c s(cid:16) d(cid:19)ng (cid:1)(cid:6) ph(cid:19)c v(cid:19) m(cid:20)t s(cid:10) nhu c(cid:14)u nghiên c(cid:21)u. Trong tr(cid:12)(cid:22)ng h(cid:18)p nh(cid:23)ng (cid:1)i(cid:2)u ki(cid:3)n v(cid:2) cân b(cid:24)ng pha c(cid:25)ng nh(cid:12) các thông s(cid:10) v(cid:2) entalpy là không (cid:1)(cid:14)y (cid:1)(cid:9) (cid:1)(cid:6) th(cid:5)c hi(cid:3)n các ph(cid:12)(cid:13)ng pháp tính chính xác, ng(cid:12)(cid:22)i ta th(cid:12)(cid:22)ng dùng các ph(cid:12)(cid:13)ng pháp này. Ho(cid:4)c trong công tác nghiên c(cid:21)u m(cid:26) r(cid:20)ng v(cid:2) thi(cid:27)t k(cid:27) và t(cid:10)i (cid:12)u h(cid:3) th(cid:10)ng, r(cid:15)t nhi(cid:2)u quá trình có th(cid:6) gi(cid:28)i quy(cid:27)t nhanh h(cid:13)n và ti(cid:3)n l(cid:18)i h(cid:13)n b(cid:24)ng ph(cid:12)(cid:13)ng pháp tính g(cid:14)n (cid:1)úng. V(cid:29)i ph(cid:12)(cid:13)ng pháp tính g(cid:14)n (cid:1)úng, ng(cid:12)(cid:22)i ta có th(cid:6) xác (cid:1)(cid:30)nh nhanh vùng t(cid:10)i (cid:12)u c(cid:9)a các thông s(cid:10) tr(cid:12)(cid:29)c khi ki(cid:6)m tra l(cid:7)i nó m(cid:20)t cách chính xác h(cid:13)n b(cid:24)ng các ph(cid:12)(cid:13)ng pháp tính chính xác. T(cid:15)t c(cid:28) các mô hình g(cid:14)n (cid:1)úng (cid:1)(cid:2)u không ch(cid:21)a các ph(cid:12)(cid:13)ng trình cân b(cid:24)ng nhi(cid:3)t l(cid:12)(cid:18)ng và (cid:1)(cid:2)u ch(cid:15)p nh(cid:31)n gi(cid:28) thi(cid:27)t t ng l(cid:12)u l(cid:12)(cid:18)ng các dòng pha d!c theo chi(cid:2)u cao c(cid:9)a các (cid:1)o(cid:7)n tháp là không (cid:1) i (V = const và L = const). Hai ph(cid:12)(cid:13)ng pháp tính g(cid:14)n (cid:1)úng th(cid:12)(cid:22)ng (cid:1)(cid:12)(cid:18)c s(cid:16) d(cid:19)ng cho ch(cid:12)ng luy(cid:3)n liên t(cid:19)c h(cid:3) nhi(cid:2)u c(cid:15)u t(cid:16) là: a. Ph(cid:1)(cid:2)ng pháp Smith - Brinkley: ph(cid:12)(cid:13)ng pháp này nh(cid:31)n (cid:1)(cid:12)(cid:18)c d(cid:5)a trên gi(cid:28)i pháp phân tích nh(cid:23)ng ph(cid:12)(cid:13)ng trình sai phân gi(cid:29)i h(cid:7)n c(cid:9)a quá trình phân riêng nhi(cid:2)u b(cid:31)c khi s(cid:10) b(cid:31)c và l(cid:12)u l(cid:12)(cid:18)ng dòng ch(cid:28)y bên trong là xác (cid:1)(cid:30)nh. b. Ph(cid:1)(cid:2)ng pháp Fenke - Underwood - Gilliland: là s(cid:5) k(cid:27)t h(cid:18)p c(cid:9)a ph(cid:12)(cid:13)ng trình Fenke v(cid:2) quá trình ch(cid:12)ng luy(cid:3)n h"i l(cid:12)u hoàn toàn, ph(cid:12)(cid:13)ng trình xác (cid:1)(cid:30)nh ch# s(cid:10) h"i l(cid:12)u nh$ nh(cid:15)t c(cid:9)a Underwood và (cid:1)" th(cid:30) t(cid:12)(cid:13)ng quan gi(cid:23)a ho(cid:7)t (cid:1)(cid:20)ng c(cid:9)a tháp th(cid:5)c trong (cid:1)i(cid:2)u ki(cid:3)n h"i l(cid:12)u hoàn toàn và khi ch# s(cid:10) h"i l(cid:12)u là th(cid:15)p nh(cid:15)t (cid:1)(cid:6) (cid:1)(cid:7)t t(cid:29)i m(cid:20)t k(cid:27)t qu(cid:28) phân riêng gi(cid:23)a hai c(cid:15)u t(cid:16) chính do Gilliand (cid:1)(cid:12)a ra. Hai ph(cid:12)(cid:13)ng pháp trên th(cid:12)(cid:22)ng (cid:1)(cid:12)(cid:18)c s(cid:16) d(cid:19)ng trong quá trình (cid:1)ánh giá và thi(cid:27)t k(cid:27) s(cid:13) b(cid:20) tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n. Các ph(cid:12)(cid:13)ng pháp này (cid:1)(cid:7)t hi(cid:3)u qu(cid:28) cao v(cid:29)i các dung d(cid:30)ch phân c(cid:5)c. 32 2.1.3. Mô hình t(cid:9)ng quát c(cid:3)a tháp ch(cid:4)ng luy(cid:5)n [52] T% khi xu(cid:15)t hi(cid:3)n các máy tính có t(cid:10)c (cid:1)(cid:20) tính toán cao nhi(cid:2)u mô hình mô ph$ng chính xác tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n nhi(cid:2)u c(cid:15)u t(cid:16) (cid:1)ã (cid:1)(cid:12)(cid:18)c (cid:1)(cid:2) xu(cid:15)t. Ph(cid:14)n l(cid:29)n các mô hình này (cid:1)(cid:2)u (cid:1)(cid:12)(cid:18)c xây d(cid:5)ng d(cid:5)a vào khái ni(cid:3)m b(cid:31)c cân b(cid:24)ng do Thiele - Geddes (cid:1)(cid:12)a ra n&m 1933. Tuy nhiên nh(cid:23)ng n&m g(cid:14)n (cid:1)ây khái ni(cid:3)m (cid:1)(cid:13)n v(cid:30) chuy(cid:6)n kh(cid:10)i ngày càng (cid:1)(cid:12)(cid:18)c quan tâm h(cid:13)n [Kirsbauun and Taylor 1985, Taylor và c(cid:20)ng s(cid:5) 1993, Gorak, 1990]. Mô hình mô ph$ng chính xác tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n nhi(cid:2)u c(cid:15)u t(cid:16) (cid:1)(cid:12)(cid:18)c xây d(cid:5)ng d(cid:5)a vào vi(cid:3)c xác (cid:1)(cid:30)nh các thông s(cid:10) nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20)ng c(cid:9)a tháp. Tính toán tháp d(cid:5)a vào mô hình s(cid:8) nh(cid:31)n (cid:1)(cid:12)(cid:18)c phân b(cid:10) n"ng (cid:1)(cid:20) c(cid:9)a t%ng c(cid:15)u t(cid:16), phân b(cid:10) nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20), phân b(cid:10) dòng l$ng và dòng h(cid:13)i d!c theo chi(cid:2)u cao c(cid:9)a tháp (là hàm s(cid:10) c(cid:9)a s(cid:10) (cid:1)’a lý thuy(cid:27)t - b(cid:31)c thay (cid:1) i n"ng (cid:1)(cid:20) lý thuy(cid:27)t). Các mô hình (cid:1)i(cid:6)n hình c(cid:9)a tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n nhi(cid:2)u c(cid:15)u t(cid:16) th(cid:12)(cid:22)ng không (cid:1)(cid:2) c(cid:31)p t(cid:29)i các v(cid:15)n (cid:1)(cid:2) c(cid:9)a dòng hai pha và t(cid:10)c (cid:1)(cid:20) chuy(cid:6)n kh(cid:10)i trong tháp th(cid:5)c t(cid:27). Tuy nhiên khi ti(cid:27)n hành thi(cid:27)t k(cid:27) tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n các v(cid:15)n (cid:1)(cid:2) trên s(cid:8) xu(cid:15)t hi(cid:3)n và c(cid:14)n ph(cid:28)i (cid:1)(cid:12)(cid:18)c gi(cid:28)i quy(cid:27)t. Trong vi(cid:3)c xây d(cid:5)ng mô hình chính xác tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n Wang và Henke (1966), Holland (1963), Goldstein và Stanfiel (1970), Naphtali và Sandholum (1971), Block và Hegner (1976, 1977) (cid:1)ã có nh(cid:23)ng (cid:1)óng góp r(cid:15)t quan tr!ng [50]. Các mô hình phát tri(cid:6)n sau này khác các mô hình do các tác gi(cid:28) trên (cid:1)(cid:2) xu(cid:15)t ch# (cid:26) ph(cid:14)n th(cid:9) t(cid:19)c ti(cid:27)n hành l(cid:4)p có ngh’a là ch# khác (cid:26) ph(cid:14)n ch!n bi(cid:27)n l(cid:4)p (ch!n phân b(cid:10) dòng ho(cid:4)c ch!n phân b(cid:10) n"ng (cid:1)(cid:20) làm bi(cid:27)n l(cid:4)p) và thu(cid:31)t toán l(cid:4)p. M(cid:20)t vài mô hình có tính t(cid:29)i s(cid:5) phân l(cid:29)p c(cid:9)a pha l$ng [Block and Hegner, 1976] và ph(cid:28)n (cid:21)ng hóa h!c trong pha l$ng [Block and Hegner, 1977] c(cid:25)ng (cid:1)ã (cid:1)(cid:12)(cid:18)c (cid:1)(cid:2) xu(cid:15)t. Mô hình chính xác tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n nhi(cid:2)u c(cid:15)u t(cid:16) r(cid:15)t ph(cid:21)c t(cid:7)p (cid:26) góc (cid:1)(cid:20) toán h!c, bao g"m h(cid:3) các ph(cid:12)(cid:13)ng trình cân b(cid:24)ng v(cid:31)t ch(cid:15)t, các ph(cid:12)(cid:13)ng trình cân b(cid:24)ng entalpy, các ph(cid:12)(cid:13)ng trình cân b(cid:24)ng pha và là h(cid:3) phi tuy(cid:27)n. B(cid:26)i v(cid:31)y các ch(cid:12)(cid:13)ng trình tính toán tháp có th(cid:6) mua ho(cid:4)c thuê c(cid:9)a các công ty (Ví d(cid:19) : công ty Aspen - plus, Science Simulation Process, Design 2000). 33 M(cid:20)t trong các mô hình chính xác c(cid:9)a tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n h(n h(cid:18)p nhi(cid:2)u c(cid:15)u t(cid:16) (cid:1)(cid:12)(cid:18)c s(cid:16) d(cid:19)ng r(cid:20)ng rãi nh(cid:15)t là mô hình MESH. Theo mô hình này, thi(cid:27)t b(cid:30) ng(cid:12)ng t(cid:19) và thi(cid:27)t b(cid:30) (cid:1)un sôi (cid:1)áy tháp (cid:1)(cid:12)(cid:18)c coi là 2 (cid:1)’a lý thuy(cid:27)t. S(cid:10) (cid:1)’a (cid:1)(cid:12)(cid:18)c tính t% trên xu(cid:10)ng. Nh(cid:23)ng dòng v(cid:31)t ch(cid:15)t (cid:1)i vào b(cid:31)c th(cid:21) j: (cid:1) Dòng c(cid:15)p li(cid:3)u bao g"m m(cid:20)t ho(cid:4)c c(cid:28) hai pha (cid:26) l(cid:12)u l(cid:12)(cid:18)ng Fj, nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20) tj và áp su(cid:15)t Pj , n"ng (cid:1)(cid:20) mol zi,j . (cid:1) Dòng l$ng t% (cid:1)’a th(cid:21) j-1 (cid:26) phía trên v(cid:29)i nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20) tj-1, áp su(cid:15)t Pj-1 và n"ng (cid:1)(cid:20) mol xi,j-1 . (cid:1) Dòng pha h(cid:13)i (cid:1)i lên t% (cid:1)’a th(cid:21) j+1 có l(cid:12)u l(cid:12)(cid:18)ng Gj+1, tj+1, Pj+1và n"ng (cid:1)(cid:20) mol yi,j+1. Nhi(cid:3)t trao (cid:1) i t% (cid:1)’a d(cid:12)(cid:29)i lên trên là Qj (cid:1)(cid:12)(cid:18)c mô ph$ng theo các (cid:1)i(cid:2)u ki(cid:3)n trong thi(cid:27)t b(cid:30). B(cid:31)c cân b(cid:24)ng pha l$ng h(cid:13)i sau (cid:1)’a th(cid:21) j (cid:26) nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20) Tj, Pj v(cid:29)i n"ng (cid:1)(cid:20) xi,jvà yi,j theo th(cid:21) t(cid:5). Pha h(cid:13)i có th(cid:6) x(cid:28)y ra s(cid:5) th(cid:15)t thoát c(cid:19)c b(cid:20). )(cid:6) xây d(cid:5)ng (cid:1)(cid:12)(cid:18)c mô hình MESH (cid:26) (cid:1)ây d(cid:5)a vào khái ni(cid:3)m b(cid:31)c cân b(cid:24)ng pha [24]. Theo các ký hi(cid:3)u th(cid:6) hi(cid:3)n trên b(cid:31)c lý thuy(cid:27)t th(cid:21) j (hình 2-5, hình 2-6) có th(cid:6) thi(cid:27)t l(cid:31)p (cid:1)(cid:12)(cid:18)c các ph(cid:12)(cid:13)ng trình sau: 34 Lj-1 Gj xi,j-1, tj-1, Pj-1 SG,j
yi,j, tj, Pj
zi,j, tj, Pj Qj B(cid:31)c j Fj yi,j+1, tj+1, Pj+1 xi,j-1, tj-1, Pj-1
SL,j Lj Gj+1 Hình 2-6. Mô hình tháp ch(cid:8)ng luy(cid:9)n liên t(cid:10)c Hình 2-5. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) nguyên lý c(cid:4)a m(cid:5)t b(cid:6)c
cân b(cid:7)ng pha a. Các ph(cid:1)(cid:2)ng trình cân b(cid:3)ng v(cid:4)t ch(cid:5)t Cho c(cid:15)u t(cid:16) i = 1...k Lj-1 . xi,j-1 + Gj+1 . yi,j+1 + Fj . zi,j - (Lj + SL,j ) . xi,j - (Gj + SG,j) .yi,j = 0 (2-10)
b. Các ph(cid:1)(cid:2)ng trình cân b(cid:3)ng pha: Cho c(cid:15)u t(cid:16) i = 1...k (2-11) yi,j – Ki,j . xi,j = 0 v(cid:29)i Ki,j = f(ti,j, pj, xi,j, yi,j) * (cid:1)ây, Ki,j h(cid:24)ng s(cid:10) cân b(cid:24)ng pha c(cid:9)a c(cid:15)u t(cid:16) i trên (cid:1)’a th(cid:21) j, (cid:1)(cid:12)(cid:18)c xác (cid:1)(cid:30)nh theo mô hình UNIFAC. Ph(cid:1)(cid:2)ng trình t(cid:6)ng n(cid:7)ng (cid:8)(cid:9) ph(cid:10)n mol c(cid:11)a các c(cid:5)u t(cid:12) trong pha l(cid:13)ng và pha k k − = − = 0,1 0 0,1 0 ix j jiy
, (cid:1) , (cid:1) i i =
1 =
1 h(cid:2)i: Cho c(cid:15)u t(cid:16) i = 1...k c. Ph(cid:1)(cid:2)ng trình cân b(cid:3)ng entalpy: 35 Lj-1 . hL,j-1 + Gj+1 . hG,j+1 + Fj . hF,j - (Lj + SL,j ) . hL,j - (Gj + SG,j ) . hG,j +Qj = 0 (2-12) * (cid:1)ây hL,j = f(tj, pj, xi,j) và hG,j = f(tj, pj, yi,j) là entalpy riêng c(cid:9)a pha l$ng và pha h(cid:13)i t(cid:7)i (cid:1)’a th(cid:21) j. Trong tháp ch# s(cid:10) j = 1 ÷ N (N - s(cid:10) b(cid:31)c lý thuy(cid:27)t c(cid:9)a tháp). Nh(cid:12) v(cid:31)y, mô hình c(cid:9)a tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n bao g"m N(2k+3) ph(cid:12)(cid:13)ng trình ((cid:26) (cid:1)ây k - s(cid:10) c(cid:15)u t(cid:16), N - s(cid:10) b(cid:31)c lý thuy(cid:27)t c(cid:9)a tháp). Mô hình toán c(cid:9)a tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n ngay c(cid:28) cho h(cid:3) dung d(cid:30)ch lý t(cid:12)(cid:26)ng là h(cid:3) ph(cid:12)(cid:13)ng trình v(cid:29)i s(cid:10) bi(cid:27)n r(cid:15)t l(cid:29)n. )(cid:6) gi(cid:28)m s(cid:10) ph(cid:12)(cid:13)ng trình c(cid:9)a mô hình có th(cid:6) s(cid:16) d(cid:19)ng các (cid:1)(cid:7)i l(cid:12)(cid:18)ng l(cid:12)u l(cid:12)(cid:18)ng dòng c(cid:15)u t(cid:16) i t(cid:7)i (cid:1)’a th(cid:21) j: (2-13) li,j = Lj . xi,j gi,j = Gj . yi,j fi,j = Fi,j . zi,j K(cid:27)t h(cid:18)p v(cid:29)i ph(cid:12)(cid:13)ng trình (2-13), các ph(cid:12)(cid:13)ng trình c(cid:9)a mô hình s(cid:8) có d(cid:7)ng k k = − = E g l g 0 i j i j i j i j i j (cid:1) (cid:1) , , , , , lK
.
j
i
, i i =
1 =
1 sau: Mi,j = li,j-1 + gi,j+1 + fi,j – li,j (1 + SL,j) – gi,j (1 + SG,j) = 0 k k k k k = + + + + = * (cid:1)ây Ki,j = f(l1,j, l2,j,...,g1,j, g2,j,...,gk,j, tj) H f l S S g l 1( ) 1( ) 0 j j h
jL
, −
1 +
1 ji
, −
1 ji
, +
1 h
jF
, ji
, ji
, jL
, −
h
jG
, ji
, jG
, (cid:1) (cid:1) (cid:1) i i i i i =
1 =
1 =
1 =
1 =
1 + (2-14) g Q h
jG
, −
h
jL
, (cid:1) (cid:1) S(cid:10) ph(cid:12)(cid:13)ng trình trong h(cid:3) g"m k c(cid:15)u t(cid:16) và N (cid:1)’a bây gi(cid:22) s(cid:8) là N(2k+1). Các hàm s(cid:10) Hj, Mj, và Ej là các hàm s(cid:10) cho phép (cid:1)ánh giá (cid:1)(cid:30)nh l(cid:12)(cid:18)ng sai s(cid:10) c(cid:9)a các (cid:1)(cid:7)i l(cid:12)(cid:18)ng li,j, gi,j và tj tìm (cid:1)(cid:12)(cid:18)c. Nghi(cid:3)m c(cid:9)a h(cid:3) ph(cid:12)(cid:13)ng trình trên s(cid:8) chính là các giá tr(cid:30) c(cid:9)a các bi(cid:27)n làm cho các hàm s(cid:10) Hj, Mj, Ej l(cid:15)y giá tr(cid:30) không v(cid:29)i (cid:1)i(cid:2)u ki(cid:3)n r(cid:15)t quan tr!ng là các hàm s(cid:10) trên ph(cid:28)i là các hàm (cid:1)(cid:20)c l(cid:31)p theo các bi(cid:27)n (cid:1)ã ch!n. Mi,j = f(li,j-1, li,j, gi,j, gi,j+1) Ei,j = f(l1,j, l2,j,..., lk,j, g1,j, g2,j,..., gk,j, tj) (2-15) Hj = f(l1,j-1, l2,j-1,..., lk,j-1, l1,j, l2,j,..., lk,j, g1,j, g2,j,..., gk,j, tj, tj+1) Các hàm s(cid:10) này ph(cid:19) thu(cid:20)c vào các bi(cid:27)n c(cid:9)a b(cid:31)c j và c(cid:9)a các b(cid:31)c li(cid:2)n k(cid:2) (j–1) và (j+1), ngo(cid:7)i tr% các hàm s(cid:10) c(cid:9)a ph(cid:12)(cid:13)ng trình cân b(cid:24)ng pha ch# ph(cid:19) thu(cid:20)c vào các bi(cid:27)n c(cid:9)a b(cid:31)c j. 36 Các ph(cid:12)(cid:13)ng trình cân b(cid:24)ng v(cid:31)t ch(cid:15)t c(cid:9)a c(cid:15)u t(cid:16) i ch# ph(cid:19) thu(cid:20)c vào l(cid:12)u l(cid:12)(cid:18)ng c(cid:9)a c(cid:15)u t(cid:16) này, trong khi (cid:1)ó các hàm cân b(cid:24)ng pha, các hàm entalpy l(cid:7)i ph(cid:19) thu(cid:20)c vào l(cid:12)u l(cid:12)(cid:18)ng c(cid:9)a t(cid:15)t c(cid:28) các c(cid:15)u t(cid:16). H(cid:3) ph(cid:12)(cid:13)ng trình c(cid:9)a mô hình tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n có th(cid:6) gi(cid:28)i (cid:1)"ng th(cid:22)i cho t(cid:15)t c(cid:28) các (cid:1)’a th(cid:21) j c(cid:9)a tháp b(cid:24)ng ph(cid:12)(cid:13)ng pháp Newton – Raphson. Trong m(cid:20)t tháp ch# s(cid:10) j ch(cid:7)y t% j=1 (cid:1)(cid:27)n j = N (N - s(cid:10) b(cid:31)c lý thuy(cid:27)t c(cid:9)a tháp). Nh(cid:12) v(cid:31)y, mô hình MESH bao g"m N(2k+3) ph(cid:12)(cid:13)ng trình ((cid:26) (cid:1)ây k - s(cid:10) c(cid:15)u t(cid:16), N - s(cid:10) b(cid:31)c lý thuy(cid:27)t c(cid:9)a tháp). Khi tách m(cid:20)t h(n h(cid:18)p g"m 5 c(cid:15)u t(cid:16) trong tháp có 50 b(cid:31)c cân b(cid:24)ng thì s(cid:10) ph(cid:12)(cid:13)ng trình trong mô hình MESH s(cid:8) là 650. Ngoài ra trong mô hình MESH còn ch(cid:21)a h(cid:3) s(cid:10) cân b(cid:24)ng pha l$ng – h(cid:13)i Ki, các entalpy c(cid:9)a l$ng hL và c(cid:9)a h(cid:13)i hG là các hàm s(cid:10) ph(cid:21)c t(cid:7)p c(cid:9)a các thông s(cid:10) nh(cid:12) nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20), áp su(cid:15)t và n"ng (cid:1)(cid:20). Ngoài ra có th(cid:6) nh(cid:31)n th(cid:15)y h(cid:3) ph(cid:12)(cid:13)ng trình c(cid:9)a mô hình MESH là h(cid:3) phi tuy(cid:27)n vì ngay c(cid:28) khi h(cid:3) dung d(cid:30)ch là lý t(cid:12)(cid:26)ng thì hàm s(cid:10) mô t(cid:28) s(cid:5) ph(cid:19) thu(cid:20)c c(cid:9)a h(cid:3) s(cid:10) cân b(cid:24)ng pha Ki vào nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20) v(cid:17)n là hàm phi tuy(cid:27)n. Khi nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20) trong tháp thay (cid:1) i càng nhi(cid:2)u thì m(cid:21)c (cid:1)(cid:20) phi tuy(cid:27)n c(cid:9)a các ph(cid:12)(cid:13)ng trình trong mô hình MESH càng cao. Ngoài ra các ph(cid:12)(cid:13)ng trình này còn ph(cid:19) thu(cid:20)c vào nhau vì nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20) thay (cid:1) i là do thay (cid:1) i n"ng (cid:1)(cid:20) c(cid:9)a m(cid:20)t c(cid:15)u t(cid:16) nào (cid:1)ó và thay (cid:1) i nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20) này l(cid:7)i (cid:28)nh h(cid:12)(cid:26)ng nhi(cid:2)u (cid:1)(cid:27)n h(cid:3) s(cid:10) cân b(cid:24)ng pha Ki và vì v(cid:31)y nó s(cid:8) làm thay (cid:1) i n"ng (cid:1)(cid:20) c(cid:9)a các c(cid:15)u t(cid:16) khác. )(cid:10)i v(cid:29)i các h(cid:3) không lý t(cid:12)(cid:26)ng, m(cid:21)c (cid:1)(cid:20) phi tuy(cid:27)n c(cid:9)a h(cid:3) ph(cid:12)(cid:13)ng trình s(cid:8) cao h(cid:13)n vì h(cid:3) s(cid:10) cân b(cid:24)ng pha Ki c(cid:9)a t%ng c(cid:15)u t(cid:16) là hàm s(cid:10) ph(cid:21)c t(cid:7)p c(cid:9)a n"ng (cid:1)(cid:20). Do h(cid:3) s(cid:10) cân b(cid:24)ng pha c(cid:9)a c(cid:15)u t(cid:16) i ph(cid:19) thu(cid:20)c vào n"ng (cid:1)(cid:20) c(cid:9)a t(cid:15)t c(cid:28) các c(cid:15)u t(cid:16) nên các ph(cid:12)(cid:13)ng trình trong mô hình MESH cho h(cid:3) không lý t(cid:12)(cid:26)ng l(cid:7)i càng ph(cid:19) thu(cid:20)c vào nhau. N(cid:27)u m(cid:21)c (cid:1)(cid:20) phi tuy(cid:27)n c(cid:9)a các ph(cid:12)(cid:13)ng trình MESH r(cid:15)t cao thì t"n t(cid:7)i không ch# duy nh(cid:15)t m(cid:20)t nghi(cid:3)m c(cid:9)a h(cid:3) [Bekiavis, Meski et al. 1993]. )(cid:6) gi(cid:28)m s(cid:10) ph(cid:12)(cid:13)ng trình c(cid:9)a h(cid:3) ph(cid:12)(cid:13)ng trình MESH có th(cid:6) s(cid:16) d(cid:19)ng (cid:1)(cid:7)i l(cid:12)(cid:18)ng l(cid:12)u l(cid:12)(cid:18)ng dòng c(cid:15)u t(cid:16). 37 Các hàm s(cid:10) này ch# ph(cid:19) thu(cid:20)c vào các bi(cid:27)n c(cid:9)a b(cid:31)c j và c(cid:9)a các b(cid:31)c li(cid:2)n k(cid:2) j – 1 và j +1, tr% các hàm s(cid:10) c(cid:9)a ph(cid:12)(cid:13)ng trình cân b(cid:24)ng pha ch# ph(cid:19) thu(cid:20)c vào các bi(cid:27)n ch# c(cid:9)a b(cid:31)c j. Các ph(cid:12)(cid:13)ng trình cân b(cid:24)ng v(cid:31)t ch(cid:15)t c(cid:9)a c(cid:15)u t(cid:16) i ch# ph(cid:19) thu(cid:20)c vào l(cid:12)u l(cid:12)(cid:18)ng c(cid:9)a c(cid:15)u t(cid:16) này, trong khi (cid:1)ó các hàm cân b(cid:24)ng pha, các hàm entalpy l(cid:7)i ph(cid:19) thu(cid:20)c vào t(cid:15)t c(cid:28) các c(cid:15)u t(cid:16). Các thông s(cid:11) (cid:2)(cid:12)u c(cid:4)a tháp và (cid:2)i(cid:13)u ki(cid:9)n làm vi(cid:9)c: )(cid:6) mô ph$ng chính xác tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n nhi(cid:2)u c(cid:15)u t(cid:16) c(cid:14)n ph(cid:28)i bi(cid:27)t các thông s(cid:10) (cid:1)(cid:4)c tr(cid:12)ng cho tháp và (cid:1)i(cid:2)u ki(cid:3)n làm vi(cid:3)c c(cid:9)a tháp. Có th(cid:6) t"n t(cid:7)i m(cid:20)t vài ph(cid:12)(cid:13)ng án (cid:1)(cid:6) ch!n các thông s(cid:10) (cid:1)(cid:4)c tr(cid:12)ng và (cid:1)i(cid:2)u ki(cid:3)n làm vi(cid:3)c c(cid:9)a tháp. Tr(cid:12)(cid:22)ng h(cid:18)p (cid:1)(cid:4)c tr(cid:12)ng nh(cid:15)t là tháp có (cid:1)(cid:14)y (cid:1)(cid:9) các thông s(cid:10) (cid:1)(cid:4)c tr(cid:12)ng nh(cid:12) s(cid:10) b(cid:31)c cân b(cid:24)ng N, (khác s(cid:10) (cid:1)’a th(cid:5)c t(cid:27) c(cid:9)a tháp), v(cid:30) trí (cid:1)’a ti(cid:27)p li(cid:3)u, ho(cid:4)c v(cid:30) trí các (cid:1)’a ti(cid:27)p li(cid:3)u khi tháp nhi(cid:2)u (cid:1)(cid:14)u vào và v(cid:30) trí các (cid:1)’a l(cid:15)y s(cid:28)n ph(cid:11)m ph(cid:19) (n(cid:27)u có). Trong tr(cid:12)(cid:22)ng h(cid:18)p n(cid:27)u tháp có l+p thi(cid:27)t b(cid:30) (cid:1)un bay h(cid:13)i và ng(cid:12)ng t(cid:19) trung gian thì c(cid:14)n ph(cid:28)i ch# rõ v(cid:30) trí l+p và t(cid:28)i nhi(cid:3)t c(cid:9)a các thi(cid:27)t b(cid:30) này. Ch(cid:27) (cid:1)(cid:20) làm vi(cid:3)c c(cid:9)a tháp trong (cid:1)(cid:7)i (cid:1)a s(cid:10) các tr(cid:12)(cid:22)ng h(cid:18)p, (cid:1)(cid:12)(cid:18)c thi(cid:27)t l(cid:31)p thông qua ch# s(cid:10) h"i l(cid:12)u RL và ch# s(cid:10) h"i l(cid:12)u h(cid:13)i RG, ho(cid:4)c các (cid:1)(cid:7)i l(cid:12)(cid:18)ng t(cid:12)(cid:13)ng (cid:21)ng qua t(cid:28)i nhi(cid:3)t QR c(cid:9)a thi(cid:27)t b(cid:30) (cid:1)un bay h(cid:13)i (cid:1)áy tháp, t(cid:28)i nhi(cid:3)t c(cid:9)a thi(cid:27)t b(cid:30) ng(cid:12)ng t(cid:19) trên (cid:1)#nh tháp QC, qua l(cid:12)(cid:18)ng s(cid:28)n ph(cid:11)m (cid:1)#nh D/F và l(cid:12)(cid:18)ng s(cid:28)n ph(cid:11)m (cid:1)áy B/F và qua l(cid:12)u l(cid:12)(cid:18)ng các dòng l(cid:15)y ra kh$i tháp SL và SG. Trong (cid:1)(cid:7)i (cid:1)a s(cid:10) các tr(cid:12)(cid:22)ng h(cid:18)p không nh(cid:15)t thi(cid:27)t ph(cid:28)i ch!n t(cid:28)i nhi(cid:3)t c(cid:9)a c(cid:28) hai thi(cid:27)t b(cid:30) (cid:1)un bay h(cid:13)i và thi(cid:27)t b(cid:30) ng(cid:12)ng t(cid:19) vì chúng ph(cid:19) thu(cid:20)c nhi(cid:2)u vào nhau. Trong tr(cid:12)(cid:22)ng h(cid:18)p n(cid:27)u ch!n ch# s(cid:10) h"i l(cid:12)u RL thay cho t(cid:28)i nhi(cid:3)t c(cid:9)a thi(cid:27)t b(cid:30) ng(cid:12)ng t(cid:19) làm thông s(cid:10) (cid:1)(cid:14)u thì các hàm entalpy c(cid:9)a b(cid:31)c trên cùng (j = 1) và c(cid:9)a b(cid:31)c cu(cid:10)i cùng k k = − = = H l R g H B l 0 i L i N 1 1, 1, Ni
, (cid:1) (cid:1) (cid:1) i i i =
1 =
1 =
1 (j = N) có th(cid:6) (cid:1)(cid:12)(cid:18)c thay b(cid:24)ng các hàm sau.
k (2-16) = − 0 38 k Trong tr(cid:12)(cid:22)ng h(cid:18)p n(cid:27)u ch# s(cid:10) h(cid:13)i RG (cid:1)(cid:12)(cid:18)c ch!n làm thông s(cid:10) (cid:1)(cid:14)u thì các hàm = = = − = H g R 0 N G Ni
, Ni
, (cid:1) H g D 0 i 1 1, (cid:1) i i k
(cid:1)
=
1 =
1 i =
1 entalpy c(cid:9)a b(cid:31)c 1 và b(cid:31)c N s(cid:8) có d(cid:7)ng:
k − (2-17) l Gi(cid:28)i các ph(cid:12)(cid:13)ng trình c(cid:9)a mô hình MESH s(cid:8) nh(cid:31)n (cid:1)(cid:12)(cid:18)c các phân b(cid:10) n"ng (cid:1)(cid:20) c(cid:9)a pha l$ng và pha h(cid:13)i, phân b(cid:10) nhi(cid:3)t (cid:1)(cid:20) c(cid:25)ng nh(cid:12) phân b(cid:10) dòng c(cid:15)u t(cid:16) (cid:26) trong tháp. Bên c(cid:7)nh (cid:1)ó, còn xác (cid:1)(cid:30)nh (cid:1)(cid:12)(cid:18)c thành ph(cid:14)n và n"ng (cid:1)(cid:20) s(cid:28)n ph(cid:11)m (cid:1)#nh và s(cid:28)n ph(cid:11)m (cid:1)áy. N(cid:27)u nh(cid:12) n"ng (cid:1)(cid:20) s(cid:28)n ph(cid:11)m (cid:1)#nh và s(cid:28)n ph(cid:11)m (cid:1)áy tính (cid:1)(cid:12)(cid:18)c th$a mãn các yêu c(cid:14)u v(cid:2) (cid:1)(cid:20) tinh khi(cid:27)t c(cid:9)a s(cid:28)n ph(cid:11)m (cid:1)#nh và s(cid:28)n ph(cid:11)m (cid:1)áy thì mô ph$ng trong tháp ph(cid:28)i (cid:1)(cid:12)(cid:18)c l(cid:4)p l(cid:7)i v(cid:29)i các thông s(cid:10) (cid:1)(cid:4)c tr(cid:12)ng cho tháp và (cid:1)i(cid:2)u ki(cid:3)n làm vi(cid:3)c c(cid:9)a tháp (cid:1)(cid:12)(cid:18)c thay (cid:1) i. Gi(cid:28)i các ph(cid:12)(cid:13)ng trình c(cid:9)a mô hình MESH r(cid:15)t ph(cid:21)c t(cid:7)p nên th(cid:12)(cid:22)ng không (cid:1)(cid:4)t ra tr(cid:12)(cid:29)c (cid:1)(cid:20) tinh khi(cid:27)t c(cid:9)a s(cid:28)n ph(cid:11)m r"i sau (cid:1)ó (cid:1)i gi(cid:28)i các ph(cid:12)(cid:13)ng trình c(cid:9)a mô hình MESH (cid:1)(cid:6) tìm ra s(cid:10) b(cid:31)c lý thuy(cid:27)t c(cid:9)a tháp th$a mãn (cid:1)i(cid:2)u ki(cid:3)n v(cid:2) (cid:1)(cid:20) tinh khi(cid:27)t (cid:1)(cid:4)t ra (không gi(cid:10)ng nh(cid:12) tr(cid:12)(cid:22)ng h(cid:18)p tính tháp ch(cid:12)ng luy(cid:3)n hai c(cid:15)u t(cid:16)). 39 2.1.4. Các ph(cid:1)(cid:2)ng pháp gi(cid:3)i các ph(cid:1)(cid:2)ng trình MESH: T(cid:1)t c(cid:2) các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình MESH (cid:6)(cid:7)u t(cid:8)p trung vào vi(cid:5)c gi(cid:2)m s(cid:9) l(cid:3)(cid:10)ng các ph(cid:3)(cid:4)ng trình ph(cid:2)i gi(cid:2)i (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i trong m(cid:13)t l(cid:14)n l(cid:15)p. T(cid:1)t c(cid:2) các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình MESH (cid:6)(cid:7)u ph(cid:2)i s(cid:16) d(cid:17)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp l(cid:15)p. Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình MESH có th(cid:18) chia thành các lo(cid:19)i sau (cid:6)ây: - Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp (cid:6)(cid:11) th(cid:20): Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này (cid:6)ã (cid:6)(cid:3)(cid:10)c (cid:6)(cid:7) xu(cid:1)t và (cid:6)(cid:3)(cid:10)c s(cid:16) d(cid:17)ng r(cid:13)ng rãi tr(cid:3)(cid:21)c khi các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính hi(cid:5)n (cid:6)(cid:19)i s(cid:16) d(cid:17)ng máy tính ra (cid:6)(cid:12)i. M(cid:13)t s(cid:9) ph(cid:3)(cid:4)ng pháp (cid:6)(cid:11) th(cid:20) vì các lý do khác nhau v(cid:22)n còn có giá tr(cid:20) và v(cid:22)n (cid:6)ang (cid:6)(cid:3)(cid:10)c s(cid:16) d(cid:17)ng. - Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính g(cid:14)n (cid:6)úng: Theo các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này, m(cid:13)t lo(cid:19)i các gi(cid:2) thi(cid:23)t nh(cid:24)m (cid:6)(cid:4)n gi(cid:2)n hoá bài toán (ví d(cid:17) nh(cid:3) gi(cid:2) thi(cid:23)t l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng các dòng pha d(cid:25)c theo chi(cid:7)u cao c(cid:26)a tháp là h(cid:24)ng s(cid:9), h(cid:5) s(cid:9) bay h(cid:4)i t(cid:3)(cid:4)ng (cid:6)(cid:9)i c(cid:26)a các c(cid:1)u t(cid:16) không thay (cid:6)(cid:27)i theo n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13), v.v…) (cid:6)ã (cid:6)(cid:3)(cid:10)c ch(cid:1)p nh(cid:8)n khi ti(cid:23)n hành gi(cid:2)i h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình. - Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp s(cid:16) d(cid:17)ng máy tính: Th(cid:28)c t(cid:23), b(cid:29)t (cid:6)(cid:14)u t(cid:30) nh(cid:31)ng n m 1950 cho (cid:6)(cid:23)n nh(cid:31)ng n m (cid:6)(cid:14)u c(cid:26)a nh(cid:31)ng n m 1990 h(cid:14)u nh(cid:3) n m nào c!ng có ít nh(cid:1)t m(cid:13)t (ho(cid:15)c là m(cid:13)t vài) các thu(cid:8)t toán m(cid:21)i dùng (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i h(cid:5) các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình t(cid:27)ng quát c(cid:26)a tháp ch(cid:3)ng luy(cid:5)n [54]. M(cid:13)t trong nh(cid:31)ng (cid:6)(cid:13)ng l(cid:28)c thúc (cid:6)"y các nghiên c#u phát tri(cid:18)n các thu(cid:8)t toán m(cid:21)i chính là nh(cid:31)ng khó kh n xu(cid:1)t hi(cid:5)n khi gi(cid:2)i các h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình t(cid:27)ng quát c(cid:26)a tháp ch(cid:3)ng luy(cid:5)n b(cid:24)ng các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp hi(cid:5)n có. Các thu(cid:8)t toán dùng (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình b(cid:8)c cân b(cid:24)ng càng (cid:6)(cid:3)(cid:10)c phát tri(cid:18)n còn do kích th(cid:3)(cid:21)c c(cid:26)a bài toán khá l(cid:21)n trong khi dung l(cid:3)(cid:10)ng b(cid:13) nh(cid:21) và t(cid:9)c (cid:6)(cid:13) tính c(cid:26)a các máy tính còn b(cid:20) h(cid:19)n ch(cid:23)... Các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình MESH hình thành m(cid:13)t h(cid:5) bao g(cid:11)m các ph(cid:3)(cid:4)ng trình phi tuy(cid:23)n, các ph(cid:3)(cid:4)ng trình (cid:6)(cid:19)i s(cid:9) (hi(cid:18)u theo ngh$a không bao g(cid:11)m các ph(cid:3)(cid:4)ng trình vi phân và tích phân) và vì v(cid:8)y, ph(cid:2)i (cid:6)(cid:3)(cid:10)c gi(cid:2)i b(cid:24)ng quá trình l(cid:15)p. 40 Phát tri(cid:18)n m(cid:13)t thu(cid:8)t toán dùng (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i m(cid:13)t h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình phi tuy(cid:23)n th(cid:3)(cid:12)ng bao g(cid:11)m hai b(cid:3)(cid:21)c chính sau: - B(cid:3)(cid:21)c 1: Ch(cid:25)n các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính (ph(cid:3)(cid:4)ng pháp s(cid:9)) (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i h(cid:5).
- B(cid:3)(cid:21)c 2: Ch(cid:25)n trình t(cid:28) (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a h(cid:5). Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính (ph(cid:3)(cid:4)ng pháp s(cid:9)) (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình MESH có th(cid:18) chia thành các lo(cid:19)i sau: 1. Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp chia nh% bài toán: Theo các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này, các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a h(cid:5) (cid:6)(cid:3)(cid:10)c chia thành t(cid:30)ng nhóm và m&i nhóm (cid:6)(cid:3)(cid:10)c gi(cid:2)i riêng bi(cid:5)t. 2. Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i t(cid:30) trong ra ngoài.
3. Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i t(cid:1)t c(cid:2) các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a h(cid:5) b(cid:24)ng cách s(cid:16) d(cid:17)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Newton (ho(cid:15)c ph(cid:3)(cid:4)ng án c(cid:2)i biên c(cid:26)a ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Newton). 4. Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp ph(cid:17)c h(cid:11)i (tr(cid:19)ng thái). Theo các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình MESH (cid:6)(cid:3)(cid:10)c th(cid:18) hi(cid:5)n ’ d(cid:19)ng tr(cid:19)ng thái không (cid:27)n (cid:6)(cid:20)nh, sau (cid:6)ó dùng các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i h(cid:5) cho t(cid:21)i khi tìm (cid:6)(cid:3)(cid:10)c nghi(cid:5)m ’ tr(cid:19)ng thái (cid:27)n (cid:6)(cid:20)nh. 5. Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp liên t(cid:17)c. Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp (cid:6)(cid:3)(cid:10)c s(cid:16) d(cid:17)ng r(cid:13)ng rãi nh(cid:1)t (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình MESH chính là các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp chia nh% bài toán, các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i t(cid:30) trong ra ngoài, các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a h(cid:5) và các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp liên t(cid:17)c.
2.1.4.1. Các ph(cid:1)(cid:2)ng pháp chia nh(cid:4) bài toán ((cid:19)i (cid:6)a s(cid:9) các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp chia nh% (cid:6)(cid:7)u tuân theo nguyên t(cid:29)c x(cid:23)p các ph(cid:3)(cid:4)ng trình cùng lo(cid:19)i thành t(cid:30)ng c(cid:17)m và c(cid:17) th(cid:18) là các ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng v(cid:8)t ch(cid:1)t cho t(cid:1)t c(cid:2) các b(cid:8)c thành m(cid:13)t c(cid:17)m, ho(cid:15)c các ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng entalpy cho t(cid:1)t c(cid:2) các b(cid:8)c thành m(cid:13)t c(cid:17)m. 2.1.4.1.1. Ph(cid:1)(cid:2)ng pháp tính l(cid:3)n l(cid:1)(cid:4)t t(cid:5) (cid:6)(cid:7)a sang (cid:6)(cid:7)a Ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Lewis – Matheson (Ind.Eng.Chem, 24,496 (1932)) và ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Thiele- Geddes (Ind.Eng.Chem, 25, 290 (1933)) là nh(cid:31)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp thông 41 d(cid:17)ng nh(cid:1)t (cid:6)(cid:18) tính toán chính xác quá trình ch(cid:3)ng luy(cid:5)n (cid:6)(cid:4)n gi(cid:2)n tr(cid:3)(cid:21)c khi có nh(cid:31)ng ti(cid:23)n b(cid:13) c(cid:26)a h(cid:5) th(cid:9)ng máy tính toán. Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này coi các dòng l%ng và h(cid:4)i theo chi(cid:7)u cao c(cid:26)a t(cid:30)ng (cid:6)o(cid:19)n tháp là các bi(cid:23)n (V = var, L = var). Trong nh(cid:31)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này nh(cid:31)ng ph(cid:3)(cid:4)ng trình b(cid:8)c cân b(cid:24)ng (cid:6)(cid:3)(cid:10)c gi(cid:2)i l(cid:14)n l(cid:3)(cid:10)t t(cid:30) b(cid:8)c này sang b(cid:8)c kia. Theo ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Lewis – Matheson s(cid:9) (cid:6)$a (cid:6)(cid:3)(cid:10)c xác (cid:6)(cid:20)nh d(cid:28)a trên yêu c(cid:14)u n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13) s(cid:2)n ph"m (cid:6))nh c(cid:26)a hai c(cid:1)u t(cid:16) chính. Do (cid:6)ó, có th(cid:18) th(cid:1)y (cid:6)ây là ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i chính xác g(cid:14)n gi(cid:9)ng v(cid:21)i ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i g(cid:14)n (cid:6)úng Fenke – Underwood – Gilliand. Trong khi (cid:6)ó ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Thiele – Geddes là m(cid:13)t ph(cid:3)(cid:4)ng pháp d(cid:28)a trên l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng dòng mà trong (cid:6)ó thành ph(cid:14)n c(cid:26)a s(cid:2)n ph"m (cid:6))nh và s(cid:2)n ph"m (cid:6)áy (cid:6)(cid:3)(cid:10)c c(cid:9) (cid:6)(cid:20)nh tr(cid:3)(cid:21)c (cid:6)(cid:18) xác (cid:6)(cid:20)nh s(cid:9) (cid:6)$a lý thuy(cid:23)t. T(cid:30) (cid:6)ó có th(cid:18) th(cid:1)y, ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Thiele – Geddes t(cid:3)(cid:4)ng t(cid:28) v(cid:21)i ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính g(cid:14)n (cid:6)úng Smith- Brinkley. C(cid:2) hai ph(cid:3)(cid:4)ng pháp trên (cid:6)(cid:7)u có (cid:6)(cid:13) h(cid:13)i t(cid:17) r(cid:1)t th(cid:1)p. Quá trình tính l(cid:14)n l(cid:3)(cid:10)t t(cid:30) (cid:6)$a này sang (cid:6)$a khác t(cid:30) (cid:6)$a (cid:6))nh xu(cid:9)ng (cid:6)$a ti(cid:23)p li(cid:5)u ho(cid:15)c t(cid:30) (cid:6)$a (cid:6)áy lên (cid:6)$a ti(cid:23)p li(cid:5)u c(cid:26)a ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Lewis– Matheson (cid:6)(cid:7)u có kh(cid:2) n ng xu(cid:1)t hi(cid:5)n các l&i tính toán, (cid:6)(cid:15)c bi(cid:5)t là khi các c(cid:1)u t(cid:16) có s(cid:28) khác bi(cid:5)t l(cid:21)n v(cid:7) (cid:6)(cid:13) bay h(cid:4)i. Ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Thiele-Geddes kh(cid:29)c ph(cid:17)c (cid:6)(cid:3)(cid:10)c (cid:6)i(cid:18)m y(cid:23)u này nh(cid:3)ng l(cid:19)i không (cid:27)n (cid:6)(cid:20)nh khi quá trình tính toán t(cid:30) (cid:6)$a sang (cid:6)$a (cid:6)(cid:3)(cid:10)c tính (cid:6)(cid:23)n (cid:6)$a ti(cid:23)p li(cid:5)u. (i(cid:7)u (cid:6)ó d(cid:22)n t(cid:21)i vi(cid:5)c k(cid:23)t qu(cid:2) tính toán có sai l(cid:5)ch (cid:6)áng k(cid:18). Nói chung ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Thiele-Geddes không thích h(cid:10)p (cid:6)(cid:18) tính toán các thi(cid:23)t b(cid:20) có nhi(cid:7)u (cid:6)i(cid:18)m c(cid:1)p li(cid:5)u. Nhìn chung các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính t(cid:30) (cid:6)$a sang (cid:6)$a còn có hai nh(cid:3)(cid:10)c (cid:6)i(cid:18)m chính. Th# nh(cid:1)t, quá trình tính t(cid:30) (cid:6)$a (cid:6)áy lên và t(cid:30) trên (cid:6))nh xu(cid:9)ng c(cid:14)n ph(cid:2)i th(cid:28)c hi(cid:5)n “k(cid:23)t n(cid:9)i” t(cid:19)i v(cid:20) trí nào (cid:6)ó trong ti(cid:23)n trình tính toán. Thông th(cid:3)(cid:12)ng s(cid:28) “k(cid:23)t n(cid:9)i” x(cid:2)y ra ’ (cid:6)$a ti(cid:23)p li(cid:5)u, trong tr(cid:3)(cid:12)ng h(cid:10)p có nhi(cid:7)u h(cid:4)n m(cid:13)t (cid:6)$a ti(cid:23)p li(cid:5)u, s* xu(cid:1)t hi(cid:5)n nh(cid:31)ng (cid:6)i(cid:18)m “k(cid:23)t n(cid:9)i” khác nhau trong toàn tháp. Khi các c(cid:1)u t(cid:16) có (cid:6)(cid:13) bay h(cid:4)i r(cid:1)t khác nhau, vi(cid:5)c gi(cid:2)i quy(cid:23)t k(cid:23)t qu(cid:2) sao cho trùng kh(cid:21)p trong sai s(cid:9) cho phép (cid:6)(cid:9)i v(cid:21)i toàn b(cid:13) các c(cid:1)u t(cid:16) là h(cid:14)u nh(cid:3) không th(cid:18) do nh(cid:31)ng khó kh n trong quá trình tính toán. Th# hai, c(cid:14)n có nh(cid:31)ng h(cid:5) s(cid:9) (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i quy(cid:23)t v(cid:1)n (cid:6)(cid:7) các c(cid:1)u t(cid:16) không phân b(cid:9) (trong nh(cid:31)ng dòng s(cid:2)n ph"m ra, nh(cid:31)ng c(cid:1)u t(cid:16) không phân b(cid:9) có (cid:6)(cid:13) t(cid:8)p trung th(cid:1)p 42 h(cid:4)n nh(cid:31)ng tính toán v(cid:7) (cid:6)(cid:13) t(cid:8)p trung t(cid:9)i thi(cid:18)u. Trong nh(cid:31)ng ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng c(cid:26)a ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Lewis – Matheson và Thiele-Geddes, s(cid:28) t(cid:8)p trung c(cid:26)a m(cid:13)t s(cid:9) c(cid:1)u t(cid:16) không nghi+m nhiên nh(cid:8)n giá tr(cid:20) > 0 trong ti(cid:23)n trình tính toán tháp. Do nh(cid:31)ng v(cid:1)n (cid:6)(cid:7) tính toán (cid:6)ã nêu ’ trên, h(cid:14)u nh(cid:3) c(cid:2) ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính l(cid:14)n l(cid:3)(cid:10)t t(cid:30) (cid:6)$a sang (cid:6)$a Lewis-Matheson và Thiele-Geddes (cid:6)(cid:7)u ít (cid:6)(cid:3)(cid:10)c s(cid:16) d(cid:17)ng trong các ch(cid:3)(cid:4)ng trình tính toán hi(cid:5)n (cid:6)(cid:19)i hi(cid:5)n nay. Tuy nhiên, v(cid:21)i quá trình ch(cid:3)ng c(cid:1)t ch) có m(cid:13)t (cid:6)i(cid:18)m ti(cid:23)p li(cid:5)u và các c(cid:1)u t(cid:16) có d(cid:2)i (cid:6)(cid:13) bay h(cid:4)i h,p thì ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Thiele- Geddes là khá có hi(cid:5)u qu(cid:2). 2.1.4.1.2. Các ph(cid:1)(cid:2)ng pháp chia nh(cid:8) bài toán s(cid:9) d(cid:10)ng ma tr(cid:11)n ba (cid:6)(cid:1)(cid:12)ng chéo. a. Ph(cid:1)(cid:2)ng pháp ma tr(cid:11)n Amundson – Pontinen [42] Trong quá trình xem xét ’ trên ta (cid:6)ã (cid:6)(cid:7) c(cid:8)p t(cid:21)i (cid:3)u, nh(cid:3)(cid:10)c (cid:6)i(cid:18)m c(cid:26)a m(cid:13)t s(cid:9) ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính toán. V(cid:21)i s(cid:28) phát tri(cid:18)n m(cid:19)nh m* c(cid:26)a các công c(cid:17) tính toán hi(cid:5)n nay, vi(cid:5)c s(cid:16) d(cid:17)ng nh(cid:31)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính chính xác cho mô hình tháp tinh ch(cid:23) c(cid:11)n là hoàn toàn kh(cid:2) thi. Trong nh(cid:31)ng n m g(cid:14)n (cid:6)ây các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i d(cid:28)a trên ma tr(cid:8)n nh(cid:8)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c r(cid:1)t nhi(cid:7)u s(cid:28) quan tâm s(cid:16) d(cid:17)ng trong các (cid:6)(cid:7) tài nghiên c#u. Ph(cid:3)(cid:4)ng pháp ma tr(cid:8)n có (cid:6)(cid:13) tin c(cid:8)y cao h(cid:4)n, (cid:6)(cid:3)(cid:10)c l(cid:8)p trình m(cid:19)nh h(cid:4)n, linh ho(cid:19)t h(cid:4)n nh(cid:12) #ng d(cid:17)ng ma tr(cid:8)n r(cid:12)i r(cid:19)c (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i quy(cid:23)t cùng lúc các b(cid:8)c cân b(cid:24)ng trong toàn tháp. V(cid:21)i ph(cid:3)(cid:4)ng h(cid:3)(cid:21)ng tính toán nh(cid:3) v(cid:8)y, các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp ma tr(cid:8)n lo(cid:19)i b% các nh(cid:3)(cid:10)c (cid:6)i(cid:18)m v(cid:7) (cid:6)(cid:13) h(cid:13)i t(cid:17) c!ng nh(cid:3) s(cid:28) h(cid:19)n ch(cid:23) v(cid:7) kho(cid:2)ng bi(cid:23)n thiên ch) s(cid:9) bay h(cid:4)i K c(cid:26)a các c(cid:1)u t(cid:16) trong các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính t(cid:30) (cid:6)$a sang (cid:6)$a nh(cid:3) Lewis – Matheson và Thiele – Geddes. - (cid:6)ây l(cid:28)a ch(cid:25)n ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i mô hình tháp ch(cid:3)ng luy(cid:5)n MESH, ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i cùng lúc các ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng pha, v(cid:8)t ch(cid:1)t, n ng l(cid:3)(cid:10)ng (cid:6)(cid:18) (cid:6)(cid:3)a ra các thông s(cid:9) c(cid:26)a các c(cid:1)u t(cid:16) trong t(cid:30)ng (cid:6)$a c(cid:26)a tháp. Ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i mô hình này (cid:6)(cid:3)(cid:10)c xây d(cid:28)ng d(cid:28)a trên ph(cid:3)(cid:4)ng pháp ma tr(cid:8)n Admunson – Pontinen, trong (cid:6)ó mô hình t(cid:30)ng b(cid:8)c ch(cid:3)ng luy(cid:5)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c xem xét toàn di(cid:5)n và (cid:6)(cid:14)y (cid:6)(cid:26) và t(cid:27)ng quát h(cid:4)n. Amundson và Pontinen (cid:6)ã mô t(cid:2) quá trình ch(cid:3)ng luy(cid:5)n h&n h(cid:10)p h(cid:5) nhi(cid:7)u c(cid:1)u t(cid:16) b(cid:24)ng h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình (cid:6)(cid:19)i s(cid:9) và gi(cid:2)i các ph(cid:3)(cid:4)ng trình toán b(cid:24)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp ma 43 tr(cid:8)n. V(cid:21)i ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này các ph(cid:3)(cid:4)ng trình (cid:6)(cid:3)(cid:10)c gi(cid:2)i (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i cùng lúc cho ta k(cid:23)t qu(cid:2) v(cid:7) phân b(cid:9) dòng l%ng. ((cid:18) tính h(cid:5) th(cid:9)ng tách h&n h(cid:10)p nhi(cid:7)u c(cid:1)u t(cid:16), Amundson và Pontinen (cid:6)ã ch(cid:25)n các gi(cid:2) thi(cid:23)t phân b(cid:9) nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) (cid:6)(cid:14)u và phân b(cid:9) dòng l%ng, dòng h(cid:4)i. Các ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng MESH có th(cid:18) (cid:6)(cid:3)(cid:10)c s(cid:16) d(cid:17)ng cho t(cid:1)t c(cid:2) các (cid:6)$a bên trong tháp ch(cid:3)ng luy(cid:5)n bao g(cid:11)m c(cid:2) thi(cid:23)t b(cid:20) ng(cid:3)ng t(cid:17) (cid:6))nh tháp và thi(cid:23)t b(cid:20) (cid:6)un sôi (cid:6)áy tháp. V(cid:21)i thi(cid:23)t b(cid:20) h(cid:11)i l(cid:3)u hoàn toàn và chia dòng ’ (cid:6))nh tháp ch(cid:3)ng luy(cid:5)n, dòng 1LS và ch) s(cid:9) h(cid:11)i l(cid:3)u b(cid:24)ng 11 Lr . V(cid:21)i thi(cid:23)t b(cid:20) ng(cid:3)ng t(cid:17) m(cid:13)t ph(cid:14)n dòng / = s(cid:2)n ph"m là 1V thì ch) s(cid:9) h(cid:11)i l(cid:3)u R L V
1
1 . V(cid:21)i nh(cid:31)ng thi(cid:23)t b(cid:20) ng(cid:3)ng t(cid:17) và phân s(cid:2)n ph"m là dòng có hai dòng s(cid:2)n ph"m l%ng và h(cid:4)i có th(cid:18) coi nh(cid:3) k(cid:23)t h(cid:10)p c(cid:26)a hai ki(cid:18)u thi(cid:23)t b(cid:20) NL . Trong trên. V(cid:21)i thi(cid:23)t b(cid:20) (cid:6)un bay h(cid:4)i (cid:6)áy tháp, dòng s(cid:2)n ph"m (cid:6)áy là dòng nh(cid:31)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i, thông th(cid:3)(cid:12)ng các h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình MESH khi áp d(cid:17)ng cho thi(cid:23)t b(cid:20) (cid:6)un sôi (cid:6)áy tháp và ng(cid:3)ng t(cid:17) (cid:6))nh tháp (cid:6)(cid:7)u c(cid:14)n thay th(cid:23) ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng n ng l(cid:3)(cid:10)ng b(cid:24)ng ph(cid:3)(cid:4)ng trình (cid:6)(cid:15)c tr(cid:3)ng riêng c(cid:26)a nó. Nh(cid:31)ng ph(cid:3)(cid:4)ng trình (cid:6)ó có th(cid:18) là : - T(cid:9)c (cid:6)(cid:13) c(cid:26)a dòng s(cid:2)n ph"m (cid:6))nh ho(cid:15)c s(cid:2)n ph"m (cid:6)áy.
- Thành ph(cid:14)n mol c(cid:26)a m(cid:13)t c(cid:1)u t(cid:16) trong dòng s(cid:2)n ph"m (cid:6))nh ho(cid:15)c (cid:6)áy.
- L(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng dòng c(cid:26)a c(cid:1)u t(cid:16) trong dòng s(cid:2)n ph"m (cid:6))nh ho(cid:15)c s(cid:2)n ph"m (cid:6)áy - L(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng ho(cid:15)c t) s(cid:9) dòng h(cid:11)i l(cid:3)u.
- Nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) làm vi(cid:5)c bình ng(cid:3)ng ho(cid:15)c bình ch(cid:3)ng
- Tiêu hao nhi(cid:5)t c(cid:26)a bình ng(cid:3)ng ho(cid:15)c bình ch(cid:3)ng V(cid:21)i thi(cid:23)t b(cid:20) ng(cid:3)ng t(cid:17) hoàn toàn, thành ph(cid:14)n h(cid:4)i s(cid:16) d(cid:17)ng (cid:6)(cid:18) xác (cid:6)(cid:20)nh quan h(cid:5) cân b(cid:24)ng pha (cid:6)(cid:3)(cid:10)c xác (cid:6)(cid:20)nh t(cid:30) áp su(cid:1)t th(cid:28)c t(cid:23) và thành ph(cid:14)n l%ng trong bình ng(cid:3)ng trong tính toán v(cid:7) (cid:6)i(cid:18)m sôi. Do không có dòng h(cid:4)i (cid:6)i ra t(cid:30) thi(cid:23)t b(cid:20) ng(cid:3)ng t(cid:17) hoàn toàn nên thành ph(cid:14)n mol pha h(cid:4)i không (cid:6)(cid:3)(cid:10)c s(cid:16) d(cid:17)ng trong cân b(cid:24)ng v(cid:8)t ch(cid:1)t c(cid:26)a c(cid:1)u t(cid:16). Thông th(cid:3)(cid:12)ng nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) dòng h(cid:11)i l(cid:3)u th(cid:3)(cid:12)ng th(cid:1)p h(cid:4)n nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) (cid:6)i(cid:18)m sôi c(cid:26)a 44 h&n h(cid:10)p l%ng trong bình ch(cid:3)ng. Trong tr(cid:3)(cid:12)ng h(cid:10)p này c(cid:14)n xác (cid:6)(cid:20)nh nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) th(cid:28)c t(cid:23) c(cid:26)a dòng h(cid:11)i l(cid:3)u ho(cid:15)c (cid:6)(cid:13) khác bi(cid:5)t gi(cid:31)a nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) dòng h(cid:11)i l(cid:3)u và nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) (cid:6)i(cid:18)m sôi. Ph(cid:3)(cid:4)ng pháp coi thi(cid:23)t b(cid:20) ng(cid:3)ng t(cid:17) và thi(cid:23)t b(cid:20) (cid:6)un sôi (cid:6)áy tháp là 2 (cid:6)$a lý thuy(cid:23)t. L W 0 + + − + − + = M L x
=
i j j j F z
j
i j ν
j j j ij , i j
, , x
ij y
ij 1
− 1
− V y
j
1
+ 1
+ ) (
V ) S(cid:9) (cid:6)$a (cid:6)(cid:3)(cid:10)c (cid:6)ánh t(cid:30) trên xu(cid:9)ng.
• Ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng v(cid:8)t ch(cid:1)t: F L V + − − − L V
+
j j j j j (
W - =0
ν
j j+1 1
− 1
− 1
+ (2-18) = − =
0 • Ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng pha: E
i,j y
i,j K x
i,j
i,j (2-19) n S 1 0 = − = ( ) x (cid:1) x
ij j i 1
= n n S 1 0 = 1
− = − = • Ph(cid:3)(cid:4)ng trình t(cid:27)ng ph(cid:14)n mol: y j (cid:1) (cid:1) y
i,j K x
i
j
i
, , ( ) j i i 1
= 1
= L U H H H Q W = + + − + − + − =
0 (2-20) F H
j F V L j j j j L j V j V H
j
1
+ L H
j
1
− ( (
V ) j j j j j 1
+ 1
− j i C 1, = L V = + F U
− − − ) ( (cid:1) j j m m W
m V
1 1
+ m 1
= j N 1, = (2-21) • Ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng nhi(cid:5)t l(cid:3)(cid:10)ng:
) Thông th(cid:3)(cid:12)ng: Kij = Kij (Tj, Pj, xj, yj) HVj = HVj(Tj, Pj,yj) HLj=HLj(Tj, Pj, xj) Khi các bi(cid:23)n s(cid:9): N, Fj, zij, TFj, PFj, Pj, Uj, Wj, và Qj (cid:6)ã bi(cid:23)t thì các bi(cid:23)n còn l(cid:19)i: xij, yij, Lj, Vj, và Tj s* (cid:6)(cid:3)(cid:10)c xác (cid:6)(cid:20)nh. D + = K(cid:23)t h(cid:10)p các ph(cid:3)(cid:4)ng trình trên ta (cid:6)(cid:3)(cid:10)c: A x
j
i j B x C x
+
i ij j j j j ( ,( 1) 1)
− + j 1
− A V U j Trong (cid:6)ó: v(cid:21)i: N=
2, = + − − − ( ) j j F
m W
m m V
i (cid:1) m 1
= (2-22) 45 j B U K j W = − + − − − V U
+ + + N=
1, ( ) j j F
m W
m m j j j (cid:1) 1 ij 1
+ (
V ) m 1
= (cid:2)
V
(cid:4)
(cid:6) (cid:3)
(cid:5)
(cid:7) j C N=
1, = v(cid:21)i: −
1 j i j
, 1 i j
, V K+ 1
+ j = − N=
1, v(cid:21)i: D
i j F z
j
i j , , v(cid:21)i: ,1 ,2 2 0
0
0 B C
1
1
A
2
0 0 ..
0 ..
0 .. ..
..
.. 0
0
B C
3 3 0
B C
2
A
3
.. x
i
x
i
x
i
,3
..
.. . = Khai tri(cid:18)n ph(cid:3)(cid:4)ng trình trên ta (cid:6)(cid:3)(cid:10)c ma tr(cid:8)n ba (cid:6)(cid:3)(cid:12)ng chéo: ..
..
..
..
.. ..
..
..
..
.. D
1
D
2
D
3
..
..
..
..
.. ..
..
..
.. 2 − 2 2 2 2 − − − 1
− 1
− 1
− 1
− ..
0
0
0 ..
..
.. ..
..
.. .. 0
.. 0
.. 0 A
N
−
0
0 B
N
A
N
1
−
0 x
i N
,
x
i N
,
x
i N
, (cid:2)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:6) (cid:3)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:7) (cid:3)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:7) (cid:2)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:6) ..
0
C
N
B
N ..
D
N
D
N
D
N C
N
B
N
A
N (cid:2)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:6) (cid:3)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:7) (2-23) n 1 Gi(cid:2)i h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình theo ma tr(cid:8)n trên ta s* xác (cid:6)(cid:20)nh (cid:6)(cid:3)(cid:10)c phân b(cid:9) n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13) ≠(cid:1)
x
i j , i 1
= ( = c(cid:26)a t(cid:30)ng c(cid:1)u t(cid:16) d(cid:25)c theo chi(cid:7)u cao c(cid:26)a tháp. N(cid:23)u ta ph(cid:2)i chu"n hóa các x
i )
j chuanhoa , x
i j
,
n (cid:1) x
i j
, i 1
= (2-24) xi,j theo công th#c: V(cid:21)i các giá tr(cid:20) xi,j tìm (cid:6)(cid:3)(cid:10)c ’ trên s* xác (cid:6)(cid:20)nh (cid:6)(cid:3)(cid:10)c nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) sôi. N N 1
− H W = − − Q V H
− − − Cân b(cid:24)ng n ng l(cid:3)(cid:10)ng: (cid:1) (cid:1) Q
N F H
j F U H
j j V j L H
N 1 j L
J j L
N V
1 ( ) j j 1
= 1
= Ta có: (2-26) + V
α β
j
j V
j j j 1 =
γ+ H H H H = − = − (2-25) α
j L V β
j V L j j 1j
− 1j
+ j 1
− U H H H H Q W = − − − − + − + − + ( ) γ
j F
m W
m m L L L F j V L j (cid:1) 1 j j j j j j 1
− ) (
F H
j ) ( ) m 1
= (cid:2)
(cid:4)
(cid:6) (cid:3)
(
V H
(cid:5)
(cid:7) Trong (cid:6)ó: 46 0 V
2 2 2 0
0 0
0
0 ..
..
.. α β
4 4 0
0
0
.. V
3
V
4
V
5
.. = Vi(cid:23)t ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng nhi(cid:5)t d(cid:3)(cid:21)i d(cid:19)ng ma tr(cid:8)n ta có: .. 0 3 2 − − ..
0
0 2 − 1
− ..
0
0
0 ..
..
.. α β
N
N
3
−
0
0 3
−
α β
N
N
2
−
0 (cid:2)
β
2
(cid:4)
α β
(cid:4)
3
3
(cid:4)
0
(cid:4)
..
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:6) (cid:3) (cid:2)
(cid:5) (cid:4)
(cid:5) (cid:4)
(cid:5) (cid:4)
(cid:5) (cid:4)
(cid:5) (cid:4)
.
(cid:5) (cid:4)
(cid:5) (cid:4)
(cid:5) (cid:4)
(cid:5) (cid:4)
(cid:5) (cid:4)
(cid:5) (cid:4)
(cid:7) (cid:6) (cid:3)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:7) (cid:2)
−
γ α
(cid:4)
γ
(cid:4)
3
(cid:4)
γ
4
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:6) (cid:3)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:7) γ
N
γ
N
γ
N N V
N
V
N
V
N 1
− 2
−
α β
N
1
− 1
− (2-27) b. Ph(cid:1)(cid:2)ng pháp (cid:6)i(cid:13)m sôi (BP) dùng (cid:6)(cid:13) gi(cid:14)i mô hình MESH [42]. Ph(cid:3)(cid:4)ng pháp (cid:6)i(cid:18)m sôi #ng d(cid:17)ng cho ch(cid:3)ng luy(cid:5)n (cid:6)(cid:15)c bi(cid:5)t th(cid:3)(cid:12)ng (cid:6)(cid:3)(cid:10)c s(cid:16) d(cid:17)ng khi nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) sôi c(cid:26)a các c(cid:1)u t(cid:16) n(cid:24)m trong m(cid:13)t kho(cid:2)ng h,p, ph(cid:3)(cid:4)ng pháp (cid:6)(cid:3)(cid:10)c th(cid:28)c hi(cid:5)n thông qua các b(cid:3)(cid:21)c sau, trong (cid:6)ó k là s(cid:9) l(cid:14)n l(cid:15)p c(cid:26)a ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính. Ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i g(cid:11)m 14 b(cid:3)(cid:21)c: 1-Xác (cid:6)(cid:20)nh s(cid:9) (cid:6)$a N và toàn b(cid:13) các giá tr(cid:20) zi,j , Fj , TFj , PFj , Pj , SGj , SLj và Qj tr(cid:30) giá tr(cid:20) Q1 và QN 2-Xác (cid:6)(cid:20)nh quá trình ng(cid:3)ng t(cid:17) ’ (cid:6))nh tháp là hoàn toàn ho(cid:15)c m(cid:13)t ph(cid:14)n N(cid:23)u quá trình là hoàn toàn, dòng s(cid:2)n ph"m nhánh SGj . 0, tính toán giá tr(cid:20) LN t(cid:30) ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng v(cid:8)t ch(cid:1)t toàn tháp. N(cid:23)u quá trình ng(cid:3)ng t(cid:17) là m(cid:13)t ph(cid:14)n, dòng s(cid:2)n ph"m nhánh SGj = 0, xác (cid:6)(cid:20)nh G1 sau (cid:6)ó tính toán giá tr(cid:20) LN t(cid:30) ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng v(cid:8)t ch(cid:1)t toàn tháp. 3-Nh(cid:8)p giá tr(cid:20) dòng L1, gi(cid:2) thi(cid:23)t không có quá trình trao (cid:6)(cid:27)i nhi(cid:5)t bên trong. G = + 2 G L
+
1
1 U F
1 − 4-Xác (cid:6)(cid:20)nh G2 theo công th#c sau (2-28) 5-D(cid:28) (cid:6)oán ho(cid:15)c (cid:3)(cid:21)c tính các giá tr(cid:20) Tj và Vj . Tj (cid:6)(cid:3)(cid:10)c d(cid:28) (cid:6)oán b(cid:24)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp n(cid:13)i suy b(cid:8)c nh(cid:1)t gi(cid:31)a (cid:6)$a (cid:6)(cid:14)u và (cid:6)$a cu(cid:9)i Nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) (cid:6)$a cu(cid:9)i (cid:6)(cid:3)(cid:10)c xác (cid:6)(cid:20)nh b’i nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) (cid:6)i(cid:18)m sôi c(cid:26)a h&n h(cid:10)p cu(cid:9)i, t(cid:3)(cid:4)ng t(cid:28) v(cid:21)i nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) c(cid:26)a (cid:6)$a (cid:6)(cid:14)u. Nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) (cid:6)(cid:3)(cid:10)c xác (cid:6)(cid:20)nh d(cid:28)a trên các thông s(cid:9) n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13) xi,j, yi,j và áp su(cid:1)t làm vi(cid:5)c Pj. 47 6-L(cid:1)y k =1 (cid:6)(cid:18) th(cid:28)c hi(cid:5)n quá trình l(cid:15)p. 7-Dùng giá tr(cid:20) áp su(cid:1)t (cid:6)ã bi(cid:23)t t(cid:19)i m&i (cid:6)$a Pj, giá tr(cid:20) nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) Tj thu (cid:6)(cid:3)(cid:10)c b(cid:24)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp n(cid:13)i suy và giá tr(cid:20) cân b(cid:24)ng l%ng h(cid:4)i c(cid:26)a h&n h(cid:10)p Ki,j (v(cid:21)i k=1, giá tr(cid:20) thành ph(cid:14)n h&n h(cid:10)p t(cid:30)ng pha là c(cid:14)n thi(cid:23)t n(cid:23)u giá tr(cid:20) Ki,j thay (cid:6)(cid:27)i ph(cid:17) thu(cid:13)c vào thành ph(cid:14)n h&n h(cid:10)p) 8-Dùng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp ma tr(cid:8)n (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i các ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng cho t(cid:30)ng c(cid:1)u t(cid:16). L(cid:3)u ý tr(cid:30) khi m(cid:25)i ph(cid:3)(cid:4)ng trình MESH (cid:6)(cid:7)u (cid:6)(cid:11)ng qui thì / xi,j – 1,0 . 0 v(cid:21)i m(cid:25)i (cid:6)$a j. 9- ((cid:18) (cid:6)(cid:19)t (cid:6)i(cid:7)u ki(cid:5)n / xi,j – 1,0 = 0 t(cid:19)i t(cid:1)t c(cid:2) các (cid:6)$a j , th(cid:28)c hi(cid:5)n quá trình chuy(cid:18)n (cid:6)(cid:27)i: x’i,j = xi,j / / xi,j – 1,0 = 0. 10- Tính l(cid:19)i giá tr(cid:20) Tj (k) d(cid:28)a trên nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) (cid:6)i(cid:18)m sôi t(cid:19)i m&i (cid:6)$a d(cid:28)a vào áp su(cid:1)t và n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13) ph(cid:14)n mol c(cid:1)u t(cid:16) t(cid:19)i các (cid:6)$a (s(cid:16) d(cid:17)ng giá tr(cid:20) n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13) x’i,j, y’i,j tìm (cid:6)(cid:3)(cid:10)c ’ b(cid:3)(cid:21)c 8). Giá tr(cid:20) Ki,j(k) (cid:6)(cid:3)(cid:10)c xác (cid:6)(cid:20)nh b(cid:24)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp qui n(cid:19)p qua vi(cid:5)c gi(cid:2)i k(cid:23)t h(cid:10)p hai ph(cid:3)(cid:4)ng trình: (2-29) /Ki,j . xi,j = 1 /Ki,j (Tj , Pj , xj , yj ) = 1 Ph(cid:3)(cid:4)ng trình trên là ph(cid:3)(cid:4)ng trình không tuy(cid:23)n tính v(cid:21)i bi(cid:23)n Tj(k) và ch) có th(cid:18) gi(cid:2)i b(cid:24)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp qui n(cid:19)p (Newton_Raphson ho(cid:15)c Muller) 11-Tính các giá tr(cid:20) yi,j b(cid:24)ng ph(cid:3)(cid:4)ng trình (2-30) yi,j – Ki,j . xi,j = 0 12-Tính giá tr(cid:20) m(cid:21)i Vj(k) (b(cid:29)t (cid:6)(cid:14)u t(cid:30) V3 (cid:6)(cid:23)n Vj t(cid:30) ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng n ng l(cid:3)(cid:10)ng, gi(cid:2)n l(cid:3)(cid:10)c Lj , Lj+1 ta (cid:6)(cid:3)(cid:10)c (2-31) Vj = ( C’j-1 - A’j-1 .Vj-1)/ B’j-1 Trong (cid:6)ó A’j-1 = HL,j-2 – HV,j-1 B’j-1 = HV,j - HL,j-1 C’j-1 = [/ (Fm – Um – Wm ) – V1 ]( HL,j-1 – HL,j-2) + Fj-1 .( HL,j-1 – HF,j-1) + + Wj-1 .( HV,j-1 – HL,j-1) + Qj 48 13- Ki(cid:18)m tra tiêu chu"n h(cid:13)i t(cid:17) Vj(k), Tj(k) và Vj(k-1), Tj(k-1) n(cid:24)m trong sai s(cid:9) 2 2 1
− 1
− N N T V − − k
j k
j k
j k
j N 10 − ≤ + (cid:1) (cid:1) 7 cho phép. Tiêu chu"n h(cid:13)i t(cid:17): T V j j 3 1
= = T
k
j V
k
j (cid:3)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:7) (cid:2)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:6) (cid:3)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:7) (cid:2)
(cid:4)
(cid:4)
(cid:6) (2-32) N Ho(cid:15)c s(cid:16) d(cid:17)ng tiêu chu"n Wang & Henke T N 01,0 2
]
1 ≤
− k
j k
j [
−(cid:1)
T j 1
= (2-33) N(cid:23)u (cid:6)i(cid:7)u ki(cid:5)n h(cid:13)i t(cid:17) (cid:6)(cid:19)t (cid:6)(cid:3)(cid:10)c ta tính giá tr(cid:20) Lj và giá tr(cid:20) Q1 ,QN, ng(cid:3)(cid:10)c l(cid:19)i ta (cid:6)(cid:15)t k=k+1 và l(cid:15)p l(cid:19)i t(cid:30) b(cid:3)(cid:21)c 7 (cid:6)(cid:23)n b(cid:3)(cid:21)c 14. c. Ph(cid:1)(cid:2)ng pháp gi(cid:14)i và hi(cid:15)u ch(cid:16)nh (cid:6)(cid:17)ng th(cid:12)i c(cid:18)a Naphtali - Sandholm Ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này s(cid:16) d(cid:17)ng mô hình b(cid:8)c cân b(cid:24)ng t(cid:27)ng quát và mô hình t(cid:27)ng quát c(cid:26)a tháp tách h&n h(cid:10)p nhi(cid:7)u c(cid:1)u t(cid:16) nh(cid:3)ng s(cid:9) bi(cid:23)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c gi(cid:2)m b(cid:21)t 2N và vì v(cid:8)y s(cid:9) ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:14)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c gi(cid:2)i c(cid:26)a mô hình MESH còn l(cid:19)i N(2C+1). Thay cho các (cid:6)(cid:19)i l(cid:3)(cid:10)ng Vj, Lj, xij, yij Naphtali – Sandholm (cid:6)ã s(cid:16) d(cid:17)ng l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng dòng c(cid:1)u t(cid:16): (2-34) vij = yij .Vj (2-35) lij = xij . Lj Ngoài ra l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng các dòng s(cid:2)n ph"m ph(cid:17) c!ng (cid:6)(cid:3)(cid:10)c thay b(cid:24)ng t0 s(cid:9) dòng: (2-36) sij = Uij / Lj (2-37) Sij = Wij / Vj Các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a MESH khi (cid:6)ó s* tr’ thành các hàm c(cid:26)a MESH: c E l v ( ) 0 = − = (2-38) Mij = lij(1 + sj) + vij(1 + Sj) – lij-1 – vij+1 – fij = 0 , v(cid:21)i fij = Fj.zij ij lK
ij ij aj ij aj (cid:1) (cid:1)
v
/ a a H H s S H v ) 1( 1( 0 ) = + + − = j j Lj Hl
+
ij vj Hv
−
ij Lj Hl
−
ij vj Fj ij Qf
−
ij j j 1
− 1
+ 1
+ (cid:1) (cid:1) (cid:1) (cid:1) (cid:1) i i i i i (2-39) (2-40) 49 Trong các ph(cid:3)(cid:4)ng trình trên, các tính ch(cid:1)t v(cid:8)t lý c(cid:26)a h(cid:5) v(cid:22)n không (cid:6)(cid:4)n gi(cid:2)n h(cid:4)n so v(cid:21)i khi s(cid:16) d(cid:17)ng h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình MESH. Kij = Kij [Tj, Pj, lj, vj] Hvj = Hvj [Tj, Pj, lj, vj] HLj = HLj [Tj, Pj, lj, vj] Ch(cid:25)n th# t(cid:28) hi(cid:5)u ch)nh các giá tr(cid:20) c(cid:26)a các "n s(cid:9) trùng v(cid:21)i s(cid:9) th# t(cid:28) c(cid:26)a b(cid:8)c j N 2 X X X ,..., ,..., = và khi (cid:6)ó: ]t v l l X ,..., , ..., , (2-41) ]t j j j j cj j j 2 lTv
,
,
cj
1 2 [
XX
,
1
[
v
1= - (cid:6)ây: (2-42) N j 2 F F F ,..., ,..., = Ch(cid:25)n th# t(cid:28) tuy(cid:23)n tính hoá các hàm c(cid:26)a h(cid:5) MESH c!ng trùng v(cid:21)i s(cid:9) th# t(cid:28) ]t F E , , ,..., EEM
, , ,..., = (2-43) c(cid:26)a b(cid:8)c và khi (cid:6)ó t(cid:3)(cid:4)ng #ng v(cid:21)i các hàm phi tuy(cid:23)n s* có:
[
FF
,
1 ]t j j j j cj j cj j [
MMH
1 1 2 2 (2-44) - (cid:6)ây: t - y(cid:23)u t(cid:9) t(cid:29)t d(cid:14)n n(cid:23)u 0 < t < 1; t - y(cid:23)u t(cid:9) t ng d(cid:14)n n(cid:23)u t > 1; k 1
− k k
)( ( ) X F
. ∆ = T(cid:19)i l(cid:14)n l(cid:15)p th# k, ph(cid:14)n hi(cid:5)u ch)nh cho các "n s(cid:9) (cid:6)(cid:3)(cid:10)c tính theo công th#c: F
∂
X
∂ (cid:10)
(cid:8)
(cid:8)
(cid:9) (cid:2)
(cid:13)
(cid:11)
(cid:4)
(cid:11)
(cid:4)
(cid:12)
(cid:6) (cid:3)
(cid:5)
(cid:5)
(cid:7) (2-45) k k k ( )1 ( ) ( ) + X X X = ∆+ Khi (cid:6)ó các y(cid:23)u t(cid:9) g(cid:14)n (cid:6)úng c(cid:26)a các "n s(cid:9) t(cid:19)i l(cid:14)n tính l(cid:15)p th# (k+1) s* b(cid:24)ng: (2-46) B(cid:24)ng cách th(cid:28)c hi(cid:5)n hi(cid:5)u ch)nh cho các "n và th(cid:28)c hi(cid:5)n tuy(cid:23)n tính hoá các hàm theo th# t(cid:28) nh(cid:3) trên, s* nh(cid:8)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c ma tr(cid:8)n Jacobian c(cid:26)a các (cid:6)(cid:19)o hàm riêng c(cid:26)a các hàm s(cid:9) theo các "n s(cid:9) ’ d(cid:19)ng ma tr(cid:8)n th(cid:3)a r(cid:1)t thu(cid:8)n ti(cid:5)n. (ây là ma tr(cid:8)n có c(cid:1)u trúc ba (cid:6)(cid:3)(cid:12)ng chéo c(cid:26)a các kh(cid:9)i. 50 0 0 ... 0 CB
1 CB 0 ... 0 2 C ... B
3 3 2
A
3 Fd
Xd 1
A
2
0
... 0
0 (cid:10)
(cid:8)
=(cid:8)
(cid:9) (cid:13)
(cid:11)
(cid:11)
(cid:12) B C 0 ... A
N 1
− 1
− 1
− N
B 0 ... N
A
N N , , (2-47) CBA
j j j g(cid:11)m (2C +1).(2C + 1) các ma tr(cid:8)n con c(cid:26)a các (cid:6)(cid:19)o hàm Các kh(cid:9)i riêng c(cid:26)a các hàm s(cid:9) t(cid:19)i b(cid:8)c th# j theo các "n s(cid:9) t(cid:19)i b(cid:8)c th# (j – 1), j và (j + 1). Nghi(cid:5)m c(cid:26)a ph(cid:3)(cid:4)ng trình trên s* nh(cid:8)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c khi dùng thu(cid:8)t toán Thomas (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i h(cid:5) ma tr(cid:8)n ba (cid:6)(cid:3)(cid:12)ng chéo. ((cid:18) gi(cid:2)m ph(cid:14)n b(cid:13) nh(cid:21) c(cid:26)a máy dùng (cid:6)(cid:18) l(cid:3)u gi(cid:31) thông tin trong quá trình gi(cid:2)i h(cid:5) b(cid:24)ng thu(cid:8)t toán Thomas có th(cid:18) s(cid:16) d(cid:17)ng trình t(cid:28) thay th(cid:23) sau (cid:6)ây. 1 − I → → B(cid:29)t (cid:6)(cid:14)u t(cid:30) b(cid:8)c th# 1, s(cid:16) d(cid:17)ng lo(cid:19)i b% các kh(cid:9)i v(cid:7) phía tr(cid:3)(cid:21)c: 1 F
1 B
1 C
1 1
−
CB
1 F
1 B →1 , và (ma tr(cid:8)n con (cid:6)(cid:4)n v(cid:20)) 1
− 1
− j 1
− C F C F I B
−→ B
−→ − → CA
j j j j j j CA
j j j FA
j j A j 1
− − B
,0
→ 1 )1 , , 1
− B I B
−→ − → ,0 → F
N FA
N
N CA
N F
N N N A
N N 1
− − )1 , X −→∆
N F
N jX∆ . s* nh(cid:8)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c b(cid:24)ng cách th(cid:23) lùi liên Các giá tr(cid:20) hi(cid:5)u ch)nh còn l(cid:19)i c(cid:26)a j X F ∆ −→−=
j (
FCF
− j j j )1+ ti(cid:23)p theo trình t(cid:28): Quá trình tính l(cid:15)p theo ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Newton (cid:6)(cid:3)(cid:10)c b(cid:29)t (cid:6)(cid:14)u b(cid:24)ng vi(cid:5)c ch(cid:25)n b(cid:13) giá tr(cid:20) gi(cid:2) thi(cid:23)t h(cid:10)p lý c(cid:26)a các bi(cid:23)n. Tuy nhiên các giá tr(cid:20) (cid:6)(cid:14)u c(cid:26)a các bi(cid:23)n c!ng có th(cid:18) ch(cid:25)n d(cid:28)a vào các giá tr(cid:20) nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) T1, TN và m(cid:13)t s(cid:9) giá tr(cid:20) Fj ho(cid:15)c Lj c(cid:26)a m(cid:13)t b(cid:8)c c(cid:26)a tháp. Các giá tr(cid:20) còn l(cid:19)i c(cid:26)a Tj s* nh(cid:8)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c b(cid:24)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp n(cid:13)i suy. 51 Khi b(cid:29)t (cid:6)(cid:14)u th(cid:28)c hi(cid:5)n ph(cid:14)n tính l(cid:15)p ph(cid:2)i gi(cid:2) thi(cid:23)t l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng dòng mol (cid:6)i trong tháp là h(cid:24)ng s(cid:9), sau (cid:6)ó tính các giá tr(cid:20) còn l(cid:19)i c(cid:26)a Vj và Lj và t(cid:30) (cid:6)ó s* tính (cid:6)(cid:3)(cid:10)c l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng các dòng c(cid:1)u t(cid:16) trong pha h(cid:4)i vij và trong pha l%ng lij theo các công th#c (2-34), (2-35). Các (cid:6)(cid:19)i l(cid:3)(cid:10)ng n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13) xij và yij c(cid:14)n có trong các công th#c trên (cid:6)(cid:3)(cid:10)c tính g(cid:14)n (cid:6)úng theo các b(cid:3)(cid:21)c 4, 5, 8, 9 và 10 c(cid:26)a ph(cid:3)(cid:4)ng pháp t(cid:27)ng l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng dòng (SR). Các (cid:6)(cid:19)i l(cid:3)(cid:10)ng n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13) xij và yij c!ng có th(cid:18) xác (cid:6)(cid:20)nh b(cid:24)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp khác thô h(cid:4)n nh(cid:3)ng th(cid:3)(cid:12)ng v(cid:22)n (cid:6)(cid:26) cho tính toán: cho bay h(cid:4)i h&n h(cid:10)p c(cid:26)a t(cid:1)t c(cid:2) các (cid:6)(cid:14)u vào tháp t(cid:19)i áp su(cid:1)t trung bình c(cid:26)a tháp, và t0 s(cid:9) gi(cid:31)a ph(cid:14)n h(cid:4)i và ph(cid:14)n l%ng (t0 s(cid:9) này g(cid:14)n b(cid:24)ng t0 s(cid:9) gi(cid:31)a t(cid:27)ng l(cid:3)(cid:10)ng h&n h(cid:10)p (cid:6))nh c(cid:13)ng v(cid:21)i l(cid:3)(cid:10)ng s(cid:2)n ph"m ph(cid:17) ’ d(cid:19)ng h(cid:4)i trên l(cid:3)(cid:10)ng s(cid:2)n ph"m t(cid:27)ng c(cid:13)ng v(cid:21)i l(cid:3)(cid:10)ng s(cid:2)n ph"m ph(cid:17) ’ d(cid:19)ng l%ng) s* cho giá tr(cid:20) g(cid:14)n (cid:6)úng c(cid:26)a các (cid:6)(cid:19)i l(cid:3)(cid:10)ng xij và yij cho t(cid:1)t c(cid:2) các b(cid:8)c j t(cid:19)i th(cid:12)i (cid:6)i(cid:18)m b(cid:29)t (cid:6)(cid:14)u tính l(cid:15)p. Sau m&i l(cid:14)n tính l(cid:15)p (cid:6)(cid:7)u ph(cid:2)i ki(cid:18)m tra tiêu chu"n h(cid:13)i t(cid:17) theo tiêu chu"n h(cid:13)i 2 H 2 2 = + ≤ τ ε ) (
E ) ij ij (cid:1) (cid:1) [
(
M j
ξ j (cid:10)
+(cid:8)(cid:8)
(cid:9) (cid:20)
(cid:13)
(cid:14)
(cid:11)(cid:11)
(cid:19)
(cid:14)(cid:18)
(cid:12) (cid:17)
(cid:14)
]
(cid:16)
(cid:14)(cid:15) t(cid:17) g(cid:14)n (cid:6)úng sau: 10
− = + ’ (cid:6)ây: ξ - h(cid:5) s(cid:9) t0 l(cid:5) (th(cid:3)(cid:12)ng ch(cid:25)n b(cid:24)ng nhi(cid:5)t hoá h(cid:4)i mol trung bình c(cid:26)a l%ng). (
CNε
2 jF (cid:1) j (cid:13)
)
(cid:11)
1
(cid:11)
(cid:12) (cid:10)
(cid:8)
2 10.
(cid:8)
(cid:9) N(cid:23)u ch(cid:25)n thì giá tr(cid:20) trung bình c(cid:26)a các "n s(cid:9) tìm (cid:6)(cid:3)(cid:10)c nhìn chung s* có (cid:6)(cid:13) chính xác c(cid:14)n thi(cid:23)t và trung bình th(cid:3)(cid:12)ng có ít nh(cid:1)t b(cid:9)n s(cid:9) có ngh$a sau d(cid:1)u ph"y. T(cid:19)i nh(cid:31)ng vòng tính l(cid:15)p (cid:6)(cid:14)u tiên, (cid:6)(cid:15)c bi(cid:5)t là khi các giá tr(cid:20) g(cid:14)n (cid:6)úng lúc (cid:6)(cid:14)u c(cid:26)a các "n s(cid:9) ch(cid:25)n không t(cid:9)t, (cid:6)(cid:19)i l(cid:3)(cid:10)ng τ và ph(cid:14)n hi(cid:5)u ch)nh cho các thông s(cid:9) th(cid:3)(cid:12)ng r(cid:1)t l(cid:21)n. Trong nh(cid:31)ng tr(cid:3)(cid:12)ng h(cid:10)p này, th(cid:3)(cid:12)ng s(cid:16) d(cid:17)ng m(cid:13)t giá tr(cid:20) t nh% cho ph(cid:3)(cid:4)ng trình (2-46) nh(cid:24)m gi(cid:2)m thi(cid:18)u các thay (cid:6)(cid:27)i c(cid:26)a các giá tr(cid:20) c(cid:26)a các bi(cid:23)n t(cid:30) l(cid:14)n tính l(cid:15)p tr(cid:3)(cid:21)c sang l(cid:14)n tính l(cid:15)p sau, c!ng nh(cid:3) (cid:6)(cid:18) tránh các dao (cid:6)(cid:13)ng c(cid:26)a các giá tr(cid:20) g(cid:14)n (cid:6)úng c(cid:26)a các nghi(cid:5)m nh(cid:8)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c khi gi(cid:2)i h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình. Tuy nhiên giá tr(cid:20) t<0,28 quá trình tìm ki(cid:23)m nghi(cid:5)m s* ch(cid:8)m l(cid:19)i và có th(cid:18) s* không h(cid:13)i t(cid:17). 52 Trong tr(cid:3)(cid:12)ng h(cid:10)p xu(cid:1)t hi(cid:5)n các giá tr(cid:20) âm c(cid:26)a các nghi(cid:5)m (l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng dòng c(cid:1)u t(cid:16)), thì c(cid:14)n ph(cid:2)i ch)nh l(cid:19)i các nghi(cid:5)m này b(cid:24)ng không (ho(cid:15)c b(cid:24)ng m(cid:13)t con s(cid:9) r(cid:1)t nh%) và b(cid:29)t (cid:6)(cid:14)u vòng tính l(cid:15)p m(cid:21)i. Khi (cid:6)ã (cid:6)(cid:19)t (cid:6)(cid:3)(cid:10)c vùng lân c(cid:8)n c(cid:26)a nghi(cid:5)m, (cid:6)(cid:19)i l(cid:3)(cid:10)ng τ s* gi(cid:2)m m(cid:13)t ho(cid:15)c hai b(cid:8)c sau m&i vòng tính l(cid:15)p và t(cid:9)t nh(cid:1)t khi (cid:6)ó nên cho t =1. Do ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Newton có t(cid:9)c (cid:6)(cid:13) h(cid:13)i t(cid:17) b(cid:8)c 2 ’ vùng lân c(cid:8)n c(cid:26)a nghi(cid:5)m nên khi (cid:6)ó ch) c(cid:14)n l(cid:15)p thêm kho(cid:2)ng 3 (cid:6)(cid:23)n 4 vòng l(cid:15)p n(cid:31)a là có th(cid:18) tho(cid:2) mãn (cid:6)(cid:3)(cid:10)c tiêu chu"n h(cid:13)i t(cid:17). Có th(cid:18) kh2ng (cid:6)(cid:20)nh tr(cid:3)(cid:21)c là ít khi g(cid:15)p tr(cid:3)(cid:12)ng h(cid:10)p τ t ng t(cid:30) l(cid:14)n l(cid:15)p tr(cid:3)(cid:21)c (cid:6)(cid:23)n l(cid:14)n l(cid:15)p sau. Trong tr(cid:3)(cid:12)ng h(cid:10)p ma tr(cid:8)n Jacobian có xu th(cid:23) b(cid:20) suy bi(cid:23)n, có th(cid:18) c(cid:14)n ph(cid:2)i b(cid:29)t (cid:6)(cid:14)u l(cid:15)p l(cid:19)i t(cid:30) (cid:6)(cid:14)u v(cid:21)i b(cid:13) giá tr(cid:20) g(cid:14)n (cid:6)úng ban (cid:6)(cid:14)u m(cid:21)i c(cid:26)a nghi(cid:5)m ho(cid:15)c ph(cid:2)i hi(cid:5)u ch)nh ma tr(cid:8)n Jacobian b(cid:24)ng m(cid:13)t cách nào (cid:6)ó. Các thông s(cid:9) (cid:6)(cid:3)(cid:10)c ch(cid:25)n làm thông s(cid:9) (cid:6)(cid:14)u chu"n c(cid:26)a ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Naphtali – Sandholm là Qj (k(cid:18) c(cid:2) các giá tr(cid:20) b(cid:24)ng không) t(cid:19)i t(cid:30)ng b(cid:8)c c(cid:26)a tháp, t0 s(cid:9) các dòng ph(cid:17) sj và Sj (bao g(cid:11)m c(cid:2) các giá tr(cid:20) b(cid:24)ng không) t(cid:19)i t(cid:30)ng b(cid:8)c th# j. Tuy nhiên, c(cid:1)u trúc kh(cid:9)i ba (cid:6)(cid:3)(cid:12)ng chéo mong mu(cid:9)n c(cid:26)a ma tr(cid:8)n Jacobian, có th(cid:18) v(cid:22)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c duy trì khi thay (cid:6)(cid:27)i các thông s(cid:9) ch(cid:25)n lúc (cid:6)(cid:14)u n(cid:23)u nh(cid:3) các thông s(cid:9) này c!ng v(cid:22)n liên quan (cid:6)(cid:23)n b(cid:8)c th# j ho(cid:15)c v(cid:21)i b(cid:8)c li(cid:7)n k(cid:7). Ví d(cid:17) khi tính thi(cid:23)t b(cid:20) h(cid:1)p th(cid:17) t(cid:19)i nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) sôi có th(cid:18) ch(cid:25)n thông s(cid:9) là t0 s(cid:9) h(cid:4)i thay cho thông s(cid:9) là t(cid:2)i nhi(cid:5)t c(cid:26)a thi(cid:23)t b(cid:20) (cid:6)un sôi này QN. Khi (cid:6)ó trong ph(cid:3)(cid:4)ng trình (2-40) hàm s(cid:9) HN s* b(cid:20) lo(cid:19)i b% ra kh%i h(cid:5) N(2C + 1) ˆ
H v l 0 = − = ph(cid:3)(cid:4)ng trình và (cid:6)(cid:3)(cid:10)c thay th(cid:23) b’i ph(cid:3)(cid:4)ng trình: N iN iN (cid:1) (cid:1) V
N
L i i (cid:13)
(cid:11)(cid:11)
(cid:12) (cid:10)
(cid:8)(cid:8)
(cid:9) N (cid:13)
(cid:11)
(cid:11)
(cid:12) (cid:10)
(cid:8)
(cid:8)
(cid:9) (2-48) - (cid:6)ây t0 s(cid:9) VN/LN (cid:6)(cid:3)(cid:10)c ch(cid:25)n làm thông s(cid:9) (cid:6)(cid:14)u, và sau khi quá trình tính (cid:6)ã h(cid:13)i t(cid:17) (cid:6)(cid:19)i l(cid:3)(cid:10)ng QN s* (cid:6)(cid:3)(cid:10)c tính theo ph(cid:3)(cid:4)ng trình (cid:6)ã b(cid:20) lo(cid:19)i ra kh%i h(cid:5). T(cid:1)t c(cid:2) các ch(cid:3)(cid:4)ng trình mô ph%ng và các ch(cid:3)(cid:4)ng trình thi(cid:23)t k(cid:23) (cid:6)(cid:3)(cid:10)c máy tính h& tr(cid:10) (cid:6)(cid:7)u có s(cid:16) d(cid:17)ng thu(cid:8)t toán tính và hi(cid:5)u ch)nh (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i. Các ch(cid:3)(cid:4)ng trình s(cid:16) d(cid:17)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Naphtali – Sandholm (cid:6)(cid:15)c bi(cid:5)t thích h(cid:10)p cho tính toán và thi(cid:23)t k(cid:23) quá trình ch(cid:3)ng luy(cid:5)n, ch(cid:3)ng luy(cid:5)n trích ly và ch(cid:3)ng luy(cid:5)n (cid:6)2ng phí. M(cid:13)t trong nh(cid:31)ng ch(cid:3)(cid:4)ng trình ki(cid:18)u này (cid:6)ã (cid:6)(cid:3)(cid:10)c Fredenslund, Gmehling và Rasmussen công 53 b(cid:9) [26]. Christiansen, Michelsen và Fredenslund [21] (cid:6)ã áp d(cid:17)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Naphtali – Sandholm c(cid:2)i ti(cid:23)n cho ch(cid:3)ng luy(cid:5)n h&n h(cid:10)p khí t(cid:28) nhiên (cid:6)ã hoá l%ng ’ vùng nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) g(cid:14)n v(cid:21)i nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) t(cid:21)i h(cid:19)n b(cid:24)ng cách s(cid:16) d(cid:17)ng các tính ch(cid:1)t v(cid:8)t lý c(cid:26)a h(cid:5) tính theo ph(cid:3)(cid:4)ng trình tr(cid:19)ng thái Soave – Realich – Kwong (SKR). Block và Hegner (cid:6)ã m’ r(cid:13)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Naphtali – Sandholm cho các tháp tách nhi(cid:7)u b(cid:8)c khi có m(cid:15)t hai pha l%ng - l%ng (quá trình trích ly l%ng - l%ng) và cho các h(cid:5) ba pha (ch(cid:3)ng luy(cid:5)n ba pha).
2.1.4.2. Ph(cid:1)(cid:2)ng pháp tính t(cid:5) trong ra ngoài Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i h(cid:5) ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình MESH (cid:6)ã mô t(cid:2) ’ trên (ph(cid:3)(cid:4)ng pháp nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) sôi BP, ph(cid:3)(cid:4)ng pháp t(cid:27)ng l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng dòng SR và ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i và hi(cid:5)u ch)nh (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i) (cid:6)ã ph(cid:2)i t(cid:9)n m(cid:13)t t0 l(cid:5) kh(cid:9)i l(cid:3)(cid:10)ng tính toán r(cid:1)t l(cid:21)n (cid:6)(cid:18) tính các giá tr(cid:20) c(cid:26)a h(cid:24)ng s(cid:9) cân b(cid:24)ng pha K, c(cid:26)a entalpy và do (cid:6)ó ph(cid:2)i tính các (cid:6)(cid:19)o hàm riêng c(cid:26)a các hàm s(cid:9). Boston và Sullivan (cid:6)ã (cid:6)(cid:3)a ra thu(cid:8)t toán cho phép gi(cid:2)m (cid:6)áng k(cid:18) các kh(cid:9)i l(cid:3)(cid:10)ng tính toán liên quan (cid:6)(cid:23)n các tính ch(cid:1)t hoá lý c(cid:26)a h(cid:5). Theo thu(cid:8)t toán này, h(cid:5) các ph(cid:3)(cid:4)ng trình MESH s* (cid:6)(cid:3)(cid:10)c gi(cid:2)i trong m(cid:13)t vòng l(cid:15)p ’ bên trong và khi (cid:6)ó s* s(cid:16) d(cid:17)ng các ph(cid:3)(cid:4)ng trình g(cid:14)n (cid:6)úng và (cid:6)(cid:4)n gi(cid:2)n (cid:6)(cid:18) tính các (cid:6)(cid:19)i l(cid:3)(cid:10)ng K và các entalpy. Các h(cid:5) s(cid:9) th(cid:28)c nghi(cid:5)m trong các ph(cid:3)(cid:4)ng trình này s* (cid:6)(cid:3)(cid:10)c xác (cid:6)(cid:20)nh và th)nh tho(cid:2)ng (cid:6)(cid:3)(cid:10)c c(cid:8)p nh(cid:8)t t(cid:30) các ph(cid:3)(cid:4)ng trình chính xác h(cid:4)n, ph#c t(cid:19)p h(cid:4)n dùng (cid:6)(cid:18) xác (cid:6)(cid:20)nh các giá tr(cid:20) K và các entalpy t(cid:30) vòng l(cid:15)p ngoài. Các vòng l(cid:15)p ngoài l(cid:19)i s(cid:16) d(cid:17)ng n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13) và nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) tính (cid:6)(cid:3)(cid:10)c t(cid:30) các vòng l(cid:15)p bên trong. Chính vì v(cid:8)y các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này (cid:6)(cid:3)(cid:10)c g(cid:25)i là các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính t(cid:30) trong ra ngoài. Các bi(cid:23)n l(cid:15)p c(cid:26)a vòng l(cid:15)p ngoài s* là h(cid:24)ng s(cid:9) trong các ph(cid:3)(cid:4)ng trình dùng (cid:6)(cid:18) tính g(cid:14)n (cid:6)úng các thông s(cid:9) nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13)ng c(cid:26)a vòng l(cid:15)p trong. Các bi(cid:23)n l(cid:15)p c(cid:26)a vòng l(cid:15)p trong s* (cid:6)(cid:3)(cid:10)c g(cid:29)n v(cid:21)i các y(cid:23)u t(cid:9) nh(cid:2) KijVj/Lj c(cid:26)a b(cid:8)c th# j cho c(cid:1)u t(cid:16) i. Các y(cid:23)u t(cid:9) này s* liên quan (cid:6)(cid:23)n các thông s(cid:9) v(cid:7) (cid:6)(cid:13) bay h(cid:4)i và các thông s(cid:9) v(cid:7) n ng l(cid:3)(cid:10)ng. Nói cách khác, vòng tính l(cid:15)p bên trong s(cid:16) d(cid:17)ng các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính c(cid:26)a các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp BP, SR, và ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính và hi(cid:5)u ch)nh (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i SC (cid:6)(cid:18) tính nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13), n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13) và l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng các dòng t(cid:19)i t(cid:30)ng b(cid:8)c. 54 Ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính t(cid:30) trong ra ngoài có nh(cid:31)ng (cid:3)u (cid:6)i(cid:18)m sau:
1. H(cid:5) s(cid:9) bay h(cid:4)i t(cid:3)(cid:4)ng (cid:6)(cid:9)i ((cid:6)(cid:3)(cid:10)c s(cid:16) d(cid:17)ng thay cho h(cid:5) s(cid:9) cân b(cid:24)ng pha K) ít thay (cid:6)(cid:27)i, t(cid:30) vòng tính l(cid:15)p này sang vòng tính l(cid:15)p sau, so v(cid:21)i h(cid:5) s(cid:9) K. 2. Entalpy bay h(cid:4)i ít thay (cid:6)(cid:27)i t(cid:30) vòng l(cid:15)p này sang vòng l(cid:15)p sau so v(cid:21)i entalpy c(cid:26)a các pha. 3. Y(cid:23)u t(cid:9) nh(cid:2) k(cid:23)t h(cid:10)p c(cid:2) (cid:2)nh h(cid:3)’ng c(cid:26)a nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) và (cid:2)nh h(cid:3)’ng c(cid:26)a các l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng dòng l%ng và dòng h(cid:4)i t(cid:19)i t(cid:30)ng b(cid:8)c. Trong r(cid:1)t nhi(cid:7)u n m, các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp chia nh% bài toán là các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp chính (cid:6)(cid:3)(cid:10)c s(cid:16) d(cid:17)ng trong các ch(cid:3)(cid:4)ng trình mô ph%ng các tháp ch(cid:3)ng luy(cid:5)n dùng (cid:6)(cid:18) tách h&n h(cid:10)p nhi(cid:7)u c(cid:1)u t(cid:16). M(cid:13)t trong các nh(cid:3)(cid:10)c (cid:6)i(cid:18)m chính c(cid:26)a các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp chia nh% bài toán là ph(cid:19)m vi #ng d(cid:17)ng c(cid:26)a các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này t(cid:3)(cid:4)ng (cid:6)(cid:9)i b(cid:20) h(cid:19)n ch(cid:23). Ví d(cid:17), ph(cid:3)(cid:4)ng pháp nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) sôi th(cid:3)(cid:12)ng (cid:6)(cid:3)(cid:10)c áp d(cid:17)ng thành công cho các tháp ch(cid:3)ng luy(cid:5)n (cho các quá trình ch(cid:3)ng luy(cid:5)n mà kho(cid:2)ng nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) sôi c(cid:26)a các c(cid:1)u t(cid:16) th(cid:3)(cid:12)ng n(cid:24)m trong m(cid:13)t kho(cid:2)ng t(cid:3)(cid:4)ng (cid:6)(cid:9)i h,p). Trong khi (cid:6)ó ph(cid:3)(cid:4)ng pháp t(cid:27)ng l(cid:3)u l(cid:3)(cid:10)ng các dòng th(cid:3)(cid:12)ng áp d(cid:17)ng t(cid:9)t h(cid:4)n cho các h&n h(cid:10)p có kho(cid:2)ng nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) sôi r(cid:13)ng. Ngoài ra các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp chia nh% bài toán còn có các nh(cid:3)(cid:10)c (cid:6)i(cid:18)m nh(cid:3) các tính ch(cid:1)t v(cid:8)t lý này ph(cid:17) thu(cid:13)c vào nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) và n(cid:11)ng (cid:6)(cid:13). Ph(cid:14)n tính toán các tính ch(cid:1)t v(cid:8)t lý th(cid:3)(cid:12)ng quy(cid:23)t (cid:6)(cid:20)nh chi phí tính toán chính trong các ch(cid:3)(cid:4)ng trình mô ph%ng các quá trình hóa h(cid:25)c. M(cid:13)t s(cid:9) các v(cid:1)n (cid:6)(cid:7) khác có th(cid:18) xu(cid:1)t hi(cid:5)n n(cid:23)u nh(cid:3) m(cid:13)t vòng l(cid:15)p nào (cid:6)ó khó (cid:6)(cid:19)t (cid:6)(cid:3)(cid:10)c s(cid:28) h(cid:13)i t(cid:17). Tuy nhiên, s(cid:28) phát tri(cid:18)n c(cid:26)a công ngh(cid:5) hi(cid:5)n nay (cid:6)ã cho phép t ng kh(cid:2) n ng tính toán c(cid:26)a các máy tính nên ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình MESH c!ng (cid:6)ã xu(cid:1)t hi(cid:5)n trong nhi(cid:7)u các ch(cid:3)(cid:4)ng trình mô ph%ng tháp ch(cid:3)ng luy(cid:5)n nhi(cid:7)u c(cid:1)u t(cid:16). Theo ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Newton – Raphson, ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình MESH, các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) sôi và c(cid:26)a cân b(cid:24)ng n ng l(cid:3)(cid:10)ng (cid:6)(cid:3)(cid:10)c gi(cid:2)i (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i (cid:6)(cid:18) xác (cid:6)(cid:20)nh phân b(cid:9) nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:13) và phân b(cid:9) dòng h(cid:4)i ’ trong tháp ch(cid:3)ng luy(cid:5)n. Khi (cid:6)ó dòng l%ng trong tháp s* (cid:6)(cid:3)(cid:10)c xác (cid:6)(cid:20)nh 55 d(cid:28)a vào các ph(cid:3)(cid:4)ng trình cân b(cid:24)ng v(cid:8)t ch(cid:1)t [Tierney và các c(cid:13)ng s(cid:28), AIChE J, 13, 556 (1967); 15, 897 (1969); Billingsley and Boynton, AIChE J, 17, 65 (1971)]. Nhi(cid:7)u các ch(cid:3)(cid:4)ng trình mô ph%ng các tháp tách các h&n h(cid:10)p nhi(cid:7)u c(cid:1)u t(cid:16) (cid:6)ã s(cid:16) d(cid:17)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp Newton – Raphson. Các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này (cid:6)ã tr’ thành các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp chu"n trong các ch(cid:3)(cid:4)ng trình mô ph%ng các quá trình (cid:6)(cid:15)c bi(cid:5)t trong các tr(cid:3)(cid:12)ng h(cid:10)p khi các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp chia nh% bài toán và các ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i t(cid:30) trong ra ngoài h(cid:5) các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình MESH th(cid:3)(cid:12)ng g(cid:15)p khó kh n, (cid:6)i(cid:18)n hình là tr(cid:3)(cid:12)ng h(cid:10)p khi h&n h(cid:10)p l%ng khác xa các h(cid:5) lý t(cid:3)’ng. Ph(cid:3)(cid:4)ng pháp gi(cid:2)i (cid:6)(cid:11)ng th(cid:12)i Newton – Raphson dùng (cid:6)(cid:18) gi(cid:2)i các ph(cid:3)(cid:4)ng trình c(cid:26)a mô hình MESH th(cid:3)(cid:12)ng (cid:6)(cid:19)t (cid:6)(cid:3)(cid:10)c (cid:6)(cid:13) tin c(cid:8)y và t(cid:9)c (cid:6)(cid:13) cao. Ngoài ra ph(cid:3)(cid:4)ng pháp này c!ng áp d(cid:17)ng t(cid:9)t h(cid:4)n (cid:6)(cid:9)i v(cid:21)i các dung d(cid:20)ch không lý t(cid:3)’ng. Vì v(cid:8)y, (cid:6)(cid:9)i v(cid:21)i quá trình phân tách h(cid:5) dung d(cid:20)ch etanol - n(cid:3)(cid:21)c và các t(cid:19)p ch(cid:1)t nh(cid:8)n (cid:6)(cid:3)(cid:10)c b(cid:24)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp lên men, là m(cid:13)t h(cid:5) dung d(cid:20)ch (cid:6)i(cid:18)n hình không lý t(cid:3)’ng, vi(cid:5)c tính toán tháp ch(cid:3)ng luy(cid:5)n nhi(cid:7)u c(cid:1)u t(cid:16) theo mô hình MESH (cid:6)(cid:3)(cid:10)c áp d(cid:17)ng ph(cid:3)(cid:4)ng pháp tính Newton – Raphson. (cid:1) (cid:2)(cid:3)(cid:1) 2.2. KI(cid:1)M CH(cid:2)NG S(cid:3) PHÙ H(cid:4)P C(cid:5)A MÔ HÌNH THÁP CH(cid:6)NG LUY(cid:7)N NHI(cid:8)U C(cid:9)U T(cid:10) B(cid:11)NG TH(cid:3)C NGHI(cid:7)M: 2.2.1. Các ph(cid:1)(cid:2)ng pháp phân tích: (cid:12)(cid:13) xác (cid:14)(cid:15)nh hi(cid:16)u su(cid:17)t c(cid:18)a tháp th(cid:19)(cid:20)ng ch(cid:21)n ch(cid:22) (cid:14)(cid:23) chu(cid:24)n (dùng (cid:14)(cid:13) so sánh) là ch(cid:22) (cid:14)(cid:23) h(cid:25)i l(cid:19)u toàn ph(cid:26)n. Trình t(cid:27) ti(cid:22)n hành l(cid:17)y m(cid:28)u g(cid:25)m các b(cid:19)(cid:29)c sau: sau kho(cid:30)ng th(cid:20)i gian 2 gi(cid:20) làm vi(cid:16)c c(cid:18)a tháp, các m(cid:28)u (cid:14)(cid:19)(cid:31)c l(cid:17)y (cid:14)(cid:25)ng th(cid:20)i t nh!ng (cid:14)i(cid:13)m khác nhau d(cid:21)c theo chi"u cao c(cid:18)a tháp ch(cid:19)ng luy(cid:16)n. Sau khi vi(cid:16)c l(cid:17)y m(cid:28)u hoàn thành, các m(cid:28)u c(cid:25)n (cid:14)(cid:19)(cid:31)c chi(cid:22)t sang các l(cid:21) th(cid:13) tích nh# 10ml và (cid:14)(cid:19)(cid:31)c làm l$nh (cid:14)(cid:13) tránh hi(cid:16)n t(cid:19)(cid:31)ng bay h%i etanol. N(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) etanol (cid:14)(cid:19)(cid:31)c xác (cid:14)(cid:15)nh b&ng ph(cid:19)%ng pháp t’ tr(cid:21)ng, trên thi(cid:22)t b(cid:15) (cid:14)o t’ tr(cid:21)ng OILM – ITS90. N(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) các t$p (cid:14)(cid:19)(cid:31)c xác (cid:14)(cid:15)nh b&ng ph(cid:19)%ng pháp s(c ký khí . 2.2.1.1. Xác (cid:1)(cid:2)nh n(cid:3)ng (cid:1)(cid:4) etanol b(cid:5)ng ph(cid:6)(cid:7)ng pháp t(cid:8) tr(cid:9)ng: Có th(cid:13) (cid:14)o tr(cid:27)c ti(cid:22)p t’ tr(cid:21)ng c(cid:18)a dung d(cid:15)ch b&ng t’ tr(cid:21)ng k(cid:22), tuy nhiên cho k(cid:22)t qu(cid:30) có (cid:14)(cid:23) chính xác không cao. C)ng xác (cid:14)(cid:15)nh n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) theo ph(cid:19)%ng pháp t’ tr(cid:21)ng nh(cid:19)ng có (cid:14)(cid:23) chính xác khá tin c*y là s+ d,ng bình t’ tr(cid:21)ng, sau (cid:14)ó tra b(cid:30)ng (cid:14)(cid:13) tìm % th(cid:13) tích ho-c % kh.i l(cid:19)(cid:31)ng. (cid:12)ây là ph(cid:19)%ng pháp thông d,ng và cho (cid:14)(cid:23) tin c*y r(cid:17)t cao, d(cid:30)i (cid:14)o r(cid:23)ng, ít t.n kém, tuy nhiên ph, thu(cid:23)c khá nhi"u vào nhi(cid:16)t (cid:14)(cid:23). Là ph(cid:19)%ng pháp th(cid:19)(cid:20)ng dùng trong các phòng thí nghi(cid:16)m (cid:14)(cid:13) ki(cid:13)m tra (cid:14)(cid:23) c(cid:25)n. Trình t(cid:10) ti(cid:11)n hành: Ph(cid:19)%ng pháp d(cid:27)a trên nguyên t(c so sánh kh.i l(cid:19)(cid:31)ng ch(cid:17)t l#ng v(cid:29)i n(cid:19)(cid:29)c c(cid:17)t cùng th(cid:13) tích. 1. Ti(cid:22)n hành r+a bình th*t s$ch, s(cid:17)y khô và làm l$nh trong bình hút (cid:24)m, sau (cid:14)ó (cid:14)em cân bình không ta (cid:14)(cid:19)(cid:31)c a gam. 2. Rót n(cid:19)(cid:29)c c(cid:17)t vào bình (cid:14)(cid:22)n trên ng(cid:17)n (cid:14)(cid:15)nh m/c, (cid:14)-t bình vào n(cid:25)i cách
thu’, có nhi(cid:16)t (cid:14)(cid:23) 20oC. Sau 15 phút dùng gi(cid:17)y l(cid:21)c th(cid:17)m n(cid:19)(cid:29)c t(cid:29)i ng(cid:17)n bình (cid:14)(cid:25)ng th(cid:20)i th(cid:17)m khô ph(cid:26)n không ch/a n(cid:19)(cid:29)c, lau khô nút và (cid:14)*y (cid:1) (cid:2)(cid:4)(cid:1) l$i. L(cid:17)y bình ra kh#i bình (cid:14)i"u nhi(cid:16)t, lau khô phía ngoài bình r(cid:25)i (cid:14)em cân ta (cid:14)(cid:19)(cid:31)c b gam. 3. Ti(cid:22)p theo (cid:14)0 n(cid:19)(cid:29)c kh#i bình, tráng bình 2 (cid:14)(cid:22)n 3 l(cid:26)n b&ng dung d(cid:15)ch c(cid:26)n (cid:14)o t’ tr(cid:21)ng r(cid:25)i c)ng rót ch(cid:17)t l#ng t(cid:29)i trên v$ch, sau (cid:14)ó làm t(cid:19)%ng t(cid:27) v(cid:29)i bình ch/a n(cid:19)(cid:29)c c(cid:17)t, gi(cid:30) s+ bình ch/a d(cid:15)ch cân (cid:14)(cid:19)(cid:31)c a gam. 20 = d 20 −
ac
−
ab 4. T’ tr(cid:21)ng ch(cid:17)t l#ng so v(cid:29)i m/c cùng nhi(cid:16)t (cid:14)(cid:23) 200C s1 là: Tra b(cid:30)ng quan h(cid:16) gi!a % th(cid:13) tích và t’ tr(cid:21)ng c(cid:18)a h2n h(cid:31)p etanol n(cid:19)(cid:29)c [7], ta bi(cid:22)t (cid:14)(cid:19)(cid:31)c n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) r(cid:19)(cid:31)u trong ch(cid:17)t l#ng . (cid:12)(cid:13) xác (cid:14)(cid:15)nh n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) c(cid:25)n m(cid:23)t cách chính xác h%n, có th(cid:13) s+ d,ng thi(cid:22)t b(cid:15) (cid:14)o n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) c(cid:25)n OILM – ITS90. Thi(cid:22)t b(cid:15) này c)ng (cid:14)o n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) c(cid:18)a etanol d(cid:27)a theo nguyên t(c t’ tr(cid:21)ng. M(cid:28)u (cid:14)(cid:19)(cid:31)c b%m vào máy v(cid:29)i m(cid:23)t l(cid:19)(cid:31)ng nh#, ph(cid:26)n etanol trong m(cid:28)u (cid:14)(cid:19)(cid:31)c hoá h%i, phân riêng và xác (cid:14)(cid:15)nh kh.i l(cid:19)(cid:31)ng. (cid:6)u (cid:14)i(cid:13)m c(cid:18)a thi(cid:22)t b(cid:15) này là tránh (cid:14)(cid:19)(cid:31)c sai s. do ít ph, thu(cid:23)c vào nhi(cid:16)t (cid:14)(cid:23), l(cid:19)(cid:31)ng m(cid:28)u c(cid:26)n s+ d,ng nh#. K(cid:22)t qu(cid:30) nh*n (cid:14)(cid:19)(cid:31)c có (cid:14)(cid:23) tin c*y cao. Các k(cid:22)t qu(cid:30) xác (cid:14)(cid:15)nh n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) etanol (cid:14)(cid:19)(cid:31)c th(cid:27)c hi(cid:16)n trên máy (cid:14)o t’ tr(cid:21)ng OILM – ITS90, t$i phòng thí nghi(cid:16)m công ngh(cid:16) l(cid:21)c d(cid:26)u và xúc tác, tr(cid:19)(cid:20)ng (cid:12)$i H(cid:21)c Bách Khoa Hà N(cid:23)i. 2.2.1.2. Xác (cid:1)(cid:2)nh n(cid:3)ng (cid:1)(cid:4) các t(cid:12)p ch(cid:13)t trong m(cid:14)u c(cid:3)n b(cid:5)ng ph(cid:6)(cid:7)ng pháp s(cid:15)c ký khí Ph(cid:19)%ng pháp s(c ký khí là ph(cid:19)%ng pháp hi(cid:16)u qu(cid:30) trong vi(cid:16)c xác (cid:14)(cid:15)nh h(cid:16) s. ho$t (cid:14)(cid:23) c)ng nh(cid:19) xác (cid:14)(cid:15)nh thành ph(cid:26)n h2n h(cid:31)p h!u c%. Quá trình (cid:14)(cid:19)(cid:31)c th(cid:27)c hi(cid:16)n trên thi(cid:22)t b(cid:15) s(c ký khí c(cid:23)t mao qu(cid:30)n. H2n h(cid:31)p m(cid:28)u (cid:14)(cid:19)(cid:31)c b%m vào c(cid:23)t mao qu(cid:30)n, nh(cid:20) có khí mang ch/a trong bom (ho-c máy phát khí), m(cid:28)u t bu(cid:25)ng bay h%i (cid:14)(cid:19)(cid:31)c d(cid:28)n vào c(cid:23)t tách n&m trong bu(cid:25)ng (cid:14)i"u nhi(cid:16)t. Sau khi r(cid:20)i kh#i c(cid:23)t tách t$i các th(cid:20)i (cid:14)i(cid:13)m khác nhau, các c(cid:17)u t+ (cid:14)i vào detector, t$i (cid:14)ây chúng (cid:14)(cid:19)(cid:31)c chuy(cid:13)n thành tín hi(cid:16)u (cid:14)i(cid:16)n. Tín hi(cid:16)u này (cid:14)(cid:19)(cid:31)c khu(cid:22)ch (cid:14)$i r(cid:25)i (cid:14)(cid:19)a (cid:1) (cid:2)(cid:5)(cid:1) vào b(cid:23) ghi, tích phân k(cid:22) ho-c máy vi tính. Các tín hi(cid:16)u (cid:14)(cid:19)(cid:31)c x+ lý 3 (cid:14)ó r(cid:25)i chuy(cid:13)n sang b(cid:23) ph*n in và l(cid:19)u k(cid:22)t qu(cid:30). Trên s(c ký (cid:14)(cid:25) nh*n (cid:14)(cid:19)(cid:31)c, s1 có các pic t(cid:19)%ng /ng v(cid:29)i các c(cid:17)u t+ (cid:14)(cid:19)(cid:31)c tách. Th(cid:20)i gian l(cid:19)u c(cid:18)a pic là (cid:14)$i l(cid:19)(cid:31)ng (cid:14)-c tr(cid:19)ng ((cid:14)(cid:15)nh tính) cho ch(cid:17)t c(cid:26)n tách. Còn di(cid:16)n tích c(cid:18)a pic là th(cid:19)(cid:29)c (cid:14)o (cid:14)(cid:15)nh l(cid:19)(cid:31)ng cho t ng ch(cid:17)t cho h2n h(cid:31)p c(cid:26)n nghiên c/u. Trình t(cid:10) ti(cid:11)n hành: 1. L(p (cid:14)-t c(cid:23)t s(c ký khí , xác (cid:14)(cid:15)nh ch(cid:22) (cid:14)(cid:23) nhi(cid:16)t cho quá trình phân tích c(cid:18)a máy. M3 van c(cid:18)a dòng khí mang- trong l(cid:26)n phân tích này s+ d,ng khí Hi(cid:14)ro. 2. Chu(cid:24)n b(cid:15) m(cid:28)u cho phân tích s(c ký khí: r+a bình m(cid:28)u th*t s$ch, s(cid:17)y khô và làm l$nh trong máy hút (cid:24)m. Chi(cid:22)t các m(cid:28)u vào bình phân tích. 3. Ti(cid:22)n hành pha ch(cid:17)t n(cid:23)i chu(cid:24)n vào m(cid:28)u phân tích. Ch(cid:17)t n(cid:23)i chu(cid:24)n là ch(cid:17)t (cid:14)(cid:19)(cid:31)c thêm vào m(cid:28)u 3 th(cid:20)i (cid:14)i(cid:13)m s(cid:29)m nh(cid:17)t có th(cid:13) trong quy trình phân tích (cid:14)(cid:13) ki(cid:13)m soát ph(cid:26)n m(cid:28)u m(cid:17)t (cid:14)i trong quá trình chi(cid:22)t, làm s$ch và phân tích s(c ký. Các ch(cid:17)t n(cid:23)i chu(cid:24)n th(cid:19)(cid:20)ng dùng là các ch(cid:17)t có c(cid:17)u trúc gi.ng nhau nh(cid:19)ng thành ph(cid:26)n khác nhau m(cid:23)t nguyên t., ch(cid:17)t (cid:14)(cid:25)ng (cid:14)4ng, (cid:14)(cid:25)ng phân… nh(cid:19)ng không (cid:14)(cid:19)(cid:31)c có m-t trong thành ph(cid:26)n h2n h(cid:31)p m(cid:28)u ban (cid:14)(cid:26)u. Trong tr(cid:19)(cid:20)ng h(cid:31)p này ta s+ d,ng n-butanol. 4. Xây d(cid:27)ng (cid:14)(cid:19)(cid:20)ng chu(cid:24)n b&ng cách ti(cid:22)n hành phân tích các m(cid:28)u chu(cid:24)n ((cid:14)(cid:19)(cid:31)c pha s5n (cid:14)(cid:13) c. (cid:14)(cid:15)nh v" n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23)). 5. Ti(cid:22)n hành phân tích m(cid:28)u, b%m m(cid:28)u b&ng xy-lanh theo ph(cid:19)%ng pháp tr(cid:27)c ti(cid:22)p vào c(cid:23)t s(c ký. 6. Thu th*p các pic nh*n (cid:14)(cid:19)(cid:31)c trên k(cid:22)t qu(cid:30) phân tích c(cid:18)a máy phân tích. 7. D(cid:27)a trên (cid:14)(cid:19)(cid:20)ng chu(cid:24)n và th(cid:27)c hi(cid:16)n tính toán (cid:14)(cid:19)a ra k(cid:22)t qu(cid:30) thành ph(cid:26)n h2n h(cid:31)p. (cid:1) (cid:2)(cid:6)(cid:1) K(cid:22)t qu(cid:30) phân tích n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) t$p ch(cid:17)t trong các m(cid:28)u nghiên c/u 3 (cid:14)ây (cid:14)(cid:19)(cid:31)c th(cid:27)c hi(cid:16)n trên máy s(c ký khí t$i Trung tâm (cid:12)ào t$o và Phát tri(cid:13)n S(c ký - Tr(cid:19)(cid:20)ng (cid:12)H Bách Khoa Hà N(cid:23)i và t$i Phòng phân tích c(cid:18)a Công ty c0 ph(cid:26)n r(cid:19)(cid:31)u Hà N(cid:23)i. Ki(cid:13)m ch/ng s(cid:27) phù h(cid:31)p c(cid:18)a mô hình qua các thí nghi(cid:16)m ch(cid:19)ng luy(cid:16)n h2n h(cid:31)p etanol - n(cid:19)(cid:29)c. 2.2.2. Xác (cid:3)(cid:4)nh n(cid:5)ng (cid:3)(cid:6) etanol, nhi(cid:7)t (cid:3)(cid:6), n(cid:5)ng (cid:3)(cid:6) c(cid:8)a m(cid:6)t s(cid:9) c(cid:10)u t(cid:11) t(cid:12)p ch(cid:10)t trên các (cid:3)(cid:13)a c(cid:8)a tháp ch(cid:1)ng luy(cid:7)n th(cid:14)c t(cid:15). Ti(cid:22)n hành ch(cid:19)ng luy(cid:16)n h2n h(cid:31)p etanol - n(cid:19)(cid:29)c - các t$p ch(cid:17)t sau khi lên men trong tháp ch(cid:19)ng luy(cid:16)n quy mô bán s(cid:30)n xu(cid:17)t t$i x(cid:19)3ng th(cid:27)c nghi(cid:16)m c(cid:18)a b(cid:23) môn Quá trình - Thi(cid:22)t b(cid:15) CN Hoá và TP, tr(cid:19)(cid:20)ng (cid:12)HBK Hà N(cid:23)i. Tháp có các thông s. sau: H O2 - Tháp lo$i (cid:14)6a l2 có .ng ch(cid:30)y chuy"n, - (cid:12)(cid:19)(cid:20)ng kính tháp D = 300mm, chi"u D cao H = 21m, - G(cid:25)m 82 (cid:14)6a th(cid:27)c t(cid:22), có 26 (cid:14)i(cid:13)m l(cid:17)y m(cid:28)u trên thân tháp v(cid:29)i 24 m(cid:28)u pha l#ng và 2 m(cid:28)u trong pha h%i. F - (cid:12)o$n luy(cid:16)n 61 (cid:14)6a và (cid:14)o$n ch(cid:19)ng 21 (cid:14)6a, kho(cid:30)ng cách gi!a các (cid:14)6a 200mm. Van l(cid:4)y m(cid:5)u (cid:1)o nhi(cid:2)t (cid:1)(cid:3) - Có các (cid:14)i(cid:13)m (cid:14)o nhi(cid:16)t (cid:14)(cid:23) trên thân tháp b&ng c-p nhi(cid:16)t (cid:14)i(cid:16)n PT100. Q - Tháp làm vi(cid:16)c 3 ch(cid:22) (cid:14)(cid:23) h(cid:25)i l(cid:19)u hoàn B toàn. Hình 2-7. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) tháp ch(cid:4)ng luy(cid:5)n quy mô pilot L(cid:17)y m(cid:28)u l#ng và phân tích n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) c(cid:25)n theo ph(cid:19)%ng pháp xác (cid:14)(cid:15)nh b&ng t’ tr(cid:21)ng trên máy (cid:14)o OILM – ITS90 t$i phòng thí nghi(cid:16)m l(cid:21)c hoá d(cid:26)u, (cid:1) (cid:3)(cid:7)(cid:1) tr(cid:19)(cid:20)ng (cid:12)HBK Hà N(cid:23)i. N(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) c(cid:18)a các t$p ch(cid:17)t b&ng ph(cid:19)%ng pháp s(c ký t$i Công ty c0 ph(cid:26)n c(cid:25)n - r(cid:19)(cid:31)u Hà N(cid:23)i. (cid:12)(cid:13) (cid:14)(cid:30)m b(cid:30)o m/c (cid:14)(cid:23) chính xác, ti(cid:22)n hành l(cid:28)y m(cid:28)u 3 ch(cid:22) (cid:14)(cid:23) h(cid:25)i l(cid:19)u hoàn toàn 0n (cid:14)(cid:15)nh sau kho(cid:30)ng th(cid:20)i gian 2 gi(cid:20). Quá trình l(cid:17)y m(cid:28)u (cid:14)(cid:19)(cid:31)c ti(cid:22)n hành (cid:14)(cid:25)ng th(cid:20)i t$i nh!ng (cid:14)i(cid:13)m khác nhau d(cid:21)c theo chi"u cao c(cid:18)a tháp ch(cid:19)ng luy(cid:16)n. Sau khi vi(cid:16)c l(cid:17)y m(cid:28)u hoàn thành, các m(cid:28)u etanol (cid:14)(cid:19)(cid:31)c chi(cid:22)t sang các l(cid:21) (cid:14)(cid:27)ng m(cid:28)u dành cho phân tích s(c ký th(cid:13) tích 20ml và (cid:14)(cid:19)(cid:31)c làm l$nh (cid:14)(cid:13) tránh hi(cid:16)n t(cid:19)(cid:31)ng bay h%i. Các k(cid:22)t qu(cid:30) thí nghi(cid:16)m (cid:14)(cid:19)(cid:31)c th(cid:13) hi(cid:16)n trong b(cid:30)ng 2-5, 2-6 và ph(cid:26)n ph, l,c. (cid:12)(cid:13) ki(cid:13)m tra s(cid:27) t(cid:19)%ng thích c(cid:18)a mô hình tháp ch(cid:19)ng luy(cid:16)n nhi"u c(cid:17)u t+ (cid:14)ã ti(cid:22)n hành so sánh gi!a k(cid:22)t qu(cid:30) tính toán và k(cid:22)t qu(cid:30) th(cid:27)c nghi(cid:16)m. 2.2.2.1. Các k(cid:11)t qu(cid:16) xác (cid:1)(cid:2)nh phân b(cid:17) n(cid:3)ng (cid:1)(cid:4) c(cid:3)n và nhi(cid:18)t (cid:1)(cid:4) d(cid:9)c theo chi(cid:19)u cao c(cid:20)a tháp L*p mô hình tháp ch(cid:19)ng luy(cid:16)n có cùng thông s. và ch(cid:22) (cid:14)(cid:23) làm vi(cid:16)c nh(cid:19) tháp thí nghi(cid:16)m, v(cid:29)i: n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) etanol Áp su(cid:17)t, at 1
8000 R Dòng vào F (% th(cid:13) tích): Thông s. tháp: Nhi(cid:16)t (cid:14)(cid:23) , oC 0,3 Hi(cid:16)u su(cid:17)t (cid:14)6a 50,71
65 Trong mô hình tháp ch(cid:19)ng luy(cid:16)n, ch7 s. h(cid:25)i l(cid:19)u R (cid:14)(cid:19)(cid:31)c tính v(cid:29)i l(cid:19)(cid:31)ng l#ng h(cid:25)i l(cid:19)u v" (cid:14)6a trên cùng c(cid:18)a tháp ch(cid:19)ng luy(cid:16)n. Phân b. n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) c(cid:25)n theo chi"u cao c(cid:18)a tháp (cid:14)(cid:19)(cid:31)c bi(cid:13)u di8n trong b(cid:30)ng 2-5. (cid:1) (cid:3)(cid:8)(cid:1) B(cid:6)ng 2-5. So sánh n(cid:3)ng (cid:2)(cid:7) c(cid:8)a etanol trên các (cid:2)(cid:9)a c(cid:8)a tháp ch(cid:4)ng luy(cid:5)n theo th(cid:10)c nghi(cid:5)m v(cid:11)i k(cid:12)t qu(cid:6) tính toán t(cid:13) mô hình C2H5OH th(cid:14)cnghi(cid:7)m C2H5OH (cid:16)(cid:13)a d, g/cm3 Sai s(cid:9) (%) Mô hình % th(cid:17) tích ph(cid:18)n mol 0,9287 - 50,71 - 0,8200 2 92,67 0,9031 0,89501 0(cid:9)89 0,8041 4 96,8 0,9068 0,89499 1(cid:9)29 0,8036 6 96,93 0,9051 0,89491 1(cid:9)12 0,8038 10 96,87 0,9070 0,89486 1(cid:9)34 0,8035 12 96,94 0,9019 0,89472 0(cid:9)80 0,8043 21 96,75 0,9017 0,89465 0(cid:9)78 0,8038 24 96,88 0,9053 0,89457 1(cid:9)19 0,8043 18 96,76 0,9028 0,89425 0(cid:9)95 0,8042 33 96,79 0,8994 0,89410 0(cid:9)59 0,8047 36 96,67 0,8997 0,89391 0(cid:9)64 0,8046 39 96,68 0,8935 0,89365 0(cid:9)01 0,8055 42 96,46 0,8927 0,89282 0(cid:9)01 0,8056 48 96,43 0,8894 0,89213 0(cid:9)31 0,8062 51 96,31 0,8844 0,89114 0(cid:9)76 0,8069 54 96,13 0,8789 0,88906 1(cid:9)14 0,8077 58 95,93 0,8721 0,88754 1(cid:9)73 0,8087 60 95,68 0,8625 0,88428 2(cid:9)46 0,8101 63 95,32 0,8442 0,87690 3(cid:9)74 0,8129 67 94,62 0,8329 0,87099 4(cid:9)38 0,8145 69 94,18 0,8151 0,86251 5(cid:9)50 0,8172 71 93,47 0,8162 0,81510 5(cid:9)50 0,8811 81 71,80 0,4412 0,445 1(cid:9)18 (cid:1) (cid:3)(cid:10)(cid:1) Các k(cid:22)t qu(cid:30) th(cid:27)c nghi(cid:16)m và tính toán theo mô hình (cid:14)(cid:19)(cid:31)c bi(cid:13)u di8n trên các (cid:14)(cid:25) th(cid:15) hình 2-8, 2-9, sai s. l(cid:29)n nh(cid:17)t nh*n (cid:14)(cid:19)(cid:31)c là 5,5%. Nh(cid:19) v*y, phân b. Nhi(cid:2)t (cid:1)(cid:3), oC(cid:1) 1 90 0.9 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:4)(cid:3)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:3)(cid:11)(cid:12)(cid:9)(cid:4)(cid:3)(cid:10)(cid:13)(cid:11)(cid:4)(cid:14)(cid:15)(cid:4)(cid:10)(cid:16)(cid:9)(cid:10)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:4)(cid:3)(cid:10)(cid:17)(cid:18)(cid:4)(cid:9)(cid:19)(cid:10)(cid:20)(cid:21)(cid:14) 88 0.8 86 0.7 (cid:3) 84 0.6 (cid:3) 0.5 (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:11)
(cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) 82 (cid:3)
(cid:2) (cid:3)
(cid:2) (cid:1) (cid:1) 0.4 80 0.3 78 0.2 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:4)(cid:3)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:3)(cid:11)(cid:12)(cid:9)(cid:4)(cid:3)(cid:10)(cid:13)(cid:11)(cid:4)(cid:14)(cid:15)(cid:4)(cid:10)(cid:16)(cid:9)(cid:10)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:4)(cid:3)(cid:10)(cid:17)(cid:18)(cid:4)(cid:9)(cid:19)(cid:10)(cid:20)(cid:21)(cid:14) 0.1 76 10 20 40 30 50 70 80 0 10 20 30 50 60 70 80 60
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:4)(cid:1)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:13) 40
(cid:14)(cid:2)(cid:15)(cid:4)(cid:5)(cid:4)(cid:14)(cid:6)(cid:16)(cid:17)(cid:4)(cid:9)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:14)(cid:11)(cid:18) n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) c(cid:18)a etanol trong tháp ch(cid:19)ng luy(cid:16)n theo mô hình phù h(cid:31)p v(cid:29)i th(cid:27)c t(cid:22). Hình 2-8. Phân b(cid:14) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:7) etanol theo chi(cid:15)u cao tháp Hình 2-9. Phân b(cid:14) nhi(cid:5)t (cid:2)(cid:7) theo chi(cid:15)u cao tháp (cid:1) 2.2.2.2. So sánh các k(cid:11)t qu(cid:16) phân b(cid:17) n(cid:3)ng (cid:1)(cid:4) m(cid:4)t s(cid:17) t(cid:12)p ch(cid:13)t trong tháp: L*p mô hình tháp ch(cid:19)ng luy(cid:16)n có cùng thông s. và ch(cid:22) (cid:14)(cid:23) làm vi(cid:16)c nh(cid:19) tháp thí nghi(cid:16)m, c, th(cid:13): 0,22461
0,775
3,53E-06
3,05E-06
4,56E-06
3,75E-06
0,00038
65 1
8000
0,3 Áp su(cid:17)t, at
R
Hi(cid:16)u su(cid:17)t (cid:14)6a etanol
n(cid:19)(cid:29)c
axetan(cid:14)ehyt
metanol
iso propanol
etyl axetat
iso amyl ancohol
Nhi(cid:16)t (cid:14)(cid:23) , oC Dòng vào F (ph(cid:26)n mol): Thông s. tháp: K(cid:22)t qu(cid:30) phân tích c, th(cid:13) (cid:14)(cid:19)(cid:31)c trình bày trên các s(c ký (cid:14)(cid:25) trong ph(cid:26)n ph, l,c, n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) c(cid:18)a m(cid:23)t s. c(cid:17)u t+ t$p ch(cid:17)t (cid:14)(cid:19)(cid:31)c bi(cid:13)u di8n trong b(cid:30)ng s. li(cid:16)u sau: (cid:1) (cid:3)(cid:11)(cid:1) B(cid:6)ng 2-6. N(cid:3)ng (cid:2)(cid:7) c(cid:8)a m(cid:7)t s(cid:14) t(cid:16)p ch(cid:17)t trên các (cid:2)(cid:9)a c(cid:8)a tháp ch(cid:4)ng luy(cid:5)n iso propanol (mg/lit) MH TN TN MÔ HÌNH
331,959
265,683
213,693
172,796
140,483
114,855
94,425
78,069
64,914
54,289
45,662
38,629
32,870
28,133
24,221
20,977
18,276
16,018
14,123
12,528
11,115
9,862
8,751
7,767
6,895
6,122
5,436
4,829
4,290
3,812
3,389
3,014
2,680
2,385
2,123
1,891
1,685
1,503
1,341 7,478
7,730
7,979
8,227
8,473
8,718
8,961
9,201
9,440
9,675
9,907
10,135
10,358
10,577
10,791
10,999
11,201
11,397
11,586
11,768
11,952
12,138
12,326
12,517
12,711
12,907
13,104
13,303
13,506
13,711
13,916
14,125
14,336
14,549
14,763
14,981
15,200
15,420
15,643 (cid:16)(cid:13)a
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40 metanol (mg/lit)
TN
271,650
297,600
116,190
91,664
61,554
46,504
51,534
41,631
42,421
45,531 etyl axetat (mg/lit)
MÔ HÌNH
1142,940 1093,800
754,658
502,555
761,830
337,696
229,028
237,220
156,816
108,409
126,610
75,678
53,355
37,997
27,337
32,140
19,875
14,605
10,849
8,150
6,192
4,760
3,704
2,918
2,328
0
1,862
1,494
1,203
0
0,973
0,792
0,648
0,535
0,445
0,374
0,318
0,274
0,239
0
0,212
0,190
0,173
0
0,159
0,148
0,140
0
0,133 8,309
13,060
8,388
9,139
10,702
13,966
16,393
18,603
17,949
19,236 theo th(cid:10)c nghi(cid:5)m v(cid:11)i k(cid:12)t qu(cid:6) tính toán t(cid:13) mô hình. 0,128
0,123
0,120
0,117
0,115
0,113
0,112
0,110
0,110
0,109
0,109
0,108
0,108
0,108
0,108
0,107
0,107
0,107
0,107
0,107
0,106
0,106
0,106
0,105
0,105
0,105
0,104
0,104
0,103
0,103
0,102
0,101
0,100
0,099
0,098
0,097
0,096
0,094
0,092
0,090
0,088 1,197
1,070
0,957
0,856
0,768
0,689
0,619
0,557
0,502
0,453
0,409
0,371
0,337
0,307
0,280
0,256
0,235
0,216
0,200
0,185
0,172
0,161
0,150
0,141
0,133
0,126
0,120
0,115
0,110
0,105
0,102
0,098
0,095
0,093
0,090
0,088
0,086
0,085
0,083
0,082
0,081 15,867
16,092
16,319
16,548
16,777
17,009
17,240
17,473
17,706
17,939
18,173
18,406
18,639
18,872
19,104
19,332
19,561
19,786
20,009
20,227
20,443
20,652
20,855
21,052
21,241
21,421
21,591
21,748
21,892
22,020
22,128
22,217
22,280
22,315
22,318
22,283
22,204
22,072
21,881
21,617
21,266 41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81 22,228
22,364
19,114
28,738
17,190 56,581
56,369
67,825
58,451
58,022 21,024
21,263
22,232
20,928
17,094 (cid:1) (cid:3)(cid:12)(cid:1) Các k(cid:22)t qu(cid:30) trên (cid:14)(cid:19)(cid:31)c bi(cid:13)u di8n trên các (cid:14)(cid:25) th(cid:15) sau: n(cid:6)ng (cid:1)(cid:3) methanol theo MH
N(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) metanol theo MH n(cid:6)ng (cid:1)(cid:3) methanol theo TN
N(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) metanol theo TN 350 300 l 250 g/
m , 200 150 (cid:5)
(cid:1)
G
N
(cid:4)
N 100 50 0 1 6 11 16 21 26 31 36 41 46 51 56 61 66 71 76 81 (cid:1)(cid:2)A ((cid:1)(cid:3)NH -->(cid:1)ÁY) Hình 2-10. (cid:18)(cid:3) th(cid:19) bi(cid:20)u di(cid:21)n phân b(cid:14) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:7) c(cid:8)a metanol theo chi(cid:15)u cao c(cid:8)a tháp ch(cid:4)ng luy(cid:5)n (cid:2)(cid:4)(cid:22)c xác (cid:2)(cid:19)nh b(cid:23)ng th(cid:10)c nghi(cid:5)m và (cid:2)(cid:4)(cid:22)c xác (cid:2)(cid:19)nh d(cid:10)a vào mô hình n(cid:6)ng (cid:1)(cid:3) iso-propanol theo MH n(cid:6)ng (cid:1)(cid:3) iso-propanol theo TN (cid:1) (cid:3)(cid:2)(cid:1) 100 0 1 6 11 16 21 26 31 36 41 46 51 56 61 66 71 76 81
(cid:7)(cid:8)a (cid:1)(cid:9)nh - (cid:1)áy Hình 2-11. (cid:18)(cid:3) th(cid:19) bi(cid:20)u di(cid:21)n phân b(cid:14) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:7) c(cid:8)a isopropanol theo chi(cid:15)u cao c(cid:8)a tháp ch(cid:4)ng luy(cid:5)n (cid:2)(cid:4)(cid:22)c xác (cid:2)(cid:19)nh b(cid:23)ng th(cid:10)c nghi(cid:5)m và (cid:2)(cid:4)(cid:22)c xác (cid:2)(cid:19)nh d(cid:10)a vào mô hình (cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:1) N(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) etyl axetat theo TN
n(cid:6)ng (cid:1)(cid:3) ethyl acetat theo TN N(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) etyl axetat theo MH
n(cid:6)ng (cid:1)(cid:3) ethyl acetat theo MH
(cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:1) 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 1 11 21 31 61 71 81 41 51 (cid:7)(cid:8)a (cid:1)(cid:9)nh - (cid:1)áy Hình 2-12. (cid:18)(cid:3) th(cid:19) bi(cid:20)u di(cid:21)n phân b(cid:14) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:7) c(cid:8)a etyl axetat theo chi(cid:15)u cao c(cid:8)a tháp ch(cid:4)ng luy(cid:5)n (cid:2)(cid:4)(cid:22)c xác (cid:2)(cid:19)nh b(cid:23)ng th(cid:10)c nghi(cid:5)m và (cid:2)(cid:4)(cid:22)c xác (cid:2)(cid:19)nh d(cid:10)a vào mô hình (cid:1) (cid:3)(cid:3)(cid:1) (cid:12)(cid:25) th(cid:15) trên hình 2-10, 2-11, 2-12 cho th(cid:17)y phân b. c(cid:18)a các t$p ch(cid:17)t xác (cid:14)(cid:15)nh b&ng th(cid:27)c nghi(cid:16)m và tính theo mô hình phù h(cid:31)p v(cid:29)i nhau khá t.t. Nh(cid:19)n xét T các k(cid:22)t qu(cid:30) ki(cid:13)m tra s(cid:27) t(cid:19)%ng thích gi!a các k(cid:22)t qu(cid:30) tính theo mô hình và các k(cid:22)t qu(cid:30) th(cid:27)c nghi(cid:16)m , có th(cid:13) nh*n th(cid:17)y r&ng: 1. Khi so sánh n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) c(cid:25)n và nhi(cid:16)t (cid:14)(cid:23) trên các (cid:14)6a c(cid:18)a tháp, sai s. l(cid:29)n nh(cid:17)t gi!a mô hình và th(cid:27)c nghi(cid:16)m là 5,5%. (cid:12).i v(cid:29)i h(cid:16) lý t(cid:19)3ng, thì sai s. nh(cid:19) v*y là cao. Tuy nhiên, v(cid:29)i h(cid:16) dung d(cid:15)ch ph/c t$p, (cid:14)i(cid:13)n hình không lý t(cid:19)3ng nh(cid:19) h(cid:16) etanol - n(cid:19)(cid:29)c thì sai s. < 10% là ch(cid:17)p nh*n (cid:14)(cid:19)(cid:31)c. 2. So sánh n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) m(cid:23)t s. t$p ch(cid:17)t trên các (cid:14)6a c(cid:18)a tháp c)ng cho th(cid:17)y phân b. n(cid:25)ng (cid:14)(cid:23) t$p tính toán b&ng mô hình và nh*n (cid:14)(cid:19)(cid:31)c b&ng thí nghi(cid:16)m t(cid:19)%ng (cid:14).i phù h(cid:31)p. (cid:12)-c bi(cid:16)t v(cid:29)i t$p ch(cid:17)t iso-propanol là t$p ch(cid:17)t khó bay h%i thì các s. li(cid:16)u nh*n (cid:14)(cid:19)(cid:31)c t mô hình và th(cid:27)c nghi(cid:16)m có s(cid:27) phù h(cid:31)p r(cid:17)t cao. (cid:1) (cid:3)(cid:4)(cid:1) 3. T các nh*n xét trên th(cid:17)y mô hình tháp ch(cid:19)ng luy(cid:16)n có s(cid:27) t(cid:19)%ng thích r(cid:17)t t.t v(cid:29)i các k(cid:22)t qu(cid:30) thí nghi(cid:16)m. Vì v*y mô hình có th(cid:13) s+ d,ng cho các nghiên c/u ti(cid:22)p theo. V(cid:29)i các k(cid:22)t qu(cid:30) so sánh 3 trên c)ng có th(cid:13) kh4ng (cid:14)(cid:15)nh m(cid:23)t cách gián ti(cid:22)p là mô hình cân b&ng pha UNIFAC là phù h(cid:31)p cho vi(cid:16)c d(cid:27) (cid:14)oán cân b&ng pha c(cid:18)a các h(cid:16) nhi(cid:13)u c(cid:17)u t+ 3 các (cid:14)i"u ki(cid:16)n nghiên c/u. Do (cid:14)ó, các k(cid:22)t qu(cid:30) nghiên c/u ti(cid:22)p theo s+ d,ng mô hình MESH ch(c ch(n có (cid:14)(cid:23) tin c*y cao. (cid:1) (cid:2)(cid:3)(cid:1) CH(cid:1)(cid:2)NG 3 – K(cid:3)T QU(cid:4) NGHIÊN C(cid:5)U 3.1 – NGHIÊN C(cid:1)U PHÂN LO(cid:2)I CÁC C(cid:3)U T(cid:4) CÓ TRONG DUNG D(cid:5)CH ETANOL - N(cid:6)(cid:7)C S(cid:8)N XU(cid:3)T B(cid:9)NG PH(cid:6)(cid:10)NG PHÁP LÊN MEN (cid:11) n(cid:12)(cid:13)c ta hi(cid:14)n nay, etanol (cid:15)(cid:12)(cid:16)c s(cid:17)n xu(cid:18)t ch(cid:19) y(cid:20)u b(cid:21)ng ph(cid:12)(cid:22)ng pháp lên men t(cid:23) hai ngu(cid:24)n nguyên li(cid:14)u chính là tinh b(cid:25)t (s(cid:26)n, ngô và m(cid:25)t ph(cid:27)n g(cid:28)o) và nguyên li(cid:14)u có ch(cid:29)a (cid:15)(cid:12)(cid:30)ng (m(cid:31)t r ). Etanol s(cid:17)n xu(cid:18)t t(cid:23) m(cid:31)t r s! có các t(cid:28)p ch(cid:18)t gây mùi mía, các t(cid:28)p ch(cid:18)t này có th" là các h(cid:16)p ch(cid:18)t c(cid:19)a nit(cid:22) ho#c este c(cid:19)a axit butyric [6]. Etanol s(cid:17)n xu(cid:18)t t(cid:23) tinh b(cid:25)t có ch(cid:29)a các t(cid:28)p gây v$ (cid:15)(cid:26)ng, ch(cid:19) y(cid:20)u là do các tecpen gây ra [6]. Do thành ph(cid:27)n c(cid:19)a dung d$ch etanol r(cid:18)t ph(cid:29)c t(cid:28)p nên (cid:15)" quá trình tinh ch(cid:20) (cid:15)(cid:28)t hi(cid:14)u qu(cid:17) cao thì c(cid:27)n thi(cid:20)t ph(cid:17)i nghiên c(cid:29)u xác (cid:15)$nh thành ph(cid:27)n và phân b% n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) c(cid:19)a các c(cid:18)u t& t(cid:28)p ch(cid:18)t trong tháp ch(cid:12)ng luy(cid:14)n. ’" xây d(ng các s(cid:22) (cid:15)(cid:24) tinh ch(cid:20), tính toán và thi(cid:20)t k(cid:20) các h(cid:14) th%ng tinh ch(cid:20) etanol c(cid:27)n thi(cid:20)t ph(cid:17)i xác (cid:15)$nh (cid:15)(cid:12)(cid:16)c thành ph(cid:27)n t(cid:28)p ch(cid:18)t và ki"m soát (cid:15)(cid:12)(cid:16)c hành vi c(cid:19)a các t(cid:28)p trong quá trình tinh ch(cid:20). C) th" là ph(cid:17)i xác (cid:15)$nh (cid:15)(cid:12)(cid:16)c phân b% n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) các t(cid:28)p ch(cid:18)t theo chi*u cao tháp tinh ch(cid:20), c+ng nh(cid:12) nghiên c(cid:29)u (cid:17)nh h(cid:12),ng c(cid:19)a các thông s% nhi(cid:14)t (cid:15)(cid:25), áp su(cid:18)t, n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) (cid:15)(cid:20)n phân b% các t(cid:28)p ch(cid:18)t trong tháp ch(cid:12)ng luy(cid:14)n. Các thí nghi(cid:14)m (cid:15)(cid:12)(cid:16)c ti(cid:20)n hành (cid:15)%i v(cid:13)i dung d$ch etanol (cid:15)(cid:12)(cid:16)c s(cid:17)n xu(cid:18)t t(cid:23) nguyên li(cid:14)u tinh b(cid:25)t s(cid:26)n, và etanol s(cid:17)n xu(cid:18)t t(cid:23) nguyên li(cid:14)u r (cid:15)(cid:12)(cid:30)ng trên các thi(cid:20)t b$ tinh ch(cid:20) có quy mô thí nghi(cid:14)m và quy mô bán s(cid:17)n xu(cid:18)t. 3.1.1. Nghiên c(cid:6)u hành vi c(cid:7)a các t(cid:8)p ch(cid:9)t c(cid:7)a h(cid:10) b(cid:11)ng ph(cid:12)(cid:13)ng pháp th(cid:14)c nghi(cid:10)m 3.1.1.1. Xác (cid:15)(cid:16)nh thành ph(cid:17)n t(cid:8)p ch(cid:9)t Xác (cid:15)$nh n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) các t(cid:28)p ch(cid:18)t trong dung d$ch etanol s(cid:17)n xu(cid:18)t t(cid:23) nguyên li(cid:14)u tinh b(cid:25)t và t(cid:23) r (cid:15)(cid:12)(cid:30)ng b(cid:21)ng ph(cid:12)(cid:22)ng pháp lên men (cid:15)(cid:12)(cid:16)c th(c hi(cid:14)n (cid:1) (cid:2)(cid:4)(cid:1) b(cid:21)ng ph(cid:12)(cid:22)ng pháp s(cid:26)c ký khí. Các k(cid:20)t qu(cid:17) thu (cid:15)(cid:12)(cid:16)c bi"u di-n trên các s(cid:26)c ký (cid:15)(cid:24) (hình 3-1 và 3-2). K(cid:20)t qu(cid:17) phân tích cho th(cid:18)y etanol s(cid:17)n xu(cid:18)t t(cid:23) nguyên li(cid:14)u r (cid:15)(cid:12)(cid:30)ng có thành ph(cid:27)n t(cid:28)p ch(cid:18)t ph(cid:29)c t(cid:28)p h(cid:22)n và n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) các t(cid:28)p ch(cid:18)t c+ng khác nhi*u so v(cid:13)i etanol s(cid:17)n xu(cid:18)t t(cid:23) tinh b(cid:25)t.
(cid:1) 2,953 1792 3,697 etyl axetat 1 1 2,165 1053 0,000 3,883 697825286 0,000 2 2 2,975 2599 6,908 etyl axetat 5,219 1024518 1076,429 n-propanol 3 3 3,086 54682 122,211 metanol 6,219 301516 217,459 isobutanol 4 4 3,848 567762267 0,000 6,733 55332 0,000 5 5 5,102 8985 11,332 n-propanol 7,448 260244 0,000 n-butanol 6 6 7,552 135420 0,000 n-butanol 9,093 174069 149,321 iso amyl ancohol 7 7 8,226 2512 0,000 9,722 7304 0,000 8 8 14,022 2780 0,000 10,749 5696 0,000 9 9 16,927 46541 0,000 10 19,436 2362 0,000 T.ng 699655757 T.ng 568019201 Hình 3-1. K(cid:1)t qu(cid:2) phân tích etanol
s(cid:2)n xu(cid:3)t t(cid:4) nguyên li(cid:5)u tinh b(cid:6)t Hình 3-2. K(cid:1)t qu(cid:2) phân tích etanol
s(cid:2)n xu(cid:3)t t(cid:4) nguyên li(cid:5)u r(cid:7) (cid:8)(cid:9)(cid:10)ng Pic Th(cid:30)i gian l(cid:12)u Di(cid:14)n tích N(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) (mg/l) Tên c(cid:18)u t& Pic Th(cid:30)i gian l(cid:12)u Di(cid:14)n tích N(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) (mg/l) Tên c(cid:18)u t& 3.1.1.2. Phân b(cid:18) n(cid:19)ng (cid:15)(cid:20) c(cid:7)a các t(cid:8)p ch(cid:9)t theo chi(cid:21)u cao c(cid:7)a tháp ch(cid:12)ng luy(cid:10)n trong quá trình tinh ch(cid:22). 3.1.1.2.1. Phân b(cid:1) n(cid:2)ng (cid:3)(cid:4) c(cid:5)a các t(cid:6)p ch(cid:7)t trong quá trình tinh ch(cid:8) etanol trong các tháp thí nghi(cid:9)m t(cid:10) nguyên li(cid:9)u r(cid:11) (cid:3)(cid:12)(cid:13)ng: Thí nghi(cid:14)m tinh ch(cid:20) etanol s(cid:17)n xu(cid:18)t t(cid:23) nguyên li(cid:14)u r (cid:15)(cid:12)(cid:30)ng (cid:15)(cid:12)(cid:16)c ti(cid:20)n
hành trên tháp thí nghi(cid:14)m lo(cid:28)i chóp, (cid:15)(cid:12)(cid:30)ng kính Φ = 30 mm, s% (cid:15)/a th(c t(cid:20) NTT = 11 (cid:15)/a. (cid:1) (cid:5)(cid:6)(cid:1) M0u etanol dùng (cid:15)" thí nghi(cid:14)m có n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) 10% và 70% th" tích. Các m0u phân tích (cid:15)(cid:12)(cid:16)c l(cid:18)y ra trên các (cid:15)/a 1, 3, 5, 7, 9, 11 c(cid:19)a tháp ch(cid:12)ng luy(cid:14)n (tính t(cid:23) trên xu%ng). N(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) c(cid:19)a các t(cid:28)p ch(cid:18)t metanol, n-propanol, iso- butanol, iso amyl ancohol, etyl axetat (cid:15)(cid:12)(cid:16)c xác (cid:15)$nh b(cid:21)ng ph(cid:12)(cid:22)ng pháp s(cid:26)c ký khí và các k(cid:20)t qu(cid:17) phân tích xem trong b(cid:17)ng 3-1. 3.1.1.2.2. Phân b(cid:1) n(cid:2)ng (cid:3)(cid:4) c(cid:5)a các c(cid:7)u t(cid:14) t(cid:6)p ch(cid:7)t trong quá trình tinh ch(cid:8) etanol t(cid:10) nguyên li(cid:9)u tinh b(cid:4)t: Thí nghi(cid:14)m xác (cid:15)$nh phân b% n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) các c(cid:18)u t& t(cid:28)p ch(cid:18)t trong quá trình tinh ch(cid:20) etanol t(cid:23) nguyên li(cid:14)u tinh b(cid:25)t (cid:15)(cid:12)(cid:16)c ti(cid:20)n hành trên tháp ch(cid:12)ng
luy(cid:14)n có (cid:15)(cid:12)(cid:30)ng kính Φ = 200mm, 11 (cid:15)/a, lo(cid:28)i (cid:15)/a l1 có %ng ch(cid:17)y chuy*n, , ch(cid:20) (cid:15)(cid:25) h(cid:24)i l(cid:12)u toàn ph(cid:27)n, l(cid:18)y m0u trên t(cid:23)ng (cid:15)/a. Các k(cid:20)t qu(cid:17) phân tích trên (cid:15)(cid:12)(cid:16)c th" hi(cid:14)n trên các (cid:15)(cid:24) th$ bi"u di-n s( thay (cid:15).i n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) c(cid:19)a các t(cid:28)p ch(cid:18)t theo chi*u cao c(cid:19)a tháp tinh ch(cid:20). B(cid:2)ng 3-1. N(cid:11)ng (cid:8)(cid:6) các c(cid:3)u t(cid:12) t(cid:13)p ch(cid:3)t trên các (cid:8)(cid:14)a c(cid:15)a tháp tinh ch(cid:1) etyl axetat Metanol n-propanol C(cid:24)n R’ C(cid:24)n R’ C(cid:24)n R’ iso amyl ancohol
C(cid:24)n R’ TT
(cid:15)/a C(cid:24)n
TB C(cid:24)n
TB C(cid:24)n
TB C(cid:24)n
TB 10% 70% 10% 70% 10% 70% 10% 70% 11 10,307 10109,3 2270,53 227,82 333,93 2,559 8,496 9,547 10 5,506 230,51 2,078 4,091 2107,3 194,72 148,26 312,77 96,09 21,425 13,203 6,769 9 8 2,970 104,90 6,330 7 3,057 325,63 89,86 112,04 205,10 87,06 38,392 63,269 6,042 6 57,56 6,657 5 4,112 70,05 10,95 62,87 102,90 21,71 2,719 105,025 58,571 5,175 2,986 2,190 4 2,187 45,40 4,005 2,786 3 20,58 44,60 31,75 11,06 4,938 235,825 332,606 9,630 19,079 2 29,36 4,756 10,118 1 8,68 25,21 18,40 1,99 5,220 475,240 305,018 10,767 28,040 72,093 etanol s(cid:2)n xu(cid:3)t t(cid:4) nguyên li(cid:5)u tinh b(cid:6)t và r(cid:7) (cid:8)(cid:9)(cid:10)ng. (cid:1) (cid:5)(cid:7)(cid:1) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:3)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:3)(cid:11)(cid:8)(cid:12)(cid:13)(cid:3)(cid:14)(cid:5)(cid:15)(cid:13)(cid:3)(cid:7)(cid:16)(cid:3)(cid:13)(cid:2)(cid:13)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:19)(cid:3)(cid:20)(cid:21)(cid:22)(cid:3).((cid:4)(cid:5)(cid:22)(cid:13)(cid:26)(cid:27)(cid:3) ’(cid:24) th$ bi"u di-n phân b% n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) c(cid:19)a metanol 333.934 70% 9.547 96.087 312.773 8.496
13.203 21.425 (cid:3) (cid:3) 63.269 87.059 205.103 38.392 (cid:22)
’
(cid:18)
(cid:3)
(cid:20)
&
(cid:20)
%(cid:3) 105.025 21.706 102.97 10% 11.061 (cid:4)
(cid:3)
$
(cid:5)
# (cid:22)
’
(cid:18)
(cid:3)
(cid:20)
&
(cid:20)
(cid:3)
%
(cid:4)
(cid:3)
$
(cid:5)
# 58.571 235.825 332.606 10% 31.748 475.24 "
(cid:13)
-
(cid:27)
(cid:3)
(cid:8)
,
+
(cid:11)
*
(cid:4)
(cid:3)
(cid:10)
)
(cid:8)
(cid:5)
(cid:20)
(cid:3)
(cid:26)
(
(cid:5)
(cid:4)
(cid:3)
(cid:5)
(cid:13)
!
(cid:4)
(cid:30) 18.459 "
(cid:13)
-
(cid:27)
(cid:3)
(cid:8)
,
+
(cid:11)
*
(cid:4)
(cid:3)
(cid:10)
)
(cid:8)
(cid:5)
(cid:20)
(cid:3)
(cid:26)
(
(cid:5)
(cid:4)
(cid:3)
(cid:5)
(cid:13)
!
(cid:4)
(cid:30) 305.018 70% 1.989 ’(cid:24) th$ bi"u di-n phân b% n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) c(cid:19)a propanol-1
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:3)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:3)(cid:11)(cid:8)(cid:12)(cid:13)(cid:3)(cid:14)(cid:5)(cid:15)(cid:13)(cid:3)(cid:7)(cid:16)(cid:3)(cid:13)(cid:2)(cid:13)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:19)(cid:3)(cid:20)(cid:21)(cid:22)(cid:3)(cid:13)(cid:23)(cid:24)(cid:25)(cid:26)(cid:14)(cid:22)(cid:13)(cid:26)(cid:27)(cid:3)(cid:28)(cid:3)
(cid:7)(cid:9)
(cid:7)(cid:8)
(cid:7)(cid:7)
(cid:7)(cid:6)
(cid:4)
(cid:3)
(cid:5)
(cid:2)
(cid:11)
(cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6) (cid:7)(cid:8)
(cid:7)(cid:7)
(cid:7)(cid:6)
(cid:4)
(cid:3)
(cid:5)
(cid:2)
(cid:11)
(cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6) (cid:6) (cid:7)(cid:6)(cid:6) (cid:8)(cid:6)(cid:6) (cid:9)(cid:6)(cid:6) (cid:10)(cid:6)(cid:6) (cid:11)(cid:6)(cid:6) (cid:6) (cid:7)(cid:6)(cid:6) (cid:8)(cid:6)(cid:6) (cid:9)(cid:6)(cid:6) (cid:10)(cid:6)(cid:6) (cid:29)(cid:2)(cid:13)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:19)(cid:3)(cid:30)(cid:31)(cid:17) (cid:27)!(cid:4)" (cid:29)(cid:2)(cid:13)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:19)(cid:3)(cid:30)(cid:31)(cid:17) (cid:27)!(cid:4)" (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:3)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:3)(cid:11)(cid:8)(cid:12)(cid:13)(cid:3)(cid:14)(cid:5)(cid:15)(cid:13)(cid:3)(cid:7)(cid:16)(cid:3)(cid:13)(cid:2)(cid:13)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:19)(cid:3)(cid:20)(cid:21)(cid:22)(cid:3)12(cid:26)(cid:22)(cid:31)0(cid:27)(cid:8)(cid:20) ’(cid:24) th$ bi"u di-n phân b% n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) c(cid:19)a iso amyl ancohol (cid:2) 10109.325 2270.528 2.19 (cid:11) 2.986 194.715 2107.278 10% (cid:10) (cid:3) (cid:3) 325.625 89.86 70% 19.079 (cid:9) 70% 10.947 9.63 70.047 (cid:22)
’
(cid:18)
(cid:3)
(cid:20)
&
(cid:20)
(cid:3)
%
(cid:4)
(cid:3)
$
(cid:5)
# (cid:8) (cid:22)
’
(cid:18)
(cid:3)
(cid:20)
&
(cid:20)
(cid:3)
%
(cid:4)
(cid:3)
$
(cid:5)
# 20.575 10% 28.04 72.093 (cid:7) "
(cid:13)
-
(cid:27)
(cid:3)
(cid:8)
,
+
(cid:11)
*
(cid:4)
(cid:3)
(cid:10)
)
(cid:8)
(cid:5)
(cid:20)
(cid:3)
(cid:26)
(
(cid:5)
(cid:4)
(cid:3)
(cid:5)
(cid:13)
!
(cid:4)
(cid:30) "
(cid:13)
-
(cid:27)
(cid:3)
(cid:8)
,
+
(cid:11)
*
(cid:4)
(cid:3)
(cid:10)
)
(cid:8)
(cid:5)
(cid:20)
(cid:3)
(cid:26)
(
(cid:5)
(cid:4)
(cid:3)
(cid:5)
(cid:13)
!
(cid:4)
(cid:30) 8.68 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:3)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:3)(cid:11)(cid:8)(cid:12)(cid:13)(cid:3)(cid:14)(cid:5)(cid:15)(cid:13)(cid:3)(cid:7)(cid:16)(cid:3)(cid:13)(cid:2)(cid:13)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:19)(cid:3)(cid:20)(cid:21)(cid:22)(cid:3)/(cid:4)0(cid:27)(cid:22)(cid:20)((cid:4)(cid:22)(cid:20)(
’(cid:24) th$ bi"u di-n phân b% n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) c(cid:19)a etyl axetat
(cid:7)(cid:8)
(cid:7)(cid:7)
(cid:7)(cid:6)
(cid:4)
(cid:3)
(cid:5)
(cid:2)
(cid:11)
(cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6) (cid:6) (cid:6) (cid:8)(cid:6)(cid:6)(cid:6) (cid:10)(cid:6)(cid:6)(cid:6) (cid:2)(cid:6)(cid:6)(cid:6) (cid:3)(cid:6)(cid:6)(cid:6) (cid:7)(cid:6)(cid:6)(cid:6)(cid:6) (cid:6) (cid:8)(cid:6) (cid:10)(cid:6) (cid:7)(cid:8)(cid:6)(cid:6)(cid:6)
(cid:29)(cid:2)(cid:13)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:19)(cid:3)(cid:30)(cid:31)(cid:17) (cid:27)!(cid:4)" (cid:2)(cid:6)
(cid:3)(cid:6)
(cid:29)(cid:2)(cid:13)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:19)(cid:3)(cid:30)(cid:31)(cid:17) (cid:27)!(cid:4)" (cid:1) Hình 3-3. Các (cid:8)(cid:11) th(cid:16) bi(cid:17)u di(cid:18)n hành vi c(cid:15)a các c(cid:3)u t(cid:12) theo chi(cid:19)u cao c(cid:15)a tháp
H(cid:20)n h(cid:21)p (cid:8)(cid:22)u có n(cid:11)ng (cid:8)(cid:6) etanol 10% và 70%. T(cid:23) các (cid:15)(cid:24) th$ trên, có th" (cid:15)(cid:12)a ra các nh(cid:31)n xét sau:
- Trong dung d$ch etanol n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) th(cid:18)p (≤ 10% th" tích): * Iso-butanol là t(cid:28)p ch(cid:18)t khó bay h(cid:22)i. * Metanol là t(cid:28)p ch(cid:18)t d- bay h(cid:22)i. * Iso amyl ancohol là t(cid:28)p khó bay h(cid:22)i. * Propanol là t(cid:28)p khó bay h(cid:22)i. - Trong dung d$ch etanol có n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) cao (70% th" tích), * Metanol là t(cid:28)p ch(cid:18)t d- bay h(cid:22)i. * Iso amyl ancohol là t(cid:28)p khó bay h(cid:22)i. * Propanol là t(cid:28)p khó bay h(cid:22)i. * Etyl axetat là t(cid:28)p d- bay h(cid:22)i. (cid:1) (cid:5)(cid:8)(cid:1) N(cid:24)ng (cid:15)(cid:25),
mg/l K(cid:20)t qu(cid:17) hình 3-4 cho th(cid:18)y, metanol có hành vi r(cid:18)t ph(cid:29)c t(cid:28)p, c(cid:18)u t& này có m#t trên toàn tháp, không tuân theo các quy lu(cid:31)t thông th(cid:12)(cid:30)ng. Vì v(cid:31)y, c(cid:27)n có các nghiên c(cid:29)u lý h(cid:22)n v* hành vi c(cid:19)a các c(cid:18)u t& trong h(cid:14) (cid:15)" có ch(cid:20) (cid:15)(cid:25) tách h(cid:16)p lý, nâng cao ch(cid:18)t l(cid:12)(cid:16)ng s(cid:17)n ph2m. ’" th(cid:18)y rõ h(cid:22)n hành vi c(cid:19)a các nhóm c(cid:18)u t& trong dung d$ch c(cid:27)n ti(cid:20)n hành nghiên c(cid:29)u các y(cid:20)u t% (cid:17)nh h(cid:12),ng (cid:15)(cid:20)n phân b% n(cid:24)ng (cid:15)(cid:25) c(cid:19)a chúng trong tháp ch(cid:12)ng luy(cid:14)n. Do các nghiên c(cid:29)u này r(cid:18)t ph(cid:29)c t(cid:28)p và r(cid:18)t khó th(c hi(cid:14)n S% (cid:15)/a b(cid:21)ng th(c nghi(cid:14)m nên các nghiên c(cid:29)u này (cid:15)(cid:12)(cid:16)c ti(cid:20)n hành d(a vào mô hình Hình 3-4. (cid:23)(cid:11) th(cid:16) bi(cid:17)u di(cid:18)n phân b(cid:24) n(cid:11)ng (cid:8)(cid:6)
metanol khi tinh ch(cid:1) c(cid:11)n t(cid:4) tinh b(cid:6)t trên tháp
thí nghi(cid:5)m (cid:8)(cid:9)(cid:10)ng kính 200mm tháp ch(cid:12)ng luy(cid:14)n (cid:15)ã thi(cid:20)t l(cid:31)p và ki"m tra s( t(cid:12)(cid:22)ng thích. 73 3.1.2. Nghiên c(cid:1)u hành vi c(cid:2)a các c(cid:3)u t(cid:4) t(cid:5)p ch(cid:3)t b(cid:6)ng ph(cid:7)(cid:8)ng pháp mô hình: axetic: 3.1.2.1. Nghiên c(cid:1)u các y(cid:2)u t(cid:3) (cid:4)nh h(cid:5)(cid:6)ng (cid:7)(cid:2)n hành vi c(cid:8)a etyl axetat và an(cid:7)ehyt Ti(cid:1)n hành kh(cid:2)o sát tháp tinh ch(cid:1) c(cid:3)n có s(cid:4) COL (cid:5)(cid:3) nguyên lý nh(cid:6) hình 3-5. Tháp g(cid:3)m 40 (cid:5)(cid:7)a lý D F thuy(cid:1)t, dòng h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u vào tháp (cid:11) (cid:5)(cid:7)a th(cid:12) 31, B tháp làm vi(cid:13)c (cid:11) áp su(cid:14)t th(cid:6)(cid:15)ng. Dòng h(cid:8)n h(cid:9)p
(cid:5)(cid:10)u có nhi(cid:13)t (cid:5)(cid:16) 75oC và áp su(cid:14)t 2 at. H(cid:8)n h(cid:9)p Hình 3-5. Mô hình tháp ch(cid:1)ng luy(cid:2)n nghiên c(cid:3)u hành vi c(cid:4)a các c(cid:5)u t(cid:6) trong dung d(cid:7)ch
etanol - n(cid:1)(cid:8)c s(cid:9)n xu(cid:5)t b(cid:10)ng ph(cid:1)(cid:11)ng pháp lên men. (cid:5)(cid:10)u có thành ph(cid:10)n các t(cid:17)p ch(cid:14)t nh(cid:6) sau:
etyl axetat: 5.10-5 (ph(cid:10)n mol)
an(cid:5)ehyt axetic: 5.10-5 (ph(cid:10)n mol) 3.1.2.1.1. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a n(cid:10)ng (cid:7)(cid:11) etanol trong h(cid:12)n h(cid:13)p (cid:7)(cid:14)u t(cid:15)i hành vi c(cid:8)a etyl 0,0025 0,0035 l 0,003 l x(etanol)=0,01 (ph(cid:1)n mol) x(etanol)=0,01 (ph(cid:1)n mol) 0,002 0,0025 o
m
n
(cid:7)
h
p x(etanol)=0,6 (ph(cid:1)n mol) x(etanol)=0,6 (ph(cid:1)n mol) o
m
n
(cid:7)
h
p 0,0015 0,002 0,0015 0,001 0,001 0,0005 ,
)
t
a
t
e
x
a
l
y
t
e
(
x 0,0005 ,
)
c
i
t
e
x
a
t
y
h
e
(cid:4)
n
a
(
x 0 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-6. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) etanol trong dòng
vào (cid:15)(cid:17)n hành vi c(cid:4)a etyl axetat t(cid:18)i D/F=0,02 ; R=10 Hình 3-7. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) etanol trong dòng
vào (cid:15)(cid:17)n hành vi c(cid:4)a an(cid:15)ehyt axetic t(cid:18)i D/F=0,02;
R=10 axetat và an(cid:7)ehyt axetic: Các k(cid:1)t qu(cid:2) kh(cid:2)o sát (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng c(cid:18)a n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol trong dòng vào tháp t(cid:19)i hành vi và phân b(cid:20) etyl axetat và an(cid:5)ehyt axetic có th(cid:21) th(cid:14)y: n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) các t(cid:17)p ch(cid:14)t này t(cid:17)i (cid:5)(cid:22)nh tháp là l(cid:19)n nh(cid:14)t và h(cid:10)u nh(cid:6) không ph(cid:23) thu(cid:16)c vào n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol ban (cid:5)(cid:10)u. 74 an(cid:7)ehyt axetic: 0,0025 0,0025 l R=1 R=1 l o
m 0,002 0,002 R=3,5 R=3,5 o
m n
(cid:7)
h
p R=20 R=20 0,0015 n
(cid:7)
h
p 0,0015 R=50 R=50 0,001 0,001 0,0005 0,0005 ,
)
t
a
t
e
x
a
l
y
t
e
(
x ,
)
c
i
t
e
x
a
t
y
h
e
(cid:4)
n
a
(
x 0 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-8. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng ch(cid:19) s(cid:20) h(cid:14)i l(cid:1)u (cid:15)(cid:17)n phân b(cid:20) etyl Hình 3-9. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng ch(cid:19) s(cid:20) h(cid:14)i l(cid:1)u (cid:15)(cid:17)n phân b(cid:20) al(cid:15)ehyt axetat, t(cid:18)i D/F=0,02 ; xFetanol = 0,2ph(cid:21)n mol axetic, t(cid:18)i D/F=0,02 , xFetanol = 0,2ph(cid:21)n mol 0,0025 1,40E-05 1,20E-05 0,002 1,00E-05 an(cid:2)ehyt axetic l l 0,0015 etyl axetat 8,00E-06 an(cid:2)ehyt axetic o
m
n
(cid:7)
h
p o
m
n
(cid:7)
h
p 6,00E-06 0,001 etyl axetat ,
x ,
x 4,00E-06 0,0005 2,00E-06 0 0,00E+00 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-10. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng ch(cid:19) s(cid:20) h(cid:14)i l(cid:1)u (cid:15)(cid:17)n n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) t(cid:18)p Hình 3-11. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng ch(cid:19) s(cid:20) h(cid:14)i l(cid:1)u (cid:15)(cid:17)n phân n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) trong dòng (cid:15)(cid:19)nh, t(cid:18)i D/F=0,02 ; xFetanol = 0,2ph(cid:21)n mol t(cid:18)p trong dòng (cid:15)áy, t(cid:18)i D/F=0,02 ; xFetanol = 0,2ph(cid:21)n mol 3.1.2.1.2. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a ch(cid:16) s(cid:3) h(cid:10)i l(cid:5)u (cid:7)(cid:2)n hành vi và phân b(cid:3) c(cid:8)a etyl axetat và Ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u không gây (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng (cid:5)(cid:1)n hành vi c(cid:18)a các t(cid:17)p ch(cid:14)t này. V(cid:19)i ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u t(cid:24) 3,5 tr(cid:11) lên, các t(cid:17)p ch(cid:14)t này h(cid:10)u nh(cid:6) t(cid:25)p trung toàn b(cid:16) (cid:11) (cid:5)(cid:22)nh tháp. 3.1.2.1.3. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a v(cid:17) trí ti(cid:2)p li(cid:18)u (cid:7)(cid:2)n hành vi và phân b(cid:3) c(cid:8)a etyl axetat và an(cid:7)ehyt axetic: V(cid:26) trí ti(cid:1)p li(cid:13)u (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng (cid:5)(cid:1)n thành ph(cid:10)n t(cid:17)p trong dòng (cid:5)(cid:22)nh và dòng (cid:5)áy tháp ch(cid:6)ng luy(cid:13)n. Qua kh(cid:2)o sát cho th(cid:14)y khi t(cid:22) s(cid:20) NL/NC< 3 (s(cid:20) (cid:5)(cid:7)a lý thuy(cid:1)t c(cid:18)a (cid:5)o(cid:17)n luy(cid:13)n /s(cid:20) (cid:5)(cid:7)a lý thuy(cid:1)t c(cid:18)a (cid:5)o(cid:17)n ch(cid:6)ng) thì các t(cid:17)p này t(cid:25)p trung hoàn toàn trên (cid:5)(cid:22)nh tháp. 75 0,0025 2,50E-05 an(cid:2)ehyt axetic 0,002 2,00E-05 etyl axetat l l 0,0015 1,50E-05 an(cid:2)ehyt axetic etyl axetat o
m
n
(cid:7)
h
p o
m
n
(cid:7)
h
p 0,001 1,00E-05 , ,
x x 0,0005 5,00E-06 0 0,00E+00 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-13. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng v(cid:7) trí ti(cid:17)p li(cid:2)u (cid:15)(cid:17)n n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) t(cid:18)p
trong dòng (cid:15)áy, t(cid:18)i D/F=0,02 ; xFetanol = 0,2ph(cid:21)n mol;
R=3,5 Hình 3-12. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng v(cid:7) trí ti(cid:17)p li(cid:2)u (cid:15)(cid:17)n n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) t(cid:18)p
trong dòng (cid:15)(cid:19)nh, t(cid:18)i D/F=0,02; xFetanol = 0,2ph(cid:21)n mol;
R=3,5 3.1.2.1.4. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a s(cid:19) có m(cid:20)t c(cid:8)a các t(cid:21)p ch(cid:22)t khác (cid:7)(cid:2)n hành vi c(cid:8)a etyl axetat và an(cid:7)ehyt axetic: M(cid:16)t trong nh(cid:27)ng y(cid:1)u t(cid:20) (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng t(cid:19)i phân b(cid:20) các t(cid:17)p này trong tháp là s(cid:28) có m(cid:29)t c(cid:18)a các t(cid:17)p ch(cid:14)t khác (metanol - iso butanol - iso propanol - iso amyl acohol – fufurol và các t(cid:17)p cùng nhóm). Khi n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) các t(cid:17)p nh(cid:30) thì (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng c(cid:18)a các t(cid:17)p không l(cid:19)n, tuy nhiên (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng c(cid:18)a n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) (cid:11) khu v(cid:28)c n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) cao c(cid:18)a các t(cid:17)p trên là rõ r(cid:13)t. 3.1.2.1.5. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a n(cid:10)ng (cid:7)(cid:11) t(cid:21)p này trong h(cid:12)n h(cid:13)p (cid:7)(cid:14)u (cid:7)(cid:2)n phân b(cid:3) c(cid:8)a 0,025 x(etyl axetat) = 5E-05 0,02 x(etyl axetat) = 5E-04 l 0,015 o
m
n
(cid:7)
h
p 0,01 , x 0,005 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-14. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) etyl axetat trong dòng vào t(cid:8)i phân b(cid:20) trong tháp tinh
ch(cid:17), t(cid:18)i D/F=0,02 ; R=3,5; xFetanol = 0,2 ph(cid:21)n mol etyl axetat và an(cid:7)ehyt axetic: 76 Các thí nghi(cid:13)m (cid:5)(cid:6)(cid:9)c ti(cid:1)n hành v(cid:19)i n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etyl axetat trong h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u là
5.10-5 và 5.10-4 ph(cid:10)n mol. (cid:31)(cid:3) th(cid:26) trên hình cho th(cid:14)y (cid:5)(cid:6)(cid:15)ng phân b(cid:20) n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etyl axetat trong các tr(cid:6)(cid:15)ng h(cid:9)p trên (cid:5) u có d(cid:17)ng gi(cid:20)ng nhau, nh(cid:6)ng khi n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etyl axetat trong h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u t!ng thì n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etyl axetat trong s(cid:2)n ph"m (cid:5)(cid:22)nh càng t!ng lên. Trong khi (cid:5)ó, n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a các t(cid:17)p này gi(cid:2)m (cid:5)áng k(cid:21) t(cid:24) (cid:5)(cid:7)a th(cid:12) 32 (tính t(cid:24) (cid:5)(cid:22)nh tháp). Nh(cid:6) v(cid:25)y có th(cid:21) th(cid:14)y, các c(cid:14)u t# etyl axetat và an(cid:5)ehyt axetic luôn t(cid:25)p trung trên (cid:5)(cid:22)nh tháp ch(cid:6)ng luy(cid:13)n. 3.1.2.2.1. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a n(cid:10)ng (cid:7)(cid:11) etanol trong h(cid:12)n h(cid:13)p (cid:7)(cid:14)u t(cid:15)i hành vi c(cid:8)a axit axetic 2,50E-05 l x(etanol) = 0,05 ph(cid:1)n mol 2,00E-05 x(etanol) = 0,1 ph(cid:1)n mol o
m
n
(cid:7)
h
p 1,50E-05 x(etanol) = 0,2 ph(cid:1)n mol 1,00E-05 5,00E-06 ,
)
c
i
t
e
x
a
t
i
x
a
(
x 0,00E+00 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-15. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) etanol trong h(cid:22)n h(cid:23)p (cid:15)(cid:21)u t(cid:8)i phân b(cid:20) axit axetic
D/F =0,025 ; R =3,5 3.1.2.2. Nghiên c(cid:1)u các y(cid:2)u t(cid:3) (cid:4)nh h(cid:5)(cid:6)ng (cid:7)(cid:2)n hành vi c(cid:8)a axit axetic : (cid:31)(cid:3) th(cid:26) hình 3-15 cho th(cid:14)y, n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol ban (cid:5)(cid:10)u không (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng nhi u t(cid:19)i hành vi c(cid:18)a axit axetic trong tháp tinh ch(cid:1) c(cid:3)n. Axit axetic tích t(cid:23) hoàn toàn (cid:11) khu v(cid:28)c (cid:5)áy tháp và không xu(cid:14)t hi(cid:13)n trong s(cid:2)n ph"m (cid:5)(cid:22)nh. 77 2,50E-05 l 2,00E-05 o
m
n
(cid:7)
h
p 1,50E-05 S(cid:3)n ph(cid:4)m (cid:2)(cid:5)nh
S(cid:3)n ph(cid:4)m (cid:2)áy 1,00E-05 5,00E-06 ,
)
c
i
t
e
x
a
t
i
x
a
(
x 0,00E+00 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 Ch(cid:5) s(cid:8) h(cid:9)i l(cid:10)u Hình 3-16. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng ch(cid:19) s(cid:20) h(cid:14)i l(cid:1)u t(cid:8)i n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) axit axetic trong các dòng s(cid:9)n ph(cid:24)m 3.1.2.2.2. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a ch(cid:16) s(cid:3) h(cid:10)i l(cid:5)u (cid:7)(cid:2)n hành vi c(cid:8)a axit axetic Ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u h(cid:10)u nh(cid:6) không (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng t(cid:19)i n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) axit axetic trong các dòng s(cid:2)n ph"m (cid:5)(cid:22)nh và (cid:5)áy. T(cid:24) kho(cid:2)ng giá tr(cid:26) R =1,5 tr(cid:11) lên, n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) axit axetic trong các dòng s(cid:2)n ph"m là r(cid:14)t $n (cid:5)(cid:26)nh. 3.1.2.3. Nghiên c(cid:1)u các y(cid:2)u t(cid:3) (cid:4)nh h(cid:5)(cid:6)ng (cid:7)(cid:2)n hành vi c(cid:8)a các c(cid:22)u t(cid:23) n- propanol, iso-propanol, iso-butanol, iso amyl ancohol (h(cid:12)n h(cid:13)p d(cid:14)u fusel) trong tháp ch(cid:5)ng luy(cid:18)n: Ti(cid:1)n hành nghiên c(cid:12)u các y(cid:1)u t(cid:20) (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng t(cid:19)i hành vi c(cid:18)a các c(cid:14)u t# có trong h(cid:8)n h(cid:9)p d(cid:10)u fusel trong tháp tinh ch(cid:1) etanol v(cid:19)i các thông s(cid:20) nh(cid:6) sau: - Tháp g(cid:3)m 40 (cid:5)(cid:7)a lý thuy(cid:1)t. - H(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u vào tháp v(cid:19)i l(cid:6)u l(cid:6)(cid:9)ng F = 1 kmol/s.
- Nhi(cid:13)t (cid:5)(cid:16) là 65oC . C(cid:3)u t(cid:4) Ph(cid:9)n mol Ph(cid:9)n kh(cid:10)i l(cid:7)(cid:11)ng Ph(cid:9)n V t(cid:5)i 60oC etanol 0,15 0,3101 0,3614 n(cid:5)(cid:15)c 0,8487 0,6861 0,6344 n-propanol 6,00E-05 1,62E-04 1,85E-04 - Thành ph(cid:10)n nh(cid:6) sau: B(cid:9)ng 3-2. Thành ph(cid:21)n c(cid:4)a h(cid:22)n h(cid:23)p (cid:15)(cid:21)u 78 iso-propanol 2,70E-04 3,16E-04 0,0001 Iso-butanol 8,00E-05 2,66E-04 3,05E-04 iso amyl ancohol 0,0012 0,0014 0,0003 metanol 4,00E-05 5,75E-05 6,68E-05 axit axetic 5,39E-05 4,77E-05 2,00E-05 an(cid:7)ehyt axetic 0,0005 0,001 0,0012 etyl axetat 0,00079 0,0008 0,0002 3.1.2.3.1. Kh(cid:4)o sát (cid:4)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a n(cid:10)ng (cid:7)(cid:11) etanol trong h(cid:12)n h(cid:13)p (cid:7)(cid:14)u (cid:7)(cid:2)n hành vi và phân b(cid:3) c(cid:8)a các c(cid:22)u t(cid:23) có trong h(cid:12)n h(cid:13)p d(cid:14)u fusel (cid:6) trong tháp ch(cid:5)ng luy(cid:18)n: N(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol là y(cid:1)u t(cid:20) có (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng l(cid:19)n nh(cid:14)t (cid:5)(cid:1)n hành vi c(cid:18)a các c(cid:14)u t# trong dung d(cid:26)ch. H(cid:13) s(cid:20) bay h(cid:4)i c(cid:18)a các c(cid:14)u t# thay (cid:5)$i khi n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol thay (cid:5)$i, các nghiên c(cid:12)u tr(cid:6)(cid:19)c (cid:5)ó, (cid:5)ã ch(cid:22) rõ các c(cid:14)u t# có trong h(cid:8)n h(cid:9)p d(cid:10)u fusel th(cid:6)(cid:15)ng -3 -3 x 10 x 10 2.5 6 =0.05
X
F =0.1
X
F 2 =0.2
X
F =0.1
X
F 4 1.5 (cid:3) (cid:3) =0.05
X
F =0.2
X
F =0.3
X
F =0.3
X
F (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) 1 (cid:3)
(cid:2) (cid:3)
(cid:2) 2 (cid:1) (cid:1) 0.5 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 5 10 35 40 25 20 15 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:1)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:13)
(a) 30
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:1)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:13)
(b) 0.02 0.02 =0.05
X
F =0.05
X
F 0.015 0.015 =0.2
X
F (cid:3) (cid:3) =0.1
X
F =0.1
X
F =0.2
X
F 0.01 0.01 (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:3)
(cid:2) (cid:3)
(cid:2) (cid:1) (cid:1) 0.005 0.005 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 5 10 25 20 15 35 40 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:1)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:13)
(c) 30
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:1)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:13)
(d) Hình 3-17. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) etanol trong hh(cid:22)n h(cid:23)p (cid:15)(cid:21)u t(cid:8)i phân b(cid:20) n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) các t(cid:18)p, t(cid:18)i
(cid:15)i(cid:25)u ki(cid:2)n: R=4. (a). n-propanol
(c). iso-butanol (b). iso-propanol
(d). iso amyl ancohol t(cid:25)p trung t(cid:17)i vùng gi(cid:27)a tháp, xung quanh v(cid:26) trí (cid:5)(cid:7)a ti(cid:1)p li(cid:13)u. 79 Kh(cid:2)o sát phân b(cid:20) n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a các c(cid:14)u t# n-propanol; iso-propanol; iso- butanol và iso amyl ancohol khi t!ng n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol cho th(cid:14)y n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:28)c (cid:5)(cid:17)i c(cid:18)a n-propanol; iso-propanol; iso-butanol và iso amyl ancohol gi(cid:2)m, và hình thành n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:28)c (cid:5)(cid:17)i t(cid:17)i v(cid:26) trí (cid:5)(cid:7)a th(cid:12) 28 tính t(cid:24) trên xu(cid:20)ng (hình 3-17). Nh(cid:6) v(cid:25)y có th(cid:21) s(cid:4) b(cid:16) l(cid:28)a ch%n v(cid:26) trí l(cid:14)y h(cid:8)n h(cid:9)p d(cid:10)u fusel ra kh(cid:30)i tháp (cid:11) kho(cid:2)ng này và trong kho(cid:2)ng n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol ban (cid:5)(cid:10)u là 0,05 – 0,1 ph(cid:10)n mol. Trong 4 c(cid:14)u t# trên thì iso- propanol là c(cid:14)u t# có hành vi t(cid:6)(cid:4)ng (cid:5)(cid:20)i khác v(cid:19)i ba c(cid:14)u t# còn l(cid:17)i. Vi(cid:13)c tách iso- propanol trong tháp tinh ch(cid:1) g(cid:29)p khó kh!n vì nó t(cid:25)p trung t(cid:17)i vùng g(cid:10)n v(cid:19)i v(cid:26) trí l(cid:14)y s"n ph"m etanol tinh ch(cid:1). Do (cid:5)ó, iso-propanol c(cid:10)n (cid:5)(cid:6)(cid:9)c tách ra h(cid:8)n h(cid:9)p etanol - n(cid:6)(cid:19)c tr(cid:6)(cid:19)c khi (cid:5)i vào tháp tinh ch(cid:1). D COL 3.1.2.3.2. Kh(cid:4)o sát (cid:4)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a ch(cid:16) s(cid:3) h(cid:10)i l(cid:5)u R (cid:7)(cid:2)n phân b(cid:3) n(cid:10)ng (cid:7)(cid:11) c(cid:8)a các
c(cid:22)u t(cid:23): P1ST Ti(cid:1)n hành các nghiên c(cid:12)u trên tháp F tinh ch(cid:1) c(cid:3)n nh(cid:6) hình 3-18. T(cid:17)i gi(cid:27)a FUS tháp l(cid:14)y ra m(cid:16)t dòng d(cid:10)u fusel (FUS), và B t(cid:17)i (cid:5)(cid:7)a th(cid:12) 5 tính t(cid:24) trên xu(cid:20)ng l(cid:14)y ra Hình 3-18. S(cid:11) (cid:15)(cid:14) ch(cid:1)ng luy(cid:2)n có l(cid:5)y d(cid:21)u
Fusel (cid:31)(cid:21) kh(cid:2)o sát (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng c(cid:18)a ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u (cid:5)(cid:1)n kh(cid:2) n!ng tách h(cid:8)n h(cid:9)p d(cid:10)u fusel m(cid:16)t dòng s(cid:2)n ph"m c(cid:3)n tinh ch(cid:1) (P1ST). (cid:5)ã ti(cid:1)n hành kh(cid:2)o sát t(cid:17)i m(cid:16)t s(cid:20) giá tr(cid:26) c(cid:18)a ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u R=L/D, thu (cid:5)(cid:6)(cid:9)c k(cid:1)t qu(cid:2) nh(cid:6) hình 3-19, hình 3-20, hình 3-21, hình 3-22. Vi(cid:13)c t!ng ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u ít (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng t(cid:19)i n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) t(cid:17)p n-propanol, iso-butanol, iso amyl ancohol trong d(cid:10)u fusel. Nh(cid:6)ng n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) iso-propanol l(cid:17)i ph(cid:23) thu(cid:16)c m(cid:17)nh vào ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u R. T(cid:17)i ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u R = 25 thì n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) iso-propanol trong d(cid:10)u fusel có giá tr(cid:26) c(cid:28)c (cid:5)(cid:17)i. V(cid:19)i các t(cid:17)p ch(cid:14)t còn l(cid:17)i, ch(cid:22) khi R > 70 n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) m(cid:19)i b&t (cid:5)(cid:10)u t!ng v%t, tuy nhiên (cid:5)i u này khó có th(cid:21) th(cid:28)c hi(cid:13)n (cid:5)(cid:6)(cid:9)c do ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u quá l(cid:19)n, ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u thích h(cid:9)p có th(cid:21) ch%n cho quá trình là R = 25. 80 0.009 0.006 0.008 0.005 0.007 l 0.006 0.004 l o
m 0.005 0.003 0.004 n
â
h
P e
o
m
n
(cid:7)
h
p , , X X 0.003 0.002 0.002 0.001 0.001 0 0 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 Ch(cid:5) s(cid:8) h(cid:9)i l(cid:10)u: R Ch(cid:5) s(cid:8) h(cid:9)i l(cid:10)u: R Hình 3-20. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a ch(cid:19) s(cid:20) h(cid:14)i l(cid:1)u t(cid:8)i n(cid:14)ng
(cid:15)(cid:16) c(cid:4)a iso-butanol trong d(cid:21)u fusel Hình 3-19. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a ch(cid:19) s(cid:20) h(cid:14)i l(cid:1)u t(cid:8)i n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16)
n-propanol trong d(cid:21)u fusel 0.035 0.0002 0.03 0.00018 0.00016 0.025 l 0.00014 0.02 0.00012 0.0001 o
M
n
(cid:7)
h
P 0.015 , X 0.00008 0.01 0.00006 0.00004 0.005 0.00002 0 0 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 C h(cid:5) s (cid:8) h(cid:9)i l (cid:10)u: R Ch(cid:5) s(cid:8) h(cid:9)i l(cid:10)u: R Hình 3-22. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a ch(cid:19) s(cid:20) h(cid:14)i l(cid:1)u t(cid:8)i
n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) iso amyl ancohol trong d(cid:21)u fusel Hình 3-21. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a ch(cid:19) s(cid:20) h(cid:14)i l(cid:1)u t(cid:8)i n(cid:14)ng
(cid:15)(cid:16) iso-propanol trong d(cid:21)u fusel. 0.015 3.1.2.3.3. Kh(cid:4)o sát (cid:4)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a v(cid:17) trí l(cid:22)y d(cid:14)u fusel (cid:7)(cid:2)n phân b(cid:3) n(cid:10)ng (cid:7)(cid:11) c(cid:8)a
các t(cid:21)p ch(cid:22)t: Thay (cid:5)$i v(cid:26) trí l(cid:14)y dòng fusel, n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) Iso Amylic
iso amyl ancohol c(cid:18)a các t(cid:17)p ch(cid:14)t trong dòng này (cid:5)(cid:6)(cid:9)c th(cid:21) 0.01 hi(cid:13)n trên hình 3-23. Nh(cid:6) v(cid:25)y, v(cid:26) trí l(cid:14)y (cid:3) iso Butanol d(cid:10)u fusel có (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng nhi u t(cid:19)i n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) propanol 1
1 - Propanol (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:3)
(cid:2) (cid:1) các t(cid:17)p ch(cid:14)t có trong nó. N(cid:1)u ti(cid:1)n hành 0.005 iso - Propanol l(cid:14)y d(cid:10)u fusel vùng phía trên (cid:5)(cid:7)a ti(cid:1)p li(cid:13)u thì (cid:5)(cid:17)t (cid:5)(cid:6)(cid:9)c yêu c(cid:10)u v n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a các 0 15 20 25 35 40 t(cid:17)p n-propanol, iso-butanol nh(cid:6)ng n(cid:3)ng 30
(cid:11)(cid:12)(cid:3)(cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:3)(cid:16)(cid:17)(cid:7)(cid:18)(cid:3)(cid:19)(cid:20)(cid:21)(cid:22)(cid:10) (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a iso amyl ancohol ch(cid:6)a (cid:5)(cid:17)t cao Hình 3-23. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a v(cid:7) trí l(cid:5)y d(cid:21)u Fusel t(cid:8)i
n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) các t(cid:18)p ch(cid:5)t trong d(cid:21)u fusel. nh(cid:14)t so v(cid:19)i v(cid:26) trí l(cid:14)y d(cid:10)u fusel t(cid:17)i (cid:5)(cid:7)a 36. 81 Nh(cid:6) v(cid:25)y, t(cid:24) k(cid:1)t qu(cid:2) trên có th(cid:21) ch(cid:22) ra r’ng vi(cid:13)c l(cid:14)y d(cid:10)u fusel t(cid:17)i v(cid:26) trí (cid:5)(cid:7)a 36 (tính t(cid:24) trên xu(cid:20)ng) s( cho hi(cid:13)u qu(cid:2) t(cid:20)t h(cid:4)n. 3.1.2.3.4. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a tr(cid:21)ng thái nhi(cid:18)t (cid:7)(cid:11)ng c(cid:8)a dòng d(cid:14)u fusel l(cid:22)y ra kh(cid:24)i tháp H(cid:8)n h(cid:9)p d(cid:10)u fusel có th(cid:21) l(cid:14)y ra kh(cid:30)i tháp (cid:11) d(cid:17)ng l(cid:30)ng ho(cid:29)c d(cid:17)ng h(cid:4)i. Các k(cid:1)t B(cid:9)ng 3-3. Thành ph(cid:21)n c(cid:4)a d(cid:21)u fusel t(cid:18)i (cid:15)(cid:26)a 38, (cid:15)(cid:26)a 28 khi l(cid:5)y d(cid:1)(cid:8)i d(cid:18)ng l(cid:27)ng và d(cid:18)ng h(cid:11)i. V(cid:12) trí d(cid:9)u fusel: 38 V(cid:12) trí d(cid:9)u fusel: 28 C(cid:3)u t(cid:4) Pha L(cid:13)ng Pha H(cid:8)i Pha L(cid:13)ng Pha H(cid:8)i etanol 0,1535 0,4719 0,4761 0,6290 n(cid:6)(cid:19)c 0,8259 0,5064 0,5128 0,3615 n-propanol 0,0022 0,0026 0,0024 0,0023 iso-propanol 8,79E-06 4,12E-05 0,0003 4,21E-04 iso-butanol 0,0038 0,0039 0,0039 0,0038 iso amyl ancohol 0,0142 0,0146 0,0039 0,0013 metanol 0,0003 0,0005 0,0002 0,00016 axit axetic 2,26E-05 1,14E-05 3,01E-06 7,75E-07 an(cid:5)ehyt axetic 3,94E-10 7,73E-09 0,00014 0,0011 etyl axetat 3,79E-10 6,69E-09 0,00011 0,00048
K(cid:1)t qu(cid:2) tính toán trên ch(cid:22) ra r’ng, n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol trong d(cid:10)u fusel trong tr(cid:6)(cid:15)ng qu(cid:2) l(cid:14)y d(cid:10)u fusel trong hai tr(cid:6)(cid:15)ng h(cid:9)p (cid:5)(cid:6)(cid:9)c th(cid:21) hi(cid:13)n trong b(cid:2)ng 3-3. h(cid:9)p l(cid:14)y d(cid:10)u fusel (cid:11) pha h(cid:4)i l(cid:19)n h(cid:4)n so v(cid:19)i tr(cid:6)(cid:15)ng h(cid:9)p l(cid:14)y d(cid:10)u fusel (cid:11) pha l(cid:30)ng. Khi n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol trong d(cid:10)u fusel cao thì kh(cid:2) n!ng phân l(cid:19)p c(cid:18)a d(cid:10)u fusel khi (cid:5)(cid:6)(cid:9)c làm ngu(cid:16)i gi(cid:2)m xu(cid:20)ng. Trong khi (cid:5)ó, thành ph(cid:10)n các t(cid:17)p ch(cid:14)t khác thay (cid:5)$i không (cid:5)áng k(cid:21). Nh(cid:6) v(cid:25)y, d(cid:10)u fusel l(cid:14)y d(cid:6)(cid:19)i d(cid:17)ng l(cid:30)ng s( h(cid:9)p lý h(cid:4)n khi l(cid:14)y d(cid:6)(cid:19)i d(cid:17)ng h(cid:4)i. 3.1.2.3.5. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a l(cid:5)u l(cid:5)(cid:13)ng d(cid:14)u fusel t(cid:15)i n(cid:10)ng (cid:7)(cid:11) các c(cid:22)u t(cid:23) trong h(cid:12)n h(cid:13)p d(cid:14)u fusel: Các k(cid:1)t qu(cid:2) thí nghi(cid:13)m cho th(cid:14)y l(cid:6)u l(cid:6)(cid:9)ng dòng d(cid:10)u fusel ít (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng t(cid:19)i n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) các t(cid:17)p trong d(cid:10)u fusel (hình 3-24). 82 (cid:31)i u (cid:5)ó có ngh(cid:7)a là khi t!ng l(cid:6)u l(cid:6)(cid:9)ng l(cid:14)y d(cid:10)u fusel thì s(cid:20) mol các t(cid:17)p n propanol, iso propanol, iso butanol và iso amyl ancohol l(cid:14)y ra kh(cid:30)i tháp c)ng t!ng lên t(cid:6)(cid:4)ng (cid:12)ng. 0.0006 0.0005 T(cid:20)c (cid:5)(cid:16) l(cid:14)y d(cid:10)u fusel ít (cid:2)nh l 0.0004 h(cid:6)(cid:11)ng t(cid:19)i ch(cid:14)t l(cid:6)(cid:9)ng c(cid:18)a h(cid:8)n h(cid:9)p 0.0003 o
m
n
(cid:7)
h
P , d(cid:10)u fusel nh(cid:6)ng (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng nhi u X 0.0002 t(cid:19)i ch(cid:14)t l(cid:6)(cid:9)ng c(cid:18)a s(cid:2)n ph"m 0.0001 0 etanol tinh ch(cid:1) (hình 3-25, hình 0 0 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.02 0.02 0.02 L(cid:10)u l(cid:10)(cid:11)ng dòng Fusel, kmol/ s X(n-propanol) X(iso-propanol) X(iso-Amylic) X(iso-Butanol) Hình 3-24. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a l(cid:1)u l(cid:1)(cid:23)ng d(cid:21)u fusel t(cid:8)i
n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) c(cid:4)a t(cid:18)p trong d(cid:21)u fusel 3-26). Nh(cid:6) v(cid:25)y, v(cid:19)i vi(cid:13)c t!ng d(cid:10)n l(cid:6)u l(cid:6)(cid:9)ng dòng d(cid:10)u fusel thì n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) các t(cid:17)p iso- propanol, iso-butanol trong s(cid:2)n ph"m etanol tinh ch(cid:1) (cid:5) u gi(cid:2)m theo. Tùy thu(cid:16)c vào n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a các t(cid:17)p ch(cid:14)t trong h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u vào tháp, l(cid:6)u l(cid:6)(cid:9)ng d(cid:10)u fusel s( có m(cid:16)t giá tr(cid:26) thích h(cid:9)p (cid:5)(cid:21) n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) các t(cid:17)p ch(cid:14)t này trong dòng s(cid:2)n ph"m etanol tinh ch(cid:1) n-propanol 4
0
0
-
e
5
.
1 iso-butanol 4
0
0
-
e
5
2
.
1 (cid:3) 4
0
0
-
e
.
1 (cid:3) (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:3)
(cid:2) (cid:3)
(cid:2) (cid:1) (cid:3) (cid:1) (cid:3) . 5
0
0
-
e
5
7 6
0
0
-
e
5
.
4
6
0
0
-
e
.
4
6
0
0
-
e
5
.
3
6
0
0
-
e
.
3
6
0
0
-
e
5
.
2
6
0
0
-
e
.
2
6
0
0
-
e
5
.
1
6
0
0
-
e
.
1 . 5
0
0
-
e
5 7
0
0
-
e
.
5 0.0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.03 0.04 0.045 0.05 0.0 0.005 0.01 0.02 0.035 0.025 0.03 0.04 0.045 0.05 0.035
0.025
(cid:23)(cid:24)(cid:20)(cid:3)(cid:10)(cid:24)(cid:25)(cid:7)(cid:18)(cid:3)(cid:16)(cid:17)(cid:7)(cid:18)(cid:3)(cid:26)(cid:20)(cid:21)(cid:22)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:27)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:28)(cid:21) 0.015
(cid:23)(cid:24)(cid:20)(cid:3)(cid:10)(cid:24)(cid:25)(cid:7)(cid:18)(cid:3)(cid:16)(cid:17)(cid:7)(cid:18)(cid:3)(cid:26)(cid:20)(cid:21)(cid:22)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:27)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:28)(cid:21) Hình 3-25. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a l(cid:1)u l(cid:1)(cid:23)ng dòng fusel
t(cid:8)i n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) c(cid:4)a n-propanol trong s(cid:9)n ph(cid:24)m
etanol tinh ch(cid:17) Hình 3-26. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a l(cid:1)u l(cid:1)(cid:23)ng d(cid:21)u
fusel t(cid:8)i n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) c(cid:4)a iso-butanol trong s(cid:9)n
ph(cid:24)m etanol tinh ch(cid:17) 3.1.2.4. Nghiên c(cid:1)u các y(cid:2)u t(cid:3) (cid:4)nh h(cid:5)(cid:6)ng (cid:7)(cid:2)n hành vi c(cid:8)a metanol : gi(cid:2)m t(cid:19)i m(cid:16)t giá tr(cid:26) xác (cid:5)(cid:26)nh. 83 M(cid:16)t trong nh(cid:27)ng t(cid:17)p ch(cid:14)t th(cid:6)(cid:15)ng có m(cid:29)t trong dung d(cid:26)ch etanol - n(cid:6)(cid:19)c và gây (cid:5)(cid:16)c h(cid:17)i, có (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng nhi u t(cid:19)i s(cid:12)c kh(cid:30)e ng(cid:6)(cid:15)i s# d(cid:23)ng là metanol. Các nghiên c(cid:12)u cho th(cid:14)y hành vi c(cid:18)a t(cid:17)p ch(cid:14)t này khá ph(cid:12)c t(cid:17)p, do (cid:5)ó tách c(cid:14)u t# metanol g(cid:29)p nhi u khó kh!n và (cid:5)(cid:21) quá trình tách (cid:5)(cid:17)t hi(cid:13)u qu(cid:2) c(cid:10)n ph(cid:2)i xác (cid:5)(cid:26)nh (cid:5)(cid:6)(cid:9)c ch(cid:1) (cid:5)(cid:16) tách h(cid:9)p lý. Ch(cid:1) (cid:5)(cid:16) làm vi(cid:13)c nh(cid:6) trong tháp tinh ch(cid:1) (cid:5)(cid:21) tách d(cid:10)u fusel s( không th(cid:21) tách (cid:5)(cid:6)(cid:9)c các t(cid:17)p ch(cid:14)t trong nhóm t(cid:17)p vòng quanh, (cid:5)i(cid:21)n hình là metanol, do (cid:5)(cid:16) bay h(cid:4)i t(cid:6)(cid:4)ng (cid:5)(cid:20)i c(cid:18)a nó ch(cid:26)u (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng r(cid:14)t l(cid:19)n b(cid:11)i n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol, tùy thu(cid:16)c vào n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol mà nó t(cid:25)p trung trên (cid:5)(cid:22)nh hay (cid:11) (cid:5)áy tháp, vì v(cid:25)y (cid:5)ây c)ng là m(cid:16)t t(cid:17)p ch(cid:14)t r(cid:14)t khó tách. (cid:31)ây c)ng là m(cid:16)t t(cid:17)p ch(cid:14)t có (cid:5)(cid:16)c tính khá m(cid:17)nh, th(cid:25)m chí có th(cid:21) gây ch(cid:1)t ng(cid:6)(cid:15)i n(cid:1)u n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) quá cao, do v(cid:25)y, (cid:5)(cid:21) c(cid:3)n th(cid:28)c ph"m (cid:5)(cid:17)t ch(cid:14)t l(cid:6)(cid:9)ng cao nh(cid:14)t thi(cid:1)t ph(cid:2)i ti(cid:1)n hành tinh ch(cid:1) l(cid:17)i (cid:5)(cid:21) tách t(cid:17)p ch(cid:14)t này, sau khi (cid:5)ã tinh ch(cid:1) (cid:5)(cid:21) tách d(cid:10)u fusel. Ti(cid:1)n hành nghiên c(cid:12)u hành vi c(cid:18)a metanol trong dung d(cid:26)ch etanol - n(cid:6)(cid:19)c trong tháp ch(cid:6)ng luy(cid:13)n v(cid:19)i các thông s(cid:20): Tháp có 40 (cid:5)(cid:7)a lý thuy(cid:1)t ((cid:5)o(cid:17)n ch(cid:6)ng: 10
(cid:5)(cid:7)a), P = 1bar, l(cid:6)u l(cid:6)(cid:9)ng h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u F = 1(kmol/s), nhi(cid:13)t (cid:5)(cid:16) h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u 60oC,
n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) metanol trong h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u xF(metanol) = 7.10-5 ph(cid:10)n mol. (cid:31)ã ti(cid:1)n hành
nghiên c(cid:12)u trên mô hình các y(cid:1)u t(cid:20) sau (cid:5)ây (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng (cid:5)(cid:1)n hành vi c(cid:18)a metanol. 3.1.2.4.1. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a n(cid:10)ng (cid:7)(cid:11) etanol: (hình 3-27, hình 3-28) Các k(cid:1)t qu(cid:2) nghiên c(cid:12)u s(cid:28) ph(cid:23) thu(cid:16)c c(cid:18)a phân b(cid:20) n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a metanol vào n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol (cid:5)(cid:6)(cid:9)c th(cid:21) hi(cid:13)n trên hình 3-27, 3-28. Có th(cid:21) th(cid:14)y n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol trong h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u có (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng r(cid:14)t l(cid:19)n (cid:5)(cid:1)n hành vi c(cid:18)a metanol trong tháp tinh ch(cid:1). Metanol luôn t(cid:25)p trung t(cid:17)i khu v(cid:28)c có n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol l(cid:19)n trên (cid:5)(cid:22)nh tháp, và s(cid:2)n ph"m (cid:5)áy s( có n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) metanol th(cid:14)p nh(cid:14)t. Quan h(cid:13) gi(cid:27)a n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) metanol l(cid:19)n nh(cid:14)t trong tháp và n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol trong h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u xF(etanol) bi(cid:21)u di*n trên hình 3-27 cho th(cid:14)y khi xF(etanol) nh(cid:30) thì n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) metanol t(cid:17)i (cid:5)(cid:22)nh tháp là l(cid:19)n nh(cid:14)t. H(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u vào tháp có n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol loãng xF(etanol)<0,1 ph(cid:10)n mol thì k(cid:1)t qu(cid:2) tách t(cid:17)p ch(cid:14)t metanol s( hi(cid:13)u qu(cid:2) tách t(cid:20)t, và v(cid:26) trí l(cid:14)y s(cid:2)n ph"m t(cid:20)t nh(cid:14)t là (cid:5)áy tháp. Nh(cid:6)ng n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol (cid:11) (cid:5)áy tháp l(cid:17)i r(cid:14)t th(cid:14)p, khi (cid:5)ó ph(cid:2)i cân nh&c gi(cid:27)a vi(cid:13)c tách metanol và vi(cid:13)c 84 l(cid:14)y s(cid:2)n ph"m etanol có (cid:5)(cid:16) tinh khi(cid:1)t cao. (cid:31)(cid:21) (cid:5)(cid:2)m b(cid:2)o (cid:5)(cid:6)(cid:9)c hai yêu c(cid:10)u (cid:5)ó, có th(cid:21) ti(cid:1)n hành ch(cid:6)ng luy(cid:13)n (cid:11) n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol g(cid:10)n (cid:5)i(cid:21)m (cid:5)+ng phí c(cid:18)a nó v(cid:19)i n(cid:6)(cid:19)c, XF=96 -3 x 10-4 x 10 2.5 14 R=3.5 12 2 (cid:3) 10 R=4 R=5 1.5 R=3 (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:3) (cid:3)
(cid:2) =0.05
X
F 8 =0.03
X
F (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) =0.09
X
F (cid:3)
(cid:2) (cid:1) 1 !
(cid:10)
(cid:9)
(cid:7)
(cid:5)
(cid:31)
(cid:22) (cid:29) 6 #
" (cid:1) =0.01
X
F 0.5 4 2 0 0 0.2 0.4 0.8 1 0 10 30 40 50 20
(cid:4)(cid:5)(cid:1)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:13) (cid:14) 0.6
(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:3)(cid:8)(cid:9)(cid:10) (cid:1) (cid:15)(cid:16) (cid:19)(cid:29)(cid:30)(cid:31)(cid:5) (cid:7)(cid:9)(cid:10)! Hình 3-28. Quan h(cid:2) gi(cid:28)a n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) metanol (cid:13) (cid:15)(cid:19)nh
tháp và n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) etanol trong h(cid:22)n h(cid:23)p (cid:15)(cid:21)u
T(cid:18)i t(cid:29) l(cid:2) D/F=5%; xF(Metanol)=7.10-5 Hình 3-27a. Phân b(cid:20) n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) metanol
t(cid:18)i R = 3,5; xF(Metanol) = 7.10-5 và t(cid:18)i các n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16)
etanol trong h(cid:22)n h(cid:23)p (cid:15)(cid:21)u khác nhau
- , m(cid:16)t s(cid:20) (cid:5)i u ki(cid:13)n nh(cid:14)t (cid:5)(cid:26)nh, 0,0008 metanol 0,0007 %V (xF=0,89 ph(cid:10)n mol). 0,0006 l 0,0005 (xetanol = 0,12 ph(cid:10)n mol, tháp 0,0004 o
m
n
(cid:7)
h
p , 0,0003 x g(cid:3)m 83 (cid:5)(cid:7)a, 11 (cid:5)(cid:7)a (cid:5)o(cid:17)n ch(cid:6)ng, 0,0002 t- s(cid:20) D/F = 0,4105, c(cid:14)u t# 0,0001 0 metanol có th(cid:21) xu(cid:14)t hi(cid:13)n c(cid:2) (cid:11) 1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 81 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy trên (cid:5)(cid:22)nh và d(cid:6)(cid:19)i (cid:5)áy tháp (hình Hình 3-27b. Phân b(cid:20) n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) c(cid:4)a t(cid:18)p metanol trong tháp tinh ch(cid:17). 3.1.2.4.2. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a ch(cid:16) s(cid:3) h(cid:10)i l(cid:5)u R: (hình 3-29, hình 3-30) 3-27b). .nh h(cid:6)(cid:11)ng c(cid:18)a ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u R (cid:5)(cid:1)n phân b(cid:20) c(cid:18)a metanol (cid:5)(cid:6)(cid:9)c bi(cid:21)u di*n trên hình 3-29, 3-30. Theo (cid:5)ó, khi R t!ng thì kh(cid:2) n!ng tách metanol t!ng nh(cid:6)ng R t!ng t(cid:19)i m(cid:16)t giá tr(cid:26) gi(cid:19)i h(cid:17)n kh(cid:2) n!ng tách thay (cid:5)$i không (cid:5)áng k(cid:21). 85 -3 -5 x 10 x 10 7 1.4 =0.1 =0.05 X
X
F
F 6 1.2 =0.3 X
F =0.5 X
F 5 1 =0.89
X
F 4 0.8 (cid:3) (cid:3) =0.89 X
F =0.5
X
F (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) 3 0.6 (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:3)
(cid:2) (cid:3)
(cid:2) =0.3
X
F (cid:1) (cid:1) 0.4 2 =0.1
X
F 0.2 1 =0.05
X
F 0 0 0 10 20 30 40 0 10 20 30 40 (cid:17)(cid:8)(cid:6)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:4)(cid:8)(cid:20)(cid:21)(cid:4)(cid:22)(cid:23)(cid:24)(cid:25)(cid:4)(cid:26) Hình 3-30. N(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) metanol trong s(cid:9)n ph(cid:24)m (cid:15)áy
t(cid:18)i (cid:15)i(cid:25)u ki(cid:2)n D/F=5%, xF(Metanol)= 7.10-5 (cid:17)(cid:8)(cid:6)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:4)(cid:8)(cid:20)(cid:21)(cid:4)(cid:22)(cid:23)(cid:24)(cid:25)(cid:4)(cid:26)
Hình 3-29. N(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) metanol trong s(cid:9)n ph(cid:24)m (cid:15)(cid:19)nh
T(cid:18)i (cid:15)i(cid:25)u ki(cid:2)n D/F=5%, xF(Metanol)= 7.10-5
3.1.2.4.3. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a các t(cid:21)p ch(cid:22)t khác: (hình 3-31) (cid:12)(cid:4) (cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:1) (cid:2)(cid:7)(cid:3) M(cid:16)t trong nh(cid:27)ng y(cid:1)u t(cid:20) (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng t(cid:19)i (cid:2) =0.05
- X
F
- R=4
- D/F=5% phân b(cid:20) metanol trong tháp là s(cid:28) có (cid:1)(cid:7)(cid:9) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:4)(cid:9)(cid:14)(cid:9)(cid:4)(cid:13)(cid:15)(cid:16)(cid:4)(cid:5)(cid:2)(cid:14)(cid:9) (cid:3) m(cid:29)t c(cid:18)a các t(cid:17)p ch(cid:14)t khác (an(cid:15)ehyt (cid:1)(cid:7)(cid:8) (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:2)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:4)(cid:9)(cid:14)(cid:9)(cid:4)(cid:13)(cid:15)(cid:16)(cid:4)(cid:5)(cid:2)(cid:14)(cid:9) (cid:3)
(cid:2) axetic - etyl axetat - iso butanol - iso (cid:1) (cid:1)(cid:7)(cid:5) propanol - iso amyl ancohol - fufurol). (cid:1)(cid:7)(cid:3) T(cid:24) (cid:5)(cid:3) th(cid:26) trên hình 3-31, có th(cid:21) nh(cid:25)n (cid:1)
(cid:1) (cid:2)(cid:1) (cid:3)(cid:1) (cid:4)(cid:1) (cid:5)(cid:1) (cid:6)(cid:1) th(cid:14)y khi n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a các t(cid:17)p ch(cid:14)t khá nh(cid:30) thì s(cid:28) có m(cid:29)t c(cid:18)a các t(cid:17)p (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:1)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:13)
Hình 3-31. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a các t(cid:18)p ch(cid:5)t khác (cid:15)(cid:17)n phân b(cid:20)
n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) metanol trong tháp khác ít (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng (cid:5)(cid:1)n phân b(cid:20) n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a metanol. 3.1.2.4.4. (cid:9)nh h(cid:5)(cid:6)ng c(cid:8)a n(cid:10)ng (cid:7)(cid:11) metanol: (hình 3-32) Các thí nghi(cid:13)m (cid:5)(cid:6)(cid:9)c ti(cid:1)n hành v(cid:19)i n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a metanol trong h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u
là 7.10-7 và 0,1 ph(cid:10)n mol. (cid:31)(cid:3) th(cid:26) trên hình 3-32 cho th(cid:14)y (cid:5)(cid:6)(cid:15)ng phân b(cid:20) n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) metanol trong các tr(cid:6)(cid:15)ng h(cid:9)p trên (cid:5) u có d(cid:17)ng gi(cid:20)ng nhau, nh(cid:6)ng khi n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) metanol trong h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u t!ng thì n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a metanol trong s(cid:2)n ph"m (cid:5)(cid:22)nh càng t!ng lên. 86 -5 x 10 0.8 8 0.6 6 (cid:10)
(cid:9)
(cid:8) (cid:3) (cid:3) 0.4 4 (cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:10)
(cid:9)
(cid:8)
(cid:7)
(cid:6)
(cid:5)
(cid:4) (cid:3)
(cid:2) (cid:3)
(cid:2) (cid:1) (cid:1) 0.2 2 0 0 0 10 20 30 40 50 0 10 20 30 40 50 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:1)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:13)
(a). xF(Metanol)=7.10-7 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:1)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:1)(cid:11)(cid:12)(cid:13)
(b). xF(Metanol)=0,1 Hình 3-32. (cid:12)nh h(cid:1)(cid:13)ng c(cid:4)a n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) metanol trong h(cid:22)n h(cid:23)p (cid:15)(cid:21)u t(cid:8)i phân b(cid:20) n(cid:14)ng (cid:15)(cid:16) c(cid:4)a nó,
t(cid:18)i xF(Etanol)=0,05 ph(cid:21)n mol; R=4; T(cid:29) l(cid:2): D/F=5%. Các nghiên c(cid:12)u b’ng th(cid:28)c nghi(cid:13)m và d(cid:28)a vào mô hình t$ng quát c(cid:18)a tháp ch(cid:6)ng luy(cid:13)n v hành vi c(cid:18)a các c(cid:14)u t# trong tháp ch(cid:6)ng luy(cid:13)n (cid:5)ã kh+ng (cid:5)(cid:26)nh: trong h(cid:8)n h(cid:9)p nhi u c(cid:14)u t# etanol - n(cid:6)(cid:19)c s(cid:2)n xu(cid:14)t b’ng ph(cid:6)(cid:4)ng pháp lên men luôn t(cid:3)n t(cid:17)i b(cid:20)n nhóm c(cid:14)u t# sau (cid:5)ây so v(cid:19)i hai c(cid:14)u t# n(cid:6)(cid:19)c và etanol là: + Nhóm t(cid:17)p ch(cid:14)t (cid:5)(cid:10)u: t(cid:25)p trung (cid:5)(cid:22)nh tháp. + Nhóm t(cid:17)p ch(cid:14)t cu(cid:20)i: t(cid:25)p trung (cid:11) (cid:5)áy tháp. + Nhóm t(cid:17)p ch(cid:14)t trung gian: t(cid:25)p trung (cid:11) vùng gi(cid:27)a tháp. + Nhóm t(cid:17)p ch(cid:14)t vòng quanh: tùy thu(cid:16)c vào t(cid:24)ng (cid:5)i u ki(cid:13)n c(cid:23) th(cid:21), nhóm t(cid:17)p ch(cid:14)t này có th(cid:21) t(cid:25)p trung trên (cid:5)(cid:22)nh ho(cid:29)c d(cid:6)(cid:19)i (cid:5)áy tháp. C(cid:23) th(cid:21): a. Nhóm t(cid:18)p ch(cid:5)t (cid:15)(cid:21)u: bao g(cid:3)m các t(cid:17)p ch(cid:14)t có (cid:5)(cid:16) bay h(cid:4)i cao và có h(cid:13) s(cid:20) bay h(cid:4)i K l(cid:19)n h(cid:4)n so v(cid:19)i h(cid:13) s(cid:20) bay h(cid:4)i c(cid:18)a etanol t(cid:17)i t(cid:14)t c(cid:2) các n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) khác nhau c(cid:18)a etanol. Trong tháp ch(cid:6)ng luy(cid:13)n, các t(cid:17)p ch(cid:14)t này s( (cid:5)(cid:6)(cid:9)c tách ra kh(cid:30)i (cid:5)o(cid:17)n ch(cid:6)ng và t(cid:25)p trung trong (cid:5)o(cid:17)n luy(cid:13)n c(cid:18)a tháp t(cid:6)(cid:4)ng t(cid:28) nh(cid:6) các c(cid:14)u t# nh/. Các (cid:5)(cid:17)i di(cid:13)n chính c(cid:18)a nhóm t(cid:17)p d* bay h(cid:4)i: an(cid:5)ehyt axetic, an(cid:5)ehyt butyric, aerolein, an(cid:5)ehyt etylic-murovic, an(cid:5)ehyt metyl axetic, etyl axetat và các este (cid:5)ietyl… b. Nhóm t(cid:18)p ch(cid:5)t cu(cid:20)i: các t(cid:17)p ch(cid:14)t c(cid:18)a nhóm này có (cid:5)(cid:16) bay h(cid:4)i th(cid:6)(cid:15)ng xuyên nh(cid:30) h(cid:4)n (cid:5)(cid:16) bay h(cid:4)i c(cid:18)a etanol. Các t(cid:17)p ch(cid:14)t c(cid:18)a nhóm này trong ch(cid:6)ng 87 luy(cid:13)n có th(cid:21) coi là c(cid:14)u t# khó bay h(cid:4)i (c(cid:14)u t# n(cid:29)ng) và th(cid:6)(cid:15)ng l(cid:14)y ra (cid:11) (cid:5)áy tháp. Các t(cid:17)p ch(cid:14)t (cid:5)i(cid:21)n hình c(cid:18)a nhóm này là axit axetic, fufurol. c. Nhóm t(cid:18)p trung gian: Hành vi c(cid:18)a nhóm này khá ph(cid:12)c t(cid:17)p, khi n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol cao, chúng có hành vi t(cid:6)(cid:4)ng t(cid:28) nh(cid:6) các t(cid:17)p khó bay h(cid:4)i. Khi n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol th(cid:14)p, chúng có hành vi t(cid:6)(cid:4)ng t(cid:28) nh(cid:6) các t(cid:17)p d* bay h(cid:4)i. , t(cid:17)i m(cid:16)t n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) nh(cid:14)t (cid:5)(cid:26)nh c(cid:18)a etanol, chúng có (cid:5)(cid:16) bay h(cid:4)i t(cid:6)(cid:4)ng (cid:5)(cid:20)i nh(cid:6) c(cid:18)a etanol. Nh(cid:6) v(cid:25)y, trong tháp ch(cid:6)ng luy(cid:13)n, khi n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol thay (cid:5)$i liên t(cid:23)c t(cid:24) giá tr(cid:26) n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol th(cid:14)p (cid:5)(cid:1)n n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) x(cid:14)p x(cid:22) (cid:5)i(cid:21)m (cid:5)+ng phí, các t(cid:17)p trung gian s( t(cid:25)p trung t(cid:17)i vùng gi(cid:27)a tháp. Các t(cid:17)p ch(cid:14)t (cid:5)i(cid:21)n hình c(cid:18)a nhóm t(cid:17)p trung gian: iso amyl ancohol, iso butanol. T(cid:24)ng t(cid:17)p trung gian có vùng tích t(cid:23) t(cid:20)i (cid:5)a riêng c(cid:18)a mình. d. Nhóm các t(cid:18)p vòng quanh c)ng có (cid:5)(cid:16) bay h(cid:4)i thay (cid:5)$i theo n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol nh(cid:6)ng theo chi u ng(cid:6)(cid:9)c l(cid:17)i v(cid:19)i chi u c(cid:18)a nhóm t(cid:17)p trung gian. Nh(cid:6) v(cid:25)y, các t(cid:17)p vòng quanh s( không tích t(cid:23) t(cid:17)i vùng gi(cid:27)a tháp và tùy theo n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol các t(cid:17)p này s( (cid:5)i lên trên (cid:5)(cid:22)nh (nh(cid:6) các t(cid:17)p d* bay h(cid:4)i) ho(cid:29)c (cid:5)i xu(cid:20)ng (cid:5)áy tháp (nh(cid:6) các t(cid:17)p khó bay h(cid:4)i c(cid:18)a nhóm t(cid:17)p (cid:5)uôi). T(cid:17)p ch(cid:14)t (cid:5)i(cid:21)n hình c(cid:18)a nhóm này là metanol. Các k(cid:1)t qu(cid:2) nghiên c(cid:12)u v các y(cid:1)u t(cid:20) (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng (cid:5)(cid:1)n hành vi c(cid:18)a các nhóm c(cid:14)u t# (cid:5)ã cho phép (cid:5) xu(cid:14)t ch(cid:1) (cid:5)(cid:16) tách t(cid:24)ng nhóm c(cid:14)u t# nh(cid:6) sau: a. Nhóm t(cid:18)p (cid:15)(cid:21)u: Vi(cid:13)c tách t(cid:17)p (cid:5)(cid:10)u ra kh(cid:30)i h(cid:8)n h(cid:9)p etanol - n(cid:6)(cid:19)c là khá (cid:5)(cid:4)n gi(cid:2)n, tháp dùng cho tách các t(cid:17)p này g(cid:3)m kho(cid:2)ng 25-30 (cid:5)(cid:7)a, v(cid:26) trí c(cid:14)p li(cid:13)u (cid:5)(cid:7)a th(cid:12) 12 -15. N(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol trong dòng vào tháp không nên quá cao s( (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng t(cid:19)i hi(cid:13)u qu(cid:2) ch(cid:6)ng luy(cid:13)n. Vi(cid:13)c xác (cid:5)(cid:26)nh n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol trong dòng vào tháp c(cid:10)n chú ý t(cid:19)i yêu c(cid:10)u v n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol trong h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)áy tháp. Thông th(cid:6)(cid:15)ng n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol vào tháp t(cid:24) 0,2 – 0,25 ph(cid:10)n mol là h(cid:9)p lý (khi (cid:5)ó n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol trong dòng h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)áy s( không v(cid:6)(cid:9)t quá gi(cid:19)i h(cid:17)n cho phép là 5% th(cid:21) tích) . 88 Ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u ít (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng t(cid:19)i hành vi c(cid:18)a các t(cid:17)p này và vi(cid:13)c xác (cid:5)(cid:26)nh ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u ph(cid:23) thu(cid:16)c các ch(cid:22) tiêu v l(cid:6)(cid:9)ng nhi(cid:13)t tiêu hao c)ng nh(cid:6) yêu c(cid:10)u v n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol (cid:11) trên (cid:5)(cid:22)nh tháp. T(cid:24) k(cid:1)t qu(cid:2) kh(cid:2)o sát (cid:2)nh h(cid:6)(cid:11)ng c(cid:18)a ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u t(cid:19)i n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) t(cid:17)p trong dòng (cid:5)(cid:22)nh cho th(cid:14)y nên ch%n R =20-25. b. Nhóm t(cid:18)p ch(cid:5)t cu(cid:20)i: Trong m%i tr(cid:6)(cid:15)ng h(cid:9)p, axit axetic (cid:5) u t(cid:25)p trung (cid:11) (cid:5)áy tháp nên vi(cid:13)c tách các t(cid:17)p cu(cid:20)i ra kh(cid:30)i h(cid:8)n h(cid:9)p etanol – n(cid:6)(cid:19)c trong quá trình tinh ch(cid:1) c(cid:3)n là r(cid:14)t d* dàng. Tháp ch(cid:6)ng c(cid:14)t thô v(cid:19)i s(cid:20) (cid:5)(cid:7)a kho(cid:2)ng 40-50 (cid:5)(cid:7)a là (cid:5)(cid:2)m b(cid:2)o cho vi(cid:13)c tách t(cid:20)i (cid:5)a l(cid:6)(cid:9)ng etanol có trong d(cid:14)m theo dòng s(cid:2)n ph"m (cid:5)(cid:22)nh và t(cid:25)p trung toàn b(cid:16) các t(cid:17)p (cid:5)áy (cid:11) khu v(cid:28)c (cid:5)áy tháp. (cid:31)(cid:21) ti(cid:1)n hành tách t(cid:17)p ch(cid:14)t này, có th(cid:21) ti(cid:1)n hành ch(cid:6)ng luy(cid:13)n (cid:11) ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u th(cid:14)p và yêu c(cid:10)u v n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol trong dòng c(cid:14)p li(cid:13)u không cao. c. Nhóm t(cid:18)p ch(cid:5)t trung gian: Các t(cid:17)p ch(cid:14)t này t(cid:25)p trung t(cid:17)i gi(cid:27)a tháp và m(cid:8)i c(cid:14)u t# có m(cid:16)t vùng t(cid:25)p trung n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) t(cid:20)i (cid:5)a c(cid:18)a mình. T(cid:24) các k(cid:1)t qu(cid:2) nghiên c(cid:12)u (cid:11) trên, (cid:5) xu(cid:14)t ch(cid:1) (cid:5)(cid:16) tách d(cid:10)u fusel t(cid:20)i (cid:6)u (cid:5)(cid:21) (cid:5)(cid:17)t ch(cid:14)t l(cid:6)(cid:9)ng s(cid:2)n ph"m t(cid:20)t nh(cid:14)t cho tháp tinh ch(cid:1) nh(cid:6) sau: + S(cid:4) (cid:5)(cid:3) tháp ch(cid:6)ng luy(cid:13)n có dòng (cid:5)(cid:10)u vào (cid:11) (cid:5)(cid:7)a th(cid:12) 30, dòng (cid:5)(cid:22)nh l(cid:14)y ra (cid:11) (cid:5)(cid:7)a th(cid:12) 1, dòng (cid:5)áy (cid:11) (cid:5)(cid:7)a th(cid:12) 40, s(cid:2)n ph"m c(cid:3)n l(cid:14)y ra (cid:11) (cid:5)(cid:7)a th(cid:12) 5, d(cid:10)u fusel l(cid:14)y ra (cid:11) (cid:5)(cid:7)a th(cid:12) 36, trong pha l(cid:30)ng, l(cid:6)u l(cid:6)(cid:9)ng c(cid:18)a dòng fusel n’m trong kho(cid:2)ng 0,04 - 0,045 kmol/s là thích h(cid:9)p (tính theo dòng vào F = 1 kmol/s). + Tháp làm vi(cid:13)c (cid:11) ch(cid:1) (cid:5)(cid:16) h(cid:3)i l(cid:6)u R = 25. d. Nhóm t(cid:18)p vòng quanh: - Hành vi c(cid:18)a metanol ph(cid:23) thu(cid:16)c vào n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) c(cid:18)a etanol trong tháp. Thông th(cid:6)(cid:15)ng, metanol t(cid:25)p trung trên (cid:5)(cid:22)nh tháp cùng v(cid:19)i etanol nên không tách (cid:5)(cid:6)(cid:9)c m(cid:16)t cách tri(cid:13)t (cid:5)(cid:21). - (cid:31)(cid:21) tách (cid:5)(cid:6)(cid:9)c t(cid:17)p metanol c)ng nh(cid:6) thu (cid:5)(cid:6)(cid:9)c s(cid:2)n ph"m etanol có (cid:5)(cid:16) tinh khi(cid:1)t cao c(cid:10)n ti(cid:1)n hành ch(cid:6)ng luy(cid:13)n v(cid:19)i n(cid:3)ng (cid:5)(cid:16) etanol trong h(cid:8)n h(cid:9)p (cid:5)(cid:10)u vào
kho(cid:2)ng 96% V, t(cid:17)i ch(cid:22) s(cid:20) h(cid:3)i l(cid:6)u R = 35 ÷ 40. Vi(cid:13)c chia nhóm các c(cid:14)u t# trong dung d(cid:26)ch m(cid:16)t cách t$ng quát nh(cid:6) trên hoàn toàn có th(cid:21) (cid:5)(cid:6)(cid:9)c áp d(cid:23)ng cho các dung d(cid:26)ch nhi u c(cid:14)u t# khác. 89 D(cid:28)a vào vi(cid:13)c chia nhóm các c(cid:14)u t# trên (cid:5)ây, có th(cid:21) ti(cid:1)n hành tách các h(cid:8)n h(cid:9)p ph(cid:12)c t(cid:17)p theo nhóm. Tách dung d(cid:26)ch nhi u c(cid:14)u t# theo nguyên t&c tách theo nhóm nh(cid:6) v(cid:25)y s( cho phép gi(cid:2)m (cid:5)áng k(cid:21) s(cid:20) l(cid:6)(cid:9)ng tháp ch(cid:6)ng luy(cid:13)n. (cid:31)(cid:20)i v(cid:19)i h(cid:13) dung d(cid:26)ch etanol - n(cid:6)(cid:19)c và h(cid:4)n 50 c(cid:14)u t# t(cid:17)p ch(cid:14)t có th(cid:21) chia thành 4 nhóm t(cid:17)p c(cid:10)n tách ra kh(cid:30)i c(cid:14)u t# chính là: nhóm t(cid:17)p ch(cid:14)t (cid:5)(cid:10)u, nhóm t(cid:17)p ch(cid:14)t cu(cid:20)i, nhóm t(cid:17)p trung gian và nhóm t(cid:17)p vòng quanh. (cid:31)(cid:21) tách (cid:5)(cid:6)(cid:9)c 4 nhóm t(cid:17)p ch(cid:14)t trên trong s(cid:4) (cid:5)(cid:3) tách s( c(cid:10)n ph(cid:2)i có ít nh(cid:14)t là 3 tháp. Chính vì v(cid:25)y, s(cid:4) (cid:5)(cid:3) tách 3 tháp (cid:5)(cid:6)(cid:9)c g%i là s(cid:4) (cid:5)(cid:3) tách c(cid:4) b(cid:2)n. Các nghiên c(cid:12)u trên c)ng ch(cid:22) rõ r’ng hai nhóm t(cid:17)p d* tách nh(cid:14)t là nhóm t(cid:17)p (cid:5)(cid:10)u và cu(cid:20)i, còn vi(cid:13)c tách nhóm t(cid:17)p trung gian khá ph(cid:12)c t(cid:17)p và nhóm t(cid:17)p vòng quanh thì r(cid:14)t khó tách. Trong th(cid:28)c t(cid:1) s(cid:2)n xu(cid:14)t c(cid:3)n t(cid:17)i Vi(cid:13)t Nam hi(cid:13)n nay, ch(cid:22) khi s(cid:2)n xu(cid:14)t c(cid:3)n ch(cid:14)t l(cid:6)(cid:9)ng cao ng(cid:6)(cid:15)i ta m(cid:19)i b$ sung thêm 1 tháp (cid:5)(cid:21) tách nhóm t(cid:17)p vòng quanh. Và khi n!ng su(cid:14)t c(cid:18)a h(cid:13) th(cid:20)ng khá l(cid:19)n thì c(cid:10)n thi(cid:1)t ph(cid:2)i b$ sung thêm tháp tinh ch(cid:1) d(cid:10)u fusel (cid:5)(cid:21) thu (cid:5)(cid:6)(cid:9)c d(cid:10)u fusel th(cid:6)(cid:4)ng ph"m, và (cid:5)(cid:21) gi(cid:2)m m(cid:14)t mát etanol theo l(cid:6)(cid:9)ng c(cid:3)n (cid:5)(cid:10)u c)ng có th(cid:21) b$ sung thêm tháp thu h(cid:3)i c(cid:3)n vào s(cid:4) (cid:5)(cid:3) tinh ch(cid:1). Khi (cid:5)ó, s(cid:4) (cid:5)(cid:3) tinh ch(cid:1) c(cid:4) b(cid:2)n s( g(cid:3)m ba tháp và có th(cid:21) m(cid:11) r(cid:16)ng v(cid:19)i l(cid:10)n l(cid:6)(cid:9)t 4, 5 ho(cid:29)c 6 tháp tu0 thu(cid:16)c vào yêu c(cid:10)u ch(cid:14)t l(cid:6)(cid:9)ng s(cid:2)n ph"m, thu h(cid:3)i s(cid:2)n ph"m ph(cid:23) và n!ng su(cid:14)t c(cid:18)a h(cid:13) th(cid:20)ng. 3.2 – NGUYÊN T1C CHUNG (cid:31)2 TÁCH H3N H4P NHI5U C6U T7: Nh(cid:6) v(cid:25)y có th(cid:21) (cid:5)(cid:6)a ra nguyên t&c chung (cid:5)(cid:21) xây d(cid:28)ng các s(cid:4) (cid:5)(cid:3) tách các h(cid:8)n h(cid:9)p nhi u c(cid:14)u t# là: nguyên t(cid:25)c tách theo nhóm. D(cid:28)a trên nguyên t&c tách theo nhóm có th(cid:21) ti(cid:1)n hành phân tích và t$ng h(cid:9)p các s(cid:4) (cid:5)(cid:3) tinh ch(cid:1) h(cid:8)n h(cid:9)p nhi u c(cid:14)u t# theo thu(cid:25)t toán sau (cid:5)ây: 1. Ch%n c(cid:14)u t# chính. 2. Kh(cid:2)o sát hành vi c(cid:18)a t(cid:24)ng nhóm c(cid:14)u t#, t(cid:24) (cid:5)ó ti(cid:1)n hành phân nhóm các c(cid:14)u t#. 3. Xác (cid:5)(cid:26)nh ch(cid:1) (cid:5)(cid:16) tách h(cid:9)p lý cho t(cid:24)ng nhóm c(cid:14)u t#. 5. T$ng h(cid:9)p các l(cid:16) trình tách theo yêu c(cid:10)u v n!ng su(cid:14)t và ch(cid:14)t l(cid:6)(cid:9)ng s(cid:2)n ph"m và 4. Phân tích l(cid:16) trình tách theo t(cid:24)ng nhóm c(cid:14)u t#. các yêu c(cid:10)u khác c(cid:18)a s(cid:2)n xu(cid:14)t. 90 3.3 – (cid:1)NG D(cid:2)NG MÔ HÌNH T(cid:3)NG QUÁT C(cid:4)A THÁP CH(cid:5)NG LUY(cid:6)N 3.3.1. PHÂN TÍCH S(cid:7) (cid:8)(cid:9) TINH CH(cid:10) C(cid:7) S(cid:11) G(cid:9)M 3 THÁP (cid:8)ây là s(cid:12) (cid:13)(cid:14) (cid:13)(cid:15)(cid:16)c s(cid:17) d(cid:18)ng nhi(cid:19)u (cid:20) Vi(cid:21)t Nam. S(cid:12) (cid:13)(cid:14) tách ba tháp (cid:13)(cid:15)(cid:16)c ti(cid:22)n hành c(cid:18) th(cid:23) nh(cid:15) sau: - Dung d(cid:24)ch sau lên men có n(cid:14)ng (cid:13)(cid:25) r(cid:15)(cid:16)u kho(cid:26)ng 8 – 9 %V (cid:13)(cid:15)(cid:16)c (cid:13)(cid:15)a vào tháp ch(cid:15)ng c(cid:27)t thô COL1. T(cid:28)i (cid:13)ây các ch(cid:27)t bay h(cid:12)i trong gi(cid:27)m (cid:13)(cid:15)(cid:16)c tách ra kh(cid:29)i các ch(cid:27)t không bay h(cid:12)i, ph(cid:30)n không bay h(cid:12)i này (cid:13)(cid:15)(cid:16)c (cid:13)(cid:15)a ra (cid:20) (cid:13)áy tháp thô (cid:20) d(cid:28)ng d(cid:24)ch hèm, bao g(cid:14)m các h(cid:28)t l(cid:12) l(cid:17)ng, m(cid:25)t ph(cid:30)n l(cid:31)n n(cid:15)(cid:31)c và m(cid:25)t l(cid:15)(cid:16)ng l(cid:31)n các t(cid:28)p (cid:13)uôi - Ph(cid:30)n bay h(cid:12)i c a gi(cid:27)m có ch!a etanol, n(cid:15)(cid:31)c và các t(cid:28)p ch(cid:27)t d" bay h(cid:12)i (cid:13)(cid:15)(cid:16)c (cid:13)(cid:15)a sang tháp an(cid:13)ehyt COL2. T(cid:28)i (cid:13)ây, các t(cid:28)p ch(cid:27)t bay h(cid:12)i g(cid:14)m ch y(cid:22)u là nhóm t(cid:28)p (cid:13)(cid:30)u, etanol, n(cid:15)(cid:31)c (cid:13)(cid:15)(cid:16)c l(cid:27)y ra trên (cid:13)#nh tháp (cid:20) d(cid:28)ng phân (cid:13)o(cid:28)n c(cid:14)n (cid:13)(cid:30)u. - H$n h(cid:16)p (cid:20) (cid:13)áy c a tháp an(cid:13)ehyt (cid:13)(cid:15)(cid:16)c (cid:13)(cid:15)a sang tinh ch(cid:22) (cid:20) tháp c(cid:14)n COL3. Trong tháp này, h$n h(cid:16)p (cid:13)(cid:15)(cid:16)c tách kh(cid:29)i các t(cid:28)p trung gian và các t(cid:28)p (cid:13)(cid:30)u và t(cid:28)p S(cid:1) (cid:2)(cid:3) k(cid:4)t n(cid:5)i 3 tháp theo mô hình: (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:3)(cid:6)(cid:7)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:3)(cid:12)(cid:6)(cid:13)(cid:10)(cid:11)(cid:3)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:7)(cid:10)(cid:3)(cid:11)(cid:17)(cid:18)(cid:10)(cid:3)(cid:8)(cid:17)(cid:19)(cid:20)(cid:3)(cid:21)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:18)(cid:20)
(cid:14)(cid:22)(cid:23)(cid:3)(cid:24)(cid:17)(cid:7)(cid:12)(cid:3)(cid:8)(cid:25)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:20)(cid:3)(cid:1)(cid:15)(cid:26)(cid:8)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:13)(cid:27)(cid:10)(cid:11) MIX1 H2O-1 D2 COL2 5 P1 D1 1 COL3 D3 P2 COL1 + COL1: Tháp thô
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:9)(cid:13)(cid:14)
+ COL2: Tháp an(cid:13)ehyt
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:15)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:9)(cid:20)(cid:18)(cid:19)(cid:14)
+ COL3: Tháp tinh ch(cid:22)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:14)
+ DEC: Thi(cid:22)t b(cid:24) phân l(cid:31)p
(cid:1)(cid:2)(cid:24)(cid:25)(cid:3)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:22)(cid:26)(cid:12)(cid:2)(cid:27)(cid:28)(cid:2)(cid:11)(cid:9)(cid:29)(cid:23)(cid:2)(cid:17)(cid:30)(cid:11)(cid:14)
+ F: Nguyên li(cid:21)u (d(cid:27)m chín)
+ P1ST: S(cid:26)n ph&m etanol tinh ch(cid:22)
(cid:1)(cid:2)(cid:31)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2) !"(cid:20)#(cid:23)(cid:2)(cid:17)(cid:22)$"(cid:2)(cid:18)%&(cid:2)’(cid:9)((cid:23)(cid:14)
+ FU: D(cid:30)u fusel
(cid:1)(cid:2))(cid:6)*(cid:8)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)*+(cid:23)(cid:2)(cid:11)(cid:9),&(cid:2)(cid:19)(cid:12)(cid:9)(cid:16)(cid:23)-(cid:17)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)’(cid:9)(cid:26)(cid:14)
+ D3: Etanol công nghi(cid:21)p
(cid:1)(cid:2)(cid:31).(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:24)/"(cid:2)(cid:31)"0(cid:19)(cid:17)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:24)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:25)(cid:12)(cid:9)(cid:16)(cid:23)-(cid:17)(cid:2)’(cid:13)(cid:23)!(cid:2)(cid:23)!(cid:9)(cid:22)$(cid:11)(cid:14) 2 HS2 P1ST B2 DEC HX1 F FU FUSEL 3 HS3 HS1 B3 B1 P3 REC 4 Hình 3-33. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) h(cid:4) th(cid:5)ng ch(cid:6)ng luy(cid:4)n 3 tháp, làm vi(cid:4)c (cid:7) áp su(cid:8)t th(cid:6)(cid:9)ng (cid:13)uôi còn l(cid:28)i. (cid:8)(cid:14)ng th%i nâng cao n(cid:14)ng (cid:13)(cid:25) c(cid:14)n sau tinh ch(cid:22) (cid:13)(cid:22)n kho(cid:26)ng 96%V. 91 K(cid:4)t qu(cid:6) tính toán cho tháp thô COL1: theo s(cid:12) (cid:13)(cid:14) hình 3-33 - Các thông s’ c a tháp thô: • S’ (cid:13)(a : 35 • V(cid:24) trí (cid:13)(a ti(cid:22)p li(cid:21)u : 5 (so v(cid:31)i (cid:13)#nh tháp) • (cid:8)(cid:15)%ng kính : 1,4 m • Ch# s’ h(cid:14)i l(cid:15)u R : 0,112 • Dòng h(cid:14)i l(cid:15)u : • Nhi(cid:21)t (cid:13)(cid:25) (cid:13)#nh : • Nhi(cid:21)t (cid:13)(cid:25) (cid:13)áy : 0,0078 (kmol/s)
79,9 oC
105,2 oC • L(cid:15)(cid:16)ng h(cid:12)i (cid:13)’t c(cid:30)n thi(cid:22)t : 1,95 (kg/s) - Thông s’ c a các dòng v)t li(cid:21)u vào và ra kh(cid:29)i tháp thô COL1: Dòng F D1 B1 C(cid:1)u t(cid:2) (ph(cid:30)n mol)
etanol 0,0637 0,4511 9,9997E-04 n(cid:15)(cid:31)c 0,9360 0,5469 0,9989 metanol 4,433E-05 1,7618E-04 1,844E-05 axit axetic 1,026E-05 7,8632E-06 8,5081E-06 n-propanol 2,802E-05 1,9967E-04 2,7818E-07 iso-propanol 2,808E-05 2,0226E-04 3,7526E-11 iso-butanol 2,5E-05 1,8007E-04 1,0502E-09 iso amyl ancohol 9,727E-05 7,0041E-04 3,1749E-08 2-pentanol 2,457E-05 1,7698E-04 2,1113E-12 glyxerol 3,147E-05 6,0151E-10 2,9204E-05 etyl axetat 5E-05 3,6016E-04 2,625E-25 L(cid:15)u l(cid:15)(cid:16)ng, kmol/s 0,5 0,0694 0,5388 Nhi(cid:21)t (cid:13)(cid:25), oC 65 79,92 105,19 B(cid:10)ng 3-4. Thông s(cid:5) c(cid:11)a các dòng v(cid:12)t li(cid:4)u vào và ra kh(cid:13)i tháp thô COL1 92 1 0,9 0,8 0,7 l 0,6 0,5 etanol
n(cid:1)(cid:2)c o
m
n
(cid:7)
h
p 0,4 ,
x 0,3 0,2 0,1 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-34. Phân b(cid:5) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:14) c(cid:11)a etanol và n(cid:6)(cid:15)c trong tháp thô COL1 0,0004 metanol 0,00035 axit axetic n-propanol 0,0003 iso propanol iso butanol l 0,00025 2 pentanol glyxerol 0,0002 etyl axetat o
m
n
(cid:7)
h
p ,
x 0,00015 0,0001 0,00005 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-35. Phân b(cid:5) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:14) c(cid:11)a các t(cid:16)p ch(cid:8)t trong tháp thô COL1. Qua phân b’ n(cid:14)ng (cid:13)(cid:25) các t(cid:28)p ch(cid:27)t, rút ra m(cid:25)t s’ k(cid:22)t lu)n sau (cid:13)ây: - Phân b’ n(cid:14)ng (cid:13)(cid:25) c a các c(cid:27)u t(cid:17) trong tháp thô COL1: 93 Tháp thô có nhi(cid:21)m v(cid:18) chính là tách etanol ra kh(cid:29)i h$n h(cid:16)p gi(cid:27)m, lo(cid:28)i b(cid:29) ch(cid:27)t bã, c*ng nh(cid:15) t(cid:28)p cu’i trong gi(cid:27)m. K(cid:4)t qu(cid:6) tính toán cho tháp an(cid:2)ehyt COL2: theo s(cid:12) (cid:13)(cid:14) hình 3-33 - Các thông s’ c a tháp an(cid:13)ehyt COL2: • S’ (cid:13)(a : 30 • V(cid:24) trí (cid:13)(a ti(cid:22)p li(cid:21)u : 23(so v(cid:31)i (cid:13)#nh tháp) • (cid:8)(cid:15)%ng kính : 1,13 m • Ch# s’ h(cid:14)i l(cid:15)u R: 16,96 • Dòng h(cid:14)i l(cid:15)u : • Nhi(cid:21)t (cid:13)(cid:25) (cid:13)#nh : 0,0441 (kmol/s)
77,3 oC Nhi(cid:21)t (cid:13)(cid:25) (cid:13)áy : 90,8 oC B(cid:10)ng 3-5. Thông s(cid:5) c(cid:11)a các dòng vào và ra kh(cid:13)i tháp COL2 Dòng 1 D2 2 C(cid:1)u t(cid:2) (ph(cid:30)n mol) etanol 0,1198 0,8439 0,0895 n(cid:15)(cid:31)c 0,8797 0,1459 0,9102 metanol 4,68E-05 1,1384E-04 3,67E-05 axit axetic 2,09E-06 2,65E-10 1,68E-06 n-propanol 5,30E-05 2,93E-06 4,26E-05 iso propanol 5,37E-05 5,3044E-10 3,89E-05 iso butanol 4,78E-05 5,62E-07 3,84E-05 iso amyl ancohol 1,86E-04 5,86E-08 1,49E-04 2-pentanol 4,70E-05 1,72E-07 3,78E-05 glyxerol 1,60E-10 5,00E-19 1,28E-10 etyl axetat 9,57E-05 0,0096 2,92E-07 0,26135 0,0026 0,3254 43,11 77,31 90,83 L(cid:3)u l(cid:3)(cid:4)ng, kmol/s
Nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:7), oC • L(cid:15)(cid:16)ng h(cid:12)i (cid:13)’t c(cid:30)n thi(cid:22)t : 1,2 (kg/s) 94 1 0,9 0,8 0,7 l 0,6 0,5 etanol
n(cid:1)(cid:2)c o
m
n
(cid:7)
h
p 0,4 ,
x 0,3 0,2 0,1 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-36. Phân b(cid:5) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:14) c(cid:11)a etanol và n(cid:6)(cid:15)c trong tháp COL2. 0,012 0,01 metanol axit axetic n-propanol 0,008 iso propanol iso butanol l 2 pentanol glyxerol 0,006 o
m
n
(cid:7)
h
p etyl axetat ,
x iso amyl ancohol 0,004 0,002 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-37. Phân b(cid:5) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:14) c(cid:11)a các t(cid:16)p ch(cid:8)t trong tháp COL2. - Phân b’ n(cid:14)ng (cid:13)(cid:25) c a các c(cid:27)u t(cid:17) trong tháp COL2: 95 0,0008 0,0007 0,0006 l iso propanol 0,0005 0,0004 o
m
n
(cid:7)
h
p 0,0003 ,
x 0,0002 0,0001 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-38. Phân b(cid:5) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:14) c(cid:11)a t(cid:16)p ch(cid:8)t iso propanol trong tháp COL2. Trong tháp an(cid:13)ehyt (COL2), các t(cid:28)p (cid:13)(cid:30)u d" bay h(cid:12)i h(cid:12)n etanol t)p trung t(cid:28)i (cid:13)#nh tháp. Do v)y, nhi(cid:21)m v(cid:18) chính c a tháp an(cid:13)ehyt là tách các t(cid:28)p (cid:13)(cid:30)u ra kh(cid:29)i tháp ch(cid:15)ng luy(cid:21)n theo dòng s(cid:26)n ph&m (cid:13)#nh. Do dòng s(cid:26)n ph&m (cid:20) tháp COL2 (cid:13)(cid:15)(cid:16)c l(cid:27)y ra (cid:20) (cid:13)áy tháp nên t(cid:28)p iso propanol (cid:13)(cid:15)(cid:16)c tách ra t(cid:28)i tháp an(cid:13)ehyt tr(cid:15)(cid:31)c khi (cid:13)i vào tháp tinh ch(cid:22) COL3. N(cid:14)ng (cid:13)(cid:25) iso-propanol trong s(cid:26)n ph&m (cid:13)áy c a tháp an(cid:13)ehyt càng th(cid:27)p thì n(cid:14)ng (cid:13)(cid:25) iso-propanol trong s(cid:26)n ph&m etanol càng th(cid:27)p. K(cid:4)t qu(cid:6) tính toán cho tháp tinh ch(cid:4) COL3: Theo s(cid:12) (cid:13)(cid:14) hình 3-33 - Các thông s’ c a tháp COL3: • S’ (cid:13)(a : 83 • V(cid:24) trí (cid:13)(a ti(cid:22)p li(cid:21)u : 62 (so v(cid:31)i (cid:13)#nh tháp) • Dòng h(cid:14)i l(cid:15)u : • Nhi(cid:21)t (cid:13)(cid:25) (cid:13)#nh : • Nhi(cid:21)t (cid:13)(cid:25) (cid:13)áy : 0,4075 (kmol/s)
77,7 oC
105,5 oC • L(cid:15)(cid:16)ng h(cid:12)i (cid:13)’t c(cid:30)n thi(cid:22)t : 7,22 (kg/s) - Thông s’ c a các dòng v)t li(cid:21)u vào tháp tinh ch(cid:22) COL3: 96 B(cid:10)ng 3-6. Thông s(cid:5) c(cid:11)a các dòng v(cid:12)t li(cid:4)u vào tháp tinh ch(cid:17) COL3 Dòng B2 HS3 REC C(cid:1)u t(cid:2) (ph(cid:30)n mol) etanol 0,0895 0 0,0172 n(cid:15)(cid:31)c 0,9102 1 0,9685 metanol 3,67E-05 0 9,81E-05 axit axetic 1,68E-06 0 1,93E-06 n-propanol 4,26E-05 0 0,0049 iso-propanol 3,89E-05 0 1,78E-06 iso-butanol 3,84E-05 0 0,0028 iso amyl ancohol 1,49E-04 0 0,0052 2-pentanol 3,78E-05 0 0,0014 glyxerol 1,28E-10 0 5,53E-11 etyl axetat 2,92E-07 0 0 0,3254 0,4612 0,0022 90,93 151,92 28,21 L(cid:3)u l(cid:3)(cid:4)ng, kmol/s
Nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:7), oC
- Thông s’ c a các dòng ra kh(cid:29)i tháp tinh ch(cid:22) COL3: B(cid:10)ng 3-7. Thông s(cid:5) c(cid:11)a các dòng v(cid:12)t li(cid:4)u ra kh(cid:13)i tháp tinh ch(cid:17) COL3 Dòng P1ST D3 B3 FU C(cid:1)u t(cid:2) (ph(cid:30)n mol) etanol 0,8809 0,8863 3,00E-05 0,0229 n(cid:15)(cid:31)c 0,1184 0,1128 0,99996 0,9291 metanol 2,87E-04 6,81E-04 1,63E-06 1,22E-04 axit axetic 1,95E-15 6,31E-17 7,23E-07 2,31E-06 n-propanol 9,60E-07 1,20E-07 5,08E-06 8,73E-03 iso-propanol 3,95E-04 2,66E-04 2,56E-10 3,20E-06 iso-butanol 1,26E-08 7,45E-10 5,81E-07 7,69E-03 iso amyl ancohol 2,62E-12 5,27E-14 1,45E-06 2,50E-02 2-pentanol 3,63E-10 1,24E-11 6,65E-08 6,44E-03 glyxerol 0 7,36E-22 5,54E-11 5,55E-11 etyl axetat 2,97E-07 2,87E-05 5,01E-22 3,12E-15 0,02999 0,003 7,53E-01 0,0023 79,21 77,71 112,52 100,37 L(cid:3)u l(cid:3)(cid:4)ng, kmol/s
Nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:7), oC 97 1 0,9 0,8 0,7 l 0,6 0,5 etanol
n(cid:1)(cid:2)c o
m
n
(cid:7)
h
p 0,4 ,
x 0,3 0,2 0,1 0 1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 81 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-39. Phân b(cid:5) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:14) etanol và n(cid:6)(cid:15)c trong tháp tinh ch(cid:17) COL3. 0,05 0,045 n-propanol 0,04 iso butanol 0,035 2 pentanol l 0,03 iso amyl ancohol 0,025 o
m
n
(cid:7)
h
p ,
x 0,02 0,015 0,01 0,005 0 1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 81 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-40. Phân b(cid:5) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:14) c(cid:11)a các t(cid:16)p ch(cid:8)t chính trong d(cid:18)u fusel trong tháp tinh ch(cid:17)
COL3. - Phân b’ n(cid:14)ng (cid:13)(cid:25) c a các c(cid:27)u t(cid:17) trong tháp COL3: 98 0,0008 metanol 0,0007 0,0006 l 0,0005 0,0004 o
m
n
(cid:7)
h
p 0,0003 ,
x 0,0002 0,0001 0 1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 81 (cid:1)(cid:2)a t(cid:3) (cid:4)(cid:5)nh (cid:4)(cid:6)n (cid:4)áy Hình 3-41. Phân b(cid:5) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:14) c(cid:11)a t(cid:16)p metanol trong tháp tinh ch(cid:17). T+ các phân b’ n(cid:14)ng (cid:13)(cid:25) các c(cid:27)u t(cid:17) d,c theo chi(cid:19)u cao c a tháp ch(cid:15)ng luy(cid:21)n có th(cid:23) th(cid:27)y rõ tính ch(cid:27)t c a t+ng c(cid:27)u t(cid:17) trong tháp tinh ch(cid:22). Các t(cid:28)p iso amyl ancohol, iso-butanol, iso-propanol là các t(cid:28)p trung gian có vùng tích t(cid:18) t’i (cid:13)a t(cid:28)i gi-a tháp ch(cid:15)ng luy(cid:21)n (cid:13)(cid:15)(cid:16)c tách ra thành m(cid:25)t dòng s(cid:26)n ph&m ph(cid:18) là d(cid:30)u fusel. D(cid:30)u fusel (cid:13)(cid:15)(cid:16)c l(cid:27)y ra kh(cid:29)i tháp ch(cid:15)ng tinh ch(cid:22) c(cid:14)n t(cid:28)i (cid:13)(a 78, (cid:13)(cid:15)(cid:16)c làm l(cid:28)nh
t(cid:31)i nhi(cid:21)t (cid:13)(cid:25) 28oC r(cid:14)i qua thi(cid:22)t b(cid:24) trích ly phân l(cid:31)p v(cid:31)i dung môi là n(cid:15)(cid:31)c, do t(cid:14)n t(cid:28)i cân b.ng pha l(cid:29)ng – l(cid:29)ng nên h$n h(cid:16)p d(cid:30)u fusel s/ phân thành hai l(cid:31)p, d(cid:30)u n0i (cid:20) trên (cid:13)(cid:15)(cid:16)c l(cid:27)y ra ngoài, còn dòng n(cid:15)(cid:31)c hoàn tan m(cid:25)t ph(cid:30)n etanol và t(cid:28)p ch(cid:27)t (cid:13)(cid:15)(cid:16)c K(cid:4)t qu(cid:6) tính toán cho thi(cid:4)t b(cid:7) trích ly tách d(cid:8)u fusel : quay l(cid:28)i tháp tinh ch(cid:22) COL3. Dòng 3 4 FUSEL C(cid:1)u t(cid:2) (ph(cid:30)n mol) etanol 0,0229 0,0172 0,0877 n(cid:15)(cid:31)c 0,9291 0,9685 0,4829 metanol 1,22E-04 9,81E-05 3,94E-04 axit axetic 2,31E-06 1,93E-06 6,62E-06 n-propanol 0,0087 0,0049 0,0524 iso-propanol 3,20E-06 1,78E-06 1,92E-05 B(cid:10)ng 3-8. Thông s(cid:5) c(cid:11)a các dòng v(cid:12)t li(cid:4)u vào và ra kh(cid:13)i thi(cid:17)t b(cid:19) phân ly tách d(cid:18)u 99 0,0077 0,0028 0,0632 iso-butanol 0,025 0,0052 0,2492 iso amyl ancohol 0,0064 0,0013 0,0642 2-pentanol 5,55E-11 5,53E-11 5,79E-11 glyxerol 3,12E-15 0 0 etyl axetat 0,00235 0,0022 0,00019 25 28 28 L(cid:3)u l(cid:3)(cid:4)ng, kmol/s
Nhi(cid:5)t (cid:6)(cid:7), oC Sau khi qua h(cid:21) th’ng tinh ch(cid:22) 3 tháp, etanol thu (cid:13)(cid:15)(cid:16)c có n(cid:14)ng (cid:13)(cid:25) các t(cid:28)p ch(cid:27)t khác (cid:13)(cid:19)u nh(cid:29) h(cid:12)n ch# tiêu c a c(cid:14)n trung tính ngo(cid:28)i tr+ metanol. Do v)y, c(cid:30)n ti(cid:22)n hành tinh ch(cid:22) l(cid:28)i trong tháp ch(cid:15)ng luy(cid:21)n th! 4 - tháp tinh ch(cid:22) l(cid:28)i. Ngoài ra, hàm l(cid:15)(cid:16)ng các t(cid:28)p ch(cid:27)t iso-propanol, n-propanol, iso-butanol, iso amyl ancohol trong d(cid:30)u fusel còn th(cid:27)p. Mu’n nâng cao (cid:13)(cid:15)(cid:16)c hàm l(cid:15)(cid:16)ng các t(cid:28)p ch(cid:27)t này (cid:13)(cid:23) s(cid:17) d(cid:18)ng nh(cid:15) m(cid:25)t s(cid:26)n ph&m th(cid:15)(cid:12)ng m(cid:28)i c(cid:30)n ti(cid:22)n hành ch(cid:15)ng luy(cid:21)n ti(cid:22)p d(cid:30)u fusel. Vi(cid:21)c l1p thêm tháp tinh ch(cid:22) d(cid:30)u fusel, ch# (cid:13)(cid:15)(cid:16)c ti(cid:22)n hành khi mà l(cid:15)(cid:16)ng d(cid:30)u fusel nh)n (cid:13)(cid:15)(cid:16)c t+ tháp tinh ch(cid:22) COL3 (cid:13) l(cid:31)n, khi n2ng su(cid:27)t c a c(cid:26) h(cid:21) th’ng ph(cid:26)i l(cid:31)n. L(cid:15)(cid:16)ng nhi(cid:21)t tiêu t’n dùng (cid:13)(cid:23) (cid:13)un bay h(cid:12)i (cid:13)áy tháp cho các tháp COL1, COL2, COL3 trong s(cid:12) (cid:13)(cid:14) c(cid:12) b(cid:26)n: • L(cid:15)(cid:16)ng h(cid:12)i (cid:13)’t c(cid:30)n cung c(cid:27)p cho tháp COL1: 1,95 (kg/s) • L(cid:15)(cid:16)ng h(cid:12)i (cid:13)’t c(cid:30)n cung c(cid:27)p cho tháp COL2: 1,2 (kg/s) • L(cid:15)(cid:16)ng h(cid:12)i (cid:13)’t c(cid:30)n cung c(cid:27)p cho tháp COL3: 7,22 (kg/s) T0ng l(cid:15)(cid:16)ng nhi(cid:21)t c(cid:30)n cung c(cid:27)p là: 10,37 kg h(cid:12)i (cid:13)’t có P = 5at. N2ng su(cid:27)t c(cid:14)n s(cid:26)n ph&m x(cid:27)p x#: 0,03 kmol/s = 1,28 kg/s. L(cid:15)(cid:16)ng h(cid:12)i (cid:13)’t (h(cid:12)i n(cid:15)(cid:31)c bão hoà (cid:20) 5at) tiêu hao tính trên m(cid:25)t (cid:13)(cid:12)n v(cid:24) s(cid:26)n ph&m s/ kho(cid:26)ng: 8,1 (kg h(cid:12)i/1kg c(cid:14)n s(cid:26)n ph&m). 100 3.3.2 - (cid:1)NG D(cid:2)NG MÔ HÌNH T(cid:3)NG QUÁT C(cid:4)A THÁP CH(cid:5)NG LUY(cid:6)N (cid:7)(cid:8) T(cid:3)NG H(cid:9)P CÁC S(cid:10) (cid:7)(cid:11) TINH CH(cid:12): Phân tích s(cid:13) (cid:14)(cid:15) tinh ch(cid:16) c(cid:13) b(cid:17)n g(cid:15)m ba tháp cho th(cid:18)y sau tháp tinh ch(cid:16) COL3, s(cid:17)n ph(cid:19)m c(cid:15)n th(cid:20)c ph(cid:19)m (cid:14)ã h(cid:21)u nh(cid:22) không còn các t(cid:23)p ch(cid:18)t thu(cid:24)c nhóm (cid:14)(cid:21)u, nhóm cu(cid:25)i và nhóm trung gian. Nh(cid:22) v(cid:26)y có th(cid:27) kh(cid:28)ng (cid:14)(cid:29)nh nguyên t(cid:30)c tách theo nhóm (cid:14)ã gi(cid:17)m (cid:14)áng k(cid:27) s(cid:25) l(cid:24) trình tách và cho phép ti(cid:16)n (cid:14)(cid:16)n vùng các l(cid:24) trình tách t(cid:25)i (cid:22)u. (cid:7)(cid:27) thu c(cid:15)n ch(cid:18)t l(cid:22)(cid:31)ng cao, tách tri t (cid:14)(cid:27) metanol có th(cid:27) s! d"ng thêm m(cid:24)t tháp tinh ch(cid:16) trong s(cid:13) (cid:14)(cid:15). (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:3)(cid:6)(cid:7)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:3)(cid:12)(cid:6)(cid:13)(cid:10)(cid:11)(cid:3)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:7)(cid:10)(cid:3)(cid:11)(cid:17)(cid:18)(cid:10)(cid:3)(cid:8)(cid:17)(cid:19)(cid:20)(cid:3)(cid:21)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:18)(cid:20)
(cid:14)(cid:22)(cid:23)(cid:3)(cid:24)(cid:17)(cid:7)(cid:12)(cid:3)(cid:8)(cid:25)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:20)(cid:3)(cid:1)(cid:15)(cid:26)(cid:8)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:13)(cid:27)(cid:10)(cid:11) MIX1 H2O-1 D2 COL4 COL2 P1 D1 1 D3 6 COL3 P2 P2RD COL1 P4 P1ST B2 F DEC HX1 FU FUSEL 3 HS1 B3 P3 REC 4 + F: Nguyên li u (d(cid:18)m chín)
(cid:1)(cid:2)$(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)%&’(cid:20)((cid:23)(cid:2)(cid:17)(cid:22))’(cid:2)&(cid:22)*(cid:28)(cid:2)(cid:24)(cid:9)+(cid:23)(cid:14)
+ P1ST: S(cid:17)n ph(cid:19)m etanol tinh ch(cid:16)
(cid:1)(cid:2),(cid:6)-(cid:8)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)-.(cid:23)(cid:2)(cid:11)(cid:9)/(cid:28)(cid:2)012’(cid:2)(cid:19)(cid:12)(cid:20)(cid:17)(cid:22)(cid:24)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:14)
+ FU: D(cid:21)u fusel
(cid:1)(cid:2)$3(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:30)4’(cid:2)$’5(cid:19)(cid:17)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:30)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:31)(cid:12)(cid:9)(cid:16)(cid:23)(cid:29)(cid:17)(cid:2)(cid:24)(cid:13)(cid:23)&(cid:2)(cid:23)&(cid:9)(cid:22))(cid:11)(cid:14)
+ D3: Etanol công nghi p
(cid:1)(cid:2),(cid:15)6(cid:30)(cid:7)(cid:2)(cid:2)-.(cid:23)(cid:2)(cid:11)(cid:9)/(cid:28)(cid:2)012’(cid:2)(cid:19)(cid:12)(cid:20)(cid:17)(cid:22)(cid:24)(cid:2)712(cid:24)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:2)(cid:17)(cid:26)(cid:22)
+ P2RD: S(cid:17)n ph(cid:19)m etanol (cid:14)(cid:22)(cid:31)c tinh ch(cid:16) l(cid:23)i
(cid:1)(cid:2)(cid:30)8(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:3)9(cid:23)(cid:2)(cid:9)(cid:13)(cid:22)(cid:14)
+ D4: C(cid:15)n hôi + COL1: Tháp thô
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:9)(cid:13)(cid:14)
+ COL2: Tháp an(cid:14)ehyt
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:15)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:9)(cid:20)(cid:18)(cid:19)(cid:14)
+ COL3: Tháp tinh ch(cid:16)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:2)(cid:17)(cid:26)(cid:22)(cid:2)(cid:27)(cid:2)(cid:12)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:28)(cid:19)(cid:12)(cid:9)(cid:16)(cid:23)(cid:29)(cid:17)(cid:14)
+ COL4: Tháp tinh ch(cid:16) l(cid:23)i – tách metanol
(cid:1)(cid:2)(cid:30)(cid:31)(cid:3)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:22)(cid:25)(cid:12)(cid:2) !(cid:2)(cid:11)(cid:9)"(cid:23)(cid:2)(cid:17)#(cid:11)(cid:14)
+ DEC: Thi(cid:16)t b(cid:29) phân l&p Hình 3-42. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) tinh ch(cid:4) g(cid:3)m 4 tháp,làm vi(cid:5)c (cid:6) áp su(cid:7)t th(cid:8)(cid:9)ng. 3.3.2.1. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) tinh ch(cid:4) 4 tháp có k(cid:4)t n(cid:5)i thêm tháp tinh ch(cid:4) l(cid:6)i COL4 (cid:2)(cid:7) tách
metanol. N(cid:15)ng (cid:14)(cid:24) metanol sau khi ra kh#i tháp tinh ch(cid:16) c(cid:15)n còn khá cao. Do v(cid:26)y c(cid:21)n ti(cid:16)n hành tinh ch(cid:16) l(cid:23)i, (cid:14)(cid:27) lo(cid:23)i b# t(cid:23)p metanol ra kh#i s(cid:17)n ph(cid:19)m. H$n h(cid:31)p vào tháp tinh ch(cid:16) l(cid:23)i, có n(cid:15)ng (cid:14)(cid:24) etanol ~96%V. Dòng (cid:14)%nh D (cid:14)(cid:22)(cid:31)c l(cid:18)y ra v&i l(cid:22)u l(cid:22)(cid:31)ng nh# kho(cid:17)ng 3% so v&i dòng h$n h(cid:31)p vào tháp. 101 T(cid:23)p ch(cid:18)t metanol cùng các t(cid:23)p (cid:14)(cid:21)u (cid:14)(cid:22)(cid:31)c tách ra t’ v(cid:29) trí (cid:14)%nh tháp, còn etanol (cid:14)(cid:22)(cid:31)c l(cid:18)y ra t(cid:23)i v(cid:29) trí (cid:14)áy tháp ch(cid:22)ng luy n. K(cid:1)t qu(cid:2) tính toán cho tháp tinh ch(cid:1) l(cid:3)i COL4: theo s(cid:13) (cid:14)(cid:15) hình 3-42 - Các thông s(cid:25) c(a tháp tinh ch(cid:16) l(cid:23)i COL4: S(cid:25) (cid:14))a : 60 V(cid:29) trí (cid:14))a ti(cid:16)p li u : 18 (so v&i (cid:14)%nh tháp) (cid:7)(cid:22)*ng kính : 1,93 m Ch% s(cid:25) h(cid:15)i l(cid:22)u R : 203,64 Dòng h(cid:15)i l(cid:22)u : Nhi t (cid:14)(cid:24) (cid:14)%nh : •
•
•
•
•
•
• Nhi t (cid:14)(cid:24) (cid:14)áy : 0,169 (kmol/s)
77,6 oC
86,4 oC - Thành ph(cid:21)n c(a các dòng vào và ra kh#i tháp COL4: Dòng 6 D4 P2RD C(cid:8)u t(cid:9) (ph(cid:21)n mol) 0,8806 0,8889 0,8803 etanol
n(cid:22)&c 0,1187 0,1010 0,1192 metanol 2,86E-04 0,01 1,00E-05 axit axetic 2,09E-15 4,98E-27 2,15E-15 n-propanol 1,11E-06 2,00E-12 1,14E-06 iso-propanol 3,95E-04 3,77E-05 4,05E-04 iso-butanol 1,51E-08 4,09E-17 1,55E-08 iso amyl ancohol 3,04E-12 2,15E-27 3,13E-12 2-pentanol 4,46E-10 2,03E-21 4,59E-10 glyxerol 0 0 0 etyl axetat 3,00E-07 1,09E-05 2,89E-23 0,03 8,30E-04 0,0292 79,5 77,6 86,4 L(cid:10)u l(cid:10)(cid:11)ng, kmol/s
Nhi(cid:12)t (cid:2)(cid:13), oC B(cid:10)ng 3-9. Thành ph(cid:11)n c(cid:12)a các dòng vào và ra kh(cid:13)i tháp COL4 Quá trình tinh ch(cid:16) l(cid:23)i (cid:14)(cid:22)(cid:31)c ti(cid:16)n hành v&i h$n h(cid:31)p (cid:14)(cid:21)u vào có n(cid:15)ng (cid:14)(cid:24) cao c(a etanol. N(cid:15)ng (cid:14)(cid:24) etanol t(cid:23)i (cid:14)áy c(a tháp ch(cid:22)ng luy n ch% gi(cid:17)m (cid:14)i m(cid:24)t l(cid:22)(cid:31)ng nh# so v&i n(cid:15)ng (cid:14)(cid:24) etanol vào tháp ch(cid:22)ng luy n. 102 Dòng s(cid:17)n ph(cid:19)m P2RD có n(cid:15)ng (cid:14)(cid:24) t(cid:23)p ch(cid:18)t metanol (cid:14)(cid:23)t 1.10-5 ph(cid:21)n mol, n(cid:15)ng (cid:14)(cid:24) c(cid:15)n s(cid:17)n ph(cid:19)m h(cid:13)n 0,88 ph(cid:21)n mol, các t(cid:23)p ch(cid:18)t khác h(cid:21)u nh(cid:22) không còn (tr’ iso propanol) (cid:14)ã (cid:14)(cid:23)t ch(cid:18)t l(cid:22)(cid:31)ng c(cid:15)n th(cid:20)c ph(cid:19)m theo TCVN 1051-71. B1 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:3)(cid:6)(cid:7)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:3)(cid:12)(cid:6)(cid:13)(cid:10)(cid:11)(cid:3)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:7)(cid:10)(cid:3)(cid:11)(cid:17)(cid:18)(cid:10)(cid:3)(cid:8)(cid:17)(cid:19)(cid:20)(cid:3)(cid:28)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:18)(cid:20)
(cid:14)(cid:22)(cid:23)(cid:3)(cid:24)(cid:17)(cid:7)(cid:12)(cid:3)(cid:8)(cid:25)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:20)(cid:3)(cid:1)(cid:15)(cid:26)(cid:8)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:13)(cid:27)(cid:10)(cid:11) COL5 MIX1 D4 H2O-1 21 D2 COL4 COL2 5 P1 D1 1 D3 6 COL3 22 P2 P2RD P4 COL1 2 HS2 40 P1ST B2 F DEC HX1 HX2 HS3 3 FU HS1 B3 39 FUSEL P6 P3 REC 4 + F: Nguyên li u (d(cid:18)m chín)
(cid:1)(cid:2)$(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)%&’(cid:20)((cid:23)(cid:2)(cid:17)(cid:22))’(cid:2)&(cid:22)*(cid:28)(cid:2)(cid:24)(cid:9)+(cid:23)(cid:14)
+ P1ST: S(cid:17)n ph(cid:19)m etanol tinh ch(cid:16)
(cid:1)(cid:2),(cid:6)-(cid:8)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)-.(cid:23)(cid:2)(cid:11)(cid:9)/(cid:28)(cid:2)012’(cid:2)(cid:19)(cid:12)(cid:20)(cid:17)(cid:22)(cid:24)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)$3(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:30)4’(cid:2)$’5(cid:19)(cid:17)(cid:14)
+ FU: D(cid:21)u fusel
(cid:1)(cid:2)(cid:30)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:31)(cid:12)(cid:9)(cid:16)(cid:23)(cid:29)(cid:17)(cid:2)(cid:24)(cid:13)(cid:23)&(cid:2)(cid:23)&(cid:9)(cid:22))(cid:11)(cid:14)
(cid:1)(cid:2),(cid:15)6(cid:30)(cid:7)(cid:2)(cid:2)-.(cid:23)(cid:2)(cid:11)(cid:9)/(cid:28)(cid:2)012’(cid:2)(cid:19)(cid:12)(cid:20)(cid:17)(cid:22)(cid:24)(cid:2)712(cid:24)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:2)(cid:17)(cid:26)(cid:22)
(cid:1)(cid:2)(cid:30)8(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:3)9(cid:23)(cid:2)(cid:9)(cid:13)(cid:22)(cid:14) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:9)(cid:13)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:15)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:9)(cid:20)(cid:18)(cid:19)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:2)(cid:17)(cid:26)(cid:22)(cid:2)(cid:27)(cid:2)(cid:12)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:28)(cid:19)(cid:12)(cid:9)(cid:16)(cid:23)(cid:29)(cid:17)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5):(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:16)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:19)(cid:2);’5(cid:19)(cid:17)
(cid:1)(cid:2)(cid:30)(cid:31)(cid:3)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:22)(cid:25)(cid:12)(cid:2) !(cid:2)(cid:11)(cid:9)"(cid:23)(cid:2)(cid:17)#(cid:11)(cid:14) + COL1: Tháp thô
+ COL2: Tháp an(cid:14)ehyt
+ COL3: Tháp tinh ch(cid:16)
+ COL4: Tháp tinh ch(cid:16) l(cid:23)i – tháp metanol + D3: etanol công nghi p
+ P2RD: S(cid:17)n ph(cid:19)m etanol tinh ch(cid:16) l(cid:23)i
+ COL5: Tháp tinh ch(cid:16) fusel
+ D4: C(cid:15)n hôi
+ DEC: Thi(cid:16)t b(cid:29) phân l&p
Hình 3-43. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) tinh ch(cid:4) c(cid:3)n g(cid:3)m 5 tháp, làm vi(cid:5)c (cid:6) áp su(cid:7)t th(cid:8)(cid:9)ng
K(cid:1)t qu(cid:2) tính toán cho tháp fusel COL5: 3.3.2.2. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) tinh ch(cid:4) c(cid:3)n 5 tháp có k(cid:4)t n(cid:5)i thêm tháp fusel COL5: 20 S(cid:25) (cid:14))a : V(cid:29) trí (cid:14))a ti(cid:16)p li u : 15 (so v&i (cid:14)%nh tháp) Ch% s(cid:25) h(cid:15)i l(cid:22)u R: Nhi t (cid:14)(cid:24) (cid:14)%nh : - Các thông s(cid:25) c(a tháp COL5:
•
•
•
•
• Nhi t (cid:14)(cid:24) (cid:14)áy : 3
89,1 oC
131,3 oC - Thông s(cid:25) c(a các dòng vào và ra kh#i tháp COL5: 103 Dòng 40 21 22 C(cid:8)u t(cid:9) (ph(cid:21)n mol) etanol 0,0742 0,0891 1,33E-06 n(cid:22)&c 0,4746 0,5698 9,60E-08 metanol 3,92E-04 4,71E-04 3,61E-10 axit axetic 6,94E-06 7,94E-06 1,98E-06 n-propanol 0,0533 0,0640 4,89E-05 iso-propanol 1,13E-05 1,36E-05 5,60E-10 iso-butanol 0,0666 0,0799 6,50E-04 iso amyl ancohol 0,2630 0,1171 0,9899 2-pentanol 0,0679 0,0797 0,0094 glyxerol 6,21E-11 1,61E-35 3,71E-10 etyl axetat 0 0 0 0,00018 0,00015 3,01E-05 25,31 89,08 131,3 L(cid:10)u l(cid:10)(cid:11)ng, kmol/s
Nhi(cid:12)t (cid:2)(cid:13), oC B(cid:10)ng 3-10. Thông s(cid:14) c(cid:12)a các dòng vào và ra kh(cid:13)i tháp COL5 Tháp COL5 có nhi m v" thu h(cid:15)i d(cid:21)u fusel + d(cid:23)ng s(cid:17)n ph(cid:19)m ph". Sau khi (cid:14)(cid:22)(cid:31)c tách ra + tháp tinh ch(cid:16) COL3, phân l&p + trong thi(cid:16)t b(cid:29) phân ly DEC, dòng d(cid:21)u (cid:14)(cid:22)(cid:31)c (cid:14)(cid:22)a vào tháp COL5 có n(cid:15)ng (cid:14)(cid:24) iso amyl ancohol là 0,26 ph(cid:21)n mol. Ra kh#i tháp COL5, dòng s(cid:17)n ph(cid:19)m d(cid:21)u fusel có n(cid:15)ng (cid:14)(cid:24) là 0,99 ph(cid:21)n mol. Nh(cid:22) v(cid:26)y, quá trình tinh ch(cid:16) là khá t(cid:25)t. 104 3.3.3. T(cid:3)NG H(cid:9)P S(cid:10) (cid:7)(cid:11) TINH CH(cid:12) G(cid:11)M 6 THÁP CÓ DÒNG TU,N HOÀN: Khi s(cid:17)n xu(cid:18)t v&i n-ng su(cid:18)t l&n, có th(cid:27) th(cid:18)y r.ng l(cid:22)(cid:31)ng etanol m(cid:18)t mát theo dòng c(cid:15)n (cid:14)(cid:21)u trên các tháp COL2, COL3, COL4 là khá l&n. Thu h(cid:15)i l(cid:22)(cid:31)ng etanol m(cid:18)t mát này (cid:14)(cid:27) tinh ch(cid:16) l(cid:23)i s/ gi(cid:17)m (cid:14)(cid:22)(cid:31)c chi phí cho quá trình, k(cid:16)t n(cid:25)i thêm tháp COL6 vào s(cid:13) (cid:14)(cid:15) tinh ch(cid:16) (cid:14)(cid:27) gi(cid:17)i quy(cid:16)t nhi m v" này. Theo s(cid:13) (cid:14)(cid:15) này, các dòng c(cid:15)n (cid:14)(cid:21)u D2, D3, D4 (cid:14)(cid:22)(cid:31)c t(cid:26)p trung l(cid:23)i và (cid:14)(cid:22)a vào
tháp COL6 + (cid:14))a th0 15, trên (cid:14)%nh tháp, b1 sung dòng n(cid:22)&c nóng 90oC t(cid:23)i (cid:14))a s(cid:25) 2. Dòng c(cid:15)n thu h(cid:15)i 14 (cid:14)ã (cid:14)(cid:22)(cid:31)c tách h(cid:21)u h(cid:16)t t(cid:23)p ch(cid:18)t (cid:14)(cid:21)u và l(cid:22)(cid:31)ng c(cid:15)n m(cid:18)t mát theo 14 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:3)(cid:6)(cid:7)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:3)(cid:12)(cid:6)(cid:13)(cid:10)(cid:11)(cid:3)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:7)(cid:10)(cid:3)(cid:29)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:18)(cid:20)(cid:3)
(cid:12)(cid:30)(cid:3)(cid:31) (cid:10)(cid:11)(cid:3)(cid:6)(cid:5)(cid:17)(cid:3)(cid:14)(cid:13)(cid:15)(cid:3)!"#(cid:3)(cid:14)(cid:22)(cid:23)(cid:3)(cid:24)(cid:17)(cid:7)(cid:12)(cid:3)(cid:8)(cid:25)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:20)(cid:3)(cid:1)(cid:15)(cid:26)(cid:8)(cid:3)(cid:8)(cid:6)(cid:13)(cid:27)(cid:10)(cid:11) 13 COL6 B1 20 8 MIX2 7 P7 11 D2 10 D4 COL5 COL4 MIX1 21 H2O-1 B1 COL2 D3 5 P1 D1 1 COL3 6 22 P2 COL1 P4 P2RD 2 HS2 40 P1ST B2 F DEC HX1 HX2 HS3 FU 3 HS1 B3 39 FUSEL P6 P3 REC 4 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:9)(cid:13)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:15)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:9)(cid:20)(cid:18)(cid:19)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:2)(cid:17)(cid:26)(cid:22)(cid:2)(cid:27)(cid:2)(cid:12)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:28)(cid:19)(cid:12)(cid:9) (cid:16)(cid:23)(cid:29)(cid:17)(cid:14)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5):(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:16)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:19)(cid:2);’5(cid:19)(cid:17)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)<(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:2)(cid:12)(cid:9)’(cid:2)(cid:9)9(cid:22)(cid:2)(cid:24)9(cid:23)
(cid:1)(cid:2)(cid:30)(cid:31)(cid:3)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:8)(cid:9)(cid:22)(cid:25)(cid:12)(cid:2) !(cid:2)(cid:11)(cid:9)"(cid:23)(cid:2)(cid:17)#(cid:11)(cid:14) + COL6: Tháp thu h(cid:15)i etanol
(cid:1)(cid:2)$(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)%&’(cid:20)((cid:23)(cid:2)(cid:17)(cid:22))’(cid:2)&(cid:22)*(cid:28)(cid:2)(cid:24)(cid:9)+(cid:23)(cid:14)
(cid:1)(cid:2),(cid:6)-(cid:8)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)-.(cid:23) (cid:2)(cid:11)(cid:9)/(cid:28)(cid:2)012’(cid:2)(cid:19)(cid:12)(cid:20)(cid:17)(cid:22)(cid:24)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:14)
+ P1ST: S(cid:17)n ph(cid:19)m etanol tinh ch(cid:16)
+ DEC: Thi(cid:16)t b(cid:29) phân l&p
(cid:1)(cid:2)$3(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:30)4’ (cid:2)$’5(cid:19)(cid:17)(cid:14)
+ FU: D(cid:21)u fusel
+ F: Nguyên li u (d(cid:18)m chín)
(cid:1)(cid:2)(cid:30)(cid:21)(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:31)(cid:12)(cid:9) (cid:16)(cid:23)(cid:29)(cid:17)(cid:2)(cid:24)(cid:13)(cid:23)&(cid:2)(cid:23)&(cid:9)(cid:22))(cid:11)(cid:14)
(cid:1)(cid:2),(cid:15)6(cid:30)(cid:7)(cid:2)(cid:2)-.(cid:23)(cid:2)(cid:11)(cid:9)/(cid:28)(cid:2)012’(cid:2)(cid:19)(cid:12)(cid:20)(cid:17)(cid:22)(cid:24)(cid:2)712(cid:24)(cid:2)(cid:12)(cid:22)(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:2)(cid:17)(cid:26)(cid:22)
+ P2RD: S(cid:17)n ph(cid:19)m etanol tinh ch(cid:16) l(cid:23)i
(cid:1)(cid:2)(cid:30)8(cid:7)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:3)9(cid:23)(cid:2)(cid:9)(cid:13)(cid:22)(cid:14) + COL1: Tháp thô
+ COL2: Tháp an(cid:14)ehyt
+ COL3: Tháp tinh ch(cid:16)
+ COL4: Tháp tinh ch(cid:16) l(cid:23)i – tháp metanol + D3: etanol công nghi p
+ COL5: Tháp tinh ch(cid:16) fusel + D4: C(cid:15)n hôi Hình 3-44. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) tinh ch(cid:4) c(cid:3)n 6 tháp, có dòng thu h(cid:3)i l(cid:8)u, làm vi(cid:5)c (cid:6) áp su(cid:7)t th(cid:8)(cid:9)ng dòng 13 (cid:14)ã gi(cid:17)m (cid:14)áng k(cid:27). K(cid:1)t qu(cid:2) tính toán tháp thu h(cid:4)i c(cid:4)n COL6: 20 - Các thông s(cid:25) c(a tháp COL6:
• S(cid:25) (cid:14))a :
• V(cid:29) trí (cid:14))a ti(cid:16)p li u : dòng 11: (cid:14))a 15 (so v&i (cid:14)%nh tháp) dòng 20: (cid:14))a 2; n(cid:22)&c 90 oC; 0,005 kmol/s • Ch% s(cid:25) h(cid:15)i l(cid:22)u R: 14
• Nhi t (cid:14)(cid:24) (cid:14)%nh :
• Nhi t (cid:14)(cid:24) (cid:14)áy : 77,5 oC
80,52 oC 105 Dòng B(cid:10)ng 3-11. Thông s(cid:14) c(cid:12)a các dòng vào và ra kh(cid:13)i tháp COL6
14 11 20 13 C(cid:8)u t(cid:9) (ph(cid:21)n mol) etanol 0,8693 0 0,6231 0,4761 n(cid:22)&c 0,1248 1 0,3516 0,5227 0,0016 0 3,02E-05 0,0010 metanol axit axetic 1,07E-10 0 9,31E-21 6,60E-11 n-propanol 1,28E-06 0 5,58E-10 7,91E-07 iso-propanol 3,43E-04 0 3,32E-04 1,85E-04 2,28E-07 0 4,74E-12 1,40E-07 iso-butanol iso amyl ancohol 2,37E-08 0 1,82E-17 1,46E-08 2-pentanol 6,95E-08 0 7,11E-14 4,28E-08 glyxerol 2,03E-19 0 0 0 etyl axetat 0,0039 0 0,0249 7,31E-06 0,0064 0,005 0,001 0,0104 L(cid:10)u l(cid:10)(cid:11)ng, kmol/s
Nhi(cid:12)t (cid:2)(cid:13), oC 77,78 90 77,5 80,5 - Thông s(cid:25) c(a các dòng vào và ra kh#i tháp COL6: S(cid:13) (cid:14)(cid:15) 6 tháp này c2ng (cid:14)ã tho(cid:17) mãn các yêu c(cid:21)u v3 ch(cid:18)t l(cid:22)(cid:31)ng c(a dòng s(cid:17)n ph(cid:19)m ph" là d(cid:21)u fusel và thu h(cid:15)i c(cid:15)n t’ h$n h(cid:31)p c(cid:15)n (cid:14)(cid:21)u khi n-ng su(cid:18)t làm vi c l&n B(cid:10)ng 3-12. Thành ph(cid:11)n các dòng v(cid:15)t li(cid:5)u chính trong s(cid:1) (cid:2)(cid:3) tinh ch(cid:4) g(cid:3)m 6 tháp , làm vi(cid:5)c (cid:6) áp su(cid:7)t th(cid:8)(cid:9)ng, có k(cid:4)t n(cid:14)i dòng tu(cid:11)n hoàn. Dòng (F) S(cid:14)n ph(cid:15)m
(P1RD) d(cid:16)u fusel
(22) S(cid:14)n ph(cid:15)m
(P2RD) C(cid:8)u t(cid:9) (ph(cid:21)n mol) 0,0637 0,8809 0,8793 0,8804 etanol 0,936 0,1184 0,1203 0,11924 n(cid:22)&c 4,43E-02 2,87E-02 1,00E-05 1,00E-05 metanol 1,03E-02 1,95E-13 2,62E-15 2,13E-15 axit axetic 2,80E-02 9,60E-07 1,71E-06 1,11E-06 n-propanol 2,81E-02 3,95E-04 4,05E-04 4,06E-04 iso-propanol 2,50E-05 1,26E-06 2,59E-08 1,51E-08 iso-butanol 9,73E-02 2,62E-12 4,78E-12 3,06E-12 iso amyl ancohol 2,46E-02 3,63E-10 8,19E-10 4,44E-10 2-pentanol và t-ng (cid:14)(cid:22)(cid:31)c hi u su(cid:18)t thu h(cid:15)i c(cid:15)n. 106 3,15E-02 0 0 0 glyxerol 5,00E-05 2,97E-07 2,68E-23 2,71E-23 etyl axetat 0,5 0,02999 0,0292 0,0293 131,3 79,21 86,4 65 L(cid:10)u l(cid:10)(cid:11)ng, kmol/s
Nhi(cid:12)t (cid:2)(cid:13), oC
Nh(cid:22) v(cid:26)y, s(cid:13) (cid:14)(cid:15) k(cid:16)t n(cid:25)i 6 tháp (cid:14)ã (cid:14)áp 0ng (cid:14)(cid:22)(cid:31)c yêu c(cid:21)u tách các h$n h(cid:31)p nhi3u c(cid:18)u t!, trong dung d(cid:29)ch sau khi tinh ch(cid:16) ch% còn l(cid:23)i hai c(cid:18)u t! là etanol và n(cid:22)&c, còn các nhóm c(cid:18)u t! t(cid:23)p ch(cid:18)t khác (cid:14)ã h(cid:21)u nh(cid:22) không còn. Tuy nhiên, do etanol và n(cid:22)&c có (cid:14)i(cid:27)m (cid:14)(cid:28)ng phí nên quá trình ch(cid:22)ng luy n thông th(cid:22)*ng này không tách tri t (cid:14)(cid:27) (cid:14)(cid:22)(cid:31)c hai c(cid:18)u t! này, nh(cid:22)ng xét v3 yêu c(cid:21)u ch(cid:18)t l(cid:22)(cid:31)ng s(cid:17)n ph(cid:19)m là c(cid:15)n th(cid:20)c ph(cid:19)m thì vi c tách n(cid:22)&c ra kh#i h$n h(cid:31)p (cid:14)(cid:16)n (cid:14)(cid:27) (cid:14)(cid:23)t ch(cid:18)t l(cid:22)(cid:31)ng c(cid:15)n tuy t (cid:14)(cid:25)i là không c(cid:21)n thi(cid:16)t. T’ l(cid:24) trình tách (cid:14)ã ch4n, ti(cid:16)n hành tính toán t(cid:25)i (cid:22)u cho quá trình phân tách. Trong (cid:14)i3u ki n giá n-ng l(cid:22)(cid:31)ng (cid:14)ang leo thang nh(cid:22) hi n nay thì n-ng l(cid:22)(cid:31)ng tiêu hao trên m(cid:24)t (cid:14)(cid:13)n v(cid:29) s(cid:17)n ph(cid:19)m (cid:14)ang là m(cid:24)t m"c tiêu t(cid:25)i (cid:22)u hóa (cid:14)(cid:22)(cid:31)c quan tâm trong s(cid:17)n xu(cid:18)t. Vì v(cid:26)y, các nghiên c0u ti(cid:16)p theo s/ t(cid:26)p trung gi(cid:17)i quy(cid:16)t v(cid:18)n (cid:14)3 t(cid:25)i (cid:22)u hoá cho quá trình phân tách h nhi3u c(cid:18)u t! v&i m"c (cid:14)ích gi(cid:17)m tiêu hao n-ng l(cid:22)(cid:31)ng và không làm gi(cid:17)m ch(cid:18)t l(cid:22)(cid:31)ng s(cid:17)n ph(cid:19)m. 107 3.4 - (cid:1)NG D(cid:2)NG MÔ HÌNH T(cid:3)NG QUÁT C(cid:4)A THÁP CH(cid:5)NG LUY(cid:6)N T(cid:3)NG H(cid:7)P S(cid:8) (cid:9)(cid:10) TÁCH CÓ K(cid:11)T N(cid:12)I DÒNG NHI(cid:6)T GI(cid:13)M N(cid:14)NG L(cid:5)(cid:7)NG TIÊU HAO 3.4.1. Nguyên t(cid:1)c t(cid:2)ng h(cid:3)p s(cid:4) (cid:5)(cid:6) tách có k(cid:7)t n(cid:8)i dòng nhi(cid:9)t: Trong ph(cid:15)n 4 (cid:16)ã ti(cid:17)n hành t(cid:18)ng h(cid:19)p (cid:16)(cid:20)(cid:19)c s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tinh ch(cid:17) g(cid:22)m 6 tháp nh(cid:20) hình 3-44, các tháp làm vi(cid:23)c (cid:24) áp su(cid:25)t th(cid:20)(cid:26)ng, có s(cid:27) d(cid:28)ng các dòng h(cid:22)i l(cid:20)u v(cid:29)t ch(cid:25)t, s(cid:30)n ph(cid:31)m thu (cid:16)(cid:20)(cid:19)c (cid:16) t ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cao. Theo s(cid:21) (cid:16)(cid:22) hình 3-44, l(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)!t tiêu hao tính trên m"t (cid:16)(cid:21)n v# s(cid:30)n ph(cid:31)m s$ (cid:16)(cid:20)(cid:19)c tính toán nh(cid:20) sau: + T(cid:18)ng l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t tiêu th(cid:28) trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22): 28, 874 MW. + N%ng su(cid:25)t c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m: 0,03 kmol/s. + N(cid:22)ng (cid:16)" c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m: 0,88 ph(cid:15)n mol. + L(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)!t tiêu th(cid:28) trong các tháp kho(cid:30)ng : 10 kg h(cid:21)i n(cid:20)&c bão hoà (cid:24) 151oC (5 at)/ 1 kg c(cid:22)n thành ph(cid:31)m. Nh(cid:20) v(cid:29)y, có th’ th(cid:25)y r(ng, l(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)!t s(cid:27) d(cid:28)ng (cid:24) (cid:16)ây là khá l&n, (cid:16)i)u này s$ làm t%ng giá thành c*a s(cid:30)n ph(cid:31)m và s$ gây khó kh%n cho nhà s(cid:30)n xu(cid:25)t c+ng nh(cid:20) ng(cid:20)(cid:26)i tiêu dùng. Do (cid:16)ó c(cid:15)n thi(cid:17)t ph(cid:30)i có các nghiên c,u k- h(cid:21)n v) m.t tiêu th(cid:28) n%ng l(cid:20)(cid:19)ng cho t/ng tháp tinh ch(cid:17) trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) và (cid:16)(cid:20)a ra các ph(cid:20)(cid:21)ng án k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t trong các tháp nh(m gi(cid:30)m thi’u l(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)!t tiêu hao mà không làm (cid:30)nh h(cid:20)(cid:24)ng (cid:16)(cid:17)n ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng và n%ng su(cid:25)t s(cid:30)n ph(cid:31)m c*a s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tách. Các dòng nhi(cid:23)t trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) (cid:16)(cid:20)(cid:19)c k(cid:17)t n!i d0a trên nguyên t1c l(cid:25)y h(cid:21)i có nhi(cid:23)t (cid:16)" và áp su(cid:25)t cao trên (cid:16)2nh c*a tháp này làm h(cid:21)i (cid:16)!t cho thi(cid:17)t b# (cid:16)un sôi (cid:24) (cid:16)áy c*a (cid:16)áy tháp kia. Nh(cid:20) v(cid:29)y, các tháp s$ ph(cid:30)i s(cid:27) d(cid:28)ng ph(cid:20)(cid:21)ng pháp c(cid:25)p nhi(cid:23)t gián ti(cid:17)p cho thi(cid:17)t b# (cid:16)un bay h(cid:21)i khác v&i s(cid:21) (cid:16)(cid:22) hình 3-44 là dùng h(cid:21)i (cid:16)!t tr0c ti(cid:17)p (cid:16)’ c(cid:25)p nhi(cid:23)t. (cid:9)’ có th’ k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t, các tháp trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) ph(cid:30)i làm vi(cid:23)c (cid:24) các áp su(cid:25)t khác nhau và s(cid:27) d(cid:28)ng dòng h(cid:21)i có l(cid:20)u l(cid:20)(cid:19)ng l&n làm ch(cid:25)t t(cid:30)i nhi(cid:23)t. (cid:5)u (cid:16)i’m c*a ph(cid:20)(cid:21)ng pháp này là ti(cid:17)t ki(cid:23)m n%ng l(cid:20)(cid:19)ng tiêu hao, gi(cid:30)m giá thành s(cid:30)n ph(cid:31)m. Tuy v(cid:29)y, nó c+ng có nh(cid:20)(cid:19)c (cid:16)i’m là làm t%ng s! l(cid:20)(cid:19)ng thi(cid:17)t b# (cid:16)un b!c h(cid:21)i (cid:16)áy tháp, t%ng giá thành ch(cid:17) t o thi(cid:17)t b# do tháp làm vi(cid:23)c (cid:24) áp su(cid:25)t cao và quá trình (cid:16)i)u khi’n ph,c t p h(cid:21)n. Tuy nhiên, các tính toán s(cid:21) b" cho th(cid:25)y kh(cid:25)u hao thi(cid:17)t b# có làm t%ng giá thành s(cid:30)n ph(cid:31)m nh(cid:20)ng ch2 t/ 5 – 20% so v&i giá c*a l(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i ti(cid:17)t ki(cid:23)m (cid:16)(cid:20)(cid:19)c. Ví d(cid:28) t i Công ty 108 c(cid:18) ph(cid:15)n c(cid:22)n r(cid:20)(cid:19)u Hà N"i, l(cid:20)(cid:19)ng d(cid:15)u DO (giá 13.000 – 14.000 (cid:16)/kg) tiêu hao (cid:16)’ s(cid:30)n xu(cid:25)t ra 1 lít c(cid:22)n là 0,9kg. Nh(cid:20) v(cid:29)y ch2 tính tiêu hao n%ng l(cid:20)(cid:19)ng (cid:16)ã kho(cid:30)ng 11.000(cid:16) /1 lít c(cid:22)n. H(cid:21)n n3a, hi(cid:23)n nay giá d(cid:15)u trên th(cid:17) gi&i bi(cid:17)n (cid:16)"ng không ng/ng, v(cid:29)y nên gi(cid:30)m l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t tiêu hao là m"t ch2 tiêu h(cid:19)p lý (cid:16)’ gi(cid:30)m giá thành s(cid:30)n ph(cid:31)m. (cid:9)’ k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t hi(cid:23)u qu(cid:30), các tháp ph(cid:30)i làm vi(cid:23)c (cid:24) các áp su(cid:25)t khác nhau và vi(cid:23)c l0a ch4n áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a các tháp tinh ch(cid:17) ph(cid:30)i d0a trên tính ch(cid:25)t hóa lý c*a h(cid:23), (cid:16).c tính c*a các nhóm c(cid:25)u t(cid:27) t p ch(cid:25)t c(cid:15)n tách, yêu c(cid:15)u v) ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng c*a các s(cid:30)n ph(cid:31)m và các (cid:16)i)u ki(cid:23)n k- thu(cid:29)t c*a các tháp tinh ch(cid:17) (có th’ làm vi(cid:23)c (cid:24) áp su(cid:25)t th(cid:20)(cid:26)ng, chân không hay áp su(cid:25)t d(cid:20)). V&i h(cid:23) etanol – n(cid:20)&c s(cid:30)n xu(cid:25)t b(ng ph(cid:20)(cid:21)ng pháp lên men, dòng gi(cid:25)m vào tháp thô
có ch,a m"t l(cid:20)(cid:19)ng CaSO4 hòa tan. 5 nhi(cid:23)t (cid:16)" > 80oC, (cid:16)" hòa tan c*a CaSO4 gi(cid:30)m, nh(cid:20)
v(cid:29)y n(cid:17)u tháp thô làm vi(cid:23)c (cid:24) nhi(cid:23)t (cid:16)" cao h(cid:21)n 80oC, CaSO4 s$ b# k(cid:17)t t*a, (cid:16)óng c.n trên b) m.t (cid:16)6a và thành các !ng truy)n nhi(cid:23)t, gây c(cid:30)n tr(cid:24) quá trình làm vi(cid:23)c c*a tháp. Nh(cid:20) v(cid:29)y, tháp thô ch2 nên làm vi(cid:23)c (cid:24) áp su(cid:25)t chân không. M"t yêu c(cid:15)u v) ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng trong s(cid:30)n xu(cid:25)t c(cid:22)n th0c ph(cid:31)m là gi3 (cid:16)(cid:20)(cid:19)c mùi h(cid:20)(cid:21)ng c*a các este trong quá trình tinh ch(cid:17), do v(cid:29)y (cid:16)’ có c(cid:22)n ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cao (cid:16)áp ,ng (cid:16)(cid:20)(cid:19)c các yêu c(cid:15)u v) c(cid:30)m quan, tháp tinh ch(cid:17) c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m nên (cid:20)u tiên cho làm vi(cid:23)c (cid:24) áp su(cid:25)t chân không. 3.4.2. Thu(cid:10)t toán gi(cid:11)i h(cid:9) l(cid:12)n: S(cid:21) (cid:16)(cid:22) t(cid:18)ng h(cid:19)p 6 tháp khi có k(cid:17)t n!i dòng h(cid:22)i l(cid:20)u n(cid:20)&c r(cid:27)a d(cid:15)u fusel và dòng c(cid:22)n thu h(cid:22)i (cid:16)ã tr(cid:24) thành m"t bài toán có kích c7 khá l&n. Ch2 c(cid:15)n có m"t s0 thay (cid:16)(cid:18)i nh8 v) n(cid:22)ng (cid:16)" (hay m"t thông s! nào (cid:16)ó) c*a m"t c(cid:25)u t(cid:27) b(cid:25)t k9, (cid:24) m"t trong các tháp trên c+ng có th’ d:n t&i s0 không h"i t(cid:28) c*a quá trình gi(cid:30)i h(cid:23). (cid:9).c bi(cid:23)t, khi th0c hi(cid:23)n s(cid:21) (cid:16)(cid:22) k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t gi3a các tháp, vi(cid:23)c tính toán s$ g.p nhi)u khó kh%n, do bài toán quá l&n và khi (cid:16)ó (cid:16)’ gi(cid:30)i h(cid:23), c(cid:15)n ph(cid:30)i ti(cid:17)n hành chia nh8 bài toán. D(cid:20)&i (cid:16)ây là m"t trong nh3ng thu(cid:29)t toán chia nh8 bài toán, (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n trên s(cid:21) (cid:16)(cid:22) sau: - B(cid:20)&c 1: Ng1t các dòng v(cid:29)t li(cid:23)u liên k(cid:17)t gi3a các tháp. - B(cid:20)&c 2: Tính l(cid:15)n l(cid:20)(cid:19)t t/ng tháp theo các thu(cid:29)t toán (cid:16)ã ch4n d0a vào mô hình MESH và l(cid:25)y thông s! (cid:16)(cid:15)u ra c*a tháp tr(cid:20)&c làm thông s! (cid:16)(cid:15)u vào cho tháp sau. - B(cid:20)&c 3: Ki’m tra s0 h"i t(cid:28) c*a các thông s! (cid:16)ã ch4n theo ch2 tiêu: 109 − S S ε≤ yeucau tinhtoan N(cid:17)u (cid:16)i)u ki(cid:23)n trên tho(cid:30) mãn thì k(cid:17)t thúc quá trình tính. Tr(cid:20)(cid:26)ng h(cid:19)p ng(cid:20)(cid:19)c l i, quay S v) b(cid:20)&c 2. Tháp 1 5 (cid:16)ây ch4n thông s! S là dòng ra c*a tháp cu!i cùng (cid:16)(cid:20)(cid:19)c cho h(cid:22)i l(cid:20)u v) s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tu9 Tháp 2 theo yêu c(cid:15)u công ngh(cid:23), k(cid:17)t h(cid:19)p l i v&i các dòng c*a l(cid:15)n tính tr(cid:20)&c và tính l i cho tháp có dòng h(cid:22)i l(cid:20)u. K(cid:17)t thúc tính toán khi sai s! gi3a dòng ra c*a tháp có dòng h(cid:22)i l(cid:20)u và khi Tháp m ch(cid:20)a có h(cid:22)i l(cid:20)u (cid:16) t sai s! cho phép, ho.c Sm dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m (cid:16) t ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cho phép. (S – Sm)/S < ; Thu(cid:29)t toán tính h(cid:23) th!ng l&n (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n trên hình 3-45. Thu(cid:29)t toán này (cid:16)(cid:20)(cid:19)c ,ng d(cid:28)ng r(cid:25)t có hi(cid:23)u qu(cid:30) trong các nghiên c,u K(cid:17)t qu(cid:30) ti(cid:17)p theo, khi có k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t gi3a các tháp Hình 3-45. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) kh(cid:4)i c(cid:5)a thu(cid:6)t toán gi(cid:7)i h(cid:8) l(cid:9)n trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tinh ch(cid:17). 3.4.3. (cid:13)ng d(cid:14)ng thu(cid:10)t toán gi(cid:11)i h(cid:9) l(cid:12)n (cid:5)(cid:15) nghiên c(cid:16)u t(cid:2)ng h(cid:3)p các s(cid:4) (cid:5)(cid:6) tinh ch(cid:7) có k(cid:7)t n(cid:8)i nhi(cid:9)t gi(cid:17)a các tháp: 3.4.3.1. Tính toán ki(cid:1)m tra s(cid:2) (cid:3)(cid:4) tinh ch(cid:5) c(cid:4)n có k(cid:5)t n(cid:6)i nhi(cid:7)t t(cid:8)i Công ty c(cid:9) ph(cid:10)n mía (cid:3)(cid:11)(cid:12)ng Lam S(cid:2)n: (cid:9)ây là m"t dây chuy)n s(cid:30)n xu(cid:25)t (cid:16)(cid:20)(cid:19)c nh(cid:29)p t/ n(cid:20)&c ngoài, có k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t. Các tháp chính trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) làm vi(cid:23)c (cid:24) các áp su(cid:25)t khác nhau. Các dòng v(cid:29)t li(cid:23)u và n%ng l(cid:20)(cid:19)ng (cid:16)(cid:20)(cid:19)c k(cid:17)t n!i theo s(cid:21) (cid:16)(cid:22) hình 3-46. S(cid:21) (cid:16)(cid:22) tinh ch(cid:17) c(cid:22)n t i nhà máy c(cid:22)n Lam S(cid:21)n g(cid:22)m có các tháp chính nh(cid:20) sau: - Tháp ch(cid:20)ng c(cid:25)t thô, ký hi(cid:23)u trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) là tháp T507. - Tháp nâng cao n(cid:22)ng (cid:16)" c(cid:22)n, tách m"t ph(cid:15)n t p ch(cid:25)t n-propanol, ký hi(cid:23)u trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) là tháp T533 110 - Tháp pha loãng, tách các t p ch(cid:25)t (cid:16)(cid:15)u, ký hi(cid:23)u trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) là tháp T552 - Tháp tinh ch(cid:17) c(cid:22)n, tách các t p ch(cid:25)t trung gian, ký hi(cid:23)u trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) là tháp T557 Q3 Q Q 3 19 E1 E4 GIAM H20 Q1 Q5 Q6 V1 16 COL5 COL4 COL1 E12 Q COL3 D5 D4 COL2 D3 F1 Q 21 P4 E5 9 F4 D1 P3 E2 P3 E3 FUSS F3 F2 P2 2 P1 P2 Q PIST SPLIT B4 B2 HEM Q2 Q4 - Tháp tách metanol, ký hi(cid:23)u trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) là tháp T566. Thanh Hoá Hình 3-46. Mô hình s(cid:1) (cid:2)(cid:3) tinh ch(cid:10) 5 tháp theo s(cid:1) (cid:2)(cid:3) c(cid:5)a Công ty c(cid:11) ph(cid:12)n mía (cid:2)(cid:13)(cid:14)ng Lam S(cid:1)n (cid:1)ng d(cid:28)ng thu(cid:29)t toán gi(cid:30)i h(cid:23) l&n (cid:16)’ phân tích ch(cid:17) (cid:16)" làm vi(cid:23)c trong t/ng tháp c*a s(cid:21) (cid:16)(cid:22) hình 3-46. Các k(cid:17)t qu(cid:30) tính toán c(cid:28) th’ cho t/ng tháp (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n sau (cid:16)ây: 3.4.3.1.1. Tháp thô T507: Hình 3-47. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) làm vi(cid:8)c th(cid:15)c t(cid:10) c(cid:5)a tháp thô T507 111 D(cid:25)m chín (cid:16)(cid:20)(cid:19)c b(cid:21)m vào trên (cid:16)2nh c*a tháp thô T507, tháp này có nhi(cid:23)m v(cid:28) tách tri(cid:23)t (cid:16)’ c(cid:22)n ra kh8i d(cid:25)m chín. Dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m c*a tháp này (cid:16)(cid:20)(cid:19)c l(cid:25)y ra (cid:24) (cid:16)6a th, 90 c*a tháp ký hi(cid:23)u là Hi wines và (cid:16)(cid:20)a sang tháp nâng cao n(cid:22)ng (cid:16)" T533. 3.4.3.1.2. Tháp nâng cao n(cid:4)ng (cid:3)(cid:13) T533: C(cid:25)u t o: + Tháp T533 là tháp (cid:16)6a l< có vách ch(cid:30)y tràn. + (cid:9)(cid:20)(cid:26)ng kính tháp D = 1200 mm + S! (cid:16)6a N = 65, kho(cid:30)ng cách (cid:16)6a h = 400 mm + V(cid:29)t li(cid:23)u : thép không g2 SUS 304 Hình 3-48. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) làm vi(cid:8)c th(cid:15)c t(cid:10) c(cid:5)a tháp nâng cao n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) T533 Tháp T533 có nhi(cid:23)m v(cid:28) nâng cao n(cid:22)ng (cid:16)" c(cid:22)n và tách m"t ph(cid:15)n các t p ch(cid:25)t propanol (kho(cid:30)ng t/ (cid:16)6a th, 12 (cid:16)(cid:17)n 20 t/ trên xu!ng) và d(cid:15)u fusel (kho(cid:30)ng t/ (cid:16)6a th, 22 (cid:16)(cid:17)n 30 t/ trên xu!ng). Dòng fusel l(cid:25)y ra (cid:16)(cid:20)(cid:19)c r(cid:27)a b(ng n(cid:20)&c thu d(cid:15)u fusel và h(cid:22)i l i dòng n(cid:20)&c r(cid:27)a v) tháp. Dòng c(cid:22)n l(cid:25)y ra trên (cid:16)2nh tháp (kho(cid:30)ng t/ (cid:16)6a 52 (cid:16)(cid:17)n 62 t/ trên xu!ng) có n(cid:22)ng (cid:16)" c(cid:22)n kho(cid:30)ng t/ 94% (cid:16)(cid:17)n 96% th’ tích (cid:16)(cid:20)(cid:19)c (cid:16)(cid:20)a sang tháp T552. Các thông s! làm vi(cid:23)c c*a tháp nâng cao n(cid:22)ng (cid:16)" T533: 112 MH 6,5 Th(cid:1)c t(cid:2)
6,5 133,1 133 159,8 160 D P T533 FUS F PROPANOL B T533
Áp su(cid:1)t (at)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)(cid:5)nh (oC)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)áy (oC)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) dòng c(cid:6)n P (oC)
S(cid:7) (cid:3)(cid:8)a
F ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
P ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
FUS ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
B ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng) 140
65
47 - 52
5 - 15
37 - 45
67
47 - 55
1 PROPANOL ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
D ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
Ch(cid:5) s(cid:7) h(cid:6)i l(cid:10)u R
T(cid:11) l(cid:2) D/F 136
67
52
9
45
67
55
1
90000
0,0001 B(cid:7)ng 3-13. Mô hình và các thông s(cid:4) làm vi(cid:8)c c(cid:5)a tháp nâng cao n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) T533 1 0,9 0,8 0,7 0,6 etanol 0,5 n(cid:10)(cid:12)c 0,4 ol
m
n
(cid:8)
h
p
,
x 0,3 0,2 0,1 0 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 64 67 (cid:3)(cid:4)a t(cid:5) (cid:6)(cid:7)nh (cid:6)(cid:2)n (cid:6)áy Hình 3-49. Phân b(cid:4) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) etanol, n(cid:13)(cid:9)c trong tháp nâng cao n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) T533 theo mô hình 4,00E-04 n-butanol 3,50E-04 iso butanol 3,00E-04 iso amyl ancohol l 2,50E-04 n propanol 2,00E-04 o
m
n
(cid:8)
h
p , 1,50E-04 x 1,00E-04 5,00E-05 0,00E+00 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 64 67 (cid:3)(cid:4)a t(cid:5) (cid:6)(cid:7)nh (cid:6)(cid:2)n (cid:6)áy Hình 3-50. Phân b(cid:4) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) n-butanol, iso butanol, iso amyl ancohol, n propanol trong tháp nâng
cao n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) T533 theo mô hình Phân b! n(cid:22)ng (cid:16)" c*a các c(cid:25)u t(cid:27) trong tháp nâng cao n(cid:22)ng (cid:16)" T533 theo mô hình: 113 B(cid:7)ng 3-14. Thông s(cid:4) các dòng vào và ra kh(cid:17)i tháp nâng cao n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) T533 theo mô hình F B D FUS P PROPANOL Dòng C(cid:9)u t(cid:10) (ph(cid:13)n mol) etanol 0,2 0,0726 0,8130 0,7653 0,8185 0,6860 n(cid:10)(cid:12)c 0,7998 0,9273 0,1760 0,2345 0,1812 0,3135 an(cid:3)ehyt axetic 2,00E-05 4,79E-12 0,0099 1,11E-07 1,25E-04 2,37E-08 etyl axetat 2,00E-05 9,15E-11 0,0010 3,13E-07 1,31E-04 1,09E-07 n butanol 2,00E-05 2,38E-05 3,68E-10 4,33E-06 2,62E-09 3,09E-05 iso butanol 2,00E-05 2,31E-05 1,22E-08 1,81E-05 5,70E-08 7,88E-05 3,01E-05 iso amyl ancohol 2,00E-05 2,38E-05 5,25E-11 2,97E-06 5,15E-10 n propanol 5,00E-05 5,73E-05 3,14E-07 6,57E-05 9,78E-07 1,90E-04 metanol 5,00E-05 4,35E-05 8,63E-05 7,83E-05 8,04E-05 9,62E-05 L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kg/s 1,5833 1,1108 2,76E-04 0,0333 0,4167 0,0222 5700 3999 0,9925 120 1500 80 L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kg/h Kh(cid:30)o sát ch(cid:17) (cid:16)" làm vi(cid:23)c c*a tháp nâng cao n(cid:22)ng (cid:16)" T533 cho th(cid:25)y, nhi(cid:23)t (cid:16)" (cid:16)2nh và (cid:16)áy phù h(cid:19)p v&i th0c t(cid:17) s(cid:30)n xu(cid:25)t. Phân b! n(cid:22)ng (cid:16)" c*a các t p ch(cid:25)t và k(cid:17)t qu(cid:30) tính toán thành ph(cid:15)n c*a các dòng v(cid:29)t li(cid:23)u cho th(cid:25)y vi(cid:23)c l(cid:25)y t p ch(cid:25)t propanol và fusel khá h(cid:19)p lý, dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m (cid:16) t ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cho phép v) n(cid:22)ng (cid:16)" c*a các t p ch(cid:25)t trung gian. 3.4.3.1.3. Tháp pha loãng T552: Hình 3-51. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) làm vi(cid:8)c c(cid:5)a tháp pha loãng T552 114 C(cid:25)u t o: + Tháp pha loãng T552 là tháp (cid:16)6a l< có vách ch(cid:30)y chuy)n + (cid:9)(cid:20)(cid:26)ng kính tháp D = 1500 mm + S! (cid:16)6a N = 60, kho(cid:30)ng cách (cid:16)6a h = 400 mm + V(cid:29)t li(cid:23)u : thép không g2 SUS 304. Tháp T552 có nhi(cid:23)m v(cid:28) pha loãng dòng c(cid:22)n xu!ng (cid:16)(cid:17)n n(cid:22)ng (cid:16)" kho(cid:30)ng t/ 10% (cid:16)(cid:17)n 15% th’ tích tr(cid:20)&c khi (cid:16)(cid:20)a vào tháp ch(cid:20)ng c(cid:25)t ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cao T557 và tách nhóm t p ch(cid:25)t (cid:16)(cid:15)u. Dòng n(cid:20)&c dùng (cid:16)’ pha loãng là dòng (cid:16)áy c*a tháp T557. Các thông s! làm vi(cid:23)c chính c*a tháp pha loãng T552 (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n trong b(cid:30)ng sau: MH Th(cid:1)c t(cid:2) 6,5 6,5 132 135 – 136,5 164 160 - 163 D T552 P F 7 B 8 148
60
10 - 18
1 - 5
1
60
59 B2 H2O T522
Áp su(cid:1)t (at)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)(cid:5)nh (oC)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)áy (oC)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) dòng c(cid:6)n P (oC)
S(cid:7) (cid:3)(cid:8)a
F ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
7 ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
D ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
B ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
8 ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
P ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
Ch(cid:5) s(cid:7) h(cid:6)i l(cid:10)u R
T(cid:11) l(cid:2) D/F 151
60
18
1
1
60
59
11
100000
0,0001 B(cid:7)ng 3-15. Mô hình và các thông s(cid:4) làm vi(cid:8)c c(cid:5)a tháp pha loãng T552 1 0,9 0,8 0,7 0,6 etanol 0,5 n(cid:10)(cid:12)c 0,4 0,3 0,2 0,1 0 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 Hình 3-52. Phân b(cid:4) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) etanol, n(cid:13)(cid:9)c trong tháp T552 theo mô hình Phân b! n(cid:22)ng (cid:16)" c*a các c(cid:25)u t(cid:27) trong tháp pha loãng T552 theo mô hình: 115 0,025 an(cid:3)ehyt axetic 0,02 l etyl axetat 0,015 0,01 o
m
n
(cid:8)
h
p ,
x 0,005 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 (cid:3)(cid:4)a t(cid:5) (cid:6)(cid:7)nh (cid:6)(cid:2)n (cid:6)áy F 7 8 B D H2O P Dòng C(cid:9)u t(cid:10) (ph(cid:13)n mol) etanol 0,8185 4,16E-29 1,71E-27 0 0,5008 0 0,0451 n(cid:10)(cid:12)c 0,1812 1 1 1 0,4535 1 0,9549 0,022
2,74E-27
0,0237
0,00E+00
1,56E-24 9,71E-06
2,78E-22 1,03E-08
0,00E+00 2,84E-10
1,44E-22 2,36E-07
2,98E-25 8,89E-10 1,25E-04
1,31E-04
8,04E-05
5,70E-08
5,15E-10
9,78E-07
2,62E-09
0,7167
2580 0,00E+00
1,96E-32
2,19E-25
3,75E-24
1,20E-28
1,15E-24
0,00E+00
5,6944
20500 0,00E+00
8,02E-31
9,00E-24
1,54E-22
4,93E-27
4,70E-23
0,00E+00
0,1389
500 0,16
576 0,0011 5,5556
4 20000 0 4,60E-06
0 4,74E-06
0 4,43E-06
0 3,14E-09
0 2,84E-11
0 5,39E-08
0 1,44E-10
6,1111
22000 an(cid:3)ehyt axetic
etyl axetat
n-butanol
iso butanol
iso amyl ancohol
n-propanol
metanol
L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kg/s
L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kg/h Hình 3-53. Phân b(cid:4) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) an(cid:2)ehyt axetic, etyl axetat trong tháp pha loãng T552 theo mô hình
B(cid:7)ng 3-16. Thông s(cid:4) c(cid:5)a các dòng vào và ra kh(cid:17)i tháp pha loãng T552 theo mô hình K(cid:17)t qu(cid:30) tính toán cho th(cid:25)y trong tháp T552 dòng c(cid:22)n (cid:16)ã (cid:16)(cid:20)(cid:19)c pha loãng xu!ng n(cid:22)ng (cid:16)" kho(cid:30)ng 0,045 ph(cid:15)n mol, các t p ch(cid:25)t (cid:16)(cid:15)u an(cid:16)ehyt axetic, etyl axetat t(cid:29)p trung trên (cid:16)2nh tháp và (cid:16)(cid:20)(cid:19)c tách ra kh8i h các t p ch(cid:25)t khá nh8. K(cid:17)t qu(cid:30) nh(cid:29)n (cid:16)(cid:20)(cid:19)c t/ mô hình phù h(cid:19)p v&i th0c t(cid:17). 3.4.3.1.4. Tháp tinh ch(cid:5) T557: C(cid:25)u t o: + Tháp (cid:16)6a l< có vách ch(cid:30)y truy)n + (cid:9)(cid:20)(cid:26)ng kính tháp D = 1800 mm + S! (cid:16)6a N = 75, kho(cid:30)ng cách (cid:16)6a h = 400 mm + V(cid:29)t li(cid:23)u : thép không g2 SUS 304 116 Tháp tinh ch(cid:17) T557 có nhi(cid:23)m v(cid:28) nâng cao n(cid:22)ng (cid:16)" c(cid:22)n t/ 10÷15% th’ tích lên 96% th’ tích và tách các t p ch(cid:25)t trung gian. Dòng c(cid:22)n sau pha loãng (cid:16)(cid:20)(cid:19)c (cid:16)(cid:20)a vào (cid:24) kho(cid:30)ng t/ (cid:16)6a 15 (cid:16)(cid:17)n 20 (tính t/ d(cid:20)&i lên) c*a tháp. Dòng t p ch(cid:25)t propanol s$ (cid:16)(cid:20)(cid:19)c l(cid:25)y t/ (cid:16)6a 35 (cid:16)(cid:17)n (cid:16)6a 45 (tính t/ d(cid:20)&i lên), dòng d(cid:15)u fusel (cid:16)(cid:20)(cid:19)c l(cid:25)y trong kho(cid:30)ng t/ (cid:16)6a 20 (cid:16)(cid:17)n 30 (tính t/ d(cid:20)&i lên) c*a tháp. C(cid:22)n (cid:16)(cid:20)(cid:19)c l(cid:25)y ra (cid:24) g(cid:15)n (cid:16)2nh tháp (kho(cid:30)ng (cid:16)6a 68, tính t/ d(cid:20)&i lên) và (cid:16)(cid:20)(cid:19)c cho sang tháp tách metanol T566. Hình 3-54. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) làm vi(cid:8)c c(cid:5)a tháp tinh ch(cid:10) T557 Các thông s! làm vi(cid:23)c chính c*a tháp tinh ch(cid:17) T557 (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n trong b(cid:30)ng 3-17. T557 MH Th(cid:1)c t(cid:2) 1,3 1,3 – 1,4 D 81 79 - 80 P 108 105 - 108 T557 85 88 F FUS Áp su(cid:1)t (at)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)(cid:5)nh (oC)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)áy (oC)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) dòng c(cid:6)n P (oC)
S(cid:7) (cid:3)(cid:8)a 77 77 F ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng) 62 57 - 62 PROPANOL FUS ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng) 45 57 – 47 B D ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng) 1 1 B ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng) 77 77 40 PROPANOL ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng) 32 – 42 P ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng) 11 9 Ch(cid:5) s(cid:7) h(cid:6)i l(cid:10)u R 100000 T(cid:11) l(cid:2) D/F 0,0001 B(cid:7)ng 3-17. Mô hình và các thông s(cid:4) làm vi(cid:8)c c(cid:5)a tháp tinh ch(cid:10) T557 117 1 0,9
0,8 l 0,7
0,6 etanol 0,5 n(cid:10)(cid:12)c o
m
n
(cid:8)
h
p ,
x 0,4
0,3 0,2
0,1 0 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 64 67 70 73 76 (cid:3)(cid:4)a t(cid:5) (cid:6)(cid:7)nh (cid:6)(cid:2)n (cid:6)áy Hình 3-55. Phân b(cid:4) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) c(cid:5)a etanol và n(cid:13)(cid:9)c trong tháp tinh ch(cid:10) T557 theo mô hình 3,00E-05 2,50E-05 l 2,00E-05 iso amyl ancohol 1,50E-05 o
m
n
(cid:8)
h
p 1,00E-05 ,
x 5,00E-06 0,00E+00 1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 (cid:3)(cid:4)a t(cid:5) (cid:6)(cid:7)nh (cid:6)(cid:2)n (cid:6)áy Hình 3-56. Phân b(cid:4) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) c(cid:5)a iso amyl ancohol trong tháp tinh ch(cid:10) T557 theo mô hình l n propanol o
m
n
(cid:8)
h
p , x 4,50E-08
4,00E-08
3,50E-08
3,00E-08
2,50E-08
2,00E-08
1,50E-08
1,00E-08
5,00E-09
0,00E+00 1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 (cid:3)(cid:4)a t(cid:5) (cid:6)(cid:7)nh (cid:6)(cid:2)n (cid:6)áy Hình 3-57. Phân b(cid:4) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) c(cid:5)a n-propanol trong tháp tinh ch(cid:10) T557 theo mô hình Phân b! n(cid:22)ng (cid:16)" c*a các c(cid:25)u t(cid:27) trong tháp tinh ch(cid:17) T557 theo mô hình: 118 0,00014 0,00012 metanol l 0,0001 0,00008 0,00006 o
m
n
(cid:8)
h
p ,
x 0,00004 0,00002 0 1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 (cid:3)(cid:4)a t(cid:5) (cid:6)(cid:7)nh (cid:6)(cid:2)n (cid:6)áy Hình 3-58. Phân b(cid:4) n(cid:3)ng (cid:2)(cid:16) c(cid:5)a metanol trong tháp tinh ch(cid:10) T557 theo mô hình B D F FUS P PROPANOL Dòng
C(cid:9)u t(cid:10) (ph(cid:13)n mol) 0,0451
0,9549 0,0195
0,9805 etanol
n(cid:10)(cid:12)c
an(cid:3)ehyt axetic
etyl axetat
n butanol
iso butanol
iso amyl ancohol
n propanol
metanol
L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kg/s
L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kg/h 0,0013
4,84 0,0333
120 5,3692
19329 0,4247
0,5752
6,58E-08
1,35E-07
6,44E-05
1,10E-06
1,06E-08
2,01E-05
4,17E-08
0,0222
80 0,8494
0,8362
4,07E-14
0,1315
0,1505
1
0,0301 4,60E-06 1,44E-08 1,33E-05
1,29E-25
0,0021 4,74E-06 7,46E-09 5,87E-05
9,24E-27
1,92E-14
0,0001 4,43E-06 1,05E-05 7,83E-05
1,73E-23 8,42E-11 3,14E-09 9,37E-08 8,58E-10
1,25E-22 5,75E-12 2,84E-11 3,25E-10 3,94E-11
5,1E-09
7,89E-22 3,65E-10 5,39E-08 1,17E-06
1,91E-22 1,74E-10 1,44E-10 2,45E-09 7,36E-10
0,685
6,1111
22000
2466 B(cid:7)ng 3-18. Thông s(cid:4) c(cid:5)a các dòng vào và ra kh(cid:17)i tháp tinh ch(cid:10) T557 Phân b! n(cid:22)ng (cid:16)" n propanol và iso amyl ancohol cho th(cid:25)y vi(cid:23)c l(cid:25)y dòng n propanol và d(cid:15)u fusel khá phù h(cid:19)p v&i th0c t(cid:17). Mô hình (cid:16)ang s(cid:27) d(cid:28)ng cho các k(cid:17)t qu(cid:30) khá tin c(cid:29)y. Ch(cid:17) (cid:16)" làm vi(cid:23)c c*a nhà máy cho phép tách d(cid:15)u fusel khá t!t. 3.4.3.1.5. Tháp metanol T566: Tháp T566 có nhi(cid:23)m v(cid:28) tách metanol (cid:16)’ thu c(cid:22)n tinh ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cao. + Là tháp (cid:16)6a l< có vách ch(cid:30)y chuy)n. + (cid:9)(cid:20)(cid:26)ng kính tháp D = 1500 mm + S! (cid:16)6a N = 60, kho(cid:30)ng cách (cid:16)6a h = 400 mm + V(cid:29)t li(cid:23)u : (cid:16)(cid:22)ng Các thông s! làm vi(cid:23)c chính c*a tháp T566 (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n trong b(cid:30)ng sau: 119 MH Th(cid:1)c t(cid:2)
1,1 1,3 – 1,4 D 79 79 - 80 T566 F P T566
Áp su(cid:1)t (at)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)(cid:5)nh (oC)
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)áy (oC)
S(cid:7) (cid:3)(cid:8)a
F ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
D ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
P ((cid:3)(cid:8)a t(cid:9) trên xu(cid:7)ng)
Ch(cid:5) s(cid:7) h(cid:6)i l(cid:10)u R 84
62
31
1
62
100000 82 - 83
62
30 - 35
1
62 0,001 T(cid:11) l(cid:2) D/F B(cid:7)ng 3-19. Mô hình và các thông s(cid:4) làm vi(cid:8)c c(cid:5)a tháp T566 1 0,8 l etanol 0,6 n(cid:10)(cid:12)c 0,4 o
m
n
(cid:8)
h
p ,
x 0,2 0 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 (cid:3)(cid:4)a t(cid:5) (cid:6)(cid:7)nh (cid:6)(cid:2)n (cid:6)áy Hình 3-59. Phân b(cid:4) etanol và n(cid:13)(cid:9)c trong tháp metanol T566 theo mô hình 0,1 metanol 0,08 l 0,06 0,04 o
m
n
(cid:8)
h
p , x 0,02 0 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 (cid:3)(cid:4)a tính t(cid:5) (cid:6)(cid:7)nh (cid:6)(cid:2)n (cid:6)áy Phân b! các c(cid:25)u t(cid:27) trong tháp metanol T566 theo mô hình: Hình 3-60. Phân b(cid:4) metanol trong tháp metanol T566 theo mô hình 120 D F P B(cid:7)ng 3-20. Thông s(cid:4) c(cid:5)a các dòng v(cid:6)t li(cid:8)u vào và ra kh(cid:17)i tháp metanol T566 0,8493 0,8814 0,8815 n(cid:10)(cid:12)c 0,0692 0,1184 0,1185 metanol
n butanol
L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kg/s
L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kg/h 0,0815
8,94E-31
6,89E-04
2,48 8,16E-05
6,64E-10
0,685
2466 7,91E-08
6,65E-10
0,6843
2463,52 Dòng
C(cid:18)u t(cid:19) (ph(cid:13)n mol)
etanol Hình 3-60 cho th(cid:25)y tháp T566 có ch(cid:17) (cid:16)" tách metanol khá t!t. Dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m P (cid:16)ã (cid:16)(cid:20)(cid:19)c tách tri(cid:23)t (cid:16)’ metanol, n(cid:22)ng (cid:16)" etanol (cid:16) t (cid:16)(cid:17)n x(cid:25)p x2 (cid:16)i’m (cid:16)=ng phí 0,88 ph(cid:15)n mol (96%th’ tích). Nh(cid:20) v(cid:29)y các tính toán ki’m tra cho th(cid:25)y mô hình các tháp (cid:16)ã l(cid:29)p hoàn toàn phù h(cid:19)p v&i th0c t(cid:17) s(cid:30)n xu(cid:25)t. 3.4.3.1.6. Mô hình tinh ch(cid:5) 5 tháp c(cid:14)a Công ty c(cid:9) ph(cid:10)n mía (cid:3)(cid:11)(cid:12)ng Lam S(cid:2)n Thanh Hoá: T(cid:18)ng h(cid:19)p l i s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tinh ch(cid:17) g(cid:22)m 5 tháp v&i các thông s! (cid:16)ã tính toán nh(cid:20) trên g(cid:22)m tháp thô T507 (COL1), tháp nâng cao n(cid:22)ng (cid:16)" T533 (COL2), tháp pha loãng T552 (COL3), tháp tinh ch(cid:17) T557 (COL4) và tháp metanol T566 (COL5) v&i các thông s! làm vi(cid:23)c nh(cid:20) trong th0c t(cid:17) và có các dòng k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t theo s(cid:21) (cid:16)(cid:22) hình 3-46. Trong mô hình trên, các tháp (cid:16)(cid:20)(cid:19)c thi(cid:17)t k(cid:17), v(cid:29)n hành và k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t theo th0c t(cid:17) s(cid:30)n xu(cid:25)t (cid:16)’ gi(cid:30)m chi phí tiêu th(cid:28) n%ng l(cid:20)(cid:19)ng, thông s! c*a dòng gi(cid:25)m ban (cid:16)(cid:15)u (GIAM) và dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m (PIST) sau tinh ch(cid:17) (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n trong b(cid:30)ng 3-21. B(cid:7)ng 3-21. Thông s(cid:4) c(cid:5)a dòng gi(cid:18)m tr(cid:13)(cid:9)c khi vào tinh ch(cid:10) và thông s(cid:4) c(cid:5)a dòng s(cid:7)n ph(cid:19)m sau s(cid:1) (cid:2)(cid:3) tinh ch(cid:10). GIAM PIST Dòng
C(cid:18)u t(cid:19) (ph(cid:15)n mol)
etanol
n(cid:20)&c
axit axetic
an(cid:16)ehyt axetic
etyl axetat 0,025
0,97
0,001
0,0002
0,0002 0,8458
0,1457
0
5,43E-06
1,93E-09 121 B(cid:7)ng 3-22. M(cid:16)t s(cid:4) thông s(cid:4) nhi(cid:8)t c(cid:5)a các tháp tinh ch(cid:10) trong s(cid:1) (cid:2)(cid:3) c(cid:5)a Công ty c(cid:11) ph(cid:12)n mía (cid:2)(cid:13)(cid:14)ng Lam S(cid:1)n Thanh Hoá T507 T533 T552 T557 T566 COL1 COL2 COL3 COL4 COL5 Tháp MÔ SX MH MH SX MH SX MH
0,78 0,78
78 5,3 5,3
124 133 5,5 5,5
129 135 -2,92 -0,68 SX
1,3 1,3
84
80
-3,58 -0,05 143 160
3,22 156 160
1,65 105 105
3,5 0,05 Thông s(cid:8)
Áp su(cid:25)t (at)
Nhi(cid:23)t (cid:16)" (cid:16)2nh (oC)
Nhi(cid:23)t ng(cid:20)ng t(cid:28) (MW)
Nhi(cid:23)t (cid:16)" (cid:16)áy (oC)
Nhi(cid:23)t (cid:16)un bay h(cid:21)i (MW) 84
0
92 >85
0,8 HÌNH SX
1,3 1,3
83 79
85 82 0,0002
0,0002
0,001
0,001
0,0002
0,001
0,69243
35 1,00E-11
2,05E-06
1,97E-13
5,48E-04
3,29E-04
4,64E-04
0,0132
0,5550
85 n butanol
iso butanol
iso amyl ancohol
n propanol
iso propanol
metanol
L(cid:20)u l(cid:20)(cid:19)ng, kmol/s
L(cid:20)u l(cid:20)(cid:19)ng, kg/s
Nhi(cid:23)t (cid:16)", oC T/ k(cid:17)t qu(cid:30) trên có th’ th(cid:25)y, dòng nhi(cid:23)t ng(cid:20)ng t(cid:28) c*a tháp pha loãng T552 có th’ dùng (cid:16)’ gia nhi(cid:23)t (cid:16)áy tháp cho tháp thô T507 và dòng nhi(cid:23)t ng(cid:20)ng t(cid:28) c*a tháp cô (cid:16).c T533 (cid:16)(cid:20)(cid:19)c dùng (cid:16)’ gia nhi(cid:23)t cho (cid:16)áy tháp tinh ch(cid:17) T557 (có b(cid:18) sung thêm h(cid:21)i (cid:16)!t). Nh(cid:20) v(cid:29)y, l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t c(cid:15)n cung c(cid:25)p cho s(cid:21) (cid:16)(cid:22) s$ là: 3,22 + 1,65 + 0,58 + 0,05 = 5,5 MW L(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)!t tiêu hao s$ kho(cid:30)ng 4,7 kg h(cid:21)i (cid:16)!t (cid:24) 10at/1kg c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m. Các k(cid:17)t qu(cid:30) tính toán này hoàn toàn phù h(cid:19)p v&i các s! li(cid:23)u v) tiêu hao h(cid:21)i (cid:16)!t th0c t(cid:17) t i nhà máy. Ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m th’ hi(cid:23)n trong b(cid:30)ng 3-22 c+ng phù h(cid:19)p v&i th0c t(cid:17) s(cid:30)n xu(cid:25)t, c(cid:22)n tinh ch(cid:17) theo s(cid:21) (cid:16)(cid:22) này (cid:16)ã (cid:16)áp ,ng (cid:16)(cid:15)y (cid:16)* các tiêu chu(cid:31)n v) c(cid:22)n th0c ph(cid:31)m. Tuy nhiên v&i ch(cid:17) (cid:16)" làm vi(cid:23)c nh(cid:20) trên, s(cid:21) (cid:16)(cid:22) m&i ch2 s(cid:27) d(cid:28)ng (cid:16)(cid:20)(cid:19)c l(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)2nh tháp c*a COL2 và COL3 (cid:16)’ c(cid:25)p nhi(cid:23)t (cid:16)un b!c h(cid:21)i (cid:24) (cid:16)áy c*a các tháp khác và l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t ti(cid:17)t ki(cid:23)m (cid:16)(cid:20)(cid:19)c ch(cid:20)a cao nên tiêu hao h(cid:21)i (cid:16)!t tính theo 1kg c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m còn khá cao. 122 Do (cid:16)ó c(cid:15)n ti(cid:17)p t(cid:28)c ti(cid:17)n hành nghiên c,u ch(cid:17) (cid:16)" làm vi(cid:23)c c*a t/ng tháp tinh ch(cid:17) t i các áp su(cid:25)t khác nhau, l0a ch4n áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c thích h(cid:19)p và t(cid:18)ng h(cid:19)p các s(cid:21) (cid:16)(cid:22) ti(cid:17)t ki(cid:23)m n%ng l(cid:20)(cid:19)ng khác cho hi(cid:23)u qu(cid:30) cao h(cid:21)n. 3.4.3.2. T(cid:9)ng h(cid:15)p m(cid:13)t s(cid:6) s(cid:2) (cid:3)(cid:4) tách v(cid:16)i hi(cid:7)u su(cid:17)t s(cid:18) d(cid:19)ng n(cid:20)ng l(cid:11)(cid:15)ng cao: V&i m(cid:28)c tiêu ti(cid:17)t ki(cid:23)m n%ng l(cid:20)(cid:19)ng mà v:n (cid:16)(cid:30)m b(cid:30)o ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m, các nghiên c,u ti(cid:17)p theo s$ ti(cid:17)n hành trên s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tách g(cid:22)m 6 tháp theo s(cid:21) (cid:16)(cid:22) hình 3-44 và bao g(cid:22)m: tháp c(cid:25)t thô COL1, tháp tách an(cid:16)ehyt COL2, tháp tinh ch(cid:17) COL3, tháp fusel COL4, tháp tinh ch(cid:17) l i COL5 và tháp thu h(cid:22)i c(cid:22)n t/ h c,u l0a ch4n áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c thích h(cid:19)p cho các tháp tinh ch(cid:17) và s(cid:27) d(cid:28)ng thi(cid:17)t b# (cid:16)un b!c h(cid:21)i (cid:16)áy tháp thay th(cid:17) cho dòng h(cid:21)i tr0c ti(cid:17)p. 3.4.3.2.1. Nghiên c(cid:21)u l(cid:22)a ch(cid:23)n áp su(cid:17)t làm vi(cid:7)c cho tháp thô COL1: Tháp thô là tháp tách c(cid:22)n ra kh8i gi(cid:25)m và các t p cu!i và tách hoàn toàn ph(cid:15)n bã r1n còn l i sau khi lên men ra kh8i gi(cid:25)m. Nh(cid:20) v(cid:29)y, trong th0c t(cid:17) tháp thô h(cid:15)u nh(cid:20) không s(cid:27) d(cid:28)ng thi(cid:17)t b# (cid:16)un bay h(cid:21)i (cid:16)áy tháp do d> b# (cid:16)óng c.n, mà thông th(cid:20)(cid:26)ng tháp thô s(cid:27) d(cid:28)ng ngu(cid:22)n nhi(cid:23)t cung c(cid:25)p là h(cid:21)i (cid:16)!t tr0c ti(cid:17)p. Và c+ng vì nguyên nhân (cid:16)óng c.n r(cid:25)t l&n trên các (cid:16)6a nên tháp thô luôn (cid:16)(cid:20)(cid:19)c kh!ng ch(cid:17) (cid:16)’ làm vi(cid:23)c (cid:24) áp su(cid:25)t chân không. Tháp thô s$ MIX2 D1 COL1 5 P1 F B1 HS1 làm vi(cid:23)c theo s(cid:21) (cid:16)(cid:22) sau: Hình 3-61. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) nguyên lý c(cid:5)a tháp thô COL1. (cid:9)’ ch4n (cid:16)(cid:20)(cid:19)c áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp thô, (cid:16)ã ti(cid:17)n hành kh(cid:30)o sát hi(cid:23)u qu(cid:30) tách c*a tháp và l(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)!t tiêu hao khi thay (cid:16)(cid:18)i áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp trong kho(cid:30)ng t/ 0,3 – 0,7 bar, trong khi v:n gi3 nguyên các thông s! khác, ta nh(cid:29)n (cid:16)(cid:20)(cid:19)c các k(cid:17)t qu(cid:30) trong b(cid:30)ng 3-23. 123 P, bar 0,7 0,6 0,5 0,5 0,4 0,4 0,3 0,3 0,2 0,2 Nhi(cid:11)t (cid:6)(cid:12) (cid:6)(cid:7)nh, oC 70,7 66,9 62,6 63,3 57,9 58,5 51,8 52,3 43,5 43,9 Nhi(cid:11)t ng(cid:13)ng t(cid:14), MW -3,305 -3,494 -3,712 -3,282 -3,528 -3,315 -3,613 -3,397 -3,789 -3,566 Nhi(cid:11)t (cid:6)(cid:12) (cid:6)áy, oC 89,6 85,6 81 81 75,5 75,5 68,8 68,8 59,7 59,7 0,1 0,1 0,1 0,09 0,09 0,085 0,085 0,08 0,08 0,075 H(cid:15)i (cid:6)(cid:16)t, kmol/s B(cid:7)ng 3-23. Thay (cid:2)(cid:11)i áp su(cid:18)t làm vi(cid:8)c trong tháp COL1 Có th’ th(cid:25)y r(ng khi áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c trong tháp gi(cid:30)m thì l(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)!t tiêu hao s$ gi(cid:30)m, nh(cid:20)ng gi(cid:30)m (cid:16)áng k’ nh(cid:25)t là nhi(cid:23)t (cid:16)" (cid:16)2nh tháp và (cid:16)áy tháp. Theo b(cid:30)ng 3–24, áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp gi(cid:30)m s$ làm gi(cid:30)m n(cid:22)ng (cid:16)" c*a t p ch(cid:25)t cu!i trong dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m (cid:16)2nh tháp. (cid:9)ây là y(cid:17)u t! có l(cid:19)i cho quá trình tinh ch(cid:17). 0,7 0,6 0,5 0,4 0,2 0,3 Áp su(cid:9)t, bar 0,1 0,1 0,09 0,085 0,075 0,08 H(cid:15)i (cid:6)(cid:16)t, kmol/s C(cid:9)u t(cid:10) (ph(cid:13)n mol) 0,5117 0,5372 0,4607 0,4423 0,4879 0,4470 etanol 0,486 0,4604 0,5373 0,5558 0,51 0,551 n(cid:13)(cid:17)c 0,0002 0,00021 0,0002 0,00019 0,0002 0,00023 metanol 6,67E-06 5,53E-06 8,35E-06 8,79E-06 9,08E-06 8,68E-06 axit axetic 0,00023 0,00024 0,0002 0,00019 0,00021 0,0002 n propanol 2,29E-04 0,00024 0,00021 0,0002 0,00022 0,0002 iso propanol 0,0002 0,00021 0,00018 0,00018 0,000178 0,00019 iso butanol iso amyl ancohol 0,00079 0,00083 0,00071 0,00068 0,00069 0,00075 0,0002 0,00021 0,00018 0,00017 0,000175 0,00019 2 – pentanol 3,86E-10 3,21E-10 2,89E-10 2,40E-10 1,84E-10 1,24E-10 glyxerol 0,00041 0,00043 0,00037 0,00035 0,000357 0,00039 etyl axetat 6,12E-02 0,05827 0,068 0,07085 0,070112 0,06424 L(cid:13)u l(cid:13)(cid:18)ng, kmol/s 70,7 66,9 63,3 58,5 52,3 43,9 Nhi(cid:11)t (cid:6)(cid:12), oC B(cid:7)ng 3-24. Thành ph(cid:12)n c(cid:5)a dòng (cid:2)(cid:20)nh D1 khi thay (cid:2)(cid:11)i áp su(cid:18)t và l(cid:13)(cid:21)ng h(cid:1)i (cid:2)(cid:4)t trong tháp COL1. 124 Nh(cid:20) v(cid:29)y, (cid:16)!i v&i tháp thô COL1, áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c càng nh8, càng có l(cid:19)i v) m.t n%ng l(cid:20)(cid:19)ng và càng thu(cid:29)n l(cid:19)i cho quá trình tách t p ch(cid:25)t cu!i. Trên c(cid:21) s(cid:24) k(cid:17)t qu(cid:30) nghiên c,u các tháp ti(cid:17)p theo s$ l0a ch4n áp su(cid:25)t h(cid:19)p lý cho tháp thô COL1. 3.4.3.2.2. Nghiên c(cid:21)u l(cid:22)a ch(cid:23)n áp su(cid:17)t làm vi(cid:7)c cho tháp an(cid:3)ehyt COL2: Tháp an(cid:16)ehyt COL2 có nhi(cid:23)m v(cid:28) tách t p ch(cid:25)t (cid:16)(cid:15)u ra kh8i h (cid:16)(cid:20)(cid:19)c tách ra trên (cid:16)2nh tháp và dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m (cid:16)áy 2B2 s$ (cid:16)(cid:20)(cid:19)c ti(cid:17)p t(cid:28)c (cid:16)(cid:20)a sang tháp tinh ch(cid:17) COL3. V&i nhi(cid:23)m v(cid:28) nh(cid:20) trên, nên tháp COL2 có th’ làm vi(cid:23)c (cid:24) áp su(cid:25)t d(cid:20). 5 (cid:16)ây s$ ti(cid:17)n hành kh(cid:30)o sát áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp an(cid:16)ehyt COL2 t/ 1 bar (cid:16)(cid:17)n 2,4 bar. S(cid:21) (cid:16)(cid:22) MIX3 2 MIX2 36 D1 D2 COL2 COL1 5 P1 1 F 2B2 B1 HS1 nguyên lý làm vi(cid:23)c c*a tháp an(cid:16)ehyt COL2 (cid:16)(cid:20)(cid:19)c bi’u di>n trên hình 3-62. Hình 3-62. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) nguyên lý c(cid:5)a tháp an(cid:2)ehyt COL2. Áp su(cid:9)t COL2, bar 1 1 1,5 1,5 2 2 1,5 2 2,4 2,4 Áp su(cid:9)t COL1, bar 0,4 0,2 0,4 0,2 0,2 0,4 0,6 0,6 0,6 0,5 0,085 0,075 0,085 0,075 0,075 0,085 0,1 0,1 0,1 0,09 H(cid:15)i (cid:6)(cid:16)t COL1, kmol/s C(cid:9)u t(cid:10) (ph(cid:13)n mol) 0,0862 0,0879 0,0896 0,0864 0,0882 0,0893 0,0869 0,0898 0,0905 0,0894 etanol 0,9135 0,9117 0,9101 0,9132 0,9115 0,9104 0,9129 0,9099 0,9091 0,9103 n(cid:13)(cid:17)c 3,97E-05 4,32E-05 3,73E-05 3,98E-05 4,33E-05 4,29E-05 3,95E-05 3,72E-05 3,69E-05 3,88E-05 metanol 1,84E-06 1,68E-06 9,91E-07 1,84E-06 1,68E-06 1,68E-06 1,84E-06 9,93E-07 9,93E-07 1,68E-06 axit axetic 4,05E-05 4,07E-05 4,21E-05 4,04E-05 4,06E-05 3,87E-05 3,87E-05 4,17E-05 3,99E-05 3,93E-05 n propanol 3,69E-05 3,75E-05 3,77E-05 3,61E-05 3,67E-05 3,79E-05 3,63E-05 3,74E-05 3,83E-05 3,85E-05 iso propanol 3,69E-05 3,77E-05 3,84E-05 3,69E-05 3,76E-05 3,50E-05 3,51E-05 3,82E-05 3,55E-05 3,51E-05 iso butanol B(cid:7)ng 3-25. Thành ph(cid:12)n c(cid:5)a dòng 2B2 khi thay (cid:2)(cid:11)i áp su(cid:18)t trong tháp COL2. 125 0,00014 0,00015 0,00015 0,00014 0,000145 0,00014 0,00014 0,00015 0,00014 0,00014 iso amyl ancohol 3,63E-05 3,70E-05 3,77E-05 3,63E-05 3,70E-05 3,34E-05 3,50E-05 3,77E-05 3,37E-05 3,37E-05 2 - pentanol 4,99E-11 2,38E-11 5,69E-11 5,02E-11 2,42E-11 2,38E-11 5,00E-11 5,73E-11 5,73E-11 5,94E-11 glyxerol 6,38E-06 7,16E-06 1,15E-05 1,27E-05 1,47E-05 3,02E-05 2,38E-05 1,98E-05 3,11E-05 3,78E-05 0,3382 0,3316 0,3256 0,3382 0,3315 0,3316 0,3382 0,3257 0,3257 0,3353 etyl axetat
L(cid:13)u l(cid:13)(cid:18)ng, kmol/s
Nhi(cid:11)t (cid:6)(cid:12), oC 86,2 86,1 97,1 97,3 97,1 105,4 105,6 105,4 110,8 110,9 Khi áp su(cid:25)t trong tháp an(cid:16)ehyt COL2 t%ng lên s$ làm cho n(cid:22)ng (cid:16)" c*a nhóm t p ch(cid:25)t (cid:16)(cid:15)u trong dòng 2B2 t%ng lên, hi(cid:23)u qu(cid:30) tách b# gi(cid:30)m xu!ng và nhi(cid:23)t (cid:16)" dòng 2B2 t%ng. Các k(cid:17)t qu(cid:30) tính toán cho th(cid:25)y v&i áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp an(cid:16)ehyt COL2 ? 2,4 bar, tháp an(cid:16)ehyt COL2 s$ làm vi(cid:23)c t!t h(cid:21)n. D0a vào các k(cid:17)t qu(cid:30) (cid:24) trên có th’ ch4n áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp an(cid:16)ehyt COL2 là 2,4 bar và c*a tháp COL1 trong kho(cid:30)ng t/ 0,5 (cid:16)(cid:17)n 0,6 bar. 3.4.3.2.3. Nghiên c(cid:21)u l(cid:22)a ch(cid:23)n áp su(cid:17)t làm vi(cid:7)c cho tháp COL3 và COL5: Tháp COL3 có nhi(cid:23)m v(cid:28) tinh ch(cid:17), lo i b8 các t p ch(cid:25)t trung gian, vì v(cid:29)y vi(cid:23)c ch4n ch(cid:17) (cid:16)" làm vi(cid:23)c c*a tháp này s$ ph,c t p h(cid:21)n do (cid:16)ây là nhóm t p khá khó tách. Dòng t p ch(cid:25)t trung gian (cid:16)(cid:20)(cid:19)c tách ra kh8i tháp tinh ch(cid:17) COL3 (th(cid:20)(cid:26)ng g4i là r(cid:20)(cid:19)u fusel) s$ (cid:16)(cid:20)(cid:19)c (cid:16)(cid:20)a qua thi(cid:17)t b# phân l&p (cid:16)’ tách d(cid:15)u fusel. Dòng d(cid:15)u fusel s$ ti(cid:17)p t(cid:28)c (cid:16)(cid:20)(cid:19)c tinh ch(cid:17) trong tháp fusel COL5 (cid:16)’ thu (cid:16)(cid:20)(cid:19)c d(cid:15)u fusel (cid:16) t yêu c(cid:15)u th(cid:20)(cid:21)ng ph(cid:31)m. R(cid:20)(cid:19)u fusel ch,a kho(cid:30)ng 25 – 30% th’ tích là n(cid:20)&c, 40 – 60% th’ tích là etanol, 5 – 20%th’ tích là các r(cid:20)(cid:19)u b(cid:29)c cao C3, C4, C5 (ch* y(cid:17)u là iso propanol và iso butanol), 0,3 – 0,8% th’ tích là các este, m"t ít các h(cid:19)p ch(cid:25)t ch,a nit(cid:21), các an(cid:16)ehyt và các axit. [5] D(cid:15)u fusel ch* y(cid:17)u g(cid:22)m: etanol: 7 – 15% kh!i l(cid:20)(cid:19)ng, n(cid:20)&c: 8 – 15% kh!i l(cid:20)(cid:19)ng, ph(cid:15)n còn l i g(cid:22)m các r(cid:20)(cid:19)u C3, C4, C5 và m"t s! các t p trung gian khác (các este cao phân t(cid:27), các an(cid:16)ehyt, các axetal, các axit và các h(cid:19)p ch(cid:25)t ch,a nit(cid:21), l(cid:20)u hu9nh hoàn tan vô h n trong n(cid:20)&c). Các r(cid:20)(cid:19)u trong d(cid:15)u fusel có t@ l(cid:23) n(m trong kho(cid:30)ng sau: 1. iso amyl ancohol chi(cid:17)m 40 – 75% kh!i l(cid:20)(cid:19)ng, 2. iso butanol chi(cid:17)m 18 – 22% kh!i l(cid:20)(cid:19)ng, 3. iso propanol chi(cid:17)m kho(cid:30)ng 10 – 15% kh!i l(cid:20)(cid:19)ng. [5] l(cid:20)(cid:19)ng nguyên li(cid:23)u s(cid:30)n xu(cid:25)t c(cid:22)n. H(cid:21)n n3a, thành ph(cid:15)n c*a dòng fussel (FU) s$ quy(cid:17)t (cid:16)#nh ch(cid:17) Thành ph(cid:15)n và l(cid:20)(cid:19)ng d(cid:15)u fusel tách (cid:16)(cid:20)(cid:19)c không (cid:18)n (cid:16)#nh và ph(cid:28) thu"c vào lo i và ch(cid:25)t (cid:16)" phân l&p trong thi(cid:17)t b# phân tách d(cid:15)u và ch(cid:17) (cid:16)" tinh ch(cid:17) l(cid:25)y d(cid:15)u fusel thành ph(cid:31)m trong tháp fusel COL5. 126 Do v(cid:29)y, s$ ti(cid:17)n hành kh(cid:30)o sát thay (cid:16)(cid:18)i c*a n(cid:22)ng (cid:16)" iso amyl ancohol (là c(cid:25)u t(cid:27) chính trong h ch(cid:17) COL3. Khi k(cid:17)t n!i tháp COL3 vào s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tinh ch(cid:17), (cid:16)’ xác (cid:16)#nh ch(cid:17) (cid:16)" làm vi(cid:23)c c*a tháp c(cid:15)n thi(cid:17)t ph(cid:30)i k(cid:17)t n!i thêm c(cid:30) thi(cid:17)t b# phân l&p d(cid:15)u DEC và tháp fusel COL5. MIX3 2 7 MIX2 36 D1 D2 COL2 COL3 D3 6 COL1 33 P4 DEC 5 P1ST FU P1 1 F 2B2 B3 B1 COL5 HS1 4 8 25 9 P2 S(cid:21) (cid:16)(cid:22) tinh ch(cid:17) (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n trên hình 3-63. Hình 3-63. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) nguyên lý k(cid:10)t n(cid:4)i các tháp COL1, COL2, COL3, DEC và COL5. Trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tách 6 tháp (cid:16)ã kh(cid:30)o sát nh(cid:20) trên hình 3-44, l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t c(cid:15)n cung c(cid:25)p cho tháp COL3 chi(cid:17)m m"t t@ l(cid:23) khá l&n (16,228 MW )so v&i l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t tiêu th(cid:28) trong c(cid:30) s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tách (28,874 MW) (chi(cid:17)m kho(cid:30)ng 40%). H(cid:21)n n3a, (cid:16)’ (cid:16)(cid:30)m b(cid:30)o các tiêu chu(cid:31)n c(cid:30)m quan (h(cid:20)(cid:21)ng và v#) cho c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m, theo nguyên t1c l0a ch4n áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a các tháp, tháp tinh ch(cid:17) COL3 luôn (cid:16)(cid:20)(cid:19)c l0a ch4n làm vi(cid:23)c (cid:24) áp su(cid:25)t th(cid:25)p. a. Ch(cid:23)n áp su(cid:17)t làm vi(cid:7)c c(cid:14)a tháp tinh ch(cid:5) COL3 PCOL3 = 0,8 bar. Các k(cid:17)t qu(cid:30) kh(cid:30)o sát ch(cid:17) (cid:16)" làm vi(cid:23)c c*a các tháp COL1 và COL2 trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) (cid:24) các (cid:16)i)u ki(cid:23)n khác nhau cho th(cid:25)y áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp COL1 (cid:24) 0,7 bar, và áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp COL2 là 2,4 bar ho.c 1,5 bar. Vì v(cid:29)y, ch4n áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a COL1 là 0,7 bar (cid:16)’ ti(cid:17)p t(cid:28)c nghiên c,u. Kh(cid:30)o sát áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp fusel COL5 trong kho(cid:30)ng 1 – 3 bar, cho các k(cid:17)t qu(cid:30) trong b(cid:30)ng 3-26. 127 3 2 1 P, bar
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)(cid:5)nh, oC 114,1 102 83,2 -0,0235 -0,0240 -0,0248 Nhi(cid:2)t ng(cid:10)ng t(cid:15), MW
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)áy, oC 123,9 111,7 92,6 Nhi(cid:2)t (cid:3)un bay h(cid:16)i, MW 0,0246 0,0247 0,0248 B(cid:7)ng 3-26. K(cid:10)t qu(cid:7) c(cid:5)a tháp COL5 khi thay (cid:2)(cid:11)i áp su(cid:18)t làm vi(cid:8)c Các k(cid:17)t qu(cid:30) trong b(cid:30)ng 3-26 cho th(cid:25)y khi áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp fusel COL5 t%ng thì l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t (cid:16)un b!c h(cid:21)i (cid:16)áy tháp s$ gi(cid:30)m. Vì v(cid:29)y, s$ ch4n COL5 làm vi(cid:23)c (cid:24) áp su(cid:25)t 3 bar. Nghiên c(cid:22)u kh(cid:7) n(cid:23)ng làm vi(cid:8)c c(cid:5)a tháp an(cid:2)ehyt COL2 (cid:2)(cid:10)n kh(cid:7) n(cid:23)ng tách d(cid:12)u fusel: Thay (cid:16)(cid:18)i áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a COL2 l(cid:15)n l(cid:20)(cid:19)t b(ng 2 và 2,4 bar, và quan sát s0 thay (cid:16)(cid:18)i t(cid:20)(cid:21)ng ,ng c*a n(cid:22)ng (cid:16)" c*a iso amyl ancohol trong dòng d(cid:15)u fusel s(cid:30)n ph(cid:31)m (dòng 9, trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) hình 3-63) trên b(cid:30)ng 3-27. P - COL3, bar 0,8 0,8 P - COL2, bar 2 2,4 C(cid:1)u t(cid:17) (ph(cid:13)n mol) etanol 0,0018 0,001 n(cid:10)(cid:12)c 0,5803 0,5788 metanol 1,48E-05 6,77E-06 axit axetic 9,30E-06 1,25E-05 n propanol 0,0019 0,0007 iso propanol 3,66E-08 1,93E-08 iso butanol 0,0115 0,0046 iso amyl ancohol 0,3703 0,3981 2 pentanol 0,0342 0,0169 glyxerol 1,67E-10 2,49E-10 etyl axetat 8,14E-05 4,69E-05 L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kmol/s 0,0038 0,0022 Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4), oC 92,6 92,8 B(cid:7)ng 3-27. K(cid:10)t qu(cid:7) dòng fusel 9 khi thay (cid:2)(cid:11)i áp su(cid:18)t làm vi(cid:8)c c(cid:5)a tháp COL2. 128 Các k(cid:17)t qu(cid:30) nghiên c,u cho th(cid:25)y khi áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp an(cid:16)ehyt COL2 t%ng thì n(cid:22)ng (cid:16)" c*a iso amyl ancohol trong dòng fusel (dòng 9) t%ng rõ r(cid:23)t. Nh(cid:20) v(cid:29)y, có th’ ch4n áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp COL2 là PCOL2 = 2,4 bar. b. Ch(cid:23)n áp su(cid:17)t làm vi(cid:7)c c(cid:14)a tháp tinh ch(cid:5) COL3 PCOL3 = 0,5 bar: Khi tháp tinh ch(cid:17) COL3 làm vi(cid:23)c (cid:24) PCOL3 = 0,5 bar, s$ nh(cid:29)n (cid:16)(cid:20)(cid:19)c các k(cid:17)t qu(cid:30) trong B(cid:7)ng 3-28. K(cid:10)t qu(cid:7) dòng s(cid:7)n ph(cid:19)m và dòng fusel 9 khi thay (cid:2)(cid:11)i áp su(cid:18)t làm vi(cid:8)c c(cid:5)a tháp COL3. P – COL3, bar 0,8 0,5 0,8 0,5 0,5 Nhi(cid:2)t (cid:3)un bay h(cid:16)i, MW 6,3 5,7 6,3 6 5,7 Dòng P1ST P1ST 9 9 9 C(cid:9)u t(cid:10) (ph(cid:13)n mol) etanol 0,8752 0,8833 9,58E-04 0,0013 0,001 n(cid:10)(cid:12)c 0,1242 0,1161 0,5788 0,3773 0,3048 metanol 0,00016 0,0002 6,77E-06 1,38E-05 8,72E-06 axid axetic 1,26E-14 1,67E-14 1,25E-05 1,37E-05 1,65E-05 n propanol 1,73E-06 2,26E-06 6,65E-04 2,94E-03 0,0019 iso propanol 3,88E-04 3,90E-04 1,93E-08 2,99E-08 2,17E-08 iso butanol 6,04E-08 4,33E-08 0,0046 1,50E-02 0,012 iso amyl ancohol 7,45E-12 5,40E-12 0,3981 5,64E-01 0,6429 2 pentanol 3,93E-09 2,60E-09 0,0169 3,91E-02 0,0374 glyxerol 7,05E-19 0 2,49E-10 2,08E-10 2,66E-10 etyl axetat 3,76E-05 2,96E-05 0 0 0 L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kmol/s 0,03 0,03 4,69E-05 5,98E-05 4,39E-05 72,2 61,3 92,8 95,3 97,5 Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4), oC b(cid:30)ng 3-28. T/ (cid:16)ó, có th’ th(cid:25)y r(ng, (cid:24) (cid:16)i)u ki(cid:23)n áp su(cid:25)t c*a tháp COL3 b(ng 0,5 bar s$ gi(cid:30)m (cid:16)(cid:20)(cid:19)c l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t tiêu hao (cid:16)’ (cid:16)un bay h(cid:21)i (cid:24) (cid:16)áy tháp t/ 6,3MW xu!ng còn 5,7MW, (cid:16)(cid:22)ng 129 th(cid:26)i l i làm t%ng (cid:16)(cid:20)(cid:19)c n(cid:22)ng (cid:16)" c*a iso amyl ancohol trong s(cid:30)n ph(cid:31)m ph(cid:28) là d(cid:15)u fusel. V(cid:29)y áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp tinh ch(cid:17) COL3 s$ ch4n b(ng 0,5 bar. 3.3.3.2.4. Nghiên c(cid:21)u l(cid:22)a ch(cid:23)n áp su(cid:17)t làm vi(cid:7)c cho tháp COL4: Tháp tinh ch(cid:17) l i COL4 có nhi(cid:23)m v(cid:28) tách t p ch(cid:25)t metanol t/ h n(cid:22)ng (cid:16)" (cid:24) g(cid:15)n (cid:16)i’m (cid:16)=ng phí. Tháp COL4 (cid:16)(cid:20)(cid:19)c k(cid:17)t n!i vào s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tinh ch(cid:17) nh(cid:20) trên hình 3- 2 D4 COL4 MIX3 3
25 7 SP MIX2 36 D3 6 D1 D2 COL2 COL3 COL1 P4 DEC 33 5 P1ST P1 1 F FU 2B2 B3 B1 COL5 B1 HS1 8 4 9 P2 64. Hình 3-64. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) k(cid:10)t n(cid:4)i tháp COL1, COL2, COL3, COL4, COL5. Kh(cid:30)o sát áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a COL4 trong kho(cid:30)ng 0,8 - 2 bar cho các k(cid:17)t qu(cid:30) trong B(cid:7)ng 3-29. (cid:24)nh h(cid:13)(cid:25)ng c(cid:5)a áp su(cid:18)t làm vi(cid:8)c c(cid:5)a tháp tinh ch(cid:10) l(cid:26)i COL4
(cid:2)(cid:10)n tiêu hao n(cid:23)ng l(cid:13)(cid:21)ng trong tháp COL4 0,8 1 1,5 2 P, bar Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)(cid:5)nh, oC 72,1 77,6 88,2 96,1 Nhi(cid:2)t ng(cid:10)ng t(cid:15), MW -5,2556 -5,8058 -7,65 -10,6863 Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)áy, oC 82,4 86,4 94,8 101,5 Nhi(cid:2)t (cid:3)un sôi, MW 5,3386 5,9059 7,7858 10,8512 b(cid:30)ng 3-29. Các k(cid:17)t qu(cid:30) cho th(cid:25)y áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp tinh ch(cid:17) l i COL4 càng t%ng thì l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t tiêu hao càng t%ng. Tuy nhiên, tu9 theo các ph(cid:20)(cid:21)ng án k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t s$ ch4n áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c(cid:28) th’ c*a tháp COL4 (cid:16)’ (cid:16)áp ,ng nhu c(cid:15)u t(cid:29)n d(cid:28)ng nhi(cid:23)t ng(cid:20)ng t(cid:28) (cid:16)’ (cid:16)un b!c h(cid:21)i cho (cid:16)áy tháp khác. 130 3.4.3.2.5. Nghiên c(cid:21)u ch(cid:23)n áp su(cid:17)t làm vi(cid:7)c cho tháp thu h(cid:4)i c(cid:4)n COL6: Tháp COL6 thu h(cid:22)i etanol trong các dòng c(cid:22)n (cid:16)(cid:15)u D2, D3 và D4 theo s(cid:21) (cid:16)(cid:22) hình 3- 66. Do ch(cid:17) (cid:16)" làm vi(cid:23)c c*a tháp là k(cid:17)t h(cid:19)p v&i dòng n(cid:20)&c nóng vào t/ (cid:16)2nh tháp, dòng c(cid:22)n thu h(cid:22)i (cid:24) (cid:16)áy tháp và các t p (cid:16)(cid:15)u (cid:16)(cid:20)(cid:19)c tách ra (cid:24) (cid:16)2nh tháp, nên yêu c(cid:15)u nhi(cid:23)t (cid:16)" (cid:16)áy tháp không cao. Nên th(cid:20)(cid:26)ng ch4n áp su(cid:25)t làm vi(cid:23)c c*a tháp COL6 nh8 h(cid:21)n ho.c b(ng áp su(cid:25)t khí quy’n. 2 D4 COL4 MIX3 7 SP MIX2 36 D3 6 D1 D2 COL6 COL2 COL3 10 COL1 33 P4 DEC 5 P1ST 1 P1 F FU 11 2B2 12 B3 B1 COL5 B1 HS1 8 4 9 P2 3.4.3.2.6. S(cid:2) (cid:3)(cid:4) tinh ch(cid:5) g(cid:6)m 6 tháp làm vi(cid:7)c (cid:24) các áp su(cid:17)t khác nhau: Hình 3-65. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) tinh ch(cid:10) g(cid:3)m 6 tháp làm vi(cid:8)c (cid:25) các áp su(cid:18)t khác nhau. K(cid:17)t qu(cid:30) các dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22): SP 11 9 Dòng C(cid:6)n thu h(cid:6)i D(cid:13)u fusel C(cid:9)u t(cid:10) (ph(cid:13)n mol) 0,8835 0,439 0,001 etanol 0,1161 0,5597 0,3048 n(cid:10)(cid:12)c 1,00E-05 7,20E-04 8,72E-06 metanol 1,73E-14 1,86E-09 1,65E-05 axit axetic 2,34E-06 7,00E-05 0,0019 n propanol 4,01E-04 1,93E-04 2,17E-08 iso propanol 4,48E-08 8,96E-05 0,0121 iso butanol 5,59E-12 1,12E-04 0,6429 iso amyl ancohol 2,69E-09 1,21E-04 0,0374 2 pentanol 0 2,66E-10 0 glyxerol B(cid:7)ng 3-30. K(cid:10)t qu(cid:7) các dòng s(cid:7)n ph(cid:19)m trong s(cid:1) (cid:2)(cid:3) hình 3-65 131 2,89E-20 1,87E-06 0 0,0106 4,39E-05 0,029 etyl axetat
L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kmol/s 94,8 63,5 97,5 Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4), oC Các k(cid:17)t qu(cid:30) trong b(cid:30)ng 3-30 cho th(cid:25)y, theo s(cid:21) (cid:16)(cid:22) này, các dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m chính và s(cid:30)n ph(cid:31)m ph(cid:28) (cid:16))u (cid:16) t yêu c(cid:15)u ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cao. Dòng c(cid:22)n thu h(cid:22)i có n(cid:22)ng (cid:16)" các t p ch(cid:25)t (cid:16)(cid:15)u khá nh8. a. Ph(cid:11)(cid:2)ng án k(cid:5)t n(cid:6)i nhi(cid:7)t th(cid:21) nh(cid:17)t (ph(cid:11)(cid:2)ng án 1): Các k(cid:17)t qu(cid:30) tính các thông s! nhi(cid:23)t c*a các tháp trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22) (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n trong Ph(cid:13)(cid:15)ng án 1 b(cid:30)ng 3-31. COL6 COL3 COL4 COL5 COL1 0,7 2,4 0,5 1,5 3 1 P, bar 101,552 61,081 88,1898 115,64 60,1362 Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)(cid:5)nh, oC 70,702 -0,2006 -6,6436 -7,65 -0,0237 -0,6298 Nhi(cid:2)t ng(cid:10)ng t(cid:15), MW -3,3054 110,893 81,017 94,7909 128,03 63,5054 Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)áy, oC 89,593 H(cid:16)i (cid:3)(cid:7)t, kmol/s 0,1 0,954 5,7 7,7858 0,0246 0,604 Nhi(cid:2)t (cid:3)un sôi, MW B(cid:7)ng 3-31. T(cid:11)ng k(cid:10)t các thông s(cid:4) làm vi(cid:8)c c(cid:5)a các tháp trong s(cid:1) (cid:2)(cid:3) hình 3-65 theo các áp
su(cid:18)t làm vi(cid:8)c (cid:2)ã ch(cid:27)n trong ph(cid:13)(cid:1)ng án 1.
COL2 Các k(cid:17)t qu(cid:30) trong b(cid:30)ng 3-32 cho th(cid:25)y, theo ph(cid:20)(cid:21)ng án làm vi(cid:23)c này c*a các tháp trong s(cid:21) (cid:16)(cid:22), ch2 có th’ k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t cho các tháp COL4 và COL3, c(cid:28) th’ là dùng dòng h(cid:21)i (cid:24) trên (cid:16)2nh c*a tháp COL4 (cid:16)’ c(cid:25)p nhi(cid:23)t cho thi(cid:17)t b# (cid:16)un bay h(cid:21)i (cid:16)áy tháp COL3. L(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t ti(cid:17)t ki(cid:23)m (cid:16)(cid:20)(cid:19)c t/ ph(cid:20)(cid:21)ng án này là ch(cid:20)a nhi)u, vì v(cid:29)y, ti(cid:17)n hành t(cid:18)ng h(cid:19)p các s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tinh ch(cid:17) khác. b. Ph(cid:11)(cid:2)ng án k(cid:5)t n(cid:6)i nhi(cid:7)t 2: Các thông s! c*a các tháp nh(cid:20) trong b(cid:30)ng 3-32 và k(cid:17)t n!i các tháp theo ph(cid:20)(cid:21)ng án k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t th, hai (ph(cid:20)(cid:21)ng án 2) (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n trên hình 3-66. 132 Ph(cid:13)(cid:15)ng án 2 COL1 COL2 COL3 COL4 COL5 COL6 1,5 0,6 1,5 3 0,5 0,7 P, bar 88,2 65,2 88,2 113,1 60,6 70,7 Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)(cid:5)nh, oC -0,257 -6,6436 -6,2502 -0,6109 -0,6314 Nhi(cid:2)t ng(cid:10)ng t(cid:15), MW -3,3047 97,1 85,5 88,3 123,9 63 89,6 Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4) (cid:3)áy, oC 0,1 H(cid:16)i (cid:3)(cid:7)t, kmol/s 0,6109 6,2502 6,3424 0,6113 0,604 Nhi(cid:2)t (cid:3)un sôi, MW B(cid:7)ng 3-32. T(cid:11)ng k(cid:10)t các thông s(cid:4) làm vi(cid:8)c c(cid:5)a các tháp trong s(cid:1) (cid:2)(cid:3) hình 3-66 theo các áp
su(cid:18)t làm vi(cid:8)c (cid:2)ã ch(cid:27)n trong ph(cid:13)(cid:1)ng án 2. Theo (cid:16)ó, dòng h(cid:21)i (cid:16)2nh tháp COL1 (cid:16)(cid:20)(cid:19)c dùng (cid:16)’ (cid:16)un bay h(cid:21)i cho (cid:16)áy tháp COL6. (cid:9)áy tháp COL2 (cid:16)(cid:20)(cid:19)c (cid:16)un bay h(cid:21)i b(ng dòng h(cid:21)i c*a (cid:16)2nh tháp COL5. H(cid:21)i (cid:16)2nh tháp COL4 (cid:16)(cid:20)(cid:19)c dùng (cid:16)’ (cid:16)un bay h(cid:21)i cho (cid:16)áy tháp COL3. Nh(cid:20) v(cid:29)y, l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t tiêu t!n s$ ch2 23 37 50 22 SPL2 D4 MIX3 3 COL6 14 20 HTX1 53 Q COL4 36 D3 18 15 40 9 Q Q D2 19 30 COL2 COL3 MIX2 10 6 35 COL1 P4 D1 MIX1 5 P1ST P1 SP HTX3 2B2 1 F 33 DEC 34 FU 17 SPL3 Q 26 B1 RE 41 SPL1 HS1 7 B3 COL5 4 21 8 25 Q 32 P2 FUSEL Q 42 dùng (cid:16)’ (cid:16)un bay h(cid:21)i cho (cid:16)áy tháp COL1, COL4 và COL5. Hình 3-66. S(cid:1) (cid:2)(cid:3) 6 tháp làm vi(cid:8)c (cid:25) các áp su(cid:18)t khác nhau và k(cid:10)t n(cid:4)i nhi(cid:8)t gi(cid:28)a các tháp
theo ph(cid:13)(cid:1)ng án k(cid:10)t n(cid:4)i nhi(cid:8)t 2. 133 Các thông s! c*a các dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m c*a s(cid:21) (cid:16)(cid:22) này (cid:16)(cid:20)(cid:19)c th’ hi(cid:23)n trong b(cid:30)ng 3-33: SP 40 FUSEL Dòng C(cid:19)n thu h(cid:19)i D(cid:8)u fusel C(cid:9)u t(cid:10) (ph(cid:13)n mol) 0,8776 0,5018 2,42E-05 etanol 0,122 0,4973 0,4791 n(cid:10)(cid:12)c 1,22E-05 6,69E-04 1,19E-06 metanol 1,78E-14 2,90E-10 2,35E-06 axit axetic 4,12E-06 4,49E-05 0,0013 n propanol 4,10E-04 1,97E-04 5,81E-10 iso propanol 1,44E-07 3,01E-05 0,0399 iso butanol 1,04E-11 1,11E-06 0,2820 iso amyl ancohol 1,19E-08 1,31E-05 0,1976 2 pentanol 0 0 2,82E-11 glyxerol 2,01E-20 3,44E-06 0 0,028 0,0116 4,34E-05 etyl axetat
L(cid:10)u l(cid:10)(cid:14)ng, kmol/s
Nhi(cid:2)t (cid:3)(cid:4), oC 88,3 63 124 B(cid:7)ng 3-33. Ch(cid:18)t l(cid:13)(cid:21)ng các dòng s(cid:7)n ph(cid:19)m trong s(cid:1) (cid:2)(cid:3) 3-66 Có th’ nh(cid:29)n th(cid:25)y ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng c*a dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m (cid:16) t yêu c(cid:15)u theo tiêu chu(cid:31)n c*a c(cid:22)n th0c ph(cid:31)m (TCVN 1051-71), tuy dòng d(cid:15)u fusel có n(cid:22)ng (cid:16)" c*a iso amyl ancohol không cao b(ng ph(cid:20)(cid:21)ng án k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t 1. N%ng su(cid:25)t c*a s(cid:30)n ph(cid:31)m c(cid:22)n tinh ch(cid:17) là 0,028 kmol/s = 1,194 kg/s. T(cid:18)ng l(cid:20)(cid:19)ng nhi(cid:23)t tiêu t!n trong tháp COL5 và COL6 s$ là: Q4+5 = 6,34236 + 0,6113 = 6,9537 MW T(cid:20)(cid:21)ng ,ng v&i l(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)!t là h(cid:21)i n(cid:20)&c bão hoà (cid:24) áp su(cid:25)t P = 5at có (cid:31)n nhi(cid:23)t ng(cid:20)ng t(cid:28) rhh = 2117000 (J/kg h(cid:21)i) [52] là: Q4+5 = 6,9537 / 2117000 * 1000000= 3,2847 (kg h(cid:21)i (cid:16)!t) T(cid:18)ng l(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)!t tiêu t!n: 3,2847 + 0,1 = 3,2947 (kg h(cid:21)i (cid:16)!t) L(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i (cid:16)!t tiêu t!n trên m"t (cid:16)(cid:21)n v# s(cid:30)n ph(cid:31)m s$ là: 2,76 kg h(cid:21)i 5at/kg c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cao [TCVN 1051-71]. S(cid:21) (cid:16)(cid:22) k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t trên hình 3-67 (cid:16)ã gi(cid:30)m (cid:16)(cid:20)(cid:19)c tiêu hao n%ng l(cid:20)(cid:19)ng cho quá trình tinh ch(cid:17) t/ h(cid:21)n 10kg h(cid:21)i (t i Công ty c(cid:18) ph(cid:31)n c(cid:22)n-r(cid:20)(cid:19)u Hà N"i) xu!ng còn nh8 h(cid:21)n 3kg h(cid:21)i (cid:16)!t tính trên 1 kg c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cao. 134 So v&i s(cid:21) (cid:16)(cid:22) 6 tháp c*a Công ty c(cid:18) ph(cid:15)n mía (cid:16)(cid:20)(cid:26)ng Lam S(cid:21)n Thanh Hoá, l(cid:20)(cid:19)ng h(cid:21)i tiêu hao tính trên m"t kg c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m là 4,7 kg h(cid:21)i 10at, s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tinh ch(cid:17) nh(cid:20) hình 3-66 cho hi(cid:23)u qu(cid:30) s(cid:27) d(cid:28)ng n%ng l(cid:20)(cid:19)ng cao h(cid:21)n h=n trong khi c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m v:n (cid:16) t ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cao. Nh(cid:20) v(cid:29)y, có th’ kh=ng (cid:16)#nh l" trình tách (cid:16)ã l0a ch4n là m"t trong nh3ng ph(cid:20)(cid:21)ng án tách t!i (cid:20)u, (cid:16).c bi(cid:23)t là v) ch2 tiêu n%ng l(cid:20)(cid:19)ng tiêu hao. Có th’ nh(cid:29)n th(cid:25)y rõ ràng là nguyên t1c tách theo nhóm (cid:16)ã cho phép: - d> dàng t(cid:18)ng h(cid:19)p (cid:16)(cid:20)(cid:19)c các h(cid:23) th!ng tinh ch(cid:17) theo các yêu c(cid:15)u v) n%ng su(cid:25)t và ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng s(cid:30)n ph(cid:31)m, - t(cid:18)ng h(cid:19)p (cid:16)(cid:20)(cid:19)c các s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tinh ch(cid:17) v&i kh(cid:30) n%ng k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t và t%ng (cid:16)áng k’ hi(cid:23)u su(cid:25)t s(cid:27) d(cid:28)ng n%ng l(cid:20)(cid:19)ng, - gi(cid:30)m (cid:16)áng k’ s! ph(cid:20)(cid:21)ng án (s! l" trình) tách (cid:24) xa vùng t!i (cid:20)u và (cid:16)i tr0c ti(cid:17)p vào khu v0c lân c(cid:29)n c*a vùng t!i (cid:20)u - gi(cid:30)m (cid:16)áng k’ th(cid:26)i gian tính toán h(cid:23) th!ng tinh ch(cid:17). S(cid:21) (cid:16)(cid:22) phân tách h(cid:23) dung d#ch th0c nhi)u c(cid:25)u t(cid:27) etanol - n(cid:20)&c s(cid:30)n xu(cid:25)t b(ng ph(cid:20)(cid:21)ng pháp lên men nh(cid:20) trên hình 3-66, nh(cid:29)n (cid:16)(cid:20)(cid:19)c b(ng các b(cid:20)&c (thu(cid:29)t toán) trình bày (cid:24) trên, có th’ ch(cid:20)a ph(cid:30)i là l" trình tách t!i (cid:20)u nh(cid:25)t, nh(cid:20)ng hi(cid:23)u qu(cid:30) ti(cid:17)t ki(cid:23)m n%ng l(cid:20)(cid:19)ng (cid:16) t (cid:16)(cid:20)(cid:19)c là khá cao, (cid:16) t yêu c(cid:15)u ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng s(cid:30)n ph(cid:31)m, vì v(cid:29)y, hoàn toàn có th’ ,ng d(cid:28)ng các b(cid:20)&c nghiên c,u t(cid:20)(cid:21)ng t0 (cid:16)’ tính toán, thi(cid:17)t l(cid:29)p m"t s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tách h(cid:19)p lý cho các h(cid:23) dung d#ch nhi)u c(cid:25)u t(cid:27) khác. T/ các k(cid:17)t qu(cid:30) nh(cid:29)n (cid:16)(cid:20)(cid:19)c trong các ph(cid:15)n nghiên c,u (cid:24) trên có th’ (cid:16)(cid:20)a ra m"t s! k(cid:17)t lu(cid:29)n sau (cid:16)ây: 135 K(cid:20)T LU(cid:21)N 1. (cid:9)ã l0a ch4n và ki’m tra (cid:16)(cid:20)(cid:19)c mô hình cân b(ng pha l8ng-h(cid:21)i UNIFAC cho h(cid:23) hai và nhi)u c(cid:25)u t(cid:27) . Mô hình này (cid:16)ã (cid:16)(cid:20)(cid:19)c ki’m tra theo các s! li(cid:23)u th0c nghi(cid:23)m c*a các h(cid:23) dung d#ch hai c(cid:25)u t(cid:27), ba c(cid:25)u t(cid:27) (cid:24) các áp su(cid:25)t khác nhau, các h(cid:23) có hai pha l8ng và các h(cid:23) b!n c(cid:25)u t(cid:27). Các k(cid:17)t qu(cid:30) ki’m tra cho th(cid:25)y mô hình có (cid:16)" tin c(cid:29)y cao. 2. Trên c(cid:21) s(cid:24) mô hình cân b(ng pha UNIFAC, (cid:16)ã ti(cid:17)n hành xây d0ng (cid:16)(cid:20)(cid:19)c mô hình t(cid:18)ng quát c*a tháp ch(cid:20)ng luy(cid:23)n nhi)u c(cid:25)u t(cid:27). (cid:9)ã ti(cid:17)n hành ki’m tra s0 t(cid:20)(cid:21)ng thích c*a mô hình t(cid:18)ng quát c*a tháp ch(cid:20)ng luy(cid:23)n b(ng th0c nghi(cid:23)m trên h(cid:23) etanol - n(cid:20)&c và các c(cid:25)u t(cid:27) t p ch(cid:25)t s(cid:30)n xu(cid:25)t b(ng ph(cid:20)(cid:21)ng pháp lên men. Các k(cid:17)t qu(cid:30) cho th(cid:25)y mô hình phù h(cid:19)p r(cid:25)t t!t v&i th0c nghi(cid:23)m, vì v(cid:29)y có th’ s(cid:27) d(cid:28)ng mô hình này cho các nghiên c,u cho các h(cid:23) khác nhau. 3. (cid:9)ã ti(cid:17)n hành nghiên c,u hành vi c*a các t p ch(cid:25)t trong h(cid:23) etanol - n(cid:20)&c - các c(cid:25)u t(cid:27) t p ch(cid:25)t b(ng ph(cid:20)(cid:21)ng pháp th0c nghi(cid:23)m. Các k(cid:17)t qu(cid:30) cho th(cid:25)y trong dung d#ch th0c nhi)u c(cid:25)u t(cid:27), các c(cid:25)u t(cid:27) có hành vi r(cid:25)t ph,c t p và r(cid:25)t khó d0 (cid:16)oán tr(cid:20)&c (cid:16)(cid:20)(cid:19)c b(ng các ph(cid:20)(cid:21)ng pháp lý thuy(cid:17)t. Do có các h n ch(cid:17) và khó kh%n v) (cid:16)i)u ki(cid:23)n th0c nghi(cid:23)m cho h(cid:23) dung d#ch ph,c t p nên các nghiên c,u ti(cid:17)p theo s$ (cid:16)(cid:20)(cid:19)c ti(cid:17)n hành b(ng ph(cid:20)(cid:21)ng pháp s(cid:27) d(cid:28)ng mô hình t(cid:18)ng quát c*a tháp ch(cid:20)ng luy(cid:23)n (cid:16)ã (cid:16)(cid:20)(cid:19)c ki’m ch,ng. 4. (cid:9)ã ti(cid:17)n hành nghiên c,u hành vi c*a các t p ch(cid:25)t trong h(cid:23) etanol - n(cid:20)&c và các c(cid:25)u t(cid:27) t p ch(cid:25)t d0a vào mô hình t(cid:18)ng quát c*a tháp ch(cid:20)ng luy(cid:23)n. Các k(cid:17)t qu(cid:30) nghiên c,u cho phép chia các c(cid:25)u t(cid:27) c*a h(cid:23) etanol - n(cid:20)&c và các c(cid:25)u t(cid:27) t p ch(cid:25)t thành 4 nhóm c(cid:25)u t(cid:27): nhóm t p ch(cid:25)t (cid:16)(cid:15)u, nhóm t p ch(cid:25)t cu!i, nhóm t p ch(cid:25)t trung gian và nhóm t p ch(cid:25)t vòng quanh. Nguyên t1c chia nhóm các c(cid:25)u t(cid:27) c*a h(cid:23) nhi)u c(cid:25)u t(cid:27) là m"t (cid:16)óng góp m&i c*a lu(cid:29)n án. 5. (cid:9)ã ti(cid:17)n hành nghiên c,u các y(cid:17)u t! (cid:30)nh h(cid:20)(cid:24)ng (cid:16)(cid:17)n hành vi c*a các nhóm c(cid:25)u t(cid:27). Các k(cid:17)t qu(cid:30) nghiên c,u cho phép (cid:16)(cid:20)a ra nguyên t1c tách h này là m"t (cid:16)óng góp m&i c*a lu(cid:29)n án, cho phép gi(cid:30)m (cid:16)áng k’ s! ph(cid:20)(cid:21)ng án tách c(cid:15)n kh(cid:30)o sát, t o (cid:16)i)u ki(cid:23)n thu(cid:29)n l(cid:19)i cho vi(cid:23)c tìm ph(cid:20)(cid:21)ng án tách h(cid:19)p lý. 6. S(cid:27) d(cid:28)ng mô hình t(cid:18)ng quát c*a tháp ch(cid:20)ng luy(cid:23)n nhi)u c(cid:25)u t(cid:27) và áp d(cid:28)ng nguyên t1c tách theo nhóm, (cid:16)ã ti(cid:17)n hành phân tích s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tách c(cid:21) b(cid:30)n g(cid:22)m 3 tháp. Khi có các yêu c(cid:15)u v) l(cid:25)y s(cid:30)n ph(cid:31)m ph(cid:28), thu h(cid:22)i c(cid:25)u t(cid:27) chính trong các dòng s(cid:30)n ph(cid:31)m ph(cid:28) và khi có yêu c(cid:15)u 136 v) n%ng su(cid:25)t c*a h(cid:23) th!ng l&n (cid:16)ã ti(cid:17)n hành t(cid:18)ng h(cid:19)p các s(cid:21) (cid:16)(cid:22) tách g(cid:22)m 4, 5 và 6 tháp làm vi(cid:23)c (cid:24) áp su(cid:25)t th(cid:20)(cid:26)ng. 7. Áp d(cid:28)ng mô hình t(cid:18)ng quát c*a tháp ch(cid:20)ng luy(cid:23)n và b(ng thu(cid:29)t toán (cid:16)ã (cid:16)) xu(cid:25)t (cid:16)’ gi(cid:30)i h(cid:23) l&n (cid:16)’ phân tích s(cid:21) (cid:16)(cid:22) s(cid:30)n xu(cid:25)t c(cid:22)n c*a công ty c(cid:18) ph(cid:15)n mía (cid:16)(cid:20)(cid:26)ng Lam S(cid:21)n Thanh Hoá g(cid:22)m 6 tháp làm vi(cid:23)c (cid:24) các áp su(cid:25)t khác nhau, cho th(cid:25)y nguyên t1c tách theo nhóm r(cid:25)t hi(cid:23)u qu(cid:30) trong kh(cid:30)o sát các h(cid:23) th!ng tách ph,c t p. Thu(cid:29)t toán gi(cid:30)i h(cid:23) l&n là m"t (cid:16)óng góp m&i c*a lu(cid:29)n án, (cid:16)ã cho phép t%ng kh(cid:30) n%ng h"i t(cid:28), gi(cid:30)m kh!i l(cid:20)(cid:19)ng và th(cid:26)i gian tính toán. 8. (cid:1)ng d(cid:28)ng mô hình t(cid:18)ng quát c*a tháp ch(cid:20)ng luy(cid:23)n và s(cid:27) d(cid:28)ng nguyên t1c tách theo nhóm (cid:16)ã ti(cid:17)n hành t(cid:18)ng h(cid:19)p (cid:16)(cid:20)(cid:19)c h(cid:23) th!ng tinh ch(cid:17) h 6 tháp làm vi(cid:23)c (cid:24) các áp su(cid:25)t khác nhau nh(m m(cid:28)c (cid:16)ích k(cid:17)t n!i nhi(cid:23)t gi3a các tháp. H(cid:23) th!ng tách này cho phép gi(cid:30)m n%ng l(cid:20)(cid:19)ng tiêu t!n c*a quá trình tách h (cid:16)!t 5at/ 1kg c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m (t i Công ty c(cid:18) ph(cid:15)n c(cid:22)n-r(cid:20)(cid:19)u Hà N"i) xu!ng còn 2,76 kg h(cid:21)i (cid:16)!t 5at/1kg c(cid:22)n s(cid:30)n ph(cid:31)m ch(cid:25)t l(cid:20)(cid:19)ng cao. 137 CÁC CÔNG TRÌNH (cid:1)Ã CÔNG B(cid:2) 1. Cao Th(cid:1) Mai Duyên, Ph(cid:2)m Công V(cid:3)(cid:4)ng, Nguy(cid:5)n V(cid:6)n Quy(cid:7)t, Nguy(cid:5)n H(cid:8)u Tùng. 2004. Mô hình cân b(cid:1)ng pha l(cid:2)ng - h(cid:3)i h(cid:4) th(cid:5)c nhi(cid:6)u c(cid:7)u t(cid:8). T(cid:9)p chí Khoa h(cid:10)c & Công ngh(cid:4) Các tr(cid:11)(cid:12)ng (cid:13)(cid:9)i h(cid:10)c k(cid:14) thu(cid:15)t. S(cid:16) 46+47. 2. Cao Th(cid:1) Mai Duyên, Nguy(cid:5)n (cid:9)(cid:10)c Kiên, Nguy(cid:5)n H(cid:8)u Tùng. 2006. Phân lo(cid:9)i các t(cid:9)p ch(cid:7)t có trong dung d(cid:17)ch r(cid:11)(cid:18)u etylic - n(cid:11)(cid:19)c s(cid:20)n xu(cid:7)t b(cid:1)ng ph(cid:11)(cid:3)ng pháp lên men và nghiên c(cid:21)u phân b(cid:16) n(cid:22)ng (cid:13)(cid:23) c(cid:24)a chúng theo chi(cid:6)u cao c(cid:24)a tháp ch(cid:11)ng luy(cid:4)n. K(cid:25) y(cid:26)u h(cid:23)i ngh(cid:17) khoa h(cid:10)c l(cid:27)n th(cid:21) 20 Tr(cid:11)(cid:12)ng (cid:28)HBK Hà N(cid:23)i. 3. Nguy(cid:5)n H(cid:8)u Tùng, Cao Th(cid:1) Mai Duyên. 2007. Phân tích và t(cid:29)ng h(cid:18)p h(cid:4) th(cid:16)ng ch(cid:11)ng luy(cid:4)n h(cid:30)n h(cid:18)p nhi(cid:6)u c(cid:7)u t(cid:8) ti(cid:26)t ki(cid:4)m n(cid:31)ng l(cid:11)(cid:18)ng. T(cid:9)p chí Khoa h(cid:10)c & Công ngh(cid:4). T(cid:15)p 45 - S(cid:16) 1B. 4. Nguy(cid:5)n H(cid:8)u Tùng, Cao Th(cid:1) Mai Duyên, Nguy(cid:5)n Xuân Hi(cid:7)u. 2008. Nghiên c(cid:21)u các y(cid:26)u t(cid:16) (cid:20)nh h(cid:11) ng (cid:13)(cid:26)n phân b(cid:16) n(cid:22)ng (cid:13)(cid:23) metanol trong tháp tinh ch(cid:26) c(cid:22)n. T(cid:9)p chí Khoa h(cid:10)c & Công ngh(cid:4) Các tr(cid:11)(cid:12)ng (cid:13)(cid:9)i h(cid:10)c k(cid:14) thu(cid:15)t. S(cid:16) 65. 5. Nguy(cid:5)n H(cid:8)u Tùng, Cao Th(cid:1) Mai Duyên, Nguy(cid:5)n Xuân Hi(cid:7)u. 2008. Nghiên c(cid:21)u các y(cid:26)u t(cid:16) (cid:20)nh h(cid:11) ng (cid:13)(cid:26)n phân b(cid:16) n(cid:22)ng (cid:13)(cid:23) c(cid:24)a các c(cid:7)u t(cid:8) trong h(cid:30)n h(cid:18)p d(cid:27)u fusel trong tháp ch(cid:11)ng luy(cid:4)n h(cid:30)n h(cid:18)p etanol - n(cid:11)(cid:19)c và các t(cid:9)p ch(cid:7)t. T(cid:9)p chí Hoá h(cid:10)c. T(cid:15)p 46 - S(cid:16) 5A. 6. Nguy(cid:5)n H(cid:8)u Tùng, Ph(cid:2)m V(cid:6)n Thiêm, Cao Th(cid:1) Mai Duyên, Nguy(cid:5)n (cid:9)(cid:10)c Kiên. 2007. B(cid:1)ng (cid:13)(cid:23)c quy(cid:6)n sáng ch(cid:26) : “Quy trình thu h(cid:22)i c(cid:22)n t! h(cid:30)n h(cid:18)p c(cid:22)n (cid:13)(cid:27)u”. S(cid:16): 6600. 138 TÀI LI(cid:3)U THAM KH(cid:4)O (cid:1)(cid:2) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5) (cid:1)(cid:2)(cid:6)(cid:4)(cid:7)(cid:5) (cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:4)(cid:11)(cid:5) (cid:1)(cid:2)(cid:3) (cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:4)(cid:3) (cid:7)(cid:8)(cid:6)(cid:3) (cid:9)(cid:10)(cid:6)(cid:11)(cid:3) (cid:12)(cid:4)(cid:13)(cid:3) (cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:6)(cid:11)(cid:3) (cid:4)(cid:17)(cid:3) (cid:12)(cid:4)(cid:18)(cid:7)(cid:3) (cid:14)(cid:19)(cid:12)(cid:20)(cid:3) (cid:21)(cid:22)(cid:23)(cid:6)(cid:3) (cid:24)(cid:25)(cid:6)(cid:3) (cid:14)(cid:26)(cid:14)(cid:3) (cid:6)(cid:11)(cid:4)(cid:27)(cid:17)(cid:12)(cid:3)(cid:14)(cid:4)(cid:19)(cid:7)(cid:3)(cid:28)(cid:29)(cid:30)(cid:3)(cid:31) !"(cid:3) #(cid:3)(cid:6)$(cid:27)(cid:3)%(cid:3)&’’((cid:3) (cid:3) 2. Qu(cid:1)n V(cid:2)n Th(cid:3)nh . K(cid:14) thu(cid:15)t s(cid:20)n xu(cid:7)t c(cid:22)n Etylic. Tr(cid:11)(cid:12)ng (cid:28)(cid:9)i h(cid:10)c Bách khoa Hà N(cid:23)i, 1998. (cid:3) 3. Nguy(cid:4)n (cid:5)ình Th(cid:6)(cid:7)ng, Nguy(cid:4)n Thanh H(cid:8)ng. Công ngh(cid:4) s(cid:20)n xu(cid:7)t và ki"m tra c(cid:22)n Etylic. Nhà xu(cid:7)t b(cid:20)n Khoa h(cid:10)c và K(cid:14) thu(cid:15)t, Hà N(cid:23)i, 1999. 4. Tr(cid:3)nh Huy(cid:9)n Trang. Báo cáo th(cid:5)c t(cid:15)p t(cid:16)t nghi(cid:4)p t(cid:9)i Công ty c(cid:29) ph(cid:27)n Mía (cid:13)(cid:11)(cid:12)ng Lam S(cid:3)n Thanh Hoá. 2008. 5. Nguy(cid:4)n H(cid:10)u Tùng. Báo cáo t(cid:29)ng k(cid:26)t (cid:13)(cid:6) tài c(cid:7)p nhà n(cid:11)(cid:19)c KC – 06 – 17CN:
“Tìm các gi(cid:20)i pháp k(cid:14) thu(cid:15)t nh(cid:1)m nâng cao ch(cid:7)t l(cid:11)(cid:18)ng và hi(cid:4)u su(cid:7)t thu h(cid:22)i
c(cid:22)n”, Hà N(cid:23)i, 2005. 6. Lê Ng(cid:11)c Tú, La V(cid:2)n Ch(cid:6), (cid:5)(cid:12)ng Th(cid:3) Thu. Hóa sinh công nghi(cid:4)p. Nhà xu(cid:7)t b(cid:20)n Khoa h(cid:10)c và K(cid:14) thu(cid:15)t, Hà N(cid:23)i, 1997. 7. Tr(cid:13)n Xoa, Nguy(cid:4)n Tr(cid:11)ng Khuông, H(cid:14) Lê Viên. S(cid:29) tay quá trình và thi(cid:26)t b(cid:17) công ngh(cid:4) hoá ch(cid:7)t. NXB Khoa h(cid:10)c và k(cid:14) thu(cid:15)t, 2004, T1. 8. Tr(cid:13)n Xoa, Nguy(cid:4)n Tr(cid:11)ng Khuông, H(cid:14) Lê Viên. S(cid:29) tay quá trình và thi(cid:26)t b(cid:17) công ngh(cid:4) hoá ch(cid:7)t. NXB Khoa h(cid:10)c và k(cid:14) thu(cid:15)t, 2004, T2. 9. Agrawal, R. Synthesis of Distillation Column Configurations for a
Multicomponent Separation. Ind. Eng.Chem. Res. 1996. 35. 1059. 10. Agrawal, R. More Operable Fully Thermally Coupled Distillation Column
Configurations for Multicomponent Distillation. Trans.Inst.Chem.Eng, Part
A. 1999. 78. 543. 12. Andrecovich, M. J.; Westerberg, A. W. A Simple Synthesis Method Based
on Utility Boundinh for Heat-integrated Distillation Sequences. AIChE.J.
1985. 31. 363. 11. Agrawal R. Synthesis of Multicomponent Distillation Column
Configurations. AIChE Journal, Vol. 49, No. 2, February 2003 13. Braz J. Thermodynamic Analysis of Multicomponent Distillation Columns: Indentifying Optimal Feed Conditions. Chem. Eng. vol.17 n.4-7 São
Paulo Dec. 2000 139 14. Caballero, J. A.; Grossmann, I. E. Generalized Disjunctive Programming Model for the Optimal Synthesis of Thermally Linked Distillation Columns.
Ind. Eng.Chem. Res. 2001. 40. 2260. 15. Caballero, J. A.; Grossmann, I. E. Thermodynamically Equivalent Configurations for Thermally Coupled Distillation. AIChE Journal Vol. 49,
No. 11, November 2003. 16. Carlberg, N. A.; Westerberg, A. W. Temperature-Heat Diagrams for
Complex Columns. 2. Underwood’s Method for Side Strippers and
Enrichers. Ind. Eng.Chem. Res. 1989. 28. 1379. 17. Charles D. Holland; Fundamentals of multicomponent distillation; McGraw-Hill, NewYork, 1981. 18. Chilton. Cost engineering In the Process Industries. McGraw – Hill Book Company, INC, 1960. 19. Christiansen, A. C.; Skogestad, S.; Lien, K. Complex Distillation Arrangements; Extending the Petlyuk Ideas. Comput. Chem.Eng. 1997. 21.
S237. 20. Christiansen, A. C.; Skogestad, S.; Lien, K. Partitioned Petlyuk Arrangements for Quaternary Separations. Inst.Chem.Eng, Symp, Ser. 1997.
142. 745. 21. Christiansen, L.J., Michlsen, M.L and Fredenslund, A., Naphtali- Sandholm distillation calculations for NGL mixtures near the critical region
Comput.Chem.Eng (1979). Vol. 3, 535. 22. Dhallu, N. S.; John, W. R. Synthesis of Distillation Trains with Heat Integration. Inst.Chem.Eng, Symp. Ser. 1988. 109. 22-43. 23. Dunnebier, G.; Pantelides, C. C. Optimal Design of Thermally Coupled Distillation Columns. Ind. Eng.Chem. Res. 1999. 38. 162. 24. Ernest J. Henley, J. D. Seader; Equilibrium-Stage separation operation in chemical Engineering; John Wiley & Sons, New York, 1981. 25. Fidkowski, Z. T.; Agrawal, R. Multicomponent Thermally Coupled Systems of Distillation Columns at Minimum Reflux. AIChE.J. 2001. 47.
2713. 140 (cid:3)(cid:4)(cid:2) (cid:5)(cid:12)(cid:11)(cid:5) (cid:13)(cid:2)(cid:14)(cid:15)(cid:14)(cid:4)(cid:16)(cid:6)(cid:4)(cid:15)(cid:17)(cid:5) (cid:18)(cid:11)(cid:5) (cid:19)(cid:20)(cid:14)(cid:21)(cid:16)(cid:9)(cid:4)(cid:7)(cid:17)(cid:5) (cid:22)(cid:11)(cid:5) (cid:23)(cid:24)(cid:20)(cid:6)(cid:25)(cid:25)(cid:14)(cid:4)(cid:26)(cid:5) )(cid:13)(cid:12)(cid:16)(cid:15)(cid:3) %(cid:3) (cid:21)(cid:27)*(cid:22)(cid:27)+(cid:3) ,*(cid:22)(cid:27)-(cid:27)(cid:9)(cid:15)(cid:27)(cid:13)(cid:3)
(cid:22)(cid:28)(cid:27)(cid:6)(cid:11)(cid:3)./01123(cid:20)(cid:3),-(cid:28)4(cid:24)(cid:27)4(cid:15)(cid:3)5(cid:7)(cid:27)4(cid:6)(cid:14)(cid:27)6(cid:27)(cid:7)(cid:3)(cid:12)(cid:22)(cid:9)-(cid:27)(cid:28)(cid:4)(cid:27)(cid:6)(cid:11)(cid:3)3(cid:16)(cid:30)(cid:3)2(cid:28)7(cid:3)%(cid:3)896:/;<(cid:30)(cid:3)&’==(cid:3) (cid:3) (cid:3)
27. Gert – Jan A. F. Fien; Y. A. Liu. Heuristic Synthesis and Shortcut Design
of Separation Processes Using Residue Curve Maps. Ind. Eng. Chem. Res.
1994, 33, 2505 – 2522. (cid:3)(cid:5)(cid:2) (cid:5)(cid:18)(cid:6)(cid:2)(cid:7)(cid:14)(cid:4)(cid:5) (cid:19)(cid:20)(cid:14)(cid:21)(cid:16)(cid:9)(cid:4)(cid:7)(cid:17)(cid:5) (cid:18)(cid:9)(cid:15)(cid:9)(cid:4)(cid:7)(cid:5) (cid:27)(cid:9)(cid:5) (cid:28)(cid:5) (cid:29)(cid:24)(cid:2)(cid:30)(cid:9)(cid:4)(cid:5) (cid:31) (cid:21)(cid:9)(cid:16)(cid:16)(cid:14)(cid:2)(cid:26)(cid:5) 2(cid:3) (cid:1)(cid:16)+(cid:27)6(cid:27)4+(cid:3) ./0123(cid:3)
(cid:1)(cid:16)+4-;>(cid:3)?(cid:15)4(cid:28)4(cid:6)(cid:14)(cid:3)?(cid:13)(cid:15)(cid:13)74(cid:14)4(cid:15)(cid:3)(cid:1)(cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:27)9(cid:3)(cid:13)(cid:6)+(cid:3)@4(cid:28)(cid:22)-(cid:14)(cid:28)(cid:3)6(cid:16)(cid:15)(cid:3)A(cid:27)664(cid:15)4(cid:6)(cid:14)(cid:3)B(cid:4)4(cid:15)7(cid:16)+C(cid:6)(cid:13)7(cid:27)(cid:7)(cid:3)
?(cid:15)(cid:16)(cid:12)4(cid:15)(cid:14)(cid:27)4(cid:28)(cid:20)(cid:3)B(cid:19)(cid:12)(cid:3)(cid:7)(cid:4)D(cid:3)0(cid:6)+;(cid:3),(cid:6)(cid:11);(cid:3)3(cid:4)47;(cid:3)@4(cid:28);(cid:3))(cid:16)-;(cid:3)E>(cid:30)(cid:3)/F;&(cid:30)(cid:3)(cid:12)(cid:12);&=’(cid:30)(cid:3)(cid:3)&’’E(cid:3) (cid:3) (cid:3)(cid:6)(cid:2) (cid:5)(cid:18)(cid:6)(cid:2)(cid:7)(cid:14)(cid:4)(cid:5) (cid:19)(cid:20)(cid:14)(cid:21)(cid:16)(cid:9)(cid:4)(cid:7)(cid:17)(cid:5) (cid:18)(cid:9)(cid:15)(cid:9)(cid:4)(cid:7)(cid:5) (cid:27)(cid:9)(cid:5) (cid:28)(cid:5) (cid:23)(cid:24)(cid:9)!(cid:21)(cid:5) (cid:18)"(cid:21)(cid:4)(cid:26)(cid:3) 2(cid:3) (cid:1)(cid:16)+(cid:27)6(cid:27)4+(cid:3) ./0123(cid:3)
GA(cid:16)(cid:15)(cid:14)7(cid:22)(cid:6)+H(cid:3)(cid:1)(cid:16)+4-;E(cid:3)@4(cid:24)(cid:27)(cid:28)(cid:27)(cid:16)(cid:6)(cid:3)(cid:13)(cid:6)+(cid:3),9(cid:14)4(cid:6)(cid:28)(cid:27)(cid:16)(cid:6)(cid:20)(cid:3)B(cid:19)(cid:12)(cid:3)(cid:7)(cid:4)D(cid:3)0(cid:6)+;(cid:3),(cid:6)(cid:11);(cid:3)3(cid:4)47;(cid:3)@4(cid:28);(cid:3)
)(cid:16)-;(cid:3)E=(cid:30)(cid:3)/F;&>(cid:30)(cid:3)(cid:12);I(=’(cid:30)(cid:3)(cid:3)&’’((cid:3) (cid:3) 30. Heaven, D. L. Optimum Sequencing of Distillation Columns in Multicomponent Fractionation. M.S Thesis, University of California,
Berkeley, CA.1969 31. Hector Yeomans; Ignacio E. Grossmann. Synthesis of Optimal Distillation
Sequences for the Separation of Zeotropic mixtures using tray – by – tray
models. 32. Kattan, M. K.; Douglas, P. L. A New approach to Thermal Integration of Distillation Sequences. Can.J.Chem.Eng. 1986. 64. 162. 33. Kim, Y. H. Structural Design of Extended Fully Thermally Coupled Distillation Columns. Ind. Eng.Chem. Res. 2001. 40. 2460. (cid:3) 34. Linnhoff, B.; Dunford, H.; Smith, R. Heat Integration of Distillation
Columns into Overall Processes. Chem.Eng.Sci. 1983. 38. 1175. 35. Matthias Seiler, Carsten Jork, Asimina Kavarnou, Wolfgang Arlt, Rolf
Hirsch; Separation of Azeotropic mixtures using Hyperbranched polymers
or Ionic Liquids; AIChE Journal, Vol. 50, No.10, page 2439 (October 2004). (cid:3) 36. Nadgir, V. M.; Liu, Y. A. Studies in Chemical Process Design and Synthesis
: Part V: A Simple Heuristic Method for Systemastic Synthesis of Initial
Sequences for Multicoponent Separation. AIChE J. 1983, 29, 926. (cid:3) (cid:7)(cid:8)(cid:2) (cid:5)(cid:18)(cid:11)(cid:29)(cid:5) (cid:22)(cid:2)(cid:24)(cid:6)(cid:25)(cid:4)(cid:9)(cid:30)#(cid:5) $(cid:5) (cid:22)(cid:11)(cid:5) (cid:27)(cid:5) %(cid:21)(cid:6) (cid:21)(cid:26)(cid:5) 3(cid:16)7(cid:12)(cid:22)(cid:14)4(cid:15)(cid:3) 3(cid:13)-(cid:7)(cid:22)-(cid:13)(cid:14)(cid:27)(cid:16)(cid:6)(cid:3) 6(cid:16)(cid:15)(cid:3) (cid:27)(cid:11)(cid:4)(cid:3) ?(cid:15)4(cid:28)(cid:28)(cid:22)(cid:15)4(cid:3)
)(cid:13)(cid:12)(cid:16)(cid:15)(cid:3)%(cid:3)(cid:21)(cid:27)*(cid:22)(cid:27)+(cid:3),*(cid:22)(cid:27)-(cid:27)(cid:9)(cid:15)(cid:27)(cid:13)(cid:20)(cid:3)?(cid:15)4(cid:6)(cid:14)(cid:27)(cid:7)4:(cid:3) (cid:13)--;0(cid:6)(cid:7)(cid:30)(cid:3),(cid:6)(cid:11)-4J(cid:16)(cid:16)+(cid:3)+(cid:27)66(cid:3);/;K:&’L((cid:3) (cid:3) 141 38. Petlyuk, F. B; Platonov, V. M; Slavinskii, D. M. Themodynamically Optimal Method for Separating Multicomponent Mixtures. Int.Chem.Eng.
1965. 5. 555. 39. F. B. Petlyuk; Distillation Theory and Its Application to optimal design of separation units; Cambridge University press, Cambridge, UK, 2004. 40. Rathore, R. N. S., Wormer, K. A. V.; Powers, G. J. Synthesis Strategies for
Multicomponent Separation Systems with Energy Integration. AIChE.J.
1974. 20. 940. (cid:9)(cid:1)(cid:2) (cid:5)(cid:23)"&(cid:14)(cid:2)(cid:30)(cid:5) %(cid:11)(cid:5) (cid:23)(cid:14)(cid:9)(cid:15)(cid:17)(cid:5) (cid:18)"(cid:21)(cid:4)(cid:5) (cid:29)(cid:11)(cid:5) (cid:22)(cid:2)(cid:24)(cid:6)(cid:25)(cid:4)(cid:9)(cid:30)#(cid:17)(cid:5) ’(cid:2)(cid:6) (cid:14)(cid:5) ((cid:11)(cid:5) (cid:22)"(cid:9)(cid:4)(cid:7)(cid:26)(cid:3) B(cid:4)4(cid:3) ?(cid:15)(cid:16)(cid:12)4(cid:15)(cid:14)(cid:27)4(cid:28)(cid:3) (cid:16)6(cid:3) M(cid:13)(cid:28)4(cid:28)(cid:3)N(cid:3)(cid:21)(cid:27)*(cid:22)(cid:27)+(cid:28)(cid:30)(cid:3)1(cid:16)(cid:22)(cid:15)(cid:14)(cid:4)(cid:3),+(cid:27)(cid:14)(cid:27)(cid:16)(cid:6)(cid:20)(cid:3)(cid:1)(cid:7)M(cid:15)(cid:13)J(cid:3)%(cid:3) (cid:27)--(cid:3)!(cid:16)(cid:16)O(cid:3)3(cid:16)7(cid:12)(cid:13)(cid:6)C(cid:3) (cid:3) 42. Rong B. G. Study on the Synthesis of Optimum Heat-integrated Distillation Flowsheets. Ph.D Thesis, University of Petroleum, Beijing. 1996. 43. Rong, B. G.; Kraslawski, A.; Nystrom, L. The Synthesis of Thermally Coupled Distillation Flowsheets for Separation of Five-component Mixtures.
Comput. Chem.Eng. 2000. 24. 247. 44. Rong, B. G.; Kraslawski, A.; Nystrom, L. Design and Synthesis of Multicomponent Thermally Coupled Distillation Flowsheets. Comput.
Chem.Eng. 2001. 25. 807. 45. Rong, B. G.; Kraslawski, A. A partially Thermally Coupled Distillation
Systems for Multicomponent Separations. AIChE.J. 2003. 49. 1340. 46. Rong, B. G.; Kraslawski, A. Optimal Design of Distillation Flowsheets with
a Lower Number of Thermall Couplings for Multicomponent Separations.
Ind. Eng.Chem. Res. 2002. 41. 5716. 47. Rong, B. G.; Kraslawski, A. Synthesis of Themodynamically Efficient
Distillation Schemes for Multicomponent Separations. Computer-Aided
Chemical Engineering; Grienvink, J., Shijndel, J. V., Eds.; ESCAPE-12;
Elsvier Science; Amsterdam, The Netherlands, 2002; Vol 10; p 319. 48. Rong, B. G.; Kraslawski, A., Turunen, I. Synthesis of Functionally Dinstict Thermally Coupled Configurations for Quaternary Distillations. Ind.
Eng.Chem. Res. 2003. 42. 1204. (cid:9)(cid:6)(cid:2) Rong, B. G.; Kraslawski, A., Turunen, I. Synthesis of Partially Thermally
Coupled Column Configurations for Multicomponent Distillations. In 142 Computer-Aided Chemical Engineering; Kraslawski, A., Turunen, I., Eds.;
ESCAPE-13; Elsvier Science; Amsterdam, The Netherlands, 2003; Vol.14, p
275.(cid:3) (cid:3) 50. Robert H. Perry; Don W. Green. Perry’ Chemical Engineer’s Handbook. McGraw – Hill, Book Company, INC, 1999. 51. Schuttenhelm, W.; Simmrock, K. H. Knowledge Based Synthesis of Energy
Integrated Distillation Columns and Sequences. Inst.Chem.Eng, Symp. Ser.
1992. 128. A461. 52. Seader, J. D.; Westerbegr, A. W., A Combined Heuristic and Evolutionary
Strategy for the Synthesis of Simple Separation Sequences . AIChE.J. 1977.
23. 951. 53. Sobocan, G.; Glavic, P. A Simple Method for Systematic Synthesis of Thermally Integrated Distillation Sequences. Chem.Eng.J. 2002. 89. 155. 54. Thompson, R. W.; King, C. J. Systematic Synthesis of Separation Schemes. AIChE.J. 1972. 18. 941. 55. Triantafyllou, C.; Smith, R. The Design and Optimisation of Fully Thermally Coupled Distillation Columns. Trans.Inst.Chem.Eng, Part A.
1992. 70. 118. 56. B.(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:11)(cid:2)(cid:3)(cid:12)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:7)(cid:8)(cid:16)(cid:3)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:11)(cid:2)(cid:3)(cid:12)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:7)(cid:8)(cid:16)(cid:3)(cid:17)(cid:18)(cid:13)(cid:7)(cid:19)(cid:5)(cid:20)(cid:8)(cid:9)(cid:21)(cid:3)(cid:3)(cid:18)(cid:5)(cid:3)(cid:22)(cid:7)(cid:19)(cid:8)(cid:5)(cid:19)(cid:23)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:3)(cid:15)(cid:23)(cid:26)(cid:14)(cid:27)(cid:3)(cid:3)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:11)(cid:2)(cid:3)(cid:12)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:7)(cid:8)(cid:16)(cid:3)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:11)(cid:2)(cid:3)(cid:12)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:7)(cid:8)(cid:16)(cid:3)
(cid:26)(cid:9)(cid:14)(cid:21)(cid:5)(cid:24)(cid:28)(cid:25)(cid:3)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:18)(cid:7)(cid:13)(cid:5)(cid:15)(cid:3)(cid:19)(cid:3)(cid:29)(cid:9)(cid:8)(cid:7)(cid:13)(cid:8)(cid:30)(cid:31)(cid:3)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:3)(cid:15)(cid:8)(cid:5)(cid:6)(cid:5)(cid:21)(cid:5)(cid:15)(cid:18)(cid:5)(cid:8)(cid:23)(cid:8) (cid:8)(cid:30)(cid:31)(cid:3)(cid:3)(cid:24)(cid:9)(cid:24) (cid:23)(cid:15)(cid:7)(cid:31)(cid:16)(cid:3)
(cid:9)!(cid:14)(cid:7) (cid:23)"(cid:28)(cid:24) (cid:19)(cid:5)(cid:3)#$(cid:7)(cid:27)(cid:21)(cid:7)%(cid:16)(cid:3)&(cid:23)(cid:8)(cid:9)(cid:6)(cid:13)(cid:7)(cid:14)(cid:3)’()*(cid:2) 57. (cid:3)B.(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:11)(cid:2)(cid:3)(cid:12)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:7)(cid:8)(cid:16)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)
(cid:4)(cid:7)+(cid:7)(cid:13)(cid:5)(cid:19)(cid:16)(cid:3)(cid:16)(cid:3)(cid:16)(cid:3)(cid:16)(cid:3)(cid:3),(cid:7)(cid:19)(cid:8)(cid:5)(cid:19)(cid:23)(cid:24)(cid:9)(cid:25)(cid:3)(cid:15)(cid:23)(cid:26)(cid:14)(cid:27)(cid:3)(cid:3)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:11)(cid:2)(cid:3)(cid:12)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:7)(cid:8)(cid:16)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:7)+(cid:7)(cid:13)(cid:5)(cid:19)
(cid:4)(cid:7)+(cid:7)(cid:13)(cid:5)(cid:19)
(cid:4)(cid:7)+(cid:7)(cid:13)(cid:5)(cid:19)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:11)(cid:2)(cid:3)(cid:12)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:7)(cid:8)(cid:16)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)
(cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:11)(cid:2)(cid:3)(cid:12)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:7)(cid:8)(cid:16)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3)(cid:10)(cid:2)(cid:3) (cid:26)(cid:9)(cid:14)(cid:21)(cid:5)(cid:24)(cid:28)(cid:25)(cid:3)(cid:3)(cid:9)(cid:3)(cid:18)(cid:7)(cid:13)(cid:5)(cid:15)(cid:16)(cid:3)(cid:9)!(cid:14)(cid:7) (cid:23)"(cid:28)(cid:24) (cid:19)(cid:5)(cid:3)#$(cid:7)(cid:27)(cid:21)(cid:7)%(cid:16)(cid:3)&(cid:23)(cid:8)(cid:9)(cid:6)(cid:13)(cid:7)(cid:14)(cid:3)’(-- I PH(cid:1) L(cid:1)C I M(cid:2)t s(cid:3) hình (cid:4)nh v(cid:5) x(cid:6)(cid:7)ng th(cid:8)c nghi(cid:9)m và tri(cid:10)n khai công ngh(cid:9) c(cid:11)a b(cid:2) môn “Quá Trình – Thi(cid:12)t B(cid:13) CN Hóa Ch(cid:14)t và Th(cid:8)c Ph(cid:15)m” II PH(cid:1) L(cid:1)C II
TIÊU CHU(cid:1)N NHÀ N(cid:2)(cid:3)C TCVN 1051 - 71 ETANOL (C(cid:19)N) TINH CH(cid:20)
Ph(cid:6)(cid:21)ng pháp th(cid:22) VI(cid:16)T NAM DÂN CH(cid:17) C(cid:18)NG HOÀ
U(cid:4) BAN KHOA H(cid:5)C VÀ
K(cid:6) THU(cid:7)T NHÀ N(cid:2)(cid:3)C
VI(cid:8)N TIÊU CHU(cid:1)N
Tiêu chu(cid:9)n này áp d(cid:10)ng cho etanol (c(cid:11)n) tinh c(cid:12)t, tinh khi(cid:13)t cao, s(cid:14)n xu(cid:12)t b(cid:15)ng ph(cid:16)(cid:17)ng pháp lên men t(cid:18) ng(cid:19) c(cid:20)c, r(cid:21) (cid:22)(cid:16)(cid:23)ng.
I. YÊU C(cid:23)U K(cid:24) THU(cid:25)T.
1. Các ch(cid:26) tiêu c(cid:4)m quan c(cid:11)a etanol ph(cid:4)i theo (cid:27)úng các yêu c(cid:28)u quy (cid:27)(cid:13)nh trong B(cid:4)ng 1. B(cid:1)ng 1 CH(cid:24) TIÊU YÊU C(cid:25)U 1. D(cid:26)ng bên ngoài Ch(cid:12)t l(cid:27)ng trong su(cid:20)t, không có t(cid:26)p l(cid:26). 2. Màu s(cid:28)c Không màu 3. Mùi và v(cid:29) Có mùi v(cid:29) (cid:22)(cid:30)c tr(cid:16)ng cho etanol s(cid:14)n xu(cid:12)t t(cid:18) ng(cid:19) c(cid:20)c ho(cid:30)c r(cid:21) (cid:22)(cid:16)(cid:23)ng 2. Các ch(cid:26) tiêu hoá c(cid:11)a etanol ph(cid:4)i theo (cid:27)úng các yêu c(cid:28)u quy (cid:27)(cid:13)nh trong B(cid:4)ng 2. B(cid:1)ng 2 M(cid:31)C CH(cid:24) TIÊU Lo(cid:26)i 1 Lo(cid:26)i 2 96 95 1. Hàm l(cid:16) ng etanol ((cid:22)! c(cid:11)n) " 20 oC, tính theo % th# tích, không bé
h(cid:17)n. 2. $! tinh khi(cid:13)t Không màu Vàng nh(cid:26)t 3. Th(cid:23)i gian oxi hoá, tính b(cid:15)ng phút không nh(cid:27) h(cid:17)n 25 20 8 20 4. Hàm l(cid:16) ng an(cid:22)ehyt, chuy#n ra an(cid:22)ehyt axetic trong 1 lít etanol
100o, tính b(cid:15)ng mg
5. Hàm l(cid:16) ng axit, chuy#n ra axit axetic trong 1 lít etanol 100o, tính
b(cid:15)ng mg, không l%n h(cid:17)n 9 18 30 50 6. Hàm l(cid:16) ng r(cid:16) u b&c cao, theo t’ l( h)n h p iso pentanol và
isobutanol (3:1), tính b(cid:15)ng mg trong 1 lít etanol 100o , không l%n h(cid:17)n
7. Hàm l(cid:16) ng este, chuy#n ra este etyl axetat trong 1 lít etanol 100o,
tính b(cid:15)ng mg, không l%n h(cid:17)n 30 60 8. Hàm l(cid:16) ng metanol, tính theo % th# tích, không l%n h(cid:17)n 0,06 0,1 9. Hàm l(cid:16) ng fufurol Không (cid:22)(cid:16) c
phép có Không (cid:22)(cid:16) c
phép có III PH(cid:1) L(cid:1)C III
TIÊU CHU(cid:1)N C*N C+A HÃNG HITACHI (NH(cid:7)T B,N) Ch(cid:21) tiêu Lo(cid:26)i 1 Lo(cid:26)i 2 Extra 95 96,5 96 < 20 <8 <10 <0,002% <9 <20 1. Hàm l(cid:16) ng etanol ((cid:22)! c(cid:11)n), % th# tích " 20 oC
4. Hàm l(cid:16) ng an(cid:22)ehyt, chuy#n ra an(cid:22)ehyt axetic trong 1
lít Etanol 100o, tính b(cid:15)ng mg
5. Hàm l(cid:16) ng axit không có CO2, trong 1 lít etanol 100o,
tính b(cid:15)ng mg 50 <30 30 <50 <20 <30 6. Hàm l(cid:16) ng r(cid:16) u b&c cao, theo t’ l( h)n h p iso
pentanol và iso butanol (3:1), tính b(cid:15)ng mg trong 1 lít
Etanol 100o , không l%n h(cid:17)n
7. Hàm l(cid:16) ng este, chuy#n ra este etyl axetat trong 1 lít
etanol 100o, tính b(cid:15)ng mg
8. Hàm l(cid:16) ng metanol, tính theo % th# tích < 0,1 % < 0,1 % <0,06 9. Hàm l(cid:16) ng d-u fusel Không Không Không TIÊU CHU(cid:1)N C*N TINH KHI.T C+A LIÊN XÔ C/ Lo(cid:26)i 1 Tinh khi(cid:13)t Extra Ch(cid:21) tiêu T(cid:18) h(cid:26)t ng(cid:19) c(cid:20)c, khoai tây, r(cid:21)
(cid:22)(cid:16)(cid:23)ng ho(cid:30)c h)n h p 1. N(cid:11)ng (cid:22)! c(cid:11)n, % th# tích " 20oC ≥ 96,0
≤ 10 ≥ 96,2
≤ 4 T(cid:18) h(cid:26)t ng(cid:19) c(cid:20)c
(cid:22)úng quy cách
≥ 96,5
≤ 2 2. Hàm l(cid:16) ng an(cid:22)ehyt axetic cho 1 lít
c(cid:11)n không n(cid:16)%c, mg/l. ≤ 50 ≤ 30 ≤ 25 ≤ 20 ≤ 15 ≤ 12 3. Hàm l(cid:16) ng este, tính theo etyl
axetat cho m!t lít c(cid:11)n không n(cid:16)%c,
mg/l.
4. Hàm l(cid:16) ng axit (không có CO2)
cho m!t lít c(cid:11)n không n(cid:16)%c, mg/l ≤ 15 ≤ 4 ≤ 3 5. Hàm l(cid:16) ng d-u fusel, tính theo
mg/l c(cid:11)n không n(cid:16)%c 6. Th(cid:23)i gian oxy hoá, phút 7. Th0 (cid:22)! tinh khi(cid:13)t ≤ 10
H p cách ≤ 15
H p cách ≤ 20
H p cách 8. Th0 metanol H p cách H p cách H p cách 9. Th0 fufurol Không có Không có Không có IV PH(cid:1) L(cid:1)C IV
K.T QU, PHÂN TÍCH T1P CH2T TRONG C*N C+A N(cid:2)(cid:3)C TA C+A
M3T S4 NHÀ MÁY S,N XU2T C*N 5 VI(cid:8)T NAM. TT Tên t(cid:26)p ch(cid:12)t C, $(cid:11)ng C, Bình
Tây (TB)
(mg/l) C, Bình
Tây (R$)
(mg/l) C, Qu(cid:14)ng
Ngãi (CL)
(mg/l) C, Qu(cid:14)ng
Ngãi (TD)
(mg/l) R(cid:16) u lúa
m%i
(mg/l) C, Lam
S(cid:17)n
(mg/l) C, Hoà
Bình
(mg/l) C, Hà
N!i
(mg/l) C, Tam
Hi(p
(mg/l) Xuân
(mg/l) 1 Axetal(cid:22)ehyt 12,10 5,72 1,559 9,760 KPH$ KPH$ 3,480 KPH$ 1,550 KPH$ 2 Etyl axetat 6,114 3,24 7,181 118,2 4,997 10,251 KPH$ 2,897 2,540 KPH$ 3 Metanol 44,23 2,994 4,748 KPH$ 12,09 19,990 30,52 32,805 17,19 31,5 4 Propanol 468,5 239,9 293,7 296,3 96,58 32,585 0,701 2,725 48,6 KPH$ 5 Iso butanol 35,67 5,55 320,3 319,1 0,453 11,12 KPH$ KPH$ 12,585 KPH$ KPH$ KPH$ KPH$ KPH$ TB: C(cid:11)n (cid:22)i t(cid:18) tinh b!t
KPH$: Không phát hi(n (cid:22)(cid:16) c RD: C(cid:11)n (cid:22)i t(cid:18) r(cid:21) (cid:22)(cid:16)(cid:23)ng
CL: C(cid:11)n ch(cid:12)t l(cid:16) ng cao TD: C(cid:11)n thông d(cid:10)ng
- : Không phân tích (cid:22)(cid:16) c 6 Iso amyl ancohol KPH$ KPH$ 214,1 157,8 KPH$ 8,647
Ghi chú:
C: C(cid:11)n
R: R(cid:16) u K.T QU, PHÂN TÍCH $3 C*N, N*NG $3 AXIT TRONG C*N C+A M3T S4
NHÀ MÁY S,N XU2T C*N TRONG C, N(cid:2)(cid:3)C. STT Tên lo(cid:26)i c(cid:11)n $! c(cid:11)n
(% th# tích) Hàm l(cid:16) ng axit
(mg/l) C(cid:11)n Qu(cid:14)ng Ngãi ch(cid:12)t l(cid:16) ng 95,3 25,183 1 C(cid:11)n Qu(cid:14)ng Ngãi thông d(cid:10)ng 95,1 26,324 2 C(cid:11)n Bình Tây t(cid:18) tinh b!t 94,8 25,316 3 C(cid:11)n Bình Tây t(cid:18) r(cid:21) (cid:22)(cid:16)(cid:23)ng 95,2 26,102 4 C(cid:11)n Hà N!i 92,8 35,862 5 C(cid:11)n Hoà Bình 94,0 32,654 6 C(cid:11)n Lam S(cid:17)n 94,3 30,540 7(
(
) (
(
)
)
Cho b(cid:8)c th# j (2 1 j 1 N - 1)
)
(
Cho b(cid:8)c cu(cid:9)i N:
(
) (
Th(cid:26) t(cid:17)c th(cid:23) ti(cid:23)n v(cid:7) phía tr(cid:3)(cid:21)c ’ trên s* cho các (cid:6)(cid:19)i l(cid:3)(cid:10)ng