VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
VŨ MINH GIÁM
CHỨNG CỨ TRONG XÉT XỬ SƠ THẨM VỤ ÁN HÌNH SỰ
VỀ CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU Ở VIỆT NAM
Ngành:
Mã số:
Luật hình sự và tố tụng hình sự
9380104
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:
1. TS. ĐẶNG QUANG PHƢƠNG
2. PGS.TS. NGUYỄN NGỌC
HÀ NỘI, 2022
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nêu trong luận án là hoàn toàn trung thực. Những kết luận khoa học của luận án
chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình khoa học nào khác.
TÁC GIẢ LUẬN ÁN
Vũ Minh Giám
MC LC
MỞ ĐẦU ............................................................................................................................. 1
Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 7
1.1. Tình hình nghiên cứu ở trong nước .............................................................................. 7
1.2. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài ............................................................................ 15
1.3. Đánh giá tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến luận án .................................... 19
Chƣơng 2. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHỨNG CỨ TRONG XÉT XỬ SƠ
THẨM VỤ ÁN HÌNH SỰ VỀ CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU .............................. 23
2.1. Nhận thức lý luận về chứng cứ trong xét xử sơ thẩm vụ án hình sự về các tội xâm
phạm sở hữu ....................................................................................................................... 23
2.2. Những vấn đề phải chứng minh và quá trình chứng minh trong xét xử sơ thẩm vụ án
hình sự về các tội xâm phạm sở hữu .................................................................................. 45
2.3. Các yếu tố tác động đến thi hành các quy định của pháp luật về chứng cứ trong xét
xử sơ thẩm vụ án hình sự về các tội xâm phạm sở hữu ..................................................... 58
Chƣơng 3. QUY ĐNH CA PHÁP LUT V CHỨNG CỨ TRONG XÉT XỬ SƠ
THẨM VỤ ÁN HÌNH SỰ VỀ CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU VÀ THC TIN
THI HÀNH Ở VIỆT NAM HIỆN NAY ........................................................................... 68
3.1. Quy định của pháp luật về chứng cứ trong xét xử sơ thẩm vụ án hình sự về các tội xâm
phạm sở hữu ....................................................................................................................... 68
3.2. Thực tiễn thi hành quy định của pháp luật về chứng cứ trong xét xử sơ thẩm vụ án
hình sự về các tội xâm phạm sở hữu .................................................................................. 91
Chƣơng 4. YÊU CẦU VÀ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THI HÀNH ĐÚNG QUY ĐỊNH
CỦA PHÁP LUẬT VỀ CHỨNG CỨ TRONG XÉT XỬ SƠ THẨM VỤ ÁN HÌNH
SỰ VỀ CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU ................................................................... 115
4.1. Yêu cầu bảo đảm thi hành đúng quy định của pháp luật về chứng cứ trong xét xử
thẩm vụ án hình sự về các tội xâm phạm sở hữu ............................................................. 115
4.2. Giải pháp bảo đảm thi hành đúng quy định của pháp luật về chứng cứ trong xét xử sơ
thẩm vụ án hình sự về các tội xâm phạm sở hữu ............................................................. 127
KẾT LUẬN .................................................................................................................... 149
CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ ............................................................. 151
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................... 152
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
BLHS
BLTTHS
CQĐT
ĐTV
HĐXX
KSV
TA
TAND
TTHS
VKS
VKSND
VAHS
XPSH
XHCN
Bộ luật hình sự
Bộ luật tố tụng hình sự
Cơ quan điều tra
Điều tra viên
Hội đồng xét xử
Kiểm sát viên
Tòa án
Tòa án nhân dân
Tố tụng hình sự
Viện kiểm sát
Viện kiểm sát nhân dân
Vụ án hình sự
Xâm phạm sở hữu
Xã hội chủ nghĩa
1
M ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài luận án
Chứng cứ phương tiện để xác định sự thật khách quan của vụ án trong xét
xử thẩm VAHS về các tội XPSH. Đó những thông tin thật, được thu thập
theo trình tự, thủ tục do BLTTHS quy định và đã được kiểm tra, đánh giá công khai
tại phiên tòa, được dùng làm căn cứ để xác định có hay không hành vi phạm tội
XPSH, ngư i thực hiện hành vi phạm tội XPSH và những tình tiết khác ý nghĩa
để TA ban hành bản án, quyết định giải quyết VAHS về các tội XPSH.
Lý luận các quy định của pháp luật về chứng cứ trong TTHS đã từng bước
được xây dựng hoàn thiện. Khái niệm chứng cứ, nguồn chứng cứ, những vấn đề
phải chứng minh, hoạt động thu thập, kiểm tra, đánh giá chứng cứ... đã được quy
định trong BLTTHS, cùng với các quy định của BLHS đã tạo sở pháp để đấu
tranh có hiệu quả đối với tội phạm nói chung, tội XPSH nói riêng. Tuy nhiên về mặt
luận, quy định của pháp luật thực tiễn thi hành quy định của pháp luật về
chứng cứ trong xét xử thẩm VAHS về các tội XPSH còn nhiều vấn đề cần tiếp
tục phải nghiên cứu, hoàn thiện trong th i gian tới.
Về mặt luận, thuật ngữ “chứng cứ” tuy đã được sử dụng phổ biến trong
thực tiễn, quy định trong pháp luật tố tụng hình sự và được nghiên cứu nhiều về mặt
luận, nhưng quan điểm của các nhà khoa học trong ngoài nước về khái niệm
“chứng cứ” cũng n một số vấn đề khác liên quan đến chứng cứ như: đối
tượng chứng minh, giới hạn chứng minh, phạm vi chứng minh, nghĩa vụ chứng
minh vẫn chưa sự thống nhất. Mặt khác, việc nghiên cứu mới dừng lại những
vấn đề luận vchứng cứ trong tố tụng hình sự nói chung, chưa có công trình nào
nghiên cứu có hệ thống chứng cứ trong xét xử sơ thẩm VAHS về các tội XPSH.
Về quy định của pháp luật, các quy định của BLTTHS và BLHS hiện hành về
chứng cứ, chứng minh, xét xử thẩm VAHS, các tội XPSH tuy đã được sửa đổi,
bổ sung và từng bước hoàn thiện, song từ thực tiễn xét xử sơ thẩm cho thấy vẫn bộc
lộ một số bất cập, vướng mắc, hạn chế cần tiếp tục được nghiên cứu, sửa đổi, bổ