Luận án Tiến sĩ: Tổ chức không gian Kiến trúc Chợ đầu mối Nông sản thực phẩm phù hợp với đô thị Hà Nội

Bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng và tăng trưởng dân số mạnh mẽ tại Hà Nội đã đặt ra những thách thức lớn đối với hạ tầng xã hội, đặc biệt là hệ thống chợ đầu mối nông sản thực phẩm (CĐM NSTP). Hiện trạng nhiều CĐM NSTP đang trở nên lạc hậu, kém hiệu quả do quy hoạch chưa đồng bộ, thiếu định hướng kiến trúc rõ ràng và quản lý chưa thống nhất. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng mà còn tác động tiêu cực đến môi trường đô thị. Nghiên cứu này nhằm mục tiêu cấp thiết là đề xuất các giải pháp tổ chức không gian kiến trúc cho CĐM NSTP, góp phần phát triển hệ thống chợ văn minh, hiện đại, và phù hợp với đặc thù phát triển của Thủ đô.

Các nhà quy hoạch đô thị, kiến trúc sư, chuyên gia quản lý xây dựng, nhà nghiên cứu về kiến trúc và phát triển đô thị, cùng các cơ quan quản lý nhà nước liên quan đến hạ tầng thương mại và nông sản tại Hà Nội.

Luận án này tập trung nghiên cứu tổ chức không gian kiến trúc cho chợ đầu mối nông sản thực phẩm (CĐM NSTP) phù hợp với bối cảnh phát triển đô thị nhanh chóng của Hà Nội. Nhận diện các bất cập hiện tại trong quy hoạch, thiết kế và quản lý CĐM NSTP, nghiên cứu đã tổng kết quá trình phát triển của loại hình công trình này, đồng thời phân biệt vai trò đặc thù của CĐM NSTP so với chợ truyền thống trong mạng lưới thương mại đô thị. Các phương pháp nghiên cứu bao gồm khảo sát thực tế, phân tích thống kê, so sánh kinh nghiệm quốc tế và tổng hợp lý thuyết để xây dựng cơ sở khoa học vững chắc. Điểm nổi bật của luận án là việc đề xuất bảy nguyên tắc cốt lõi cho tổ chức không gian kiến trúc CĐM NSTP tại Hà Nội, dựa trên sáu quan điểm phát triển. Luận án đã xác định được mười loại không gian chức năng đặc thù, cùng với sơ đồ tổ chức không gian chức năng, cách tính toán quy mô đất, công trình và tỷ lệ diện tích các nhóm không gian chức năng, cũng như các nguyên tắc cấu trúc, kết cấu và kỹ thuật liên quan. Bên cạnh đó, nghiên cứu còn phân loại và phân cấp CĐM NSTP thành ba loại và sáu cấp độ, làm nền tảng cho việc đề xuất mạng lưới CĐM NSTP phù hợp với quy hoạch chung của Hà Nội mở rộng đến năm 2050. Các giải pháp kiến trúc cụ thể được đưa ra cho từng cấp độ không gian như gian hàng cơ bản, nhà chợ chính và tổng thể CĐM NSTP, kèm theo các kiến nghị về quản lý đô thị và bổ sung quy chuẩn, tiêu chuẩn thiết kế. Những đóng góp này mang lại giá trị thực tiễn cao, giúp định hướng cho công tác quy hoạch, thiết kế kiến trúc và quản lý CĐM NSTP, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng không gian đô thị của Hà Nội.