Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
------------00------------
LÊ THỊ NHUNG
ĐẶC ĐIỂM SỬ DỤNG NGÔN NGỮ TRONG CHƢƠNG TRÌNH
THỜI SỰ TRUYỀN HÌNH
(QUA TƢ LIỆU CỦA ĐÀI PT - TH THÁI NGUYÊN)
LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ HỌC
THÁI NGUYÊN - NĂM 2010
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
------------00------------
LÊ THỊ NHUNG
ĐẶC ĐIỂM SỬ DỤNG NGÔN NGỮ TRONG CHƢƠNG TRÌNH
THỜI SỰ TRUYỀN HÌNH
(QUA TƢ LIỆU CỦA ĐÀI PT - TH THÁI NGUYÊN)
Chuyên ngành: NGÔN NGỮ HỌC
Mã số: 60 22 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ HỌC
HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS – TS. Đỗ Việt Hùng
THÁI NGUYÊN - NĂM 2010
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả trong luận văn là trung thực. Những kết luận khoa học của luận
văn chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kì công trình nào khác.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Lê Thị Nhung
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................... 6
2. Lịch sử vấn đề ........................................................................................ 7
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................... 8
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ........................................................... 9
5. Phƣơng pháp nghiên cứu ........................................................................ 9
6. Đóng góp mới ......................................................................................... 9
7. Bố cục luận văn .................................................................................... 10
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÍ THUYẾT ................................................................... 11
1. 1. Báo chí và ngôn ngữ báo chí ............................................................. 11
1.1. 1. Báo chí .......................................................................................... 11
1.1. 2. Chức năng của ngôn ngữ báo chí .................................................. 12
1.1. 3. Đặc điểm phong cách của ngôn ngữ báo chí .................................. 13
1.1.4. Giới thiệu về truyền hình ................................................................ 15
1.1.5. Chuẩn mực ngôn ngữ và chuẩn trong báo chí ................................. 19
1.2. Giới thiệu về Đài phát thanh - truyền hình Thái Nguyên.................... 26
1. 2.1. Về Đài phát thanh - truyền hình Thái Nguyên ................................ 26
1.2.2. Về Chƣơng trình Thời sự của Đài phát thanh - truyền hình Thái Nguyên 27
Chƣơng 2: ĐẶC ĐIỂM NGÔN NGỮ THỜI SỰ TRUYỀN HÌNH XÉT TRÊN
CÁC VĂN BẢN VIẾT................................................................................. 37
2.1. Đặc điểm từ ngữ ................................................................................ 37
2.1.1. Sử dụng rộng rãi lớp từ văn hóa gọt giũa ........................................ 37
2.1.2. Sử dụng nhiều từ ngữ thƣa gửi, đƣa đẩy ......................................... 38
2.1.3. Sử dụng nhiều số từ ........................................................................ 41
2.2.4. Chủ yếu dùng từ một nghĩa ( ít dùng từ đa nghĩa) ........................... 46
2.1.5.Dùng từ dễ hiều, gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày của quần
chúng. ....................................................................................................... 47
2.1.6. Sử dụng rộng rãi lớp từ ngữ giàu hình ảnh, giàu sắc thái biểu cảm . 48
2.1.7. Sử dụng nhiều danh từ riêng - tên riêng .......................................... 49
2.1.8. Sử dụng khá nhiều thuật ngữ, từ ngữ chuyên ngành ........................ 50
2.1.9. Sử dụng nhiều từ ngữ Hán – Việt.................................................... 51
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
2.2. Đặc điểm câu ..................................................................................... 52
2.2.1. Thƣờng sử dụng câu ngắn .............................................................. 53
2.2.2. Sử dụng đầy đủ các kiểu câu xét về mặt cấu tạo ngữ pháp. ............ 55
2.3. Đặc điểm văn bản .............................................................................. 61
2.3.1. Dung lƣợng của văn bản thƣờng ngắn ............................................ 61
2.3.2. Các văn bản đều có nhan đề ( tít) .................................................... 62
2.3.2. Các văn bản đƣợc liên kết chặt chẽ ................................................. 64
Chƣơng 3: NGÔN NGỮ THỜI SỰ TRUYỀN HÌNH XÉT TRÊN CÁC VĂN
BẢN PHÁT THANH ................................................................................... 74
3.1. Việc thể hiện văn bản ( phát thanh) bị ảnh hƣởng bởi nhiều yếu tố khác
nhau.......................................................................................................... 74
3.2. Về đặc điểm phát âm ....................................................................... 77
3.2.1. Các văn bản đƣợc phát âm chuẩn so với giọng Hà nội .................... 77
3.3.2. Ngữ điệu thể hiện các chức năng ngữ pháp ................................... 83
3.3.3. Thể hiện chức năng biểu cảm.......................................................... 85
3.3.4. Thể hiện chức năng Lô gic ............................................................ 90
3.3.5. Thể hiện chức năng dụng học ........................................................ 91
3. 4 . Ngữ điệu xử lý cho các khúc đoạn đặc biệt của văn bản .................. 93
3. 5. Chiến lƣợc sử dụng các phƣơng tiện hỗ trợ ....................................... 95
3.6. Tiểu kết ............................................................................................. 96
KẾT LUẬN ................................................................................................. 98
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 102