
i
BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
CHƯƠNG TRÌNH GIẢNG DẠY KINH TẾ FULBRIGHT
----------------------------
Phạm Thị Hường
CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH CÔNG TRONG MỐI LIÊN HỆ
VỚI CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI,
TRƯỜNG HỢP TỈNH TUYÊN QUANG
Chuyên ngành: Chính sách công
Mã số: 603114
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. Phan Hiển Minh
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2012

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này hoàn toàn do tôi thực hiện. Các đoạn trích dẫn và số liệu sử
dụng trong luận văn đều được dẫn nguồn và có độ chính xác cao nhất trong phạm vi hiểu
biết của tôi. Luận văn này không nhất thiết phản ánh quan điểm của trường Đại học Kinh
tế Thành phố Hồ Chí Minh hay Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright.
TP. Hồ Chí Minh, ngày 25 tháng 4 năm 2012
Tác giả luận văn
Phạm Thị Hường

ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin dành lời tri ân sâu sắc nhất tới Quý thầy, cô tại Chương trình giảng dạy kinh tế
Fulbright đã đem lại cho tôi và các bạn học viên một môi trường học tập nghiêm túc, chất
lượng. Trân trọng cảm ơn đến tiến sĩ Phan Hiển Minh, người hướng dẫn luận văn cho tôi,
trân trọng cảm ơn tiến sĩ Vũ Thành Tự Anh đã có những ý kiến đóng góp vô cùng hữu ích
vào đề tài này.
Cảm ơn các bạn học viên lớp MPP3, những người bạn thân thiết của tôi trong suốt quá
trình học tập và cũng giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá trình thực hiện luận văn. Xin cảm ơn
các đồng nghiệp đã hỗ trợ tôi thu thập số liệu, và đóng góp những ý kiến hữu ích cho đề tài
này.
Cảm ơn gia đình, những người thân yêu nhất đã luôn ở bên ủng hộ, động viên tôi.

iii
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Tuyên Quang là một tỉnh miền núi nằm ở phía Bắc Việt Nam, cơ sở hạ tầng yếu kém, kinh
tế chậm phát triển, thu nhập bình quân đầu người thấp. Do đó, Phát triển kinh tế - xã hội là
mục tiêu hàng đầu của chính quyền tỉnh Tuyên Quang. Chiến lược phát triển kinh tế - xã
hội của tỉnh nhằm chuyển dịch nền kinh tế theo cơ cấu công nghiệp - dịch vụ - nông
nghiệp, tập trung vào xây dựng hạ tầng công nghiệp và giao thông.
Tuy nhiên, với nguồn lực thu ngân sách trên địa bàn chỉ chiếm gần 40% chi thường xuyên
và trên 20% tổng chi ngân sách của địa phương, thì khoảng 80% chi tiêu ngân sách tỉnh
còn lại phụ thuộc vào trợ cấp từ ngân sách trung ương, trong đó chi cho đầu tư phát triển
gần như hoàn toàn phụ thuộc vào trợ cấp ngân sách cấp trên. Các khoản thu ngân sách
thiếu tính bền vững, phụ thuộc nhiều vào các khoản thu đặc biệt. Khoản thu bền vững của
ngân sách từ doanh nghiệp còn chiếm tỷ trọng nhỏ. Doanh nghiệp nhà nước vẫn chiếm ưu
thế trong cơ cấu thu ngân sách, trong khi đó doanh nghiệp tư nhân hầu hết là doanh nghiệp
nhỏ và rất nhỏ, do vậy mặc dù tạo ra nhiều việc làm hơn hẳn song đóng góp nguồn lực cho
ngân sách của khu vực doanh nghiệp này còn hạn chế. Hơn nữa, chi ngân sách lại không
theo đúng với những ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Chi cho đầu tư phát triển
chỉ chiếm khoảng 30% trong cơ cấu chi, trong đó các khoản chi cho xây dựng hạ tầng công
nghiệp, hạ tầng giao thông lại chiếm tỷ lệ vô cùng nhỏ. Ngoài ra, các dịch vụ hỗ trợ doanh
nghiệp tư nhân yếu kém cũng là một rào cản cho sự phát triển bền vững.
Những vấn đề đó đặt ra cho chính quyền tỉnh cần phải chủ động nguồn lực bền vững cho
phát triển kinh tế - xã hội, trước hết đảm bảo cho chi thường xuyên, kế tiếp là tăng nguồn
lực cho chi đầu tư phát triển. Về thu ngân sách, tỉnh Tuyên Quang cần giảm dần sự phụ
thuộc vào các khoản thu đặc biệt, cũng như những khoản thu không ổn định, mở rộng các
khoản thu bền vững từ doanh nghiệp. Để đạt được điều đó, chính quyền tỉnh cần đẩy mạnh
các chính sách hỗ trợ sự phát triển của doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp tư nhân
nói riêng. Đối với chi ngân sách, chính quyền nên chi đúng ưu tiên trong chiến lược phát
triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là khoản chi cho hạ tầng công nghiệp và giao thông. Chính
quyền trung ương cần có sự hỗ trợ trong xây dựng cơ sở hạ tầng khu vực Miền núi phía
Bắc. Ngoài ra, không nên đưa ra chính sách phân cấp chung cho các tỉnh đang nhận trợ cấp
của ngân sách trung ương, mà cần phù hợp với đặc trưng phát triển của từng địa phương.

iv
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................................. ii
TÓM TẮT LUẬN VĂN ................................................................................................. iii
MỤC LỤC ...................................................................................................................... iv
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................ vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................................ vii
DANH MỤC HÌNH VẼ ................................................................................................ viii
DANH MỤC PHỤ LỤC ................................................................................................. ix
Chương 1 ......................................................................................................................... 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG ............................................................................................ 1
1.1. Bối cảnh chính sách ................................................................................................ 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................ 3
1.3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 4
1.4. Phương pháp nghiên cứu và nguồn thông tin ........................................................... 4
1.5. Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................................. 5
1.6. Kết cấu của nghiên cứu ........................................................................................... 5
Chương 2 ......................................................................................................................... 6
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ TỔNG QUAN NHỮNG NGHIÊN CỨU TRƯỚC .............. 6
2.1. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................................ 6
2.1.1. Các khái niệm ................................................................................................... 6
2.1.1.1. Tính bền vững của ngân sách ..................................................................... 6
2.1.1.2. Cấu trúc thu, chi ngân sách ......................................................................... 7
2.1.1.3. Cân đối ngân sách ...................................................................................... 7
2.1.2. Khung lý thuyết về phân cấp ngân sách ............................................................ 7
2.2. Tổng quan những nghiên cứu trước ......................................................................... 8
Chương 3 ....................................................................................................................... 11

