1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
-o0o-
LÊ THỊ THU THÚY
ỨNG DỤNG LỚP MÔ HÌNH GARCH
TRONG VIỆC ƯỚC TÍNH VALUE-AT-RISK
CỦA CHUỖI LỢI TỨC CHỈ SỐ VN-INDEX
Chuyên ngành : Tài chính-Ngân hàng
Mã số: 60.34.0201
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học: GS-TS. Trần Ngọc Thơ
TP Hồ Chí Minh - Năm 2013
2
LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành chương trình cao học và luận văn tốt nghiệp, tôi đã nhận được sự hướng
dẫn, giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của quý thầy cô trường Đại Học Kinh Tế Thành Phố Hồ
Chí Minh cùng bạn bè, gia đình và các anh/chị đồng nghiệp.
Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Thầy – GS.TS Trần Ngọc Thơ đã tận
tình chỉ bảo, hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này.
Cảm ơn em Huỳnh Thanh Điền đã nhiệt tình giúp tôi hiểu rõ hơn các mô hình định
lượng, cảm ơn các bạn cùng lớp đã hỗ trợ tôi trong quá trình tìm kiếm tài liệu.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến tất cả quý thầy cô đã tận tình giảng dạy ba năm
học cao học. Cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã luôn ủng hộ, giúp đỡ và tạo điều
kiện tốt nhất cho tôi hoàn thành luận văn này.
TP. Hồ Chí Minh, tháng 12 năm 2013
Học viên
LÊ THỊ THU THÚY
3
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................. 4
DANH MỤC HÌNH ...................................................................................................... 5
DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU .................................................................................... 6
TÓM TẮT ..................................................................................................................... 7
1. GIỚI THIỆU ............................................................................................................. 9
2. TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC ĐÂY ........................................... 10
2.1. Quan điểm về rủi ro thị trường.............................................................................. 10
2.1.1. Khái niệm ........................................................................................................... 10
2.1.2. Đo lường rủi ro thị trường theo cách tiếp cận hiện đại ..................................... 11
2.2. Khung lý thuyết về VAR ...................................................................................... 12
2.2.1. Khái niệm ........................................................................................................... 12
2.2.2. Thông số ảnh hưởng đến VAR danh mục ........................................................... 13
2.2.3. Nhược điểm của VAR ......................................................................................... 14
2.2.4. Phương pháp ước tính VAR ............................................................................... 15
2.3. Tổng quan các nghiên cứu trước đây .................................................................... 18
2.3.1. Nghiên cứu tại các nền kinh tế phát triển .......................................................... 18
2.3.2. Nghiên cứu tại các thị trường mới nổi ............................................................... 20
2.3.3. Nghiên cứu tại thị trường Việt Nam ................................................................... 22
3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................................... 23
3.1. Mô hình nghiên cứu GARCH ............................................................................... 23
3.1.1. Ý tưởng của mô hình ARCH ............................................................................... 23
3.1.2. Giới thiệu mô hình GARCH ............................................................................... 24
3.1.3. Các giả định phân phối xác suất trong lớp mô hình GARCH ........................... 27
3.1.4. Tiêu chuẩn kiểm định mức độ phù hợp của mô hình ......................................... 29
4
3.1.5. Thứ tự thực hiện mô hình ................................................................................... 30
3.2. Dữ liệu ................................................................................................................... 31
4. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................ 32
4.1. Phân tích thống kê mô tả dữ liệu ........................................................................... 32
4.2. Kiểm định tính dừng ............................................................................................. 33
4.3. Xây dựng mô hình ARMA .................................................................................... 34
4.3.1. Ước lượng mô hình ............................................................................................ 34
4.3.2. Kiểm định mức độ phù hợp của mô hình ........................................................... 35
4.3.3. Kiểm định hiệu ứng ARCH của mô hình ............................................................ 36
4.4. Ước lượng lớp mô hình GARCH với các giả định về phân phối của sai số ......... 37
4.5. Dự báo VAR của chuỗi TSSL VN-Index ............................................................. 40
4.6. So sánh kết quả của các mô hình và tiến hành kiểm định ..................................... 41
5. KẾT LUẬN ............................................................................................................. 43
5.1. Các kết quả nghiên cứu chính của đề tài ............................................................... 43
5.2. Thảo luận và đề xuất ............................................................................................. 44
5.3. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo ............................................... 45
5.3.1. Hạn chế .............................................................................................................. 45
5.3.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo ............................................................................... 45
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 47
PHỤ LỤC .................................................................................................................... 50
Phụ lục 1 : Kiểm định tính dừng của chuỗi TSSL VN-Index.
Phụ lục 2 : Lược đồ hàm tự tương quan (ACF) và tự tương quan riêng phần (PACF)
tương ứng 36 độ trễ đối với chuỗi TSSL VN-Index.
Phụ lục 3 : Kết quả ước lượng mô hình AR(1,5) MA(1,4,5,6).
Phụ lục 4 : Kiểm định nghiệm nghịch đảo của mô hình AR(1,5) MA(1,4,5,6).
Phụ lục 5 : Kiểm định tính dừng của chuỗi phần dư mô hình AR(1,5) MA(1,4,5,6).
5
Phụ lục 6 : Lược đồ hàm tự tương quan tương ứng 36 độ trễ đối với phần dư chuẩn
hóa của mô hình AR(1,5) MA(1,4,5,6).
Phụ lục 7 : Lược đồ hàm tự tương quan tương ứng 36 độ trễ đối với bình phương sai
số mô hình AR(1,5) MA(1,4,5,6).
Phụ lục 8 : Kiểm định hiệu ứng ARCH đối với mô hình AR(1,5) MA(1,4,5,6).
Phụ lục 9 : Kết quả ước lượng mô hình GARCH(p,q).
Phụ lục 10 : Kết quả ước lượng mô hình ARMA-GARCH theo giả định phân phối
chuẩn.
Phụ lục 11 : Kết quả ước lượng mô hình ARMA-GARCH theo giả định phân phối
Student’s-t.
Phụ lục 12 : Kết quả ước lượng mô hình ARMA-GARCH theo giả định phân phối
GED.
Phụ lục 13 : Đồ thị giá trị dự báo VAR 99% của lớp mô hình GARCH.
Phụ lục 14 : Đồ thị giá trị dự báo VAR 95% của lớp mô hình GARCH.