Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.ltc.tnu.edu.vn
i
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
HOÀNG THỊ NGA
TÍNH DÂN TỘC
TRONG NGÔN NGỮ THƠ TỐ HỮU
Chuyên ngành: Văn học Việt nam
M s: 60.22.01.21
LUÂN VĂN THAC SI
NGÔN NGƢ
VA VĂN HO
A VIT NAM
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. LÊ HỒNG MY
Thái Nguyên - năm 2016
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.ltc.tnu.edu.vn
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các nội
dung nghiên cứu và kết quả trong đề tài này là trung thực, khách quan và chƣa
từng đƣợc công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu nào trƣớc đây.
Tác giả luận văn
Hoàng Thị Nga
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.ltc.tnu.edu.vn
iii
MỤC LỤC
Trang bìa phụ……………………………………………………………………i
Lời cam đoan…………………………………………………………………...ii
MỤC LỤC ...................................................................................................... iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................ iv
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................. 1
1. Lí do chọn đề tài ........................................................................................... 1
2. Lch sƣ
vân đê .............................................................................................. 2
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 7
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu ................................................................................ 7
3.2. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 7
4. Mục đích nghiên cứu .................................................................................... 7
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 8
6. Phƣơng pháp nghiên cứu .............................................................................. 8
7. Đóng góp của luận văn ................................................................................. 9
8. Cấu trúc luận văn .......................................................................................... 9
PHẦN NỘI DUNG........................................................................................ 10
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN .......... 10
1.1. K
hái quát về tính dân tộc trong văn học và tính dân tộc trong ngôn ngữ thơ
....................................................................................................................... 10
1.1.1. Tính dân tộc trong văn học .................................................................... 10
1.1.2. Tính dân tộc trong ngôn ngữ thơ ........................................................... 12
1.2. Cơ sở hình thành tính dân tộc trong ngôn ngữ thơ Tố Hữu ...................... 15
1.2.1. Quê hƣơng, gia đinh giàu truyền thống văn hoa .................................... 15
1.2.2. Tô Hƣu – Mô
t hôn thơ luôn hƣớng về dân tộc và trân trọng văn hóa
truyền thống. ................................................................................................... 17
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.ltc.tnu.edu.vn
iv
Chƣơng 2: TÍNH DÂN TỘC TRONG NGÔN NGỮ THƠ TỐ HỮU XÉT
TRÊN PHƢƠNG DIÊN CHÂ
T LIÊU ......................................................... 20
2.1. Tƣ
ngữ xƣng hô có sắc thái thân mật, gần gũi .............................................. 20
2.2. Tƣ
ngƣ đa phƣơng, từ ngữ xứ Huế thân thƣơng. ......................................... 27
2.3. Từ ngữ chỉ đa danh đất Viê
t .................................................................... 33
2.4. Từ láy; thành ngữ dân gian ...................................................................... 37
2.4.1. Vận dụng thành công từ láy . ................................................................. 37
2.4.2. Thành ngữ dân gian .............................................................................. 41
Chƣơng 3: TÍNH DÂN TỘC TRONG NGÔN NGỮ THƠ TỐ HỮU XÉT
TRÊN PHƢƠNG DIÊN CÂ
U TRU
C .......................................................... 46
3.1. Vận dụng thành công những cấu trúc ngôn ngữ quen thuô
c trong văn học
dân gian .......................................................................................................... 46
3.1.1. Cấu trúc đối đáp dân gian...................................................................... 46
3.1.3. Cấu trúc truyện kể dân gian................................................................... 55
3.1.4. Cấu trúc điệu hò, điệu ca, đông dao và những mô tí p quen thuộc trong ca
dao .................................................................................................................. 59
3.1.5. Câu tru
c tƣ
binh .................................................................................... 66
3.2.
Vận dụng thanh công phƣơng thức tập Kiều, dẫn Kiều..............................59
3.3. Vận dụng thành thạo, linh hoạt các thể thơ quen thuộc của văn học dân tộc
....................................................................................................................... 71
3.2.1. Thể thơ lục bát, song thất lục bát........................................................... 71
3.2.2. Thể thơ 7 chữ ........................................................................................ 75
3.4. Kết hợp các yếu tố ngôn ngữ tạo tính nhạc cho lời thơ ............................. 79
PHẦN KẾT LUẬN ....................................................................................... 90
TƢ LIU THAM KHẢO…………………………………………………...91
PHẦN PHỤ LỤC ......................................................................................... 94
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.ltc.tnu.edu.vn
v
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 2.2. Khảo sát việc sử dụng từ ngữ xứ Huế trong thơ Tố Hữu ............. 29
Bảng 2.4.2: Khảo sát việc vận dụng thành ngữ dân gian trong thơ Tố Hữu ..... 42
Bảng 3.3.1: Bảng khảo sát việc vận dụng thể thơ lục bá t trong thơ Tô Hƣu .... 72
Bảng 3.3.2: Khảo sát việc sử dụng thể thơ 7 chữ trong thơ Tố Hữu ................ 75